Badania i rozwój w Polsce i Europie Środkowej 2014 - śniadanie prasowe

Rośnie potencjał R&D w firmach Europy Środkowej Corporate R&D Report 2014 Magdalena Burnat – Mikosz Partner R&D and Government Incentives Michał Turczyk Dyrektor R&D and Government Incentives

Lipiec 2014

© 2014 Deloitte Poland 1 R&D and Government Incentives—See what we see

Agenda

1. Wydatki na badania i rozwój w Polsce i Europie Środkowej

2. Corporate R&D Report 2014: cel i założenia

3. Wyniki ankiety:

• czynniki skłaniające firmy do prowadzenia działalności B+R

• systemy dotacji i ulg zachęcają do inwestowania w B+R

• krótko- i długoterminowe plany firm w regionie dotyczące działalności

B+R

• co zniechęca firmy do korzystania z dostępnych zachęt

4. Wnioski

Elektroniczna wersja raportu do pobrania pod adresem:

www.deloitte.com/pl/raportRD

http://www.deloitte.com/pl/raportRD


Kraj

Wydatki na B+R (% PKB, dane Eurostat)

2010 2011 2012 Cel do 2020 r. wskazany

w strategii Europa 2020

Unia Europejska

(28 krajów) 2,00 2,04 2,06 3,0

Czechy 1,40 1,64 1,88 3,0

Estonia 1,62 2,37 2,18 3,0

Rumunia 0,46 0,50 0,42 2,0

Litwa 0,79 0,91 0,90 1,9

Węgry 1,17 1,22 1,30 1,8

Polska 0,74 0,77 0,90 1,7

Bułgaria 0,60 0,57 0,64 1,5

Łotwa 0,60 0,70 0,66 1,5

Chorwacja 0,75 0,76 0,75 1,4

Słowacja 0,63 0,68 0,82 1,2

Badania i rozwój w Polsce i Europie Środkowej na tle UE


Kraj Wydatki przedsiębiorstw na B+R (% wydatków ogółem, dane Eurostat)

2009 2010 2011

Estonia 38,5 43,6 55,0

Unia Europejska (28 krajów) 54,1 53,7 54,9

Węgry 46,4 47,4 47,5

Chorwacja 39,8 38,8 38,2

Czechy 39,8 40,8 37,7

Rumunia 34,8 32,3 37,4

Słowacja 35,1 35,1 33,9

Litwa 30,8 32,4 28,2

Polska 27,1 24,4 28,1

Łotwa 36,9 38,8 24,8

Bułgaria 30,2 16,7 16,9

Wydatki przedsiębiorstw na B+R w Polsce i Europie Środkowej

Wprowadzenie mieszanego systemu zachęt, łączącego dotacje i ulgi podatkowe, może stymulować stały

wzrost środków przeznaczanych przez przedsiębiorców na badania i rozwój i wspierać osiągnięcie

postawionych przed krajami Europy Środkowej celów dotyczących wydatków na B+R.


Corporate R&D Report 2014

CEL BADANIA

• identyfikacja czynników decydujących w największym stopniu o wysokości wydatków

przedsiębiorstw na badania, rozwój i innowacje (B+R+I)

• porównanie opinii przedsiębiorców z krajów Europy Środkowej i wpływu systemów

wsparcia w nich oferowanych na działalność B+R

KONTEKST BADANIA

• Czas realizacji badania - okres przejściowy między dwiema perspektywami funduszy unijnych,

skutkujący ograniczonymi możliwościami uzyskania wsparcia

• Zróżnicowanie udziału wydatków przedsiębiorstw w wydatkach ogółem w krajach Regionu,

potwierdzające konieczność skutecznego stymulowania zwiększania wydatków na B+R

METODOLOGIA

• Sposób gromadzenia danych: ankieta internetowa oraz wywiady pogłębione

• Kwestionariusz: 14 pytań (jednokrotnego i wielokrotnego wyboru)

• Wielkość próby: przedstawiciele 330 firm działających w krajach objętych badaniem

• Kraje objęte badaniem: Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia,

Słowacja i Węgry

• Czas trwania badania: 21 marca – 09 maja 2014 r.

• Języki pobierania danych: 10 języków lokalnych / angielski

Raport jest podsumowaniem kolejnej edycji badania, realizowanego corocznie od 4 lat (w

każdym roku zwiększana jest liczba krajów objętych badaniem) w celu umożliwienia obserwacji

trendów w działalności B+R przedsiębiorców w Europie Środkowej.


Polska zaczyna stawiać na komercjalizację wyników badań

Pytanie: W jakiej formie prowadzona jest działalność badawczo – rozwojowa?

1. Nastąpiły zasadnicze zmiany w definiowaniu działalności B+R w porównaniu do 2013 r., kiedy

ankietowanym zadano pytanie, czym jest wg nich ta działalność

2. Odpowiedzi przedsiębiorców polskich są zbieżne z opiniami w innych krajach

3. Nadal większa, niż w Regionie, grupa polskich firm uznaje zakup usług B+R lub know-how za

działalność B+R, jednak widać zmianę w kierunku działań mających duży potencjał komercjalizacyjny

25,3%

80,7%

48,5%

87,6%

67,0%

13,9%

24,5%

29,4%

60,0%

65,2%

56,1%

75,6%

63,4%

78,0%

68,3%

19,4%

23,6%

29,2%

48,6%

55,6%

Współpraca z podmiotami zewnętrznymi poprzez zakup usług B+R /własności intelektualnej / know-how

Rozwój istotnych innowacji / przełomowych rozwiązań dla różnych rynków

Wspólna realizacja projektów badawczych ukierunkowanych nadoskonalenie bądź rozwój nowych produktów / procesów / usług z innymi

spółkami grupy kapitałowej

Rozwój nowych produktów / procesów / usług

Zmiany / ulepszenia istniejących produktów / procesów / usług służącepoprawie wydajności / udoskonaleniu właściwości produktów / procesów /

usług

Polska 2014 Polska 2013 Średnia w regionie 2014 Średnia w regionie 2013


Ponad 50% polskich firm przeznaczyło na działania B+R mniej niż

3% obrotów – w regionie odsetek ten stanowił 41,8%

Bieżące inwestycje w B+R w Europie Środkowej

1. W Polsce niemal 10% przedsiębiorstw nie przeznaczyło środków na B+R w 2013 r.

2. Na Słowacji prawie 55% przedsiębiorstw wydało powyżej 10% obrotu

3. Najniższe wydatki na B+R ponoszone są w Estonii – 75% firm wydało w 2013 r. mniej, niż 1% obrotów

Pytanie: Jaki procent obrotów był przeznaczony na działalność B+R w 2013 r.?

5,5%

9,7%

20,6%

22,2%

21,2%

29,2%

10,6%

6,9%

12,4%

6,9%

22,1%

12,5%

7,3%

11,1%

0,3%

1,4%

Średnia w regionie

Polska

W ogóle Mniej niż 1% Pomiędzy 1 a 3% Pomiędzy 3 a 5% Pomiędzy 5 a 10% Powyżej 10% Nie wiem Nie dotyczy

6,7%

3,6%

3,0%

10,3%

16,4%

75,0%

25,0%

40,0%

32,1%

6,1%

13,3%

33,3%

16,4%

12,5%

12,5%

20,0%

25,0%

15,2%

26,7%

5,1%

16,4%

13,3%

17,9%

9,1%

20,0%

7,7%

20,9%

37,5%

20,0%

10,7%

40,0%

23,1%

26,9%

12,5%

25,0%

10,7%

54,5%

20,5%

3,0%

12,1%

Bułgaria

Chorwacja

Czechy

Estonia

Litwa

Łotwa

Rumunia

Słowacja


Pytanie: Planowane wydatki na B+R w perspektywie 2 lat w porównaniu do 2013 r.

Planowane wydatki na B+R – najbliższe dwa lata

W krótkiej perspektywie niemal 10% polskich przedsiębiorców planuje obniżenie wydatków w porównaniu

do 2013 r. – w zeszłorocznym badaniu Polska była jedynym krajem, w którym planowano utrzymanie

wydatków co najmniej na poziomie z poprzedniego roku. W tegorocznej edycji taką deklarację składają

jedynie firmy z Litwy, Łotwy i Rumunii.

13,3% 10,3%

4,5%

12,5%

6,1% 2,2%

53,3%

35,9%

56,7%

62,5%

50,0%

73,3%

28,6%

54,5%

46,7%

33,3%

51,3%

35,8%

25,0%

50,0%

13,3%

67,9%

33,3%

35,6%

2,6% 1,5%

13,3%

3,6%

3,0%

15,6%

1,5% 3,0%

Bułgaria Chorwacja Czechy Estonia Litwa Łotwa Rumunia Słowacja Węgry

W Polsce prawie 50% firm planuje zwiększyć wydatki na B+R

9,7% 6,1%

38,9% 47,0%

47,2% 41,5%

4,2% 4,8%

0,6%

Polska Średnia w regionie


6,7% 5,1% 9,0%

6,7% 3,0%

6,7%

26,7%

20,5%

41,8%

75,0%

37,5%

66,7%

14,3%

27,3%

26,7%

66,7%

71,8%

47,8%

25,0%

62,5%

20,0%

78,6%

66,7%

48,9%

2,6% 1,5%

6,7% 3,6%

3,0%

17,8%

3,6%

Bułgaria Chorwacja Czechy Estonia Litwa Łotwa Rumunia Słowacja Węgry

4,2% 5,2%

30,6% 32,1%

61,1% 57,6%

4,2% 4,8%

0,0%


W długiej perspektywie ponad 61% polskich przedsiębiorców planuje

zwiększyć wydatki na B+R Pytanie: Planowane wydatki na B+R w perspektywie 3-5 lat w porównaniu do 2013 r.

Planowane wydatki na B+R – dłuższa perspektywa

W perspektywie 3-5 lat obniżenie wydatków planowane jest tylko przez nieco ponad 4% polskich

przedsiębiorców, a wzrost wydatków przez ponad 61%. Niemal 80% firm z Rumunii i 72% z Chorwacji

deklaruje przeznaczanie na B+R coraz większej części obrotów.


0,32

1,28

1,36

1,50

1,21

1,32

1,54

1,78

1,87

1,94

1,82

2,11

0,44

1,22

1,28

1,40

1,43

1,57

1,69

1,69

1,81

1,89

2,10

2,35

Inne czynniki

Dostępność do benchmarków sektorowych w odniesieniu do sposobówprowadzenia działalności B+R

Więcej ulg podatkowych niż dotacji

Stabilność otoczenia prawnego

Możliwość współfinansowania kosztów procedur związanych z ochronąwłasności intelektualnej, włączając w to koszty związane z utrzymaniem…

Ochrona praw własności intelektualnej

Dostęp do i współpraca z uniwersytetami / jednostkami badawczymi

Koszty kadry badawczej

Dostępność doświadczonej w realizacji badań kadry badawczej

Dostępność wykwalifikowanej kadry badawczej

Więcej dotacji niż ulg podatkowych

Dostępność większej liczby rodzajów wsparcia nakładów na B+R


Kluczowa dla przedsiębiorców jest dostępność atrakcyjnych zachęt

oraz wykwalifikowanej, doświadczonej i dostępnej kosztowo kadry

badawczej Pytanie: Jakie czynniki zewnętrzne wpływają na poziom wydatków na B+R?

0 – bez wpływu, 3 – największy wpływ


Pytanie: Jak na wydatki na B+R wpłynęłoby wprowadzenie

ulgi podatkowej pozwalającej na obniżenie kwoty należnego

podatku dochodowego?

Polscy przedsiębiorcy oczekują zmian w systemie zachęt

podatkowych

Pytanie: Jak na wydatki na B+R wpłynęłoby powstanie

instytucji certyfikującej kwalifikowalność wydatków na B+R

do otrzymania ulgi podatkowej?

22,0%

33,0%

36,0%

40,0%

Pozostałoby bez wpływu nanasze wydatki na działalność

B+R

Zmiana ta byłaby dla naszej firmyzachętą do rozpoznawania

obecnych działań jakodziałalność B+R w

sprawozdaniach finansowych / nacele statystyczne

Wzrost wydatków na działalnośćB+R w następnych 3-5 latach

Wzrost wydatków na działalnośćB+R w najbliższych 1-2 latach

18,1%

20,8%

27,8%

30,6%

51,4%

Skłoniłoby nas do zwiększeniawydatków na B+R

Ułatwiłoby nam zarządzanieraportowaniem finansowym wzakresie wzrostu wydatków na

B+R

Byłoby zachętą do zwiększeniawydatków na B+R ze względu nawiększą pewność definicji działań

B+R

Byłoby neutralne dla działanianaszej firmy

Pomogłoby nam w podjęciudecyzji o skorzystaniu z ulg

podatkowych


Pytanie: Które poniższych twierdzeń dotyczących ulg

podatkowych związanych z działalnością B+R odnoszą się do

Państwa firmy?

Pytanie: Które poniższych twierdzeń dotyczących

wykorzystania dotacji na działalność B+R odnoszą się do

Państwa firmy?

Niepewność w zakresie kwalifikowalności wydatków i działań oraz

ograniczone zasoby zmniejszają wykorzystanie dostępnych zachęt

13,3%

22,1%

22,7%

27,6%

27,3%

13,9%

23,6%

27,8%

33,3%

33,3%

Systemy sprawozdawcze / kosztowe/ rozliczania pracy nie są w stanieodpowiednio rejestrować kosztów

działalności B+R

Posiadamy wiedzę na temat zachętpodatkowych, ale nie mamy

pewności, które działania kwalifikująsię jako B+R i jak to udowodnić

Brak wiedzy na temat metodzarządzania ryzykiem związanym z

zakwalifikowaniem działań dodziałalności B+R

Brak wiedzy na temat ulgpodatkowych związanych z

działalnością B+R

Brak pewności co do podejściaorganów podatkowych do kosztów

B+R, dlatego korzystanie z ulgpodatkowych jest ryzykowne

23,0%

9,4%

13,6%

37,0%

19,4%

11,1%

12,5%

16,7%

30,6%

36,1%

Nie mamy wiedzy w zakresie dotacjina działalność B+R

Uzyskanie dofinansowaniadostosowanego do potrzeb firmy

wymagałyby zaangażowaniapartnerów, ale charakter projektu /

interesy firmy nie pozwalają nanawiązanie takiej współpracy

Nie korzystamy z nich

Orientujemy się w systemie dotacjina działalność B+R i korzystamy z

nich

Nie posiadamy odpowiednichzasobów, aby monitorować

pojawiające się możliwości uzyskaniadofinansowania i z powodzeniem o

nie aplikować


Kryteria przyznawania i skomplikowane procedury zniechęcają

przedsiębiorców do korzystania z dotacji Pytanie: Dlaczego polscy przedsiębiorcy nie korzystają z dotacji?

38,9%

33,3%

19,4% 19,4%

16,7%

22,2%

25,0%

Proces uzyskania i korzystania z dotacji jest zbyt sformalizowany iskomplikowany

Specyfika prowadzonych przez naszą firmę działań nie jest zbieżna zkryteriami wyboru projektów

Zmiany i niepewność związana z realizacją projektów B+R nie sąodzwierciedlone w kryteriach oceny projektów

Nie planujemy zatrudnienia nowego personelu B+R, a zwiększenieliczby miejsc pracy jest warunkiem otrzymania dotacji

Nie możemy zobowiązać się do utrzymania zatrudnienia personelu B+Rprzez wymagany okres trwałości

Projekt B+R może zostać zakończony w terminie, ale wyniki (w tympoziom zatrudnienia) mogą różnić się od założonych w momencieotrzymania wsparcia, a to może skutkować utratą finansowania

Zachodzi ryzyko, że w okresie realizacji projektu B+R objętegodofinansowaniem zostanie podjęta decyzja biznesowa o zmianiepriorytetów badawczych


Świadomość korzyści z ochrony własności intelektualnej rośnie

Pytanie: W jaki sposób chroniona jest własność intelektualna / know-how firmy?

9,7%

20,0%

30,0%

41,5%

43,0%

64,8%

9,7%

29,2%

40,3%

41,7%

51,4%

76,4%

Nie korzystamy z ochrony

Wzory przemysłowe

Prawa autorskie

Znaki towarowe

Patenty / wzory użytkowe

Tajemnica przedsiębiorstwa


Duży odsetek firm, które patentują swoje wynalazki lub stosują inne formy ochrony może być skutkiem

wymogów stawianych projektom dofinansowanym ze środków Unii Europejskiej.


71,1%

85,7%

78,8%

60,0%

75,0%

37,5%

88,1%

71,8%

80,0%

28,9%

14,3%

21,2%

40,0%

25,0%

62,5%

11,9%

28,2%

20,0%

Węgry

Rumunia

Słowacja

Łotwa

Litwa

Estonia

Czechy

Chorwacja

Bułgaria

Bliska współpraca nauki i biznesu jest jednym z czynników wzrostu innowacyjności gospodarki – dlatego tak

ważne jest wspieranie działań realizowanych wspólnie przez przedsiębiorców i jednostki naukowe, głównie

z uwagi na potencjał komercjalizacji.

Zdecydowana większość firm deklaruje współpracę przy B+R

z jednostkami zewnętrznymi

Pytanie: Czy firma współpracuje z jednostkami

zewnętrznymi podczas realizacji projektów B+R?

13,6%

11,9%

35,7%

30,5%

29,8%

32,2%

20,8%

38,5%

43,1%

38,5%

58,9%

40,7%

Średnia w regionie

Polska

Uniwersytety / akademie nauk

Posiadamy własne centrum B+R

Posiadamy własne centrum B+R w innym podmiocie grupy

Państwowe instytuty badawczo – rozwojowe / naukowe

Prywatne instytuty badawczo – rozwojowe / naukowe

Inne

78,2%

81,9%

21,8%

18,1%

Średnia w regionie

Polska

Pytanie: Z kim firma realizuje projekty B+R?


Polska

W porównaniu z zeszłorocznym badaniem wzrosła

liczba przedsiębiorców planujących wzrost

wydatków w krótkiej i dłuższej perspektywie –

pozytywny trend wynikający m.in. z planowanej

dostępności środków na B+R w latach 2014-2020

Blisko 10% firm z Polski nie przeznaczyło środków

na badania i rozwój w 2013 r., jednak ponad 50%

planuje wzrost wydatków w kolejnych latach

Zasady dofinansowania projektów w ograniczonym

zakresie uwzględniające zmienność i niepewność

w realizacji projektów badawczych oraz

wymagające działań administracyjnych zniechęcają

firmy do korzystania z grantów

Polscy przedsiębiorcy oczekują zmian w systemie

zachęt – wprowadzenia mieszanego systemu

zachęt (zmiana zasad ulgi podatkowej na działalność

B+R) oraz zwiększenia pewności w zakresie definicji

działalności i wydatków kwalifikujących się do niej

Region

W Europie Środkowej więcej firm, niż w 2012 r.,

przeznaczyło na B+R poniżej 3% obrotów

Prognozy na kolejne lata są optymistyczne –

prawie 42% ankietowanych planuje wzrost wydatków

w perspektywie 1-2 lat, a ponad 57% w kolejnych 3-5

latach

Niewystarczająca wiedza na temat dostępnych

zachęt podatkowych oraz niepewność w zakresie

kwalifikowalności działań i wydatków powodują, iż

korzystanie z tej formy wspierania B+R uznawane

jest za zbyt ryzykowne

60% przedsiębiorstw w regionie posiada

wewnętrzne lub zlokalizowane w innych podmiotach

grupy centrum B+R

Firmy najczęściej chronią własność intelektualną /

know – how poprzez tajemnicę przedsiębiorstwa

Współpraca z podmiotami trzecimi przy realizacji

projektów B+R jest stymulowana głównie wymogami

dofinansowania

Warunki do prowadzenia działalności B+R w Polsce poprawiają się, czego dowodem są

sukcesywnie, aczkolwiek powoli, rosnące wydatki – korzystanie z doświadczeń sąsiadów

i wprowadzenie efektywnych systemów zachęt niezależnych od funduszy UE przyspieszy proces

unowocześniania polskiej gospodarki.

Wnioski


Magdalena Burnat - Mikosz

Wiceprezes Zarządu, Partner,

Lider R&D and Government Incentives w Europie Centralnej

Telefon +48 22 511 00 65

Kom. +48 606 913 213

e-mail: [email protected]

Michał Turczyk Dyrektor R&D and Government Incentives

Telefon +48 12 622 43 97

Kom. +48 666 831 825

e-mail: [email protected]

“Power of

experience.See

what we see.”

Kontakt

© 2014 Deloitte Polska

Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z

ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury

prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas

Member of Deloitte Touche Tohmatsu

© 2014 Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o.

.

Badania i rozwój w Polsce i Europie Środkowej 2014 - śniadanie prasowe

Engineering

Transcript of Badania i rozwój w Polsce i Europie Środkowej 2014 - śniadanie prasowe