BHP przy obsłudze monitorów ekranowych

Podstawa prawna• Dział dziesiąty Kodeksu Pracy.

• Rozporządzenie MP i PS z dnia 1.12.1998r. w sprawie BHP na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973).

• PN-EN 12464-1 edycja z listopada 2004 Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Cz. 1 Miejsca pracy we wnętrzach.

Pamiętaj!

Przepisami rozporządzenia objęte są wszystkie osoby zatrudnione przez pracodawcę, w tym praktykanci i stażyści, użytkujący w czasie pracy monitory ekranowe co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Obowiązki pracodawcy – 1

• Pracodawca jest obowiązany organizować stanowiska pracy z monitorami ekranowymi w taki sposób, aby spełniały minimalne wymagania bhp oraz ergonomii, określone w załączniku do rozporządzenia MPiPS.

• Pracodawca jest obowiązany do przeprowadzania oceny warunków pracy na stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe.

• Następne oceny powinny być przeprowadzane dla nowotworzonych stanowisk pracy oraz po każdej zmianie organizacji i wyposażenia stanowiska pracy.

• Na podstawie oceny pracodawca podejmuje działania w celu usunięcia stwierdzonych zagrożeń i uciążliwości.

Zakres oceny warunków pracy

1. Organizacja stanowisk pracy, w tym rozmieszczenia elementów wyposażenia.

2. Stan elementów wyposażenia stanowisk pracy, w tym ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym.

3. Obciążenie narządu wzroku oraz układu mięśniowo szkieletowego pracowników.

4. Obciążenie pracowników czynnikami fizycznymi, w tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem.

5. Obciążenie psychiczne pracowników, wynikające ze sposobu organizacji pracy.

Obowiązki pracodawcy – 2

Pracodawca jest obowiązany:• informować pracowników o wszystkich aspektach ochrony

zdrowia i bezpieczeństwa pracy na stanowiskach pracy, w tym o wynikach oceny;

• zapewnić pracownikom łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nie obciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała przy nie przekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego lub co najmniej 5 minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego,

• zapewnić pracownikom okulary korygujące, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli przeprowadzone badania profilaktyczne wykażą potrzebę ich stosowania.

Pomieszczenia do pracy z komputerami

Oświetlenie

Aby uniknąć męczących odbić światła w monitorze i jego otoczeniu, należy:• ustawiać monitory równolegle do okna,• do oświetlenia pomieszczenia stosować światło rozproszone,• unikać mebli z połyskiem.

Ważne, aby takie elementy, jak maszynopis, klawiatura i ekran znajdowały się w polu najlepszego widzenia

Optymalny kąt widzenia w płaszczyźnie pionowej

Ustawienie monitorów powinno być równoległe do okien i linii świateł sufitowych (płaszczyzna ekranu jest prostopadła do okna)

Pomieszczenia do pracy z komputeramiUstawienie sprzętu względem oświetlenia

Oświetlenie

Oświetlenie powinno zapewniać komfort pracy

wzrokowej:

• poziom natężenia oświetlenia powinien spełniać wymagania określone w Polskich Normach,

• należy ograniczyć olśnienie bezpośrednie od opraw źródeł światła, okien, przeźroczystych lub półprzeźroczystych ścian albo jasnych płaszczyzn pomieszczenia oraz olśnienie odbiciowe od ekranu monitora przez stosowanie odpowiednich opraw oświetleniowych, instalowanie żaluzji lub zasłon w oknach.

Pomieszczenia do pracy z komputerami

Na każdego pracownika w pomieszczeniu z komputerami powinno przypadać:• minimum 13 m3 wolnego wnętrza,• minimum 2 m2 wolnej powierzchni podłogi.Stanowisko pracy powinno być tak usytuowane aby zapewniało pracownikowi swobodny dostęp do tego stanowiska.Wilgotność względna powietrza minimum 40%.

Wymiary i odległości Monitor - pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w odpowiedni filtr.

Klawiatura - minimum 10 cm od krawędzi stołu.

Krzesło - stabilne, na kółkachz podstawą minimum pięciopodporową oraz regulacją wysokości 40 ÷ 50 cm, z możliwością obrotu o 360°. Siedzisko wyprofilowane, pochylenie oparcia 5° do przodu i 30° do tyłu.

Podnóżek - kąt pochylenia 0° ÷ 15°, wysokość dostosowana do potrzeb pracownika. Przydziela się na wniosek pracownika

Wymiary i odległości

Wymiary stołu pod monitor

Jeśli monitor stoi na komputerze, wówczas stół musi być niższy, ale tak, by odległość od podłogi do blatu klawiatury wynosiła co najmniej 50 cm

oparcie

podłokietnik

siedzisko

regulacja oparcia

dźwignia regulacji siedziska

Krzesło powinno mieć możliwość regulacji jak największej liczby elementów: wysokość, głębokość i pochylenie siedziska, wysokość i pochylenie oparcia

Wyposażenie stanowiska

Szerokość i głębokość stołu powinna zapewniać:• wystarczającą powierzchnię do łatwego

posługiwania się elementami wyposażenia,• ustawienie elementów wyposażenia w zasięgu rąk

pracownika, bez konieczności przyjmowania wymuszonych pozycji,

• jeżeli przy pracy istnieje konieczność korzystania z dokumentów, stanowisko należy wyposażyć w uchwyt na dokument, posiadający regulację ustawienia wysokości, pochylenia oraz odległości od pracownika.

Dobór monitora

• Natężenie promieniowania elektromagnetycznego monitorów, zwłaszcza tzw. low radiation (LR), wynosi zaledwie tysięczne części NDN.

• Ekran monitora powinien być pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w filtr.

• Nie zaleca się stosowania monitorów z dodatnim kontrastem luminancji (jasne znaki na ciemnym tle).

• Monitor powinien mieć możliwość obrotu wokół osi pionowej co najmniej po 60° w lewo i prawo oraz możliwość pochylania co najmniej o 5° i odchylania co najmniej o 20°.

Znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne. Jaskrawość i kontrast ekranu powinny być łatwe do regulacji w zależności od oświetlenia stanowiska pracy.

Promieniowanie elektromagnetyczne

• Odległość oczu pracownika od ekranu powinna wynosić 40 ÷ 75 cm

• Pole elektromagnetyczne jest silniejsze za monitorem - zaleca się, aby monitory ustawiać parami tyłem do siebie w odległości co najmniej 80 cm

• Odległość pomiędzy sąsiednimi monitorami powinna wynosić co najmniej 60 cm, a między pracownikiem i tyłem sąsiedniego monitora - co najmniej 80 cm

Oprogramowanie

Wymagania:• oprogramowanie odpowiednie do zadania,• oprogramowanie łatwe w użyciu, dostosowane do poziomu

wiedzy i doświadczenia pracownika,• systemy komputerowe muszą zapewniać pracownikom

informację zwrotną o ich działaniu,• systemy komputerowe muszą gwarantować wyświetlanie

informacji w formie i tempie odpowiednich dla pracownika,• bez wiedzy pracownika nie można dokonywać kontroli

jakościowej i ilościowej jego pracy, • przy tworzeniu oprogramowania i przetwarzaniu danych

powinny być stosowane zasady ergonomii.

Profilaktyczne badania lekarskie osób zatrudnionych przy obsłudze monitorów

ekranowych

Ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę, układ ruchu w obrębie kończyn górnych i kręgosłupa szyjnego,

okulistyczne i w zależności od wskazań ortopedyczne i dermatologiczne.

Badania okresowe co 4 lata, chyba że lekarz zaleci częstsze.