CASH magazyn finansów osobistych

magazyn finansów osobistychnr 8

grudzień 2011

W numerze: •Alfabettrudnegoroku•Kalorycznabranża•Bliskikoniecantybelek

•Zmianyw2012roku•PolowanienaŚwiętego•Sylwesterjakiegoniebyło

Dokąd zmierzamy?

magazyn finansów osobistych magazyn finansów osobistych

2 Z życia doradcy.... rysuje: Tomasz Stasiak

magazyn finansów osobistychRedaktor naczelny: Paweł AdamiakZespół: Marek Nienałtowski, Michał Krajkowski, Tomasz Maciejewski, Marek Badowski, Joanna PikowskaWydawca: Dom Kredytowy NOTUS S.A., ul. Marszałkowska 76, 00-517 Warszawamail:[email protected] zdjęcia: dreamstime.com, istockphoto.com, fotolia.pl realizacja:www.nextstep.net.pl

Redaktor naczelny: Paweł Adamiak

Witamy

fleszredakcja

Gdy piszę te słowa, po raz kolejny na szczytach europejskich debatują przywódcy państw. Po raz kolejny wiadomo, że nic nie wiadomo. A kryzys? Pożera kolejne ofiary. W tym całym finansowym zamieszaniu, jakie mamy na koniec tego roku, trudno się odnaleźć. Świadczą o tym najlepiej nawet przewidywania wielu ekonomistów, które dezaktualizują się już po kilku godzinach.To wszystko dzieje się w skali makro, zaś o wpływie na mikro i nasze budżety, mówi się niewiele. A na tym właśnie chcemy jeszcze mocniej skoncentrować się w naszym magazynie.Chcemy pomagać i tłumaczyć decyzje, jakie podejmujemy na co dzień. Czyli jaki kredyt i kiedy. Gdzie lokować środki i na jakich zasadach. O tym wszystkim będziemy pisać w przyszłym rokujeszcze więcej, stając się dla Państwa comiesięczną lekturą. Tego sobie życzę. A Państwu życzę spokojnego roku wypełnionego radością.

Najlepsze świąteczne życzenia!!!

Dla naszych klientów mam w prezencie wysokie i stałe zyski

nowym klientom Daję w prezencie czysty zysk

już na samym starcie, a Dla reszty...

mailto:[email protected]

http://www.nextstep.net.pl

magazyn finansów osobistych

3

POLECAMY W NUMERZE

fleszredakcja

Nasz alfabet trudnego roku

fleszraport fleszstarter

Uważaj: e-sklepy nie znają praw klientów!

Nie płacisz abonamentu? Możesz mieć problem z kredytem

Szykuje się boom na lokaty długoterminowe

Polska w elitarnym gronie

Większe klatki, droższe jaja

Nowe recepty uderzą w pacjentów?

Prywatny portfel Marka Nienałtowskiego

Kaloryczna branża

Dochodowe cztery kąty

kredyty

Mapa poznawcza, czyli jak zapobiegać nieporozumieniom

Polowanie na Świętego

Sylwester jakiego nie było

styl wolny

6

6

7

7

8

10

18

24

28

30

32

11

22

Co przyniesie?

Bliski koniec antybelek

kredyty

26

8


fleszstarter


fleszstarter

Ciepłych, domowych

i szczęśliwych Świąt Bożego Narodzenia

oraz wszelkiej pomyślności

w Nowym Roku 2012 życzy

flesz


www.domkredytowy.pl

starter

Analitycy oceniają wydarzenia na rynku. Wejdź i bądź na bieżąco

Do konkursu wiedzy na temat prawa obowią-zującego w e-commerce zgłosiło się ponad 300 sklepów. Tylko 60 z nich dotarło do koń-ca testu składającego się z 31 pytań, a jedy-nie 12 wykazało się wyczerpującą wiedzą na temat e-sprzedaży. Jak się okazuje, brak zna-jomości prawa i jego błędna interpretacja są w handlu internetowym chlebem powszednim. Konkurs przeprowadził serwis Abuzywni.pl, który pytał e-sprzedawców m.in. w jakim ter-minie sklep internetowy powinien zwrócić klientowi pieniądze, jeśli ten odstąpi od umo-wy sprzedaży. Prawidłową odpowiedź (do 14 dni) znał tylko co trzeci handlujący w sieci. Równie niepokojące wyniki przyniosło pyta-nie o maksymalny termin realizacji zamówie-nia od daty jego złożenia przez klienta. Tylko 40% przedstawicieli branży e-commerce wie-działo, że to 30 dni kalendarzowych. Wnioski z przeprowadzonego przez Abuzywni.pl konkursu są jednoznaczne: sprzedawcy in-

ternetowi nie znają przepisów, przez co pra-wa klientów są nagminnie łamane. A że klien-ci też nie mają dostatecznej wiedzy o swoich przywilejach, godzą się na dołączane przez e-sklepy klauzule – z jednej strony ratujące je przed nieznajomością prawa, a z drugiej wprowadzające konsumentów w błąd.

Uważaj: e-sklepy nie znają praw klientów!

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji pod-pisała z Pocztą Polską pilotażową umowę, która może być przełomowa w ściąganiu abonamentu RTV.

Nie płacisz abonamentu? Możesz mieć problem z kredytemNa mocy podpisanej umowy Poczta Polska wysłała do 150 losowo wybranych dłużników informację z upomnieniem, że jeżeli nie uisz-czą opłaty abonamentowej, to ich dane trafią do rejestru dłużników. Obecność na tej liście może być problematyczna w przypadku sta-rania się o kredyt, zakupach na raty czy pod-pisywaniu umowy z operatorem sieci komór-kowej. Wkrótce wezwanie do zapłaty zostanie rozesłane do kolejnych 1500 dłużników. Z 4 milionów Polaków zobowiązanych do pła-cenia abonamentu 3 miliony w ogóle tego nie robi, albo zalega z płatnościami. W efekcie oferta programowa publicznej telewizji i radia ubożeje, bo państwowi nadawcy tracą 2 mi-liardy złotych rocznie.

6

http://www.domkredytowy.pl


fleszstarter

Dawniejprzebieralisięzaniegonajstarsiczłonkowierodziny.Idączduchemczasuwolimydzisiajwynająćśw.Mikołaja,któryzorganizujeprofesjonalnąwizytęwnaszymdomu.Trzebasięjednakspieszyć–grafikŚwiętegojestbardzonapięty,asezonnajegousługizaczynasięnapoczątkulistopada.

Przyszły rok ma przynieść Polsce obniżenie stóp procentowych i likwidację luki prawnej umożli-wiające omijanie tzw. podatku Belki. Specjali-ści przewidują, że w rezultacie nastąpi wzrost zainteresowania lokatami długoterminowymi. Największe oblężenie przeżyją zapewne loka-ty o długim okresie oszczędzania, które nawet po zmianie przepisów zagwarantują brak po-datku. Przewidywane obniżenie stóp procen-towych pociągnie za sobą spadek oprocento-wania bankowych depozytów. Żeby uniknąć strat, warto założyć długoterminową lokatę o stałym oprocentowaniu, która da pewność, że odsetki z lokaty w ciągu 12 miesięcy nie spadną. Banki znalazły też sposób na pokonanie pro-blemów związanych z planowaną likwidacją lokat „antybelkowych”. Niektóre z nich oferu-ją depozyty, na których gwarantują brak po-

datku Belki do czasu ich zakończenia. Jak to możliwe? Część banków odsetki należne za cały okres lokaty wypłaci jeszcze w tym roku, a inne gwarantują, że w przypadku zmiany przepisów podatkowych wzrośnie też oprocen-towanie lokaty.

Szykuje się boom na lokaty długoterminowe

Polska w elitarnym gronieNasz kraj jest w grupie 25 rynków szyb-kiego rozwoju, czyli państw, które będą miały wpływ na światową gospodarkę w ciągu najbliższej dekady. W zestawieniu znajdują się m.in. Rosja, Chiny czy Katar.Według prognozy ekonomistów Ernst&Y-oung i instytutu badawczego Oxford Eco-nomics Polska będzie w stanie utrzymać poziom wzrostu gospodarczego na po-nadprzeciętnym poziomie w latach 2011-2015. Jak to możliwe? Pomogą nam w tym stabilny sektor finansów publicz-nych oraz skala i potencjał rynku we-wnętrznego. Specjaliści uważają, że mimo nieznacz-nego spowolnienia w 2012 r., wzrost pol-skiej gospodarki powinien utrzymywać się na poziomie ok. 4% rocznie.

7


Comiesiącpiszemyotwoichosobistychfinansach

starter

Unijne przepisy wymagają od polskich hodowców wymiany klatek dla kur. W efekcie ceny jaj wzrosną co najmniej o 30%. A jeśli brać pod uwagę jeszcze inne elementy kosztowe, podwyżka może być jeszcze większa. Nowe klatki mają zacząć obowiązywać hodowców od 1 stycznia 2012 r. Ma być w nich mniej kur niż dotychczas i mają osiągać mi-nimum 35 cm wysokości. Ministerstwo Rolnictwa zabiega jednak, żeby Polsce wydłużono czas urzeczywistnienia nowych przepisów, zaś Komisja Europejska ostrzega przed negatywnymi skutkami nie-dostosowania się do unijnego prawa. Pomysły UE mają na celu dobrostan, dbałość o ekologię i bezpie-czeństwo żywnościowe. Pytanie tylko, czy z racji wzrostu cen roz-maitych produktów, mieszkańców Zjednoczonej Europy będzie na nie stać?Jak podaje Portal Hodowców ceny jaj kształtują się obecnie w grani-cach od ok. 23 do 45 gorszy za sztukę (w zależności od wielkości).

Większe klatki, droższe jaja

Od stycznia zmienią się zasady wystawiania i realizacji recept. Będzie się na nich pojawiać więcej informacji - jak twierdzi NFZ - niezbędnych do kontroli wydatków. Lekarze i aptekarze ostrzegają: zmiany uderzą przede wszyst-kim w pacjentów. Według nowych zasad lekarze będą oprócz nazwy leku wpisywać na receptę też informację o odpłatno-ści dla pacjenta – 30, 50 albo 100%. To oznacza, że medycy będą zmuszeni do śledzenia wszystkich zmian w refundacji leków, a nie jest to wiedza powszechnie do-stępna. Dlatego alarmują, że trzymanie ręki na pulsie będzie na bieżąco niewykonalne. Przedstawiciele środowisk medycznych twierdzą, że le-karze popełniają błędy już teraz, kiedy mają do wpisania na receptę dwa kody refundacyjne. Prognozują, że do-łożenie kolejnych, spowoduje wzrost liczby błędnie wy-stawianych recept, co uderzy przede wszystkim po kie-szeniach pacjentów.

Nowe recepty uderzą w pacjentów?

8


fleszstarter

Prywatny PortfelMarka Nienałtowskiego

6,83%O tyle wzrosła cena dolara

względem euro w listopadzie

4,03%Spadek WIG w listopadzie

5,53%O tyle w swojej 20-letniej historii rósł indeks WIG 20

w grudniu

Nieudany listopadListopad nie był udanym miesiącem dla polskich aktywów. Po tym jak w październiku, zarówno notowania indeksów na GPW, jak i wartość naszej waluty wyraźnie odbiły się po wcześniejszej 5-cio miesięcznej przecenie, tym razem znów mocno poszły one w dół. Głównym powo-dem obserwowanych spadków, zresztą nie tylko na naszym rynku, ale także na tych zagranicznych, ponownie okazały się być obawy inwe-storów o kwestie związane z europejskim kryzysem zadłużenia, a któ-re to zostały uwidocznione m.in. 3,21% deprecjacją globalnego indek-su akcyjnego MSCI AC World oraz 2,91% zniżką najbardziej płynnej pary walutowej świata, czyli kursu EUR/USD. W ostatnim miesiącu cena dolara względem złotego wzrosła o 6,83% do 3,3460, a cena euro zwyżkowała o 3,00% do 4,4997. Z kolei naj-szerszy wskaźnik warszawskiego parkietu, czyli WIG, spadł o 4,03% do 39502,02 pkt, a ten obrazujący zachowanie największych i najbar-dziej płynnych spółek, czyli WIG20, poszedł w dół o 3,52% do 2288,07 pkt. Nerwowo było także na polskim rynku długu, gdzie rentowność 10-letnich obligacji rządowych podwyższyła się o 0,19 pkt bazowego do 5,924%. W oczekiwaniu na MikołajaPomimo powyższego słabego miesiąca, szanse na realizację na GPW efektu grudnia, lub jak kto woli, rajdu św. Mikołaja, nadal istnieją, po-dobnie zresztą jak te na wzmocnienie się naszej waluty. Prawdopodo-bieństwo urzeczywistnienia się tego pierwszego scenariusza na pew-no zwiększa pozytywne historyczne zachowywanie się warszawskie-go parkietu właśnie w ostatnim miesiącu roku. W jak dotąd 20-letniej historii GPW, czyli w latach 1991-2010, indeks WIG20 w grudniu rósł średnio o 5,53%, 15 razy kończąc ten miesiąc na plusie (ze średnim wynikiem +8,73%) i 5 razy spadając podczas niego (ze średnim wy-nikiem -4,06%). Z kolei jeśli chodzi o scenariusz dotyczący możliwe-go wzrostu wartości złotego, to w jego ziszczeniu może być pomocna oczekiwana w końcówce bieżącego roku na naszym rynku walutowym zwiększona aktywność Banku Gospodarstwa Krajowego i, być może, także Narodowego Banku Polskiego. Polskie władze fiskalne i monetar-ne zdaje się będą dążyć bowiem nie tylko do tego, aby notowania zło-tego dalej stabilizować, ale także do tego, aby nie były one zbyt niskie, co związane jest z ich obawami o możliwe przekroczenie limitu stosun-ku długu publicznego do PKB.

9

10


fleszraport

Wydarzeniaoceniająipodsumowują:

trudnego roku

Marek BadowskiDoradca finansowyDom Kredytowy Notus

Michał KrajkowskiGłówny AnalitykDom Kredytowy Notus

Marek NienałtowskiGłówny ekonomistaDom Kredytowy Notus

Krzysztof Bontal Doradca finansowyDom Kredytowy Notus

Mariusz TwardyDoradca finansowyDom Kredytowy Notus

Tomasz Maciejewski Doradca finansowyDom Kredytowy Notus

11


czytajdalej

fleszraport

Agencja ratingowa Marek Nienałtowski: Tegoroczne decyzje głównych agencji ratingowych o obniżeniu ocen wiarygodności wielu państw, a będące pokłosiem kryzysu zadłużenia, mocno przyłożyły się do znacznego pogorszenia nastrojów na światowych rynkach. Jako że przy okazji ostatniego kryzysu finansowego agencje zostały oskarżone o to, że zbyt późno zdecydowały się na skorygowanie swoich ratingów, tym razem postanowiły zadziałać zapobiegawczo. Zdaniem wielu – zbyt zapobiegawczo.

Banki Krzysztof Bontal: Banki no-tują jedne z najlepszych wyni-ków w historii. Ich zysk może wynieść w tym roku nawet 15 mld zł. W gorszej sytuacji jest natomiast kilka zagranicznych instytucji finansowych, które działają na terytorium Polski. Niewykluczone więc, że nie-długo staniemy się świadkami przejęć ich spółek-córek przez polski kapitał.Ceny

Marek Badowski: Rok 2011 obfitował zarówno w spadki, jak i wzrosty, wśród tej pierwszej grupy znalazła się cena m2 w Polsce. Właściwie w całym kraju nastąpiły nieznaczne, maksymalnie kilkuprocentowe spadki średniej ceny mieszkania, wzrósł natomiast VAT na materiały budowalne z 22% na 23%.

12


fleszraport

Dług publiczny Krzysztof Bontal: Deficyt sektora finansów publicznych ma wynieść na koniec roku zgodnie z prognozami resortu finansów 5,6% PKB. Stanowi to wynik niższy od zeszłorocznego, kiedy to osiągnął poziom 7,9% PKB. W roku 2012 ma wynieść 2,9% PKB, co spowoduje spadek wysokości długu publicznego do poziomu 50%. Próg ostrożności wynosi dziś 55%.

Euro Marek Nienałtowski: Na spiętrzającej się fali europejskiego kryzysu zadłużenia przyszłość wspólnej waluty stanęła pod dużym znakiem zapytania. Jej istnienie jest bowiem pochodną przyszłości strefy euro. Czy Euroland przetrwa? A jeśli tak, to w jakiej formie i składzie oraz w jak dużym stopniu zmieni się jego funkcjonowanie? To najważniejsze pytania tego roku.

Frank Marek Nienałtowski: Na początku sierpnia br. notowania szwajcarskiego franka znalazły się na najwyższym poziomie w historii, zarówno w stosunku do euro, jak i do złotego. Inwestorzy w panice kupowali walutę Helwetów, uważając ją za najbezpieczniejsze schronienie w trudnych czasach. Mega aprecjację franka zdołał jednak skutecznie powstrzymać Bank Szwajcarii.

Giełda Marek Nienałtowski: Bieżący rok nie był udany dla warszawskiego parkietu, podob-nie zresztą, jak dla całego światowego ryn-ku akcyjnego. Ceny walorów spółek poszły w dół, a głównym czynnikiem negatywnie wpływającym na nastroje inwestorów były kwestie europejskiego kryzysu zadłużenia i obaw o to, że na jego fali spowolnienie światowej gospodarki może ulec dodatko-wemu pogłębieniu.

13


czytajdalej

fleszraport

Hipoteka Michał Krajkowski: Sprzedaż kredy-tów hipotecznych w roku 2011 osiągnęła stabilny poziom i prawdopodobnie prze-kroczy poziom z roku 2010. Mimo wpro-wadzenia w 2009 roku Rekomendacji T i zawirowań na światowych rynkach, za-interesowanie kredytami mieszkaniowy-mi nie słabło.

Inwestycje Mariusz Twardy: Tylko jedna trzecia Polaków posiada jakiekolwiek oszczędności, z czego połowa trzyma je na nieoprocentowanym rachunku bankowym lub w przysłowiowej „skarpecie”. Zatem tylko ok. 15% Polaków inwestuje swoje pieniądze, głównie w lokaty bankowe i nieruchomości. Wynika to z dwóch powodów: zbyt niskiego poziomu wyedukowania w tym temacie i myślenia w kategoriach, że tylko posiadając duże sumy możemy zacząć inwestować. Jest na to sposób. Inwestując stosunkowo niewielkie sumy miesięcznie i jednocześnie poszerzając swoją wiedzę, możemy w przyszłości uzyskać niezależność finansową.

Jednolity rynek Krzysztof Bontal: W kwietniu, w celu ponownego ożywienia jednolitego rynku, Komisja Europejska przyjęła składający się z 12 projektów The Single Market Act. Ideą, która nią kierowała, było powtórne uruchomienie jednolitego rynku w 2012 roku. Wszyscy na to liczą, ponieważ rzeczywistość daleka jest od zapewnień i planów snutych na kolejnych szczytach europejskich.

KryzysKrzysztof Bontal: Widmo jego powrotu nadal wisi nad naszymi głowami. Głównie za sprawą braku stanowczych rozwiązań ratujących gospodarki kilku słabych państw Unii Europejskiej takich jak Grecja. Nie najlepiej dzieje się także na Węgrzech, których dług publiczny na koniec roku może sięgnąć nawet 81%. Dla inwestorów cała Europa środkowo-wschodnia jest postrzegana podobnie, przez co i nam się niesłusznie obrywa.

14


fleszraport

Lokaty Mariusz Twardy: Ulokowane jest w nich oko-ło 50% oszczędności gospodarstw domowych, czyli ponad 450 mld zł. Zwiększeniu pozio-mu depozytów w 2011 roku sprzyjało rosnące oprocentowanie lokat oraz pogorszenie się sy-tuacji na rynku akcji. Zniesienie lokat bez po-datku oraz wyścig banków w pozyskiwaniu no-wych środków (w celu zabezpieczenia się na wypadek drugiego dna kryzysu) może przy-nieść z początkiem nowego roku rewolucję na rynku depozytów bankowych.

Marża Marek Badowski: Marże w kre-dytach hipotecznych w 2011r. ulegały zmniejszeniu, co było spowodowane relatywnym usta-bilizowaniem sytuacji na rynku międzybankowym w porównaniu do lat poprzednich, spadek mar-ży w walutach obcych w porów-naniu do PLN był większy, a naj-bliższy rok prawdopodobnie bę-dzie pod znakiem wzrostu cen kredytów

Nieruchomości Michał Krajkowski: Najistotniejszą zmianą na rynku nieruchomości było ograniczenie rządowe-go programu „Rodzina Na Swoim”. Zmiany doty-czące sposobu ustalania maksymalnej ceny me-tra kwadratowego spowodowały znaczące ogra-niczenie podaży dostępnych w ramach tego pro-gramu mieszkań, uniemożliwiając wielu klientom zakup mieszkania ze wsparciem budżetowym.

OFE Mariusz Twardy: Od maja składka tam trafiająca została pomniejszona z 7,3% do 2,3% a docelowo ma wynosić 3,5% (w 2017 roku). Rządzący twierdzą, że nadrzędnym celem zmian w OFE jest za-chęcenie obywateli do oszczędzania na emeryturę oraz ograniczenie przyrostu długu publicznego i deficytu. My skup-my się na tym pierwszym celu, gdyż zda-niem wielu ekspertów na przyszłe wyso-kie emerytury raczej nie mamy co liczyć.


czytajdalej

fleszraport

Podatki Tomek Maciejewski: Miejsca na wzrost podatków VAT i PIT zostało niewiele jak się wydaje ze względu na groźbę przekro-czenia punktu kulminacyjnego krzywej Laffera. Rząd raczej bę-dzie szukał pieniędzy w dodat-kowych akcyzach, opłatach dro-gowych czy katastralnych oraz uszczelnieniu i likwidacji ulg. Przy obecnej sytuacji budżeto-wej należy się więc spodziewać niewielkiego wzrostu podatków.

Rekomendacje KNF Michał Krajkowski: W styczniu 2011 roku KNF przyjął Rekomendację SIII, na wprowa-dzenie której banki mają czas do końca bie-żącego roku. Nowe regulacje zmieniają zasa-dy wyliczania zdolności kredytowej, co będzie skutkowało obniżeniem maksymalnych do-stępnych dla klientów kwot kredytu o 6-9 pro-cent oraz w jeszcze większym stopniu ograni-czy dostępność kredytów w walutach obcych.

Stopy procentowe Marek Nienałtowski: Pierwsza połowa 2011 r. upłynęła pod ha-słem szybkiego i sukcesywnego podnoszenia poziomu stóp procen-towych w Polsce. Rada Polityki Pie-niężnej od stycznia do czerwca pod-wyższyła je czterokrotnie, łącznie o 1 pkt proc., będąc zaniepokojo-na zbyt dużą dynamiką inflacji, któ-ra to w maju wyniosła nawet 5,0%. W kolejnych miesiącach RPP przy-jęła stanowisko „poczekamy-zoba-czymy”.

Trend wzrostowy Marek Badowski: Początek roku rozpo-czął tendencję tren-du wzrostowego kur-su walut obcych w stosunku do złote-go, frank szwajcar-ski wzrósł z ok. 3.1 na 3.7, natomiast na EUR z ok. 4.0 na 4.5. Odczuwalny był jed-nak znaczny spa-dek WIG20 w bieżą-cym roku, zadowole-nie mogli odczuć kre-dytobiorcy posiadają-cy kredyty złotowe.

16


fleszraport

Unia Europejska Tomek Maciejewski: Trudno sobie wyobra-zić bankructwo największej gospodarki świa-ta, jaką jest UE. Z dwóch rozwiązań czy na-leży się spodziewać rozluźnienia strefy euro, czy też większej konsolidacji. To drugie roz-wiązanie wydaje się bardziej prawdopodobne i państwa strefy euro będą dodatkowo konso-lidowały politykę fiskalną.

Walutowe kredyty Michał Krajkowski: Rok 2011 przyniósł ostateczne pożegnanie z kredytami we franku szwajcar-skim. W ostatnich miesiącach ko-lejne banki wycofywały tę walutę ze swoich ofert lub radykalnie zwięk-szały wymogi stawiane klientom. Dużą popularnością cieszyły się za to kredyty w euro, stając się alter-natywną dla wyżej oprocentowa-nych kredytów w złotych.

ZUS Tomek Maciejewski: Bez głębo-kiej reformy ZUS będzie musiał co-raz bardziej żerować na budżecie Państwa. Wydaje się więc logicz-ną konsekwencją, że niepopularne zmiany rząd wprowadzi na początku kadencji. Faktami, z którymi przyj-dzie się pogodzić, będą wydłużenie i wyrównanie wieku emerytalnego, likwidacja nadmiernych przywilejów emerytalnych i początek likwidacji KRUS-u.

17


czytajdalej

fleszraport

18


fleszkredyty

Kaloryczna branżaPorównują oferty banków, żeby ułatwić klientom decyzję kredytową. Zestawiają, analizują, wyciągają obiektywne wnioski. Ale kontakt z nimi nie musi ograniczać się do formalnych relacji. O kim mowa? Cezary Sobański, doradca Domu Kredytowego NOTUS w rozmowie wz CASH-em opisuje własne środowisko zawodowe.

19


fleszkredyty

czytajdalej

CASH: Po co ludzie korzysta-ją z usług doradców, skoro mogą sami porównać oferty kredytowe różnych banków i negocjować z nimi warunki kredytu?Cezary Sobański, doradca Domu Kredytowego NOTUS: Chodzi na pewno o oszczędność czasu, ponieważ klient zgłasza-jąc się do doradcy w jednym miejscu może porównać ofer-ty praktycznie wszystkich ban-ków (jeżeli oczywiście dany do-radca współpracuje ze wszyst-kimi bankami). Pomoc doradcy to poza tym obiektywna ocena i przedstawienie wszystkich za-wiłości związanych z produktem poszczególnych kredytodawców. Trudno sobie wyobrazić, żeby pracownik jakiegoś banku po-wiedział potencjalnemu dłużni-kowi: nasza oferta przedstawia się następująco, ale to, co pro-ponuje konkurencyjna firma jest dużo bardziej korzystne. A do-radca ma tę możliwość i dzięki temu zyskuje klientów.

Istnieje czarno-biały podział na dobre i złe oferty? Ja nie twierdzę, że oferty kredy-towe da się sklasyfikować jako dobre i złe. Zwykle jest coś za coś. Klient musi mieć świado-mość swojego wyboru, odpowie-dzialnie decydować, czy opowia-da się za niższą ratą, ale wyż-szymi kosztami okołokredytowy-mi, czy odwrotnie - zgadza się, żeby na początku zapłacić trochę więcej, ale w pewnym horyzon-cie czasowym niższa rata zre-kompensuje mu wcześniej wnie-sione opłaty. Podział na dobre i złe oferty może podprogowo wypłynąć, o ile wszystkie pro-pozycje banków zostaną obiek-tywnie przeanalizowane. Dorad-

ca nie powinien nigdy kierować się interesem żadnego z banków przy obsłudze klienta. Jego za-daniem jest precyzyjne określe-nie, co kryje się pod daną ofertą.

Jest jeszcze coś obok małe-go rozeznania na rynku kre-dytowym i chęci oszczędze-nia czasu, co skłania ludzi do korzystania z usług dorad-ców? Może niewystarczająco silny charakter, brak pewno-ści siebie? Naturalnie, to też może rzuto-wać na decyzję o skorzystaniu z usług doradcy. Szczególnie że to na doradcę spada obowiązek „walki” z bankiem o kredyt jego Klienta. Ale równie ważne jest dla potencjalnych kredytobior-ców to skumulowanie wszystkie-go w jednym miejscu. Klient nie musi biegać od banku do ban-ku, wypytywać, drążyć, weryfi-kować, tylko zgłasza się do do-radcy kredytowego i zostaje mu przedstawiona obiektywna, su-mienna, pełna analiza ofert.

Kiedy doradca bardziej się sprawdza – kiedy na ryn-ku roi się od ofert i ban-ki prześcigają się w pro-mocjach, by zwabić klien-ta, czy raczej w czasie kry-zysu, kiedy o kredyt trudno, a banki zaostrzają politykę wyliczania zdolności kredy-towej?Nie chcę gloryfikować roli do-radcy, ale w jednym i drugim przypadku jego obecność i po-moc powinny być przez klienta odpowiednio docenione. W mo-mencie, kiedy klient zasypywa-ny jest rozmaitymi ofertami ban-ków, trudno mu się w tym swo-bodnie poruszać. Doradca działa w takim przypadku porządkują-

CezarySobańskidoradca finansowy Domu Kredytowego Notus S.A.

Z firmą związany od 2005 roku, w której od począt-

ku doradza klientom w wyborze odpowiednie-go finansowania nieru-chomości oraz przepro-

wadza ich przez cały pro-ces kredytowy. Prywatnie interesuje się ornitologią,

a w wolnych chwilach biega.

20


fleszkredyty

co. Jeśli chodzi o kryzys, to w odniesieniu do ostatnich zawirowań na rynkach finansowych doradcy zanotowali znaczny wzrost sprzedaży swoich usług.

Co miało na to wpływ?Bo mogli szybko zareagować na problemy da-nego banku składając dokumenty do innego. Panuje zresztą umowna zasada, żeby polecać klientowi już na wstępie złożenie wniosku kre-dytowego do jeszcze innego banku poza tym, który sobie upatrzył. To ma działać na zasadzie zabezpieczenia się, po prostu.

Klienci korzystający z usług doradców nie są narażeni na dodatkowe koszty kredytu? To nie jest w żaden sposób związane z tym, że dla klienta oferta doradcy wiąże się z dodatko-wymi kosztami, a bezpośrednio w banku jest tańsza. Oczywiście, niektórzy klienci posiadają-cy w danym banku jakiś wyjątkowo wysoki sta-tus VIP, prestiż, są w stanie czasami uzyskać bezpośrednio lepszą ofertę, ale to rzadko się zdarza. Bo taki klient obsługiwany przez dorad-cę posiada w tej relacji dokładnie taki sam sta-

tus. Bankowi zależy przecież, żeby ważny klient zdecydował się właśnie na jego ofertę i konty-nuował nawiązaną wcześniej współpracę, a nie uciekał z pomocą doradcy do konkurenta. Ale klienci mogą pomyśleć sobie, że doradca świadczy dodatkowe usługi w procesie kredyto-wym, a dodatkowe usługi to dodatkowe koszty.Wśród klientów pokutuje taka opinia, że jeże-li mamy do czynienia z kolejnym pośrednikiem, to zapłacimy więcej. Ale banki podchodzą do tego w sposób prosty – swoim pracownikom pła-cą za wykonywanie konkretnych zadań, a kiedy otrzymują gotowego klienta od doradcy, to pła-cą za to właśnie jemu. Klient nic na tym nie tra-ci. Tym bardziej, że doradcy uświadamiają po-tencjalnych kredytobiorców, że ich pomoc nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami. Zo-stawiają też klientom pewną niezależność – po-lecają porównać przedstawioną ofertę we wła-snym zakresie, ale sugerują, że jeśli w tej pry-watnej analizie klient znajdzie inną, tańszą ofer-tę, to niech wróci do doradcy, który wytłuma-czymy mu, na czym ta „taniość” polega. Trzeba pamiętać, że doradcy również mają możliwość obniżenia klientowi marży, dołączając do ofer-

21


fleszkredyty

ty kredytu hipotecznego pewne dodatkowe pro-dukty danego banku.

Ostatnie 2-3 lata to prawdziwy boom na rynku doradztwa kredytowego. Czym to jest spowodowane? Wpłynął na to niewątpliwie kryzys ekonomiczny z 2009 roku. Doradztwo kredytowe to jest bran-ża dosyć kaloryczna i łatwo pobudzająca popyt na własne usługi. Zasada jest prosta – jesteś skuteczny w pracy, generujesz kolejnych klien-tów. Dlatego powstają coraz to nowe firmy zaj-mujące się doradztwem kredytowym, bo widzą, że to dobry interes.

Pokutuje pogląd, że duża część obecnych doradców kredytowych to byli albo obecni agenci ubezpieczeniowi. A ci są chyba bar-dziej sprzedawcami niż doradcami, co może skutkować tym, że bardziej od komplekso-wej obsługi klienta i jego zadowolenia cenią sobie prowizję od sprzedanego kredytu?To może być mylny pogląd, bo w doradztwie kre-dytowym nie kładzie się nacisku na zatrudnianie osób z „ubezpieczeniową” przeszłością. Najważ-niejsza jest tak naprawdę wiedza o produkcie i łatwość nawiązywania relacji z klientem, bo w końcowym efekcie doradca musi przekonać go do siebie, pokazać, że jego oferta jest naj-korzystniejsza. I dodatkowo dać wyraz, że nie jest spaczony interesem żadnego z banków. Sy-tuacja musi być jasna – klient wybiera, doradca przedstawia rozmaite warianty w możliwie naj-bardziej obiektywny sposób.

Unijne dyrektywy o rynku instrumentów fi-nansowych zmieniają coś w szeregach do-radców? Sprawiają, że na rynku zostają tylko najlepsi? Te dyrektywy dotyczą różnych kwestii. Do tej pory doradca tak naprawdę nie ponosił odpo-wiedzialności za negatywnie zakończony pro-ces kredytowy swojego klienta, co może prze-cież deprymować z racji wnoszonych opłat w umowach przedwstępnych (np. zadatek). Nowe przepisy mogą odsiać z rynku osoby, które do swojej pracy podchodzą bez żadnej odpowie-dzialności. Chociaż selekcja w dobie Internetu, w dobie tych nośników informacji jest skuteczna – jeśli ktoś nie nadaje się do tej branży, to dla klienta nie jest wielkim problemem, żeby znisz-czyć jego dalszą karierę zawodową (śmiech). A mówiąc całkiem poważnie, doradcy żyją tak naprawdę z rekomendacji. Jeden dobrze obsłu-żony, zadowolony klient, przysyła swoich zna-jomych – potencjalnych klientów, i koło się na-kręca. Dlatego doradcom bardzo zależy na na-wiązaniu partnerskich relacji z klientami. Klient raz oszukany przez doradcę, czy niewłaści-wie obsłużony, nigdy więcej do niego nie wróci, a wprost przeciwnie – będzie unikał jakichkol-wiek doradców. Fama się rozniesie.

A klient dobrze obsłużony i zadowolony – jest szansa na kontynuowanie znajomości z nim na gruncie prywatnym?Bardzo często te relacje są w jakiś sposób kon-tynuowane. Ja się czasami śmieję, że mam do-żywocie z niektórymi klientami, bo nasza pra-ca zwykle nie polega tylko na udzieleniu kre-dytu hipotecznego i koniec. Następuje po pew-nym czasie kontynuacja tej obsługi. To są wielo-letnie kredyty i klient na przełomie okresu spła-ty ma przeróżne pytania, pojawiają się proble-my z kredytodawcami. Do doradców wpływają w tym czasie nowe, ciekawe oferty, które mogą proponować swoim dawnym klientom, pokazy-wać im nowe możliwości uatrakcyjniania kredy-tów w danej chwili już mało atrakcyjnych. Zda-rza się nawet, że doradcy są zapraszani na pa-rapetówki do kupionych z kredytów mieszkań, że poznają całe rodziny swoich klientów. Nie da się ukryć, że regularny kontakt tworzy relacje.

A mówiąc całkiem poważnie, doradcy żyją tak naprawdę z rekomendacji. Jeden dobrze obsłużony, zadowolony klient, przysyła swoich znajomych – potencjalnych klientów, i koło się nakręca. Dlatego doradcom bardzo zależy na nawiązaniu partnerskich relacji z klientami.

fleszkredyty

22

Bliski koniec antybelek

fleszkredyty

23

Według obecnych zasad ordynacji podatkowej do podstaw opodatkowania oraz kwot należnego podatku stosuje się zasady zaokrąglania do peł-nego złotego. Tym samym jednorazowa (a z racji efektywności najczęściej jednodniowa) wypłata odsetek klientowi w maksymalnej kwocie 2,49 zł, nie rodzi obowiązku pomniejszenia jego zy-sku o zryczałtowany podatek dochodowy (19%), potocznie nazywany podatkiem Belki. Podstawa opodatkowania z kwoty 2,49 zł daje bowiem po zaokrągleniu do pełnej sumy kwotę 2 zł, a wyli-czony z niej i również zaokrąglony 19-preocen-towy podatek, jest po prostu równy zeru. Zgodnie z nowymi przepisami zaokrąglać bę-dzie się już nie do pełnych złotówek, ale do peł-nych groszy. Tym samym bank potrąci klientowi z 2,49 zł odsetek podatek w wysokości 48 gro-szy. To stan naszych finansów publicznych zmo-tywował rząd do podjęcia zmian w ordynacji po-

datkowej. Resort finan-sów szacuje, że dzię-

ki nowym przepisom dochody państwa będą wyższe o oko-ło 380 milionów zło-tych rocznie. Ale nie

tylko sytuacja finanso-wa kraju popchnęła wła-

dze do takiego działania. Ministerstwo nigdy nie ukrywało, że niektóre instytucje zwy-

czajnie nadużywają obecnej kon-strukcji ustalania podstawy opo-

datkowania oraz kwoty po-datku należnego, okre-

ślonych w ordyna-cji podatkowej.

Poza tym re-sort wy-

r a ź n i e podkre-śla, że j e g o i n t e n -

cją jest pełna realizacja zasady równości podat-ników wobec przychodów z odsetek.Istotny jest fakt, że zmiany podatkowe obejmują nie tylko nowe umowy na lokaty krótkotermino-we, ale i te zawarte wcześniej. Warto o tym pa-miętać, jeśli posiada się już podobne depozyty, albo dopiero rozpatruje się inwestowanie pienię-dzy w tego typu lokaty na okres przekraczający termin wejścia w życie nowych przepisów. Według szacunków Komisji Nadzoru Finansowe-go łączna wartość zgromadzonych przez banki lokat antypodatkowych przekroczyła w Polsce poziom 70 miliardów złotych. Pod koniec sierp-nia depozyty pozwalające ominąć podatek sta-nowiły ok. 20% wszystkich inwestycji klientów. Mając na uwadze zbliżające się zmiany w ordy-nacji podatkowej KNF pod koniec listopada ofi-cjalnie zwróciła prezesom banków uwagę „na wynikające z tego zagrożenia oraz na zidentyfi-kowane nieprawidłowości występujące w zarzą-dzaniu ryzykiem braku zgodności w bankach”.

Klamkazapadła–koniecbardzopopularnychinajlepiejoprocentowanychdepozytówwna-szymkrajujestbliski.Rząd,szukającdodatkowychźródełwsparciafinansówpublicznych,zatwierdziłustawęokołobudżetową.Jednymzjejelementówsązmianyzapisówwordyna-cjipodatkowej,którepozbawiąsensuoferowanychprzezbankilokatantybelkowych.Noweprawomożezacząćobowiązywaćjużwpierwszymkwartaleprzyszłegoroku.

Istotny jest fakt, że zmiany podatkowe obejmują nie tylko nowe umowy na lokaty krótkoterminowe, ale i te zawarte wcześniej.

masz pytanie? kliknij i napisz do [email protected]

Marek NienałtowskiGłówny EkonomistaDom Kredytowy Notus



24

fleszkredyty

Minione kilka lat to czas ogromnego zróżnicowa-nia w stopach zwrotu. Na rynku nieruchomości między 2005 a 2008 r. dokonała się rewolucja ce-nowa, w skutek której w największych miastach wartość mieszkań wzrosła kilkukrotnie. W tamtym okresie nawet inwestycja w giełdę nie przynosi-

ła takich dochodów. Czasy te minęły jednak bez-powrotnie. Po kryzysie ceny nieruchomości poszły w dół i osiągają stabilny, ale niski poziom. Wzrost cen mieszkań uzależniony jest od popytu na nie, a coraz to nowe ograniczenia kredytowe banków nie sprzyjają jego pobudzeniu. Dlatego inwestu-

Dochodowe cztery kąty Zainwestowaćwmieszkaniemożnanadwasposoby–albokupićzprzeznaczeniemnawyna-jem,albopoto,żebywprzyszłościsprzedaćjepowyższejcenie.Colepiejwybrać?Tozależyodrentownościobualternatyw.Rozważanianależałobyzacząćraczejodpytania:czymiesz-kanietowogóledobrainwestycja?Istniejąprzecieżinneformylokowaniaśrodków.

Kupując mieszkanie z przeznaczeniem na wynajem trzeba:• zwracać uwagę na lokalizację nieruchomości – centra dużych

miast i sąsiedztwo ośrodków akademickich zawsze cieszą się zainteresowaniem;

• pamiętać, że najłatwiejsze do wynajęcia są małe mieszkania, najlepiej dwupokojowe, pełno rozkładowe;

• sprawdzić wysokość miesięcznych opłat za media i czynsz; • zrobić wywiad środowiskowy, żeby zorientować się z kim

sąsiaduje mieszkanie – możemy mieć problem, jeśli będą to głównie osoby starsze, a my wynajmiemy mieszkanie studentom;

• wziąć pod uwagę dodatkowe czynniki: położenie na odpowiedniej kondygnacji, sąsiedztwo parku, ruchliwej drogi czy galerii handlowej, połączenia komunikacyjne, widok z okna, stan techniczny.

25


fleszkredyty

jąc dzisiaj w nieruchomość, można liczyć raczej na dochody z jego wynajęcia niż na szybką sprzedaż z zyskiem. Tym bardziej, że ten drugi typ inwestycji ma ograniczoną płynność i środki zainwestowane w zakup mieszkania są trudne do spieniężenia. Nieruchomość musi być przez pewien okres wy-stawiona na sprzedaż zanim dojdzie do faktycznej transakcji. Licząc na zysk musimy liczyć się z cza-sem, po prostu.

KUPUJę ZA KREDyT, SPłACAM Z WyNAJMU Można zastanawiać się, czy warto kupić mieszkanie na wynajem za pieniądze z kredytu. To może być dobry interes, ale pod pewnymi warunkami. Kupu-jąc takie mieszkanie trzeba myśleć przede wszyst-kim o jak najlepszej lokalizacji. Na nieruchomości w pobliżu centrów miast i kampusów akademickich zawsze znajdą się klienci. Takie mieszkania nawet w czasie kryzysu cieszą się zainteresowaniem na-jemców, w przeciwieństwie do obiektów ulokowa-nych na obrzeżach miast, do których nie przekonu-je nawet obniżony czynsz. Warto pamiętać też, że szybciej wynajmiemy mieszkanie jedno- czy dwu-pokojowe, niż trzy- czy czteropokojowe. Obecne ceny wynajmu są na tyle atrakcyjne i moż-liwe do wyegzekwowania, że możemy dzięki nim rekompensować koszty raty kredytowej, czynszu i podatku. Wszystko dokonywane w świadomości, że podjęliśmy się inwestycji długoterminowej, której główny przedmiot – mieszkanie, nie traci na warto-ści wraz z upływem lat. Warto zastanowić się przy tej okazji, w jakiej wa-lucie zaciągać kredyt hipoteczny. Przy inwestycjach bezpieczniejsze i bardziej przewidywalne jest zadłu-żanie się w walucie, w której uzyskujemy dochód. W przypadku kredytu walutowego w grę wchodzi

dodatkowy element ryzyka. Bo wzrastający kurs waluty kredytuowej sprawia, że maleje rentow-ność naszej inwestycji. Jednak z drugiej strony przy obecnie zawyżonych kursach złotego w stosunku do innych walut, można tę ewentualność traktować po-ważnie. Inwestycja w nieruchomość jest inwestycją długoterminową, mamy więc prawo i podstawy do tego, żeby liczyć na jej rentowność oraz umocnienie się pieniądza z kredytu.

UśPIONE ZAlETy RyNKU WTóRNEGO Choć rynek wtórny w opinii pośredników był w tym roku bardzo słaby, nie należy zapominać, że charak-teryzują go dużo lepsze lokalizacje nieruchomości, a to najważniejsze w przypadku osób, które traktują kupno mieszkania w kategoriach inwestycji. Wybór na rynku wtórnym jest ogromny, ale ogólna stagna-cja w sektorze nieruchomości sprawiła, że mieszka-nia miesiącami wystawione na sprzedaż nie wzbu-dzały niczyjego zainteresowania. Ożywienia w tej branży możemy spodziewać się po wejściu w życie wszystkich rekomendacji Komisji Nadzoru Finanso-wego, które pokażą, jakie rzeczywiście są możliwo-ści kredytowe nabywców i na ile dostosuje się do nich rynek, obniżając ceny. Oczywiście zważywszy na ciągle bardzo niezaspokojone potrzeby mieszka-niowe Polaków, nie należy oczekiwać jakiegoś dra-stycznego spadku cen, a raczej stabilizacji na niż-szym poziomie, która może zaowocować w 2012 r. większą liczbą transakcji na rynku wtórnym.

Kredyt w złotych czy w obcej walucie? Kredyt w PLN na 250 000 zł to rata około 1560 zł. Za tę kwotę można kupić dwupokojowe mieszkanie. Czynsz wynajmu takiego mieszkania w dużym mie-ście to od 1300 do 2000 zł za miesiąc plus opłaty - w zależności od lokalizacji. W przypadku kredytu w EUR rata wyniosłaby co miesiąc około 1200 zł.Przykład pokazuje, że analiza opłacalności musi być za każdym razem robiona indywidualnie do konkret-nej nieruchomości.

Tomasz MaciejewskiDoradca finansowyDom Kredytowy Notusmasz pytanie? kliknij i napisz do [email protected]


fleszkredyty


K luczem do stabilnego rozwo-ju rynku jest przede wszystkim zażeganie i rozwiązanie świato-wego kryzysu finansów. Bo to

od zrównoważonego rozwoju całej gospo-darki i odpowiedniego poziomu optymizmu klientów zależą decyzje o zakupie nieru-chomości i zaciągnięciu kredytu.

REKOMENDACJA SIII, CZylI WIęKSZE WyMAGANIA Z początkiem przyszłego roku wszystkie banki będą musiały w całości stosować się do zapisów Rekomendacji SIII Komisji Nad-zoru Finansowego. Z punku widzenia klien-tów najistotniejsze są w niej trzy zapisy. Po pierwsze bank badając zdolność kredytową będzie musiał ją wyliczać dla maksymal-nie 25-letniego okresu kredytowania. Tyl-ko po spełnieniu tego warunku kredyt bę-

dzie mógł być udzielony na dłuższy okres. Ponadto, dla kredytów w walutach obcych, miesięczne obciążenie dochodu ratą kredy-tową nie będzie mogło przekraczać 42 pro-cent. Co to oznacza dla klienta? Że mak-symalna zdolność kredytowa spadnie od 6 do 9 procent. Trzecią zmianą, która może dotknąć potencjalnych kredytobiorców, jest obowiązek uwzględniania przez bank możli-wości spadku ich dochodów po przejściu na emeryturę. Skutkiem obniżonych docho-dów może być zaburzona płynność w regu-lowaniu rat i przed taką sytuacją Rekomen-dacja ma ustrzec i banki, i klientów.

PAńSTWO JUż NIE POMOżEPrzyszły rok to także definitywne pożegna-nie z kredytem w programie Rodzina Na Swoim. Co prawda jest on już w sposób nieformalny wygaszany od końca sierpnia

Czas na zmianyNadchodzącyroktoczaszmianwświeciefinansów,awięciwsektorzekredy-towym.Zapowiadanenowościmogąograniczyćdostępnośćpożyczekniektó-rymklientom,alemimoprzewidywanegoryzykarynekbędziesięnadalstabil-nierozwijał.

26

fleszkredyty


tego roku, ale mimo istotnych zmian w niektórych mia-stach, możliwe jest jeszcze znalezienie nieruchomości spełniającej kryteria otrzymywania dopłat do odsetek. Nowe przepisy rozwiązują już formalnie kwestię RnS. Je-śli planujemy więc skorzystać z rządowego wsparcia to pamiętajmy, że o taki kredyt możemy starać się tylko do końca grudnia 2012 roku. Warto mieć to na uwadze, gdyż aktualnie poza kredytem w Rodzinie Na Swoim, nie możemy liczyć na żadną inną formę wsparcia z budże-tu państwa.

MIESZKANIE DlA BANKU, PIENIąDZE DlA KlIENTAW najbliższych miesiącach możemy spodziewać się też prezentacji projektu ustawy o odwróconym kredycie hi-potecznym. Aktualnie Ministerstwo Finansów przedsta-wiło prawne założenia, która mają regulować ten nowy na polskim rynku produkt. Czym on właściwie jest? To kredyt kierowany z reguły do osób starszych, które w za-mian za przekazanie po śmierci praw do posiadanej nie-ruchomości, będą mogły otrzymywać z banku środki fi-nansowe wypłacane w miesięcznych ratach lub jednora-zowo. Brak doświadczenia rynku z tego typu produkta-mi będzie dużym wyzwaniem, zarówno dla klientów, jak i instytucji finansowych.

Michał KrajkowskiGłówny AnalitykDom Kredytowy Notusmasz pytanie? kliknij i napisz do [email protected]

27



styl wolny

28

N ieporozumienia należą do co-dziennego rytuału naszego życia. Z czego wynikają? Jak powiedział filozof i logik Alfred Korzybski: „Ludzie orientują się według wła-

snych map poznawczych, czyli osobistego mode-lu świata, a nie świata jako takiego”. Jak uniknąć

mylenia osobistych przekonań na temat świata z rzeczywistością? Aby zrozumieć, na czym polega różnica pomię-dzy tym, co rzeczywiste, a tym, co subiektywnie odczuwane, przypatrzmy się kilku sytuacjom.Prosty przykład, jak różne znaczenia może mieć słowo dla różnych osób. Np. „pies”. Dla jednej

Mapa poznawcza, czyli jak zapobiegać nieporozumieniom

29


styl wolny

osoby pierwsze skojarzenie to pekińczyk, dla ko-goś innego owczarek. Jeszcze inną osobę przej-dzie dreszcz, bo pies kojarzy się z pogryzieniem. Każdy z nas patrzy na świat przez swoje okulary filtrujące docierające informacje według naszych przeszłych doświadczeń, wartości, przekonań. A może warto nastawić się na takie postrzega-nie świata, które zakłada, że patrzymy na świat z różnych perspektyw? Czy jest to możliwe, żeby poznać sytuację bez oceniania?Ojciec, który w pociągu nie reaguje na roz-wrzeszczane, bijące się dzieci, tylko patrzy na wi-dok za oknem. „Skandal” i „jak można na coś ta-kiego pozwolić?” Ocena sytuacji się zmienia, kie-dy pada informacja, że dzieci wracają z pogrze-bu matki. Mąż zmarłej nie ma na nic sił, a dzie-ci odreagowują nieprzyjemne przeżycia. Już nie krytykujemy, tylko cierpliwie znosimy niekomfor-tową podróż.Mały eksperyment z dziećmi. Przez kilka chwil obserwowały przez okno swój ogród, potem na-rysowały to, co w nim widziały. Sześcioletni Ma-teusz zobaczył kilka samochodów oraz statek ko-smiczny. Według czteroletniej Milenki było tam mnóstwo słońca, chmurki, kawałek trawy i kwia-ty. O ile nieco zaskakujący jest statek kosmiczny, o tyle naturalne jest to, że dwoje różnych dzieci zupełnie inaczej odczytały widok ogrodu.

OBIEKTyWIZM I KONKRETyObiektywne postrzeganie to jedno. Drugie to usta-lenie konkretów. Prezes oświadcza, że zdecyduje się na współpracę z inną firmą, pod warunkiem, że będzie z tej współpracy zadowolony. Co to zna-czy? Proponować promocje, dodatkowe bonusy? Nie potrafimy czytać w cudzych myślach, zatem warto Prezesa dopytać, co znaczy „zadowolo-ny”. Zaskakująca odpowiedź: po prostu klient ma usłyszeć od doradcy kilka miłych słów na temat jego firmy.Doprecyzowanie poglądów i oczekiwań drugiej osoby jest niezwykle istotne. Kolejna scenka ro-dzajowa: sprzedawca nieruchomości i klient pra-gnący nabyć mieszkanie.

K: Witam, szukam w miarę małego mieszkania na Ursynowie, najlepiej od developera.S: Mamy wiele ciekawych propozycji w tym regio-nie. Proszę zobaczyć…K: Ale co mi Pan tu pokazuje, to są jakieś dziu-

ple, a nie mieszkania, w klitce nie będę mieszkał z żoną, dzieckiem i psem!S: Ale szukał Pan małego mieszkania, to są wła-śnie małe, 30–36 metrów.K: A czy ja mówiłem, że szukam klitki 30 metro-wej? A wystarczyło zapytać, jaki metraż klient uznaje za wystarczający dla jego potrzeb...

PRZEKAZ INFORMACJIRównież sami możemy skupić się na tym, by in-formacje przekazywać precyzyjnie, co zapobie-ga powstawaniu nieporozumień, zwłaszcza w sy-tuacjach, gdy oczekujemy, że druga osoba wy-kona nasze polecenie. Musimy zadbać o to, by odbiorca informacji nas wysłuchał, poznał cel działania, które ma wykonać oraz sposób i ter-min zrealizowania zadania. Warto poświęcić kwa-drans na konkretne ustalenia, by nie tracić go-dzin na naprawianie źle wykonanej pracy. Nie ze względu na brak fachowości, ale dlatego, że każ-dy z nas może inaczej odczytać informację, jeże-li jest zdawkowa. I nie zaszkodzi, jeżeli z tej dru-giej strony padnie zdanie: „Chcę upewnić się czy dobrze zrozumiałem. Zależy mi na szybkim i do-kładnym wykonaniu polecenia, stąd dopytam….”

REASUMUJąC Twórzmy swoje mapy poznawcze tak, aby były najkorzystniejsze dla nas samych, ale jedno-cześnie pamiętajmy, że tyle istnieje owych map i sposobów patrzenia na rzeczywistość, ilu jest ludzi na świecie.

Nie ma rzeczywistości samej w sobie, są tylko obrazy widziane z różnych perspektyw.

Albert Einstein

Joanna Danielewska Marek Matuszewski,

prowadzą szkolenia biznesowe i certyfikowane kursy NLP.


styl wolny

30

– Chcieliśmy zrobić synowi niespodziankę. Za-wsze dziadek albo wujek przebierali się za św. Mikołaja, ale mały łatwo ich rozpoznawał. Po-stanowiliśmy, że w tym roku zamówimy Miko-łaja z ogłoszenia. Myśleliśmy, że dzwoniąc pod koniec listopada spokojnie uda nam się umó-wić na Wigilię. Wykonaliśmy mnóstwo telefo-nów, prawie wszystkie głuche. Znajomi wy-jaśnili nam, że kiedy grafik Mikołaja pęka już w szwach, Święty po prostu nie odbiera, bo nie przyjmuje już nowych zgłoszeń – opowia-da na jednym z for internetowych pani Mo-nika, warszawianka, mama 5-letniego Jasia. Faktycznie, szukając Mikołaja pod koniec li-stopada możemy się do niego nie dodzwo-nić. Sezon na Świętego zaczyna się zaraz po 1 listopada i właśnie wtedy białobrodzi prze-żywają największy szturm chętnych na ich odwiedziny.

Polowanie na Świętego

Dawniej przebierali się za niego naj-starsi członkowie rodziny. Idąc z du-chem czasu wolimy dzisiaj wynająć św. Mikołaja, który zorganizuje profe-sjonalną wizytę w naszym domu. Trze-ba się jednak spieszyć – grafik Święte-go jest bardzo napięty, a sezon na jego usługi zaczyna się na początku listo-pada.


styl wolny

31

MIKOłAJ SIę CENINajbardziej pożądanymi dniami wizyty św. Miko-łaja są 6 i 24 grudnia. To właśnie w swoje imie-niny i Wigilię Święty ma do odwidzenia najwięcej domów. Popyt na białobrodych w tych terminach jest najdroższy – w dużych miastach cena odwie-dzin przekracza wtedy 200 zł. Najwięcej zapłaci-my, jeśli zamówimy wigilijną wizytę między godzi-ną 17-stą a 21-szą, a zaoszczędzimy (ok. 50 zł), kiedy Mikołaj zawita do nas przed 16-stą. Jeśli bę-dzie towarzyszyć mu Śnieżynka koszty wzrosną o dodatkowe 80 zł. Więcej zapłacimy też, jeśli zdecydujemy, że Mikołaj będzie mówił w czasie wizyty w obcym języku, albo grał na gitarze. Dużo tańsze wizyty składają Mikołaje w małych miasteczkach i na wsiach (50 zł plus koszty do-jazdu), za to ich dostępność w tych rejonach jest znacznie bardziej ograniczona.

WIZyTA DOBRZE ZAPlANOWANAZanim Mikołaj zapuka do naszych drzwi, umawia-jąc wizytę zbiera niezbędne informacje: ilu oso-bom będzie wręczał prezenty, jak one mają na imię, prosi o ciekawostki z życia domowników, wypytuje o przewinienia najmłodszych członków rodziny, chce też wiedzieć, czym się pasjonują. Często Mikołaj – na życzenie rodziców – nie tylko rozdaje milusińskim prezenty, ale karci ich za ca-łoroczne grzeszki i wymaga obietnicy poprawy, bo zapowiada, że w przeciwnym wypadku pojawi się u nich za rok z rózgą. Przed wejściem Mikołaja do domu rodzice, w konspiracji przed dziećmi, wrzucają mu do wor-ka prezenty, które będzie rozdawał. Wyposażony w podarunki Święty może po tym zapukać, gło-śnym „Ho, ho, ho!” przywitać domowników, obda-rować ich świątecznymi niespodziankami, zaśpie-wać wspólnie kolędę i zrobić pamiątkowe zdjęcie. Wizytę kończy obietnicą pojawienia się na kolejne Boże Narodzenie.Odwiedziny Świętego trwają od 20 minut do go-dziny. Powinniśmy czekać na jego przyjazd z dużą dozą cierpliwości, bo polski Mikołaj nie ma, jak ten prawdziwy z Laponii, sań z reniferami, które szybują po gwieździstym niebie, ale musi odstać swoje w świątecznych korkach.

SPóźNIłEś SIę? SAM ZOSTAń MIKOłAJEMA co jeśli, jak w przypadku pani Moniki, Mikołaj nie ma już czasu, żeby złożyć wizytę w naszym

domu? Sam możesz wtedy przebrać się za Świę-tego. Strój Mikołaja można wypożyczyć. Za bro-dę, spodnie, kubrak, worek, a nawet sztuczny brzuch, zapłacimy od 80 do 150 zł za dobę. Prze-zorni rezerwują stroje już we wrześniu. Ci, któ-rzy się spóźnią, mogą zawsze kupić przebranie dla któregoś z domowników. W hipermarketach strój Mikołaja można dostać nawet za 20 zł (pas, płaszcz, czapka, broda).

Aleksandra Głąb

W dużych miastach cena wynajęcia Mikołaja przekracza

200 zł

Jedna Polska, różne tradycje

W Polsce prezenty 6 grudnia przynosi Mikołaj, ale już w Wigilię w różnych regionach Polski kto inny zostawia niespodzianki pod choinką:

• w Wielkopolsce, na Kujawach i na Kaszubach prezenty wręcza Gwiazdor;;

• Małopolskę obdarowuje Anioł;

• na Górnym Śląsku dary pochodzą od Dzieciątka utożsamianego z postacią


32


fleszstyl wolny

Sylwester jakiego nie było

33


fleszstyl wolny

czytajdalej

Zamiast tradycyjnych form powitania Nowego Roku tym razem możecie postawić na coś zu-pełnie innego. Jedną z możliwości jest uczynie-nie 31 grudnia kulturalną nocą. Teatry wycho-dzą w Sylwestra naprzeciw swoim widzom i przy-gotowują na ten wieczór nietypowy repertuar. Obok spektakli oferują też koncerty i satyrycz-ne występy konferansjerów. Niektóre dają nawet możliwość wzniesienia toastu z aktorami o pół-nocy, albo zjedzenia kolacji z reżyserem, które-go sztuki tej nocy wystawiano. Szansą na kul-turalnego Sylwestra jest warszawski teatr Pal-ladium, gdzie obok przedstawienia „Andropauza – męska rzecz” widzowie będą mogli wziąć udział w licznych konkursach, a o północy wypić wspól-nie lampkę szampana. Ceny biletów nie przekra-czają tu 100 zł. Droższą opcją (275 zł) jest te-atralny wieczór w Hotelu Marriott w stolicy, gdzie aktorzy Projektu Teatr Warszawa zagrają koncert najpiękniejszych francuskich piosenek stulecia. Więcej niż 200 zł trzeba też zapłacić za noc syl-westrową w Teatrze Muzycznym Roma, w którym zagrany zostanie musical wszechczasów – „Les Miserables”. A wszyscy, którzy gotowi są wydać na przywitanie Nowego Roku 450 zł mogą wy-brać się do warszawskiego Teatru Syrena, gdzie Zbigniew Zamachowski i Wojciech Malajkat do-konają „Zamachu na Mozarta”.

Na wielkim ekranie Niemniej ciekawie można spędzić 31 grudnia

w kinach, które oferują wtedy maratony fil-mów romantycznych, komediowych, kryminal-nych albo horrorów. Z okazji Sylwestra przygo-towywane są pokazy przedpremierowe, a widzo-wie, oprócz udziału w seansach, mają okazję na-pełniać brzuchy smakołykami ze specjalnie przy-gotowywanych na tę noc szwedzkich stołów. Nie-codziennym widokiem jest też zamieniająca się w parkiet sala kinowa, która porywa do tańca na-wet najbardziej zagorzałych filmożerców. Z racji tego, że kina planują swoje repertuary z miesią-ca nie miesiąc, trudno powiedzieć czym zaskoczą widzów w tym roku. Wiadomo jednak, że marato-ny filmowe planują na Sylwestra kina krakowskie – zarówno multipleksy, jak i studyjne (Ars, Mikro). Wybierając ten sposób powitania Nowego Roku trzeba liczyć się z wydatkami od 50 do 200 zł.

Sylwester jakiego nie byłoSzykowny bal w hotelu czy restauracji? Maraton filmowy z przyjaciółmi przy piwie i chipsach? A może noc z pilotem w ręku i wpatrywanie się w telewizyjne transmisje z miejskich imprez? Nie! Sylwester wcale nie musi być typowy.


34


fleszstyl wolny

W Nowy Rok z arią A jeśli nie muzea, teatry i kina, to może opery, które w sylwestrową noc organizują specjalne premiery i uroczyste koncerty? To propozycja dla wszystkich, którzy zamiast hucznych i tłocznych imprez wolą spędzić czas w doborowym towarzystwie, sma-kując wysoką kulturę. W tym roku naprzeciw po-dobnym wymaganiom wychodzą Opera Narodowa w Warszawie, która organizuje galowy koncert pod-sumowujący polską prezydencję w Unii Europej-skiej i Opera Bałtycka w Gdańsku, na scenie której wystąpi jej chór, soliści i orkiestra. Pomysł na ope-rowego sylwestra może kosztować nawet 450 zł.

Skok na głęboką wodęZ racji tego, że sylwestrowa noc zdarza się tylko raz w roku, warto wtedy oderwać się od ziemi i za-szaleć. A oderwać można się dosłownie. Jak? De-cydując się na sylwestrowy rejs. W ofercie dostęp-ne są zarówno krótkie warianty krajowe, trwające przeważnie 2 dni, jak i kilkunastodniowe rejsy po wodach międzynarodowych, np. „Sylwester pod ża-glami” w Chorwacji, gdzie za tydzień spędzony na luksusowym jachcie trzeba zapłacić do 400 euro za osobę. Morskie powitanie Nowego Roku to okazja do świet-nej zabawy w towarzystwie marynarzy i smako-wania kuchni okrętowej, bogatej w dania z owo-ców morza. Imprezy na statku to przeważnie za-bawy taneczne przy muzyce orkiestry albo DJ’a po-łączone z konkursami, tradycyjną lampką szampa-na o północy, życzeniami noworocznymi i pokazem sztucznych ogni podziwianym z pokładu. Do tych, którym nie wystarcza bycie na wodzie skierowane są propozycje nurkowego safari. To wa-riant stosunkowo drogi, bo tygodniowa wyprawa do Egiptu kosztuje w okresie zimowym nie mniej niż 1700 zł. Wrażenia z pobytu są jednak warte swo-jej ceny, a wypicie szampana pod wodą w otocze-niu fauny i flory morskiej uczyni z naszego Sylwe-stra niezapomnianą noc. Pod wodę zanurzyć można się nie tylko pod gołym niebem. Wszyscy, którzy 31 grudnia chcą spędzić „na mokro”, mogą wybrać się tego dnia na basen czy do aquaparku. Najczęściej tego typu imprezy organizują duże ośrodki, zwłaszcza te na Słowacji, zlokalizowane wokół źródeł termalnych. Taki Sylwe-ster to wydatek rzędu 800 zł (przy kilkudniowym pobycie).

35


fleszstyl wolny

Zapaść się pod ziemięSylwester w kopalni soli może być nieco-dziennym sposobem na przywitanie No-wego Roku. Jeśli chcesz bawić się przy dobrej muzyce wśród klimatycznych de-koracji i zwiedzać przy okazji komnaty kopalni, możesz zdecydować się na zjazd 125 metrów pod ziemię w Wieliczce, albo dwa razy głębiej w Bochni. Solne otocze-nie, szczególny nastrój, królewska oprawa – to właśnie Sylwester w kopalni soli. Za takie przeżycia musimy zapłacić ok. 400 zł od osoby.

AGROSylwester Jeśli jesteś miłośnikiem agroturystyki do-brym rozwiązaniem może być dla ciebie sylwestrowa noc na łonie natury. Naj-pierw jazda konna albo kulig z pochod-niami i pokazy łucznictwa, później śpie-wy przy ognisku i smażeninie kiełbasek, a o północy życzenia, grzaniec i biesiada przy tradycyjnym polskim jadle – gospo-darstwa agroturystyczne stoją otworem przed wszystkimi, którzy marzą, żeby ich Sylwester właśnie tak wyglądał. A w do-datku nie są to drogie oferty, bo cztero-dniowy pobyt w Niedzicy czy Głuchoła-zach połączony z imprezą sylwestrową wycenia się na 400 zł.

Komu w drogę, temu Sylwester Wiecznie spóźnione, fatalnej jakości, nie-warte ceny biletu. Czy nie tak myślimy o pociągach? Noc sylwestrowa jest do-skonałą okazją, żeby zmienić negatyw-

ną opinię o PKP. W specjalnie przygoto-wanych na tę okazję wagonach podróż-ni będą przez cztery dni jeść, spać i ba-wić się, a w przerwach na poszczególnych stacjach, zwiedzać ciekawe zakątki Polski. Trasa wiedzie od Poznania, przez Leszno, Wrocław, Wałbrzych, aż po Szklarską Po-rębę. Niestety, innowacyjność propozycji pociągowego sylwestra spowodowała, że bilety na tę imprezę są już niedostępne.

Aleksandra GłąbW opracowaniu wykorzystano materiały ze strony

www.nietypowy-sylwester.pl

http://www.nietypowy-sylwester.pl


Czytaj co miesiąc na www.domkredytowy.pl

Z nami zrobisz dobry krok

http://www.domkredytowy.pl

CASH magazyn finansów osobistych

Documents

Transcript of CASH magazyn finansów osobistych