Chadbourne & park opinia dotyczaca nowelizacji ustawy oze
-
Upload
grupa-ptwp-sa -
Category
Business
-
view
1.011 -
download
0
Transcript of Chadbourne & park opinia dotyczaca nowelizacji ustawy oze
M E M O R A N D U M
Do: Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej
Od: Przemysław Kałek
Data: 9 maja 2016 r.
Dot.: zgodności z prawem unijnym projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych
źródłach energii oraz niektórych innych ustaw
Niniejsza opinia została przygotowana na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Energetyki
Wiatrowej ("PSEW") i związana jest z poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o
odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw ("Projekt").
Intencją autorów Projektu jest daleko idąca zmiana ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o
odnawialnych źródłach energii ("Ustawa OZE") dotycząca m.in. mechanizmów wsparcia
energetyki odnawialnej oraz energetyki prosumenckiej.
I. Zakres analizy
1. Podstawowym celem opinii jest analiza zgodności Projektu z przepisami prawa
europejskiego. W szczególności analiza odnosi się do oceny zgodności Projektu z
regulacjami dotyczącymi:
a) zasady swobody przepływu towarów,
b) mechanizmów pomocy publicznej,
c) wspierania rozwoju energetyki odnawialnej, w tym energetyki prosumenckiej,
d) rozwoju wspólnego rynku energii elektrycznej, oraz
e) niezależności operatorów systemów elektroenergetycznych.
2. Zgodność Projektu z mechanizmami pomocy publicznej oceniona została przy
uwzględnieniu:
2
a) analizowanego obecnie przez Komisję Europejską, notyfikowanego przez
Polskę programu pomocowego zawartego w IV rozdziale Ustawy OZE, oraz
informacji o cofnięciu przez Polskę tej notyfikacji; oraz
b) zatwierdzonego przez Komisję Europejską programu pomocowego
dotyczącego kontraktów długoterminowych sprzedaży mocy i energii
elektrycznej (tzw. KDT).
3. Natomiast analiza Projektu w kontekście wspierania rozwoju energetyki odnawialnej,
w tym energetyki prosumenckiej oceniona została przy uwzględnieniu:
a) zmiany sytuacji prawnej prosumenta;
b) wprowadzenia mikro- i makroklastrów; oraz
c) zmian w zakresie koncepcji systemu aukcyjnego.
II. Akty prawne
Niniejsze stanowisko zostało sporządzone przy uwzględnieniu regulacji zawartych w
następujących aktach i dokumentach prawnych:
1) Traktat o Unii Europejskiej - dalej "TUE";
2) Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - dalej "TFUE";
3) Rozporządzenie Komisji Europejskiej nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r.
uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w
zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu - dalej "Rozporządzenie GBER";
4) Komunikat Komisji Europejskiej - Wytyczne w sprawie pomocy państwa na
ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014-2020 - dalej
"Wytyczne KE";
5) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia
2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych
zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz
2003/30/WE - dalej „Dyrektywa OZE”;
6) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009
r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i
uchylająca dyrektywę 2003/54/WE - dalej „Dyrektywa 2009/72”; oraz
7) Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz decyzje i
komunikaty wydawane przez Komisję Europejską, wymienione w dalszej
części stanowiska.
3
III. Podstawowe założenia projektu
Projekt przewiduje następujące główne modyfikacje przepisów Ustawy OZE, mające
znaczenie z punktu widzenia przedmiotu stanowiska:
wprowadzenie nowej kategorii tzw. "biomasy lokalnej" wytwarzanej na
obszarze zlokalizowanym w pobliżu instalacji, w której biomasa ta będzie
wykorzystywana do wytworzenia energii elektrycznej, warunkując prawo do
otrzymania świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wytworzonej w
instalacji odnawialnego źródła energii oraz do uczestnictwa w systemie
aukcyjnym - zmiana w art. 2 Ustawy OZE;
odejście w przypadku prosumentów od taryf gwarantowanych na rzecz
zapewnienia prosumentom prawa do rozliczenia w ramach tzw. pełnego net-
meteringu dotyczącego zarówno należności za energię elektryczną pobraną z
sieci elektroenergetycznej, jak i opłat za usługę dystrybucji energii elektrycznej
związaną z transportem takiej energii do prosumenta, przy utrzymaniu prawa
do sprzedaży nadwyżki wytworzonej energii elektrycznej do sprzedawcy
zobowiązanego po cenie odpowiadającej 100% średniej rynkowej ceny
kwartalnej - zmiana art. 4 i 5 Ustawy OZE;
podział aukcji na tzw. koszyki technologiczne i przeprowadzanie odrębnych
aukcji dla każdej kategorii instalacji - zmiana art. 73 Ustawy OZE;
ograniczenie publicznoprawnego obowiązku zakupu energii elektrycznej przez
tzw. sprzedawcę zobowiązanego - w przypadku instalacji odnawialnego źródła
energii, w których wytwarzanie energii elektrycznej rozpoczęto przed dniem
wejścia w życie rozdziału IV Ustawy OZE - do instalacji o łącznej mocy
elektrycznej mniejszej niż 500 kW (przy czym ograniczenie to nie dotyczy
instalacji wykorzystującej wyłącznie biogaz rolniczy) - zmiana art. 42 Ustawy
OZE;
pozbawienie możliwości przejścia instalacji odnawialnego źródła energii o
łącznej mocy elektrycznej równej bądź wyższej niż 500 kW, w której
wytwarzanie energii elektrycznej rozpoczęto przed dniem wejścia w życie
rozdziału IV Ustawy OZE, z systemu wsparcia polegającego na prawie do
otrzymywania świadectw pochodzenia do systemu aukcyjnego - art. 71 w
związku z zaproponowaną w Projekcie zmianą art. 42 Ustawy OZE;
umożliwienie tzw. dedykowanym instalacjom spalania wielopaliwowego
korzystania z systemu wsparcia niezależnie od daty uzyskania koncesji na
wytwarzanie energii elektrycznej - zmiana art. 2 pkt 6) Ustawy OZE;
likwidację Operatora Rozliczeń Energii Odnawialnej SA oraz przejęcie jego
obowiązków, jako podmiotu administrującego środkami zebranymi z tzw.
4
opłaty OZE, przez Operatora Systemu Przesyłowego, spółkę Polskie Sieci
Elektroenergetyczne SA, oraz przez spółkę Zarządca Rozliczeń SA;
IV. Główne wnioski opinii
Należy stwierdzić, że Projekt zawiera rozwiązania, które mogą zostać uznane za:
sprzeczne z Dyrektywą OZE zagrażając realizacji zasadniczego celu
Dyrektywy OZE jakim jest stworzenie stabilnych warunków rozwoju
energetyki odnawialnej;
sprzeczne z Dyrektywą 2009/72 poprzez rozszerzenia rozliczenia według
mechanizmów tzw. net-meteringiu na rozliczenia z tytułu usługi dystrybucji
energii elektrycznej, prowadząc w konsekwencji do ryzyka subsydiowania
skrośnego; oraz
sprzeczne z traktatową zasadą swobody przepływu towarów poprzez
nieuzasadnione ograniczenie systemu wsparcia do instalacji odnawialnego
źródła energii wykorzystujących biomasę poprzez narzucenie warunku
stosowania tzw. biomasy lokalnej.
Dodatkowo, przedstawiona w dalszej części analiza pozwala na sformułowanie
następujących wniosków:
Projekt wywołuje wątpliwości dotyczące jego zgodności z Wytycznymi KE
oraz Rozporządzeniem GBER ze względu na arbitralność preferowania
niektórych z technologii wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach
odnawialnego źródła energii oraz niemożliwość weryfikacji adekwatności i
proporcjonalności przyznawanej pomocy; oraz
Projekt wywołuje wątpliwości dotyczące finansowania ewentualnych
rekompensat wypłacanych Operatorowi Systemu Przesyłowego oraz Zarządcy
Rozliczeń SA w związku z realizacją przez te podmioty zadań zleconych w
Ustawie OZE i ryzyka uznania takich środków jako pomocy publicznej
wymagającej notyfikacji do Komisji Europejskiej.
Wobec skali i zakresu zmian systemów wsparcia wytwarzania energii elektrycznej z
odnawialnych źródeł energii, Projekt będzie wymagać notyfikacji do Komisji
Europejskiej jako zmiana programu pomocowego przewidzianego w rozdziale IV
Ustawy OZE, ewentualnie jako nowy program pomocowy (w razie wcześniejszego
cofnięcia poprzedniej notyfikacji).
Skutkiem notyfikacji będzie konieczność przesunięcia w czasie wejścia w życie tych
rozwiązań do czasu uzyskania pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej.
5
V. Analiza
1. Ocena zgodności Projektu z mechanizmami pomocy publicznej
a) Projekt a notyfikowany program pomocowy związany ze wsparciem
energetyki odnawialnej
W dniu 25 listopada 2015 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
notyfikował do Komisji Europejskiej programy pomocowe przewidziane w rozdziale
IV Ustawy OZE - w jego brzmieniu przyjętym pierwotnie.
Przewidziane w Projekcie modyfikacje mechanizmów wsparcia energetyki
odnawialnej, odnoszące się w szczególności do:
(i) odejścia od zakupu przez sprzedawcę zobowiązanego energii elektrycznej
wytworzonej w instalacjach odnawialnego źródła energii o łącznej mocy
elektrycznej równej bądź wyższej niż 500 kW, w których wytwarzanie energii
elektrycznej rozpoczęto przed dniem wejścia w życie rozdziału IV Ustawy
OZE;
(ii) zmiany systemu aukcyjnego polegającej na przeprowadzaniu odrębnych aukcji
dla wymienionych w Projekcie technologii;
(iii) zmian zasad wsparcia dla prosumentów;
(iv) objęcia wsparciem w ramach systemu aukcyjnego mikro- i makroklastrów;
oraz
(v) rozszerzenia wsparcia dla dedykowanych instalacji współspalania.
stanowią bezsprzecznie istotną zmianę w stosunku do rozwiązań pierwotnych,
ocenianych przez Komisję Europejską w ramach pierwotnej notyfikacji. Konieczne
byłoby w związku z tym uzupełnienie wniosku notyfikacyjnego.
Warto zauważyć, że zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o
postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej notyfikacji uproszonej
podlega zmiana, o której mowa w art. 4 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr
794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE)
nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE,
zatwierdzonego przez Komisję Europejską programu pomocowego.
Ten przywołany w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. przepis rozporządzenia Komisji
(WE) nr 794/2004 stanowi, że: "Dla celów art. 1 lit. c) rozporządzenia (WE) nr
659/1999 (regulującego procedurę notyfikacji programów pomocowych - przyp.
własny) zmiana pomocy istniejącej oznacza jakąkolwiek zmianę inną niż modyfikacje
o czysto administracyjnym lub formalnym charakterze, która nie może wpłynąć na
ocenę zgodności danego środka pomocowego ze wspólnym rynkiem. Jednak wzrost
6
pierwotnego budżetu istniejącego programu pomocowego do 20 % nie jest uznawany
za zmianę pomocy istniejącej."
Cofnięcie poprzedniej notyfikacji doprowadzi przy tym do powstania konieczności
dokonania ponownej notyfikacji mechanizmów wsparcia przewidzianych w rozdziale
IV Ustawy OZE, zgodnie z ustawą z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w
sprawach dotyczących pomocy publicznej.
b) Projekt a Rozporządzenie GBER i Wytyczne KE dotyczące pomocy publicznej
na cele związane z energetyką odnawialną
Niezależnie od wpływu Projektu na już zatwierdzone programy pomocowe (KDT),
czy programy oceniane obecnie przez Komisje Europejską, celowa jest ocena tej
propozycji pod kątem jej zgodności z wymogami dotyczącymi pomocy publicznej w
sektorze energii odnawialnej określonymi w Rozporządzeniu GBER oraz w
Wytycznych KE. W szczególności, znaczenie ma tu art. 3 Rozporządzenia GBER,
stanowiący że:
"Programy pomocy, pomoc indywidualna przyznana w ramach programów pomocy
oraz pomoc ad hoc są zgodne z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 2 lub
3 Traktatu i wyłączone z obowiązku zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3
Traktatu, jeżeli odnośna pomoc spełnia wszystkie warunki określonych w rozdziale I
niniejszego rozporządzenia oraz szczególne warunki dotyczące odnośnej kategorii
pomocy ustanowione w rozdziale III niniejszego rozporządzenia."
W zmienianym art. 73 ust. 4 Ustawy OZE Projekt przewiduje przeprowadzanie aukcji
odrębnie dla różnych technologii w tzw. koszykach technologicznych, przy czym
wprowadzane są przykładowo (1) kategorie odwołujące się do wykorzystania mocy,
(2) kategorie odnoszące się do poziomu emisji CO2, a także (3) kategorie odnoszące
się do formy prowadzenia działalności. Są to dodatkowe kryteria technologiczne, poza
dopuszczanym w Wytycznych KE oraz Rozporządzeniu GBER rozróżnieniu na
instalacje małe o mocy do 1 MW oraz mocy do 500 kW oraz instalacje o mocy
wyższej.
W proponowanym brzmieniu art. 73 ust. 4 Ustawy OZE:
"Aukcje przeprowadza się odrębnie, z uwzględnieniem ust. 5, na sprzedaż energii
elektrycznej wytworzonej w instalacjach odnawialnego źródła energii:
1) o stopniu wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej, łącznej bez względu
na źródło pochodzenia, większej niż 3504 MWh/MW/rok;
2) wykorzystujących do wytworzenia energii elektrycznej ulegającą biodegradacji
część odpadów przemysłowych i komunalnych, pochodzenia roślinnego lub
zwierzęcego, w tym odpadów z instalacji do przetwarzania odpadów oraz
odpadów z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, w szczególności osadów
ściekowych, zgodnie z przepisami o odpadach w zakresie kwalifikowania części
energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów;
7
3) w których emisja CO2 jest nie większa niż 100 kg/MWh, o stopniu
wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 3504 MWh/MW/rok,
4) przez członków makroklastra energii,
5) przez członków mikroklastra energii,
6) innej niż wymieniona w pkt 1-5;"
Kolejność organizowania aukcji będzie ustalana każdorazowo przez Radę Ministrów
w rozporządzeniu, przy którym brany pod uwagę będzie cel w zakresie odnawialnych
źródeł energii oraz potencjał krajowych zasobów energii. Ponadto, okres sprzedaży
energii elektrycznej z instalacji, która wygrała aukcję nie będzie już wynikał wprost z
przepisów Ustawy OZE, tzn. nie będzie to sztywny okres 15-letni, lecz okres ten
będzie każdorazowo wyznaczany przez ministra właściwego do spraw energii.
W świetle pkt (126) Wytycznych KE oraz art. 42 ust. 2 Rozporządzenia GBER za
zgodną ze wspólnym rynkiem uznawana jest pomoc: (1) przyznawana w drodze
przetargowej (2) zgodnej z zasadami konkurencji (3) na podstawie jasnych i
przejrzystych kryteriów oraz (4) na zasadach niedyskryminacyjnych dla (5)
wszystkich wytwórców energii elektrycznej.
Propozycja zawarta w Projekcie nie będzie spełniała tych warunków, gdyż narzuca
rozróżnienie technologiczne, a także wyodrębnia grupę wytwórców, w stosunku do
których zasadniczym kryterium nie jest wykorzystywana technologia, lecz forma
funkcjonowania tzw. mikro- oraz makroklastry. Projekt w tym względzie nie
odpowiada wymogom pkt (3) - (5).
Wytyczne KE oraz Rozporządzenie GBER dopuszczają odstępstwo od wymogu
neutralności technologicznej na rzecz preferowania wybranych technologii
dopuszczalne jedynie wtedy, gdy:
a) przemawia za tym potencjał, jaki dana nowa i innowacyjna technologia
oferuje w dłuższej perspektywie czasowej,
b) wynika to z potrzeby zapewnienia dywersyfikacji,
c) jest to celowe z perspektywy ograniczeń sieciowych i stabilność sieci oraz
kosztów (integracji) systemu,
d) jest to uzasadnione koniecznością uniknięcia zakłóceń na rynkach
surowców w związku ze wsparciem na rzecz wytwarzania energii z
biomasy.
Projekt nie precyzuje jednak powodów wprowadzenia podziału na koszyki
technologiczne, ani warunków przydziału odpowiednich kwot ilościowych w aukcjach
przypadających dla poszczególnych technologii. Pozostawia tę kwestię do decyzji
Rady Ministrów, która w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 72 Ustawy OZE
ustalać będzie roczne kwoty ilościowe przeznaczone do aukcji, biorąc przy tym pod
uwagę nie kryteria określone w Wytycznych KE czy w Rozporządzeniu GBER, lecz
8
przy uwzględnieniu polityki energetycznej państwa, bezpieczeństwa funkcjonowania
systemu elektroenergetycznego oraz zobowiązań wynikających z umów
międzynarodowych.
Przy takiej formule udzielania wsparcia utrudnione będzie ocenienie czy wsparcie to
będzie proporcjonalne (tj. ograniczone do minimalnej kwoty potrzebnej do stworzenia
zachęty do prowadzenia działalności - pkt 3.1 (27) e) oraz 3.2.3 Wytycznych KE) oraz
adekwatne (tj. jest instrumentem polityki właściwym do osiągnięciem wspólnego celu,
zakłócającym w najmniejszym stopniu handel i konkurencję - pkt 3.1 (27) c) oraz
3.2.5 Wytycznych KE). Ryzyko to odnosi się przykładowo do dedykowanej instalacji
spalania wielopaliwowego, która może być zgłaszana w aukcjach w każdym z
koszyków.
Poza tym całkowicie niejasny jest tryb przyznawania, a następnie weryfikacji stopnia
wykorzystania pomocy przez mikro- czy makroklastry w razie rozwiązania
porozumienia o utworzeniu takiego mechanizmu współpracy.
Takie ukształtowanie systemu aukcyjnego wywołuje zatem istotne wątpliwości
dotyczące adekwatności i proporcjonalności pomocy przyznawanej poszczególnym
technologiom wytwarzania energii elektrycznej, zwiększając ryzyko nieuzasadnionego
preferowania jednych technologii kosztem innych.
Niemożliwe będzie również zweryfikowanie tego, czy preferencja dla wybranych
technologii odpowiada kryteriom określonym w Wytycznych KE. Wytyczne te,
przykładowo, odnoszą się do instalacji o mocy elektrycznej zainstalowanej 1 MW
oraz 500 kW. Poziom wykorzystania mocy 3504 MWh/MW/rok nie jest wskazany w
Wytycznych KE jako uzasadniający jakiekolwiek odstępstwo od zasady
niedyskryminowania technologicznego.
Ponadto, przewidziane w Projekcie dopuszczenie biomasy, w skład której wchodzić
mogą także substancje nienaturalne spowoduje, że biomasa taka nie będzie spełniać
kryteriów wskazanych w definicji "biomasy" ujętej w Dyrektywie OZE, a wsparcie
takie nie będzie wsparciem objętym Rozporządzeniem GBER oraz Wytycznymi KE.
Zastrzeżenie z punktu widzenia unijnych regulacji dotyczących pomocy publicznej
budzi również i to, że wsparcie dla instalacji wykorzystujących biomasę ograniczone
jest do tych instalacji, które wykorzystują tzw. "biomasę lokalną". Przede wszystkim
w art. 107 ust. 1 TFUE za niedozwoloną uznaje się pomoc, która "zakłóca lub grozi
zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub
produkcji niektórych towarów". Niewątpliwie za takie ograniczenie należy uznać
warunek korzystania z biomasy lokalnej. Potwierdza to podejście zapis zawarty we
art. 1 ust. 5 Rozporządzenia GBER:
"Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do środków pomocy państwa, które
same w sobie — ze względu na warunki lub metody finansowania — nierozerwalnie
wiążą się z naruszeniem prawa Unii, w szczególności do:
9
[…]
b) środków pomocy, w przypadku których przyznanie pomocy uwarunkowane jest
obowiązkiem korzystania przez beneficjenta z towarów produkcji krajowej lub usług
krajowych".
c) Projekt a program pomocowy dotyczący kontraktów długoterminowych
sprzedaży mocy i energii elektrycznej
Projekt zmienia podmioty odpowiedzialne za administrowanie środkami zebranymi z
tytułu opłaty OZE i wypłatę tych środków w celu pokrycia ujemnego salda u
wytwórców energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii oraz
sprzedawców zobowiązanych. Zamiast Operatora Rozliczeń Energii Odnawialnej SA
obowiązki w tym zakresie przejmą Operator Systemu Przesyłowego, spółka Polskie
Sieci Elektroenergetyczne SA, oraz spółka Zarządca Rozliczeń SA.
Decyzją z dnia 25 września 2007 r. (K (2007) 4319) Komisja Europejska zatwierdziła
program pomocowy w zakresie rekompensat związanych z rozwiązaniem kontraktów
długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej. System tez został
przewidziany w ustawie z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów
powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów
długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej ("Ustawa KDT").
Zawarte w Projekcie rozwiązania dotyczące poboru i wypłaty tzw. opłaty OZE
przewiduje, że poborem tej opłaty będzie zajmował się Operator Systemu
Przesyłowego, spółka Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA. Operator ten będzie
pobierać tę opłatę na zasadach podobnych do tych, które dla poboru tzw. opłaty
przejściowej ustalone zostały w Ustawie KDT.
Dodatkowo, w Projekcie zawarta została możliwość wykorzystania środków
pobranych na poczet opłaty przejściowej w celu pokrycia ewentualnego ujemnego
salda na rachunku opłaty OZE oraz odwrotnie, środków zebranych na poczet opłaty
OZE na pokrycie niedoborów środków na rachunku opłaty przejściowej (zmiany do
art. 102 oraz 105a Ustawy OZE). Analogicznie, wsparcie dla wytwarzania energii
elektrycznej z odnawialnych źródeł energii może pochodzić ze środków
przeznaczonych na potrzeby pokrycia tzw. kosztów osieroconych elektrowni
konwencjonalnych, będących stronami kontraktów długoterminowych. Warto przy
tym zaznaczyć, że wobec bliskiego zakończenia wypłat środków z tytułu opłaty
przejściowej na potrzeby takich elektrowni, środki pobierane na poczet opłaty
przejściowej będą stanowić, co bardziej prawdopodobne, dodatkowe źródło
finansowania energetyki odnawialnej.
Projekt nakazuje, aby pobrane przez Zarządcę Rozliczeń SA środki z rachunku opłaty
OZE albo z rachunku opłaty przejściowej podlegały zwrotowi w pełnej wysokości na
ten rachunek, z którego zostały pobrane. Niemniej jednak brak jest przepisu
wskazującego na czas, w którym ma dojść do takiego zwrotu.
10
W tym kontekście warto zwrócić uwagę na to, że mechanizm zaproponowany w
Projekcie nie zwiększa budżetu programu pomocowego dla elektrowni objętych
Ustawą KDT. Nie zmienia również sposobu kalkulacji wysokości pomocy
pozyskiwanej przez te elektrownie z tego programu. Możliwość czasowego
wykorzystywania środków pobranych na poczet opłaty OZE nie zwiększa tego
budżetu, ani nie stanowi zmiany pomocy jako takiej, a w konsekwencji nie wpływa na
jej ocenę zgodności ze wspólnym rynkiem.
d) Projekt a pomoc publiczna na rzecz Operatora Systemu Przesyłowego oraz
Zarządcy Rozliczeń SA
Na prawo państw członkowskich do obciążania operatorów systemów
elektroenergetycznych obowiązkami ze sfery użyteczności publicznej, także w
zakresie ochrony środowiska, wskazuje art. 3 ust. 2 Dyrektywy 209/72, zastrzegając
jednak konieczność przestrzegania przy tym wymogów określonych w art. 106 TFUE,
tj. dopuszczalnej pomocy publicznej oraz ochrony konkurencji.
Podobnie Komisja Europejska postrzega powierzenie takich usług innym podmiotom,
tu w Projekcie Zarządcy Rozliczeń SA, jako podmiotowi odpowiedzialnemu za
dysponowanie środkami pobranymi z tytułu opłaty OZE. Te wymogi dotyczą w
szczególności rekompensat otrzymywanych przez podmioty, którym zleca się takie
obowiązki.
Komisja Europejska w dokumentach: (i) "Komunikat Komisji w sprawie stosowania
reguł Unii Europejskiej w dziedzinie pomocy państwa w odniesieniu do rekompensaty
z tytułu usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym" z dnia 11 stycznia
2011 r."; (ii) "Zasady ramowe Unii Europejskiej dotyczące pomocy państwa w formie
rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (2011)" oraz (iii) Decyzji
Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. "w sprawie stosowania art. 106 ust. 2 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu
świadczenia usług publicznych, przyznawanej przedsiębiorstwom zobowiązanym do
wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym" wymieniła
warunki jakie powinny być spełnione w takim przypadku, podtrzymując stanowisko
wyrażone przez Trybunał Sprawiedliwości UE (w szczególności w orzeczeniu
Altmark; C-280/00), pod rygorem uznania takich rekompensat za pomoc publiczną w
rozumieniu art. 107 TFUE.
Warunkami tymi są:
"[…] Po pierwsze, przedsiębiorstwo będące beneficjentem powinno być rzeczywiście
obciążone wykonaniem zobowiązań do świadczenia usług publicznych i zobowiązania
te powinny być jasno określone. […]
[…] Po drugie, parametry, na których podstawie obliczona jest rekompensata, muszą
być wcześniej ustalone w obiektywny i przejrzysty sposób, tak aby nie powodowała
ona powstania dodatkowej korzyści ekonomicznej, która mogłaby powodować
uprzywilejowanie przedsiębiorstwa będącego beneficjentem względem
11
przedsiębiorstw z nim konkurujących. […] Zrekompensowanie przez państwo
członkowskie strat poniesionych przez przedsiębiorstwo bez uprzedniego ustalenia
parametrów tej rekompensaty, jeżeli następnie okaże się, że działalność w zakresie
pewnych usług publicznych w ramach wykonywania zobowiązań do świadczenia
usług publicznych nie była wykonalna ekonomicznie, stanowi interwencję
finansową, która wchodzi w zakres pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. (107
ust. 1 Traktatu).
[…] Po trzecie, rekompensata nie może przekraczać kwoty niezbędnej do pokrycia
całości lub części kosztów poniesionych w celu wykonania zobowiązań do świadczenia
usług publicznych, przy uwzględnieniu związanych z nimi przychodów oraz
rozsądnego zysku […].
[…] Po czwarte, jeżeli wybór przedsiębiorstwa, któremu ma zostać powierzone
wykonywanie zobowiązań do świadczenia usług publicznych, nie został w danym
przypadku dokonany w ramach procedury udzielania zamówień publicznych,
pozwalającej na wyłonienie kandydata zdolnego do świadczenia tych usług po
najniższym koszcie dla społeczności, poziom koniecznej rekompensaty powinien zostać
ustalony na podstawie analizy kosztów, jakie przeciętne przedsiębiorstwo, prawidłowo
zarządzane i wyposażone w środki transportu odpowiednio do tego, by móc uczynić
zadość wymogom stawianym usługom publicznym, poniosłoby na wykonanie takich
zobowiązań, przy uwzględnieniu związanych z nimi przychodów oraz rozsądnego
zysku osiąganego przy wypełnianiu tych zobowiązań”
Odnosząc się do tych zasad zauważyć można przede wszystkim brak w Projekcie
uregulowań, według których ustalana byłaby rekompensata przyznawana zarówno
Zarządcy Rozliczeń SA jak i Operatorowi Systemu Przesyłowego w związku z
realizowaniem przez nich czynności zleconych im w Ustawie OZE, po modyfikacji
zgodnej z intencją Projektu. O ile Operator Systemu Przesyłowego podlega reżimowy
taryfowemu, w toku którego te koszty mogłyby być weryfikowane przez Prezesa
Urzędu Regulacji Energetyki, to już Zarządca Rozliczeń SA takim mechanizmom
kontrolnym nie podlega. Może to nieść ryzyko uznania takich środków za pomoc
publiczną, a to wiązałoby się z obowiązkiem notyfikacji takiej pomocy do Komisji
Europejskiej.
e) Projekt a ewentualna pomoc publiczna na rzecz sprzedawców
W Projekcie zaproponowana została modyfikacja zasad rozliczeń energii elektrycznej
wytwarzanej przez prosumentow oraz wprowadzanej do sieci elektroenergetycznej
jako nadwyżki ponad własne zapotrzebowanie prosumenta. Przewiduje ona, że
rozliczenie pomiędzy energią elektryczną wprowadzoną do sieci a energią elektryczna
pobraną z sieci przez takiego prosumenta, w okresie większego zapotrzebowania i
niższej generacji w mikroinstalacji należącej do takiego prosumenta. To rozliczenie
nastąpi w proporcji 1 do 0,7 w przypadku mikroinstalacji o łącznej mocy
zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 7 kW, lub 1 do 0,5 w przypadku
mikroinstalacji o łącznej mocy wyższej niż 7 kW, lub 1 do 0,35 w przypadku
12
mikroinstalacji, dla których prosument skorzystał ze wsparcia ze środków publicznych
na zakup lub instalację mikroinstalacji lub jej części.
Taka proporcja może zostać uznana za preferującą sprzedawców, którzy mogą
uzyskiwać korzyść w przypadku, gdy ceny po jakich energia elektryczna będzie
sprzedawana przez prosumenta, będzie zbliżona lub wyższa od cen stosowanych przez
takiego sprzedawcę. Warto jednakże zauważyć, że ten sposób rozliczenia nie jest
obowiązkowy, lecz jest opcją, z której prosument może, ale nie musi skorzystać, a
dodatkowo, takie przysporzenie nie będzie pochodzić ze środków publicznych, co
wyklucza zakwalifikowanie takiego mechanizmu jako mechanizmu pomocowego w
rozumieniu art. 107 TFUE.
Potwierdza to orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, według którego
nałożenie na pewną grupę przedsiębiorców: sprzedawców czy prosumentów
obowiązku zakupu czy szczególnego sposobu rozliczenia energii elektrycznej nie jest
pomocą publiczną (tak orzeczenie w sprawie Preussen Elektra, C-379/98; oraz
orzeczenie w sprawie Essent Netwerk Noord, C-206/06).
2. Ocena zgodności z nakazem wspierania rozwoju energetyki prosumenckiej
Projekt zawiera rozwiązania prawne, które mogą mieć skutek zniechęcający do
prowadzenia działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej przez
prosumentów. Projekt usuwa z Ustawy OZE przepisy zawierające cenę gwarantowaną
(art. 41 ust. 10-18 Ustawy OZE), wyższą niż średnia cena rynkowa stosowana przez
sprzedawców zobowiązanych wobec wytwórców energii elektrycznej w instalacjach
odnawialnego źródła energii. Dodatkowo, poprzez wdrożenie net-meteringu
polegającego na nierównomiernym zaliczaniu ilości energii elektrycznej pobranej z
sieci elektroenergetycznej przez prosumenta i ilości wprowadzonej z mikroinstalacji
Projekt odchodzi od równego traktowania sprzedawców i prosumentów.
Oznaczać to będzie, przy braku jakiegokolwiek innego instrumentu wsparcia dla
mikroinstalacji, że prosumentom zostaną zapewnione oczywiście mniej korzystne
warunki prowadzenia działalności niż przewidywała to Ustawa OZE, która została
uchwalona w lutym 2016 r. i stanowiła od tego momentu podstawę do decyzji i
działań inwestycyjnych podejmowanych przez prosumentów.
Nie da się zaprzeczyć, że przyjmowanie aktów prawnych, które pogarszają warunki w
jakich użytkowane będą inwestycje odnawialnego źródła energii stoi w sprzeczności z
art. 3 ust. 1 Dyrektywy OZE, stanowiącym że: "każde państwo członkowskie dba o to,
aby jego udział energii ze źródeł odnawialnych (…) w 2020 r. odpowiadał co najmniej
jego krajowemu celowi ogólnemu dla udziału energii ze źródeł odnawialnych w tym
roku." W tym przypadku prosumenci niewątpliwie przyczyniają się do realizacji
krajowego celu w zakresie udziału energii elektrycznej pochodzącej z odnawialnych
źródeł. Jest to bowiem ta część użytkowników systemu elektroenergetycznego,
których potencjał nie został jeszcze zaktywizowany.
13
3. Ocena zgodności z wymogami rozwoju wspólnego rynku energii elektrycznej
oraz niezależności operatora systemu elektroenergetycznego.
Projekt wywołuje wątpliwości dotyczące jego zgodności z Dyrektywą 2009/72. To
zastrzeżenie związane jest z rozszerzeniem net-meteringu na należności za dystrybucję
energii elektrycznej, a nie tak jak przewidywała to Ustawa OZE ograniczenie tego
mechanizmu wyłącznie do należności za energię elektryczną.
O ile w przypadku sprzedaży energii elektrycznej, w ramach której dochodzi do
przeniesienia własności do energii elektrycznej jako towaru, takie rozliczenie może
być celowe, jako odpowiedź na specyfikę wytwarzania energii elektrycznej w
mikroinstalacji, to nie ma takiego uzasadnienia w stosunku do opłat z tytułu
dystrybucji energii elektrycznej. Usługa ta bowiem jest świadczona w pełnym
rozmiarze, niezależnie od tego czy prosument wybrał wariant rozliczeń z net-
meteringiem, czy też nie. W konsekwencji mechanizm ten prowadzi do tego, że
operatorzy systemów elektroenergetycznych zmuszeni zostaną do subsydiowania
skrośnego prosumentów, kosztem innych grup odbiorców.
Takie działanie jest wprost sprzeczne z wymogami unbundling'u, w szczególności
rozdziałem księgowym opisanym w art. 31 Dyrektywy 2009/72, jak również w
zawartym w tym przepis obowiązkiem operatorów systemów elektroenergetycznych
do unikania dyskryminacji, subsydiowania skrośnego oraz innego zakłócania
konkurencji na rynku energii elektrycznej.
Innym obszarem wywołującym potencjalne wątpliwość jest pobór przez Operatora
Systemu Przesyłowego środków z tytułu opłaty OZE. W szczególności wątpliwość ta
dotyczy zgodności z wymogami unbundling'u realizowania przez operatora
obowiązków nie związanych z zarządzaniem i eksploatacją sieciami
elektroenergetycznymi. Takie działanie nie jest jednak sprzeczne ani z wymogami
Dyrektywy 2009/72, ani z wytycznymi Komisji Europejskiej zawartymi w notach
interpretacyjnych do tej dyrektywy (Interpretative note on Directive 2009/72/EC
Concerning common rules for the Internal Market in Electricity and Directive
2009/73/EC concerning common rules for the internal market in natural gas; The
Unbundling Regime, 22 January 2010). Nie są to czynności związane z wytwarzaniem
energii elektrycznej, lecz działania w sferze publicznej narzucone przez państwo,
zbliżone w swym charakterze do poboru opłaty przejściowej w celu sfinansowania
kosztów osieroconych wytwórców, czy najnowszego obowiązku związanego z
poborem opłaty audiowizualnej. Z Dyrektywy 2009/72 nie można wywieść ogólnego
zakazu prowadzenia działalności innej niż działalność stricte operatorska, o ile nie jest
to działalność związana z wytwarzaniem lub obrotem (sprzedażą) energią elektryczną.
4. Ocena zgodności Projektu z unijną zasadą swobody przepływy towarów
W Projekcie wprowadzane są preferencje dla instalacji odnawialnych źródła energii, w
których wykorzystywana jako paliwo będzie tzw. biomasa lokalna. Odpowiednie
zmiany zawarto w propozycjach zapisów art. 44 oraz art. 45 Ustawy OZE dotyczących
prawa do uzyskiwania świadectw pochodzenia, jak również propozycji dotyczącej
14
zmiany art. 71 Ustawy OZE w zakresie możliwości przystąpienia do aukcji. Za
biomasę lokalną uznawana będzie biomasa pozyskana pierwotnie z obszaru
znajdującego się w promieniu określonym w rozporządzeniu przez ministra
właściwego do spraw energii, przy czym promień taki nie będzie większy niż 300 km
od jednostki wytwórczej, w której biomasa ta miałaby zostać wykorzystana.
Takie ukształtowanie wywołuje zastrzeżenia dotyczące zgodności takiego
ograniczenia z jedną z podstawowych wolności traktatowych jaką jest zasada
swobodnego przepływu towarów i być równoznaczne z wprowadzeniem
niedozwolonych na gruncie przepisów TFUE ograniczeń ilościowych lub środków o
równoważnym skutku (art. 35 TFUE). Biomasa pochodząca z innych krajów
członkowskich nie będzie mogła zostać wykorzystana jako źródło energii w
instalacjach odnawialnego źródła energii w sposób pozwalający takim instalacjom na
uczestnictwo w systemach wsparcia. Nie zachodzą przy tym żadne podstawy do
wprowadzania takiego ograniczenia określone w art. 36 TFUE, tzn. nie jest to
uzasadnione w szczególności względami porządku czy bezpieczeństwa publicznego,
ani ochrony życia lub zdrowia.
Zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 13 stycznia 2000 r. (C-
254/98) ustawodawstwo, które wprowadza ograniczenia terytorialne dla obrotu, nie
wpływa w ten sam sposób na obrót produktami krajowymi oraz obrót produktami z
innych państw członkowskich, pomimo iż ma zastosowanie do wszystkich podmiotów
prowadzących działalność na obszarze kraju. W konsekwencji, może ono zakłócać
handel wewnątrzwspólnotowy w takim zakresie, w jakim utrudnia dostęp do rynku
państwa członkowskiego towarom przywożonym z innych państw członkowskich w
większym stopniu aniżeli towarom krajowym. Bez znaczenia jest przy tym fakt, że w
każdym obszarze kraju ustawodawstwo dotyczy zarówno towarów z innych części
terytorium kraju, jak i pochodzących z innych państw członkowskich. Cele o
charakterze wyłącznie gospodarczym nie mogą uzasadniać ograniczenia
fundamentalnej zasady swobodnego przepływu towarów.
Niemniej jednak, prawo państw członkowskich do wprowadzania ograniczeń w
dostępie do systemów wsparcia wytwarzania energii elektrycznej w odnawialnych
źródłach energii dopuścił Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu z dnia 1 lipca
2014 r., w sprawie Alands Vindkraft AB (C-573/12):
"1. Przepisy art. 2 akapit drugi lit. k) i art. 3 ust. 3 dyrektywy 2009/28 Parlamentu
Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania
stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej
dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE należy interpretować w ten sposób, że
pozwalają one państwu członkowskiemu na ustanowienie systemu wsparcia takiego
jak rozpatrywany w postępowaniu głównym, który przewiduje przyznawanie
producentom zielonej energii zbywalnych certyfikatów wyłącznie w zamian za zieloną
energię wyprodukowaną na terytorium tego państwa i który nakłada na dostawców
i niektórych użytkowników energii elektrycznej obowiązek corocznego przekazywania
właściwym władzom określonej liczby certyfikatów, odpowiadającej udziałowi
w całkowitej ilości energii dostarczonej lub zużytej.
15
2. Artykuł 34 TFUE należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie
uregulowaniu krajowemu takiemu jak to analizowane w postępowaniu głównym, które
przewiduje przyznawanie producentom zielonej energii elektrycznej zbywalnych
certyfikatów wyłącznie w zamian za zieloną energię wyprodukowaną na terytorium
danego państwa członkowskiego i które nakłada na dostawców i niektórych
użytkowników energii elektrycznej obowiązek corocznego przekazywania właściwym
władzom określonej liczby takich certyfikatów, odpowiadającej udziałowi w całkowitej
ilości energii dostarczonej lub zużytej, pod rygorem uiszczenia opłaty specjalnej."
Trybunał Sprawiedliwości odwołał się w tym przypadku do art. 3 ust. 3 Dyrektywy
OZE pozwalającego państwom członkowskim na decydowanie o tym, w jakim
zakresie wspierają one energię ze źródeł odnawialnych wytwarzaną w innym
państwie.
Nie wydaje się jednak, aby powołując się na pogląd wyrażony w sprawie Alands
Vindkraft AB oraz na brzmienie art. 3 ust. 3 Dyrektywy OZE można byłoby uzasadnić
wprowadzenie ograniczenia prawa udziału w systemie wsparcia dla instalacji
odnawialnego źródła energii elektrycznej zlokalizowanych w Polsce, które
wykorzystują w procesie wytwarzania biomasę inna niż biomasa lokalna, np. nabytą w
innym kraju członkowskim. Gdyby taką możliwość potwierdzić, to analogicznie
przecież ustawodawca mógłby wprowadzić inne ograniczenia, w pewien sposób
powiązane z systemem wsparcia, ale o charakterze ewidentnie dyskryminacyjnym i
niezgodnym z zasadą swobody przepływu towarów. Przykładowo, podobny charakter
miałoby wprowadzenie wymogu, aby urządzenia służące wytwarzaniu energii
elektrycznej pochodziły od producentów, których zakłady znajdują się w promieniu
500 km.
Wprawdzie Trybunał Sprawiedliwości UE także i w innych orzeczeniach potwierdzał
priorytet względów ochrony środowiska nad swobodą wymiany
wewnątrzwspólnotowej, to w analizowanym przypadku trudno jest znaleźć takie
uzasadnienie. Wytwarzanie biomasy lokalnie (w rozumieniu propozycji zawartej w
Projekcie) nie wydaje się mieć znaczenia z punktu widzenia ochrony środowiska. Nie
jest to także preferencja technologiczna, dla której uzasadnienie można znaleźć w
Wytycznych KE i Rozporządzeniu GBER.
Ostatecznym argumentem przeciwko takiemu kryterium może być brzmienie art. 1
ust. 5 Rozporządzenia GBER, które przypadki przyznawania pomocy uwarunkowane
obowiązkiem korzystania przez beneficjenta z towarów produkcji krajowej lub usług
krajowych kwalifikuje jako nierozerwalnie wiążące się z naruszeniem prawa Unii
Europejskiej.
5. Ocena Projektu w świetle zasady lojalnej współpracy oraz zapewnienia
efektywności przepisów prawa wspólnotowego
Propozycje ujęte w Projekcie wywołują obiekcje związane z ich zgodnością z
podstawową zasadą współdziałania państw członkowskich w ramach Unii
Europejskiej, czyli zasadą lojalnej współpracy, które swoją podstawę znajduje w art. 4
16
ust. 3 TUE. Państwa Członkowskie związane są zasadą lojalnej współpracy także przy
implementacji dyrektyw (Źródła i zakres prawa Unii Europejskiej, Dokumenty
informacyjne o Unii Europejskiej – 2016, Parlament Europejski).
Przepis ten stanowi, że:
"Zgodnie z zasadą lojalnej współpracy Unia i Państwa Członkowskie wzajemnie się
szanują i udzielają sobie wzajemnego wsparcia w wykonywaniu zadań wynikających z
Traktatów. Państwa Członkowskie podejmują wszelkie środki ogólne lub szczególne
właściwe dla zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z Traktatów lub
aktów instytucji Unii. Państwa Członkowskie ułatwiają wypełnianie przez Unię jej
zadań i powstrzymują się od podejmowania wszelkich środków, które mogłyby
zagrażać urzeczywistnieniu celów Unii."
Promowanie stosowania energii ze źródeł odnawialnych jest celem Unii Europejskiej
wyrażonym w wielu dokumentach unijnych oraz potwierdzonym w Dyrektywie OZE.
Komisja Europejska podkreśla to m.in. we Wprowadzeniu do Wytycznych KE:
"W dniu 22 stycznia 2014 r., w komunikacie zatytułowanym „Ramy polityczne na
okres 2020–2030 dotyczące klimatu i energii” (Ramy 2030), Komisja zaproponowała
cele związane z energią i klimatem, które mają zostać zrealizowane do 2030 r. Filary
Ram 2030 to: (i) ograniczenie o 40 % emisji gazów cieplarnianych w stosunku do
poziomu z 1990 r.; (ii) wiążący dla całej UE cel, który zakłada udział energii ze źródeł
odnawialnych wynoszący co najmniej 27 %; (iii) nowe aspiracje w obszarze polityki
ukierunkowanej na efektywność energetyczną; oraz (iv) nowy system zarządzania i
zestaw nowych wskaźników w celu zapewnienia konkurencyjnego i bezpiecznego
systemu energii."
Państwa członkowskie powinny doprowadzić do pełnego i skutecznego wdrożenia
Dyrektywy OZE, w stopniu adekwatnym do osiągnięcia ustalonego w niej celu (tak
Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 11 września 2014 r., C-277/13; w
wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r., C-233/00; oraz w wyroku z dnia 17 czerwca 1999
r., C-336/97). To, że w świetle art. 288 TFUE państwu członkowskiemu przyznana
została swoboda dotycząca wyboru formy i środków implementacji dyrektywy nie jest
równoznaczne z odejściem od standardów stanowienia prawa przy poszanowaniu
słusznych oczekiwań obywateli i przedsiębiorców związanych z procesem wdrożenia
dyrektywy.
Podstawowe wymogi związane ze stabilnością systemów wsparcia energetyki
odnawialnej znaleźć można zarówno w Dyrektywie OZE jak i w Rozporządzeniu
GBER oraz w Wytycznych KE. W dyrektywie, w pkt (2) preambuły podkreślana jest
potrzeba stabilności systemów wsparcia w celu zachowania zaufania inwestorów.
Podkreśla się w tym aspekcie konieczność zagwarantowania kontynuacji systemów
wsparcia wdrożonych na podstawie dyrektywy poprzedzającej Dyrektywę OZE (tj.
dyrektywy 2011/77/WE). Regulacje dotyczące pomocy publicznej określają
maksymalną długość okresu wsparcia, jaką jest okres pełnej amortyzacji instalacji
wytwórczych.
17
Projekt w swym założeniu modyfikuje istotnie zasady wsparcia energetyki
odnawialnej określone w Ustawie OZE, który to akt i tak przedstawiał sobą
fundamentalną zmianę zasad i uwarunkowań rozwoju energetyki odnawialnej. Kolejna
zmiana systemu wsparcia, o takiej skali jak planowana w Projekcie, znacznie utrudnia
realizację celów wspólnotowych oraz krajowych ustalonych Dyrektywie OZE. Częste
i zaskakujące zmiany systemu wsparcia, w tym zmiany nieodpowiadające wymogom
prawidłowej legislacji, podważają zaufanie do prawa, zagrażając urzeczywistnieniu
celów unijnych.
Warto wskazać przykładowo na pozbawienie wytwórców, których instalacje
odnawialnego źródła energii o łącznej mocy elektrycznej równej bądź wyższej niż 500
kW rozpoczęły wytwarzanie energii elektrycznej rozpoczęto przed dniem wejścia w
życie rozdziału IV Ustawy OZE, prawa do sprzedaży energii elektrycznej do
sprzedawców zobowiązanych. Czy też pozbawienia tych sprzedawców prawa do
akcesu do systemu aukcyjnego z instalacjami już wytwarzającymi energię elektryczną
i korzystającymi z systemu wsparcia opartego na świadectwach pochodzenia.
Z drugiej natomiast strony, jako przykład sprzeczny z potrzebą wspierania wzrostu
technologii odnawialnych wymienić można proponowaną w Projekcie modyfikację
pozwalającą na otrzymywanie świadectw pochodzenia oraz uczestnictwo w aukcjach
przez wytwórców wytwarzających energię elektryczną w instalacjach odnawialnego
źródła energii, w których biomasa zawiera substancje niewystępujące naturalnie. Taka
możliwość utrudni w oczywisty sposób funkcjonowanie tych instalacji odnawialnego
źródła energii, które wytwarzają energię elektryczna w sposób całkowicie naturalny.
Innym przykładem jest przywrócenie możliwości korzystania z pełnego wsparcia dla
technologii współspalania w ramach tzw. dedykowanej instalacji spalania
wielopaliwowego. Konsekwencją zmiany definicji tej instalacji będzie to, że
technologia ta stanie się beneficjentem systemu wsparcia określonego w Ustawie
OZE, tzn. wsparcie nie będzie już ograniczone do takich instalacji, które uzyskały
koncesje na wytwarzanie energii elektrycznej przed dniem 30 czerwca 2014 r.
Wsparcie dla niej nie będzie istotnie ograniczone, a wytwórcy wytwarzający energię
elektryczną w takich instalacjach uzyskają prawo do otrzymywania świadectw
pochodzenia oraz do korzystania z systemu aukcyjnego (w zależności od daty
rozpoczęcia wytwarzania energii elektrycznej w danej instalacji).
Stanie się tak pomimo zastrzeżeń zgłaszanych wobec wspierania współspalania na
takim samym poziomie jak innych technologii, prowadzącego z dużym
prawdopodobieństwem do nadwsparcia, skarg kierowanych do Komisji Europejskiej
oraz postępowania wszczętego w tej sprawie przez komisję.
***
Mamy nadzieję, że przedstawione powyżej stanowisko okaże się pomocne. W razie
potrzeby dodatkowych wyjaśnień prosimy o kontakt.