Badanie zachowań

83
TNS OBOP ul. Dereniowa 11, 02 776 Warszawa Tel: (48 22) 648 2044 (-46), 644 9995 Fax: (48 22) 644 9947 e-mail: [email protected] www.obop.pl Biura w ponad 50 krajach Grupa Taylor Nelson Sofres Badanie zachowań seksualnych młodzieży dla Krajowego Centrum ds. AIDS październik 2002 Beata Durka [email protected]

Transcript of Badanie zachowań

Page 1: Badanie zachowań

TNS OBOP ul. Dereniowa 11, 02 776 Warszawa

Tel: (48 22) 648 2044 (-46), 644 9995 Fax: (48 22) 644 9947 e-mail: [email protected] www.obop.pl Biura w ponad 50 krajach

Grupa Taylor Nelson Sofres

Badanie zachowań seksualnych młodzieży

dla Krajowego Centrum ds. AIDS

październik 2002

Beata Durka [email protected]

Page 2: Badanie zachowań

Spis Treści

Informacje o badaniu.................................................................................................. 2 Cele Badania.............................................................................................................. 3 Metodologia................................................................................................................ 4 Główne wyniki - executive summary .......................................................................... 6 Rola instytucji rządowych w rozwiązywaniu problemów społecznych ........................ 7 Wiedza o HIV/AIDS.................................................................................................. 16 Opinie o HIV/AIDS.................................................................................................... 28 Ocena osobistego ryzyka ......................................................................................... 30 Opnie o czynnikach wzrostu liczby zakażeń HIV ..................................................... 33 Inicjacja seksualna ................................................................................................... 36 Zabezpieczenie przed HIV/AIDS.............................................................................. 38 Forma zabezpieczenia przed HIV/AIDS................................................................... 40 Przyczyny nie stosowania zabezpieczenia przed HIV/AIDS .................................... 41 Stosunki seksualne po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych ............... 42 Rozmowa przed pierwszym stosunkiem z ostatnim partnerem................................ 45 Tematy posuszane przed pierwszym stosunkiem z ostatnim partnerem................. 47 Zachowania podejmowane w związku z zakażeniem HIV........................................ 48 Analiza związków pomiędzy odpowiedziami w kwestionariuszu a wynikami na Inwentarzu Oceny Stanu i Cechy Lęku STAI ............................................................50

1. Założenia - lęk jako stan i jako cecha. Możliwe zależności. ...............................50 2. Analiza korelacji pomiędzy wynikami STAI a odpowiedziami w kwestionariuszu -

Wnioski ogólne....................................................................................................52 3. Analiza korelacji pomiędzy wynikami STAI a odpowiedziami w kwestionariuszu -

Wyniki STAI a metryczka ....................................................................................53 3. Analiza korelacji pomiędzy wynikami STAI a odpowiedziami w kwestionariuszu -

STAI a kwestionariusz do samodzielnego wypełniania.......................................56 Macierz korelacji.....................................................................................................63

Błędy ........................................................................................................................ 72 Kontrola realizacji i jakości badania w TNS OBOP .................................................. 73 Kwestionariusz ......................................................................................................... 75 Część przeznaczona do samodzielnego wypełnienia .............................................. 77 Tabele ...................................................................................................................... 82

Page 3: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 2

INFORMACJE O BADANIU KLIENT: Krajowe Centrum ds. AIDS

TEMAT: Badanie efektywności kampanii społecznej kierowanej do młodzieży

TERMIN REALIZACJIBADAŃ:

5-7 października 2002 r.

PRÓBA Ogólnopolska reprezentatywna dla osób w wieku 20-55 lat, nadreprezentacja młodzieży w wieku 15-19 lat

METODOLOGIA BADANIA: Wywiad kwestionariuszowy face-to-face oraz ankieta samodzielnie wypełniana przez respondenta

AUTOR RAPORTU: Beata Durka

Page 4: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 3

CELE BADANIA

Badanie składa się z dwóch pomiarów: pierwszy, został dokonany przed

rozpoczęciem kampanii społecznej, drugi zmierzy efektywność po jej zakończeniu.

Niniejszy raport prezentuje wyniki pierwszego pomiaru. W tej części skupiono się

na następujących celach:

! wiedza nt. dróg zakażenia HIV/AIDS,

! opinie i postawy wobec HIV/AIDS,

! opinie nt. roli instytucji rządowych w profilaktyce HIV/AIDS,

! podejmowanie zachowań ryzykowanych,

! określenie poziomu lęku przed HIV/AIDS.

Szczegółowo zaprezentowano porównanie dwóch grup wiekowych:

! osoby 15-19 lat

! osoby 20-55 lat.

Page 5: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 4

METODOLOGIA

Badanie zrealizowano w dniach 5 - 7 października 2002 r. na próbie mieszkańców

Polski reprezentatywnej dla osób w wieku 20 � 55 lat i nadreprezentacji osób w wieku

15-19 lat. W sumie zrealizowano 1032 wywiadów.

W badaniu zastosowano dobór respondentów typu random-route (ustalonej ścieżki).

Technika random route polega na losowaniu adresów startowych i dobraniu w ich

bezpośrednim otoczeniu wyznaczonej liczby następnych adresów (dobór ten odbywa

się według ściśle określonych zasad).

W naszym przypadku każdy wylosowany adres stanowił punkt startowy dla

zrealizowania tylko jednego adresu. Ten adres był wyznaczony przez liczby losowe.

Schemat losowania i doboru respondenta

Operatem losowania jest rejestr zasobów mieszkaniowych prowadzony przez Główny

Urząd Statystyczny.

1. Losowanie jest warstwowe. Zgodnie z podziałem administracyjnym kraju na gminy

w każdym dawnym województwie wyróżnia się:

! warstwę wiejską,

! warstwę miejską.

2. Grupy respondentów zamieszkujących w swoim bezpośrednim sąsiedztwie, co

najmniej pięcioosobowe, określa się mianem Punktu Realizacji Terenowej, zwanego

dalej �Punktem�. Każdy Punkt obejmuje swoim zasięgiem:

! w warstwach wiejskich � obszar obwodu spisowego,

! w warstwach miejskich � obszar gminy.

3. Losowanie jest czterostopniowe. Jednostkami losowania są:

! pierwszego stopnia � gminy w każdej warstwie,

! drugiego stopnia � rejony spisowe w gminach,

! trzeciego stopnia � obwody spisowe w rejonach,

Page 6: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 5

! czwartego stopnia � mieszkania w obwodach.

4. Losowanie odbywa się proporcjonalne do liczby mieszkań zarejestrowanych

w odpowiednich jednostkach podziału terytorialnego (warstwach, gminach, rejonach

i obwodach).

W gminie wiejskiej dobiera się losowo 1 rejon spisowy, a w nim 1 obwód spisowy

(Punkt) oraz nie mniej niż 5 mieszkań w tym obwodzie.

W gminie miejskiej (Punkcie) dobiera się losowo nie mniej niż 5 rejonów spisowych,

a w każdym z nich 1 obwód spisowy oraz jedno mieszkanie w tym obwodzie.

Page 7: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 6

GŁÓWNE WYNIKI - EXECUTIVE SUMMARY

Podczas ostatniego miesiąca 1 414 tys. Polaków w wieku 15-55 lat zadeklarowało

odbycie stosunku seksualnego po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych

w tym 195 tys. stanowili ludzie w wieku 15-19 lat.

928 tys. nie zabezpieczało się podczas ostatniego miesiąca poniżej prezentujemy

przyczyny nie zabezpieczania się w tej grupie:

! nie zastanawiałem się nad tym: 367 tys.

! mam jednego stałego partnera: 273 tys.

! nie mam takiej potrzeby: 114 tys.

! mam zaufanie do partnera/partnerki: 74 tys.

! nie stosuję żadnej: 59 tys.

! współżyję tylko z mężem/żoną: 41 tys.

Page 8: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 7

ROLA INSTYTUCJI RZĄDOWYCH W ROZWIĄZYWANIU

PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH

W opinii badanych instytucje rządowe winny w dużym zakresie uczestniczyć

w rozwiązywaniu problemów społecznych (94%1) oraz przyczyniać się do poprawy

życia społecznego poprzez profilaktykę zagrożeń (94%). Zdaniem 85% badanych

instytucje angażujące się w działania na rzecz społeczeństwa są lepiej przez nie

postrzegane.

Opinie o roli instytucji rządowych w rozwiązywaniu problemów społecznych. (15-19 lat N= 500, 20-55 lat N=532)

Wiek

Zdec

ydow

anie

się zg

adza

m

Zgad

zam

się

Nie z

gadz

am

się

Zdec

ydow

anie

się ni

e zg

adza

m

Trud

no

powi

edzie

ć

15-19 lat 52% 44% 2% 0% 2% Instytucje rządowe powinny angażować się w długofalowe rozwiązywania problemów społecznych. 20-55 lat 55% 40% 2% 1% 3%

15-19 lat 34% 47% 9% 3% 7% Instytucje rządowe angażujące się w działania na rzecz społeczności są lepiej postrzegane przez społeczeństwo. 20-55 lat 41% 44% 7% 1% 6%

15-19 lat 59% 39% 2% 0% 2% Każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do poprawy życia społecznego, przez profilaktykę istniejących zagrożeń i łatwy dostęp do informacji, np. o HIV/AIDS.

20-55 lat 55% 39% 3% 0% 3%

15-19 lat 39% 44% 9% 2% 6% Firmy są współodpowiedzialne za społeczeństwo, dla którego wytwarzają produkty i usługi. 20-55 lat 44% 42% 7% 2% 5%

15-19 lat 34% 44% 12% 5% 5% Wykorzystując masowe środki przekazu takie jak: TV, radio, prasa, plakaty, Internet do wsparcia programów społecznych, skutecznie udaje się zmienić nieprawidłowe postawy ludzi.

20-55 lat 41% 43% 10% 2% 4%

15-19 lat 52% 39% 5% 2% 2% Krótkie programy informacyjno-edukacyjne o HIV/AIDS są dobrym sposobem do informowania o tym problemie. 20-55 lat 48% 43% 5% 1% 3%

1 Zgrupowane odpowiedzi �zdecydowanie się zgadzam� oraz �zgadzam się�

Page 9: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 8

85% badanych zgodziło się ze stwierdzeniem, iż firmy są współodpowiedzialne za

społeczeństwo, dla którego wytwarzają produkty i usługi.

83% badanych zgadza się z opinią, iż wykorzystując masowe środki przekazu takie

jak: telewizja, radio, prasa, plakaty, Internet do wsparcia programów społecznych,

skutecznie udaje się zmienić nieprawidłowe postawy ludzi.

Dla 91% ogółu badanych krótkie programy informacyjno-edukacyjne o HIV/AIDS są

dobrym sposobem do informowania o tym problemie.

Co charakterystyczne, kobiety istotnie częściej zdecydowanie zgadzały się ze

stwierdzeniami dotyczącymi roli instytucji rządowych niż mężczyźni:

! 58% mężczyzn i 51% kobiet w sposób zdecydowany zgodziło się, że

�Instytucje rządowe powinny angażować się w długofalowe rozwiązywania

problemów społecznych�.

! 43% kobiet i 37% mężczyzn zdecydowanie zgodziło się, że �Instytucje

rządowe angażujące się w działania na rzecz społeczności są lepiej

postrzegane przez społeczeństwo�.

Istotne różnice pomiędzy odpowiedziami mężczyzn i kobiet wystąpiły także

w przypadku oceny współodpowiedzialności za społeczeństwo firm:

! 48% kobiet i 38% mężczyzn zdecydowanie zgodziło się, że �Firmy są

współodpowiedzialne za społeczeństwo, dla którego wytwarzają produkty

i usługi�

! 14% mężczyzn i 6% kobiet nie zgodziło się z tym stwierdzeniem (nie zgadzam

się + zdecydowanie nie zgadzam się).

Nie wystąpiły istotne różnice w opiniach wśród różnych grup wiekowych. Istotne

korelacje z wiekiem badanych uzyskano jedynie w dwóch przypadkach: �Instytucje

rządowe angażujące się w działania na rzecz społeczności są lepiej postrzegane przez

społeczeństwo� oraz �Wykorzystując masowe środki przekazu do wsparcia programów

społecznych, skuteczniej udaje się zmieniać nieprawidłowe postawy ludzi�. Należy

zaznaczyć, iż współczynniki korelacji są niskie i wyniosły odpowiednio - 0,100 i - 0,111.

Page 10: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 9

Macierz korelacji

Instytucje rządowe powinny angażować się w

długofalowe rozwiązywania

problemów społecznych

Instytucje rządowe

angażujące się w działania na rzecz społeczności są

lepiej postrzegane przez

społeczeństwo

Każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do

poprawy życia społecznego,

poprzez profilaktykę istniejących

zagrożeń i łatwy dostęp do informacji

Firmy są współodpowie-

dzialne za społeczeństwo,

dla którego wytwarzają

produkty i usługi

Wykorzystując masowe środki przekazu do

wsparcia programów

społecznych, skuteczniej udaje

się zmieniać nieprawidłowe postawy ludzi

Krótkie programy informacyjno-

edukacyjne o HIV/ AIDS są dobrym

sposobem do informowania o tym problemie

min: 1 �zdecydowania tak�, max 4 = zdecydowanie nie Kor Pearsona 1 0,357 0,471 0,317 0,188 0,306Istotność , 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000

Instytucje rządowe powinny angażować się w długofalowe rozwiązywania problemów społecznych. N 1005 958 993 961 971 991

Kor Pearsona 0,357 1 0,338 0,242 0,227 0,274

Istotność 0,000 , 0,000 0,000 0,000 0,000

Instytucje rządowe angażujące się w działania na rzecz społeczności są lepiej postrzegane przez społeczeństwo. N 958 966 957 926 941 956

Kor Pearsona 0,471 0,338 1 0,328 0,215 0,337

Istotność 0,000 0,000 , 0,000 0,000 0,000

Każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do poprawy życia społecznego, poprzez profilaktykę istniejących zagrożeń i łatwy dostęp do informacji.

N 993 957 1006 964 973 994

Kor Pearsona 0,317 0,242 0,328 1 0,259 0,262Istotność 0,000 0,000 0,000 , 0,000 0,000

Firmy są współodpowiedzialne za społeczeństwo, dla którego wytwarzają produkty i usługi. N 961 926 964 974 944 963

Kor Pearsona 0,188 0,227 0,215 0,259 1 0,364

Istotność 0,000 0,000 0,000 0,000 , 0,000

Wykorzystując masowe środki przekazu do wsparcia programów społecznych, skuteczniej udaje się zmieniać nieprawidłowe postawy ludzi. N 971 941 973 944 986 977

Kor Pearsona 0,306 0,274 0,337 0,262 0,364 1Istotność 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 ,

Krótkie programy informacyjno-edukacyjne o HIV/ AIDS są dobrym sposobem do informowania o tym problemie. N 991 956 994 963 977 1007

Kor Pearsona -0,012 -0,100 0,017 -0,037 -0,111 0,011Istotność 0,692 0,002 0,584 0,253 0,000 0,717

WIEK (kategorie)

N 1005 966 1006 974 986 1007Kor Pearsona 0,013 -0,034 0,027 -0,025 -0,070 0,046Istotność 0,675 0,288 0,401 0,444 0,029 0,145

WYKSZTAŁCENIE (min: podstawowe, max: wyższe)

N 1001 961 1002 971 982 1003Kor Pearsona 0,031 -0,074 0,035 0,033 -0,027 0,014Istotność 0,363 0,032 0,301 0,334 0,434 0,689

DOCHÓD RESPONDENTA (min: 1 �poniżej 500 zł�, max: 5 �2000 zł i więcej�) N 873 838 868 845 848 867

Kor Pearsona 0,027 -0,053 0,01 0,054 0,024 -0,009Istotność 0,529 0,222 0,816 0,213 0,573 0,834

DOCHÓD GOSPODARSTWA (min: 1 �poniżej 800 zł�, max: 5 �2250 zł i więcej�) N 551 533 549 533 539 546

Kor Pearsona -0,005 0,012 -0,021 0,034 0,014 -0,03Istotność 0,863 0,704 0,504 0,289 0,65 0,343

INICJACJA SEKSUALNA (1= tak, 2 = nie)

N 1005 966 1006 974 986 1007Kor Pearsona -0,080 -0,048 -0,111 -0,048 -0,093 -0,079Istotność 0,011 0,133 0,000 0,132 0,003 0,012

INDEX_W: (Liczba poprawnych wskazań dróg zakażenia HIV)

N 1005 966 1006 974 986 1007

Page 11: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 10

Występuje zróżnicowany poziom akceptacji w poszczególnych województwach

Polski. Wszyscy badani (100%) z województw pomorskiego, opolskiego oraz

podkarpackiego byli zdania, iż instytucje rządowe powinny się angażować w

długofalowe rozwiązania problemów społecznych. Relatywnie niższą akceptację

uzyskano w województwie podlaskim (84%) oraz warmińsko-mazurskim.

�Instytucje rządowe powinny angażować się w długofalowe rozwiązywania problemów społecznych.� Odsetek osób, które zgodziły się z tym

twierdzeniem (zdecydowanie zgadzam się + zgadzam się) w poszczególnych województwach

lubuskie

pomorskiewarmińsko-mazurskie

kujawsko-pomorskie

mazowieckie

podlaskie

wielkopolskie

dolnośląskie

opolskie

łódzkie

śląskie

świętokrzyskie

małopolskie

podkarpackie

lubelskie

zachodniopomorskie

83,8

84,6

88,7

85,9

92,4

92,9

93,5

95,5

95,5

96,9

100

100

100

96

96,6

99,3

Page 12: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 11

W przypadku oceny postrzegania instytucji rządowych, rozbieżności są jeszcze

większe: największą zgodę uzyskano w województwie zachodniopomorskim, zaś

najniższą opolskim (69%), warmińsko-mazurskim (72%) oraz podlaskim (76%).

�Instytucje rządowe angażujące się w działania na rzecz społeczności są

lepiej postrzegane przez społeczeństwo.� Odsetek osób, które zgodziły się z tym twierdzeniem (zdecydowanie zgadzam się + zgadzam się)

w poszczególnych województwach

zachodniopomorskie

lubelskie

podkarpackie

małopolskie

świętokrzyskie

śląskie

łódzkie

opolskie

dolnośląskie

wielkopolskie

podlaskie

mazowieckie

kujawsko-pomorskie

warmińsko-mazurskiepomorskie

lubuskie

75,6

72

83,8

68,9

81,8

92,8

89,1

87,8

90,9

93,3

84,6

88,1

80,682,5

79,4

98

Page 13: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 12

78% mieszkańców województwa podlaskiego jest zdania, iż każda instytucja

rządowa winna przyczyniać się do poprawy życia społecznego poprzez profilaktykę

istniejących zagrożeń i łatwy dostęp do informacji. Z twierdzeniem tym zgodzili się

wszyscy badani mieszkańcy województw: kujawsko-pomorskiego, łódzkiego,

opolskiego i podkarpackiego.

�Każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do poprawy życia społecznego, poprzez profilaktykę istniejących zagrożeń i łatwy dostęp do

informacji.� Odsetek osób, które zgodziły się z tym twierdzeniem (zdecydowanie zgadzam się + zgadzam się) w poszczególnych

województwach

90,3

96

92,5

94,8

92,5

100

100

100

96,9

10092,4

95,4

96,9

78,4

97,1

92,3zachodniopomorskie

lubelskie

podkarpackie

małopolskie

świętokrzyskie

śląskie

łódzkie

opolskie

dolnośląskie

wielkopolskie

podlaskie

mazowieckie

kujawsko-pomorskie

warmińsko-mazurskiepomorskie

lubuskie

Page 14: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 13

W przypadku oceny postrzegania odpowiedzialności firm za społeczeństwo

występują największe różnice w ocenach: 62% mieszkańców województwa podlaskiego

jest zdania, iż firmy winny ponosić odpowiedzialność za społeczeństwo, dla którego

wytwarzają produkty i usługi, podczas gdy aż 96% mieszkańców województwa

świętokrzyskiego zgodziło się przedstawionym twierdzeniem.

�Firmy są współodpowiedzialne za społeczeństwo, dla którego wytwarzają produkty i usługi.� Odsetek osób, które zgodziły się z tym twierdzeniem

(zdecydowanie zgadzam się + zgadzam się) w poszczególnych województwach

zachodniopomorskie

lubelskie

podkarpackie

małopolskie

świętokrzyskie

śląskie

łódzkie

opolskie

dolnośląskie

wielkopolskie

podlaskie

mazowieckie

kujawsko-pomorskie

warmińsko-mazurskiepomorskie

lubuskie

88,5

85,4

62,2

8089,3

81,1

80,9 81,7

86,4

82,8

88,6

87,2

95,5

90,6

90

88,5

Page 15: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 14

Rolę środków masowego przekazu we wspieraniu programów społecznych

dostrzegają przede wszystkim mieszkańcy województwa zachodnio-pomorskiego

(98%), łódzkiego (93%) oraz pomorskiego (92%). Jedynie 6 ma 10 mieszkańców

podlaskiego jest zdania, iż media mogą przyczynić się do skutecznej zmiany

nieprawidłowych postaw ludzi.

�Wykorzystując masowe środki przekazu do wsparcia programów społecznych, skuteczniej udaje się zmieniać nieprawidłowe postawy ludzi.�

Odsetek osób, które zgodziły się z tym twierdzeniem (zdecydowanie zgadzam się + zgadzam się) w poszczególnych województwach

zachodniopomorskie

lubelskie

podkarpackie

małopolskie

świętokrzyskie

śląskie

łódzkie

opolskie

dolnośląskie

wielkopolskie

podlaskie

mazowieckie

kujawsko-pomorskie

warmińsko-mazurskiepomorskie

lubuskie

76,9

62,2

75,8

83,3

79,7

92,3

98

90,581,7

79,5

75,880,3

90,9

93,1

84,4

79,6

Page 16: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 15

Zdaniem wszystkich mieszkańców północno zachodnich województw krótkie

programy informacyjno-edukacyjne o HIV/AIDS są dobrym sposobem do informowania

o tym problemie. W tym przypadku najmniejszą akceptacją (73%) charakteryzują się

mieszkańcy województwa podlaskiego.

�Krótkie programy informacyjno-edukacyjne o HIV/ AIDS są dobrym sposobem do informowania o tym problemie.� Odsetek osób, które zgodziły

się z tym twierdzeniem (zdecydowanie zgadzam się + zgadzam się) w poszczególnych województwach

lubuskie

pomorskiewarmińsko-mazurskie

kujawsko-pomorskie

mazowieckie

podlaskie

wielkopolskie

dolnośląskie

opolskie

łódzkie

śląskie

świętokrzyskie

małopolskie

podkarpackie

lubelskie

zachodniopomorskie

100

100

95,7

86,2

88,5

94,2

89,7

90,5

91

89,6

92,4

88,2

95,5

86,4

93,2

72,9

Page 17: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 16

WIEDZA O HIV/AIDS

Z przeprowadzonych w grudniu 2001 roku badań2 wynika, iż niemal wszyscy (95%)

słyszeli o HIV/AIDS. W niniejszym badaniu skupiono się na pomiarze wiedzy na temat

dróg przenoszenia się i możliwości zabezpieczenia przed HIV/AIDS. Do tego celu użyto

poszerzonej skali z kwestionariusza UNAIDS.

Badanym odczytano jedenaście zdań prosząc ich o określenie czy są one prawdziwe

czy też nie.

W zakresie podstawowych trzech dróg przenoszenia wirusa HIV � stanowiących

podstawę budowania wskaźnika WHO/UNAIDS � wiedza Polaków jest wysoka, choć

należy zaznaczyć, iż jej poziom obniżył się w relacji do lat ubiegłych: wśród badanych

wieku 15-17 lat wskaźnik ten wyniósł 0,67 zaś dla grupy osiemnasto-

i dziewiętnastolatków: 0,78.

Nadal najwięcej niejasności dotyczy komarów: 45% badanych w wieku 15-19 lat oraz

42% - 20-55-latków uznało za prawdziwe zdanie �Człowiek może zakazić się HIV jeśli

ukąsił go komar, który wcześniej ukąsił chorego na AIDS�. Podczas, gdy 38% badanych

w wieku 15-19 lat oraz 41% - 20-55-latków uznało je za fałszywe. Odpowiednio 16%

i 17% nie potrafiło ocenić czy jest ono prawdziwe czy nie.

Brak wiedzy w tym zakresie jest skorelowany z niższym formalnym wykształceniem

(0,113, p<01): 57% badanych z wykształceniem wyższym udzieliło prawidłowej

odpowiedzi, 45% z wykształceniem średnim, 32% z zasadniczym zawodowym oraz

31% z podstawowym.

¾ badanych w wieku 15-19 lat uznało za fałszywe stwierdzenie, iż �Na podstawie

wyglądu człowieka można stwierdzić, że jest on zakażony wirusem HIV�. Jednakże

15% uznało je za prawdziwe.

2 Badanie Wiedza, postawy społeczne o HIV/AIDS i zachowania seksualne� przeprowadzono w 2001 r. na zlecenie Krajowego Centrum ds. AIDS.

Page 18: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 17

Wiedza o HIV/AIDS.

Pogrubiona liczba wskazuje odsetek odpowiedzi prawidłowych. Odpowiedzi (w procentach) -

15-19 lat N=500, 20-55 lat N=532 Poniżej znajduje się kilka twierdzeń dotyczących zakażenia HIV/AIDS. Przy każdym z nich proszę zaznaczyć, czy Pana(i) zdaniem jest ono prawdziwe, czy nie.

prawda fałsz

Trudno powiedzieć

+ brak

danych 15-19 lat 86% 11% 3% a) Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV/AIDS,

jeżeli będą współżyli z jednym, wiernym partnerem(ką). 20-55 lat 91% 6% 2%

15-19 lat 81% 14% 5% b) Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV/AIDS, jeżeli będą używać prezerwatyw podczas stosunków płciowych. 20-55 lat 81% 12% 7%

15-19 lat 7% 91% 3% c) Można zakazić się HIV/AIDS dotykając osoby chorej na AIDS. 20-55 lat 4% 93% 3%

15-19 lat 14% 77% 9% d) Można zakazić się HIV/AIDS spożywając posiłki wspólnie z osobami chorymi na AIDS 20-55 lat 12% 82% 6%

15-19 lat 45% 38% 16% e) Człowiek może zakazić się HIV jeśli ukąsił go komar, który wcześniej ukąsił chorego na AIDS. 20-55 lat 42% 41% 17%

15-19 lat 76% 11% 13% f) Człowiek zakażony wirusem HIV może nie mieć objawów choroby AIDS przez wiele lat. 20-55 lat 83% 6% 11%

15-19 lat 15% 75% 9% g) Na podstawie wyglądu człowieka można stwierdzić, że jest on zakażony wirusem HIV. 20-55 lat 17% 72% 11%

15-19 lat 82% 8% 11% h) Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych ludzi do końca swego życia. 20-55 lat 85% 7% 8%

15-19 lat 98% 2% 0% i) Człowiek może zakazić się HIV używając tych samych igieł i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę zakażoną HIV. 20-55 lat 98% 1% 1%

15-19 lat 83% 8% 8% j) Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje nienarodzone dziecko. 20-55 lat 87% 5% 9%

15-19 lat 95% 3% 2% k) Stosunki płciowe z wieloma partnerami zwiększają ryzyko zakażenia HIV. 20-55 lat 97% 1% 2%

Page 19: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 18

Macierz korelacji Persona

Kore

lacja

(1

= pr

awda

2 =

fałsz

) Lu

dzie

mogą

unikn

ąć za

każe

nia

HIV,

jeże

li będ

ą wsp

ółżyli

z jed

nym,

wi

erny

m pa

rtner

em, k

tóry n

ie jes

t za

każo

ny H

IV an

i cho

ry na

AID

S.

Ludz

ie mo

gą un

iknąć

zaka

żenia

HI

V, je

żeli b

ędą u

żywa

ć pr

ezer

watyw

podc

zas s

tosun

ków

płciow

ych.

Jak o

cenia

stwi

erdz

enie:

Moż

na

zaka

zić si

ę HIV

dotyk

ając o

soby

ch

orej

na A

IDS.

Możn

a zak

azić

się H

IV sp

ożyw

ając

posił

ki ws

pólni

e z os

obam

i cho

rymi

na A

IDS.

Człow

iek m

oże z

akaz

ić się

HIV

, jeś

li uką

sił go

koma

r, któ

ry wc

ześn

iej uk

ąsił c

hore

go na

AID

S.

Człow

iek za

każo

ny w

iruse

m HI

V mo

że ni

e mieć

objaw

ów ch

orob

y AI

DS pr

zez w

iele l

at.

Na po

dstaw

ie wy

glądu

człow

ieka

możn

a poz

nać,

że je

st on

zaka

żony

HI

V.

Osob

a raz

zaka

żona

HIV

moż

e za

każa

ć inn

ych l

udzi

do ko

ńca

sweg

o życ

ia.

Człow

iek m

oże z

akaz

ić się

HIV

ywają

c tyc

h sam

ych i

gieł i

strzy

kawe

k, któ

re w

cześ

niej b

yły

używ

ane p

rzez o

sobę

zaka

żoną

HI

VKo

bieta

cięża

rna,

która

jest

zaka

żona

HIV

moż

e zak

azić

nim

swoje

nien

arod

zone

dziec

ko.

Stos

unki

płciow

e z w

ielom

a pa

rtner

ami z

więk

szają

ryzy

ko

zaka

żenia

się H

IV.

Pearsona 1 0,190 -0,019 -0,03 0,093 0,074 -0,017 0,122 0,121 0,104 0,133Istotność , 0,000 0,56 0,359 0,007 0,027 0,612 0,000 0,000 0,002 0,000

Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV, jeżeli będą współżyli z jednym, wiernym partnerem, który nie jest zakażony HIV ani chory na AIDS. N 1003 956 983 937 843 896 911 919 999 923 987

Pearsona 0,19 1 0,015 -0,01 0,045 -0,005 0,054 -0,04 0,023 0,002 0,083Istotność 0 , 0,637 0,756 0,196 0,894 0,11 0,237 0,473 0,948 0,01

Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV, jeżeli będą używać prezerwatyw podczas stosunków płciowych.

N 956 972 954 910 819 868 884 889 968 899 957Pearsona -0,019 0,015 1 0,37 0,101 -0,063 0,163 0,008 -0,047 0,04 -0,033Istotność 0,56 0,637 , 0,000 0,003 0,06 0,000 0,81 0,134 0,221 0,301

Można zakazić się HIV dotykając osoby chorej na AIDS.

N 983 954 1005 948 847 897 917 922 1001 932 988Pearsona -0,03 -0,01 0,37 1 0,202 -0,131 0,115 0,019 -0,104 -0,044 -0,071Istotność 0,359 0,756 0,000 , 0,000 0,000 0,001 0,581 0,001 0,188 0,029

Można zakazić się HIV spożywając posiłki wspólnie z osobami chorymi na AIDS.

N 937 910 948 955 814 865 878 884 952 893 939Pearsona 0,093 0,045 0,101 0,202 1 0,071 0,06 0,014 0,051 0,065 0,041Istotność 0,007 0,196 0,003 0,000 , 0,046 0,093 0,690 0,135 0,065 0,238

Człowiek może zakazić się HIV, jeśli ukąsił go komar, który wcześniej ukąsił chorego na AIDS.

N 843 819 847 814 860 789 792 796 859 803 846Pearsona 0,074 -0,005 -0,063 -0,131 0,071 1 -0,102 0,156 0,177 0,165 0,148Istotność 0,027 0,894 0,06 0,000 0,046 , 0,003 0,000 0,000 0,000 0,000

Człowiek zakażony wirusem HIV może nie mieć objawów choroby AIDS przez wiele lat.

N 896 868 897 865 789 910 856 851 909 851 899Pearsona -0,017 0,054 0,163 0,115 0,06 -0,102 1 -0,008 -0,051 0,018 -0,082Istotność 0,612 0,11 0,000 0,001 0,093 0,003 , 0,806 0,123 0,596 0,014

Na podstawie wyglądu człowieka można poznać, że jest on zakażony HIV.

N 911 884 917 878 792 856 929 865 927 867 915Pearsona 0,122 -0,04 0,008 0,019 0,014 0,156 -0,008 1 0,168 0,124 0,067Istotność 0,000 0,237 0,81 0,581 0,69 0,000 0,806 , 0,000 0,000 0,042

Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych ludzi do końca swego życia.

N 919 889 922 884 796 851 865 936 935 875 924Pearsona 0,121 0,023 -0,047 -0,104 0,051 0,177 -0,051 0,168 1 0,134 0,41Istotność 0,000 0,473 0,134 0,001 0,135 0,000 0,123 0,000 , 0,000 0,000

Człowiek może zakazić się HIV używając tych samych igieł i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę zakażoną HIV.

N 999 968 1001 952 859 909 927 935 1022 942 1004Pearsona 0,104 0,002 0,04 -0,044 0,065 0,165 0,018 0,124 0,134 1 0,129Istotność 0,002 0,948 0,221 0,188 0,065 0,000 0,596 0,0000 0,000 , 0,0000

Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje nienarodzone dziecko.

N 923 899 932 893 803 851 867 875 942 944 932Pearsona 0,133 0,083 -0,033 -0,071 0,041 0,148 -0,082 0,067 0,41 0,129 1Istotność 0,000 0,010 0,301 0,029 0,238 0,000 0,014 0,042 0,000 0,000 ,

Stosunki płciowe z wieloma partnerami zwiększają ryzyko zakażenia się HIV.

N 987 957 988 939 846 899 915 924 1004 932 1007Pearsona -0,102 -0,088 0,03 0,041 -0,008 -0,108 -0,04 -0,047 -0,046 -0,083 -0,095Istotność 0,001 0,006 0,343 0,201 0,816 0,001 0,226 0,147 0,138 0,011 0,002

WIEK (kategorie)

N 1003 972 1005 955 860 910 929 936 1022 944 1007Pearsona -0,022 -0,002 0,058 0,069 0,113 -0,113 -0,002 -0,001 0,006 -0,058 -0,094Istotność 0,496 0,962 0,065 0,034 0,001 0,001 0,941 0,969 0,839 0,076 0,003

WYKSZTAŁCENIE (min: podstawowe, max: wyższe)

N 999 968 1001 951 859 906 926 932 1018 941 1003Pearsona -0,033 -0,035 0,049 0,037 0,071 -0,098 -0,037 -0,027 -0,048 -0,079 -0,036Istotność 0,337 0,312 0,148 0,293 0,052 0,006 0,293 0,451 0,151 0,025 0,287

DOCHÓD RESPONDENTA (min: 1 �poniżej 500 zł�, max: 5 �2000 zł i więcej�) N 863 835 868 824 740 780 799 806 881 816 867

Pearsona 0,063 0,044 -0,008 0,083 0,116 -0,068 -0,032 -0,01 -0,01 -0,001 -0,018Istotność 0,140 0,320 0,859 0,058 0,012 0,130 0,470 0,819 0,807 0,990 0,683

DOCHÓD GOSPODARSTWA (min: 1 �poniżej 800 zł�, max: 5 �2250 zł i więcej�) N 546 522 549 527 469 500 499 517 554 519 545

Pearsona 0,046 0,06 -0,054 -0,065 0,001 0,124 0,009 0,032 0,066 0,019 0,096Istotność 0,142 0,061 0,089 0,043 0,987 0,000 0,780 0,328 0,034 0,558 0,002

INICJACJA SEKSUALNA (1= tak, 2 = nie)

N 1003 972 1005 955 860 910 929 936 1022 944 1007Pearsona -0,279 -0,209 0,332 0,471 0,377 -0,395 0,378 -0,275 -0,228 -0,234 -0,241Istotność 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000 0,000

INDEX_W: (Liczba poprawnych wskazań dróg zakażenia HIV) N 1003 972 1005 955 860 910 929 936 1022 944 1007

Pearsona -0,025 -0,005 0,07 0,083 -0,024 -0,033 0,076 0,009 0,009 -0,031 -0,052PŁEĆ (1 kobieta, 2 mężczyzna) Istotność 0,429 0,882 0,026 0,010 0,474 0,316 0,021 0,785 0,766 0,345 0,101

Page 20: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 19

N 1003 972 1005 955 860 910 929 936 1022 944 1007

Page 21: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 20

Największy odsetek badanych (61%), którzy wskazali 11 i 10 poprawnych

odpowiedzi - a tym samych charakteryzujących się największą wiedzą o HIV/AIDS �

odnotowano w regionie pomorskim. Najmniej zaś w regionie wschodnim � 34%.

Również relatywnie niski odsetek odnotowano w regionie dolnośląskim � 40%.

Liczba poprawnie udzielonych odpowiedzi o drogach zakażenia wirusem HIV w poszczególnych regionach Polski

10,1

16,4

18,8

12

17,3

15,3

15,7

15,1

31,4

18,1

33,6

27,8

32,3

45,9

31

32,1

25,8

23,3

26,2

31,5

25,2

22,9

24,5

25,4

21,4

17,2

12,1

12

7,9

8,9

19,4

14,6

3,8

8,6

6

5,6

11,8

5,1

5,1

6,3

5

11,2

0,7

1,9

4,7

0,6

1,4

3,3

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

małopolski

wschodni

katowicki

dolnośląski

wielkopolski

pomorski

centralny

Ogółem

111098765420

Średnia liczba poprawnych odpowiedzi wyniosła 9,1. To niewątpliwie wysoki

wskaźnik. Najniższe średnie wskaźniki odnotowano w grupie najmłodszych badanych

(dla grupy 15-16 lat wyniosła 8,6) oraz najstarszych badanych (wśród badanych

w wieku 45-55 lat wyniosła 8,9). Najwyższą średnia (9,6) odnotowano wśród 20-24-

latków .

Page 22: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 21

Średnia liczba poprawnie udzielonych odpowiedzi o drogach zakażenia wirusem HIV ze względu płeć, wykształcenie, status społeczno-zawodowy

oraz wiek (min: 0, max: 11)

9,1

9,2

8,9

8,6

8,9

8,9

9,3

9,7

9,6

9,7

9,2

9,1

8,8

9,4

8,7

9,1

8,8

8,6

9,2

9,6

9,1

9,1

8,9

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

ogółem

kobiety

mężczyźni

podstawowe

gimnazjum

zasadnicze zawodowe

średnie

wyższe

kierownicy, specjaliści

prywatni przedsiębiorcy

pracownicy administracji i usług

robotnicy

rolnicy

gospodynie domowe

emeryci i renciści

uczniowie i studenci

bezrobotni

15 - 17 lat

18 - 19 lat

20 - 24 lata

25 - 34 lata

35 - 44 lata

45 - 55 lat

Page 23: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 22

Odnotowano zróżnicowania na poziomie poszczególnych województw: najniższe

średnie charakteryzują województwa północno-wschodnie (warmińsko-mazurskie,

podlaskie oraz lubelskie), zaś najwyższe województwa północno-zachodnie

(pomorskie, zachodniopomorskie, lubuskie oraz kujawsko-pomorskie).

Średnia liczba poprawnie udzielonych odpowiedzi o drogach zakażenia wirusem HIV w poszczególnych województwach (min: 0, max: 11)

Page 24: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 23

Trzy główne drogi zakażenia wirusem HIV � zgodnie z metodologią UNAIDS � wiążą

się z nieprzestrzeganiem następujących zasad: niestosowanie czystych igieł

i strzykawek, niestosowanie prezerwatywy oraz współżycie z wieloma parterami.

Największy odsetek badanych (71%), którzy wskazali wszystkie trzy główne drogi

zakażenia wirusem HIV odnotowano w regionie dolnośląskim. Najwyższy (80%)

w regionach pomorskim i wielkopolskim.

zachodniopomorskie

lubelskie

podkarpackie

małopolskie

świętokrzyskie

śląskie

łódzkie

opolskie

dolnośląskie

wielkopolskie

podlaskie

mazowieckie

kujawsko-pomorskie

warmińsko-mazurskiepomorskie

lubuskie

9,4

9,55

9,49

8,949,76

8,53

9,1

8,91

9,38

9,1

9,26

8,47

8,69

8,45

8,77

8,89

Page 25: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 24

Odsetek osób, które poprawnie wskazały 3, 2, 1 lub żadnej drogi zakażenia wirusem HIV w poszczególnych regionach Polski (wskaźnik WHO = odsetek

osób, które wskazały poprawnie drogi zakażenia wirusem HIV)

73

74,8

75,5

71

79,7

80,3

75,5

22,6

19,1

21,9

20,6

15,6

15,3

19

3,8

2,6

2,6

3,7

3,9

4,5

4,6

3,5

4,7

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

małopolski

wschodni

katowicki

dolnośląski

wielkopolski

pomorski

centralny

3210

Page 26: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 25

Odsetek osób, które poprawnie udzieliły odpowiedzi o trzech głównych drogach zakażenia wirusem HIV (wskaźnik WHO)

74,2

74,1

74,3

74,3

70,4

73,7

75,3

78,4

76,4

78,3

78,1

73,1

83,8

68,0

72,7

71,7

78,6

66,9

78,1

73,1

72,0

78,3

81,4

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

ogółem

mężczyzna

kobieta

podstawowe

gimnazjum

zasadnicze zawodowe

średnie

wyższe

kierownicy, specjaliści

prywatni przedsiębiorcy

pracownicy administracji i usług

robotnicy

rolnicy

gospodynie domowe

emeryci i renciści

uczniowie i studenci

bezrobotni

15 - 17 lat

18 - 19 lat

20 - 24 lata

25 - 34 lata

35 - 44 lata

45 - 55 lat

Page 27: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 26

Jeśli uwzględnimy wiedzę badanych w zakresie trzech sposobów profilaktyki HIV to

mieszkańcy województwa podlaskiego charakteryzują się największą wiedzą. Biorąc

pod uwagę wcześniejsze analizy, okazuje się iż w zakresie pozostałych czynników ich

wiedza jest niska. Wysoki poziom wiedzy charakteryzuje również mieszkańców

województwa świętokrzyskiego i pomorskiego. Najniższy odsetek odnotowano w

województwie warmińsko-mazurskim, podkarpackim oraz lubelskim.

Odsetek poprawnie udzielonych odpowiedzi o trzech głównych drogach zakażenia wirusem HIV (wskaźnik WHO) w poszczególnych województwach

Page 28: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 27

lubuskie

pomorskiewarmińsko-mazurskie

kujawsko-pomorskie

mazowieckie

podlaskie

wielkopolskie

dolnośląskie

opolskie

łódzkie

śląskie

świętokrzyskie

małopolskie

podkarpackie

lubelskie

zachodniopomorskie

77,6

84,2

58,6

80

75,375,9

70,5

69,2

67,1

74,8

70,5

85

79,1

61,9

61,4

89,7

Page 29: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 28

OPINIE O HIV/AIDS

Poprosiliśmy badanych o wyrażenie swoich opinii na różne tematy związane z HIV.

73% badanych w wieku 15-19 lat zgodziło się ze stwierdzeniem, iż �Od zachowania

każdego człowiek zależy czy się zakazi HIV czy nie�. Wśród badanych w wieku 20-55

lat akceptację wyraziło 85%.

W pozostałych aspektach opinie nastolatków są zbliżone z opiniami pozostałych

badanych: odpowiednio 84% nastolatków i 86% badanych w wieku 20-55 lat zgodziło

się, iż �Przed podjęciem stosunków płciowych powinno dowiedzieć się, jakie

doświadczenia seksualne miał dotychczas partner�. W dalszej części niniejszego

opracowania zostanie szczegółowo omówiona ta kwestia i opnie zostaną zestawione

z praktyką.

Opinie o HIV/AIDS

Odpowiedzi (w procentach) - 15-19 lat N=500, 20-55 N=532

Przeczytam Panu(i) znów kilka opinii. Korzystając z przedstawionych odpowiedzi , proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdą z nich. Zdecydowanie

się zgadzam + Zgadzam

się

Zdecydowanie się nie

zgadzam + Nie zgadzam

się

Trudno powiedzieć

15-19 lat 73% 23% 4% a) Od zachowania każdego człowiek zależy czy się zakazi HIV czy nie. 20-55 lat 85% 11% 3%

15-19 lat 84% 9% 6% b) Przed podjęciem stosunków płciowych powinno dowiedzieć się, jakie doświadczenia seksualne miał dotychczas partner. 20-55 lat 86% 8% 6%

15-19 lat 54% 32% 14% c) Podczas stosunku płciowego nie myśli się o takich sprawach jak ryzyko zakażenia HIV. 20-55 lat 58% 33% 8%

15-19 lat 14% 80% 6% d) Ryzyko zakażenia jest tak małe, że nie ma się czego bać. 20-55 lat 12% 83% 4%

15-19 lat 82% 12% 6% e) Człowiek, który naprawdę się stara, może zabezpieczyć się przez zakażeniem HIV. 20-55 lat 88% 8% 5%

Page 30: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 29

Za niepokojące można uznać, iż ponad połowa badanych zgodziła się ze

stwierdzeniem, iż �Podczas stosunku płciowego nie myśli się o takich sprawach jak

ryzyko zakażenia HIV�: 54% badanych w wieku 15-19 lat oraz 58% w wieku 20-25 lat.

W oparciu o analizę czynnikową zostały wyodrębnione dwa podstawowe czynniki3,

które wyjaśniają łącznie 54,6% wariancji:

Pierwszy odnosi się do troski o zabezpieczenie przez wirusem HIV, a w jego skład

wchodzą następujące zmienne:

! Od zachowania każdego człowiek zależy czy się zakazi HIV czy nie;

! Człowiek, który naprawdę się stara, może zabezpieczyć się przez

zakażeniem HIV;

! Przed podjęciem stosunków płciowych powinno dowiedzieć się, jakie

doświadczenia seksualne miał dotychczas partner;

Drugi zaś dotyczy podejścia ignorującego problem. W jego skład wchodzą

następujące zmienne:

! Podczas stosunku płciowego nie myśli się o takich sprawach jak

ryzyko zakażenia HIV;

! Ryzyko zakażenia jest tak małe, że nie ma się czego bać;

Czynnik 1 Czynnik 2 % wyjaśnionej wariancji 31,6% 23,0%

Od zachowania każdego człowiek zależy czy się zakazi HIV czy nie. 0,780

Człowiek, który naprawdę się stara, może zabezpieczyć się przez zakażeniem HIV. 0,662

Przed podjęciem stosunków płciowych powinno dowiedzieć się, jakie doświadczenia seksualne miał dotychczas partner. 0,661

Podczas stosunku płciowego nie myśli się o takich sprawach jak ryzyko zakażenia HIV. 0,767

Ryzyko zakażenia jest tak małe, że nie ma się czego bać. 0,737

3 Analiza czynnikowa przeprowadzona metodą wyodrębniania czynników głównych składowych z rotacją Varimax. KMO: 0,584, chi2 = 231,031, df 10, p<0,01

Page 31: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 30

OCENA OSOBISTEGO RYZYKA

Badani zostali poproszeni o określenie swojego przeświadczenia na temat

możliwości bycia zakażonym wirusem HIV posługując się skalą dziesięciostopniową,

gdzie ocena 1 oznaczała, iż w ogóle problem HIV nie dotyczy badanej osoby, zaś 10,

że dotyczy w dużym stopniu. Średnia dla ogółu badanych wyniosła 2,68.

Poniżej prezentujemy średnie w poszczególnych grupach. Najwyższą średnią

uzyskano w grupie wiekowej 18-19 lat (2,91), zaś najniższą (2,20) � wśród badanych

w wieku 35-44 lata.

Ocena osobistego ryzyka - średnie

15-17 lat 2,79

18-19 lat 2,91

20-24 lata 2,83

25-34 lata 2,88

35-44 lata 2,50

45-55 lat 2,51

Nie odnotowano istotnych zależności pomiędzy wiekiem badanych, ich płcią,

wykształceniem, czy wielkością miejsca zamieszkania. Brak również istnych zależności

pomiędzy poziomem wiedzy badanych w zakresie HIV/AIDS.

Poziom osobistego ryzyka wydaje się być raczej związany z opiniami i poglądami

badanych, a nie wiedzą czy cechami społeczno-demograficznymi. Poniżej

zamieszczono zmienne, z którymi uzyskano istotne korelacje, jednakże należy

zaznaczyć iż wskaźniki są bardzo niskie:

! Czynnik 2 (Korelacja Persona = 0,101, p<0,01),

! Instytucje rządowe powinny angażować się w długofalowe

rozwiązywania problemów społecznych (Korelacja Persona = -0,090,

p<0,01),

Page 32: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 31

! Każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do poprawy życia

społecznego, poprzez profilaktykę istniejących zagrożeń i łatwy dostęp

do informacji (Korelacja Persona = -0,101, p<0,01),

! Firmy są współodpowiedzialne za społeczeństwo, dla którego

wytwarzają produkty i usługi (Korelacja Persona = -0,078, p<0,01),

! Krótkie programy informacyjno-edukacyjne o HIV/AIDS są dobrym

sposobem do informowania o tym problemie (Korelacja Persona =

-0,086, p<0,01),

! Można zakazić się HIV spożywając posiłki wspólnie z osobami

chorymi na AIDS (Korelacja Persona = -0,082, p<0,05),

! Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych ludzi do końca swego

życia (Korelacja Persona = 0,072 p<0,05).

Zróżnicowania pomiędzy poziomem poczucia ryzyka zakażenia się wirusem HIV

występują pomiędzy opiniami wyrażonymi przez mieszkańców poszczególnych

województwami.

Biorąc pod uwagę zróżnicowanie terytorialne � najniższym poczuciem ryzyka

charakteryzują się mieszkańcy województwa podlaskiego (średnia 1,6), zaś

największym województwa lubuskiego (3,69), kujawsko-pomorskiego (3,33) oraz

warmińsko-mazurskiego (3,06).

Page 33: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 32

Ocena osobistego ryzyka w poszczególnych województwach - średnie

lubuskie

pomorskiewarmińsko-mazurskie

kujawsko-pomorskie

mazowieckie

podlaskie

wielkopolskie

dolnośląskie

opolskie

łódzkie

śląskie

świętokrzyskie

małopolskie

podkarpackie

lubelskie

zachodniopomorskie

2,71

2,23 3,06

2,66

1,6

3,33

2,743,69

2,92

2,78

2,54

2,86

2,782,9

2,33

2,38

Page 34: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 33

OPINIE O CZYNNIKACH WZROSTU LICZBY ZAKAŻEŃ HIV

W opinii badanych w wieku 15-19 lat najważniejszym czynnikiem wpływającym na

wzrost liczby zakażeń wirusem HIV jest korzystanie z płatnych usług seksualnych. Po

analizie danych stwierdzono, iż kolejność zamieszczenia poszczególnych stwierdzeń

w kwestionariuszu mogła mieć wpływ na sposób rangowania i przypisywania im

ważności a tym samym na uzyskane wyniki.

Najważniejszy czynnik wpływający na wzrost liczby zakażeń wirusem HIV

33

21

14

13

7

6

3

4

29

21

13

19

6

3

3

7

0 10 20 30 40

korzystanie z płanych usług seksualnych

zażywanie narkotyków

brak wiedzy ludzi o umiejętnościzabezpeczenie się przed HIV

stosunki homoseksualne

niestosowanie prezerwatyw podczasstosunku

stosunek seksualny podejmowany podwpływem alkoholu, środków

psychoaktywnych

przez transfuzję krwi

brak odpowiedzi

15-19 lat20-55 lat

Page 35: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 34

Czynniki wpływające na wzrost liczby zakażeń wirusem HIV - rangowanie

5,2

4,9

4,4

4,1

3,6

3,4

2,6

5,1

5,1

5,2

4

3,3

3,1

2,7

1 2 3 4 5 6 7

korzystanie z płanych usług seksualnych

zażywanie narkotyków

stosunki homoseksualne

niestosowanie prezerwatyw podczasstosunku

brak wiedzy ludzi o umiejętnościzabezpeczenie się przed HIV

stosunek seksualny podejmowany podwpływem alkoholu, środków

psychoaktywnych

przez transfuzję krwi

15-19 lat20-55 lat

Analiza danych opierać się będzie na porównaniu między poszczególnymi grupami.

Największa różnica pomiędzy nastolatkami i pozostałymi badanymi wystąpiła w relacji

do czynnika �stosunki homoseksualne�: Zarówno jako najważniejszy czynnik jak

również średnia ranga � młodzi ludzie w mniejszym stopniu przypisują temu czynnikowi

znaczenie niż to czynią starsi.

Page 36: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 35

Czynnikiem, w grupie najmłodszych (15-19 lat), który uzyskał najwyższą średnią

rangę jest �korzystanie z płatnych usług seksualnych� (średnia ranga 5,1), drugim

z kolei jest �zażywanie narkotyków� (4,9), zaś trzecim stosunki homoseksualne (4,4).

Wśród badanych w wieku 20-55 lat hierarchia ta jest nieco inna: �stosunki

homoseksualne� (5,2), �korzystanie płatnych z usług seksualnych� oraz �zażywanie

narkotyków� (oba czynniki z rangą 5,1).

Wynik ten świadczy także o odmiennym postrzeganiu pewnych zjawisk takich jak

homoseksualizm przez starszych badanych. W latach osiemdziesiątych AIDS

postrzegany był jako choroba wywodząca się z kręgu homoseksualistów. Wydaje się, iż

przeświadczenie to, które mogło się utrwalić u części starszych badanych, miało

niewątpliwie wpływ na udzielane odpowiedzi.

Page 37: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 36

INICJACJA SEKSUALNA Wśród ogółu badanych 83% inicjowało seksualnie: 25% badanych w wieku 15-17 lat

i 49% osiemnasto- i dziewiętnastolatków.

Inicjacja seksualna

87

25

49

85

98

99

98

13

75

51

15

2

1

2

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

15-55 lat

15-17 lat

18-19 lat

20-24 lata

25-34 lata

35-44 lata

45-55 lat

tak nie

Page 38: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 37

Wśród badanych w wieku 15-19 lat 49% miało do tej pory jednego partnera

seksualnego, 17% - dwóch, 7% - trzech, 3% - czterech, zaś 5% więcej niż czterech

parterów seksualnych (19% nie odpowiedziało na to pytanie).

Natomiast wśród badanych w wieku 20-55 lat 56% miało do tej pory jednego

partnera seksualnego, 12% - dwóch, 7% - trzech, 3% - czterech, zaś 9% więcej niż

czterech parterów seksualnych (13% nie odpowiedziało na to pytanie).

Page 39: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 38

ZABEZPIECZENIE PRZED HIV/AIDS

Badanych zapytano, czy w ciągu ostatniego miesiąca podczas stosunków

seksualnych stosowali jakąś formę zabezpieczenia przed wirusem HIV.

! 19% zabezpieczyło się � co odpowiada 4 502 tys. Polaków w wieku

15-55 lat;

! 44% nie zabezpieczyło się � 10 382 tys. Polaków w wieku 15-55 lat;

! 19% w ciągu ostatniego miesiąca nie odbyło stosunku seksualnego �

4 548 tys.;

! 13% nie inicjowało seksualnie - 3 083 tys.;

! 6% odmówiło odpowiedzi na to pytanie.

W dalszej części przyjrzyjmy się najmłodszym badanm: 67% spośród nich nie

inicjowało seksualnie, kolejne 10% w ciągu ostatniego miesiąca nie odbyło stosunków

seksualnych, 2% odmówiło odpowiedzi. 21% nastolatków odbyło w ciągu ostatniego

miesiąca przynajmniej jeden stosunek seksualny (co stanowi 918 tys.): z czego 16%

zabezpieczyło się przed HIV zaś 5% nie zrobiło tego (242 tys.).

Zabezpieczenie przez HIV podczas stosunków seksualnych w ciągu ostatniego miesiąca (n=500)

15-19 lat

nie inicjował seksualnie

67%

tak16% nie

5%

odmowa odpowiedzi

2%

w ciągu ostatniego

miesiąca nie miałem(am) stosunków płciowych

10%

Page 40: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 39

Wśród badanych w wieku 20-55 lat dwóch badanych na siedmiu zabezpieczyło się

przed HIV.

Zabezpieczenie przez HIV podczas stosunków seksualnych w ciągu ostatniego miesiąca (n=532)

20-55 lat nie inicjował seksualnie

4% tak20%

nie50%

odmowa odpowiedzi

6%

w ciągu ostatniego

miesiąca nie miałem(am) stosunków płciowych

20%

Page 41: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 40

FORMA ZABEZPIECZENIA PRZED HIV/AIDS

Wszystkim badanym, którzy zastosowali jakaś formę zabezpieczenia przed HIV

poprosiliśmy o jej wskazanie: dziewięciu badanych na dziesięciu użyło prezerwatywy.

Wśród najmłodszych badanych 10% stwierdziło, iż stosowało tabletki antykoncepcyjne,

zaś 3% naturalne metody planowania rodziny.

Formy zabezpieczania przez HIV podczas stosunków seksualnych w ciągu ostatniego miesiąca (15-19 n=82, 20-55 n=105)

89

10

3

1

1

4

91

3

2

2

6

0 20 40 60 80 100

tylko prezerwatywy

tabletki antykoncepcyjne

stosuję naturalne metodyantykoncepcyjne

mam jednego stałego partnera

inne

nie zastanawiałem się nad tym15-19 lat20-55 lat

Page 42: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 41

PRZYCZYNY NIE STOSOWANIA ZABEZPIECZENIA PRZED

HIV/AIDS

Poniżej prezentujemy dane dla ogółu badanych ze względu na małe liczebności

w grupie nastolatków.

35% badanych przyznało, iż nie zastanawiało się nad tym, dlaczego nie stosuje

żadnego zabezpieczenia przed HIV/AIDS. 26% jako przyczynę takiego postępowania

wskazało posiadanie jednego stałego partnera, 18% współżyje tylko z mężem/żoną. 7%

twierdzi, iż nie ma takiej potrzeby, zaś kolejne 5% ma zaufanie do partnera (przy czym

zaufaniem obdarzają głównie kobiety -10% mężczyzn, jedynie 1% mężczyzn udzieliło

takiej odpowiedzi).

Przyczyny nie zabezpieczania przez HIV podczas stosunków seksualnych w ciągu ostatniego miesiąca (n=449)

35

26

18

7

6

5

2

1

1

1

0 10 20 30 40

nie zastanawiałem się nad tym

mam jednego stałego partnera

współżyję tylko z mężem/żoną

nie mam takiej potrzeby

żadnej/ nie stosuję

mam zaufanie do partnera/partnerki

nie czuje się zagrożony(a)

inne

jestem zdrowy

nie stosuję bo nie lubię15-19 lat

Page 43: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 42

STOSUNKI SEKSUALNE PO SPOŻYCIU ALKOHOLU LUB

ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH

Podczas ostatniego miesiąca 1 414 tys. Polaków w wieku 15-55 lat zadeklarowało

odbycie stosunku seksualnego po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych

w tym 195 tys. stanowili ludzie ludzi w wieku 15-19 lat.

928 tys. nie zabezpieczało się podczas ostatniego miesiąca. Poniżej prezentujemy

przyczyny nie zabezpieczania się w tej grupie:

! nie zastanawiałem się nad tym: 367 tys.

! mam jednego stałego partnera: 273 tys.

! nie mam takiej potrzeby: 114 tys.

! mam zaufanie do partnera/partnerki: 74 tys.

! nie stosuję żadnej formy zabezpieczeń: 59 tys.

! współżyję tylko z mężem/żoną: 41 tys.

Stosunki seksualne po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych w ciągu ostatniego miesiąca (n=500)

15-19 lat

nie inicjował seksualnie

67%

tak4%

nie18%

odmowa odpowiedzi

1%

w ciągu ost. mies. nie

miałem(am) żadnych stos.

płc.10%

Page 44: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 43

Stosunki seksualne po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych w ciągu ostatniego miesiąca (n=532)

20-55 lat nie inicjował seksualnie

4%

tak6%

nie66%

odmowa odpowiedzi

3%

w ciągu ost. mies. nie

miałem(am) żadnych stos.

płc.20%

Istotnie częściej stosunki po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych

deklarowali mężczyźni (9%) niż kobiety (3%).

Tu także występują zróżnicowania regionalne: najwięcej badanych zadeklarowało

odbycie stosunku po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych w

województwach lubuskim, lubelskim, śląskim. Żaden z badanych mieszkańców

województw zachodniopomorskiego i świętokrzyskiego nie zadeklarował takich

stosunków.

Page 45: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 44

Stosunki seksualne po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych w ciągu ostatniego miesiąca w poszczególnych województwach (n=1032)

Badani przyznają, że odbywają stosunki po spożyciu alkoholu lub innych środków

psychoaktywnych i równocześnie nie stosują żadnej formy antykoncepcji czy

zabezpieczania się przed zarażeniem HIV/AIDS. Przy czym takim zachowaniem

charakteryzują się 2 razy częściej mężczyźni niż kobiety. 2/3 tej grupy stanową osoby w

wieku 25-44 lata, a 41% posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe.

W poszczególnych grupach społeczno-zawodowych najczęściej są to robotnicy (28%)

oraz bezrobotni (25%).

zachodniopomorskie

lubelskie

podkarpackie

małopolskie

świętokrzyskie

śląskie

łódzkie

opolskie

dolnośląskie

wielkopolskie

podlaskie

mazowieckie

kujawsko-pomorskie

warmińsko-mazurskiepomorskie

lubuskie

5,1

6,4

5

11,711,1

0

28,6

10,9

9,5

16,9

6,212,5

0

17,99,5

5,4

Page 46: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 45

ROZMOWA PRZED PIERWSZYM STOSUNKIEM Z OSTATNIM

PARTNEREM

38% ogółu badanych przeprowadziło rozmowę przed pierwszym stosunkiem

seksualnym z nowym partnerem o jego dotychczasowym życiu seksualnym. 49% nie

zrobiło tego.

Częściej młodzi decydowali się na taką rozmowę: jedynie 1/3 45-55latków, w grupie

20-latków ponad 50% prowadziło ją z partnerem (Współczynnik Korelacji Pearsona

0,154, p<0,01).

Chętniej rozmawiają osoby z wyższym wykształceniem (współczynnik Korelacji

Pearsona 0,074, p<0,01), mieszkańcy dużych miast (współczynnik Korelacji Pearsona

0,022, p<0,01).

Rozmowa przed pierwszym stosunkiem z ostatnim partnerem. (n=500)

15-19 lat tak18%

nie15%

nie inicjował seksualnie

67%

Page 47: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 46

Rozmowa przed pierwszym stosunkiem z ostatnim partnerem. (n=532)

20-55 lat nie inicjował seksualnie

4%

tak42%

nie54%

Page 48: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 47

TEMATY PORUSZANE PRZED PIERWSZYM STOSUNKIEM Z OSTATNIM PARTNEREM

Głównymi tematami poruszanymi podczas rozmowy przed pierwszym stosunkiem

z ostatnim parterem to przede wszystkim dotychczasowe doświadczenia

partnera/partnerki. 42% nastolatków rozmawiało o użyciu prezerwatywy, 17%

o zagrożeniu zakażeniem się wirusem HIV.

Tematy poruszane podczas rozmowy przed pierwszym stosunkiem z ostatnim parterem

69

42

17

4

27

62

34

17

2

34

0 10 20 30 40 50 60 70 80

o jej/jego pprzednichpartnerach/partnerkach

seksualnych

o uzyciu prezerwatywy

o zagrożeniuzakażeniem się HIV

czy robił(a) test naobecność wirusa HIV

o innych sparwach15-19 lat20-55 lat

Page 49: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 48

ZACHOWANIA PODEJMOWANE W ZWIĄZKU Z ZAKAŻENIEM

HIV

Na zakończenie zapytaliśmy się badanych, czy podejmowało jakieś specjalne

zachowania w związku z możliwością zakażenia się wirusem HIV.

Zachowania podejmowane w związku z zakażeniem HIV

33

25

24

21

11

9

6

3

2

1

4

69

13

19

4

5

8

2

1

0 10 20 30 40 50 60 70 80

utrzymuję abstynencję/nie współżyjęseksualnie

jestem wierny stałemy partnerowi

problem HIV mnie nie dotyczy

zawsze używam prezerwtywy podczasstosunku

stosuję inne formy współżyciaseksualnego (pieszczoty)

rozmawiam z partnerem przedpierwszym stosunkiem

mam mniej partnerów seksualnych

zrobiłem test w kierunku HIV

mój partner zrobił test w kierunku HIV

inne

15-19 lat20-55 lat

Page 50: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 49

1/3 badanych nastolatków (15-19 lat) stwierdziło, iż utrzymuje abstynencję i nie

współżyje seksualnie. ¼ jest wierna stałemu parterowi, zaś 24% twierdzi, iż problem

zakażenia się HIV w ogóle ich nie dotyczy.

Nieco odmiennie wygląda sytuacja w grupie 20-55latków: 69% jest wierna jednemu

stałemu parterowi, 19% zawsze używa prezerwatyw, 13% jest zdania, że problem ich

nie dotyczy.

Page 51: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 50

ANALIZA ZWIĄZKÓW POMIĘDZY ODPOWIEDZIAMI W

KWESTIONARIUSZU A WYNIKAMI NA INWENTARZU OCENY

STANU I CECHY LĘKU STAI

1. ZAŁOŻENIA - LĘK JAKO STAN I JAKO CECHA

Narzędzie STAI - pierwsza część, mierzy lęk, rozumiany jako przykre pobudzenie

i poczucie zagrożenia, jaki przejawia respondent w momencie wypełniania

kwestionariusza. Wypełnianie STAI w tym badaniu poprzedzone było pytaniami

dotyczącymi życia seksualnego respondenta oraz jego postaw wobec HIV, które

z definicji mogą być dla części osób zagrażające.

Należy zatem przyjąć, że wynik pierwszej części STAI pozwala nam ocenić siłę emocji,

którymi respondent reaguje na poruszane zagadnienia. Emocje, takie jak lęk i poczucie

zagrożenia, które mogą wywoływać u respondenta powyższe zagadnienia, są istotnym

wyznacznikiem jego podświadomej postawy wobec HIV i wobec życia seksualnego

i związanych z tym zahamowań oraz społecznych tabu. Na ich podstawie można

przewidywać reakcje respondentów na kontakt z tymi problemami � zarówno

bezpośredni jak i poprzez docierające do nich informacje.

U osób z wysokimi wynikami na tej skali można się spodziewać, niezależnie od

odpowiedzi na pytania kwestionariusza, że tematy te budzą u nich poczucie zagrożenia

i aktualnie oraz w przyszłości mogą uruchamiać takie mechanizmy obronne jak

wypieranie, zaprzeczanie problemowi, racjonalizacja (�mnie to nie dotyczy�) oraz

wybiórczą percepcję i inne, służące blokadzie informacji.

Druga część narzędzia STAI mierzy poziom lęku, charakteryzujący zazwyczaj

respondenta, jako jego indywidualna cechę.

Page 52: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 51

Lęk jako cecha ma podłoże wrodzone, aczkolwiek w jego kształtowaniu znaczny

wpływ mają warunki życia, otoczenie rodzinne i kulturowe. Poziom lęku ma znaczny

wpływ na rozwój postaw jednostki i całej jej osobowości. Może on być spowodowany

wewnętrznymi konfliktami jednostki, konfliktem z otoczeniem, zagrożeniem utraty

stanowiska społecznego, uznania, miłości itp. Te zaś cechy mogą być pochodnymi

innych cech osobowości, również wrodzonych, jak cechy temperamentu. Wysoki

poziom lęku jest związany z wysoką neurotycznością, wysoką reaktywnością, niską

odpornością.

Posługując się tym narzędziem w przypadku tego badania możemy ustalić, w jaki

sposób i w jakim zakresie indywidualny poziom lęku charakteryzujący respondentów

jest związany i może kształtować ich postawy i doświadczenia związane z życiem

seksualnym i zagrożeniem HIV. Informacje te mogą być cenne np. z punktu widzenia

tworzenia przekazu informacyjnego i edukacyjnego, albowiem osoby o wysokim

poziomie lęku mogą z jednej strony być zainteresowane tymi informacjami (w ten

sposób redukują poczucie zagrożenia i zwiększają poczucie kontroli), lecz z drugiej

strony mogą, przestraszone, reagować blokadą na informacje o zbyt dużym ładunku

emocjonalnym (redukując w inny sposób poczucie zagrożenia).

W przypadku osób o niskim poziomie lęku, zarówno jako stanu jak i jako cechy,

zagrożenia niesione przez poruszane w kwestionariuszu zagadnienia mniej wpływają

na ich zachowanie i poglądy.

Page 53: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 52

2. ANALIZA KORELACJI POMIĘDZY WYNIKAMI STAI A

ODPOWIEDZIAMI W KWESTIONARIUSZU - WNIOSKI OGÓLNE

Grupą, w której wystąpiło najwięcej istotnych korelacji pomiędzy stanem i cechą

lęku a odpowiedziami w kwestionariuszu, są kobiety pomiędzy 21-40 lat. Nieco mniej,

lecz też dużo istotnych korelacji znalazło się w grupie mężczyzn pomiędzy 21-40 lat.

Ponieważ jest to szeroka grupa wiekowa, o której można powiedzieć, że jest to okres

najbardziej aktywnego życia seksualnego (po pokwitaniu, przez przekwitaniem), zatem

można przyjąć, że są to zagadnienia dotyczące ich, osobiście i praktycznie, dużo

bardziej niż młodsze i starsze grupy.

Najmniej istotnych korelacji pomiędzy stanem i cechą lęku a odpowiedziami

w kwestionariuszu pojawiło się w grupie mężczyzn 18-19 lat (przy czym korelacja

z lękiem jako cechą występuje wyłącznie przy roku urodzenia), zatem jest to grupa,

w której lęk jako cecha nie ma większego związku z postawami i świadomością wobec

HIV i własnych zachowań seksualnych. W przypadku kobiet w tej grupie wiekowej

związków jest więcej i dotyczą one głównie postaw i poglądów. Można to przypisywać

pokoleniu, które zostało wychowane już w pewnej świadomości, poddane dobrej

edukacji i bez wpływu obyczajowych tabu, które postrzega edukację seksualną jako

rzecz mało osobistą i normalną. W przypadku kobiet różnicę można spróbować

przypisać czynnikowi kulturowemu � poziom lęku może tu determinować bardziej

osobisty stosunek do tematów związanych z płciowością u kobiet wkraczających

w dorosłość.

Ogólnie też można zauważyć, że więcej istotnych związków w każdej grupie

wiekowej występuje u kobiet niż u mężczyzn, co jest zrozumiałe, biorąc pod uwagę

uwarunkowania kulturowe, gdzie od kobiet oczekuje się nadal jeszcze większego niż

w przypadku mężczyzn, zwracania uwagi na kwestie seksualne, większej ostrożności,

�dobrego prowadzenia się� i wierności. Zatem poziom lęku u kobiety i wrażliwość na

ocenę innych, może determinować jej podejście do spraw seksu.

Page 54: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 53

3. ANALIZA KORELACJI POMIĘDZY WYNIKAMI STAI A

ODPOWIEDZIAMI W KWESTIONARIUSZU - WYNIKI STAI A METRYCZKA

Zaobserwowano następujące istotne statystycznie korelacje:

! w grupie mężczyzn 18-19 lat wystąpiła dodatnia korelacja (r=0,257)

pomiędzy lękiem � cechą a rokiem urodzenia;

! w grupie kobiet 41-54 lata lat wystąpiła ujemna korelacja (r=

-0,238) pomiędzy lękiem � cechą a wykształceniem;

! przy pytaniu o subiektywną ocenę własnej sytuacji materialnej

wystąpiły istotne, dodatnie związki zarówno z lękiem � stanem jak

i lękiem � cechą w grupach mężczyzn 21-40 lat (odpowiednio r=0,196

i r=0,243) oraz kobiet 21-40 lat (odpowiednio r=0,232 i r=0,197).

Korelacja oceny sytuacji materialnej jedynie z lękiem � cechą wystąpiła

w grupie kobiet 41-54 lata (r=0,327)oraz mężczyzn 16-17 lat (r=0,218);

! w pytaniu o przeciętne miesięczne dochody netto rodziny korelacja

z lękiem jest ujemna (r=-263) - stanem u kobiet 21-40;

! w pytaniu o średnie łączne dochody netto gospodarstwa domowego

uzyskiwane w ciągu miesiąca są ujemne korelacje z lękiem � stanem

u mężczyzn 41-54 lata (r=-0,359) i kobiet 41-54 lata (r=-0,301);

Page 55: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 54

Istotne korelacje lęku z różnymi składowymi pytania wystąpiły również

w poniższych stwierdzeniach:

! �Zwykle liczę, że uda mi się wszystko, co robię� � koreluje dodatnio

wyłącznie z lękiem � cechą w trzech grupach: kobiety 41-54 lata

(r=0,308), mężczyźni 21-40 lat (r=0,275) i kobiety 21-40 lat (r=0,22);

! �Rzadko nie jestem pewien, co robić� koreluje dodatnio z lękiem �

stanem (0,287) i lękiem � cechą (0,293) w grupie kobiet 21-40 lat;

! �Lubię podejmować się rzeczy odpowiedzialnych� koreluje ujemnie

z lękiem � stanem u mężczyzn 41-54 lata (-0,243) a dodatnio z lękiem

� cechą u kobiet 21-40 lat (-0,218);

! �Lubię obejmować przywództwo� koreluje ujemnie z lękiem � cechą

w grupie kobiet 16-17 lat (-0,274);

! �Często widzę, że inni biorą ze mnie przykład� koreluje dodatnio

z oboma wymiarami lęku w grupie mężczyzn 16-17 lat (lęk � stan 0,24,

lęk � cecha 0,23);

! �Zwykle osiągam to, co chcę� koreluje dodatnio z lękiem � cechą

u mężczyzn w grupie 21-40 lat (0,232);

! �Inni ludzie zazdroszczą mi w wielu sprawach� koreluje ujemnie

z lękiem � cechą w grupie kobiet 16-17 lat (-0,269);

! �Często daję innym rady i wskazówki� koreluje dodatnio z lękiem �

cechą u mężczyzn 21-40 lat (0,21).

Page 56: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 55

Nie znaleziono żadnych istotnych korelacji pomiędzy powyższym blokiem stwierdzeń

a żadnym wymiarem lęku w grupach mężczyzn i kobiet 18-19 lat.

Najwięcej istotnych korelacji w odpowiedziach na stwierdzenia istnieje w grupie

mężczyzn oraz kobiet w wieku 21-40 lat, wszystkie są dodatnie i dotyczą one głównie

lęku jako cechy.

W przypadku mężczyzn są to stwierdzenia:

! �Zwykle liczę, że uda mi się wszystko, co robię�, �Zwykle osiągam to,

co chcę�, �Często daję innym rady i wskazówki�.

W przypadku kobiet są to stwierdzenia:

! �Zwykle liczę, że uda mi się wszystko, co robię�, �Rzadko nie jestem

pewna, co robić�, �Lubię podejmować się rzeczy odpowiedzialnych�.

Dwie ujemne korelacje wystąpiły w grupie kobiet 16-17 lat � przy stwierdzeniach

�Lubię obejmować przywództwo�, �Inni ludzie zazdroszczą mi w wielu sprawach�.

W pozostałych grupach odnotowano korelacje tylko z pojedynczymi stwierdzeniami

i dotyczą one zarówno stanu jak i cechy lęku.

Page 57: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 56

3. ANALIZA KORELACJI POMIĘDZY WYNIKAMI STAI A

ODPOWIEDZIAMI W KWESTIONARIUSZU - STAI A KWESTIONARIUSZ DO

SAMODZIELNEGO WYPEŁNIANIA

Przy analizie związków wyników STAI z odpowiedziami w kwestionariuszu do

samodzielnego wypełniania odkryto kilka istotnych, choć niewielkich korelacji.

W pytaniu o ilość dotychczasowych partnerów seksualnych istnieje ujemna korelacja

(-0,266) pomiędzy ilością partnerów a lękiem � stanem u mężczyzn 21-40 lat. Można

zatem stwierdzić, że im większą liczbę partnerów miał dotychczas respondent, tym

bardziej malał jego lęk związany z odpowiadaniem na pytania ankiety.

W tej samej grupie, w pytaniu �Czy przed pierwszym stosunkiem płciowym ze swoim

ostatnim partnerem rozmawiała Pan(i) o jego dotychczasowym życiu seksualnym� jest

dodatnia korelacja zarówno z lękiem � stanem (0,202) jak i cechą (0,204). Można

powiedzieć zatem, że im rzadziej respondenci rozmawiają o tym ze swoimi

partnerkami, tym większy lęk powoduje u nich kwestionariusz i tym większym lękiem

jako cechą się charakteryzują.

W pytaniu �Proszę wskazać, na jakie tematy Pan(i) rozmawiał(a)� istnieją

następujące istotne związki w przypadku poszczególnych odpowiedzi:

! �o jego / jej poprzednich partnerach / partnerkach seksualnych� jest

ujemna korelacja z obydwoma rodzajami lęku w grupie kobiet 18-19 lat

(-0,377 i �0,373), czyli im częściej kobiety te rozmawiały na ten temat,

tym mniejszy lęk przejawiały podczas ankiety i tym mniejszym lękiem

charakteryzują się w ogóle;

! �o użyciu prezerwatywy� � tutaj istotne korelacje wystąpiły we

wszystkich męskich grupach z wyjątkiem najstarszej. W dwóch grupach

jest to ujemna korelacja z lękiem � stanem: 21-40 lat (-0,288)

i 18-19 lat (-0,473) a w grupie 16-17 lat jest to dodatnia korelacja z

lękiem � cechą (0,58). Pomimo niewielkich liczebności grup te dwa

Page 58: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 57

ostatnie związki są dość silne w porównaniu z innymi. Można

powiedzieć zatem, że ci mężczyźni (młodzi i dorośli, ale nie starsi),

którzy rozmawiają częściej ze z swoimi partnerkami o prezerwatywach,

reagują bardziej swobodnie i mniej lękowo na pytania kwestionariusza.

Natomiast młodzi chłopcy, im częściej nie rozmawiają z partnerkami na

temat prezerwatyw, tym wyższy mają poziom lęku, co jest naturalne

w wieku dojrzewania, który u chłopców charakteryzuje duża

wstydliwość w ogóle, niepokój związany z własna fizjologią i duży

popęd seksualny. Generalnie, można przyjąć, że rozmowa

o prezerwatywach prędzej jest motywowana potrzebą antykoncepcji niż

ochrony przez zarażeniem. Zatem, choć w tym wieku lęk przed

niechcianym potomstwem powinien być spory, najwyraźniej przeważa

tu u bardziej lękowych chłopców wstyd i popęd górujący nad zdrowym

rozsądkiem. Jest to uzasadnione w świetle innych cech, korelujących

z cechą leku, takimi jak wysoka reaktywność i neurotyczność, które

w wieku dojrzewania mogą szczególnie się dawać we znaki

i pozostawać poza kontrolą;

! �o zagrożeniu zakażeniem się HIV� � w przypadku tego pytania istnieje

ujemna, dość silna korelacja (-0,487) ze stanem lęku w grupie kobiet

18-19 lat. Czyli młode kobiety, które rozmawiają z partnerami na ten

temat dużo rzadziej reagują lękowo na pytania kwestionariusza. Można

się domyślać, że u kobiet w tym wieku dochodzi do stanu,

w którym zaczynają już sobie uświadamiać zagrożenia

(w przeciwieństwie do nastolatek), ale jeszcze nie jest to dla nich temat

bezpieczny, w którym poruszają się swobodnie i się nie krepują;

! �o innych sprawach� � w tym pytaniu zaobserwowano jeden tylko

ujemny związek pomiędzy odpowiedzią a cechą lęku u mężczyzn

z najstarszej grupy wiekowej (-0,544). Jest to jedyny istotny związek

w tej grupie wiekowej. Prawdopodobne jest wybieranie ogólnej,

wymijającej odpowiedzi przy tym pytaniu u osób bardziej lękowych,

zwłaszcza mężczyzn ze starszego pokolenia. Można tez przyjąć, że

część z nich ma od lat stałe partnerki i nie pamięta pierwszych rozmów

lub w tym czasie nie przykładało do nich wagi.

Page 59: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 58

W pytaniu �Proszę przeczytać listę różnych zachowań, które ludzie podejmują

w związku z zakażeniem HIV. Proszę wybrać te, które Pana(i) osobiście dotyczą�

pojawiły się w grupie kobiet 21-40 lat ujemne korelacje obu rodzajów lęku, z dwiema

możliwościami odpowiedzi (P9_5 i P9_8) w przypadku pozostałych grup korelacje

występują w związku z pojedynczymi odpowiedziami.

! mam mniej partnerów seksualnych� � ta odpowiedź jest skorelowana

dodatnio z lękiem � cechą w grupie mężczyzn 21-40 lat (0,226) i 16-17

lat (0,274) a ponadto, w tej drugiej grupie również z lękiem � stanem

(0,237). Czyli możemy przyjąć, że młodzi mężczyźni bardziej lekowi

z natury, starają się mieć mniej partnerek a ponadto u nastolatków lęk

wyraża się poczuciem zagrożenia podczas odpowiadania na pytania

kwestionariusza. Należy zauważyć, że jest to jedyna możliwość

odpowiedzi (czyli środek zapobiegający zakażeniu), przy której

występuje u mężczyzn korelacja z lękiem � związki z innymi

możliwościami odpowiedzi są silniejsze u kobiet;

! nie współżyję seksualnie, utrzymuję abstynencję - jest skorelowana

z cechą lęku jedynie w grupie kobiet 41-54 lata (0,259). Interpretacja tej

zależności nie jest jednoznaczna, ponieważ u bardziej lękowych � a

zatem najprawdopodobniej neurotycznych - kobiet w tym wieku może

być ona próbą racjonalizacji sytuacji życiowej, a przede wszystkim

czynników, które w tym wieku bardziej niż w młodszym mogą

ograniczać życie seksualne � np. zmniejszone libido w okresie

menopauzy, zmniejszona atrakcyjność fizyczna, brak partnera.

Niewykluczone zatem, że jest to wybór opcji, na którą i tak

respondentka ma największą �szansę� a jej związek z rzeczywistą

profilaktyką AIDS jest tu minimalny;

! �stosuję inne formy współżycia seksualnego (na przykład pieszczoty,

a nie stosunek płciowy)� � koreluje ujemnie z obydwoma wymiarami

lęku w grupie kobiet 21-40 lat (-0,24 i �0,22). Czyli kobiety, częściej

stosujące tą metodę są zarazem mniej lękowe z natury i kwestionariusz

wywołuje u nich mniejsze skrępowanie. Prawdopodobnie wynika to

Page 60: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 59

z faktu, ze �inne formy współżycia�, popularne wśród młodzieży nie są

związane z poziomem lęku, tylko bardziej z pierwszymi, naturalnymi

podejściami do prawdziwego współżycia i są usankcjonowane w tej

grupie wiekowej jako normalne. U dorosłych kobiet natomiast

stosowanie takich form wiąże się z bardziej swobodnym i wyzwolonym

podejściem do seksu, a zatem kobiety mniej lękające się oceny innych

w kontekście przyzwoitości i tradycji nie mają mniejsze opory przed tą

metodą; będą je za to miały częściej kobiety o podejściu tradycyjnym,

niepewne siebie, bojące się oceny �wyuzdanej�;

! �rozmawiam z partnerem przed stosunkiem płciowym o jego

dotychczasowym życiu seksualnym� - ujemnie koreluje ze stanem lęku

u kobiet 16-17 lat (-0,307). Można powiedzieć, ze dziewczęta, które

rozmawiają ze swoimi partnerami na ten temat są mniej i rzadziej

skrępowane wypełnianiem kwestionariusza. Generalnie można uznać,

że osoby, które często odbywają takie rozmowy, są emocjonalnie

przygotowane i otwarte na pytania takie jak w kwestionariuszu.

Prawdopodobnie dla młodych dziewcząt, dopiero odkrywających seks,

jest to temat na tyle otwarty i codzienny (choćby w rozmowach

z koleżankami) i na tyle emocjonujący, że po prostu chętniej o tym

rozmawiają, nie traktując tego jak przeżycie intymne, tylko jak normalny

temat szkolnych plotek � a co za tym idzie, bez większych oporów

odpowiadają na pytania kwestionariusza;

! �mój partner/partnerka zrobił(a) test w kierunku HIV� � jest tu, jak

wspominano, ujemna korelacja z obydwoma rodzajami lęku w grupie

kobiet 21-40 lata (-0,218 i -0,188). Ujemna korelacja oznacza, że

dorosłe kobiety mniej lękowe częściej maja partnerów �przebadanych�.

Być może wiąże się to po prostu z większą asertywnością występującą

u osób mniej lękowych i umiejętnością skłonienia partnera do badań

oraz jednoczesną większą otwartością na sprawy seksu. Fakt, że

u mężczyzn taki związek nie występuje może w tym kontekście

świadczyć o tym, że kobiety są postrzegane jako mniej zagrożone HIV

w ogóle, co z kolei może wynikać ze stereotypu, że mężczyzna ma

Page 61: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 60

bujniejsze życie erotyczne niż kobieta i z natury swojej często zmienia

partnerki;

W kolejnym bloku stwierdzeń zaobserwowano następujące związki:

! �Czy zgadza się, że instytucje rządowe angażujące się w działania na

rzecz społeczności są lepiej postrzegane przez społeczeństwo� �

odpowiedź na to pytanie koreluje ujemnie z lękiem � cechą (-0,225)

w grupie kobiet 21-40 lat. Czyli bardziej przychylają się do tego

stwierdzenia dorosłe kobiety o wyższym poziomie lęku. Zależność tą

można tłumaczyć tym, że stwierdzenie to dotyczy kwestii aprobaty

społecznej dla działań, które z definicji są słuszne, zatem osoba lękowa

będzie się konformistycznie podpisywała pod zdaniem ogółu;

! �Czy zgadza się, że każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się

do poprawy życia społecznego, poprzez profilaktykę istniejących

zagrożeń i łatwy dostęp do informacji� i �Czy zgadza się, że

wykorzystując masowe środki przekazu do wsparcia programów

społecznych, skuteczniej udaje się zmieniać nieprawidłowe postawy

ludzi�. W przypadku powyższych dwóch stwierdzeń mamy do czynienia

z dodatnią korelacją lęku � cechy w grupie kobiet 18-19 lat (pierwsze

stwierdzenie: 0,268; drugie stwierdzenie: 0,294) a oprócz tego przy

pytaniu �Wykorzystując masowe środki przekazu takie jak: tv, radio,

prasa, plakaty, Internet do wsparcia programów społecznych,

skuteczniej udaje się zmieniać nieprawidłowe postawy ludzi� występuje

tez korelacja ze stanem lęku (0,231) w tej grupie. W przypadku pytania

�Każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do poprawy życia

społecznego, poprzez profilaktykę istniejących zagrożeń i łatwy dostęp

do informacji, np. o HIV/ AIDS� istnieje tez związek pomiędzy stanem

lęku a odpowiedzią (0,203) w grupie mężczyzn 16-17 lat;

Interpretacja tych zależności nie jest jednoznaczna, ponieważ nie występują

zależności w przypadku podobnych pytań, zatem związek jest raczej słaby. Można

sądzić, że osoby bardziej lękowe mniej zgadzają się z tymi stwierdzeniami, ponieważ

działania, o których mowa w tych pytaniach dotyczą bezpośrednich, ogólnych

zagrożeń, a zatem takich, które mogą dotyczyć także respondentów. Cechą osoby

lękowej jest dość często nieufność do instytucji i cudzych działań, których nie można

Page 62: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 61

kontrolować ani wpływać na nie oraz zależność od nich (problem z poczuciem kontroli

otoczenia).

W przypadku odpowiedzi na stwierdzenia z tego bloku pytań dotyczących

możliwości zarażenia się HIV/AIDS związki z oboma wymiarami lęku pojawiają się

dopiero w stwierdzeniach �Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych ludzi do

końca swego życia�, �Człowiek może zakazić się HIV używając tych samych igieł

i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę zakażoną HIV� oraz �Kobieta

ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje nienarodzone dziecko� .

Może to wynikać z tego, że pytania je poprzedzające dotyczą przede wszystkim

obiektywnego stanu wiedzy, są bardziej �suche� i przypominają pytania testowe, zatem

nie wywołują silnych emocji. Natomiast te pytania, w których widać związki z lękiem,

mogą być bardziej nacechowane emocjonalnie albo odnosić się do sytuacji bardziej

realnych dla respondentów.

W grupach kobiet 16-17 lat (�Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych ludzi

do końca swego życia� i �Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim

swoje nienarodzone dziecko�) oraz 21-40 lat (�Człowiek może zakazić się HIV używając

tych samych igieł i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę zakażoną

HIV� oraz �Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje

nienarodzone dziecko�) korelacje dotyczą obydwu wymiarów lęku a w stwierdzeniu

ostatnim - �Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje

nienarodzone dziecko� - cecha lęku koreluje z odpowiedziami także u mężczyzn 21-40

lat.

W sumie pytanie, przy którym obserwujemy najwięcej, bo 5 korelacji z którymś

z wymiarów lęku to pytanie �Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić

nim swoje nienarodzone dziecko�, przy czym w 3 przypadkach dotyczą one lęku jako

cechy a w dwóch lęku jako stanu.

! ocena stwierdzenia: �Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych

ludzi do końca swego życia� � tu odpowiedzi korelują ujemnie z cecha

(-0,313) i stanem (-0,248) lęku w grupie kobiet 16-17 lat. Dziewczęta,

Page 63: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 62

które uznają to stwierdzenie za prawdziwe, maja wyższy lęk i są

bardziej skrępowane ankietą;

! ocena stwierdzenia: �Człowiek może zakazić się HIV używając tych

samych igieł i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę

zakażoną HIV� � pojawia się dodatnia korelacja z cechą (0,285)

i stanem (0,302) lęku w grupie kobiet 21-40 lat;

! ocena stwierdzenia: �Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może

zakazić nim swoje nienarodzone dziecko� w tym pytaniu odpowiedzi

korelują: dodatnio - z obydwoma rodzajami lęku w grupie kobiet 21-40

lat (0,218 i 0,275) oraz ze cechą lęku w grupie mężczyzn 21-40 lat

(0,188), ujemnie - z obydwoma rodzajami lęku w grupie kobiet 16-17 lat

(- 0,311 i - 0,315).

Można zatem podsumować, że w grupie dziewcząt 16-17 lat te, które uznają za

fałszywe stwierdzenia �Człowiek może zakazić się HIV używając tych samych igieł

i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę zakażoną HIV� oraz �Kobieta

ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje nienarodzone dziecko�

częściej wykazują się niższym poziomem lęku i mniejszym skrępowaniem pytaniami

ankiety. Być może wiąże się to wiązać w tych nielicznych przypadkach z poczuciem

braku zagrożenia tym problemem i w związku z tym rzadszym poszukiwaniem

informacji.

Zdecydowanie kwestia ciąży w stwierdzeniu �Kobieta ciężarna, która jest zakażona

HIV może zakazić nim swoje nienarodzone dziecko� jest związana z emocjami,

zarówno kobiet, jak i mężczyzn w wieku produkcyjnym, ponieważ pojawiło się tu

najwięcej korelacji. Zatem można stwierdzić, że zarówno kobiety jak i mężczyźni, którzy

uznali to stwierdzenie za fałszywe, charakteryzują się większym ogólnym poziomem

lęku i większym poczuciem zagrożenia przy wypełnianiu ankiety. Ponieważ budzi to

bardzo zagrażające skojarzenia, mówi o czymś, co może się przytrafić każdemu oraz

o bezbronnym, niewinnym dziecku, u osób lękowych i wstydliwych może wystąpić

pewna blokada na tego rodzaju zagrażające informacje w mediach, co owocuje

uznaniem stwierdzenia za fałszywe. Podobny efekt może wystąpić w przypadku

Page 64: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 63

dodatniej korelacji lęku z pytaniem o strzykawki (można podejrzewać, że kobiety

bardziej odbierają zagrożenie ze strony strzykawek nie tyle z powodu skojarzenia

z narkomanami, tylko częstszymi kontaktami ze służbą zdrowia � np. poprzez

szczepienia dzieci).

Przy stwierdzeniach:

! �Czy zgadza się, że podczas stosunku płciowego nie myśli się o takich

sprawach jak ryzyko zakażenia HIV�;

! �Czy zgadza się, że ryzyko zakażenia jest tak małe, że właściwie nie

ma się czego bać�;

pojawia się istotna, ujemna korelacja z cechą lęku w grupie kobiet 18-19 lat

(odpowiednio �0,215 i �0,212)

Kobiety, które zgadzają się z tymi stwierdzeniami częściej charakteryzują się

niższym poziomem lęku. Zaś niższy poziom lęku wiąże się także z większą potrzebą

ryzyka. Prawdopodobnie kobiety, które niedawno rozpoczęły życie seksualne

a charakteryzują się tą cechą, będą skłonne bagatelizować ryzyko na rzecz

zwiększania ilości ekscytujących doznań. Można sądzić, że brak korelacji u mężczyzn

i w innych grupach wiekowych kobiet można wiązać z większym doświadczeniem i

racjonalnością u dorosłych a u nastolatków z mniejszym zaangażowaniem w ten

problem, jako mniej ich dotyczący (większość z nich ma na ogół pierwszego lub

drugiego partnera w życiu).

MACIERZ KORELACJI Zgodnie z normami STAI analizy dokonywane są w następujących grupach:

Page 65: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 64

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona -0,025 -0,04 0,006 0,039 0,011 -0,025 0,017 -0,062 0,109 0,05 0,045 0,063 0,148 0,113 0,117 0,022 Instotność 0,836 0,74 0,958 0,745 0,911 0,787 0,86 0,519 0,366 0,67 0,653 0,531 0,119 0,233 0,349 0,858

H1_1. Czy zgadza się, że instytucje rządowe powinny angażować się w długofalowe rozwiązywania problemów społecznych. N 69 71 73 72 111 122 106 111 70 76 101 103 113 114 66 70

KorPearsona 0,026 0,162 -0,093 0,076 -0,018 -0,064 0,032 -0,225 0,145 0,066 -0,008 0 -0,019 -0,083 -0,007 0,082 Instotność 0,831 0,187 0,455 0,536 0,855 0,491 0,746 0,018 0,235 0,581 0,939 0,996 0,845 0,388 0,956 0,507

H1_2. Czy zgadza się, że instytucje rządowe angażujące się w działania na rzecz społeczności są lepiej postrzegane przez społeczeństwo. N 68 68 67 68 108 119 104 110 69 72 97 99 109 110 64 68

KorPearsona -0,156 -0,05 -0,029 -0,108 -0,083 -0,122 -0,082 -0,118 -0,066 -0,07 0,147 0,268 0,203 0,139 0,057 0,022 Instotność 0,199 0,662 0,806 0,368 0,382 0,179 0,404 0,216 0,582 0,546 0,137 0,006 0,031 0,139 0,653 0,86

H1_3 . Czy zgadza się, że każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do poprawy życia społecznego, poprzez profilaktykę istniejących zagrożeń i łatwy dostęp do informacji. N 69 70 72 72 112 123 107 111 72 78 103 105 114 114 64 68

KorPearsona -0,057 0,043 0,196 0,058 -0,04 -0,032 -0,158 -0,153 -0,075 -0,019 -0,001 0,084 -0,032 -0,151 -0,007 0,03 Instotność 0,642 0,725 0,111 0,643 0,681 0,729 0,108 0,111 0,537 0,868 0,993 0,399 0,737 0,118 0,953 0,805

H1_4. Czy zgadza się, że firmy są współodpowiedzialne za społeczeństwo, dla którego wytwarzają produkty i usługi. N 68 70 67 67 109 119 105 110 69 75 99 103 109 109 66 71

KorPearsona -0,088 -0 0,024 -0,002 -0,086 -0,013 0,084 -0,061 0,019 -0,06 0,231 0,294 -0,165 -0,018 0,087 0,068 Instotność 0,471 0,993 0,843 0,988 0,376 0,888 0,393 0,523 0,876 0,607 0,024 0,003 0,083 0,851 0,487 0,576

H1_5. Czy zgadza się, że wykorzystując masowe środki przekazu do wsparcia programów społecznych, skuteczniej udaje się zmieniać nieprawidłowe postawy ludzi. N 69 69 70 70 107 118 106 111 70 75 96 97 112 114 66 70

KorPearsona -0,012 0,035 -0,212 -0,167 0,059 0,132 0,084 0,08 0,007 -0,153 -0,04 -0,013 -0,003 0,14 0,081 0,113 Instotność 0,925 0,779 0,078 0,167 0,533 0,145 0,386 0,399 0,95 0,184 0,69 0,895 0,972 0,135 0,515 0,345

H1_6. Czy zgadza się, że krótkie programy informacyjno-edukacyjne o HIV/ AIDS są dobrym sposobem do informowania o tym problemie. N 68 68 70 70 112 123 108 113 72 77 103 103 114 115 67 72

KorPearsona 0,131 0,165 -0,153 -0,13 0,212 0,094 -0,071 -0,052 -0,04 -0,048 -0,075 -0,086 0,038 0,113 -0,041 -0,013 Instotność 0,278 0,168 0,203 0,284 0,026 0,303 0,47 0,586 0,738 0,677 0,458 0,388 0,689 0,231 0,744 0,913

H2_01. Jak ocenia stwierdzenie: Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV, jeżeli będą współżyli z jednym, wiernym partnerem, który nie jest zakażony HIV ani chory na AIDS. N 71 71 70 70 111 122 107 112 72 78 100 102 114 115 67 70

Page 66: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 65

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona -0,008 0,102 0,213 -0,033 0,165 0,033 0,01 -0,05 -0,137 -0,17 -0,1 -0,029 -0,012 0,002 -0,149 -0,108Instotność 0,951 0,407 0,084 0,795 0,087 0,721 0,924 0,61 0,254 0,139 0,313 0,767 0,903 0,981 0,242 0,379

H2_02. Jak ocenia stwierdzenie: Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV, jeżeli będą używać prezerwatyw podczas stosunków płciowych. N 67 68 66 65 108 119 103 106 72 77 103 104 108 110 63 68

KorPearsona -0,022 -0,07 0,03 -0,111 0,139 -0,16 0,08 0,11 0,037 0,08 -0,071 0,042 -0,095 -0,078 -0,174 -0,105Instotność 0,86 0,553 0,803 0,357 0,143 0,078 0,408 0,246 0,754 0,488 0,476 0,675 0,326 0,417 0,152 0,379H2_03. Jak ocenia stwierdzenie: Można zakazić

się HIV dotykając osoby chorej na AIDS. N 68 69 71 71 112 122 108 113 72 78 103 104 109 110 69 73KorPearsona -0,082 -0,16 -0,065 -0,189 0,047 -0,283 0,051 0,038 0,052 -0,138 -0,045 0,047 -0,056 0,065 -0,123 -0,052Instotność 0,522 0,217 0,602 0,126 0,627 0,002 0,603 0,694 0,681 0,251 0,661 0,641 0,577 0,512 0,324 0,666

H2_04. Jak ocenia stwierdzenie: Można zakazić się HIV spożywając posiłki wspólnie z osobami chorymi na AIDS. N 63 64 68 67 108 119 107 112 65 71 99 101 101 105 66 72

KorPearsona -0,147 -0,04 0,064 0,153 0,022 0,05 0,06 0,041 0,025 0,055 0,038 0,044 -0,032 0,071 0,238 0,003Instotność 0,269 0,785 0,63 0,256 0,825 0,603 0,574 0,692 0,846 0,663 0,735 0,682 0,746 0,478 0,079 0,984

H2_05. Jak ocenia stwierdzenie: Człowiek może zakazić się HIV, jeśli ukąsił go komar, który wcześniej ukąsił chorego na AIDS. N 59 60 59 57 100 109 91 94 62 66 84 87 102 102 56 58

KorPearsona 0,014 0,007 0,216, 0,046 0,011 0,138 0,05 0,053 -0,04 0,188 0,032 0,063 -0,034 -0,066 -0,107Instotność 0,911 0,959 0,09, 0,639 0,913 0,165 0,611 0,67 0,736 0,074 0,764 0,529 0,729 0,633 0,422

H2_06. Jak ocenia stwierdzenie: Człowiek zakażony wirusem HIV może nie mieć objawów choroby AIDS przez wiele lat. N 63 61 63 63 106 111 103 107 67 74 91 91 103 105 54 59

KorPearsona -0,028 0,089 0,057 -0,111 -0,003 -0,038 -0,124 -0,105 0,029 0,017 0,03 0,081 -0,094 -0,012 0,102 0,102Instotność 0,834 0,508 0,651 0,376 0,972 0,689 0,206 0,279 0,82 0,886 0,771 0,425 0,343 0,904 0,417 0,398

H2_07. Jak ocenia stwierdzenie: Na podstawie wyglądu człowieka można poznać, że jest on zakażony HIV. N 60 58 66 65 106 116 105 109 66 72 97 98 104 104 66 70

KorPearsona 0,135 0,173 -0,013 0,028 -0,005 0,001 0,065 -0,007 0,097 0,149 0,039 -0,01 0,108 0,025 -0,248 -0,313Instotność 0,272 0,158 0,916 0,82 0,959 0,993 0,515 0,947 0,431 0,206 0,708 0,924 0,292 0,802 0,049 0,01

H2_08. Jak ocenia stwierdzenie: Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych ludzi do końca swego życia. N 69 68 67 67 102 112 102 108 68 74 94 95 97 100 63 67

KorPearsona , , , , 0,07 0,098 0,302 0,285, , 0,019 -0,044 -0,009 0,024 0,178 -0,004Instotność , , , , 0,463 0,283 0,001 0,002, , 0,849 0,656 0,926 0,799 0,143 0,975

H2_09 Jak ocenia stwierdzenie: Człowiek może zakazić się HIV używając tych samych igieł i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę zakażoną HIV. N 70 71 72 72 112 123 108 114 71 77 103 104 117 117 69 74

Page 67: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 66

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona 0,18 0,131 -0,137 -0,138 0,123 0,188 0,218 0,275 0,013 0,143 0,16 -0,072 0,091 -0,056 -0,311 -0,315 Instotność 0,155 0,304 0,264 0,262 0,21 0,045 0,03 0,005 0,916 0,219 0,115 0,474 0,366 0,578 0,015 0,01

H2_10. Jak ocenia stwierdzenie: Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje nienarodzone dziecko. N 64 63 68 68 105 115 100 101 69 76 98 101 100 101 61 66

KorPearsona , -0,03, , 0,032 0,069, , , , -0,071 -0,117 -0,093 -0,094 0,089 0,03 Instotność , 0,819, , 0,739 0,449, , , , 0,481 0,243 0,335 0,329 0,471 0,803

H2_11. Jak ocenia stwierdzenie: Stosunki płciowe z wieloma partnerami zwiększają ryzyko zakażenia się HIV. N 70 71 70 70 112 123 108 113 71 77 101 102 110 110 68 72

KorPearsona 0,119 0,047 0,054 0,014 0,033 0,047 -0,013 -0,021 0,197 0,186 -0,093 -0,011 0,004 -0,058 0,018 -0,141 Instotność 0,319 0,697 0,658 0,906 0,736 0,613 0,897 0,823 0,103 0,109 0,36 0,916 0,963 0,546 0,885 0,25

H3_1. Czy zgadza się, że od zachowania każdego człowieka zależy czy się zakazi HIV czy nie. N 72 70 71 71 107 118 108 112 70 75 100 101 111 111 64 69

KorPearsona -0,134 0,043 0,069 -0,023 0,034 -0,114 0,039 0,098 0,016 0,013 -0,036 -0,055 -0,082 0,112 0,151 0,022 Instotność 0,281 0,73 0,575 0,85 0,731 0,223 0,695 0,315 0,897 0,911 0,726 0,582 0,4 0,243 0,232 0,86

H3_2. Czy zgadza się, że przed podjęciem stosunków płciowych powinno dowiedzieć się, jakie doświadczenia seksualne miał dotychczas partner. N 67 68 69 67 106 116 104 108 70 75 99 102 108 110 65 69

KorPearsona 0,013 -0,21 -0,031 -0,176 -0,132 -0,036 -0,044 -0,004 -0,007 -0,05 -0,003 -0,13 -0,215 -0,042 0,025 -0,117 Instotność 0,917 0,087 0,812 0,168 0,176 0,703 0,66 0,967 0,952 0,662 0,975 0,231 0,034 0,679 0,854 0,368

H3_3. Czy zgadza się, że podczas stosunku płciowego nie myśli się o takich sprawach jak ryzyko zakażenia HIV. N 66 65 63 63 106 117 103 107 72 78 85 87 97 100 58 61

KorPearsona -0,039 -0,09 0,168 0,033 -0,078 0,12 -0,057 -0,175 0,045 0,05 0,135 -0,029 -0,212 -0,175 0,016 0,075 Instotność 0,743 0,43 0,173 0,791 0,419 0,192 0,566 0,069 0,706 0,665 0,182 0,77 0,034 0,079 0,901 0,535 H3_4. Czy zgadza się, że ryzyko zakażenia jest

tak małe, że właściwie nie ma się czego bać. N 71 72 67 68 109 120 104 108 72 77 100 102 100 102 67 70 KorPearsona -0,061 0,011 0,181 -0,072 0,103 0,037 0,097 -0,008 -0,021 0,134 0,061 -0,049 0,159 0,015 0,034 0,08 Instotność 0,614 0,927 0,142 0,568 0,284 0,687 0,328 0,935 0,86 0,244 0,551 0,629 0,101 0,874 0,792 0,514

H3_5.Czy zgadza się, że człowiek, który się naprawdę stara, może zabezpieczyć się przed zakażeniem HIV. N 70 71 67 66 111 122 103 108 72 77 99 99 107 110 63 68

KorPearsona , , , , , , , , , , , , , , , , Instotność , , , , , , , , , , , , , , , ,

Płeć respondenta N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74

Page 68: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 67

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona -0,109 -0,09 0,023 -0,1 -0,026 -0,079 -0,143 -0,134 0,157 0,257 -0,034 -0,003 -0,07 -0,04 -0,154 -0,059 Instotność 0,355 0,452 0,846 0,406 0,785 0,384 0,138 0,155 0,186 0,023 0,736 0,979 0,452 0,671 0,206 0,62

Rok urodzenia N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74 KorPearsona -0,082 0,05 0,107 0,099 -0,079 0,05 0,22 0,17 -0,085 -0,024 0,089 -0,063, , , , Instotność 0,488 0,67 0,369 0,41 0,407 0,582 0,022 0,07 0,478 0,835 0,369 0,522, , , ,

Stan cywilny N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74 KorPearsona -0,111 -0,09 -0,207 -0,238 -0,025 -0,059 -0,131 -0,185 0,027 0,061 0,084 -0,037 -0,066 -0,015 -0,045 -0,03 Instotność 0,345 0,44 0,08 0,044 0,791 0,514 0,181 0,051 0,822 0,599 0,399 0,711 0,481 0,87 0,712 0,802

Wykształcenie N 74 75 73 72 112 123 106 112 72 77 103 105 117 117 68 73 KorPearsona 0,408 0,407 0,227 0,327 0,196 0,243 0,232 0,197 0,22 0,219 0,047 0,16 0,166 0,218 -0,072 0,15 Instotność 0 0 0,054 0,005 0,04 0,007 0,015 0,036 0,064 0,056 0,64 0,108 0,075 0,018 0,566 0,209

Sytuacja materialna N 74 75 73 72 111 122 108 114 72 77 101 102 116 117 66 72 KorPearsona -0,272 -0,16 -0,102 -0,04 -0,158 -0,149 -0,263 -0,073 0,222 0,082 0,123 0,123 0,036 -0,076 0,115 0,066 Instotność 0,035 0,202 0,439 0,765 0,155 0,159 0,011 0,486 0,077 0,494 0,234 0,232 0,715 0,436 0,363 0,59

Przeciętne, miesięczne dochody netto N 60 62 60 58 82 91 91 94 64 71 96 96 108 108 65 69 KorPearsona -0,359 -0,21 -0,301 -0,296 -0,197 -0,287 -0,187 -0,151 -0,077 -0,111 -0,09 -0,008 -0,238 0,046 0,058 -0,178 Instotność 0,005 0,097 0,024 0,029 0,109 0,013 0,098 0,179 0,707 0,566 0,563 0,962 0,151 0,786 0,779 0,341 Łączne dochody netto wszystkich członków

gospodarstwa domowego N 60 62 56 55 67 75 79 81 26 29 44 41 38 37 25 31 KorPearsona 0,094 0,016 -0,114 -0,032 -0,076 -0,059 -0,148 -0,079 0,156 0,343 0,234 0,18 0,048 0,253 0,563 0,637 Instotność 0,54 0,921 0,492 0,841 0,553 0,626 0,266 0,548 0,468 0,08 0,279 0,407 0,805 0,162 0,227 0,12

Poglądy polityczne N 45 44 38 41 64 70 58 60 24 27 23 23 29 32 6 7 KorPearsona -0,012 0,111 0,042 0,16 -0,06 0,013 -0,051 -0,125 -0,157 -0,073 0,079 -0,042 0,01 0 0,056 -0,02 Instotność 0,919 0,346 0,725 0,181 0,532 0,886 0,596 0,186 0,185 0,524 0,427 0,671 0,916 0,998 0,649 0,865

Stosunek do wiary N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 102 104 117 117 68 73

Page 69: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 68

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona 0,068 0,054 0,158 0,308 0,145 0,275 0,188 0,22 -0,196 -0,106 0,125 0,149 0,155 0,341 0,061 0,124Instotność 0,571 0,648 0,189 0,01 0,126 0,002 0,054 0,02 0,1 0,359 0,211 0,133 0,098 0 0,625 0,301

Zwykle liczę, że uda mi się wszystko co robię N 72 73 71 70 112 123 106 112 72 78 102 103 116 116 67 72KorPearsona 0,116 0,035 0,089 0,17 -0,077 0,041 0,287 0,293 -0,164 -0,035 0,123 0,047 0,081 0,075 -0,038 0,008Instotność 0,34 0,772 0,467 0,162 0,426 0,658 0,003 0,002 0,184 0,772 0,223 0,641 0,394 0,429 0,764 0,947

Rzadko nie jestem pewien, co robić N 70 71 69 69 111 122 107 111 67 72 100 102 113 114 65 70KorPearsona -0,243 -0,13 -0,045 0,202 0,042 -0,065 0,183 0,218 0,018 0,221 0,011 -0,005 0,15 0,106 -0,108 -0,04Instotność 0,038 0,268 0,714 0,092 0,66 0,481 0,061 0,022 0,881 0,054 0,909 0,958 0,111 0,264 0,386 0,739

Lubię podejmować się rzeczy odpowiedzialnych. N 73 72 70 71 112 121 105 111 71 77 102 104 114 114 66 71KorPearsona -0,13 -0,13 -0,041 0,156 0,119 0,088 0,059 -0,013 -0,015 0,099 0,103 0,025 0,149 0,044 0 -0,274Instotność 0,271 0,272 0,733 0,195 0,217 0,336 0,546 0,895 0,898 0,395 0,308 0,801 0,116 0,64 0,998 0,02

Lubię obejmować przywództwo N 74 75 71 71 109 120 106 112 71 77 101 102 112 114 67 72KorPearsona -0,164 -0,04 -0,043 -0,035 -0,129 0,047 0,023 0,016 0,016 0,052 0,129 0,101 -0,018 0,134 -0,079 -0,16Instotność 0,162 0,743 0,722 0,775 0,176 0,606 0,816 0,865 0,895 0,651 0,201 0,318 0,853 0,156 0,526 0,179

Lubię przekonywać innych do swoich poglądów. N 74 75 69 69 112 123 107 113 72 78 99 101 113 113 67 72KorPearsona -0,145 -0,04 0,249 0,224 0,188 0,144 0,066 -0,026 -0,132 -0,134 0,142 0,125 0,24 0,232 0,043 -0,014Instotność 0,232 0,727 0,065 0,096 0,074 0,147 0,533 0,8 0,292 0,26 0,193 0,249 0,012 0,015 0,749 0,91

Często widzę, że inni biorą ze mnie przykład. N 70 70 56 56 91 103 91 96 65 72 85 87 110 108 59 64KorPearsona 0,038 0,021 0,169 0,181 0,17 0,232 0,091 0,171 -0,047 0,025 0,155 0,176 0,161 0,207 0,002 0,127Instotność 0,748 0,859 0,166 0,136 0,074 0,01 0,371 0,079 0,696 0,83 0,128 0,08 0,094 0,03 0,986 0,291

Zwykle osiągam to co chcę. N 73 73 69 69 111 122 99 106 71 77 98 100 110 110 66 71KorPearsona -0,099 -0,01 -0,011 0,061 -0,001 0,136 0,09 0,144 -0,064 0,094 0,153 0,123 -0,028 0,026 0,106 0,015Instotność 0,404 0,934 0,931 0,615 0,995 0,143 0,384 0,149 0,605 0,423 0,146 0,238 0,78 0,792 0,404 0,902

Często wyprzedzam innych w różnych sprawach. N 74 74 69 69 105 117 95 101 69 76 91 93 103 107 64 69

Page 70: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 69

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona -0,011 0,117 0,149 0,132 0,054 0,183 0,083 0,122 -0,052 -0,1 -0,183 -0,206 0,082 0,063 -0,019 -0,269Instotność 0,931 0,356 0,253 0,318 0,598 0,061 0,447 0,246 0,683 0,414 0,102 0,062 0,415 0,527 0,891 0,044

Inni ludzie zazdroszczą mi w wielu sprawach. N 64 64 60 59 96 106 86 92 64 69 81 83 101 105 53 57KorPearsona -0,058 0,033 -0,009 0,079 -0,013 0,21 0,12 0,163 -0,04 0,079 0,068 0,079 0,192 0,116 -0,14 -0,122Instotność 0,625 0,78 0,938 0,515 0,89 0,02 0,219 0,086 0,743 0,493 0,501 0,427 0,041 0,219 0,268 0,312

Często daję innym rady i wskazówki. N 74 75 72 71 111 122 107 112 71 77 101 102 114 114 65 70KorPearsona 0,099 0,13 0,057 -0,022 -0,098 0,178 0,053 0,048 0,142 0,03 0,072 0,124 -0,037 -0,061 0,184 0,174Instotność 0,41 0,275 0,635 0,854 0,311 0,051 0,582 0,611 0,246 0,796 0,483 0,219 0,694 0,519 0,13 0,14Jakie jest Pana(i) przeświadczenie na temat

zarażenia się HIV/AIDS? N 71 72 71 70 110 121 108 114 69 75 98 99 113 113 69 74KorPearsona -0,025 0,007, , 0,157 0,153 -0,177 -0,141 -0,043 0,018 -0,051 0,015 0,051 0,018 -0,227 -0,18Instotność 0,833 0,953, , 0,099 0,092 0,066 0,134 0,721 0,877 0,606 0,88 0,589 0,845 0,06 0,125

Czy miał(a) Pan(i) kiedykolwiek stosunek płciowy? N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74KorPearsona 0,113 0,176 0,119 0,014 -0,266 -0,188 0,042 -0,077 0,03 0,085 0,131 0,144 0,127 -0,053 0,411 0,137Instotność 0,415 0,195 0,333 0,907 0,009 0,059 0,682 0,449 0,865 0,615 0,43 0,398 0,543 0,791 0,203 0,664Z iloma osobami doszło do stosunku

seksualnego/stosunków seksualnych? N 54 56 68 68 94 101 95 99 34 37 38 37 25 27 11 13KorPearsona -0,024 0,109 -0,269 -0,157 0,012 0,149 0,081 0,107 -0,05 -0,11 0,261 0,195 0,149 0,099 0,106 0,028Instotność 0,861 0,44 0,06 0,264 0,917 0,157 0,474 0,354 0,804 0,582 0,172 0,311 0,525 0,647 0,742 0,928

Czy w ciągu ostatniego miesiąca podczas tych stosunków płciowych zastosował(a) Pan(i), jakąś formę zabezpieczenia przed zakażeniem HIV? N 54 52 50 52 80 91 80 77 27 28 29 29 21 24 12 13

KorPearsona 0,045 -0,18 0,269 0,034 0,093 0,045 -0,156 -0,178 0,014 -0,251 -0,009 -0,037 -0,133 -0,017 -0,425 -0,25Instotność 0,741 0,206 0,053 0,805 0,4 0,665 0,159 0,108 0,945 0,202 0,962 0,846 0,535 0,935 0,168 0,405

Czy podczas ostatniego miesiąca zdarzyło się Panu(i) odbyć stosunek płciowy po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych? N 57 53 52 54 84 94 83 82 27 28 30 30 24 26 12 13

KorPearsona -0,01 0,064 0,019 0,213 0,202 0,204 0,028 -0,042 -0,166 -0,103 -0,078 0,084 0,111 -0,102 0,549 0,21Instotność 0,932 0,591 0,877 0,073 0,039 0,029 0,778 0,665 0,314 0,516 0,615 0,592 0,52 0,537 0,042 0,447

Czy przed pierwszym stosunkiem płciowym ze swoim ostatnim partnerem rozmawiała Pan(i) o jego dotychczasowym życiu seksualnym? N 73 73 73 72 105 115 106 110 39 42 44 44 36 39 14 15

Page 71: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 70

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona -0,036 -0,11 -0,114 -0,057 -0,265 -0,001 -0,2 -0,127 0,006 -0,124 -0,377 -0,373 -0,223 -0,044 -0,158 -0,359Instotność 0,865 0,594 0,584 0,807 0,064 0,996 0,145 0,352 0,977 0,556 0,041 0,047 0,515 0,887 0,679 0,293Rozmawiałem(am): o jego / jej poprzednich

partnerach / partnerkach seksualnych N 25 26 26 21 49 55 54 56 24 25 30 29 11 13 9 10KorPearsona -0,086 -0,32 0,022 0,1 -0,288 0,046 -0,032 0,031 -0,473 -0,258 0,084 -0,036 0,484 0,58 0,097 -0,145Instotność 0,682 0,112 0,917 0,666 0,044 0,737 0,819 0,819 0,021 0,215 0,662 0,852 0,135 0,04 0,8 0,681

P8_2 Rozmawiałem(am): o użyciu prezerwatywy N 25 26 26 21 49 55 54 56 24 25 30 29 11 13 9 10KorPearsona 0,125 0,213 -0,251 0,03 -0,211 0,006 0,068 0,071 -0,211 -0,153 -0,487 -0,317, , -0,115 0,025Instotność 0,552 0,301 0,22 0,897 0,144 0,964 0,624 0,606 0,325 0,466 0,007 0,096, , 0,764 0,944P8_3 Rozmawiałem(am): o zagrożeniu

zakażeniem się HIV N 25 26 26 21 49 55 54 56 24 25 30 29 11 13 9 10KorPearsona , , -0,121 0,322, , -0,095 -0,113, , 0,113 0,307 -0,348, -0,595 -0,474 Instotność , , 0,559 0,155, , 0,49 0,407, , 0,553 0,107 0,299, 0,086 0,154

P8_4 Rozmawiałem(am): czy zrobił(a) test na obecność wirusa HIV w co najmniej 3 tygodnie od ostatniego stosunku płciowego N 25 26 26 21 49 55 54 56 24 25 30 29 11 13 9 10

KorPearsona -0,257 -0,54 -0,262 -0,074 0,39 -0,05 0,168 0,011 -0,12 -0,081 0,197 0,023 0,046 -0,161 -0,115 0,581 Instotność 0,216 0,004 0,199 0,749 0,005 0,715 0,222 0,939 0,579 0,7 0,3 0,907 0,894 0,603 0,764 0,07

P8_97 Rozmawiałem(am): o innych sprawach N 25 26 26 21 49 55 54 56 24 25 30 29 11 13 9 10 KorPearsona 0,22 0,096 -0,033 0,092 -0,015 -0,069 -0,092 -0,02 -0,078 -0,034 0,12 -0,032 -0,052 0,055 0,026 0,15 Instotność 0,06 0,411 0,782 0,444 0,873 0,448 0,345 0,833 0,513 0,77 0,228 0,749 0,581 0,554 0,829 0,204

P9_1 Forma zabezpieczenia się przed HIV/AIDS: zawsze używam prezerwatywy podczas stosunku płciowego N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74

KorPearsona 0,1 0,121 0,19 0,03 0,226 0,158 -0,089 -0,122 -0,018 0,104 0,191 0,188 0,237 0,274 0,205 0,057 Instotność 0,395 0,303 0,109 0,801 0,017 0,081 0,357 0,194 0,88 0,364 0,053 0,055 0,01 0,003 0,09 0,628 P9_2 1 Forma zabezpieczenia się przed

HIV/AIDS: mam mniej partnerów seksualnych N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74 KorPearsona -0,049 0,014 -0,09 -0,22 -0,037 0,028 -0,04 -0,062 0,077 -0,048 -0,022 0,006 -0,172 -0,012 0,062 0,056 Instotność 0,679 0,902 0,451 0,064 0,7 0,759 0,677 0,513 0,52 0,674 0,823 0,948 0,064 0,897 0,61 0,639

P9_3 1 Forma zabezpieczenia się przed HIV/AIDS: Jestem wierny(a) mojemu stałemu parterowi/partnerce/żonie/mężowi N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74

Page 72: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 71

mężc

zyźn

i 41-

54

mężc

zyźn

i 41-

54

kobie

ty 41

-54

kobie

ty 41

-54

mężc

zyźn

i 21-

40

mężc

zyźn

i 21-

40

kobie

ty 21

-40

kobie

ty 21

-40

mężc

zyźn

i 18-

19

mężc

zyźn

i 18-

19

kobie

ty 18

-19

kobie

ty 18

-19

mężc

zyźn

i 16-

17

mężc

zyźn

i 16-

17

kobie

ty 16

-17

kobie

ty 16

-17

KorPearsona 0,051 -0,04 0,046 0,259 0,036 0,091 -0,128 0,029 0,052 0,047 -0,042 0,018 -0,079 0,009 0,058 -0,142Instotność 0,664 0,706 0,698 0,029 0,707 0,317 0,185 0,758 0,664 0,681 0,671 0,853 0,4 0,924 0,636 0,228

P9_4 1 Forma zabezpieczenia się przed HIV/AIDS: nie współżyję seksualnie, utrzymuję abstynencję N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74

KorPearsona 0,042 , -0,092 0,199 -0,035 0,152 -0,24 -0,219 -0,005 0,009 -0,083 0,011 -0,037 0,056 0,095 0,172Instotność 0,723 , 0,438 0,094 0,713 0,093 0,012 0,019 0,967 0,935 0,401 0,911 0,692 0,548 0,438 0,145

P9_5 1 Forma zabezpieczenia się przed HIV/AIDS: stosuję inne formy współżycia seksualnego (na przykład pieszczoty, a nie stosunek płciowy) N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74

KorPearsona , -0,29, , -0,062 0,003 -0,155 -0,163 -0,002 0,16 0,024 0,011 -0,11 0,095 -0,307 -0,034Instotność , 0,012, , 0,515 0,975 0,109 0,082 0,989 0,16 0,81 0,908 0,24 0,309 0,01 0,777

P9_6 1 Forma zabezpieczenia się przed HIV/AIDS: rozmawiam z partnerem przed stosunkiem płciowym o jego dotychczasowym życiu seksualnym N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74

KorPearsona -0,147 -0,16 0,081 0,084 0,039 -0,061 -0,133 -0,143 -0,091 -0,053 0,114 0,051 -0,094 0,056 -0,033 -0,094Instotność 0,213 0,182 0,497 0,487 0,679 0,5 0,17 0,129 0,443 0,646 0,251 0,606 0,313 0,551 0,786 0,428P9_7 1 Forma zabezpieczenia się przed

HIV/AIDS: zrobiłem(am) test w kierunku HIV N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74KorPearsona , , , , 0,027 -0,022 -0,218 -0,188 -0,144 -0,062 -0,071 -0,084 -0,021 0,058 0,035 -0,036Instotność , , , , 0,777 0,813 0,023 0,045 0,227 0,592 0,474 0,396 0,821 0,531 0,778 0,763

P9_8 1 Forma zabezpieczenia się przed HIV/AIDS: mój partner/partnerka zrobił(a) test w kierunku HIV N 74 75 73 72 112 123 108 114 72 78 103 105 117 117 69 74

Page 73: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 72

BŁĘDY Wielkość frakcji:

wiar

ygod

ność

: 0,95 1% 3% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

Wielkość próby

50 2,8% 4,7% 6,0% 8,3% 9,9% 11,1% 12,0% 12,7% 13,2% 13,6% 13,8% 13,9%

100 2,0% 3,3% 4,3% 5,9% 7,0% 7,8% 8,5% 9,0% 9,3% 9,6% 9,8% 9,8%

150 1,6% 2,7% 3,5% 4,8% 5,7% 6,4% 6,9% 7,3% 7,6% 7,8% 8,0% 8,0%

200 1,4% 2,4% 3,0% 4,2% 4,9% 5,5% 6,0% 6,4% 6,6% 6,8% 6,9% 6,9%

250 1,2% 2,1% 2,7% 3,7% 4,4% 5,0% 5,4% 5,7% 5,9% 6,1% 6,2% 6,2%

300 1,1% 1,9% 2,5% 3,4% 4,0% 4,5% 4,9% 5,2% 5,4% 5,5% 5,6% 5,7%

350 1,0% 1,8% 2,3% 3,1% 3,7% 4,2% 4,5% 4,8% 5,0% 5,1% 5,2% 5,2%

400 1,0% 1,7% 2,1% 2,9% 3,5% 3,9% 4,2% 4,5% 4,7% 4,8% 4,9% 4,9%

450 0,9% 1,6% 2,0% 2,8% 3,3% 3,7% 4,0% 4,2% 4,4% 4,5% 4,6% 4,6%

500 0,9% 1,5% 1,9% 2,6% 3,1% 3,5% 3,8% 4,0% 4,2% 4,3% 4,4% 4,4%

550 0,8% 1,4% 1,8% 2,5% 3,0% 3,3% 3,6% 3,8% 4,0% 4,1% 4,2% 4,2%

600 0,8% 1,4% 1,7% 2,4% 2,9% 3,2% 3,5% 3,7% 3,8% 3,9% 4,0% 4,0%

650 0,8% 1,3% 1,7% 2,3% 2,7% 3,1% 3,3% 3,5% 3,7% 3,8% 3,8% 3,8%

700 0,7% 1,3% 1,6% 2,2% 2,6% 3,0% 3,2% 3,4% 3,5% 3,6% 3,7% 3,7%

750 0,7% 1,2% 1,6% 2,1% 2,6% 2,9% 3,1% 3,3% 3,4% 3,5% 3,6% 3,6%

800 0,7% 1,2% 1,5% 2,1% 2,5% 2,8% 3,0% 3,2% 3,3% 3,4% 3,4% 3,5%

850 0,7% 1,1% 1,5% 2,0% 2,4% 2,7% 2,9% 3,1% 3,2% 3,3% 3,3% 3,4%

900 0,7% 1,1% 1,4% 2,0% 2,3% 2,6% 2,8% 3,0% 3,1% 3,2% 3,3% 3,3%

950 0,6% 1,1% 1,4% 1,9% 2,3% 2,5% 2,8% 2,9% 3,0% 3,1% 3,2% 3,2%

1000 0,6% 1,1% 1,4% 1,9% 2,2% 2,5% 2,7% 2,8% 3,0% 3,0% 3,1% 3,1%

1050 0,6% 1,0% 1,3% 1,8% 2,2% 2,4% 2,6% 2,8% 2,9% 3,0% 3,0% 3,0%

Page 74: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 73

KONTROLA REALIZACJI I JAKOŚCI BADANIA W TNS OBOP

TNS OBOP posiada ogólnopolską sieć doświadczonych, wieloletnich

współpracowników terenowych � koordynatorów i ankieterów. Niezależnie od typu

badania czy stosowanej metody badawczej, TNS OBOP poświęca wiele uwagi

zagadnieniom kontroli sieci ankieterskiej. Proces ten jest wieloetapowy i zaczyna się

jeszcze przed rozpoczęciem badania:

- I etap kontroli: odpowiedni dobór pracowników terenowych, czyli staranna

rekrutacja ankieterów i koordynatorów szczególnie pod względem posiadanych

predyspozycji do wykonywania tego rodzaju pracy;

- II etap kontroli: szkolenia zarówno ogólne - dotyczące podstawowych zasad

pracy ankieterskiej, jak i szczegółowe � organizowane na potrzeby konkretnych

projektów badawczych;

- III etap kontroli: kontrola terenowa po przeprowadzeniu badania w stosunku do

pomiarów realizowanych bezpośrednio w terenie bez względu na wykorzystaną

technikę.

Kontrola terenowa spełnia dwa podstawowe cele:

- poznawczy, pozwalający dowiedzieć się jak pracują ankieterzy, jak są

postrzegani przez respondentów, jak respondenci odbierają badania i jaki jest

ich stosunek do badań oraz jakie błędy są najczęściej popełniane;

- pragmatyczny, służący ocenie pracy ankieterów, wykrywaniu nieprawidłowości

i uchybień w ich działalności, minimalizowaniu błędów poprzez doszkalanie oraz

stosowanie systemu kar i nagród.

Nadrzędnym celem kontroli badań jest utrzymanie i zapewnienie wysokiej jakości i rzetelności badań. Dobór ankieterów do kontroli, przede wszystkim terenowej,

dokonuje się według kryteriów doboru celowego z elementami doboru losowego.

Jednostką analizy jest ankieter, a następnie region. Kontrolę realizuje się przy użyciu

odpowiednich kwestionariuszy kontrolnych:

- bezpośrednio przez sieć kontrolerów regionalnych i wysyłanych z Warszawy,

- telefonicznie przez kontrolerów operujących z Warszawy.

Page 75: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 74

Narzędziem pomocniczym w procesie kontroli bezpośredniej i pośredniej jest stały

monitoring badań ze względu na:

- liczbę ankieterów zaangażowanych w badanie,

- liczbę wywiadów zrealizowanych przez danego ankietera,

- datę przeprowadzenia i czas rozpoczęcia wywiadu

- liczbę domów,

- liczbę odebranych kart zapowiednich na poziomie ankietera, regionu oraz

całego badania.

W przypadku badań prowadzonych techniką CATI zasadniczym elementem kontroli

jest nadzór systemu NIPO nad realizacją badania, który zapewnia 100% poprawności

realizacji wywiadu, nie pozwalając ankieterom na pominięcie czy też przeciwnie �

zadanie niepotrzebnych pytań. NIPO kontroluje czas realizacji ankiety, a nawet

kolejność zaznaczania odpowiedzi w pytaniach wieloodpowiedziowych. System pilnuje

również poprawności doboru respondenta, nie pozwalając na realizację badania z

niewłaściwą osobą.

TNS OBOP wszystkie projekty badawcze realizuje zgodnie ze standardami

przyjętymi przez OFBOR. W 2000 roku jako jedni z pierwszych przystąpiliśmy do

Programu Kontroli Jakości Pracy Ankietera.

Page 76: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 75

KWESTIONARIUSZ HW1 Przeczytam Panu(i) teraz kilka opinii. Korzystając z przedstawionych

odpowiedzi, proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdą z nich.

wręcz kartę H1; odczytaj opinie rotując ich kolejność; pierwszy wywiad zacznij od opinii H1_1, drugi od H1_2 a zakończ na H1_1 itd.; za każdym razem zaznacz opinię, od której rozpocząłeś (ęłaś) odczytywanie przy każdej opinii zaznacz jedną odpowiedź

1. zdecydowanie się zgadzam 2. zgadzam się 3. nie zgadzam się 4. zdecydowanie się nie zgadzam 97. trudno powiedzieć

HW1_1 Instytucje rządowe powinny angażować się w długofalowe rozwiązywania problemów społecznych, np. profilaktyki HIV/ AIDS 1 2 3 4 97

HW1_2 Instytucje rządowe angażujące się w działania na rzecz społeczności są lepiej postrzegane przez społeczeństwo 1 2 3 4 97

HW1_3 Każda instytucja rządowa powinna przyczyniać się do poprawy życia społecznego, poprzez profilaktykę istniejących zagrożeń i łatwy dostęp do informacji, np. o HIV/ AIDS

1 2 3 4 97

HW1_4 Firmy są współodpowiedzialne za społeczeństwo, dla którego wytwarzają produkty i usługi 1 2 3 4 97

HW1_5 Wykorzystując masowe środki przekazu takie jak: tv, radio, prasa, plakaty, Internet do wsparcia programów społecznych, skuteczniej udaje się zmieniać nieprawidłowe postawy ludzi

1 2 3 4 97

HW1_6 Krótkie programy informacyjno-edukacyjne o HIV/ AIDS są dobrym sposobem do informowania o tym problemie 1 2 3 4 97

HW2

A teraz przeczytam kilka stwierdzeń dotyczących zakażenia HIV/ AIDS. Przy każdym z nich proszę powiedzieć, czy według Pana(i) jest ono prawdziwe, czy fałszywe.

odczytaj stwierdzenia rotując ich kolejność; pierwszy wywiad zacznij od H2_1, drugi od H2_2 a zakończ na H2_1 itd.; za każdym razem zaznacz stwierdzenie, od której rozpocząłeś (ęłaś) odczytywanie; przy każdym stwierdzeniu zaznacz jedną odpowiedź

1. prawdziwe 2. fałszywe 97. trudno powiedzieć/ nie wiem

HW2_1 Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV, jeżeli będą współżyli z jednym, wiernym partnerem, który nie jest zakażony HIV ani chory na AIDS 1 2 97

HW2_2 Ludzie mogą uniknąć zakażenia HIV, jeżeli będą używać prezerwatyw podczas stosunków płciowych 1 2 97

HW2_3 Można zakazić się HIV dotykając osoby chorej na AIDS 1 2 97

HW2_4 Można zakazić się HIV spożywając posiłki wspólnie z osobami chorymi na AIDS 1 2 97

HW2_5 Człowiek może zakazić się HIV, jeśli ukąsił go komar, który wcześniej ukąsił chorego na AIDS 1 2 97

HW2_6 Człowiek zakażony wirusem HIV może nie mieć objawów choroby AIDS przez wiele lat 1 2 97

HW2_7 Na podstawie wyglądu człowieka można poznać, że jest on zakażony HIV 1 2 97

HW2_8 Osoba raz zakażona HIV może zakażać innych ludzi do końca swego życia 1 2 97

HW2_9 Człowiek może zakazić się HIV używając tych samych igieł i strzykawek, które wcześniej były używane przez osobę zakażoną HIV 1 2 97

HW2_10 Kobieta ciężarna, która jest zakażona HIV może zakazić nim swoje nienarodzone dziecko 1 2 97

HW2_11 Stosunki płciowe z wieloma partnerami zwiększają ryzyko zakażenia się HIV 1 2 97

Page 77: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 76

HW3 Przeczytam Panu(i) znów kilka opinii. Korzystając z przedstawionych odpowiedzi, proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdą z nich.

wręcz ponownie kartę H1; odczytaj opinie rotując ich kolejność; pierwszy wywiad zacznij od opinii H3_1, drugi od H3_2 a zakończ na H3_1 itd.; za każdym razem zaznacz opinię, od której rozpocząłeś(ęłaś) odczytywanie; przy każdej opinii zaznacz jedną odpowiedź

1. zdecydowanie się zgadzam 2. zgadzam się 3. nie zgadzam się 4. zdecydowanie się nie zgadzam 97. trudno powiedzieć

HW3_1 Od zachowania każdego człowieka zależy czy się zakazi HIV czy nie 1 2 3 4 97

HW3_2 Przed podjęciem stosunków płciowych powinno dowiedzieć się, jakie doświadczenia seksualne miał dotychczas partner 1 2 3 4 97

HW3_3 Podczas stosunku płciowego nie myśli się o takich sprawach jak ryzyko zakażenia HIV 1 2 3 4 97

HW3_4 Ryzyko zakażenia jest tak małe, że właściwie nie ma się czego bać 1 2 3 4 97

HW3_5 Człowiek, który się naprawdę stara, może zabezpieczyć się przed zakażeniem HIV 1 2 3 4 97

Page 78: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 77

CZĘŚĆ PRZEZNACZONA DO SAMODZIELNEGO

WYPEŁNIENIA

Pytanie 1.

Proszę popatrzeć na narysowaną skalę od 1 do 10. Niektórzy ludzie mówią, że zakażenie się HIV/AIDS jest w ich przypadku niemożliwe i to przeświadczenie oznaczono jedynką na tej skali. Inni ludzie mówią, że zakażenie się HIV/AIDS jest w ich sytuacji bardzo prawdopodobne i to przeświadczenie oznaczono liczbą 10.

A jakie jest Pana(i) przeświadczenie na ten temat? Proszę wybrać jeden z punktów na tej skali i zakreślić go kółkiem.

zakażenie HIV/AIDS w

moim przypadku

jest niemożliwe

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

zakażenie HIV/AIDS w moim przypadku jest bardzo prawdopodo-bne

Pytanie 2.

Poniżej podano listę zjawisk, które wpływają w największym stopniu na zwiększenie się liczby zakażeń HIV/AIDS w Polsce.

(A) korzystanie z płatnych usług seksualnych (prostytucja) (B) stosunki homoseksualne (C) zażywanie narkotyków (D) niestosowanie prezerwatyw podczas stosunku (E) poprzez transfuzję krwi w placówkach służby zdrowia (F) stosunki seksualne podejmowane pod wpływem alkoholu, środków psychoaktywnych (G) brak wiedzy ludzi o umiejętności zabezpieczenia się przed HIV

Proszę uszeregować je według kolejności wpisując literę zjawiska w kratkę: od tego, które w największym stopniu wpływa na możliwość zakażenia się HIV/AIDS do tego, którego wpływ jest najmniejszy .

1. najważniejsze [proszę wpisać literę w kratkę] !

2. a co wymienił(a)by Pan(i) w drugiej kolejności? !

3. a co wymienił(a)by Pan(i) w trzeciej kolejności? !

4. a w czwartej kolejności? !

5. a w piątej kolejności? !

6. a w szóstej kolejności? !

7. a w siódmej kolejności? !

Page 79: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 78

Pytanie 3.

Porozmawiajmy teraz o współżyciu seksualnym. Czy miał(a) Pan(i) kiedykolwiek stosunek płciowy?

Przez stosunek płciowy rozumiemy stosunek seksualny z kobietą lub mężczyzną, którego efektem jest wprowadzenie penisa (członka) do pochwy, zakończony wytryskiem.

1. tak ► proszę przejść do pytania 4 2. nie ► proszę przejść do pytania 9

Pytanie 4.

Proszę powiedzieć z iloma osobami doszło do stosunku seksualnego/stosunków seksualnych:

1. z jedną 2. z dwoma 3. z trzema 4. z czterema 5. więcej niż z czterema osobami 97. nie wiem 98. odmowa odpowiedzi

Pytanie 5.

Czy w ciągu ostatniego miesiąca podczas tych stosunków płciowych zastosował(a) Pan(i), jakąś formę zabezpieczenia przed zakażeniem HIV?

1. tak ► proszę podać jaką ............................................................................................................. 2. nie ► proszę powiedzieć dlaczego:

.............................................................................................................

3. w ciągu ostatniego miesiąca nie miałem(am) żadnych stosunków płciowych ► proszę przejść do pytania 7

Pytanie 6.

Czy podczas ostatniego miesiąca zdarzyło się Panu(i) odbyć stosunek płciowy po spożyciu alkoholu lub środków psychoaktywnych (leki uspokajające, marihuana i inne).

1. tak

2. nie

Pytanie 7.

Czy przed pierwszym stosunkiem płciowym ze swoim ostatnim partnerem rozmawiała Pan(i) o jego dotychczasowym życiu seksualnym

1. tak ► proszę przejść do pytania 8

2. nie ► proszę przejść do pytania 9

Page 80: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 79

Pytanie 8.

Proszę wskazać na jakie tematy Pan(i) rozmawiał(a):

1. o jego / jej poprzednich partnerach / partnerkach seksualnych

2. o użyciu prezerwatywy

3. o zagrożeniu zakażeniem się HIV

4. czy zrobił(a) test na obecność wirusa HIV w co najmniej 3 tygodnie od ostatniego stosunku płciowego

97. o innych sprawach

Pytanie 9.

Proszę przeczytać listę różnych zachowań, które ludzie podejmują w związku z zakażeniem HIV. Proszę wybrać te, które Pana(i) osobiście dotyczą.

1. zawsze używam prezerwatywy podczas stosunku płciowego

2. mam mniej partnerów seksualnych

3. Jestem wierny(a) mojemu stałemu parterowi/partnerce/żonie/mężowi

4. nie współżyję seksualnie, utrzymuję abstynencję

5. stosuję inne formy współżycia seksualnego (na przykład pieszczoty, a nie stosunek płciowy)

6. rozmawiam z partnerem przed stosunkiem płciowym o jego dotychczasowym życiu seksualnym

7. zrobiłem(am) test w kierunku HIV

8. mój partner/partnerka zrobił(a) test w kierunku HIV

97. inne ► proszę wpisać jakie ........................................................................................................

95. żadne z wyżej wymienionych, gdyż problem HIV/AIDS mnie nie dotyczy

Page 81: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 80

Pytanie 10.

Niżej podano szereg twierdzeń, przy pomocy których ludzie zwykle opisują samych siebie. Proszę przeczytać każde z nich, a następnie otoczyć kółkiem jedną cyfrę na prawo od twierdzenia, aby wskazać jak się Pan(i) czuje właśnie teraz tj. w tym momencie. Nie ma odpowiedzi dobrych i złych.

Nie należy poświęcać zbyt wiele czasu poszczególnym twierdzeniom, a podawać odpowiedzi, które najlepiej opisują to, co Pan(i) czuje w tej chwili.

Zdec

ydow

anie

ni

e

Rac

zej n

ie

Rac

zej t

ak

Zdec

ydow

anie

ta

k

1. Jestem spokojny 1 2 3 4 2. Czuję się bezpiecznie 1 2 3 4

3. Jestem napięty 1 2 3 4

4. Jestem rozżalony 1 2 3 4 5. Czuję się swobodnie 1 2 3 4

6. Jestem przygnębiony 1 2 3 4

7. Martwię się, czy nie stanie się coś złego 1 2 3 4 8. Czuję się wypoczęty 1 2 3 4

9. Odczuwam niepokój 1 2 3 4

10. Jest mi dobrze 1 2 3 4 11. Czuję się pewny siebie 1 2 3 4

12. Jestem zdenerwowany 1 2 3 4

13. Jestem roztrzęsiony 1 2 3 4 14. Jestem �podminowany� 1 2 3 4

15 Jestem odprężony 1 2 3 4

16. Jestem zadowolony 1 2 3 4 17. Jestem zmartwiony 1 2 3 4

18. Czuję się nadmiernie podniecony 1 2 3 4

19. Jestem radosny 1 2 3 4 20. Jest mi przyjemnie 1 2 3 4

Page 82: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 81

Pytanie 11.

Poniżej znów jest umieszczonych szereg stwierdzeń, przy pomocy których ludzie zwykle opisują samych siebie. Proszę przeczytać każde z nich, a następnie otoczyć kółkiem jedną cyfrę na prawo od twierdzenia, aby wskazać jak się Pan(i) zazwyczaj czuje.

Nie ma odpowiedzi dobrych i złych. Proszę zaznaczyć odpowiedzi, które najlepiej opisują jak Pan(i) na ogół czuje.

Zdec

ydow

anie

ni

e

Rac

zej n

ie

Rac

zej t

ak

Zdec

ydow

anie

ta

k

1. Jest mi przyjemnie 1 2 3 4

2. Szybko się męczę 1 2 3 4

3. Chce mi się płakać 1 2 3 4

4. Chciałbym być tak szczęśliwy jak inni 1 2 3 4

5. Tracę na tym, że nie umiem się dostatecznie szybko decydować 1 2 3 4

6. Czuję się wypoczęty 1 2 3 4

7. Jestem spokojny i opanowany 1 2 3 4

8. Czuję, że trudności tak się piętrzą, że nie potrafię ich przezwyciężyć 1 2 3 4

9. Za bardzo martwię się czymś, co w gruncie rzeczy nie jest ważne 1 2 3 4

10. Jestem szczęśliwy 1 2 3 4

11. Jestem skłonny brać wszystko zbyt poważnie 1 2 3 4

12. Brak mi pewności siebie 1 2 3 4

13. Czuję się bezpiecznie 1 2 3 4

14. Staram się nie zauważać kryzysów i trudności 1 2 3 4

15 Jest mi smutno 1 2 3 4

16. Jestem zadowolony 1 2 3 4

17. Jakaś nieważna myśl chodzi mi po głowie i dręczy mnie 1 2 3 4

18. Przezywam rozczarowania tak dotkliwie, że nie mogę przestać o nich myśleć 1 2 3 4

19. Jestem osobą zrównoważoną 1 2 3 4

20. Staję się napięty lub rozdrażniony, gdy myślę o swoich niedawnych kłopotach 1 2 3 4

Page 83: Badanie zachowań

Badanie zachowań seksualnych młodzieży Str. 82

TABELE