Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem...

39
Biogazownie w Polsce i UE – technologie, oplacalność, realizacje Olsztyn, 14 grudnia 2012

Transcript of Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem...

Page 1: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

Biogazownie w Polsce i UE –technologie, opłacalność, realizacje

Olsztyn, 14 grudnia 2012

Page 2: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Uwarunkowania prawne rozwoju biogazu według przepisów prawa UE i PolskiStan rozwoju biogazu w Polsce i pozostałych krajach UE

• OŹE (biogaz) w polityce i regulacjach UE• Biogazownie w innych krajach• Biogaz w polityce energetycznej Polski• Biogaz w regulacjach w Polsce• Stan produkcji biogazu w Polsce

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Plan prezentacji

Dr inż. Ryszard WnukKrajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

[email protected]

Page 3: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/W E z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania en ergii ze źródeł odnawialnych zmieniaj ącej i w nast ępstwie uchylaj ącej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dz. U. UE.L. Nr 140 str. 16).

Kontekst globalny:

Konwencja klimatyczna (1992), Protokół z Kioto (1997), Negocjacje (Bali, Poznań, Kopenhaga, Cancun, Durban, Doha)

Pakiet klimatyczno-energetyczny UE (2008) 3 x 20%

Biopaliwa: zgodno ść z priorytetami wspólnej polityki rolnej UE

Wsparcie: CIP, IEE

Page 4: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Art. 16 Dostęp do sieci i ich działanie

9. W odpowiednich przypadkach państwa członkowskie oceniają konieczność rozszerzenia istniejącej infrastruktury sieci gazowniczej, aby ułatwić integrację gazu z odnawialnych źródeł energii.

10. W odpowiednich przypadkach państwa członkowskie nakładają na operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych na swoim terytorium obowiązek publikowania przepisów technicznych zgodnie z art. 6 dyrektywy 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego, w szczególności w odniesieniu do zasad przyłączania do sieci, które obejmują wymagania dotyczące jakości, nawaniania i ciśnienia gazu. Państwa członkowskie nakładają również na operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych obowiązek publikacji taryf przyłączeniowych za przyłączanie odnawialnych źródeł gazu w oparciu o przejrzyste i niedyskryminacyjne kryteria.

Dyrektywa 2009/28/WEZasada neutralno ści wobec technologii

Page 5: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Bruksela, dnia 15.12.2011, COM(2011) 885 KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY , EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Plan działania w zakresie energii do roku 2050

Bruksela, dnia 6.6.2012, COM(2012) 271KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY , EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KO MITETU REGIONÓW Energia odnawialna: wa żny uczestnik europejskiego rynku energii

• Włączanie energii odnawialnej do wewnętrznego rynku energii• Ulepszenie systemów wsparcia• Pobudzanie współpracy i wymiany handlowej• Otwarcie rynku energii elektrycznej a energia odnawialna • Przekształcenie infrastruktury• Wzmocnienie pozycji konsumentów • Stymulowanie innowacji technologicznych• Zapewnienie zrównoważonego charakteru energii odnawialnej• POLITYKA W ZAKRESIE ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH PO 2020 R. • Dalsze działania

Page 6: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050

2001-20104,5% rocznie,4,8 mtoe rocznie

2010-20206,3% rocznie, 11,4 mtoe rocznie

2020-20501,2% rocznie, 3,4 mtoe

1995-20001,9% rocznie, 1,6mtoe rocznie

Historyczne i przewidywane tendencje rozwoju energii odnawialnej w UE (% całkowitej produkcji energii) .

Źródło: Eurostat i dane z planu działań na 2050 r., utrzymanie dotychczasowego scenariusza postępowania

Page 7: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Źródła biogazu• Zwierzęce (odchody zwierząt)• Roślinne (uprawy energetyczne, odpady roślinne)• Komunalne (odpady organiczne, osad ściekowy)• Przemysłowe

a) spożywcze (mleczarskie, cukiernicze, mięsne itp.)b) kosmetyczne, papiernicze

metan CH4 50,0 - 70,0 %dwutlenek węgla CO2 35,0 - 40,0 %siarkowodór H2S 0,5 - 0,6 %tlenek węgla CO 0,3 - 0,4 %azot N2 2,8 - 3,5 %Powstały w wyniku fermentacji gaz

ma przybliżony skład:

1 3

4 5

2

1 zbiornik surowca (gnojowicy)2 komora fermentacyjna z układem

dozowania, podgrzewania i mieszania mechanicznego lub barbotażowego

3 zbiornik produktu przefermentowanego

4 zbiornik biogazu5 system do produkcji ciepła lub ciepła

i energii elektrycznej w skojarzeniu

Biogaz rolniczy oraz z osadów ściekowych – wyst ępowanie komory fermentacyjnej

TECHNOLOGIA

Page 8: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

L.p. Parametr Opis1. Objętość komory Kilka – kilkadziesiąt tys. m3

2. Typ fermentacji metanowej (temperatura)

• Psychrofilna:- 25oC• Mezofilna: - 32 – 38oC• Termofilna: - 32 – 38oC

3. Liczba stopni fermentacji • Jednostopniowe• Dwustopniowe• wielostopniowe

4. Zawartość suchej masy • Mokra: zawartość suchej masy < 15%• Sucha: zawartość suchej masy 20 ÷ 60 %

5. Sposób załadowania (mieszania)

• Ciągły • Okresowy

6. Sposób podawania • Pompą• Przenośnikiem ślimakowym• Przenośnikiem taśmowym

Charakterystyka reaktorów

Źródło: Prof. Anna Grzybek

PROCESY

Page 9: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W LUBLINIE, UWARUNKOWANIA LOKALIZACYJNE I PROCES INWESTYCYJNY BUDOWY BIOGAZOWNI ROLNICZYCH W WOJEWÓD ZTWIE LUBELSKIM, LUBLIN, LISTOPAD 2010 R.

Substraty Ilość biogazu (m

3) z tony

Substraty Ilość biogazu (m

3) z tony

Gnojowica bydlęca 25Gnojowica świńska 36 Odpady zielone 110Obornik bydlęcy 45 Odpady ziemniaczane 110Obornik świński 60 Serwatka 55Obornik kurzy 90 Krajanka buraczana 75Ziemniaki 130 Wysłodziny browarniane 115Burak cukrowy 175 Tłuszcz odpadowy 950Słonecznik 65 Wytłoki owoców 180Rzepak 46 Odpadki poubojowe 205Kiszonka traw 185 Melasa 310Żyto – kiszonka całych roślin 195 Odpady piekarnicze 525Kiszonka kukurydzy 210 Gliceryna odpadowa 550Wywar gorzelniany 80 Makuchy rzepakowe 950

WYDAJNOŚĆ SUBSTRATÓW W PRODUKCJI BIOGAZU

Różnorodność substratów

Page 10: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Zalety produkcji biogazu

• Produkcja energii• Redukcja emisji CO2

• Redukcja NH4

• Ograniczenie nawożenia mineralnego• Dystrybucja wytwarzania energii• Zróżnicowanie źródeł przychodów rolnictwa• Redukcja emisji odorów• Niezawodne źródło wytwarzania energii• Rozbudowa infrastruktury technicznej obszarów wiejskich

Źródło: Prof. Anna Grzybek

Wykorzystanie biogazu: produkcja energii elektrycznej, ciepła, chłodu, do produkcji biometanu wprowadzanego do sieci gazowej lub do napędu pojazdów

Page 11: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Technologie uszlachetniania

TechnologiaZapotrzebowanie

na media

Zawarto ść metanu po procesie

Straty metanu

Opis

Skruber wodny (WS)

Energia elektryczna + woda

98 ± 1% 1 – 2% Najczęściej stosowana,Ciśnieniowa absorpcja CO2

w wodzie

Absorpcja chemiczna (Am)

Energia elektryczna + roztwory amin +

ciepło

99 – 99,4% < 0,1% Najwyższy stopień usunięcia CO2,

Chemiczna reakcja CO2z roztworem amin; proces

bezciśnieniowy, wysoka temp

Separacja kriogeniczna

(Cryo)

Energia elektryczna 94 – 98% 0,5% Instalacja bezobsługowa, Możliwość sprzedaży

ciekłego CO2, Sprężanie i chłodzenie w kilku

etapach

11

http://www.greengasgrids.eu/

Page 12: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Źródło: Biogas Barometer,SYSTÈMES SOLAIRES le journal des énergies renouvelables N°

200 – 2010B I O G A S B A R O M E T E R –E U R O B S E R V ’ E R – N OV E M B E R 2 0 1 0

Biogazownie w Europie

http://www.european-biogas.eu/

Page 13: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Źródło: Biogas Barometer,SYSTÈMES SOLAIRES le journal des énergies renouvelables N°

200 – 2010B I O G A S B A R O M E T E R – E U R O B S E R V ’ E R – N OV E M B E R 2 0 1 0

Gaz wysypiskowy

Ścieki, szlam

Inne Ogółem

Niemcy 749,0 1 057,0 10 756,0 12 562,0Wielka Brytania 4 953,2 638,3 0,0 5 591,5Włochy 1 447,4 20,1 272,1 1 739,6Holandia 100,0 150,0 665,0 915,0Francja 760,0 41,3 45,1 846,4Austria 14,0 39,0 585,0 638,0Hiszpania 441,0 5,0 81,0 527,0Belgia 171,8 6,7 283,3 461,8Czechy 95,8 82,8 262,6 441,3Dania 19,5 37,5 267,7 324,7Polska 174,8 122,7 21,7 319,2Grecja 183,5 34,0 0,0 217,5Irlandia 100,0 17,0 0,0 117,0Węgry 10,1 41,7 43,4 95,2Portugalia 0,0 0,0 83,0 83,0Słowenia 30,7 11,9 26,2 68,8Luksemburg 0,3 5,9 47,2 53,4Łotwa 34,0 9,0 2,0 45,0Szwecja 14,0 19,0 1,0 34,0Finlandia 31,0 0,0 0,0 31,0Słowacja 0,0 18,0 3,0 21,0Litwa 5,0 7,0 3,0 15,0Cypr 12,0 0,0 0,0 12,0Estonia 10,0 0,0 0,0 10,0Rumunia 1,0 0,0 0,0 1,0Unia Europejska 9 358,1 2 364,0 13 448,3 25 170,4

Produkcja energii

elektrycznej GWh

2009 (oszacowanie)

Biogaz

Page 14: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Ogółem Biogazownierolnicze

Odpady (włączając

MSW)

Ścieki Gaz wysypiskowy

Biometan Biometan do sieci gazowej

Niemcy 8792 ok. 7000 92 1700 84 82Włochy 667 300 32 135 200 - -Szwajcaria 600 140 460 17 15Austria 503 300 55 134 14 10 7UK 360 60 100 >200 2 2Francja 283 400 98 74 71 3 1Szwecja 229 14 23 135 57 47 8Polska 219 17 2 ok. 200 - -Holandia 130 13 13Węgry 58 36 - 14 8 1 -Słowacja 24 12 - 12 - - -Chorwacja 4 2 - 1 1 - -

Razem 11869 177

Europa:Niemcy, DaniaAustria, SzwajcariaHiszpania, HolandiaWłochy, BelgiaAnglia, IrlandiaPolska, Węgry, Litwa

Azja:Chiny, IndieJaponia, Korea Źródło: Fachverband Biogas, 11/2010

Biogazownie w Europie

Page 15: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

51,527,8

24,519,7

1816,2

12,411,711,5

10,98,187,77,4

5,24,34

3,13

2,62,22,1

1,40,20,1

16,7

0 10 20 30 40 50

NiemcyWielka Brytania

LuksemburgAustriaDania

HolandiaCzechy

SzwecjaBelgia

SłoweniaFrancjaIrlandia

FinlandiaWłochyGrecjaŁotwa

HiszpaniaWęgry

SłowacjaPolska

PortugaliaEstonia

LitwaCypr

RumuniaUnia Europejska

Źródło: Biogas Barometer,SYSTÈMES SOLAIRES le journal des énergies renouvelables N°

200 – 2010B I O G A S B A R O M E T E R –E U R O B S E R V ’ E R – N OV E M B E R 2 0 1 0

Produkcja energii pierwotnej z biogazu,toe/mieszkańca2009 (oszacowanie)

Page 16: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

139 159 186 274 370 450617

8501050

13001600

17502050

2680

35003711

3891

4984

50 65 182256 333 390

650

11001271

1377

1893

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Liczba biogazowni

Moc zainstalowana (MW)

Rozwój biogazowni w Niemczech

Page 17: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

MWh Heat Electricity TotalBiogas 58 200 49 100 107 300Fiberfraction 15 100 6 900 22 000Total 73 300 56 000 129 300

Maabjerg, Dania

Page 18: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii

Główne cele:

• Wzrost wykorzystania OŹE w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 roku, 20% w 2030 roku oraz osiągnięcie do 2020 roku 10% udziału biopaliw na rynku paliw transportowych;

• Ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem oraz zrównoważone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OŹE.

Główne działania:� Utrzymanie istniejących mechanizmów wsparcia OŹE oraz

wprowadzanie nowych; � Skuteczne wykorzystanie biomasy (w przypadku systemów

wykorzystujących biomasę pochodzenia rolniczego; biopaliwa II generacji);

� Tworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu;� Wspieranie projektów przy pomocy funduszy UE.

Polska

Page 19: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Program działa ń wykonawczych do Polityki Energetycznej Polski do roku 2030

Priorytet IV. Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw (1)

1. Wypracowanie ścieżki dochodzenia do osiągnięcia 15% udziału OZE w zużyciu energii finalnej w sposób zrównoważony, w podziale na poszczególne rodzaje energii: energię elektryczną, ciepło i chłód oraz energię odnawialną w transporcie.

2. Utrzymanie mechanizmów wsparcia dla producentów energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, np. poprzez system świadectw pochodzenia.

3. Utrzymanie obowiązku stopniowego zwiększania udziału biokomponentów w paliwach transportowych.

4. Wprowadzenie dodatkowych instrumentów wsparcia zachęcających do szerszego wytwarzania ciepła i chłodu z odnawialnych źródeł energii.

� Przygotowanie systemu promowania wykorzystania ciepła i chłodu z zasobów geotermalnych (w tym przy użyciu pomp ciepła) oraz energii słonecznej (przy zastosowaniu kolektorów słonecznych) – 2010 r.

� Dokonanie analizy zasadności wprowadzenia dodatkowych mechanizmów wsparcia dla ciepła i chłodu sieciowego wytwarzanego w odnawialnych źródłach energii – 2010 r.

� Ewentualne przygotowanie projektu regulacji w zakresie wsparcia ciepła i chłodu sieciowego z OZE – 2011 r.

5. Wdrożenie kierunków budowy biogazowni rolniczych, przy założeniu powstania do roku 2020 średnio jednej biogazowni w każdej gminie.

6. Stworzenie warunków ułatwiających podejmowanie decyzji inwestycyjnych dotyczących budowy farm wiatrowych na morzu.

Page 20: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Moce zainstalowane, MW2011, GUSSystem zielonych

certyfikatów, z pewnymi modyfikacjami, pozostanie nadal najbliższych latach podstawowym, rynkowym instrumentem wsparcia produkcji energii elektrycznej w źródłach odnawialnych.

Certyfikaty czerwone, żółte, białe, wraz z zielonymi, jako podstawowe mechanizmy wsparcia, realizują politykę poprawy efektywności energetycznej i wzrostu wykorzystania OŹE w Polsce

Źródło: URE

102 MW= 51 biogaz z wysypisk odpadów+ 35 biogaz z oczyszczalni ścieków+ 16 biogaz pozostały

Page 21: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

2279 2311 2343 2375 2407 2439 2471 2503 2535 2567 2969

2310 3255 4308 5327 6491 7541 8784 986011210 12315

15210

57006700

77008200

87008950

92009450

97009950

10200

328

410

492574

738943

11481558

1968

2993

4018

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

hydro solar wind solid biomass biogas

GWh

21

Rozwój produkcji energii elektrycznej z OŹE

Biogaz – 4 018GWh in 2020

Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, 2010

Page 22: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

22

Biogaz - 453 ktoe in 2020 = 19 PJ

ktoe

23 24 29 35 43 57 70 86 105 107 1782145 83

107 114 176 258324 406

441 506

3846 3871 3890 3919 3953 39964118

42504361

45944636

65 98 131 165 198 231275

320364

408453

25 35 42 5161 72

85

99114

130148

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Geotermia En. Słoneczna Biomasa stała Biogaz Pompy ciepła

KPD, 2010Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, 2010

Produkcja ciepła z OŹE

Page 23: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCEProdukcja energii elektrycznej

z odnawialnych nośników energii

w latach 2001 – 2011, [GWh]

Ogółem w 2011 – 13137 GWh

Źródło: GUS

451,1 GWh = 233,7 biogaz z wysypisk odpadów+ 149,8 biogaz z oczyszczalni ścieków+ 67,7 biogaz pozostały

Page 24: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

W 2010 Rada Ministrów przyjęła opracowany przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi dokument "Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w lata ch 2010-2020".

Wskazano optymalne warunki do rozwoju instalacji wytwarzających biogaz rolniczy, który ma być wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej i ciepła.

"Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020" identyfikują najważniejsze bariery prawno-administracyjne oraz przepisy, które powinny zostać wprowadzone, aby umożliwić rozwój biogazowni rolniczych. Część rozwiązań mających usprawnić procesy rozwoju biogazowni rolniczych została zawarta w ustawie z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Dokument zakłada, że w każdej polskiej gminie do 2020 r. powstanie średnio jednabiogazownia wykorzystująca biomasę pochodzenia rolniczego, przy założeniu posiadaniaprzez gminę odpowiednich warunków do uruchomienia takiego przedsięwzięcia. Nakładyinwestycyjne niezbędne do budowy jednej biogazowi (wraz z instalacją oczyszczającą biogazrolniczy) o mocy wyliczeniowej 1 MWel, wytwarzającej rocznie ok. 3,5 – 3,8 mln m3 biogazurolniczego, oszacowano na ok. 10-15 mln zł.

Page 25: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Ocena realizacji programu rozwoju biogazowni rolniczych, prowadzonej napodstawie przyjętych przez Radę Ministrów w dniu 13 lipca 2010 r.„Kierunków rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020”.NIK oceniła, że chociaż podjęto szereg działań dla realizacji programu, to niewszystkie zaplanowane zadania zostały wykonane. Np. Minister Gospodarki niewprowadził do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko kluczowychinstrumentów wsparcia inwestycji związanych z budową instalacji wytwarzającychoraz przetwarzających na energię biogaz rolniczy.

Raport NIK (2012)

Minister Rozwoju Regionalnego - według aktualnego stanu wdrażania podpisano 2 umowy w ramach RPO o dofinansowanie dotyczące bezpośrednio budowy gazowni rolniczych (łączna wartość inwestycji 16 857,6 tys. zł, w tym dofinansowanie ze środków unijnych 5 624,6 tys. zł).Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi - przygotowanie projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie, który w najbliższym czasie zostanie skierowany do konsultacji społecznych. Na zlecenie Ministra Gospodarki opracowano „Przewodnik dla inwestorów zainteresowanych budową biogazowni rolniczych”, stanowiący kompendium wiedzy dotyczącej prowadzenia procesu inwestycyjnego.

Page 26: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

• Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.),

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródle energii (Dz. U. z 28 sierpnia 2008 r., Nr 156, poz. 969 z późn. zm.).

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 24 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku potwierdzania danych dotyczących wytwarzanego biogazu rolniczego wprowadzonego do sieci dystrybucyjnej gazowej (Dz. U. 2011 nr 187 poz. 1117).

• Rozporządzenie MG zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego.

W przygotowaniu Ustawa o odnawialnych źródłach energii.

Regulacje prawne

Page 27: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Ustawa z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianieniektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 21, poz. 104)

Z dniem 1 stycznia 2011 r. wprowadzono:• definicję biogazu rolniczego,• zasady wtłaczania biogazu rolniczego do sieci,• system świadectw pochodzenia dla biogazu rolniczego wtłaczanego do sieci

(brązowe certyfikaty),• obowiązek wpisu do rejestru ARR (zamiast koncesji URE).

m.in. Również zwolniono przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem biogazu rolniczego i energii elektrycznej z biogazu rolniczego z opłat skarbowych za czynności urzędnicze związane z wpisem do rejestru przedsiębiorców, wpisu do rejestru świadectw pochodzenia biogazu i wydania tych świadectw, umożliwiono obrót świadectwami pochodzenia biogazu na rynku praw majątkowych.

Od 1 stycznia 2011 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące biogazowni i biogazu rolniczego w celu stworzenie optymalnych warunków rozwoju sektora biogazu rolniczego i realizację założeń dokumentu „Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020”.

Regulacje prawne

Page 28: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Art. 3 pkt.20a) biogaz rolniczy – paliwo gazowe otrzymywane w procesie fermentacji metanowej surowców rolniczych, produktów ubocznych rolnictwa, płynnych lub stałych odchodów zwierzęcych, produktów ubocznych lub pozostałości z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego lub biomasy leśnej, z wyłączeniem gazu pozyskanego z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków oraz składowisk odpadów.

Warunki wprowadzania biogazu rolniczego do sieci gazowej: • Wytwarzany biogaz musi spełniać definicję biogazu rolniczego• Obowiązek przyłączenia do sieci zainteresowanych podmiotów i zawarcia umowy

o przyłączenie, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci oraz ubiegający się spełnia warunki przyłączenia do sieci

• Obowiązek odbioru przez operatora systemu gazowego biogazu rolniczego wytworzonego w instalacjach podłączonych bezpośrednio do jego sieci, pod warunkiem spełnienia określonych parametrów jakościowych

• Brak zapisów dotyczących cen zakupu biogazu przez operatora sieci gazowej

Ustawa Prawo energetyczne

Page 29: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

ProceduryOd 1 stycznia 2011 r. • Działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania biogazu rolniczego lub

wytwarzania energii elektrycznej, ciepła lub chłodu z biogazu rolniczego jest działalnością regulowana w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga wpisu do rejestru przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem biogazu rolniczego lub wytwarzaniem energii elektrycznej, ciepła lub chłodu z biogazu rolniczego, zwanego dalej „rejestrem”.

• Organem prowadzącym rejestr jest Prezes Agencji Rynku Rolnego, zwany dalej „Prezesem ARR”.

• Prezes ARR przekazuje Prezesowi URE, informacje o zmianach dokonywanych w rejestrze, w terminie 14 dni od dnia dokonania tych zmian.

Prezes ARR• Organ rejestrowy• Uprawnienia kontrolne biogazowni rolniczych• Prowadzi rejestr biogazowni rolniczych• Przetwarzanie danych wynikajacych ze sprawozdań biogazowni rolniczych

Page 30: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Uprawnienia Prezesa ARRPrezes ARR jest uprawniony do:– przeprowadzania kontroli działalności objętej wpisem do rejestru,– wymierzania kar pieniężnych (1 000 albo 10 000 zł – w zależności od rodzaju

stwierdzonego naruszenia),– wydawania decyzji o wykreśleniu wpisu w rejestrze,– wydawania decyzji o zakazie wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem

do rejestru.W zależności od rodzaju naruszenia, wydanie ww. decyzji może oznaczać brak możliwości uzyskania ponownego wpisu do rejestru przez okres 3 lat od dnia jej wydania.Prezes ARR może:

1. wykreślić wpis przedsiębiorstwa energetycznego z rejestru:− na pisemny wniosek przedsiębiorcy,− z urzędu – w przypadku gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania

działalności gospodarczej;2. zakazać wykonywania działalności gospodarczej (na 3 lata) objętej wpisem do rejestru

w przypadku:− nie usunie naruszeń warunków wymaganych do wykonywania działalności

gospodarczej,− rażąco narusza warunki wymagane do wykonywania działalności gospodarczej

(wytwarzanie biogazu rolniczego z substratów innych niż wymienione w definicji biogazu rolniczego lub nieprowadzenie wymaganej dokumentacji).

Page 31: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Obowi ązki przedsi ębiorstw energetycznych

Po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorstwa energetyczne są zobowiązane do:– wykorzystywania do produkcji wyłącznie surowców wymienionych

w definicji biogazu rolniczego,– prowadzenia odpowiedniej dokumentacji – obejmującej m.in. informacje związane z ilością

i rodzajem użytych surowców oraz ilością wytworzonego biogazu rolniczego, ciepła oraz energii elektrycznej,

– przekazywania Prezesowi ARR, w terminie 45 dni po zakończeniu kwartału, sprawozdań kwartalnych ,

– informowania Prezesa ARR o każdej zmianie danych zawartych w tym rejestrze, w szczególności o zakończeniu lub zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, w terminie 14 dni od dnia zmiany tych danych.

• Decyzja o warunkach zabudowy albo miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym)

• Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia • Decyzja o pozwoleniu na budowę (ustawa prawo budowlane)• Pozwolenie na użytkowanie (ustawa prawo budowlane)• Pozwolenia wodnoprawne (ustawa prawo wodne)• Decyzja zezwalająca na eksploatację urządzeń technicznych (ustawa o dozorze

technicznym)

Niezbędne pozwolenia Działalno ść gospodarcza

http://bip.minrol.gov.pl

Page 32: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Ilość wytworzonego biogazu rolniczego

[w mln m 3]

Ilość energii elektrycznej

wytworzonej z biogazu rolniczego

[w GWh]

Ilość ciepła wytworzonego

z biogazu rolniczego [w GWh]

36,64 73,43 82,63

Produkcja biogazu rolniczego, energii elektrycznej i ciepła z biogazu rolniczego w 2011 r.

Źródło: ARR

Page 33: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Lp.Rodzaj surowca zu żytego do produkcji biogazu rolniczego

Ilość surowca zu żytego do produkcji biogazu rolniczego

(w tonach)

% udział w ł ącznej ilości zu żytych

surowców1. gnojowica 265 960,79 56,66%2. kiszonka z kukurydzy 108 876,14 23,19%3. wywar pogorzelniany 30 465,11 6,49%4. obornik 11 640,53 2,48%5. pozostałości z warzyw i owoców 10 984,35 2,34%6. mieszanina lecytyny i mydeł 8 906,87 1,90%7. kiszonka z traw 7 332,18 1,56%8. pulpa ziemniaczana 7 258,49 1,55%9. wysłodki 6 922,45 1,48%

10. kiszonka ze zbóż 5 924,46 1,26%

11.Inne (serwatka, treści żołądkowe,zboże, kiszonka z lucerny, odpady tłuszczowe, mąka, bułka, panierka)

5 144,69 1,09%

Razem: 469 416,06

Wykaz surowców zużytych do produkcji biogazu rolniczego w 2011 r.

Źródło: ARR

Page 34: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Lp. Nazwa przedsiębiorstwa energetycznego Lp. MiejsceRoczna wydajność instalacji

(m3/rok)

Zainstalowana moc układu

elektryczna MWe cieplna MWt

1. Poldanor S.A.

1. Koczała 8 212 500 2,126 2,206

2. Pawłówko 3 802 655 0,946 1,101

3. Płaszczyca 2 299 500 0,625 0,680

4. Nacław 2 299 500 0,625 0,686

5. Świelino 2 299 500 0,625 0,686

6. Uniechówek 4 100 200 1,063 1,081

7. Giżyno 4 100 200 1,063 1,081

8. Kujanki 1 124 470 0,330 0,342

2. Biogaz Agri Sp. z o.o. 9. Niedoradz 631 000 0,252 0,291

3. Spółka Rolna Kalsk Sp. z o.o. 10. Kalsk 4 500 000 1,140 1,060

4. Elektrownie Wodne Sp. z o.o. 11. Liszkowo 7 400 000 2,126 1,198

5. Biogaz Zeneris Sp. z o.o. 12. Skrzatusz 2 080 000 0,526 0,505

6. Eko-Energia Grzmiąca Sp. z o.o. 13. Grzmiąca 6 000 000 1,600 1,600

7. Bio-Wat Sp. z o.o. 14. Świdnica 4 000 000 0,900 1,100

8. Bio-But Sp. z o.o. 15. Łany Wielkie 1 106 683 0,526 0,540

9.Zakład Doświadczalny IZ PIB Grodziec Śląski Sp. z o.o.

16. Kostkowice 2 030 017 0,600 0,608

10. Bioelektrownia Sp. z.o.o. 17. Uhnin 4 500 000 1,200 1,160

11. Bioenergy Project Sp. z o.o. 18. Konopnica 7 920 000 1,998 2,128

12. Alter Power Sp. z o.o. 19. Mełno 6 200 000 1,600 1,800

13. Wikana Bioenergia Sp. z o.o. 20. Siedliszczki 3 906 960 0,999 1,040

14. AWW Wawrzyniak Sp.j. 21. Zbiersk Cukrownia 4 176 558 1,600 1,620

15. Biogal Sp. z o.o. 22. Boleszyn 4 900 000 1,200 1,220

Razem: 87 589 743 23,670 23,733

Stan rejestru na dzie ń 24 kwietnia 2012 r.

ARR

Źródło: ARR

Page 35: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Zainstalowana moc elektryczna z podziałem na województwa,

łącznie 23,67 MW

Stan na dzie ń 24 kwietnia 2012 r.

5,09

3,91 3,72

2,2 2,13 21,39 1,2 1,13 0,9

0

1

2

3

4

5

6MW

Źródło: ARR

Page 36: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

• Program Rozwoju Obszarów Wiejskich• Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej• Bank Ochrony Środowiska• Szwajcarsko - Polski Program Współpracy• Krajowy Program Restrukturyzacji• Regionalne Programy Operacyjne

Dofinansowanie w II konkursie NFOŚiGW (04 MAJA 2012 ROKU - 31 LIPCA 2012 ROKU):• w formie dotacji do 30% kosztów kwalifikowanych. • Dotacja pochodzi ze środków NFOŚiGW, w tym ze środków zgromadzonych na

wyodrębnionym rachunku bankowym NFOŚiGW (Rachunku klimatycznym), na który przekazywane są wpływy ze zbycia jednostek AAU.

• w formie pożyczki udzielanej do 45% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia.

Minimalny koszt całkowity przedsięwzięcia musi przewyższać 10 mln zł.Kwota środków w formie dotacji przeznaczona na dofinansowanie przedsięwzięć w tym konkursie wynosi 147 600 000,00 zł.

Środki finansowe

Page 37: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Forma dofinansowania

Ilość wniosków

Koszt Całkowity

Wnioskowana kwota

dofinansowania -dotacja (PLN)

Wnioskowana kwota

dofinansowania -pożyczka (PLN)

Dotacja 2633 465 084,00

11 179 984,00 0,00Dotacja + Pożyczka 24 145 116 064,30 214 448 217,75

Suma 156 296 048,30 214 448 217,75

Podsumowanie naboru dlaII konkursu programu priorytetowego NFOŚiGW pt. "System

Zielonych Inwestycji (GIS - Green Investment Scheme) Część 2) Biogazownie rolnicze"

Środki finansowe

Page 38: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

Rodzaj źródła Jednostka Koszt/jednostk ę roczny spadek kosztów

Wiatr na lądzie MW 6,2 1%

Wiatr na morzu MW 13,5 3%

Małe instalacje wiatrowe MW 8 3%

Biogazownie MW 16 1%Biomasa MW 14 1%

Energetyka wodna do 10 MW MW 16 1%

>10 MW MW 35 1%

Fotowoltaika do 75 kW MW 9 5%

>75 kW MW 7,5 5%

Kolektory słoneczne m2 2600 1800 (2015-2020)

Pompy ciepła MW 4 2%

Geotermia MWt 6,8 2%

Źródło: Ministerstwo Gospodarki

Koszty inwestycyjnePerspektywy

Page 39: Biogazownie w Polsce i UE – technologie, opłacalno ść , realizacje · 2012-12-19 · Ogółem Biogazownie rolnicze Odpady (włączaj ąc MSW) Ścieki Gaz wysypiskowy Biometan

BISNEP - WSPARCIE DLA BIZNESU I INNOWACJI W PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSCE

39

Dziękuję za uwagę[email protected]

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.ul. Nowowiejska 21/25

tel. (0-22) 6260910, 825 86 92, 234 52 42Fax. (0-22) 6260911, 825 78 74

www.kape.gov.pl