BEZPIECZEŃSTWO W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH Z...

2

BEZPIECZEŃSTWO W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH Z ELEMENTAMI TAKTYKI I TECHNIK INTERWENCJI

Forma przedmiotu: warsztaty Cel zajęć : Zajęcia mają na celu naukę umiejętności obronny w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia, stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz posługiwania się bronią palną z uwzględnieniem zasad i procedur ich stosowania z elementami taktyki interwencji. Wstępny program zajęć:

1. dla specjalności negocjator służb mundurowych 1. Zachowanie się i postępowanie w stosunku do osoby (osób) agresywnej (wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje) 2. Postępowanie w sytuacji zamachu terrorystycznego - sytuacja zakładnicza. (wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje) 3. Postępowanie w przypadku rozboju i wymuszenia rozbójniczego.(wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje) 4. Postępowanie z "niebezpieczną przesyłką". ( wykład, prezentacja) 5. Procedury postępowania w przypadku pożaru, zagrożenia bombowego, katastrofy. 6. Pierwsza pomoc ofiarom sytuacji kryzysowych, (wykład, prezentacja, ćwiczenia) 7. Kierowanie działaniami po zaistnieniu sytuacji kryzysowych do czasu przybycia policji lub służb ratowniczych. (pierwsza pomoc ofiarom, zabezpieczenie miejsca zdarzenia, powiadamianie służb ratowniczych, wykład, ćwiczenia, symulacje,)

1. dla specjalności : interwent kryzysowy 1. Zachowanie się i postępowanie w stosunku do osoby (osób) agresywnej (wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje) 2. Postępowanie w sytuacji zamachu terrorystycznego - sytuacja zakładnicza. (wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje) 3. Postępowanie w przypadku rozboju i wymuszenia rozbójniczego.(wykład, pokaz, ćwiczenia, symulacje) 4. Postępowanie z "niebezpieczną przesyłką". ( wykład, prezentacja) 5. Procedury postępowania w przypadku pożaru, zagrożenia bombowego, katastrofy. 6. Pierwsza pomoc ofiarom sytuacji kryzysowych, (wykład,prezentacja,

3

ćwiczenia, można też pierwszą pomoc wpleść w symulacje różnych sytuacji kryzysowych) 7. Kierowanie działaniami po zaistnieniu sytuacji kryzysowych do czasu przybycia policji lub służb ratowniczych. (pierwsza pomoc ofiarom, zabezpieczenie miejsca zdarzenia, powiadamianie służb ratowniczych, wykład, ćwiczenia, symulacje,) Bibliografia :

1. Dobrzyjałowski J., /Samoobrona i techniki interwencyjne/. Legionowo 1994 2. Dobrzyjałowski J., /Mała encyklopedia samoobrony/. Legionowo 2001. 3. Dobrzyjałowski J., /Pałka typu Tonfa przewodnik metodyczno - szkoleniowy

dla służb mundurowych/. Wyd. "Raster", 2002. 4. Dobrzyjałowski J., Machulski J., Rudnicki A., /Pałka typu Tonfa techniki

użytkowe/. Legionowo 1999. 5. Demura F., "/Tonfa/"., Wyd. Budo - Sport. Warszawa 1994. 6. Pawluk J., /Wybrane zagadnienia teorii treningu sportów walki/ Warszawa

1973. 7. Kondratowicz K., /Ju-jitsu - sztuka walki obronnej/. Warszawa 1991. 8. Jałoszyński K. /Współczesny wymiar antyterroryzmu/. Wyd. TRIO

Collegium Civitas. Warszawa 2008.

Rozwiązywanie konfliktów interpersonalnych Formuła przedmiotu : ćwiczenia Założenia i cele przedmiotu :

1. Tematyka zajęć Kompetencje społeczne a możliwość kontroli przebiegu konfliktów.

Czynnki regulujace zachowanie ludzi: a)czynniki społeczne procesy grupowe, normy, teorie sprawiedliwości

Zaufanie w relacjach interpersonalnych. Reputacja spoleczne. Zasady sprawiedliwości: teorie sprawiedliwości, sprawiedliwość dystrybutywna i retrybutywna, wiara w sprawiedliwy swiat. Zasady społecznej wymiany dóbr. Kłamstwo ( teoria interpersonalnego oszustwa D.Bullera i J. Burgoon J., motywy i symptomy kłamstwa, rodzaje kłamstw, ograniczenia swobody kłamania, model oszustwa).

4

Przyczyny zaburzeń w porozumiewaniu się – aspekt relacyjny, teoria analizy transakcyjnej E. Berne‟a, podejście F. Schulza von Thuna).. Typy konfliktów. Dynamika konfliktów ( teorie S. Colemana, D.R. Petersona, K. Thomasa, L.R.Pondy‟ego). Sposoby zachowania się w sytuacji konfliktowej: bezczynność, unikanie, uleganie, kompromis, rywalizacja ,współpraca. Podmiotowe utrudnienia rozwiązywania konfliktów :

- zakłócenia percepcyjne dotyczące przyczyny konfliktu, - stronniczość i egocentryzm, podwójne normy, - zniekształcenie obrazu siebie i innych, - sztywność poglądów, spłaszczenie obrazu problemu, - negatywne emocja i zachowania agresywne, - wysuwanie osobistych zarzutów wobec oponenta, - zrzucanie odpowiedzialności za powstanie konfliktu i jego

rozwiązanie na partnera. Sytuacyjne utrudnienia w osiąganiu porozumienia:

- presja czasu, - utrudniona komunikacja, - różnice w pozycjach partnerów, - działanie pod presją własnej grupy, - obecność publiczności ( świadków ), - zaangażowanie w konflikt trzeciej strony.

Typ konfliktu a sposoby jego rozwiązywania. Style rozwiązywania konfliktow. Style negocjowania. Czynniki sprzyjające rozwiązywaniu konfliktów – podobieństwo stron, współzależność w realizacji celu, otwarte i jednoznaczne porozumiewanie się. Specyfika konfliktow rozgrywających się w organizacjach. Rola kierownika w rozwiązywaniu konfliktów. Eskalacja konfliktu. Pozytywne i negatywne konsekwencje konfliktów.

2. Cele i efekty kształcenia:

Rozszerzenie wiedzy o przyczynach konfliktów . Umiejętność rozpoznawania typów konfliktów. Wiedza o sposobach rozwiązywania konfliktów interpersonalnych. Umiejętność analizy sytuacji konfliktowej . Umiejętność dostosowania sposobu rozwiązywania konfliktów do typu sytuacji konfliktowej. Poznanie zasad prowadzenia negocjacji. Ćwiczenie umiejętności negocjowania poprzez uczestnictwo w grach symulacyjnych. Zapoznanie z technikami manipulacyjnymi stosowanymi w relacjach interpersonalnych.

Diagnoza własnych preferencji dotyczących sposobu prowadzenia

5

rozmów negocjacyjnych. Poznanie i zrozumienie procesu komunikacji interpersonalnej oraz kształtowanie umiejętności porozumiewania się, ze szczególnym uwzględniem wypowiedzi przez publicznościa (referaty, odpowiedzi ustne, udział w dyskusji, prezentacje). Świadomość możliwości zastosowania w praktyce wiedzy dotyczącej teorii komunikacji:

Zrozumienie wagi czynnikow kontrolujących przebieg komunikacji. Poznanie sposobu dostosowania się do rozmówcy. Świadomość znaczenia etyki w prowadzeniu negocjacji.

3. Uwagi o realizacji Metody dydaktyczne: podająca, praca w zespołach, indywidualna praca studentów – przygotowanie prezentacji, gry symulacyjne, dyskusja. Środki dydaktyczne: rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, kwestionariusze

6

4. Literatura podstawowa: Argyle, M. (1999). Psychologia stosunków międzyludzkich. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Balawajder, K. (1998).Konflikt, komunikacja, negocjacje. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Cialdini ,R.,(1994). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Deutsch,M. Coleman,P.T.,(2005). Rozwiązywanie konfliktów.Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Ekman P., Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce, małżeństwie, Warszawa 1997, PWN Hogan K., Psychologia perswazji. Strategie i techniki wywierania wpływu na ludzi. Warszawa 2001, Wydawnictwo Santorski &Co Pratkanis A., Aronson E., Wiek propagandy.Warszawa 2003, PWN

5. Literatura uzupełniająca: Brock, T.C., Greek, M.C. ( 2007 ). Perswazja: perspektywa psychologiczna. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. Davis, M.H. (1999). Empatia: o umiejętności współodczuwania. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk. Detz, J. (2002). Sztuka przemawiania. Nie co mówić, ale jak mówić. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk. Nierenberg, G.J. (1997). Sztuka negocjacji. Wyd. Studia Emie, Warszawa. Pilch, I. (2008). Osobowość makiawelisty i jego relacje z ludźmi. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice. Schulz von Thun, F. (2001). Sztuka rozmawiania. Wydawnictwo WAM, Kraków. Serafińska-Klecyk, K., Szmajke, A. (2005). Inklinacje makiawelistyczne a umiejętność odczytywania kłamstwa w komunikowaniu się. W.: red. Klebanik, J. (2005). Psychologiczne konteksty komunikacji. Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.

7

Podstawy komunikacji społecznej

Formuła przedmiotu

Wykład i ćwiczenia

Założenia i cele przedmiotu

Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie teorii wyjaśniających zjawiska

komunikacyjne. Zdobycie wiedzy o procesualnym charakterze komunikacji i

sposobach jej analizowania. Zapoznanie z modelami komunikowania.

Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji

Pojecie komunikacji. Poziomy komunikacyjne. Cechy komunikowania. Charakterystyka wybranych modeli komunikacyjnych. Podejście obiektywne i interpretacyjne do teorii komunikacji. Teoria symbolicznej konwergencji. Tradycja socjopsychologiczna (komunikacja jako wpływ interpersonalny). Tradycja cybernetyczna, model Shannona i Weavera (komunikacja jako przepływ informacji). Tradycja retoryczna. (Komunikacja jako kunsztowny przemawianie pubiczne).Tradycja semiotyczna (komunikacja jako proces dzielenia się, znaczeniem poprzez znaki). Tradycja socjokulturowa (Komunikacja jako tworzenie i odgrywanie rzeczywistości społecznej). Tradycja krytyczna (Komunikacja jako refleksyjne wyzwanie rzucone niesprawiedliwemu dyskursowi). Tradycja fenomenologiczna (komunikacja jako doświadczenie siebie i innych poprzez dialog). Problemy komunikacji interpersonalnej. Teoria łącząca język z percepcją i myśleniem. Skoordynowanie gospodarowanie znaczeniem. Teoria niespełnionych oczekiwań. Interpersonalna dynamika fałszu w kontaktach twarzą w twarz. Teoria penetracji społecznej. Teoria redukowania niepewności. Model Jakobsona.

Literatura Czarnawska M. 2003: Podstawy negocjacji i komunikacji. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora. Dobek-Ostrowska B.: Podstawy komunikowania społecznego.

8

Fiske J., 1999: Wprowadzenie do badań nad komunikowaniem, Wrocław 1999,

Forgas J., Kipling W., Ladd W., 2005. Umysł Społeczny. Gdańsk. Gdańskie Wydawnictwa

Psychologiczne. Głodowski W., 1994: Komunikowanie interpersonalne. Warszawa. Goban-Klas T., 1999: Media i komunikowanie masowe. Warszawa-Kraków. Griffin E., 2003: Podstawy komunikacji społecznej. Przekł. O. i W. Kubińscy, M. Kacmajor.

Gdańsk. Kluszczyński Ryszard W., 2002: Społeczeństwo informacyjne, cyberkultura, sztuka

multimediów, Kraków: „Rabid”. Kossowska M., Śmieja M., Śpiewak S. (red.), 2005: Społeczne ścieżki poznania. Gdańsk:

Gdańskie Wydawnictwa Psychologiczne. Masterbroek, Willem. 2000: Negocjowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. McKay M., 2007: Sztuka skutecznego porozumiewania się. Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo

Psychologiczne. Morreale S., Spitzer B., Barge J. Kevin, 2007: Komunikacja między ludźmi: motywacja,

wiedza i umiejętności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Nęcki Z., 2000: Komunikacja międzyludzka. Kraków. Stewart, John (red.). 2005. Mosty zamiast murów : podręcznik komunikacji interpersonalnej.

Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN. Thompson P.1998: Sposoby komunikacji interpersonalnej. Poznań: Zysk i S-ka. Tokarz, Marek. 2006. Argumentacja, perswazja, manipulacja. Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo

Psychologiczne.

REGULACJE PRAWNE NEGOCJOWANIA KRYZYSOWEGO Formuła przedmiotu : Wykłady

Cel zajęć :

Celem zajęć będzie przedstawienie regulacji prawnych związanych z

reagowaniem kryzysowym. Słuchacze poznają na zajęciach zarówno podstawowe

9

terminy, jak i przepisy odnoszące się do sytuacji kryzysowych i negocjacji. Efektem

zajęć powinna być umiejętność wskazania przez uczestników legalnych granic

policyjnych interwencji z poszanowaniem praw człowieka. Wiedza ta wspierać powinna

działania przyszłych (lub obecnych) negocjatorów oraz tych wszystkich, którzy mają do

czynienia z interwencjami kryzysowymi.

Wstępny program zajęć :

1. Sytuacje kryzysowe – definicje normatywne

2. Planowanie i organizacja działań Policji (i innych służb) w warunkach

sytuacji kryzysowych.

3. Formy i metody wykonywania negocjacji :

2. podmioty właściwe do realizacji tych zadań

3. tryb i sposób przeprowadzenia negocjacji.

Bibliografia:

9. Babiński A. (oprac.), wybór aktów normatywnych z zakresu prawa

policyjnego, Szczytno 2008

10. Bury J., Porywacze, zakładnicy, negocjatorzy. Operacje policyjne,

Problemy współczesnej kryminalistyki, t. 4

11. Częścik R., Łagoda K., Vedemecum interwencji policyjnych. Interwencje

od A do Z, Szczytno 2007

12. Fischer W., Walter M., Negocjacyjne rozwiązywanie konfliktów, swoboda

działania samoakceptacja policji, Przegląd Policyjny 1992 nr 1

1. Kowalczyk A., Mediacje i negocjacje jako metoda rozwiązywania

konfliktów: refleksje przyszłego administratywisty lub prawnika, Edukacja

Prawnicza 2005 nr 5

2. Stadniczeńko S.L. (red.), Prawno-psychologicne uwarunkowania mediacji

i negocjacji, Opole 2006

3. Wojtuszek T., Planowanie i organizacja działań Policji w warunkach

sytuacji kryzysowych [w:] Policja w systemie bezpieczeństwa państwa.

10

Materiały z konferencji legionowo 15-16 V 2003 r., Warszawa 2003

PRAWA CZŁOWIEKA W SYTUACJACH SZCZEGÓLNYCH ZAGROŻEŃ

Formuła przedmiotu konwersatorium Cel przedmiotu:

Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie praw człowieka, ich cech i

rodzajów. Omówienie systemów ochrony i standardów przestrzegania. Poznanie

współczesnych problemów (takich jak np. prawa człowieka a terroryzm),

warunków ograniczania i testu zgodności działań podejmowanych przez

funkcjonariuszy porządku prawnego.

Treści merytoryczne oraz sposób realizacji

Co to są prawa człowieka? Źródła ideowe, źródła prawne.

Cechy praw człowieka. Rodzaje praw człowieka.

Systemy Ochrony Praw człowieka.

Międzynarodowe systemy ochrony praw człowieka (ONZ, OBWE, Rada Europy, Unia Europejska)

Prawa człowieka chronione w Konstytucji RP

Organy i procedury ochrony praw człowieka w prawie wewnętrznym (Sądy, Trybunał Konstytucyjny, Rzecznik Praw Obywatelskich) Prawa i wolności człowieka: (zakres znaczeniowy, ograniczenia ,standardy i orzecznictwo ETPCz)

4. prawo do życia 5. zakaz tortur, nieludzkiego bądź poniżającego traktowania lub karania 6. prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego 7. prawo do rzetelnego procesu sądowego 8. prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego 9. wolność zrzeszania się i zgromadzenia 10. prawa cudzoziemca i uchodźcy 11. prawa więźnia i osób zatrzymanych 12. prawa ofiary przemocy

Znajomość praw i wolności człowieka oraz zrozumienie ich znaczenia

11

i roli w demokratycznym państwie prawnym dla funkcjonariuszy porządku prawnego.

Kwestia ochrony prawnej funkcjonariusza porządku prawnego. Literatura

1. Hołda Joanna, Hołda Zbigniew, Ostrowska Dorota, Rybczyńska Julita Agnieszka, „Prawa człowieka. Zarys wykładu” Zakamycze 2004.

2. „Prawa i wolności człowieka” red. Andrzej Rzepiński, Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 1993.

3. „Prawa Człowieka a Policja. Wybór dokumentów Rady Europy i ONZ” red. Andrzej Rzepiński, Centrum Szkolenia Policji, Legionowo 1992.

4. Beckley Alan, Zacny Monika, Filipek Paweł „Prawa człowieka. Poradnik dla policjantów” Ośrodek Praw Człowieka Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002.

5. Nowicki Marek Antoni, Kamienie milowe. „Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka” Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996.

6. Cybulski Sławomir „Policjanci i ich klienci. Prawo w działaniu. Raport z monitoringu” Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2001.

7. „Szkoła Praw Człowieka. Teksty wykładów” Zeszyt 1- 5 , Helsińską Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 1998.

NEGOCJACJE POLICYJNE I KRYZYSOWE NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ

Formuła przedmiotu: konwersatorium Założenie i cele przedmiotu

1. Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie negocjacji kryzysowych i policyjnych, którą winna posiąść każda osoba planująca karierę lub pracująca w instytucjach zajmujących się zagadnieniami bezpieczeństwa i porządku publicznego, rozwiązywaniem konfliktów, interwencją kryzysową itp.

2. Zdobycie wiedzy jak postępować w przypadku wzięcia i przetrzymywania zakładników, zapowiedź popełnienia samobójstwa, groźby użycia przez sprawcę broni, niebezpiecznego narzędzia lub materiału w stosunku do osób lub mienia.

12

3. Uświadomienie, że nadrzędnym celem jest ochrona życia i zdrowia wszystkich uczestników sytuacji kryzysowych.

4. Poznanie nowych trendów negocjacji kryzysowych i policyjnych na arenie międzynarodowej

Treści merytoryczne oraz sposób ich realizacji:

5. Przedstawienie historii i początków negocjacji policyjnych. Omówienia możliwych sytuacji kryzysowych, które mogą zostać rozwiązane w drodze komunikacji i negocjacji. Strategie negocjacji policyjnych w kraju i na arenie międzynarodowej. Przegląd kategorii osób stwarzających zagrożenie dla siebie i innych (sprawców incydentów kryzysowych)

6. Omówienie głównych zasad prowadzenia negocjacji policyjnych oraz sposoby i fazy ich prowadzenia, zasad zachowania się w przypadku znalezienia się w sytuacji zakładniczej. Omówione pojęcia "syndromu sztokholmskiego oraz jego wpływu na prowadzenie negocjacji

7. Przedstawienie inicjatywy policji holenderskiej, której celem jest wypracowania jednolitych taktyk działania i szkolenia negocjatorów Unii Europejskiej oraz utworzenia bazy danych zawierającej informacje niezbędne do prowadzenia rozmów ze sprawcami sytuacji kryzysowych.

8. Omówienie profesjonalnych systemów negocjacji policyjnych, które wymogły tragiczne wydarzenia podczas Olimpiady w Monachium w 1972 r. Omówienie przypadków braków przygotowania do bezpiecznego rozwiązywania sytuacji związanych z zagrożeniem życia i zdrowia obywateli w innych krajach na świecie.

9. Przedstawienie zdań negocjatorów Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP biorących udział w realizacjach poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Omówienie nowych trendów szkoleń negocjatorów policyjnych i innych służb negocjatorów kraju przez negocjatorów FBI, których celem szkoleń kształcenie umiejętności, poszerzanie wiedzy oraz wymiana doświadczeń na arenie międzynarodowej.

10. Omówienie sytuacji kryzysowej sytuacji gdy będzie zagrożenie bezpieczeństwa publicznego lub niebezpieczne zakłócenie porządku publicznego zaistniałe zwłaszcza w wyniku sprowadzenia: niebezpieczeństwa powszechnego dla życia, zdrowia lub wolności obywateli, bezpośredniego zagrożenia dla mienia w znacznych rozmiarach, zagrożenia atakiem terrorystycznym, zakłócenia porządku publicznego spowodowane protestami społecznymi, rozruchami antyglobalistycznymi, agresywnym zachowaniem się kibiców drużyn piłkarskich (kwestia nadchodzącego w Polsce EURO 2012)

11. Omówienie współpracy policyjno - wojskowej i współpracy cywilno-wojskowej na arenie międzynarodowej w ramach struktur europejskich i NATO, w zakresie przeciwdziałania sytuacjom kryzysowym.

12. Omówienie policyjnych przepisów w sprawie negocjacji w sytuacji kryzysowej i pracy oraz składu zespołu negocjacyjnego.

13. Przedstawienie zadni: Polska jako jeden z trzech krajów odpowiedzialnych za wypracowanie jednolitych rozwiązań negocjacyjnych negocjatorów

13

policyjnych Unii Europejskiej, którzy prezentują krajowe systemy negocjacji, opisują zdarzenia, w których brali udział, oraz systemy szkolenia negocjatorów policyjnych na arenie międzynarodowej. Omówienie znaczenie różnic kulturowych, mentalnych oraz sposoby funkcjonowania różnych grup narodowościowych i etnicznych.

Literatura:

1. Bielska T. „Zachowanie policjanta na miejscu przypadku z zakładnikami lub manifestacją próby samobójczej” red. Grażyna Kędzierska, wyd. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno 2001.

2. Greenstone J.L., Leviton S.C. Interwencja kryzysowa. Gdańsk: GWP, 2004;.

3. Acerman R.J. Pickering S.E. –Zanim będzie za późno Gdańsk 2003; 4. Dawson R. (1999) Sekrety udanych negocjacji. 5. Hołyst B., Stanaszek M., Bińczycka-Anholcer M. (red.) Samobójstwo

Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej , Warszawa, 2002. 6. Greenstone james (2004) Interwencja kryzysowa. 7. Wąsowicz-Kiryło (2000) Kultura negocjacyjna w kontekście integracji z

Unią Europejską. 8. Hogan, K. (2001) Psychologia perswazji. Strategie i techniki

wywierania wpływu na ludzi. 9. U.Degenanim- Sztuka nawiązania pierwszego kontaktu, Gdańsk 2004; 10. James R. K., Gilliland B. E. “Strategie interwencji kryzysowej – pomoc

psychologiczna poprzedzająca terapię” wyd. Wydawnictwo Edukacyjne PARPA, Warszawa 2005;

11. Hatcher Ch., Mohandie K., Turner J., Gelles M. G. „The Role of the Psychologist in Crisis/Hostage Negotiation” Behavioral Science and the Law,1998;

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA Formuła przedmiotu : warsztaty

Cel zajęć :

Zajęcia mają za zadanie rozwinąć umiejętności świadomego odbioru komunikatów niewerbalnych a także przygotować słuchacza do aktywnego i bezpiecznego uczestniczenia w procesie komunikacji w realnych sytuacjach, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji kryzysowych.

14


1. Natura komunikacji niewerbalnej 2. Ekspresja twarzy 3. Zachowania wzrokowe 4. Komunikacja ciałem 5. Komunikacja proksemiczna 6. Natura dotyku 7. Komunikacyjne funkcje wyglądu fizycznego 8. Sygnały niewerbalne w percepcji interpersonalnej. 9. Międzynarodowe podobieństwa i różnice w komunikacji niewerbalnej

Bibliografia :

5. Leathers D., Komunikacja niewerbalna, PWN, Warszawa 2007 6. Załazińska A., Niewerbalna struktura dialogu. W poszukiwaniu polskich

wzorców narracyjnych i interakcyjnych zachowań komunikacyjnych, Kraków 2007

7. Wierzbicka A., Mówienie o emocjach. Semantyka, kultura i poznanie, Warszawa 1999

8. Bobrowski I., Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków , 1998 9. Hall E. Bezgłośny język, PIW Warszawa 1987 10. Collett P. Księga znaków : jak poprzez ciało wyrażamy swoje myśli i

uczucia, Warszawa 2004. 11. Sikorski W., Gesty zamiast słów : psychologia i trening komunikacji

niewerbalnej, Kraków 2005. 12. Cieślak R., Retoryka ciała w dyskursie publicznym ,Toruń 2008. 13. Tease A. Mowa ciała : jak odczytywać myśli innych ludzi z ich gestów,

Kielce 2001 14. Ewa Czerwińska, Twarzą w twarz : komunikacja w kontaktach osobistych,

Warszawa 2006. 15. Wołowik W., Język ciała : pomoc dla pracowników organów ochrony,

prawa i porządku, Kraków, 1998.

ROLA ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W ZARZĄDZANIU SYTUACJĄ KRYZYSOWĄ

Formuła przedmiotu : Konwersatorium

Cel zajęć :

1. Zapoznanie z systemem działania podmiotów pozapolicyjnych odpowiedzialnych za monitorowanie i przejmowanie kontroli nad sytuacją

15

kryzysową w której swoje zadania realizuje negocjator.

2. Poznanie możliwości wsparcia działań negocjatora przez organy administracji publicznej i służby w sytuacjach kryzysowych.

3. Zdobyta wiedza pozwoli efektywnie wykorzystać uprawnienia i zasoby podmiotów wyszczególnionych w siatce bezpieczeństwa do skutecznego zabezpieczenia działań negocjatora na miejscu zdarzenia i poza nim.


1. Pojecie i istota kryzysu. - kryzys psychologiczny - kryzys społeczny - źródła kryzysów - klasyfikacja zagrożeń - poziom ryzyka podstawą systemu zarządzania kryzysowego 2. Zadania i zasady funkcjonowania organów administracji publicznej w

dziedzinie zarządzania kryzysowego. - Pojecie zarządzania kryzysowego, - Sytuacja kryzysowa, - Planowanie cywilne, - Rządowe Centrum Bezpieczeństwa oraz wojewódzkie, powiatowe i gminne Centa Zarządzania Kryzysowego, - Zadania i obowiązki organów administracji publicznej i Zespołów Zarządzania Kryzysowego na poziomie ministerialnym, wojewódzkim, powiatowym, gminnym w sprawach zarządzania kryzysowego, 3. Plan Zarządzania Kryzysowego. a ) realizacja przedsięwzięć na wypadek sytuacji kryzysowych: - zadania w zakresie monitorowania zagrożeń, - tryb uruchamiania niezbędnych sił i środków, - procedury reagowania kryzysowego, określające sposób postępowania

w sytuacjach kryzysowych, - zasady współdziałania na szczeblach organów administracji publicznej. b) załączniki funkcjonalne PZK określające: - organizację łączności, - izolację terenu, - bezpieczeństwo i porządek publiczny, - zasady informowania ludności, - organizację ewakuacji z obszarów zagrożonych, - organizację ratownictwa, opieki medycznej, pomocy społecznej i

pomocy psychologicznej,

16

Bibliografia Gołębiewski J. Podręcznik menadżera programów kryzysowych, Kraków

2003. Kosowski G. Programowanie działań na wypadek zaistnienia sytuacji

kryzysowych, Kraków 2006. Osierda A., Bernard W. praca zbiorowa, Współpraca służb porządkowych

z administracją rządową i samorządową, Bielsko-Biała 2008. Jaroszyński K. Policja w walce i przeciwdziałaniu terroryzmowi,

BielskoBiała 2009. Materiały konferencyjne. Akty terroru a infrastruktura krytyczna. CS PSP

Częstochowa 2008. Bellona. Encyklopedia terroryzmu. Warszawa 2004. Szpor G. Stany nadzwyczajne i zarządzanie kryzysowe. Katowice 2002. Praca zbiorowa. Kryzys i zarządzanie . Bielsko-Biała 2006. Kosowski B., Włodarski A. praca zbiorowa. Wyzwania bezpieczeństwa

cywilnego XXI wieku. Inżynieria działań w obszarze nauki, dydaktyki i praktyki. Warszawa 2007.

Materiały sympozjum ogólnokrajowego. Hydrotechnika IX‟ 2007. Katowice 2007.

Zarządzanie strategiczne – twórcze rozwiązywanie problemów

Formuła przedmiotu : Wykłady Cel wykładów : poznanie interesariuszy w otoczeniu organizacji, metody opracowania strategii dla różnych rodzajów organizacji,


1. Definicje organizacji. Rodzaje organizacji 2. Ewolucja teorii organizacji i zarządzania 3. Funkcje zarządzania

3.1. Planowanie 3.2. Organizowanie 3.3. Motywowanie 3.4. Kontrolowanie

4. Wybrane teorie Organizacji 5. Elementy otoczenia organizacji 6. Wybrane metody wykorzystywane w zarządzaniu organizacją:

- Metoda Portera - Metoda Reenginering-u

- Metoda Benchmarking-u - Metoda outsourcing-u

17

- Metody heurystyczne - Metoda controllingu

7. Istota procesu negocjacyjnego 7.1. Podstawowe pojęcia 7.2. Fazy procesu negocjacyjnego

8. Faza przygotowania negocjacji 8.1. Ocena pozycji nastawienia partnerów 8.2. Zachowania negocjacyjne a płeć 8.3. Plan taktyczny negocjacji

9. Faza wstępna - prenegocjacje 9.1. techniki negocjacyjne fazy otwarcia 9.2. Formalizowanie struktury procesu negocjacyjnego

10. Faza główna – charakterystyka taktyk i technik negocjacyjnych 10.1. dysproporcja pozycji negocjatorów 10.2. negocjacje w równej pozycji 10.3. impas

11. Argumentacja jako sposób na impas pozycyjny

11.1. Kontrargumentacja 11.2. Taktyki argumentacji

12. Faza finalizowania negocjacji

12.1. Silne techniki finalizacji 12.2. Miękkie techniki finalizujące

8. Zarządzanie strategiczne

- Strategiczna Karta Wyników - Definicje strategii - Rodzaje strategii - Metody opracowania strategii - Metody wdrażania strategii

9. Zarządzanie w sytuacji kryzysu.

Literatura:

1. 2. Al. Ehrbar EVA Strategia tworzenia wartości przedsiębiorstwa Wyd Wig – Press W-wa 2000r. 3. Bassford Christopher, Von Oetinger Bolko, Von Ghyczy Tiha ClAUSEWITZ o Strategii. PWE W-wa 2002r. 4. Bendell Tony, Boulter Louise Benchmarking wyd Profesjonalnej Szkoły Biznesu Kraków 2000r. 5. Brilman Jean Nowoczesne koncepcje i metody zarządzania PWE W-wa 2002r. 6.. Colander C. David , Landreth Harry Historia myśli ekonomicznej PWN W-wa 1998 r. 7. DeCenzo A. David, Robbins P. Stephen Podstawy Zarządzania PWE

18

W-wa 2002r. 9. Evans Christina Zarządzanie wiedzą PWE Warszawa 2005r 10. J. Foltys Wieloaspektowy model outsourcingu na przykładzie sektora hutnictwa żelaza i stali wyd. Uniwersytetu Śląskiego Katowice 2007r 11. Fischer Roger, Ury William, Patton Bruce Dochodząc do TAK. Negocjowanie się bez poddawania się. PWE W-wa 1999r. 12. Flakiewicz Wiesław Systemy informacyjne w zarządzaniu. Wyd. C.H.Beck W-wa 2002r. 13. Freeman R. Edward, Stoner F. A. James, Gilbert R. Daniel Jr. Kierowanie PWE W-wa 2006r. 14. Gay L. Charles Outsourcing strategiczny Wyd Oficyna Ekonomiczna Kraków 2002r. 15. Griffin W. Ricky Podstawy zarządzania organizacjami PWN W-wa 2007r. 16. Jan Pawł II Laborem Exercens. Powołany do pracy. Komentarz pod redakcją Ks. Jana Kruciny wyd. Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Achidieciezjalnej Wroclaw 1983r. 18. Kaplan Robert, Cooper Robin Zarządzanie kosztami i efektywnością. Oficyna Ekonomiczna. Kraków 2002r. 19. Kaplan S. Robert, Norton P. David Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć strategię na działanie PWN 2002 r. 20. Kotler Philips Marketing wyd Gebethner i Sp. W-wa 2002r. 21. 22. Porter E. Michael Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurencji. PWE W-wa 1992r. 23. Probst Gilbert, Raub Steffen, Romhardt Kai Zarządzanie wiedzą w organizacji Wyd. Oficyna Ekonomiczna Kraków 2002r 24. Read Cedric, Jacky Ross, John Dunleavy, Donnie Schuman, James Bramante Echo. Budowanie wartości w przedsiębiorstwach nowej ery Wyd. IFC Press Kraków 2004r 25. Robbins P. Stephen Zasady zachowania w organizacji Wyd.Zyski i Sp. Poznań 2001r 26. Rutkowski Andrzej Zarządzanie finansami PWE W-wa 2007r. 27. Stuart Slatter, David Lovett Restrukturyzacja Firmy wyd. WIG-Press W-wa 2001 28. Supernat Jerzy Techniki decyzyjne i organizatorskie Lord Kass Wrocław 2003r. 29. Ury William Odchodząc od NIE . Negocjacje od konfrontacji do kooperacji PWE W-wa 1998r. 30. Ury William Odchodząc od NIE . Negocjacje od konfrontacji do kooperacji PWE W-wa 1998r. Zaliczenie: Wykłady egzamin pisemny – test

Opracował : Dr Joachim Foltys

19

Aktywna komunikacja w sytuacjach kryzysowych

Formuła przedmiotu

Wykład



Język w działaniu. Jezykowe realizacje okreslonego celu intencji nadawczych. Zakres i cele pragmatyki lingwistycznej. Składniki pragmatyczne tekstu - kontekst, nadawca, odbiorca, cel komunikacyjny. Teoria aktów mowy J. Austina. Składniki aktu mowy (aspekt lokucyjny, illokucyjny i perlokucyjny). Siła illokucyjna i zamierzone efekty perlokucyjne. Warunki skuteczności aktu mowy (np. prototypowej obietnicy). Bezpośrednie i pośrednie akty mowy. Reguły konwersacyjne P. Grice‟a (zasada kooperacji, maksymy: ilości, jakości, odniesienia, sposobu). Teoria implikatur: implikatury konwencjonalne (presupozycja) i niekonwencjonalne (konwersacyjne i niekonwersacyjne). Procedury ujawniania ukrytego (naddanego) sensu wypowiedzi. Zasady uprzejmości Leecha (maksymy: taktu, szlachetności, aprobaty, skromności, zgodności i sympatii). Etykieta językowa i jej zależność od kontekstu kulturowego. Akt mowy w dyskursie. Struktura dyskursu, najmniejsza jednostka (sekwencja, krok, wymiana). Rodzaje kroków w rozmowie (inicjujące, reagujące, reaktywujące). Pojęcie presupozycji. Typy presupozycji leksykalnych. Typy zdań pytających. Milczenie w negocjacjach. Językowe sposoby wyrażania agresji. Sposób skutecznego zadawania pytań. Rola skutecznego słuchania w negocjacjach kryzysowych.

Literatura

Antas J., 1999: O kłamstwie i kłamaniu. Studium semantyczno-pragmatyczne. Kraków. Antas J. 2002: Polskie zasady grzeczności. W: Język trzeciego tysiąclecia II, seria: Język

a komunikacja 4, t.1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie. Red. G. Szpila, Kraków, 347-363.

Awdiejew A. 1991: Strategie konwersacyjne (próba typologii), „Socjolingwistyka” XI, 7-20. Awdiejew A., 1987: Pragmatyczne podstawy interpretacji wypowiedzeń.

20

Kraków.. Awdiejew A., 1989: Strategie nadawcy i odbiorcy w procesie konwersacji (analiza

pragmalingwistyczna prośby). W: Z zagadnień komunikowania interpersonalnego,

Kraków, 33-41.

Blum-Kulka S. 1001: Pragmatyka dyskursu.W: Dyskurs jako struktura i proces. Red. T.

A. van Dijk. Tłum. G. Grochowski. Warszawa, 214-239. Boniecka B.: Struktura i funkcje pytań w języku polskim. Glucksberg S., 1986: Jak ludzie posługują się kontekstem w celu rozstrzygnięcia

wieloznaczności. Implikacje dla interakcyjnego modelu rozumienia języka. W: Wiedza a język, t. 1, Ogólna psychologia języka i neurolingwistyka, red. I. Kurcz i inni, Wrocław.

Grabias S., 1980: Społeczne i sytuacyjne uwarunkowania zachowań językowych. „Poradnik

Metodyczny dla Nauczycieli Polonijnych”. Lublin. Kmita J., 1971: Z metodologicznych problemów interpretacji. Warszawa 1971. Marcjanik M. 1993: Etykieta językowa. W: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku,

t.2: Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Wrocław, 271-281. Nęcki Zbigniew, Komunikacja międzyludzka, Kraków 2000. Pajdzińska Anna, Dialog w świetle pragmatyki językowej, „Język Polski w Szkole dla

klas IV-VIII” 1998/99, z. 4. Pałka P. 2009: Strategie dyskursywne w rozmowie handlowej.

Peisert M.,1992: Etykieta językowa jako przejaw edukacji społecznej i kulturowej. W: Język a

kultura, t. 6, Polska etykieta językowa, red. J. Anusiewicz, M. Marcjanik. Wrocław. Pisarkowa K., 1994: Pragmatyka. W: Z pragmatycznej stylistyki, semantyki i historii

języka. Wybór zagadnień. Kraków, 9-81. Skowronek B., 1998: Pragmatyka językowa – założenia ogólne, „Nowa Polszczyzna”. Wiertlewski S., 1995: Pytania bez odpowiedzi. Pytania jako pośrednie akty mowy. Poznań. Zdunkiewicz D., 1988: Pojęcie implikatury w językoznawstwie – przegląd

najważniejszych stanowisk, „Poradnik Językowy”, z 9-10. Zdunkiewicz D., 1993: Akty mowy, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t.2:

Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław, 259-270.

21

Podstawy języka migowego

Forma zajęć :

Warsztaty

1. Cele i zadania zajęć

Celem nauczania jest zapoznanie słuchaczy z podstawami wiedzy o

wadach słuchu, jej konsekwencjach dla funkcjonowania społecznego ze

szczególnym uwzględnieniem tożsamości środowiskowej i kulturowej

środowiska osób z uszkodzonym słuchem oraz ich środkami

porozumiewania się w sytuacjach kryzysowych.

W ramach części praktycznej warsztatów celem jest opanowanie

przez słuchaczy podstaw języka migowego w stopniu umożliwiającym:

rozumienie nieskomplikowanych wypowiedzi w tym języku

formułowanie nieskomplikowanych wypowiedzi w zakresie

objętym materiałem nauczania

Zdobyte na kursie wiedza i umiejętności powinny umożliwiać w

praktyce podstawowy kontakt komunikacyjny z osobami z ubytkiem

słuchu w różnym stopniu.

W wyniku nauczania słuchacze powinni:

1. Poznać podstawy wiedzy o języku migowym i jego zastosowaniu

w kontaktach

z osobami z uszkodzonym słuchem.

2. Opanować praktyczne umiejętności posługiwania się alfabetem

palcowym oraz podstawowymi liczebnikami głównymi i

porządkowymi.

22

3. Opanować praktycznie ok. 200 podstawowych znaków

pojęciowych języka migowego oraz technikę ich używania

zgodnie z zasadami systemu językowo-migowego.

1. Treści przeznaczone do zrealizowania

1.1. Podstawy systemu językowo-migowego

2.1.1 Język migowy – daktylografia

Celem zajęć dydaktycznych z daktylografii jest poznanie i

utrwalenie znaków polskiego alfabetu palcowego i umiejętności

posługiwania się nimi oraz poznanie i utrwalenie znaków podstawowych

liczebników głównych i porządkowych.

DAKTYLOGRAFIA Polski alfabet palcowy :

znaki statyczne występujące, w pozycji klasycznej,

znaki statyczne występujące w pozycji odmiennej od klasycznej,

znaki dynamiczne,

znaki digrafów,

znaki dynamiczne będące modyfikacją znaków statycznych.

Znaki pojęć liczbowych:

znaki liczebników głównych,

znaki liczebników porządkowych,

Znaki i zasady uzupełniające daktylografię.

2.1.2 Język migowy – ideografia

Celem zajęć dydaktycznych z ideografii jest praktyczne nauczenie

słuchaczy posługiwania się ok. 300 znakami pojęciowymi języka

migowego w sposób zgodny

z zasadami systemu językowo-migowego. Treści kształcenia czyli

słownictwo zostało podzielone na 5 jednostek tematycznych . Zestaw

słownictwa dotyczącego poszczególnych jednostek tematycznych

podany jest poniżej.

23

Temat 1 : Pierwszy kontakt

będzie, być, był, ci/cię/ ciebie/ tobie, co/coś, czy, dla, do, do widzenia,

dobry/dobrze, dom, dowód osobisty, dzień, dzień dobry, dziękuję, gdzie,

głuchoniemy, głuchy, i, imię, ja, jak, jaki, jest, kobieta, kto/ktoś,

mężczyzna, mieć, mieszkać, mieszkanie, migać, mnie, można, móc, mój,

mówić, na, napisać, nazwisko/nazywać, nie mieć, nie umieć, nie

wiedzieć, numer, od, osoba, pan, pani, pisać, podpisać, pokój, pisać,

pokazać, proszę, rozumieć, są, siadać, się, słyszeć, tam, tu, twój, ty, ulica,

umieć, usiąść, widzieć, do widzenia, przepraszam, kontakt/kontaktować

się

Temat 2: Uczucia, emocje i normy moralne

emocje/ emocjonalny, czuć się, uczucie, smutny/smucić się, cierpieć/

cierpienie, żal/ żalić, martwić się, przykry/przykrość, strach, bać się,

gniew/gniewać się, nienawiść/ nienawidzieć, oburzenie, płacz/ płakać,

nerwowy, denerwować się, cierpliwy/ cierpliwie, obojętny/ obojętność,

charakter/ charakterystyka, wstyd/ wstydzić się, zazdrość/ zazdrościć,

przyzwyczaić się, przemoc, gwałt, napaść, kłótnia/kłócić się,

zgoda/zgadzać się, awantura/ awanturować się, uparty/ upierać się,

tajemnica/tajny, groźba/groźny/grozić, zaufanie/zaufać,

oszustwo/oszukiwać, obserwacja/obserwować, zmiana/zmieniać,

zmęczenie/zmęczyć, wypadek, dziwny/dziwić, obiecywać/obietnica,

przestrzegać, powaga/poważny, wina/winny, przyznawać/przyznanie,

posłuszny/posłuszeństwo, ucieczka/uciekać, bić/bicie, chciwy/chciwość,

fałszywy/ fałszować, kradzież/ kraść, krzyk/krzyczeć, hałas/ hałasować,

krzywda/krzywdzić, młodzież/młodzieżowy, namawiać/namawianie,

skarga/skarżyć, posądzić/ posądzony, sprytny, wołać, zawiadomić

przebaczać/ przebaczenie, kazać, samobójstwo, aborcja,

pomoc/pomagać, rozmowa/ rozmawiać

Temat 3: Zdrowie

badać/badanie, ból/boleć, części ciała, chory/choroba, lekarstwo, lekarz,

natychmiast, opatrunek, operacja, pielęgniarka, pobranie krwi,

pogotowie, położyć się, położyć coś, ratować, rozebrać się, szpital,

śmierć, ubezpieczenie, umrzeć, zastrzyk, zdrowy/zdrowie, zarażenie/

24

zarażać, puchnąć/ spuchnąć, rana/ ranić , tętno, oddech/ oddychać,

uderzać/ uderzenie, wymioty/ wymiotować, ryzyko

Temat 4: Dom i rodzina

adres, alkohol, bałagan, brat, brudny, ciepły, córka, czysty, dużo, duży,

dzieci, dziecko, głodny, grosz, jeść, każdy, kosztować, kuchnia, kupić,

lubić, łazienka, łóżko, mało, mały, małżeństwo, mama, mąż, nie lubić,

obiad, okropny, opiekować się osobno, palić papierosy, pić, pijany,

płacić, porządek, razem, rodzeństwo, rodzice, rodzice, rok, sam,

samotny, siostra, sklep, spać, sprzątać, syn, tata, toaleta, własny,

wpłacić, woda, zamężna, zapłacić, zimny, zjeść, złoty (pieniądz), żona,

żonaty, życie

Temat 5: Rachuba czasu

czerwiec, czwartek, godzina, grudzień, jesień, kwiecień, lato, lipiec,

listopad, luty, maj, marzec, minuta, niedziela, noc/nocny, październik,

piątek, południe/popołudniu, poniedziałek, rano, sierpień, sobota,

styczeń, środa, święta, wieczór, wiosna, wrzesień, wtorek, zima, wieczór,

doba, jutro/pojutrze, za trzy dni, wczoraj/przedwczoraj/za trzy dni,

Różnice międzykulturowe z wykorzystaniem elementów

języka serbskiego, chorwackiego i bośniackiego, arabskiego lub

rosyjskiego–wybrane zagadnienia (przedmiot do wyboru)

Forma:

Ćwiczenia

Założenia i cele przedmiotu :

Celem przedmiotu jest zaznajomienie się z podstawowymi elementami korpusu

leksykalnego i gramatycznego języka serbskiego i bośniackiego, arabskiego oraz

rosyjskiego aby umożliwić podstawowe porozumienie się w sytuacjach

kryzysowych. Istotą zajęć będzie także zapoznanie słuchaczy z kulturą oraz

współczesną sytuacją społeczno – polityczną panującą w

przedmiotowych krajach.

Programy zajęć :

Język serbski, chorwacki i bośniacki :

1. Politologiczne aspekty Bałkanów: enklawa, getoizacja, segregacja tożsamości,

dezintegracja

25

2. Bałkany jako region kulturowo –etniczno – językowy

3. Zróżnicowanie etniczne i religijne Bałkanów

4. mniejszości narodowe / etniczne Bałkanów

5. Sytuacja społeczno-polityczna i formalnoprawna mniejszości narodowych/

etnicznych w krajach bałkańskich

6. Spory i konflikty na Bałkanach

7. Problem rozliczenia z przeszłością a przyszłość Bałkanów

8. Alfabet łaciński i cyrylicki - jeden z wyznaczników przynależności narodowej

9. Podstawowe teksty stosowane w codziennej komunikacji

10. Podstawowe dialogi stosowane w codziennej komunikacji

11. Elementarny korpus leksykalny

12. Podstawy struktury gramatycznej

Bibliografia :

Gołembski F. ,Stosunki kulturalne na Bałkanach ,Warszawa 2001

Religijna mozaika Bałkanów, red. M. Walczak-Mikołajczakowa, Gniezno 2008

Walkiewicz, Jugosławia. Państwa akcesyjne, Warszawa 2009

Narodowy i ponadnarodowy model kultury. Europa Środkowa i Półwysep Bałkański ,

red. B. Zieliński, Poznań 2002

Krukowska M., Govorite li srpskohrvatski? Zwięzły kurs języka serbskiego-

chorwackiego , Warszawa 1985 ( wybrane zagadnienia dotyczące języka serbskiego )

Język arabski :

1. Zróżnicowanie terytorialno świata arabskiego, sytuacja społeczno – polityczna.

Spory i konflikty w świecie arabskim. Mniejszości religijne i

etniczne.

2. Podstawowe wiadomości o islamie – dogmaty, etyka, system prawny. Islam

a chrześcijaństwo.

3. Tradycje islamu – święta, meczet, obrzędy związane z cyklem życia.

4. Islam we współczesnym świecie arabskim. Islam a państwo, islam a demokracja. .

5. Odłamy wewnątrz islamu. Nurty i ruchy we współczesnym dyskursie

muzułmańskim. Fundamentalizm i ekstremizm muzułmański.

6. Islam w Europie

7. Świat arabski – kultura, tradycje, zwyczaje, system wartości, ycie codzienne.

Niewerbalne sposoby zachowania.

26

8. Sytuacja językowa w świecie arabskim. Dyglosja.

9. Alfabet arabski

10. Podstawowe teksty stosowane w sytuacjach kryzysowych.

11. Podstawowe dialogi stosowane w sytuacjach kryzysowych.

12. Elementarny korpus leksykalny.

13. Podstawy struktury gramatycznej.

Bibliografia:

1. Danecki J. Podstawowe wiadomości o islamie, Warszawa 2008

2. Abbas A., G. Yacoub Język arabski dla Polaków, Warszawa 2007

Język rosyjski :

1. Prawosławie a katolicyzm. Podstawowe różnice doktrynalne, teologiczne i

obrzędowe.

Prawosławna doktryna dogmatyczna. Obrzędy cyklu życia – sakramenty.

Świątynia prawosławna. Nabożeństwa Kościoła prawosławnego. Święta stałe i ruchome.

2. Modele kultur występujących w świecie biznesu na przykładzie Polski i Rosji. Różnice

kulturowe a zachowania w biznesie. Niewerbalne sposoby zachowania w różnych

kulturach. Problemy etyczne.

3. Rosja – obyczajowość, tradycje, zwyczaje, mentalność, byt codzienny. Kuchnia

rosyjska. Funkcjonujący stereotyp Rosjanina. System edukacji Rosji (porównanie z

polskim systemem edukacyjnym)

4. Potencjalny repertuar wartości kulturowych Polaków i Rosjan - takie coś dodać

5. Spory i konflikty w Rosji.

6. Alfabet cyrylicki. Elementarny korpus leksykalny.

7. Podstawowe teksty stosowane w codziennej komunikacji.

8. Podstawowe dialogi stosowane w codziennej komunikacji.

9. Elementarny korpus leksykalny. Podstawy struktury gramatycznej.

Bibliografia:

1. L. Bazylow: Historia nowożytnej kultury rosyjskiej, Warszawa 1986.

2. L. Bazylow: Historia Rosji, Warszawa 1985.

3. G. Hofstede: Kultury i organizacje, Warszawa 2000.

4. J. Mikułowski-Pomorski: Komunikowanie międzykulturowe, Kraków 1999.

5. A. Murdoch: Współpraca z cudzoziemcami w firmie, Warszawa 1999.

27

Elementy fonetyki praktycznej i emisji głosu

Forma zajęć: ćwiczenia Przedmiot wprowadza w zagadnienia biologicznych i lingwistycznych uwarunkowań procesu nadawania i odbioru

mowy. Słuchacze poznają elementy fonetyki języka polskiego oraz podstawowe zasady emisji głosu niezbędne do

prawidłowego wyrażania się / bycia zrozumianym w sytuacjach kryzysowych.

Program:

Przedmiot fonetyki. Głoska a litera. Budowa i funkcjonowanie narządów mowy.

Powstawanie dźwięku i jego cechy.

Podstawy klasyfikacji dźwięków mowy.

Upodobnienia – mechanizm, ogólna klasyfikacja. Uproszczenia grup spółgłoskowych.

Cechy regionalne wymowy. Zjawiska prozodyczne we współczesnej polszczyźnie.

Fizyczne aspekty komunikacji werbalnej i emisji głosu: budowa, działanie i ochrona

narządów mowy, oddech i ćwiczenia oddechu; ćwiczenia relaksacyjne.

Środki wyrazu dotyczące treści i formy wypowiedzi w sytuacjach kryzysowych

Kontury intonacyjne i ich wpływ na znaczenie wypowiedzi w sytuacji kryzysowych.

Akcent emocjonalny – operowanie tempem, natężeniem głosu, pauzą itp. w celu

przekazania emocji zawartych w przekazie w sytuacjach kryzysowych.

Literatura podstawowa:

Dłuska M., Fonetyka polska. Artykulacja głosek polskich, wyd. 2, Warszawa–Kraków

1981.

Dukiewicz L., Sawicka I., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i

fonologia,

Kraków 1995.

Kotlarczyk M., Podstawy sztuki żywego słowa. Instrument – dykcja – ekspresja,

Warszawa

1965 – i wyd. nast.

Madelska L., Witaszek-Samborska M., Zapis fonetyczny. Zbiór ćwiczeń, wyd. 5, Poznań

2000.

Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia języka polskiego. Warszawa 2000.

Wieczorkiewicz B., Sztuka mówienia, Warszawa 1980.

Wiśniewski M., Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń

1999.

Kierunki współczesnych zagrożeń Formuła przedmiotu:

Konwersatorium - dla specjalności Interwent Kryzysowy

Warsztaty - dla specjalności Negocjator Służb Mundurowych

28

Założenie i cele przedmiotu

Zdobycie wiedzy w zakresie współczesnych zagrożeń zdrowia i życia ludzkiego takich jak: kataklizmy, katastrofy i wypadki spowodowane z winy człowieka, wypadki lotnicze, zagrożenia spowodowane przez eksplozje, napady, morderstwa, samobójstwa, narkotyki doprowadzające do utraty zdrowia i życia, choroby.

Wykorzystanie zdobytej podstawowej wiedzy w zakresie unikania i walce ze współczesnymi zagrożeniami.

Zdobycie umiejętności dokonania oceny przyczyn zagrożenia w sytuacji kryzysowej, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo jednostki i porządku publicznego.

Poznanie zagrożeń oddziałujących na zdrowie fizyczne i na psychikę, jakie występują we współczesnym świecie.


Omówienie pojęcia: kierunki współczesnych zagrożeń dla bezpieczeństwa, porządku publicznego i bezpieczeństwa narodowego

Omówienie obecnej sytuacji politycznej na świecie, która stanowi grunt dla rozwoju zagrożenia ładu społecznego.

Przedstawienie współczesnych zagrożeń w obszarze: wojny i konflikty, ataki terrorystyczne, katastrofy naturalne, telewizja, uzależnienia, zanieczyszczenie środowiska, globalny problem żywnościowy, zagrożenia rodzinne

Przedstawienie pojęcia globalizacji jako kierunku rozwoju lub zagrożenia dla współczesnego państwa.

Poznanie współczesnych zagrożeń terrorystycznych, sytuacji kryzysowych, jakie powstają w ich wyniku oraz likwidacji skutków ataków terrorystycznych. Przedstawienie nowych kierunków edukacji antyterrorystycznej i profilaktyki antyterrorystycznej. Omówienie pojęcia współczesnego terroryzmu i jego wielopłaszczyznowej działalności.

Omówienie społecznych aspektów działania sekt religijnych, a w szczególności ich zaangażowania w życie gospodarcze, polityczne, szkolnictwo i życie kulturalne różnych społeczeństw. Przedstawienie historii, rozwoju oraz sposobie działania sekt.

Omówienie problemu narkomanii jako elementu współczesnego zagrożenia. Metody diagnozowania zagrożonych osób pod kątem: diagnozowania poziom lęku oraz napięcia psychicznego, niezrównoważenia emocjonalnego, obniżenia poczucia sensu życia oraz myśli samobójczych.

Przedstawienie pojęcia współczesnego terroryzmu religijnego i politycznego oraz cyberterrorystycznego skierowanego w sieci energetyczne, sieci przesyłowe paliw płynnych, transport lotniczy, kolejowy, drogowy, łączność rządową i służb ratowniczych, system finansowy/płatniczy kraju itp.

29

Omówienie problematyki koordynacji działań instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego we współczesnych państwach europejskich w przypadku wystąpienia zagrożeń.

Omówienie głównych zagrożeń na obszarze Europy. Omówienie europejskiego systemu bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego. Współdziałanie Unii Europejskiej z organizacjami międzynarodowymi w zakresie walki z nowymi formami zagrożeń.

Omówienie roli polskiej Policji w aspekcie współczesnych zagrożeń. Kierunki działań, system szkolenia, profilaktyka oraz współpraca na arenie międzynarodowej.

Omówienie roli innych instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w kraju w zakresie rozpoznawania współczesnych zagrożeń tj.: zwalczanie przestępstw terrorystycznych, szpiegostwa, naruszenia tajemnicy państwowej, nielegalnego obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi.

Literatura:

1. Czego obawiają się ludzie? Współczesne zagrożenia społeczne. Diagnoza i przeciwdziałanie, praca zbiorowa Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007.

2. Zagrożenia informacyjne a bezpieczeństwo Państwa Polskiego. Piotr Baczek Wydawnictwo: Wydawnictwo Adam Marszałek

3. Drogami sekt, ks. Andrzej Zwoliński 4. Podstawy stosunków międzynarodowych, Andrew Heywood, PWN

Warszawa 2006 5. Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian, pod red. Romana

Kuźmiara i Lachowskiego Zdzisława, Warszawa PISM 2003 6. Społeczno-moralna potrzeba bezpieczeństwa i porządku publicznego red.

J. Świtka, M. Kuć, G. Gozdór, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006. 7. Dobkowski J., Pozycja prawnoustrojowa służb, inspekcji i straży, Oficyna a Wolters Kluwer

Business. Monografie, Warszawa 2007 8. Wolanin J. Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli. Ochrona ludności na czas pokoju,

Warszawa 2005

Aktywna komunikacja w sytuacjach kryzysowych.

Formuła przedmiotu

Ćwiczenia


http://www.petlaczasu.pl/wydawnictwo/w00000543

30


Sposoby prowadzenia negocjacji w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia życia.

Językowe realizacje określonego celu intencji nadawczych

Milczenie w negocjacjach.

Sposób skutecznego zadawania pytań.

Rola skutecznego słuchania w negocjacjach kryzysowych.

Rola kłamstwa w negocjacjach kryzysowych.

Sposoby prowadzenia negocjacji w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia życia.

Typy argumentacji. Środki perswazji i sposoby ich zastosowania w komunikacji

interpersonalnej.

Przekonywanie bezpośrednie i pośrednie. Posługiwanie się strategiami w

różnych typach komunikacji. Stosowanie działań mających na celu kierowanie

postawami i zachowaniami ludzkimi. Trening asertywności, negocjowanie

konfliktu.

Prawidłowości i wyznaczniki skutecznego komunikowania się, aktywne

słuchanie, umiejętność przekonywania i wywierania wpływu, sytuacje

konfliktowe i reakcje na nie, sposoby radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych,

strategie negocjacji.

Podczas trwania zajęć uczestnicy sprawdzają swoje umiejętności negocjacyjne

w kontakcie z różnymi osobami, które prezentują własne modele komunikacji.

Stosowane są ćwiczenia – scenki, których istota polega na aranżowaniu

fragmentów negocjacji.

Literatura

Antas Joanna: O kłamstwie i kłamaniu. Kraków: Universitas. Birkenbihl V., 1997: Komunikacja werbalna – psychologia prowadzenia negocjacji.

Wrocław: Asstrum. Birkenbihl V., 2000: Technika szybkiego zadawania trafnych pytań. Wrocław. Wydawnictwo

ASTRUM Camp Jim, 2005: Zacznij od „nie”. Techniki negocjacji, których profesjonaliście nie chcą

zdradzić. Przekład Anna Sosenko. Taszów: Biblioteka MODERATORA Czarnawska M. 2003: Podstawy negocjacji i komunikacji. Pułtusk: Wyższa

31

Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora.

Dobek-Ostrowska B., 2001: Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne.

Wrocław 2001. Jung B., 2001: Komunikowanie w perspektywie ekonomicznej i społecznej, red. B. Jung,

Warszawa. Krzyminiewska G., 2007: Techniki negocjacji. Poznań: Wydawnictwo Akademii

Ekonomicznej Lubaś Władysław, 2006: Język w komunikacji, w perswazji i w reklamie. Dąbrowa Górnicza:

Wyższa Szkoła Biznesu. Masterbroek, Willem. 2000: Negocjowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. McKay M., 2007: Sztuka skutecznego porozumiewania się. Gdańsk : Gdańskie

Wydawnictwo Psychologiczne. Myśliwiec Grzegorz, 2007: Techniki i triki negocjacyjne, czyli jak negocjują profesjonaliści.

Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin. Stewart, John (red.). 2005. Mosty zamiast murów : podręcznik komunikacji interpersonalnej.

Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN. Zacher J., 1992: Społeczeństwo informacyjne. Lublin.

Techniki prowadzenia mediacji i negocjacji

Formuła zajęć

Wykład i ćwiczenia

Cel zajęć :

Zajęcia mają na celu zapoznanie słuchaczy ze

specyfiką i zasadami postępowania mediacyjnego,

jego organizacją i etapami. Omówione zostaną

problemy pojawiąjące się podczas sesji mediacyjnej

oraz techniki umożliwiające rozwiązanie tychże

trudności.

32

Plan zajęć :

1. Zasady prowadzenia postępowania mediacyjnego

2. Etapy mediacji

3. Specyfika roli mediatora

4. Organizacja postępowania mediacyjnego

5. Techniki prawidłowej komunikacji

WYBRANE ELEMENTY WARSZTATU PRACY INTERWENTA KRYZYSOWEGO

Formuła przedmiotu : Konwersatorium i warsztaty

Cel zajęć :

Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z rolą i wykonywanymi zadaniami przez

interwenta kryzysowego oraz przygotowanie uczestników studiów do

prowadzenia renegocjacji w sytuacjach kryzysowych, a także ukazanie procedur

dotyczących podejmowanych dalszych działań przez osoby zajmujące się

pomocą w sytuacjach kryzysowych


4. Negocjacje a Negocjacje Policyjne – przedstawienie różnic

5. Przedstawienie katalogu zdarzeń kryzysowych

6. Rola i zadania negocjatora, interwenta kryzysowego, psychologa,

negocjatora policyjnego

7. Rola i zadania poszczególnych instytucji biorących udział w

rozwiązywaniu sytuacji kryzysowej

8. Przedstawienie systemu negocjacji policyjnych i wsparcia interwenta

kryzysowego

9. Przedstawienie katalogu zdarzeń kryzysowych

33

10. Przepisy regulujące pracę interwenta kryzysowego

11. Omówienie „syndromu sztokholmskiego”

12. Zasady prowadzenia prenegocjacji policyjnych

13. Kryteria typów sprawców sytuacji kryzysowych

Bibliografia:

G.I. Nierenberg: „Sztuka negocjacji”, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa

1998,

J. Iwaszkiewicz: „Jak Polak z Polakiem. Szkice o kulturze negocjowania”,

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa / Wrocław 1997,

H. Januszek: „Kompetentny górą czyli negocjacje jako sposób rozwiązywania

konfliktów, „Personel”- zeszyt nr 4/1999,

J. Kamieński: „Przygotowanie negocjacji, „Personel” – Narzędzia, Wzory,

Procedury, zeszyt nr 12/1999,

M. Huflejt – Łukasik: „Negocjacje z NLP (cz.II), „Manager” – zeszyt nr

4/1999,

W. Mastenbroek: „Negocjowanie”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

Z. Nęcki: „Negocjacje w biznesie”, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły

Biznesu, Kraków 1996,

R.Rządca, P.Wujec: „Negocjacje”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,

Warszawa 1999,

M. Donaldson, M.Donaldson: „Negocjacje”, Wydawnictwo RM, Warszawa

1999,

K. Balawajder: „Komunikacja, konflikty, negocjacje w organizacji”,

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1998,

P. Casse: „Jak negocjować”, Zysk i S-ka, Wydawnictwo Poznań 1996,

L. Bellenger: „Negocjacje”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

J. Kamieński: „Negocjowanie – techniki rozwiązywania konfliktów”,

Wydawnictwo POLTEXT, Warszawa 2003,

W. Mastenbroek: „:Negocjowanie”, Warszawa 2000,

R. Dawson: „Sekrety udanych negocjacji”, Zysk i S-ka Wydawnictwo

34

WAMEX, Poznań 1999,

J. Kamieński: „Kreatywny negocjator”, „Manager” – zeszyt nr 5/1999,

S.Borkowska: „Style negocjacji zbiorowych. Stosowanie technik

manipulacyjnych”, „Personel” – zeszyt nr 2/1998,

A. Winch, S. Winch: „Techniki sprzedaży i negocjacji”, Warszawa 1999,

J. W. Salacuse: „Negocjacje na rynkach międzynarodowych”, Warszawa

1994,

K.Bodziach, D.Poważa: „Prenegocjacje policyjne – istota i znaczenie”,

Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach – Katowice 2002,

B. Kożusznik, M.Adamiec, W.J.Paluchowski: „Materiały szkoleniowe dla

użytkowników programu „MultiSelect”, Chorzów 2002,

Ustawa o Policji z dnia 06.04.1990 r.

Dane statystyczne Komendy Głównej Policji w Warszawie,

Materiały szkoleniowe z kursu FBI w Luizjanie 12 – 29.09.1994,

Materiały własne z opracowanego szkolenia przez Centralny Ośrodek

Metodyki Szkolenia Komendy Głównej Policji, Legionowo 1996,

Materiały własne pochodzące ze szkolenia z negocjatorami FBI, Warszawa –

Legionowo 1998,

Materiały szkoleniowe ze szkolenia z negocjatorami Scotland Yard-u,

Warszawa – Legionowo 2000,

Materiały własne ze szkolenia z negocjatorami francuskimi, Warszawa –

Legionowo 1999,

Zeszyt dla kursantów – psychologów MBS,

Zarządzenie Nr 213/2007 Komendanta Głównego Policji z dnia 28 luty 2007 r.

w sprawie metod i form przygotowania i realizacji zadań Policji w przypadkach

zagrożenia życia i zdrowia ludzi lub ich mienia albo bezpieczeństwa i

porządku publicznego,

Zarządzenie Nr 4/2002 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2002 r.

w sprawie form i metod wykonywania negocjacji policyjnych.

„Zespół ostrego stresu” – Bryant R. A, Harvey A. G. PWN Warszawa 2003

„Wsparcie psychologiczne w słuzbach ratowniczych” – Hetherington A. GWP

2004

„Strategia interwencji kryzysowej” – James R. K. Gilliland B. E. PARPA

35

Warszawa 2006

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Ustawa o zawodzie psychologa w samorządzie

Kodeks karny

ZASADY SKUTECZNEJ INTERWENCJI WOBEC OSÓB, KTÓRE DOŚWIADCZYŁY KRZYWDY LUB STRATY

Formuła przedmiotu : Warsztaty

Wstępny zakres tematyczny:

1. Podstawy zagadnienia teorii i praktyki interwencji kryzysowej – natura,

dynamika i rodzaje kryzysów, teorie kryzysu i interwencji kryzysowej, ocena – diagnoza klienta w kryzysie, modele interwencji kryzysowej, podstawowe umiejętności i procedury interwencyjne, interwencja kryzysowa przez telefon.

2. Interwent kryzysowy – zasoby własne interwenta, budowanie dobrej relacji, optymalizacja komunikacji z klientem, sztuka motywowania.

3. Pomoc ofiarom katastrof i innych zdarzeń traumatycznych 4. Przemoc domowa 5. Napaść seksualna 6. Praca z osobami zagrożonymi samobójstwem – teorie zachowań

suicydalnych, portret psychologiczny osoby zagrożonej samobójstwem, sposoby oceny zagrożeń, syndrom presuicydalny i czynniki podwyższonego ryzyka, podstawowe zasady pracy interwencyjnej z klientem suicydalnym, profilaktyka suicydalna.

7. Pomoc w przeżywaniu żalu i żałoby utraty bliskich osób. 8. Utraty okoloporodowe – pomoc w procesie zdrowienia. 9. Psychologia dynamiki napadów i porwań – typy sprawców, charakterystyki

osobowościowe, 10. Działanie w sytuacji silnego stresu - 11. Profilaktyka wypalenia zawodowego interwenta.

Bibliografia:

Strategia interwencji kryzysowej R.K. James, B. E. Gilliland PARPA Warszawa 2004

Zrozumieć traumę C. Herbert GWP Gdańsk 2004 Jak sobie poradzić ze śmiercią rodzica R. Gilbert Wydawnictwo WAM

36

Kraków 2004 Jak sobie poradzić ze śmiercią współmałżonka M. Felber Wydawnistow

WAM Kraków 2004 Przemoc. Uraz psychiczny i pwrót do równowagi. J.L. Herman GWP

Gdańsk 1998 Zrozumieć samobójcę R. O'Connor N. Sheehy GWP Gdańsk 2002 Zaburzenie po stresie traumatycznym B. Dudek GWP Gdańsk 2003 Zespół ostrego stresu R. A. Bryant A. G. Harvey PWN Warszawa 2003 Trauma M. Orwid Wydawnictwo Literackie Kraków 2009 Pokonywanie traumy. A. C. Salter Media Rodzina 2003 Konsekwencje psychiczne traumy. Red J. Strelau, B. Zawadzki, M.

Kaczmarek Wyd. Naukowe SCHOLAR Warszawa 2009 Sztuka nawiązania pierwszego kontaktu U. Degen GWP Gdańsk 2005 Jak przezwyciężyć życiowy kryzys. A. Downs GWP Gdańsk 2003 Psychopatologia R. Meyer GWP Gdańsk 2003 Na granicy życia i śmierci. B. Hołyst Warszawa 1995 Podstawy umiejętności terapeutycznych. J. A. Heaton GWP Gdańsk 2004 Stres, mobbing i wypalenie zawodowe. S.M. Litzke, H. Schuh GWP

Gdańsk 2007 Psychiatria J. H. Scully Urban&Partner Wrocław Psychologia zaburzeń R.C.Carson,J.N.Butcher, S.Mineka GWP Gdańsk

2005 Wstyd i przemoc James Gilligan Media Rodzina 2001

SPOSOBY WYRAŻANIA AGRESJI WERBALNEJ Formuła przedmiotu : konwersatorium

Cel zajęć :

Celem zajęć jest omówienie i uporządkowanie skomplikowanej sytuacji

komunikatywnej w jakiej dochodzi lub może dochodzić do agresji językowej o

róznorodnych postaciach, a także zapoznanie słuchacza z typami agresji

językowej oraz ze specyfiką napaści słownej.


I. Formy agresji słownej

37

1. Jawne formy napaści językowej z użyciem słownictwa znieważającego lub

podlegającego tabu

2. Jawne formy napaści językowej z użyciem słownictwa skodyfikowanego

3. Zakamuflowane formy agresji językowej

4. Agresywne zachowania językowe angażujące otoczenie

5. Agresywne zachowania językowe zakłócające spokój publiczny.

II. Funkcje agresywnych działań językowych

III. Role socjalne i miejsca sprzyjające powstawaniu aktów agresji werbalnej

IV. Językowe i parajęzykowe zachowania blokujące agresję.

Literatura :

Peisert M. ,Formy i funcie agresji werbalnej, Wrocław 2004

Dobek-Ostrowska B., 2001: Nauka o komunikowaniu. Podstawowe orientacje teoretyczne. Cialdini R. Wywieranie wpływu na ludzi : teoria i praktyka , Gdańsk 2001

Fromm E., Anatomia ludzkiej destrukcyjności, Poznań 1998

Marcjanik M., Polska grzeczność językowa, Kielce 2002

Lorenz K., Tak zwane zło, Warszawa 1972.

Maćkiewicz J., Językowy obraz ciała : szkice do tematu , Gdańsk 2006

Sarnowski M., Przestrzeń komunikacji negatywnej w języku polskim i rosyjskim : kłótnia jako specyficzna sytuacja komunikacji werbalnej, Wrocław 1999

Artur Schopenhauer, Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów ,Warszawa 2005

38

PROCEDURY SKUTECZNEJ INTERWENCJI KRYZYSOWEJ

Formuła przedmiotu : warsztaty

Cel zajęć :

Zapoznanie słuchaczy z elementami pracy służb rozwiązujących sytuacje

kryzysowe, podczas, których zagrożone było życie, zdrowie oraz wolność

człowieka oraz ukazanie procedur dotyczących podejmowanych dalszych działań

przez osoby zajmujące się pomocą w sytuacjach kryzysowych


Rodzaje interwencji kryzysowych

Podstawy prawne organizacji działań Policji podczas interwencji

kryzysowej

Przedstawienie i omówienie najczęściej występujących sytuacji

kryzysowych

Przedstawienie statystyki zdarzeń

Interwent kryzysowy a negocjator policyjny (różnice i czynniki wspólne)

Wykorzystywane elementy i procedury podczas sytuacji kryzysowych

Działania interwenta kryzysowego po zakończonych negocjacjach

policyjnych

BIBLIOGRAFIA:

G.I. Nierenberg: „Sztuka negocjacji”, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa

1998,

J. Iwaszkiewicz: „Jak Polak z Polakiem. Szkice o kulturze negocjowania”,

Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa / Wrocław 1997,

H. Januszek: „Kompetentny górą czyli negocjacje jako sposób rozwiązywania

39

konfliktów, „Personel”- zeszyt nr 4/1999,

J. Kamieński: „Przygotowanie negocjacji, „Personel” – Narzędzia, Wzory,

Procedury, zeszyt nr 12/1999,

M. Huflejt – Łukasik: „Negocjacje z NLP (cz.II), „Manager” – zeszyt nr

4/1999,

W. Mastenbroek: „Negocjowanie”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

Z. Nęcki: „Negocjacje w biznesie”, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły

Biznesu, Kraków 1996,

R.Rządca, P.Wujec: „Negocjacje”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,

Warszawa 1999,

M. Donaldson, M.Donaldson: „Negocjacje”, Wydawnictwo RM, Warszawa

1999,

K. Balawajder: „Komunikacja, konflikty, negocjacje w organizacji”,

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1998,

P. Casse: „Jak negocjować”, Zysk i S-ka, Wydawnictwo Poznań 1996,

L. Bellenger: „Negocjacje”, „Manager” – zeszyt nr 4/1999,

J. Kamieński: „Negocjowanie – techniki rozwiązywania konfliktów”,

Wydawnictwo POLTEXT, Warszawa 2003,

W. Mastenbroek: „:Negocjowanie”, Warszawa 2000,

R. Dawson: „Sekrety udanych negocjacji”, Zysk i S-ka Wydawnictwo

WAMEX, Poznań 1999,

J. Kamieński: „Kreatywny negocjator”, „Manager” – zeszyt nr 5/1999,

S.Borkowska: „Style negocjacji zbiorowych. Stosowanie technik

manipulacyjnych”, „Personel” – zeszyt nr 2/1998,

A. Winch, S. Winch: „Techniki sprzedaży i negocjacji”, Warszawa 1999,

J. W. Salacuse: „Negocjacje na rynkach międzynarodowych”, Warszawa

1994,

K.Bodziach, D.Poważa: „Prenegocjacje policyjne – istota i znaczenie”,

Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach – Katowice 2002,

B. Kożusznik, M.Adamiec, W.J.Paluchowski: „Materiały szkoleniowe dla

użytkowników programu „MultiSelect”, Chorzów 2002,

Ustawa o Policji z dnia 06.04.1990 r.

Dane statystyczne Komendy Głównej Policji w Warszawie,

40

Materiały szkoleniowe z kursu FBI w Luizjanie 12 – 29.09.1994,

Materiały własne z opracowanego szkolenia przez Centralny Ośrodek

Metodyki Szkolenia Komendy Głównej Policji, Legionowo 1996,

Materiały własne pochodzące ze szkolenia z negocjatorami FBI, Warszawa –

Legionowo 1998,

Materiały szkoleniowe ze szkolenia z negocjatorami Scotland Yard-u,

Warszawa – Legionowo 2000,

Materiały własne ze szkolenia z negocjatorami francuskimi, Warszawa –

Legionowo 1999,

Zeszyt dla kursantów – psychologów MBS,

Zarządzenie Nr 213/2007 Komendanta Głównego Policji z dnia 28 luty 2007 r.

w sprawie metod i form przygotowania i realizacji zadań Policji w przypadkach

zagrożenia życia i zdrowia ludzi lub ich mienia albo bezpieczeństwa i

porządku publicznego,

Zarządzenie Nr 4/2002 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2002 r.

w sprawie form i metod wykonywania negocjacji policyjnych.

„Zespół ostrego stresu” – Bryant R. A, Harvey A. G. PWN Warszawa 2003

„Wsparcie psychologiczne w słuzbach ratowniczych” – Hetherington A. GWP

2004

„Strategia interwencji kryzysowej” – James R. K. Gilliland B. E. PARPA

Warszawa 2006

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Ustawa o zawodzie psychologa w samorządzie

Kodeks karny

INSTYTUCJE BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO Formuła przedmiotu:

Warsztaty Cele przedmiotu

1. Zdobycie wiedzy w zakresie prawno-konstytucyjnych podstaw bezpieczeństwa narodowego i bezpieczeństwa wewnętrznego

2. Wykorzystanie dobytej podstawowej i specjalistycznej wiedzy z zakresu studium do pracy w administracji publicznej oraz służb publicznych.

41

3. Zdobycie umiejętności dokonania analizy i oceny procesów dotyczących bezpieczeństwa i porządku publicznego.

4. Przygotowanie do zatrudnienia w administracji publicznej: rządowej i samorządowej, w Policji, Straży Granicznej, Straży Miejskiej, Wojsku Polskim, Straży Pożarnej, ABW, WSI, w organach i agendach Unii Europejskiej, w organizacjach międzynarodowych.

5. Poznanie jakie służby specjalne występują we współczesnym państwie i jakie są zadania administracji terytorialnej w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego


6. Omówienie pojęcia bezpieczeństwo i porządek publicznego 7. Omówienie funkcjonowania instytucji publicznych odpowiedzialnych za

bezpieczeństwo państwa w okresie pokoju, sytuacji kryzysowych i wojny. 8. Przedstawienie regulacji konstytucyjnych dotyczących bezpieczeństwa i

porządku publicznego. Struktura administracji bezpieczeństwa i porządku publicznego.

9. Poznanie podstaw prawnych funkcjonowania służb, inspekcji i straży w obszarze bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego.

10. Omówienie organizacji i funkcjonowania Policji oraz innych instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego.

11. Omówienie koordynacji działań w sprawach bezpieczeństwa wewnętrznego i zasad procedury decydowania w sprawach bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce.

12. Przedstawienie instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego we współczesnych państwach europejskich, a Europeizacja bezpieczeństwa wewnętrznego

13. Omówienie aspektów bezpieczeństwa i zapewnienie bezpieczeństwa obywateli oraz ochrona majątku narodowego i granic Rzeczypospolitej.

14. Zasady posługiwania się przepisami prawa w zakresie rozumienia uprawnień i obowiązków instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego RP.

15. Omówienie głównych zagrożeń na obszarze Europy. Europejski system bezpieczeństwa zewnętrznego. Europejski system bezpieczeństwa wewnętrznego. Współdziałanie Unii Europejskiej z organizacjami międzynarodowymi w zakresie bezpieczeństwa. Omówienie nowych zagrożeń.

16. Przedstawienie roli polskiej Policji, która uczestniczy w międzynarodowych instytucjach współpracy policyjnej tj. w Interpolu i Europolu, a która rozwija zdolności pod kątem udziału w międzynarodowych operacjach o charakterze policyjnym na obszarach kryzysowych.

17. Przedstawienie roli instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego w zakresie rozpoznawanie i zwalczanie przestępstw terrorystycznych, szpiegostwa, naruszenia tajemnicy państwowej, godzących w podstawy ekonomiczne państwa, korupcji; przestępstw dotyczących produkcji i obrotu towarami, przestępstw nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi.

42

18. Omówienie roli zwalczania, wspólnie z policją i innymi służbami państwowymi, transgranicznych zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa.

Literatura:

19. Misiuk A., Historia Policji w Polsce. Od X wieku do współczesności, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Podręcznik akademicki, Warszawa 2008.

20. Społeczno-moralna potrzeba bezpieczeństwa i porządku publicznego red. J. Świtka, M. Kuć, G. Gozdór, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006.

21. Dobkowski J., Pozycja prawnoustrojowa służb, inspekcji i straży, Oficyna a

Wolters Kluwer business. Monografie, Warszawa 2007.

22. Fehler W., Instytucje bezpieczeństwa narodowego RP, w: Społeczeństwo i

polityka. Podstawy nauk politycznych, red. K. A. Wojtaszczyk, W. Jakubowski,

Warszawa 2003,

23. Misiuk A., Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia

prawno-ustrojowe, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.

24. Sprengel B., Służby mundurowe ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego. Zarys

problematyki, Toruń 2008.

25. Wolanin J. Zarys teorii bezpieczeństwa obywateli. Ochrona ludności na czas

pokoju, Warszawa 2005

Programowanie neurolingwistyczne (NLP) w negocjacjach

kryzysowych

Forma prowadzenia przedmiotu –

Konwersatorium

Cel zajęć :

Zastosowanie NLP w jednej z dziedzin ludzkiej działalności, jaką jest sposób

prowadzenia negocjacji kryzysowych. Zespolenie modelu komunikacji

międzyosobowej Schulza von Thuna z programowaniem neurolingwistycznym.

Tematyka zajęć :

1. Powstanie i rozwój dyscypliny programowanie neurolingwistyczne. 2. Podstawowe rodzaje ram behawioralnych. 3. Technika dopasowywania się nadawcy do preferowanego przez odbiorcę

systemu reprezentacji jako skuteczne i świadome porozumiewanie się w sytuacjach kryzysowych.

4. Technika sugerowania zamierzonych treści za pomocą zaprzeczeń, zastosowanie metafory, implikacji, presupozycji.

43

5. Psychologiczny model komunikacji Schulza von Thuna i model neurolingwistyczny.

6. Całościowy obraz komunikacji międzyludzkiej (model interakcyjny i inferencyjny w powiązaniu z programowaniem neurolingwistycznym).

Literatura Batko A., 2005: Sztuka perswazji, czyli język wpływu i manipulacji. Gliwice.

Batko A., Całek G., 1999: NLP w sprzedaży ubezpieczeń i funduszy emerytalnych. Warszawa.

Fisher R., Ury W., Patton B., 1996: Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez poddawania się. Warszawa: PWE.

Goffman E., 2000: Człowiek w teatrze życia codziennego. Przekł. H. Danker-Śpiewak, P. Śpiewak. Warszawa.

Hymes D.,1972: Models of the Interaction of Language and Social Life. „Journasl of Social Issues:, vol. XXIII-2. Problem of Bilingualism. Red. M. Macnamara, 8 – 28.

Kamiński J., 2003: Negocjowanie, Techniki rozwiązywania konfliktów. Warszawa: Poltext.

Kerbrat-Orecchioni C., 1980: L’Enonciation. De la subjectivité dans le nangage. Paris.

Mulholland J., 1991: The Language of Negotiation: A Handbook of Practical Strategies for

Improving Communication. London: Routledge.

Nęcki Z., 1996: Komunikacja międzyludzka. Kraków

Nęcki Z., 1999: Negocjacje w biznesie. Kraków: Profesjonalna Szkoła Biznesu.

Oleksyn T., 2008: Granice zarządzania. W: Współczesne paradygmaty nauk o zarządzaniu.

Warszawa: Centrum Doradztwa i Informacji Difin, 34 – 59.

Pałka P., 2006: Psychologia komunikacji i metamodel NLP jako narzędzie badawcze rozmowy

handlowej. W: Oblicza komunikacji 1. Perspektywy badań nad tekstem, dyskursem i komunikacją. Red. I. Kamińska-Szmaj, T. Piekota, M. Zasko-Zielińska. Karaków, 446 – 459.

Puttman L. L., Roloff M. E., red.,1992: Communication and Negotiation. Newbury Park: Sage.

44

Roszkowska E., 2007: Modelowanie procesów decyzyjnych oraz negocjacji za pomocą

kompleksów reguł. Białystok: Wydawnictwo Uniw. w Białymstoku.

O‟Connor, J. Seymour J., 1996: NLP. Wprowadzenie do programowania

neurolingwistycznego. Poznań.

Schulz von Thun F., 2001: Sztuka rozmawiania. T. I. Analiza zaburzeń. Kraków.

Walker W., 2001: Przygoda z komunikacją. Gdańsk.

Watzlawick P. , Helmic-Beavin J., Jackson D., 1967: Pragmatics of Human Communication.

New York.

Żuk M., 2001: O subiektywizmie z komunikowaniu się – refleksja językoznawcy i praktyka

NLP (programowania neurolingwistycznego). W: Język w komunikacji, t. 2, Red. G. Habrajska, Łódź.

DZIAŁALNOŚĆ SŁUŻB SPECJALNYCH

W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH

Formuła przedmiotu : Wykłady

Cel zajęć : 1. Zapoznanie studenta z systemem bezpieczeństwa RP, a w

szczególności z jego strukturą i funkcjami w zakresie ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Zaznajomienie z zadaniami nałożonymi w tym zakresie na służby ochrony państwa i instytucje, szczególnie pod kątem zadań realizowanych na obszarze ochrony społeczeństwa, gospodarki i struktur administracyjnych w sytuacjach kryzysowych. Wskazanie na konieczność ochrony informacji wrażliwych dla spraw bezpieczeństwa państw i społeczeństwa w celu przeciwdziałania zagrożeniom o o charakterze terrorystycznym i destabilizującym prawidłowe funkcjonowanie struktur państwowych. Ukazanie mechanizmów współpracy służb ochrony państwa w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom dla infrastruktury i systemów teleinformatycznych istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa, z uwzględnieniem problematyki ochrony informacji niejawnych.

2. Ukierunkowanie studenta na zdobycie wiedzy o uwarunkowaniach bezpieczeństwa Polski oraz wskazania na istniejące zagrożenia dla państwa z

45

zasygnalizowaniem problematyki ochrony informacji niejawnych.

Wstępny zakres tematyczny:

1. Wybrane zagadnienia bezpieczeństwa narodowego ze szczególnym uwzględnieniem problematyki zagrożeń i sytuacji kryzysowych w aspekcie informacyjnym: państwo i jego bezpieczeństwo we współczesnych warunkach, zagrożenia bezpieczeństwa, sytuacje kryzysowe, zakres informacji chronionych ze względu na bezpieczeństwo państwa. 2. Struktura i zadania służb ochrony państwa (ABW i SKW) w zakresie ochrony przed zagrożeniami i w sytuacjach kryzysowych: uprawnienia ustawowe, procedury realizacji, współdziałanie z organami państwowymi i samorządowymi. 3. Współdziałanie służb specjalnych z NATO i Unią Europejską w zakresie ochrony przed zagrożeniami terrorystycznymi. Literatura Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U.z dn.14 czerwca 2002 r.). Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego (Dz.U. z dn. 23 czerwca 2006 r.). Administracja rządowa wobec wyzwań bezpieczeństwa państwa, (red. S. Zalewski), Bielsko-Biała 2007. Bezpieczeństwo wewnętrzne RP w ujęciu systemowym i zadań administarcji publicznej, Bielsko-BIała 2006 S. Hoc, Ochrona tajemnic niejawnych i innych tajemnic ustawowo chronionych. Wybrane zagadnienia, Opole 2006 K. Jałoszyński, Terroryzm i walka z nim we współczesnym świecie, Legionowo 2002.

BEZPIECZEŃSTWO W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH Z...

Documents

Transcript of BEZPIECZEŃSTWO W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH Z...