b..31polishinstitute.com/B/BI_23a.pdf · odpowiedzi na zapytania postawione przez Biuro...

INSTITUT HISTORICENT 1M. OEN. SIECORSHIEGO

(b.mr, 94.45/i4

b..31.2sk NovloGa (614

TA. A SZTA

PcAcr1/4-kuckla,

Archives Reference No: B.I.26A

Copyright: The Polish Institute and Sikorski Museum (London)

The Polish Institute and Sikorski Museum

data tress tic str

Nazwa ZeSpOIU: }a--?te,e L.

Nazwa teczki A/OrtY0rit-, K pCit 474-6 I

sygn.archiw. d

0.-Kele4-4 c_41,

K .

I -60--gt towcc.."-, ottct, P, e

Ala? do Ov6-t,y0 K w4)

tro(po-ax:-edk-nc, ,v,t-ovit,t 'o,„ (--itto-c6-p,e

04:-€44-0 ALAI

Pcov_et g ,

71Amkr. < 7 A (9.(atizz' do p-f -x.e.-6-c'er z-e C744/4,

rettite

PaA,er

/2. ow-0

I

el 61,74.,te

44)-t Z .e1eivt6 w C+ 4,0(A

0/14-,C,C

kc,v 4,674 1Q(D- re 1 (.:

li.tic,,,t1-4 / oes ka_ K

e_ 7.4 eki-or e:16(7/1,t,

bo 4w-7---.),-664t:txA /9

-T-61wzty/7 • tY4-0-74_,Ce

• Anzel;m." 6eteri 1937

I




KWESTIONARIUSZ DLA P.GENERAZ,A ANDERSA

1. 5.1X. N.D. przewiduje przesuniccie Now. B.K.

z armii Modlin do armii Pomorze w Marc wycofywania sic

armii Pomorze na Jars zawc.

Czy przewidywanie to zostalo przekazane dcy Now .B.K1

2. Takla wytyczne costal dca w dniu 7.IX.

od dcy armii Modlin ?

Czy w wytycznych tych byla wzmianka o zamiarze

przesuniccia brygady do odwodu za wschodnie skrzydlo armii i

Kiedy to przesuniccie mialo sic rozpocze,d ? Czy dowadca

armii nakazal porozumi enie sic z armie, Pomorze co do

przejccia Plocka ? Gdzie dca brygady to wytyczne otrzy-

ma? ? Jablonnie, czy w Piocku ? .Te6li w Plocku, to :

telefonicznie ? czy tag dca armii by? w Plocku ?

3. Czy w dniu 8.IX. gen.Bortnowski zavviadcmiI dcc

brygady o zamierzonym przesunicciu brygady do armii Poznarl

4. Jakie dyspozycje dia Novv.B.K. przyvvidzl ppIk.dYP1.

dilczewski dnia 9.IX. w poludnie pod dyszogrdd ?

Czy byly to : zapovviedg rozkazu ?

konkretny rozkaz ?

wytyczne oparacyjne ?

5. Czy pplk.dypl. dilczewski prosil o pomoc w dotarciu

do swego dcy ? Jake, formc miala jego pro6ba ? /vvzmianka

ge,danie w povvoIaniu sic na rozkaz gen. Rommla? /

6. Jaki rozkaz przyvvidzI okolo g, 13.00 tegot dnia

kurier dcy armii ?




- 2 -

2.

Czy w rozkazie tym dca armii Lodlin nakazal

zatrzymanie sic w rejonie iyszogrodu ai do dalszych

dyspozycji ?

7. Tree6 pisemnego rozkazu gen.Rommla doreczonego

dcy Now.B.K. przez pplk.dypl. 4ilczewskiego w nocy

9/10.IX. w rejonie JabIonnej, na podstawie ktorego dca

brygady zawrociI 26.p.ul. do Puszczy Kampinoskiej a gros

brygady na jej zachodni skraj ?

8. Tre66 rozmowy dcy brygady z gen.E6mmlem w warszawie

przed poludniem dnia 10.IX ?

Czy Panu GeneraIowi znane sa radiodepesze wyslane

prawdopodobnie w tyme aniu przez dcc armii Warszawa do

N.D. przez sieo radio Marynarki lojennej ?

Czy Pan General zna motywy decyzji gen.ROmm1a,

skierowujacej brygady do rejonu diazowna ?

Co Pan General dowiedziaI sic o poIoeniu nad Bu-

giem i Asia, na poludnie od larszawy w czasie pobytu u gen.

Ammla ?

9. Jakie zadanie otrzymaIa grupa kawalerii Pana Gene-

rata w dniu 12.IX ? Ofenzywc na degrow ? rozpoznanie,

czy Niemcy z Linska zwraajet sic na arszawc ?

10. Powody przerwania walki pod idinskiem o zmroku

13,11. i wycofania sic na Garwolin ?

11. Trasa marszu Grupy Kaw. na przestrzeni last'

Laskarzew - Lusobyki ?

12. Kiedy Pan General byl u gen.Dcba Biernackiego ?

Czy grupa byla jeszcze na wrieprzu ? Czy juz w rejonie

na zachod od Lubartowa ?

13. Tejon odpoczynku grupy kaw. w dniu 19.11. /pried

marszem na liejowiec/




RELACJA DOWODCY NOWOGRODZKIEJ BRYGADY KAWALERII.

odpowiedzi na zapytania postawione przez Biuro His-

toryczne GI.Kom.Likw.P.S.Zbr. p.gen.Anders udzieliI mi nastc-

pujacych wyjaftieh:

3

•

" Nowogrodzka Brygada Kawalerii zmobilizowana w marcu 1930,

roku, zostala przewieziona do rejonu Sierpca, w ktOrym pozos-

tawala do sierpnia 1939 roku.

Granica wschodnia pasa dziaIania Brygady obejmowala

DziaIdowo, na zachodzie Brygada sasiadowaIa z Armia Pomorze.

Dopiero w sierpniu Brygada otrzymaIa pozwolenie na zajccie

stanowisk oslonowych nad granica i rozpoczccia prac fortyfi-

kacyjnych.

GIowny wysilek obrony Brygady skupial sic w rejonie

Lid.zbark i na zach6d od niego. Poza tym mial byd broniony X/

DzialdOw, gdzie odcinek obsadzil batalion strzelcOw majora

Peruckiego.

Przed wojn4 nawiazaIem osobi6cie Iczno6d z generalem

Bortnowskim, oraz kilkakrotnie z generalem Boltuciem, celem

uzgodnienia wspoldziaIania a take oslony kierunku na Wloclawek,

na wypadek wycofania sie Brygady na Plock, co bylo przewidziane

jako jedna z ewentualno6ci w planie armii. Odnioslem wraenie

e dca armii Pomorze raczej nie spodziewal sic uderzenia z

Prus Wschodnich. Od ppIk.dypl.Peuckera dowiedzialem sic, tie

general Bortnowski mial wysIa6 do Naczelnego Wodza memorial,

proponujEcy uderzenie na Prusy Wschodnie.

Juz pried wojne, poIstezenia ze sztabem armii Modlin

napotykaly na powazne trudno6ci, ktore wybitnie zwickszyly sic

z chwila rozpoczccia dzialah.

Pierwsze dwa dui wojny mincIy na odcinku Brygady wzglcd-

nie spokojnie z wyjeitkiem natarcia na Dzialdowo. Wobec gytu-

acji w tym rejonie, skierowalem dnia 2.IX. 4.p.s.k. z wlasnej

inicjatywy za moje wschodnie skrzydIo. Dnia 3.IX. wieczorem,

dostala Brygada wiadomo6d o wycofriu sic 20.D.P. o 6wicie

x,- ,)4,44,1 -4rA svo/eic °A '),ac ,ires,, wok) oPree9

, Kir 4 c P4Age:iic-e , c /41c'e.4-

.444‘. .24,...101.4•)•3 oti 414-i <




2 ti

2S/ tit

dnia 4.11. w kierunku poIudniowym, na rozkaz dcy armii.

Wiem, ze dca 20.D.P. zaprotestowal przeciwko rozkazowi, naka-

zujcemu maszerowad Dywizji w dzieA, poniewat jut pierwsze

trzy dni wojny przekonaly nas, jakie se, skutki dziaIania lot-

nictwa niemieckiego.

Dnia 4.11. okolo godziny,9- 11.00, otrzymalem telefo-

niczny rozkaz objccia grupy operacyjnej w skIadzie 20. i 8.D.P.

oraz Nowogrodzkiej B.K. Z tre6ci tego rozkazu wywnioskowalem,

ze grupy moja 130.zie samodzielne, i wychodzi z pod rozkaz6w

generaIa Przedzymirskiego. Wiedzialem, ze sytuacja pod Mae,

jest bardzo zIa. Przeslalem memu zastcpcy, pIk.Zelislawskiemu-

polecenie przygotowania ewentualnego odejAcia Brygady, przes-

lalem awizo o przypuszczalnym odej6ciu Brygady memu zachooniemu

sqsiadowi, generalowi BoItuclowi, i sam z 3 oficerami udalem

s1 prZez Sierpc do Raciwza. Droga Sierp-Raciqt byla bpmbar-

uowana. Oddzialy 20. i 8.D.P. byly w pelnym zdezorganizowanym

odwrocie, bombardowane silnie z powietrza.

W Raciettu zameldowali sib u mnie pIkedypl.Dudziliski,

dca p.d.20.D.P., oraz dca artylerii dyw.e.D.P., ktOrym wydalem

rozkaz wycofania oddziaIciw 20.D.P. na Plock, a 8.D.P., na !froc,.:4.1 „s

WszogrOd. Dca 8.D.P. pIk.dypl.Furgalski zostaI skierowanY

do Wyszogrodu, celem zabezpieczenia mostu.

Z Raciqza zostal skierowany do pIk.elisIawskiego roz-

kaz odejecia Nowogrodzkiej B.K. na Plock i zajcia stanowisk

na przedmo6ciu Plock, przygotowanych jeszcze przed rozpocze-

ciem wojny.

Do Plocka przybylem dnia 4.11. wieczdr.

Brygada Kawalerii osiqgncla rejon Plocka dnia 5-go

wieczor. Po drodze byla bombardowana, przy czem ucierpial

stosunkowo najwioej 9.d.a.k. Wieczorem, 4.p.s.k. zajtia

stanowiska obronne.

Pik. Furgalski zamiast udad s1 wprost do Wyszogrodu

przejechal przez Plock. Most w Vyszogrodzie zostal wysadzony,

wobec czego cze6d 8.D.P. splyncIa na Plock a reszta na




3

I 2 I S Brygada miala powatne trudno6ci z aprowizacj4 oddzia-

16w 20.D.P., ktore spIynay na Plock bez kuchen i taborOw.

Dnia 6.IX. i w dniach nastcpnych at do odej6cia Brygady,

podjazdy wysylane z Plocka w kierunku Lidzbarku, PIoAska

GOry spotkaly tylko patrole npla i nie stwierdzily marszu

NiemcOw w kierunku poIudniowym.

W dniu 6.IX. zostala nawiazana lqczno6d z Wloclawkiem,

oraz z acq Armii Pomorze. Prawdopodobnie przy tej sposobno6ci

dowiedziaIem sib, ze przewi&ywane jest przesunicie Nowogrodz-

kiej B.K. do armii Pomorze. W rozmowie z generalem Bortnow-

skim omawialem to ewentualno66.

Nie przypominam sobie, czy dostalem w dniu 7.IX. in-

strukcje od generala Przedtymirskiego ; mozliwe, ze instrukcja

taka zostala mi przekazana.

Gay dnia 8.IX. Nowogrodzka Brygada Kawalerii otrzymala

rozkaz marszu za Aslc.przez Puszcz Kampinoska, zaproponowalem

przesuniAcie Brygady na Modlin, pOlnocnym brzegiem Wisly, na

co nie uzyskalem zgody dcy armii. Brygada pomaszerowala do

Wyszogrodu brzegiem poludniowym. 1;), ,re,e441-0,v5

Po osi4gnileciu Wyszogrodu, stwierdzono, ze most byl

gle wysadzony i do przej6cia przez piesze oddzialy, a na

brzegu poInocnym Wisly znajdol„ali si c Niemcy.

W dniu 9.IX. w rejonie Wyszogrodu nie otrzymalem

tadnych rozkazOw pozostania w rejonie Wyszogrodu. Pierwszy,

konkretny rozkaz nakazujacy pozostanie pc) zachodniej stronie

WisIy, zostal Brygadzie przekazany przez oficerow sztabu armii

Modlin, ktorzy na mogcie w Yodlinie zatrzymali' 26.D.u. Bry-

gada miaIa pozostad w Puszczy Kampinoskiej, a ja mialem

natychmiast stawid sic u dcy armii.

We wczesnych godzinach porannych ania 10.IX. przybylem

do Rembertowa, gdzie dowiedzialem sib, ze :

1/ Nowogrodzka Brygada Kawalerii przechodzi pod

rozkazy generala Bortnowskiego,




4

2/ 26.p.u. mimo rozkazu pomaszerowaI dalej w kierunkd

JabIonnej, za co dca armii chcial dcQ puIku oddda6 pod sad

polowy.

W trakcie mej rozmowy z generalem Przedtymirskim -

ten ostatni zostal wezwany do telefonu przez generala R6mmla

i po powrocie oawiadezyI mi, ze s4 nowe rozkazy dla Prygady,

ze general R6mmel prosi mnie do telefonu.

Od generala R6mmla otrzymalem zawiadomienie, ze z

polecenia Naczelnego Wodza, Nowogrodzka Brygada Kawalerii

przechodzi pod rozkazy generaIa R6mmla, ktory nakazuje prze-

sun46 jet do rejonu Wi4zowny z zadaniem zabezpieczenia przej6d,

przez na poludnie od Warszawy. Po osiagnic.ciu Wiazowny

- mam sib zameldowad u generala Rommla w Warszawie.

Przypuszczalnie juz w tej rozmowie otrzymalem wiado-

mo66, ze na odcinku WisIy, na poludnie od Warszawy znajduja

sib , oddzialy plk. Grobicklego. °cor 2(*1,(" 44 "' 1I n?,

Po tej rozmowie wr6cilem do Prygady do Puszczy Kampi-

noskiej, i po 6clagnicciu dc6w pulkow na odprawc - dalem

rozkaz przemarszu do Wiazowny, gdzie sam udalem sic w nocy z

dnia 10 na 11-go.

•Brygada Nowogrodzka w ciszu dnia 11-go zbiera sib w

rejonie Wi4zowny. Zostaja wrs-lane—od_dzialy-AlaVawiaz=41.al

Iaczno6ct z grape,. pIk. Grobickiego //°'

Dnia 11.1X. wieezor„em, melduj sib u generala Rommla

na Rakowleckiej; tutaj otrzymujc, rozkaz utworzenia grupy

kawalerii, zIozonej z Nowogrodzkiej Brygady Kawalerii, Wo-

IyAskiej Brygady Kawalerii, oraz grupy pIk. Grobickiego /pulk

K.O.P., resztki 22.p.u. i jeszcze inne drobne oddzialy/.

Zadaniem grupy kawalerii ma by6 obrona WisIy na poludnie od

Warszawy. Nic nie wspominano mi o ewentualnym dzialaniu na

pomoc generalowi Kutrzebie, wzgldnie o przewidywaniach wsp6I-

dzialania z generalem Przedtymirskim.




5 OND

/3.1- 23/414

Wieczorem wracam do Wieezowny. Tu dowiadujc sic o tv ,e) 2, / •

przekroczeniu Wisly przez NiemcOw i wydieet4 GrobickiAu - 0-kr

zarzqdzenia dla przeciw natarcia.

Dnia 12.IX. - jestem ponovmie u generala ROmmla, gdzie

otrzymuj wiadomo66 o odcicciu Warszawy od Iublina przez

Niemcow i rozkaz natarcia na Minski Mazowiecki, by zatrzymad

marsz Niemcow w kierunku Warszawy, i jaknajdluzej nie pozwolio

na zamknicie Warszawy od wschodu.\

Na pdanoc od mej grupy kawalerii mialy nacierad z tym

samym zadaniem zgrupowania generale. Zulaufa i Maladhowskiego.

Wiadomo6ci otrzymane o zgrupowaniu generale, Przedtymirskiego,

ograniczyly sic do stwierdzenia, ze walczy on na poludniowy-

wschOd od Miriska Mazowieckiegoll

Po powrocie do Wigzowny1 76vdujc sic postawid nad

WisI4 grupc pIk. Grobickiego, oraz podporzOkowane, mi 10.D.P.,

Nowogrodzka Brygada Kawalerii otrzymuje rozkaz uderzenia

trzema pulkami w pierwszym rzucie kierunku na poludnie od

Minskaina ktory szose od Dcby Wielkie zostala skierowana

WoIyAska Brygada Kawalerii/, z dodatkowym zadaniem utrzymania

14cznogci z grupe, generale. Zulaufa.

Dnia 13-go o 6wicie, grupa ruszyla w kierunku wschodnim.

W Nowogrodzkiej Brygadzie Kawalerii szedl w pierwszym rzucie

na skrzydle polnocnym 25.p.u. W odwodzie Brygady byl

4.p.s.k.

W ciesu marszu, idscy na poludniowym skrzydle Brygady

26.p.u. zgnbil sic i do korica akcji na Miriski nie nawiazal

I4cznodci.




Po kilku godzinach akcji WoIyhska B.K. zameldowaIa,Ze

nie ma nikogo na p6Inoc od siebie.

Przed zmrokiem plk. Praglowski przekazal mi radiofonem

rozkaz generala Rommla: " Natychmiast przerwa6 bitwc sto z roz.

kazu Naczelnego Wodza - przej66 za Wieprz do Kocka. do 4trspozy-

cji Naczelnego myodza. Warszawa broni sic nadal".

Nakazalem przerwanie bitwy i wycofanie sic w kierunku

na Garwolin, wyznaczajac jako ogany rejon koncentracji lasy,

na pRluanlowy72zach6d od Garwolina. DokIadne miejsce koncen-

tracji oddzialy mialy dosta6 na mo6cie pod Garwolinem.

Przy oderwaniu sic pewxe trudno6ci sprawial ogien

cictkiej artylerii niemieckiej.

Przed odej6ciem orientowalem sic og6lnie o tem, ze 'Tien

cy weszli na szosc micdzy Garwolinem a Lublinem. Luny polar6w

potwierdzaIy otrzymane melduriki. Rozkazy do odej6cia otrzy-

mali obaj dow6dcy brygad, pIk.dypl.Grobicki i general Ankowicz.

Przemarsz w kierunku na Garwolin odbywal sic w ogniu

artylerii niemieckiej z kierunku wschodniego, oraz z za WisIy.

Byl,do66 skuteczny, uszkodzono m6j samoch6d, w kt6rym zostal

ranny jadetcy ze mna oficer.

Garwolin dogorywal. Musieli6my obchodzi6 niektOre

ulice. Nietknicte byly tylko koszary. W Garwolinie zostawilet

oddziaIom szczeg6Iowe rozkazy gdzie sic maja, uda6, sam pojecha-

lem do le6nicz6wki Podlaski, gdzie wyznaczylem swoje m.p.

Po drodze do Garwolina podporzadkowalem sobie maszeru-

j4ce oddzielnie w kierunku na Sarszawc dywizjony 7.p.u.,oraz

1.p .szwol. , c.. „,, , - f.

Po skoncentrowaniu mojej grupy w lasach Laskarzew,

po potyczkach ze slabemi oddzialami rozpoznawczemi pancernymi,

ktore zostaly odrzucone i zorientowawszy sic w ugrupowaniu

Niemc6w zdecydowalem wymarsz o zmroku dnia 14-go IX. na

BaranOw. Dla zmylenia 7riemc6wi nakazaIem pozorne natarcie

na zgrupowanie niemieckie zamykaj4ce rzosc= Garwolin-Rykl

skierowalem gros sil na przelaj, obchodzb,c to zgrupowanie od




zachodu i poludnia. Udalo sic pr'ZeproWadzi6 tabory, szwadron

T.K. i czc66 samochodow osobowych.

Pod Baranowem znalazlem most zerwany, wobec czego cz466

kawalerii przeszla przez brod w Baranowie, a tabory skierowalem

na Lysobyki. adyjechawszy tam przed oddzialami zde,2yIem zatrzy-

mad patrol 4.p.u., maje,cy z rozkazu generala Dcba-Biernackiego

podpalio most.

W ci€gu calego przemarszu z las6w Laskarzewa za Wleprz

grupa nie byla bombardowana.

Od 6witu dnia 16-go wrze6nia oddzialy zaczcly koncen-

trowa6 sic na poludniu od Wieprza. Ja udalem sic do Lublina,

po mapy. Lublin znalazlem opuszczony przez wladze, kt6re wg

otrzymanych przeze mnie wiadomo6ci juz kola 8-go wyewakuowaly

sic w kierunku poludniowo-wschodnim. Lublin przygotowywal do

obrony pIk., kt6rego nazwiska nie pamictam, przy pomocy posla

na sejm rotm.rez. Dudzillskiego, ktory wykonywal wypady w kierun-

ku poIudniowo-zachodnim, przyprowadzajac z nich je7c6w niemiec-

kich. Lublinie dostalem amunicjci aywno6e.

Dnia 17-go wrze6nia bylem ponownie w Lublinie. Dowie-

dzialem sic o emierci rotm. Dudziliskiego, a nie mogac nawiazao

I4czno6ci z Lublina z naczelnem dow6dztwem - wyjechaIem w kie-

runku Chelma, w poszukiwaniu jakich6 wytszych dow6dc6w.

Po drodze do Chelma spotkalem oddzialy podlegle genera-

lowi Dcbowi-Biernackiemu. W Chelmie znalazlem zamieszanie.

Spotkalem sic tutaj przelotnie z generalem Przedtymirskim i po

dlugich poszukiwaniach odnalazlem generala Dcba-Biernackiego,

w okolicy Chelma pod lasem. Generalowi Dcbowi-Biernackiemu

zameldowalem, ze podporzqdkowujc mu sic z grupq, czego general

DO-Biernacki nie przyjqI, proponujec mi blizej nieokre6lona

akcjc na Wlodzimierz WolyAski l wzglcdnie BlIgoraj. General

zrobil na mnie wraenie czIowieka zupelnie zalamanego i nie

majqcego tadnego okre6lonego planu dzialania. Na moja proac,

by cofn4I rozkaz niszczenia mostOw na mojej drodze general

DO-Biernacki nie zgodzil sic, twierdzac, ze z kierunku p6Inoc-




IND 8 25/A/4 I°

nego i panocno-zachodniego spodziewa sie uderzenia oddzialOw

pancerno-motorowych.

Po powrocie do swej grupy zastaIem wia omo66 o zajciu

Lublina przez lliemceiw. Zdecydowalem w'mars lerunku polud-

niowo-wschodnim, do lasow KozI6wka, by ominaa Lublin od p6Inocy

a nastunie dogonie zgrupowanie generala Dcba-Biernackiego.

Przed wymarszem otrzymali6myprzez radio wiadomo66, o

wkroczeniu Rosjan. Zdecydowalem sic po polaczeniu z generalem

Dcbem-Biernackim,maszerowa6 na poludnie . Oddzialy moje w

citlgu dnia 17-go wrze6nia nawiazaly styczno66 ze slabemi roz-

poznania niemieckimi z kierunku zachodniego, jednak nie byly

(Dui i./ Ykti/ -,: Po postoju, w c': ..-

.ti, a 18-go Wrze6nia w lasach Koz- ,,,,

,

. , • lOwkil ,ruszylem wieczorem za ieprz, przez liczne,-PuchaczOw. --...—pH7 (

7, Dnia9-gowrze6nia w Loznej lub Puchaczowie spotkalem generala

'\,-

Plisowdkiego, ktory przywiOzI mi wiadomo6ci la ruchu Niemcow z

Brze6cia w kierunku poludniowym. Rowniez w tym .dm przy-=

* apuszczalnie dostalem wiadomo6ci o oddziaIach niemieckich w rejo- \$.,

nie Zamoecia.

;ieczo7m dula 19 o wrze6nia wyruszylem do rejonu

Re owca. Przefn sz odbyl sic bez przeszkOd, z wyjatkiem

10.D.P., ktOra przy przej6ciu szosy CheIm-Lublin stpczyla

walks: z Niemcami.

W czasie po t ju w lasach Rejowca, oddzialy grupy byly

bombardowane. Straty byly niewielkie, dzicki rozprOszvniu

oddzialow po lasach. Kilka samolotOw zestrzelono ogniem kara-

binkOw.

Wieczorem dnia 20-go wrze§nia wyruszylem na Grabowiec.

Po drodze spotkali6my oddzialy 1.D.P., oraz generala DOa-Bier-

nackiego, ktOry tym razem zgodziI sic na podporzedkowanie sobie

mej grupy i zaznajomil mnie ze swoim planem dziaIania:

Posiadal wiadomaci o dojaciu Rosjan pod WIodzimierz

WoIyAski i Luck.

ZamierzaI przerwaO sic przez oddzialy niemieckie micdzy

Zamo6ciem a Tomaszowem Lubelskim, kierujac:

powa'Znie naciskane.




- 9 z 3/4 • Na Zamoge zgrupowanie generala Olbrychta lub Kruszewskiego,

- Na Komar ow - Majdan-Krasnobrod: moja grupc,

▪ Na Tarnawatkc 1.D.P., za- It6ra mial dzialae general Wolko-//.

--- ".p

7"4,,K., ;ii4 A 411 - .34-44'r Natarcie mialo rOzpocza6 sic o gwicie &ilia 22-go

lATzegnia.

Kiedy protestowalem przeciwko rozprOszeniu wysilk6w

i proponowaIem skupienie oddzialow bliej mej grupy, by piechota

mogla latwiej wykorzystad przelamanie frontu niemieckiego przez

ma grupy - general Dab-Bi.e*nacki podtrzymal swoja decyzjc.

10.dyw.piech. zostala mi odebrana i podporzadkowana

generaIowi Kruszewskiegu na kierunku Zamo66. Natomiast

otrzymalem w skiad mej grupy :7azowiecka Brygadc Kawalerii,

kt6ra miala osIaniae tyly, oraz kombinowana brygadc plk.

Zakrzewskiego, w skladzie Pulku Wileriskiej B.K. i Warszawskiego

Pulku UIanew. PuIkownik Karcz otrzymal dywizjon 7.p.u.sktory

dotychezas dzialal z moja grupa, zatrzymal Pulk Kawalerii. K.P.P.

natomiast 1.p.szwol. pozostal w mej grupie. ' 4/)

Jako cel natarcia wyznaczylem poczatkowo kolonic Polany,

przy szosie Zamogd-Tomaszow, skad grupa miala dziaIae na Sucho-

wolc-Krasnobr6d.

Warszawskiego Pulku UIan6w, ktory mial bye pod Komarowem

nie zastalem tutaj i nigdy nie widzialem.

czasie przygotowywania natarcia otrzymalem wiadomoge,

ze do generala Dcba-Biernackiego przyjechali parlamentarze

niemieccy z propozycje zloZenia broni. vial bye z niemi ofi-

cer 3.p.u., z pismem generala Monda, namawiajacym do Doddania

sic. General Dab-Biernacki propozycje niemieckie odrzuciI.

Natarcie wyruszylo popoludniu.

Przejgcie przez szosy wywalczono okolo gon7.23-24.00.

Opcir niemiecki oceniam na akolo kompanii. Zdobyto 7-8 c.k.m. ) , nlewieau jencow. Przy przekraczaniu szosy widzialem stosun-

kowo duo zabitych. Ze strony niemieckiej dzialala artyleria,

ale tylko lekka. Po otrzymaniu meldunku o przejgciu szosy




- 10 •

zawiadomiIem przez radio generala Deba-Biernackiego i sasiad6w

o otwarciu przej6cia.

Gay pc) p6Inody przekraczalem szose na trasie Wolynskiej

Brygady Kawalerii w rcjonie Polany, Niemcy w sile przypuszczal-

nie kompanii pr6bowali przeciw natarcia. Zostalo ono odrzu- / r

cone w walce wrecz 2,4 (-(2 fe; e-i-

Marsz na Suchowole odbyl sic bez przeszk6d. W Sucho-

woli widziaIem sic po raz ostatni z pIk. Filipowiczem, ktary

podciqgaI konowodnych i tylowe oddzialy, poczem mial ruszy6 za

Nowogrodzke, Brygadq Kawalerii na Krasnobr6d. Pozostawilern

tutaj 4.p.strzel.kon4ych dla trzymania przejc6la ala brygady

plk.Zakrzewskiego i p1k. Karcza, ktory meldowal przez radio,

e idzie za mnee.

Pod Krasnobrodem 25.p.u. napotkal na op6r Nieme6w,

kt6ry szybko przeIamal szarek, ponoszqc przy tem do66 au,e

straty, szczegolnie w oficerach. Pierwszy szwadron tego puIku

z por. Gierlewskim poni6s1 najwiqcsze straty.

W Yrasnobrodzie odbito wielu jeLc6w i polski szpital.

Przez Krasnobr6d przeszly:

• Z Nowogrodzklea Brygady Kawalerii: 25.,26. i 27.p.u. oraz

d.a.k. kompania T.K. w bardzo zmniejszonym skiadzie;

- Z Wolynskiej 7.K.: 19.p.u. w bardzo malym skladzie;

• 1.p.szwol. bez dw6ch szwadronow, z jedua bateriq 1.d.a.k.;

- Resztki 22.p.u. i baonu mjr. Peruckiego.

Tabory grupy zostaly ()delete przez Yiemc6w, ktorzy

przeszli do przeciw natarpla od strony_Ruaki Tarnawatki. 61.47 11€/?1,-"‹ OV Z 4 •i• a/f ■ 4+ C 4 4.1 <

✓ Zbierajqc oddzialy na poluaniowym brzegu ?lieprza sloysza-

lem odgiosy bardzo silnej walki na polnocnym brzegu. TTiemcy

zaczeli naciska6 z kierunku wschodniego po poludniowym brzegu

Wieprza, wobec czego zaecydowaIem sie maszerowa6 dalej na po-

luanie, by nie dab sobie odciq6 drtigi w tym kierunku. Grupa

ruszyla w p62nych godzinach popoludniowych.

Z rejonu J6zef6w -Ciotusza zdecydowalem sie maszerowa6

do Puszczy Solskiej. Tutaj, w lain 24-go wrze6nia grupa za-

trzymala sie do nocy przed szosq Oleszyce-Belzec. W nocy




- - 9k, ' 3 /

24/25-go wrzegnia, oddzialy omincly od wschodu zajcty przez

Niemc6w PIazow. dniu 25-go wrzegnia w lasach rejonu Luba-

ezow spotkaligmy resztkl 6.D.P. ZaczcIy doIqcza6 do nas roz.

bitki grapy generala Piskora. Wieczorem dnia 25-go wrzegnia

ruszyligmy w kierunku poludniowym, by przej66 szosc Radymno-

Lwow, micdzy Krakowcem i Jawprowem. Marsz dwoma kolumnami w

ciggIych utarczkach z tylowymi oddzialami niemieckimi - byl

cictki. Wzicligmy duo jenc6w. Nie mogotc ich prowadzi6 ze

sobs; rozkazalem pugc16 ich wolno.

26-go wrzegnia o gwicie, Nowogrodzka Brygada Kawaleril

maszerujecy w zachodniej kolumnie natkncIa sic na op6r niemiecki

na szosie na panoc od miejscowocgi Broszki. Podjechawszy do

stray przedniej nakazalem natychmiastowe uderzenie na Niemeow

w szyku konnym. Natarcie 26. i 27.p.ul. mialo powod7enie,

wzicto okolo 100-tu jenc6w, duo NiemcOw zostalo zabitych,reszta

rozbiegla sic. l'ezpogrednio po opanowaaiu miejscowogei Broszki

skierowalem 27.p.u1. na miejscowo66 Morance. Tutaj wywiqzala

sic nowa walka, przypuszczalnie z reszta batalionu niemieckiego,

kt6rego czcg6 rozbiligmy w Broszkach. czasie tej walki

podciqgalem przez Broszki reszte Nowogrodzkiej Brygady Kawalerii

9.d.a.k., kt6ry dotychczas w walce udzialu nie brat. Yasze-

rujqca w kolumnie wschodniej brygada Grobickiego, bila sic w

tym czasie rOwniet na wysokogoi szosy. OdgIosy tej walki

slyszeligmy. czasie natarcia na Moral-Ice, gdzie Niemcy zaa-

larmowani bojej pod Broszki stawili silniejszy op6r - przyjechal

parlamentarz z dow6dztwa 20 / / D.P. niemieckiej, proponujec

zIotenie broni przez nasze oddziaIy. Gay to tgdanie odrzuci-

lem, zaproponowal zawieszenie broni i pozostawienie nam wolnego

przejgcia w itierunku poludniowym, pod waruniiem, ze nie bcdziemy

atakowa6 napotkanych oddziaIft niemieckich i odd.amy wzictych

jencOw. Na warunki to w zasadzie zgodziIem sic. Oficer nie-

miecki chcial przedstawid je swojemu dow6dcy dywizji i z naszej

strony pojechal z nim pIk.dypl. Szweicer. Plk.Szweicer przy-

wi6zI potwierdzenie omOwionych warunkow z jednym zastrzeteniem,

ze oddzialy niemieckie zaatakowane bcd4 sic broni6.




4

- 12 - 43 "4 4 11 4 Po odejEiciu 7iemcOw ruszyli6my do rejonu Dernaki gdzie

byla wyznaczona zbiorka oddziaIow grupy. W rejonie tym chciaIe3

zdecydowaO dalszy kierunek marszu, edy'Z dotychczas nie wiedzia-

Iem, jak przebiega linia trzymana przez oddziaIy niemieckie.

Przypuszczalem jedynie, ze Niemcy wycofujcl sic w kierunku za-

ehodnim, sqdziIem jednak, Ze sa jeszcze bliZej Lwowa.

Przy podej6ciu do rejonu Dernaki stwierdzili6my, ze jest

on zajety przez Rosjan. Pik. Grobicki, ktOry udal sic' do Lego

rejonu wyprzedzajgc swoje oddzialy, zostal przez Rosjar wziety

do niewoli.




/ : / -- ■

I

/ 1 : I

I• bark

D*1

I

►

1

•

4.0 •,* ••••

AMP

Nokvogrodzka B.K. Szk/c Nr/ do P/anu Os/ony Koncen tr

Skala: / :Soo.000

B




Nokvogrodzka B.K. Sytuceg.a z dn. 28.Z,39r

5,koth: /:300 .000

•

C

I

0000000.57,0

20.DP

4.P. S.K.




26. u/ ..

_

Nowogrodzka B.K.

zu600vid 27 t.

0 Zieiona

c_57- u iZuromiq

Nokvogrodz4a B. K. Ugrupokvanle no postoju pv dn. 7 w. r

Skala: I : 300.L.100

/111411 771114

rk

25. Jf




3L I

Meldunek o ujeeiu gen. Andersa i gen. Plisowskiego.

0 " / ;"=-1 c>,

ItOT,.'.AH t.'Y YitPAY1HCi M .ZPuBT Ort. •

ice!n:L1 APYY 1 -ro PAIII'A z T!1!"021E

'if

Zb06 ;IC.:iit2E1111E 030 LUTA B OTHO; ZTT 1'0E17:if 3(',9.29 r.

KAPTA 2C0

KomaHrlyTo'50 110J1bC1V7, 2 ROHH OP OBEVOTT VERO rpyrno

re He nan AFEEPC , ero a rIN a f1lE4 VI re He p IT.JIMCC 13Cal 8a2z gme HET .

I loom sEo7,47 on Do c , noc T'0 OHM 6yrtyT HO wa a 6 er.Nom a .

i 4 clizt4,2 ogttz, duo a.4-Q, KA:24-iiztuut-Cc 0144.,-0-4?

_f) 1{CMAH:Y i ii i ul 10)11-1011 KalAirkAP}I 2roPAH1'A

TiOJIEHEB

osnetralatio H OITIDa VIE HO no cmicKy

0,111PaBJIEHO nozyge HO

514




r

g 2%

044 r/

,03,e 4,7z-

,




/(14•41a* How . 13'k .

04 gIcLott.,

9

7de,vigt,t;

koim. Kw. 1.4)A4

Y24,4a,ttar,L, (L. Fri,. gi.jap ri,t4Aq J7-9-ioviA.-okfrev;

di; toy; ceel Pdiry rt= at“;

kowet: 42.

.<50,14rAtk




64(

TeditlatAA.

-Nca.ck V a-7-1y

As-vteoez-rs-4 014-kik Jvt-d ieZrc I

14,44Lia.4.44.

2;et.t-Z-Z.44-%‘_ 1-44RiggsaPg,




22

44. cy Nov.BIZ

pk4 tap( ictoiAckek jrrei Itot

t4449.

TO If; foto" 44A -1 1ei

;T. it.t.bb.$ 14 ? 1-04 fait.° /17ikta‘tfit ent4A-A 2,o , ; 1)493,- alt . idit■ ,

14th 1(4244\07°

0

tc94A42.

ks1":7-"Ze,t_ !Ft - 0,4w, kfrog--1 deo.=

m}t9- . 4ivo

1R,44tiA:4,




01-

644-;144,4 Pirisroll 444-rd 40 eisn, — 1 a.t: tive?,404-1,

1AA,Z4L dA*4L1-1,44.1/4 44ar"-a- °4° 04 kfritack,

IcA-44-otitA,

tic 14.44,

444 • ; Wkiatott4i4a.. 0-0 1t

f...41-41

.0.44#;s14,: 0.6yrk.u., sip°

07,44.-44,0

A5110't H 10,;4474A, 1444,„

vi,4L '

. 4,4 4,4t. t, za144044. Cam. t

,,1,4.%-alref-s1 fr-alkt c.xyhze44.-4 ;




1171%9201%1 kAI:4244.4

3141 2 " 1;24

- ik/f4L ;

4e-e/tk: utat:c co,t,t4-

2/1-4214,01 131.91-i64-j-f 2_

is Ott eYti ; 1-4/- / 0 b • • / i tAn CAL-e 6

iro

) hwit-tic 1 14 AA"-e'e/cA tt 14f.1 1- I 14A464-4

vErtiro-cAti-sc_-. . A4e- re.(4.44,




.

ot„ 9.4e.ALAN.A, K:4-71, oi

, 42AL ,„&f:),6;111,44"1 942t-- z>v- 14•1




1Y04. 2 3 4) ,/th,n1;

9n4 0-6;y4 icAA /j4,61-6..

. /ttiw►M' =Ott. 0-04 ts 44i apt va-tee,

GtAL 4.,Pdro-&4)

sytt,711.19„, wytak LQ, /PIA'Ad sa-e:

2,07410

oddi :Je 01.7r, "r"Ati 614,AA,

tes;444.0)44 eiri kyi;)/e,tzpee (7 4

114,H et'N atal

h4116140-it; ■




v2A4":--e-Asi ,aatg/A4Ad

1.14/1- 1 144.4 'qa,t44k ko-644-1t..

1

T1 VIA■E".4frx4A., folar.i. ICRALI

0,14/÷4-(tA:ta /hil. ilk Ste/4. r0eA.::1-111,t)

.44-4 04.inaro ( 5 —pkittpe , iAcait4Azt, JAA:411(494,4,0A-1.4. xkia,- km4441-c..




j1,041,a

C% C4tr-te etWat4.

%fee1;r1tX.C4)` de-74d€-■




04. g 2

ofY-1-44L. C- Ti. Pt; ce4 i■t•444:

Av1 b v-

4Z4_4/tOttit fr--■--, t/lirrie-rf

L)

?)'Itri f ,

0444.-

tat,

1 1

fl\-J:t.4 L. 7t,_■

1-.2 1.(-4524441) 414,

VIA.t. ,fr-91,6A I 5- CF4-4-1-

`11-://1414 11/44414 4t-4-c'y




.6)-12itAzu,

ofo/L

30




gI23114-12 /.1Z • 11

p9-191

L 24. ji

61(

Peow,e, , 0 > 2

Ark

Ledre.r 6444

1 d. - c

e grS4 z.0-ei;4,41010 ,

k•-6-ei-, kirr ,7114inds.




klep 32

1:2SiA)2




44A- - (mt gro 23161Z 3 1./?,

1A2 ItA2t4e4416:• cat" 4. 1;1 , 4 44 2713' 14X7 Apt44-1,(71„

ov& aq,e, w44. h Oat) iirrt,

06,4_ fr#6-4A-ei° ( la' n44/1A` • ;

t6,r,v(49wo ti..94re;14, g.o




(.44- KA04,

• •

tA.42A.Au-kAAJ (Yr .,G 444:c &a",

34

71/L;1A—. SLA4x- ,it:tr/6 Er)

ekt;fnieNq 011,1

tt)--417: 04,1rna-‘,

11 / Z.




al) Alk6 PAI-gy 01,et‘z.

.,/t2 /1;2-49to F 2A91

n Re-ftr ar,r, 2, 0,144

r 2 *Ai a




06-4,TotbA);,, /14)/47a:

fr-r-H ocese, r • 71/v;z4.1. ,/ti»( -,-0-1,1A,r,

2k4i, (e;42:

ix,tAfln (v1...,0,0g)h /15 „)

(1,,,...■-1,1,1%.1 p- oto

(0 1.42.tit4.:- cARA 0-40tvritAQ ik'n4744-44n, fr„,




()XII .141t 4iii-N,YLAN9"14 Cele-RA-A"-

fyvv■A ‘74L t ( 6viN( CeAnti"1-%. CrIrla,L

yfAxvh 0,Unt. V.AD 9-67=

7(yr tva,

(4-0,04, ote-Tr,

69-k . 13:sulk-It /#

.

• 41' Th-S eical,u,




•

3r 2 341 Z Zik " 2/10k

1441142-(1 Z._ 10 (‘L,

Ikvv..wye

iyajk ,91L 4,0-,r1,49,01 ()1442.. !4 2AtA4L V‘t .

eAtt-11-3

zxLetuyi-IA4..

4/%3 04111--L.




L t‘ Z-e) tA-di2A—'-c

kk-AL / tw.

z

k; 6

)/ 04'0.44.; d9-;Lo-

T. uo ki) ; L , . fatL ‘,4-)-1-6., -/-.,7 A-1,4r

1.0, 1.1" 4 -c

J-11-k., a, IA+

( lam- r- (rt 2,42,gut.r.e, ,it„ fv, )

1'). – /e--'' ce-dA') t4 LP(. 14•N Nt- (f,01,-Lt.




Lfo

0.44ti,„)acje,,,




119A"604:11rscao

14-14,42I);

6-r- 1:4 35:43144iy oxizs f

t;r6/n14 4*/ '411114(4iLeA;t: kit

6444. 04.?3)Lcr-irz. k7eA /

.2w1 ce-ez-Z.‘ Ake. fe.A 11--,45/-efabc,

aY1L,11 .

4. lei

044--

44,1„0.41.) wevi, at/kg trric,erdo hor.s"-- 1-01.14Att„.

Les /41 • el4fe,f,evt,roit r- A

l - r'

/4r7 /




f64420-du:ikei4-1- tot L

714/17fr*" 2. MZ

2-

-0-047

ITO rt. haid-Vi

/nA'din/r d°%'Q■ ,14(C;

or; de MA ,474

rg.°7 144)




grau 134(

oik,A,4, a

7)AA2- ..frerria 2-Aa kike-)04,9 hn)

vvdt,i2A.011,

It;

1/1".404-1.4,„% 7144,

0 - J-0-0-314,w 19-0( iv4r* woreA4-,

t.i2dA2A4-44‘ L71 tyca_




4 r iT('

44

TS 1/ Alt

Pme-

Ceel d"E;IJ

(1-%A. L.o4■ 46, (L4A9a0

Tif VAWYS 45?4" -1-,1,%4';‘)

13-1A (A0 ,5 nAA-i




, LtS i.fiwto-r---- rt.()

2 (.414-01)-1,Te/t, 011-411-'' ' ,

ufti Sfri 5K. —14-4- .A-1--- -C-- . 7;-.31-..--t' 'a-l-k.

I l' SA_ a/4v l'%41' tAAA/t-- -6,".: e,sL......"_r evc it...) •

t,.

1sT E I Ail Z.-




VI-1h)

/1/- 64-1

1/t"..(2/Y1A-.-j tile-511 1142Z/V;

1,5; 11741A"I\

&Ve06:rt. :0'11/ • fi/fr‘,‘ vl-10.r

44)794/4




ttl.

fe4),(k. weo 1,14,tz)ke-vL. tiAL

1P(44#1k tittrP W.A40011-61kr ■ iniete'■

111ArgM14‘4., 1444,44.4,- lo14.4a6o4) I 2ikitlg; k f, "w Tic Aiar_

((ri6vi..jt ;f 244 tiii-rote,,,ok it) (404.94146,,d-oz.

trif h-1a'( 14 r,e4.9

itt-t-c/a-9-A

fro,r . Et2

tt-se74,--442141-.

'4941 4.4:i




"b/g

B.I — 283. • NowogrodZka

"07

Dnia 3 i II rzut B.K.zostal przesunity do LEIcka na lewym brzegu Wisly,11 kim. od Plocka,gdzie przebywaiem 5 i 6.IX.

ICE npilz, 3.n. 4%




0)(°-" e //Ai a le" 41

etv,61.4.0

11441/..3 pe„,

aryti-tAA,

x,•

1! o-v-L,ThiwgLA.Q

3j

it

Vt"1-1,....$,%,

ACP"'";t




g:r 3/AI 2 CS°

5-76 aVia4C: /3")?ri.017 )404/Lt 14))/44-,

pirukAA gtA4-44^.1)-A-1.A " 4/4 tfiA,g4,1

k

42.2_444/4 et4 ,4".4-frA K.,. to)




7 57/ J1(12 1:-/-1)- •

2 511 a. /Z 1=-• 6/7- Mr -2 di, at .

/47

41-24/17-41tu. „dirweoft. 4// -ivi

Q," I. 2,;;1: X10 keirie;-e ,

44/23€/el PG-,/ '40




Att-. di/JA • Azhiz*L-- /NI

<S?/14.44P, -/tivvivr‘A )-ku-2-r- 1A-9.

ovieo

52.

,„ LA)/ 3-0,-)-) owK

64A., 4




10114--diteig- ra-c. t 3/A) 4,e7_ _

.071 4-14/rit -14-

a,A(449,w4..) 01.714/. aft u,

&,-rtutaA.-Io

tpikr.




;JA a7 kgr/z,zei.eva.,

Z Per4 . niti

13-obt. ).4A-ro,

est IAA- Pa-ot)

1/4.44/4 ,

2 ) ‘2,404 ■ ta■Sol■wn

041 F60 .. 41,4 ely1,4 • e.,/37142, -

4,9etve,,:c . t9-T6-ft'l:C; jtiai OtC0 44-)%•Lsi i=?Aet!

; do - 062._ kre

,AL.E,‘„ c m.isk ,

frrpt 24V/401414.: 4414,.-rit

Aravt)C 4010




- re,C174-4-1-•; ny.-2704-

4-4k -

13 II 25 NOW• B.-K• 37 3 /41,210/n.rx:. -SS

1)rzeprawa pod obvtrzalen art. niem v nocy- bez fitrat•

')(fm 244-1)3




' K

litZt” & eit44-

/■.is.

2-3/A1 5.(7 4a2„,

t44" w Itia4c

1-(0/01,6.yil. . ./(t) ; 1>,.4*-i-ii41.1

ti

$4,4111,-, NitiAZA, 11-axo t,it4 (611A-t.

/4.4.1...) &ef•■■%-a■..- ( 3 -11

2461) 1.1.40 41131

r ti 1,0440'61 i 4019- iht-o - fre,„

'`). H4 1144 tt-A..2 &

let;* 4A-L-:' C- gIrt- •

2 // 04.44-141AT of"' -46-41-1k I.- wyrt-iv; rtAte-, ■ a-910".--.: , ti wit-, ovieA-1,- /Fv:•ki...

ke.44 04(41s 44,06,v1, 2. i,4->e.-ft, aiend, C 4 • , 1,,,sL.

(1-AA7te ivvve. Protdi-rn. tcr.-)01,4 64% j-Ple 1 H. PvA ,14141 hmt /0.10,4.4

6" t•4 rpm tr-4,es.eit„,45.




iliA If Mak, 13. KT 13. zykli rt /.5_07- 5-7

int..41, ,...4.-aki.......i.... do 1 (9 ,2pP i 4, 54 . p itf . p,,,

f fricl Viti /14;%A.Zzu, / 714-1..,w i c e,e.., tiac,r,& 4w&041P-44 4.17; :

he tvel offteveii 1'2, 44.44-eit' G444-11NO frd--,A : . R14eiv trrik_ Al.9.1-. yin.edi 21-4lks-i h 1.i; • (6-ai..Ak

i &I.istMW hty&-tn): - "dal

kryNni&YCi - AcAt frn "tt A' ki) -Asic /-1-41-4 ; ii

X,,,,,o,A,,,,,,A

, .fr-L7f frii...e.,_typridLi_,f_t_i.

, ,, 17 - (3 K. L: 14^9k I _ h4.4t.,r k,.1,_ AT, vn: PA, 1,-;17- Veil dm-11\ fi &-vi - ARA" : yi / In - " - '''''' fa' ,




9 ,.J

rt. kAtik; (142/4

14-12.,y;4 . .

net 4

Irot-ky.A. 1.-rfte

4:3-vd&-r

2,4 1. La, Iraq_

fin,tit-el k hlat(wit re-tit-0,1,0C 4 2/26Ah■,)

/1'4- 11^44- '-?(Y71,1444 (tAA46%

1 11/4., t7it! Cit eles. 14.;.. toz A _ f • 1

I., I . I k..1 . 027 0- tx. 17tatileA, Pi / tAA.4.11 ,f.; 1?4,i t

14 . L-4 1,--: "-- fr;le/LL<- 1.( ' iititg i .,4.c

94....41vo. ovit4"( . "; dr triuxi.., (k0%--.) do ri". i (A

dZIV".% L4,064‘t;u4, tnetabetAik 144/k nnif4k_

21/A.1 2,

1,14.17-0•4.

1"02141-

&-; 14frolvi




•

k4?"1VST;

914,

k4e,,;(44,rti 7k4.—




avir a-c)

62,6

R,e-ve-42, frC7-0 U

ffrt"4-''"




/'-

et € : „„„,

e nd

.1111.

kr/




Ag4tPipvtl 4 <cii(nk,

cJA-; 7)444, tae4

4ft`N fr'4461/1, tr1444.




, 3 t /At', t4 . (44 )5;-. 63

a 1.1.0-7kHA- /z/ (1-1442,0iitAy , 491,4-12-(veitr:,

slyet L4 C4.4.0,-4111% /AEA,

,frees.. *k. Okk- vi4Ac

2/Yvv'V 1, v's 0dArir:k

042/6 11A/N/Z- • vt-a--- 11/CC“A•4■

14/0 r(Vvv"),QA 1 Yihiryttln

HA, /CtAily;-t-c4,

(vii e/K. t_vc

40-VIA.A-1

1914.0c,




if Sprawozdanie z kem/~anii wrzesniowej w Polsce;

Czesc I. CSI 17816/ r;

GILL PaweX kpt.dypl. of,Sr..St.Art. Oficer Operacyjny l'..1ovrogrodzkie-S-Bdy Ka od 23 marca 1039 r. obecnie p.o. Kwatermist,rz 16 Pom.Brygady Piech®

aelacja spisana dnie, r, Zacinych dokumentow ani notatek nie po- siadam. Ze wzgledu na b.czest,e revrizie w obozie jencow "Oflag 11.C, WOLDEN-BERG oraz wzywanie mnie do "abwehry" colon zXozenia zeznan z dziarania Bdy w kampenli wrzesniowej i nalaania mnie do historycznego opracovre,nia ter tej kampanii dziare,n1t.-4., Brygady notatek nie robiXem, 7.)nievraz obawlaYem sie aby one nie vrnadXy rece vrywiadu niemieckiego, a, zeznan odmowiXem jak rowniez nie przyjelem proposycji opracowania Astorycznego pomimo prosb a w koncu grozb "abwehry".

Przebieg dziaran Brygady Nowogrodzkiel podaern b. szczegorowo puYkownikowi' SAWCZYNSKIMIU Adaraowl., ktory jak wieni opra,cowar poznie j pisemnie b.szczegoro. wo dziarania wojs7c polskich w kampanii wrzesniowej.

?,;,044. Czesc II, A. Mobilizacja.

Nowogrodzka, Brygada Kawalerli. dea: gen.bryg. ANDERS VIXadyn/aw. S.S. mjr dypl haw. SOVTAN Adam., Of .0p. ltpt .dy • art . GILL PavreX. , Of Wyw. od 23.111. do 1 ipca rtm. KUCZYNSKI Stani sraw ( II ro email; S. WO j ) od 11 pca do 10.1X0 por.kaw.( I „roczn.W. S. Edo j.) KIEI1ACZ PomeOf p. od 1 Inca do 10, IX* por„lotn. no I roczn,W,S.Woj. ) ZACHAI1EWICZ KWat e rin tr z kpt.dypl.art„avri-TOSZEWSK acieusz.,Dca Xacznosci kpt.laczn. TROJANOWSKI„ Szef Int. kpt. vr.s.w. Z „CMS= Tadeusz., adj.dcy Brygady por. SLIZIEN Olgiord. reszte naz-wisk nie pamietam,

Bryge,da, zostara w dniach 23 - 25.111. 1 przerzucona transport tami do re j . SrliPCA. W ptrckwszych dniach 11 peaItteskYa do re j L I DZBARKA

W okresie postoju osYonowego dca Brygady nakaza, doszkalanle rlodszego roc n1k zgranie zespoYow„ Szkolenie kadry zawod.owo j , mars ze forsowne i td.

Ovriczeni_® w terenie dla, of icerow sztabowych na rozkaz dcy Bdy zostaro opre.cowane pod katem widzenia oczekiwanych zadan Brygady, Zostaro ono rozpracowano do szwadronu wracznie. Dcy pircow przerobili to cwiczenia z dowodcami szwadronow i plut. nec.

Dca Brygady przeprowadzir wymiane szeregowych starezych rocznikow (paned-40 lat.), na roczniki myodsze tak ze Brygady, przed rozpoczeciem dziaXan sta-nowiYa. W„ c7. zgrana, vryszolona i swiadoma vrysirkor jakie ja czekaXy.

Poniewaz 3.p.strz.kstaY w garnizonie na terenie OK III.( Brygada na tere=. nie OK Ix) nie zostar on zmobilizowany, ani odciztaXy przez nlego mobilizowa ne Sztab GXowny powiacion ze zmniast 3. p.strz Brygada w przyszrosci ot- rzyma, 4. p. strz oddzia/y bralcuj ace ( jak bryg sigsd4 kolarzy ltd. ) oraz ze dca Brygady moze powoXy,.7ao oficerow z 4.p.strzAne, cwiczenia aplikacyjne. '

okresio tym opracowano obrone przedmoscia "PXock pita." i wszystkie roz-kazy I fazy dziaren ne, wypadek wojny.-

B. Dzialanla wolenn.e:

Zadanie Nowogrodzka Brygada Kawalerii ( 25,26,27 pr.c • ;4. p. strz.k, 9 dak 5 b.strz,i dyon Pane.) + 1 Pomorski Baon 0.N. i plutony strazy granicznej (do czasu oclejscia z pozycji obronnej) ma osronic kierunek LIDZBARK-SIERP0-NOOK do dnla s. w pasie DZIA.MX)W0 BRODN1OA 141 r. „

Przebiegu dziaran nie podaje, gdyz nie Txmiadara• notatek, a z parnieci nie jestem w stance ich odtworzyc z powodu brain). map.

Stwierdza.m, ze Brygadri, bi/e. sie Ivs paniale wykonujac nakazane jej zadania, stan liczebny jej oddziarow od LIDZBARKA po licznych uciazlivrych i forsownych rnarszach I bombardowaniach oraz oral leach nie ucierpic.),X zbyt wiele az do rozbi-cia jej przez bolszewikow pod SAKBORD.1.

w/g mojej oceny na,jleplej biXy sie pure i: 27 p.ur.i4.pos.k, 1 25 p.u,Y. z p.ul. szwadron szkolny. Swietnie wywiazaY sic, 9 dak j. dyon pane. (dca mjr.SLI- WINSKI).

C. . Zakonczenie

W ostatniej fazie udziaXu nie brarem, gdyz rr dniu po przebictu sie grupy Operacyjnej Kawalerii pod K0 41101,1E14 (poprz,edniego dnia zdaXerp. funkcje Szefa Sztabu Brygady ktora peXniXem od 4.1X. do 21.XI. rtm. dy pl TeX; Afokboeuv:41 44s a objarem funkcje Kvratormistrza Brygady) zostaXe, otoczona a. rozbita Brygady llorynska przy ktorej posuwary sie tabory Brygady Nowogradzk le j i caXy rzut sarnochodowy Grupy Operacyjnej gdzie znajdowaXem sie rowniez ja.




ge. ,,,, 0

2•Si4-1 '1 7816 S6

Po przebictu sie przez oddziary niemieckie z 4 oficerami i 18 uranami tra-cao srodki lokomocji nie moglismy nadazyc za szybko posuvrajaca sie grupa na -oerudnie aby do niej doraczyc az do dnia 29.I. Poczym przobrawszy sie po cywilnemu roglaterowansmy ku granicy. wegierskiej aby ja przejsc, co jednak nar sie nie udarb. Po 6 tygodniach 'rob wydostania sie za granice 't'!egier,Srowacj 1.1otwy (przez Finladje do Szwecji) zostarem nranany przez niemcow dn.7 lis i osadzony w obozie.

Czesc III.

1. Mobilizacja odbyra sie spre,wnie marzec. Przeszkoda jedynie byra niemoz. nosc zmobilizowania 3 p.s,h. i oddziarbw przez niego mobilizowanych -wniosek! w przyszrosci unikac dyzlokacji 71.J. na terenie dwoch O.K. 2. Ewakuacja ludnosci cywilnej b.uratwira dziarania dywersyjne V wolunny,a

b.utrudnira jej zwalczanie. Sabotaz,jak niszczenie poraczon telefonthcznych sieci stare na 2 dni przed rozroozeciem dziaran, byry na b.wielka skale.

Brak kordonu zandarmerii na tyrach uratwiar niomcom w przebranlu polskict zornierzy (nawet w mundurach oficerow) wmieszac sic w trumy rozbitkow, sianiu minki i zamieszania, podawaniu mylnyoh informacji,skierowywaniu szeregswych szukajacych wrasnych oddziarow raz w jedna a potym w druga strone o 180

Wniosek: Konieozne jest zorganizowani3 bariery na tyrach poza ktora nie wolno wypuszczac indywidualnie nikogo, zbieranie rozbitkow i ew.dezerterow selekcjal organizowanie ich w oddziary i przekazywanie do snecjaInie przygoto-wanych wrtym celu osrodkow. 3. Utrzymanie racznosci byro trudne z wyszszymi dowodztwami i sasiadami nate

miast z oddziarhni o wiele ratwiejsze wskutek wnrowadzenia oficerow i podofi-cerow racznikowych od oddziarow do dtw Bryg, i wykorzystaniu wszystkich moz-liwych srodkow racznosci. Jedynie w bitwie pod MINSKIEY MAZOWIECKIM Brygada przez cary dzien nie miara racznosci z 26 Nur.,ale wine maim zdaniem ponosi tu doa purku, gdyz po zmianie mp. nie dosrar zmiany racznikowych (starry nie mogli go odnalezc) ani nie starar sie nawiazac racznoeci z Brygada. Usirowa-nia Cztabu Bdy sperzry na niczym, gdyz purku w nakazanym rejonie nie byro wszelkie poszukiwania nie dary rezultatu. Efekt - bitwy nicrozegrana na sku-tek niemoznosci przekazania rozkazu do obejscia i uderzenia od tyril na MINSK jak rowniez przekazania wieozorem roz:.azu o przerwaniu bitwy oderwanin sie od npla oraz kierunku dalszego marszu purk 2 dni bradzir az doraczyr do Brygady. 4. W purkach kawalorii duzy nacisk kradziono na tradycje paLowe i przywiww zaniu zorhierza do purku. Zornierza przywiazywano moralnie do oddziaru w kto-rym odbywar sruzbe czynna i do ktorego poworano go na wojne. Moralnie star zornierz b.wysoko i zdawar doskonale swoj egzamin. Obrazek: czasie bitwy nod MINSKIEM MAZOWIECT:IM dnia nadciagnar szwadron rtm. X stworzony ze sruzby folwarcznej i rozbitkow rozmaitych oddziarow broui.'Dcd szwadronu skierowarem do gen.ANDERLIA od ktorego znajdowarem sie w odr15-20 lotokow.

W pewnej chwili od szwadronu odrywa sic zornierz (szeregowiec),podchodzi do mnie i melduje ze jest uranem 12 p.ur. i czy nie wiem gdzie maze bye jegol purk odrowiadam - wasz park jest w tej chwili a jakies 6 klm i walczy.Na to ow uran:na Boga,to moj pink bije sio beze mnie, a ja tu jestem, to nie ' maze byc, ja musze byo z padew. Panie rotmistrzu nrosze mnie powiedziec jai moge traffic do purkul- Odnowiedziarem proscie o zwolnienie swego obecnego dowodce. Wkrotce pojedzie goniec do purku razem z nim nojedziecie. Uran ze Yzami w oczach zwrocir sie do gen. ANDERSA z prosba do rtm. o zwolnienie go odesranie do swego Zyczenie zostaro uwzgledniono . Uran poszodr

bic sie razem ze swoim purkiem, bo przeciez purk nie maze bic sie bez niego, Nazwisko urana wylociaro z pamieci notatki zni:zczons.

5. Naloty lotnicze nie przynosiry wielkich strat (sprout przeciwnie b.ma'e) wskutek dobrego wyszkolenia zornierza,szybkiego przechodzenia do szykow luz-nyoh i maskowania sie w terenie Konbe ucierpiary wiecej. Zornierz p_ sychicz. nie wytrzymywar naloty dobrze szczegolnie gdy mogr zwalozac samoloty npla,

N rozkaz dcy Bdy zornierze strzolali do samolotow zesporowo z broni recz nej np, zestrzolenie samoloty ogniem zesnorowym broni recznej pod SIERPCEit ktory zaatakowar kolumne taborowa. 6. zagonami broni pancernej npla nie zetknelismy sie. Bron nancerna

nnla byra skutecznie odpierana bronia ppanc wrasna i uzyciem Oasnej broni pancernej (szwadrori samochodow pancernych) oraz uzyciem karabinow ppanc,w ktore zornierz wierzyr i do konca je uzywar., :A0.41"..




7. V obronie zanierz by/ twardy natomthrtst w natareiu przejawial niewiary-.pdne percie naprzod owiane duehem triumfu, ze on mote bic niemca po dniach oofania sae. Nalezy to podkreslic wazna rzecz,ze od poczatku dzia/an Bda nie ponios'a duzyoh strat i zoXnierz by/ nieswiadom kieski Armii, a pe/en swiadomo-loi, ze cofanie sie jest wynikiem posuniec wyzszego dtwa, aby gdy przyjdzie ozas modz zadac cios wrogowi. Nawet drobne sukcesy lokalne w wyso-kimstopnia utwierdzaXy zo/hierza o jego wyzszosci nad przeciwnitim. Jed_ nym z powodow tego byro odflowiednie wychowanie i wyszkolenie zanier= 8. DrUgotrware marsze i odwrot nie za/ama* psychiki zo/hierza i wiary w ostatevzne zwyciestwo. 0. Wyposa enio -7 amunieje i mat. pedne nastreczaIy duze trudnosci jednak poniewaz niektore oddziay miary samochody ciezarowe (zabrane z garnizonu), odleaosci ni odgrywa/y roll, a wyszukane przez organa kwat. zrod/a zaop. mog/Y bye /atwo wykorzystane. Wmxxxia W czasie odwrotu przewaznie korzystanc z pozostawionych na stacjaeh pociagow zaop. i skradow w terenie.

GILL kpt.dypl.




/-/ Z.Podhorski gen.br. g.-

5y;,atek z relacji kpt.dypl.Gill Pawla ofice oneragyjttego Alowogrodz-

kiej brygady kawalerji z kampanji 1rzesniowej.- r • 2 f '7; "W pulkach kawalerjilduzy nacisk kladziono na tradycje piilkowe i. przywia-

zaniu zolnierza do pulku.-Zolnierza przywiazywano motalnie do oddzialu w ktoryn odbywal sluzbe ezynna i do ktorego powolyw2no go nr,„ wojne.-Moral nie etal zolnterz b--1.rdzo wysoko i zdawal doskon4le swoj egzamin.- Obratek: w czasie bitwy pod Minskiem Mazowieckim dni 13.9.nadciagivAl

szwadron rotmistrza X, stworzony ze sluzby fol .arcznej i rozbitkow roz-maitych oddzialow hroni.-Dowodce szwadronu skierowalem do gen.Andersa od ktorego znajdpwalen sie w odleglosci 15-2o krokow.- W pewnej chwili od szwadronu odrywa sie zolnierz/szerego.lec/, nodchodzi do mnie i melduje ,ze jest ulanem 12.p.ulanow i czy nie wiern dzie moze

bye jegc pulk,- -odpowiadam- Wasz pulk jest w tej chwili o jakies 6 kilt

metrow i walczy.-Na to ow ulan:"Na Boga, to moj pulk bije sie beze mnie, a ja to jestern, to nie moze bye, ja musze byc z pulkiem.PGnie rotmistrzu prosze mnie powiedziec j3k moge traffic do pulk02 Odpowiedzjalem:" prosi( swego obecnego dowedce ozwolnienie.':krotce pojedzie 2;oniec do pulku, raze z nirn mozecie pojechac." Ulan ze lzAmi w oczach zwrocil sie do generla

Andersa, z prosba do rotmistrza o z'rolnienie go i odeslanie do swege

pulku.-Zyczenie zostalo uwzglednicrAs.-Ulan poszedl bic sie razem ze swoin pulkiem, bo przeciez pulk nie moze bic sie bez niego. Nazwisko ulana wyleci Flo mi z pamieci - notath zostale zniszczone.-"

Podany ten fakt MRM ZR siebie mows o wartosci naszego zolnierza duchu wxtx i atnosferze w jaki,r napz zol erz byl wychowywany i szkolon3 w naszych pulkach kawalerii.-

..2


Copyright: The Polish Institute and Sikorski Museum (London)The Polish Institute and Sikorski M

useum

-(1 •

Ostatnis Godziay Nowogrod

#:Z7,-/ Mast

Strre-.Kaaterrioki. .prik-••;43jegi-.

a ,

? 1%7 4 a'A 44/rut.,

zkiej Jesiroardir.a.s•we •

■■■■ amomin 0.01■6

,z iu 39 Roku.

Madame wydanaksiazka rtnt. Ardedynia. 01" Straty•flposrod / wa le rzys t ow

ktncedarych z tak 4•wieckich w TjWojnie Swiatower jest wstrzasajanynt i niez- L

nip rate wartoSciowya dokunten tan —1- #3yz,fowa praca przeistawiaja,ca obok

nazwiek oficeroW tych leroni historj• dzia/sui jednostek Polskiej Kawalerji)

ktorP) przeszedtezy Ajampsnje przeciwko Ni mmons zostaly ogarniete przez

/4-1/to wkraczajace na nasze Zed. diddzialy 4owieck'•.

Jako oficer Sztabu Grupy Geracyjnej Kawalerji

Kawaelerji, by•rm swi Rik; era naocznynk i uczestniki era

eadnoetkach.ellOkr.s....r..‘0.--sagiosh...._primed.elkaarte.. Po przeczy

LQ . 0 s.•jarip;/•.r. najezdzcarai nsszego Kraju. (Ni. wspominam to drugiej Wi lt nsk iej .13.4'.„

. Ang.airi.gdyz tr., zetknria sit z Bolszavili kani niepetta ' z minimalnymi s' anaini

odizialow AUX ze tru no ja nazywac Brygada. 4/ .• .. . 2 Rtin,Godyn wymienia szereg j!.!dnestek i ZwitzkowNawaleryjskich , ktore

znalazty siTiCa, zweAajanych sie ileszczach mied7y posuwailjaotrai sit ku Rolle .. w * .. Dr It m taxi r Otierai 'cid ej 1 •lowieckiej i przedstawia dzieje tych f orraacjii tajtc

in nazwy ygad p Xgril p ow* k wzgl. Zwiazkuw -Ak 4cznych . f# J a tutaj c,.hce zaz- . .,

, • _. naczyc ze po dniu 23 fitrzesnia i wince pod Krasnobrodent 41 JacniatE Suchowola„t 1

1 ... ... . jedyni* zwarta formacja ktora przebiti sir. lorzez Wieprz brta tylko Ndwogre'd",< 4

tr 4,41 l 1 / "-I'

bojowyra 3 Autkowitawalerji 26.1 27.FuakA Utanow k 9,, Art. Kot2n•

SZWo I ionierow 4."Larialielair 1 acznosci) walczyth w jednyn dniu z dworea •

• 7 osobist• wsporanienia, tych ani dotyczase w szczeg4lnoe'ci loran- Brygady Nowogrodzki

e, j• dynej A i ell\iej piano:at/1i tawa1erji/

ktora jako talcs, w niebetwie pettyn

en,. An4erea 1 1111111 Bry

zt4rzteri I

tr212 wywolaly one

B .K. (bez jednego ,pukku —,4 PAK.) orazeSztzilki Brygady Wilr,nsitiej. Reszt' .. T.; „7-- ,yd,e4•• _,_ kt4ra ugzea potriinnTh"Tuchowolin byey to ldne oddziary)

•-• nie przekranzajae

/ c

100e00 k.onijniajan t.nek bez wspolnego nadrzeydnego dowoiztwa i dziatajtce

wkarficiwie samodzie1nie . Aby dm.' .przylclad skkadu tycla oddziatai-/ i •ochodzenia

wyntienie fakt ze pod 'Sacral& znalazle rife ‘04iiiit .•/....ri fize„ ',..... t."pcow ,'.

ras i ygad : OA / Filipowicz, Komororowski, Karcz, Zakrzewski ■--kaidy z nich z jaktei czastka

swej Brygady. g

Zwiazek Operacyjnyi nazwany Grupa 01,e-cyjna Kawalerji gria,4111 Anderea)

v. 23 1 arkaticiwie p-rze,,star istniec'od dnia Saricalt"4nile'14-4Ateajac at.cznosci ani wpkywu

is dzialania jerinostek kawalerjii ktr're znalazly sien na polli iniowyra brzegu

Wieforza. -Lacznorg z Brygada Wilerisktbyta tylko sporadyczna i rzadkao

• .

▪

, . Nie od rzeczy• byc mozel bedzie t1 wspewniec dlaczego t ylko jed3rrla Brygada

Newogr‘dzk^ znalarket sic, w obliczu 6olszewila*? w peetra skeadzie bojowycal • ,

zwarta i niepobitairpo Dstatniej bitwijee z Nietacarai pod m. Brodzki -.-Morance•

P"zyczyny , Baize ea nastepujrjoe I * •) ... '..--'14', '/Yer....-v_yi...,/,•:4. . / . Cl) Od lag do 13 ice-frtia lijoipB .K. nie militia, oprocz bombardowan powaznieje2

)1




r

/ s tarn z Niemnami, 6 wdaiu 130' ate waez?i do akcji pod Min

/ skiem Mazowieckism.

(2) -PierwszYpowsdniejsza akcja Brygady Nowogrodzkiej hydro Ciazem z otyriska) ■

t ,,,(!'., .,./ 0 , dzbilanie JO w rejonie Temaszow.e.gom4pow0t Tyszowce (wzgl. Grabowiecj i

przelinie sie przes Wieprz pod Krasnobrodem OAP() a potemlfitwa obronna

pod m. Huta i Ruda Rozaniecka #425.q 1 wreszcie pod wsiami Broszki - Morance

.41.- y ..- LIF:_s wszyllikicrak'Ciien. Alders kierowa.teie wytycznymi otrzyman/phi I inia 13111aw m. Wisizowna od gen.Rommla : " Yel na potudnie do rej.Lwowa dia po-

ykaczeniailly sie z Arm fa. Ifen.Sosnkow rozuaia to y.p.ozne i inter-. y

<' 1 peloweiVw ten sposob, aly zachowad'Imakeymum sit Is akcji na potUdniu0 Klerowany

ta....wytyczna braz wtisna, ...- zasada unikania walki 107;elew%Ledrleskrwi lea

. y kenkretnej szansypowodzen1a , prowadztt'swafrupe 9Aeracyjna popr.7ez teren zaje

ii4f,,,,, ... , P

ty przez ,, klucztc czesto jak zajao i walczac tam gdzie MUSIAt otworzyc ... solie droge wzigl. ostaniajacalliNmpot mnlejszymi sitami dla SWOiOdy Aziwrialia

... swig e4", ra a ex-r{ . •

plata 17(.0 trzymall

. emy wiadomesc • wkrwszeiluribls:ewikow do 141sk

44 / L.. , ..., / / /

/1

/1/cyioi, t‘, I tak dzitki tylko tego rodzazAu postepowea1u I znalavia sie

dnia 26 1 27 Arirzdenia w petnym skladzie „Cjedynie lez 4.P.S.K...gktory

podzielit los Brygady WokyAskiej i innych jeszcz z nia razem jednostok pod

Janata - SuchowolatO.

Dowodzenie ten. Aldersa w najciezezych chwilanh charakteryzowat'szalony

spokSj opanowanie, oraz zdolnosn przewldywania rozwoju akcji. ByTo elka / /

satysfakcja. pracowac w Sztalie takiego dowodnyl w atutbsferzel ltufani54f spoko-

ju i wielkiego k-oleierietwa • Byka to r6'.niez zastuga pieklego typu oficera

lala -/ .,,.)iito /1/ /

jakim by 10zef Sztabu, Gypl.\Sottan, doskonale pasujacy do tego typu --1 / t,r4t. ..-

dowodcy j-kim by*wkienie Anders. /

ltdcz cech dowodnzpch/ jak wyzej , charakt ryzowat• geberatl wproet niesa-_

mowita odwaga osolista, ktt4ra nie °data w sobie nic, teatralnago pokazania sie 114

ani bluffu i donkiszoterii Murata 0 Anders , cze.sto ku przeraz'eniugiego otoczen s

a podziwu oddzsiwth/ nie zni-' uczuci, samozachowawczegooliZwyczsjnie nie reagoor

/ i , wad' na niebezpieczenstws, tak jakby go l/gole nie byIbt wsgleAli go nie doty4:76*

czyi-o0

Bitwa pod wsiami Broszki- Morance bytes zaskoczeniem stray tyln

28.Dyw. Poech.liemienkiej i ostatnia z nisi walka zwycieska.

tym samym dniu 2644I if

p

Wilenskiej weszty w stycznosc z gen. Tiutikfew50

Sytuacja byka z poczstku dziwaczla • N16.0 wiadomo bytb jakie Isar zadiary 1 etoeunek filth do naszych eddziat•w. Oiczatkow• pygladato jakbydrelszewicy

wachali site atalkowaowprost polskist kolumngdy rozlraja11 inne mniejese.

Wkrotce jednak juz 26/polootudniu zazzetY nadchodziot coraz ragiczniejsze

moldunkl. Wilenrska Brygada meldo/ati AVo ranieniu i wsleclu do niewoli pTka dypl.

Ta wiadomoec utwierdzit-R generwta w 1.zekonaniu/ ze 4Pojna jest jui bezapelacyjia.

przegrana i ze woben tego jedyna logiczna rz-cza pozostawato przedoot is si

a' do ktoregos zkrajowiteutralnycydznow unikaj50 do makey,:m zbenej wa 1.: ( / _ .

o poludniu, oddziaty Brygady N owo grodzkiej




)1tacAelte-467(44) kilizAie.1.,;4-Ube-exstsg. if zaWfakowaniii\zdradzieeko.. szwadronuftionlerow rtmcs Li. ch taro ir

wiczam : Wzieity zost-1-- de niewali rannY ply Grebiaki . Resztki. 4rygad:Wolyns/ tiej ------ .

( 19/113ia-itram)/ Wi lerfnkiej ( 4.1.J1 -arailvhi'azowi eckiej (1. ozwolezejtcCvg rozpoczfry %-..

PA/

wycofywac/ sie nie na wschcf,d a* z powrotea na Zached. ... Tymczasem BtyglIa Now rodzka VIM kontynuowak's. marez na ,•hod a po osiagniech

ci/ . is /

miejscowasci:r, Di•rnaki Leszozas 1/4,1-Waortosciach o zachow niu sie efolszewico`w, .,__IE_ ...........---4"--„ / dr"

/

.., . .....

...., Vskierowa-1 brygaiit.gen. Ander_12., wproet na poiudnieiliczac ze t,simila jeszcze wolna

, 1.. p rz e d tr z en miedzy odchodzacymi NCenicand. i postepujanymi za nimioo: szewikami. ..., .., g -

Byrefrrerni711 ._..c juz

▪

zap6Ino,#: 25. Puik Ul'an44w osa-aniajacy pzzemarez brygadyf zostai

z-atakowany pod me Chlipie; qeden Azwadron tego# pu-/ku rozpoznawal-na m. Koniuchy 4"!....le,....,e4r

szukaja9 tan prztrwy miedzy iffolszewikami . -GeOs 6rygady przesuntrO sie na ea

.1 viii.e.s.7.43......40..12..

Wadypol42., .. 1212 Mali Su, ikowskiej ( 4/04 fi•414k/141 0 1410igii,/ 27go idacy w etrazy przedniej 26, Pulk Utanow przeszet-1- vies Y

Del 131411 P#14iPliicuitimni szerokle/ bigoune 21,002S19s opadajace ku niewielkiej rzeczce

...- . nt.../s w odlegooci aka'. 1.5 knie, # za nia szerokie zbocze potiOszace sie ku perruiniowi. , e .... ....

a na nim doskomale widoczne MAW,' 0018Zewickiej hawaletii/ a -

schodzce w szykach oit0 / luznych w naszyr. kierunku. Na drogach kelumny samochodefw cleiarow.-ichr- czbl-gfliV. ....

Oceniajac na eke widoczne byto okolo 4 pulkow Nawalerji i(onnej i i.zice1151Poi• el- / _1 ,r _.

■ Piz,inie elementy iszetickie dochodzi.ey Jo rzeczki u sap wzniesienia .

, P.& 1 , iii tx/ gerkise.-ati 7 ' sca Icy /luau" rozwina-1 26.* w kolurnne szwadro nc-I.4 harcow-

nikami, nie przeeywajac marszu. Nad 1.-zeczka przed pu-lkiellATiTefWzaczeli si7gY

vc 4..-

0 .... . . spiewzac lustawiajac kawabiny maszynowe L mwtee 20 an iziaaka . Gros Polszewikow

zatrzymat-o eie a tiprba za spleszajacymi ale. , Vel

R tii a ZgorzelskiI j- rz ' Plia dacy p sowskim/ktory leia-1- chory w taczen ....

0".\.(-, .

AI I:ill -7:1-/ L-I 0,,, aacznosci , podjechal do mjra IT . wettjtc aby ten szarowal do przedu. . s ,,.it,,,, -,-('. I

..rywiazirra sie miedzy nimi krotkar ostra wymiana dhow, po4zOtia tajr 114044-we zamiast .... v. / szarzows.c , zat al pink na mitIkcuo /

W tym momennie wyjechtt dd tylu rtm.-.. dypl. Stemis-law Kuczynski ze Szeti:}u gen. .... .

Andersa # a obok niego uran z bialik chu.lka.na Laney. Galopem raine.11 26. fritl-anow

i dojechali do dpieszajacych sie 6olszewlkciw. Phi drodze rtm. Kuczyniski wo-l-a-1- : .... 1 Jo " Rozkaz Gensra-la i Nie etwi-eral ognia-oZa urzymac ruchl . Ten rozkaz przekaza-!em wraz z rtm. %skim Romaimatand4 <ne/ '11.1 C-'4WI'l • _ D iir ,.

C zrlo s 1 e. ze gen- Anderi wyalat# Db.. Kuczynski ego i .by ten naw) azal- kontak$

z4olszCwikami # aowiedziorr sie o ich zamiarach i zdeklarowa4.44-

ze my nie chcrmy •

/ 6. r / /

z nimi walk' tylk• e_` hcentyilich minac ' maszerowac na potinie. e , )o Kuczynskieko deskoczy-re kiku krasnoarmi•-jcoie. Sci-agneli jego luzaka aii182

1.• 1 t /

z konia, hroleuljRc go rozbroic . KuczynsI

icierzu pozwoli 1 odjenhaci nie dajac jednak-im

reoinoOlici roXzmowy z jakim4 wyZ"szym dowoderi. Po odjczIdzie ZuczyrissIciego klek, ..... e ? , ..e•rfe i karabinow maszynowych otworzyic ogien na stojacy nal. wzgorzu 26.V1anow. Za chirile. • .. .. , pkomitdzy azwadronami zactety wybuc.thac ramie% mate 2■: czy 30num. granaty.

Ogien ailirrniecelny, natortiast wyburthajape granalx,rania'y kilka kon".

6.11jr/ 118;1?)ne 'ciaC. znak zawr!celia.Szvradrony zrobily "t_w tylr zwrot" i stepen

tszyly z powrotea na wies . r_i_.)44./c2tic.....t 4.4ell'y Ogien bolsze -ickich 153i-igrzog' I sie stawa-1- ci e coraz celniejsZyvi=pmmettnitows

/ _. Auk I-N.-Cisc.' ...) ..- .0. e., eerie granatOwg /2/1/ 0/314'ell Aivt Fi 4 71-14"..! : A. 7e Hi




011 I I

3 MI

••••••? / / W tyrm samynk czasi• 27yUkanew odrzuclei- boczne utierzenie loolszewiokie

iniszczael

2 czy3cztrigi// we web. Nastepnie 11:10L_ jakal nowa grupa konna a silo sk .r. 2

1..

szwaairon ow ebesz•ra lewe skrzyllo 27,1-anew . Wolten islet- zagrozenia adci eci is ... 01440,ga za nits 25, ikiku taancw,v-

//genreraa- rezkazak Mau ttyre pu-}kom

•

( 06/ 4t?.?ify 4-77,/ ,•/)) to4aczycl de 26go ialif lesie. •

...7/ ;`, O/a te pulli (27' i. 251 orieoz.11 do VIII w najwiekszym porzadku. Gbek nich

.. ... •_

9.DAK dia pYzyk-kad fantastycznago meetwa) a 4

odcheizc stepert pod beoznym .- 1..

etiem belszewiskich czeigow . DAK nie posiadal jui ani jednego poeiskust /

litienie I jelizIcy ca.kej lorygaly i)r}Ly inlertelni• zny. czone . Neektelc konit

padaty na zie'rrit pod silNifem. / 44

Bols,sewicy le. szylke rozpacze).i nacierac na las/ na stanowi aka 26 1. 274341.

I.J.iin,tw. Na$Ierali jednak wein• i nir-porzRolnie 0 li frentu . yo !Oita karma zgrui

pewani a zaczetry elochodzic ugrupowanie olorenne eleigady z twoch stron. t /

... . /

Weibec zagrozenivr caikowitym otoczenliera dfrygady genare"naksz , 44- ederwac

••••*6 lsot sie ad npla 25 I. 27Pu-kkowi a 9.DAK znisczyc z i

zisiorkew 'maid Rajtarowicst (7) . 26. 11.1ianov

wiskaeh •sa-onic wynefanie sit i oddjec estatni. Wirth

6 0..te

fismet‘674,6 -gra-natow za4ztly razice azwadrony, iseketsarel-Fikk przeszt galop

a po--tem w cwar . Porai.•ssaly sie zwittzki szwairono'w i. u; w panic. cwaft..jaca

• i •

masA Karl wpakra do wsit gdzie vekasnie spiesza sic. 27. Dianow a 9„DAK zajato,talt

stanowiska egniewe. Jedno izistato pPanc. (274a mote 26.134141stat'S na stanowts .---1

na irodze u Itylie.tu web. Olosttga spaka • Naprzeziwi ad czoera na d.redzej z *lop krimith.,

vo panice 26. lieansrw wysuner• sie 6 Adezawix.kich cz4;ow. Z jttra„Tuskira olgudzi.liem • / ./

..

/ / sakegeo ktera zacztTa strzelac,traftajac dwa czaiti npl.a. Pozestale ortery zawre

• cif • 27,,Pu-lk Uranow spieszya- sie 1. w najwiekszym perza.dku zajt1 st, anowiska

f„, f

wftsnie kiedy jokier, zgru.powanie konne belszewickie i kilka czo-li-gew rozpocze,

i 0 ...

,A7f."144.e‘i.04-4.4 (2:44.64

Genera-1- wraz z mjr. Soitanem i p--or fib` Kiedaczem znajdowa-1-- sie przy 27.Ptia:ku

Rezkaza-1- Taskiemu i rude uporzailkowad( 2'6114*(4.• anew *a lizjerze lasu eket• 15cm .....

46mir ••••

1 s

as wsia. MLR+e sie...nam te zrobid i pub szybko otrzasnat- ate z paniki. i ..-- ..

/ zanzat- si. e ftypieszari na 3 lerrew—,, 6 tA, /y -tt 6'1A-1,4 .

-

obchadzic skrzydlolittn. od pram/ego.

w3rznaczy-1-- tym eddziitaa

mi n alseenych stone-

z z oichodzia- gen, 11

wraz ze Sztabera.

By- te moment kenca Nowegredzkiej

IttisnOw %este-it cetkowiole utracena • Grupa gAn. Andersa z resztkumi 26,i-T-tanowi

twos. ate scigajavni ja Alszewikkrall

w silo poczatkowe !kale jeidstes ft-tAi d , if / przedzieraft sie prz-z gaezcze lelant

napetykajac newe ich eddzial:‘

miejsca zleiorki dfrygady pot4gajow4a ed przodu. Deszettizy do wyznaczonego

w leste spetksliamy grupli Szwelezerew i1,pikixv 3/Kamins/

Zielany Gaj 041•••~4eire Gru,a to atapniala de r4.}-100 koni. tredze

. Ativellt

lilieget ice 2.DAle,‘ •

nakazad-- rozwlazanie oddzia4w 1. aformewanie ochotniezych gruoe

p dis przeji;cria

na Wegry. Paki rezkaz zoo Ark- posrany dla 25 27-pt. II-ranow"1,/ 9. DAKet

W lej.lajc;vdci Zieleny Gaj generiirpridzas caa-itewite ekraiteni• lorygady,

-14

elut

/V

#1"N

Brygady Kawalerti., ticznuset z




4---

Te rozkszy APEwtspamstnins64*gd, jednak prawdopolobnie nie zostaty dorenzene.

/ Wywrsmi goncy wracali meLujac ze -wszeizie napotkalitlInlsze,Akow. Bylismy

4 .

w tya momencie,wszyetkik co pozostee z nrygady i innych edizialliw/ etoczeni

pierrindlniim oldzia3aw 4iolszewickich : na trogach fzegi , na 1:anych irzaach i

217 ,t e

na Wegry, za—nr;zy najlepsze konieVkilka reoznych kazda.

trupa lienerati skatiais sie z nastepujanych: fieneeme4$nders, Penn K. PliPowel4

. u . , / /

rtm rez. diizien? 'rue. aypl. S o Kuczynskipitpt014cznosni TYnjahowskil Am dypl. / _A 1 1

M. TUUki , ittar W. Zgorzelski4pt. dypl. S. Klizutski, per. Z. Kiedges, 11

pper. piech. Kwiatkpwskif wroClemaacmjileaAkr. Petrikowykil s'. utsn Tomczyie

/ plus jeszcze iwonh szeregowynh ktorych nazwiak nie pamietam. Z iiwymienienych

p .

Zuporeeelmirkseiasalwaskii.riAtfnedeves wsziscy dostali sie de niewoli 46olszewinkiej ,

LA_ / 44 4 w dnianh 28* 29 i 30 10/esnia. TOonh polega-, arzy przedzieraniu lies per;KOlatke

A 1 , ' T.,4----i_Ls_p igi$7t.

. # ,

orad_dwonn ezeregowy-h e nie"manych mi mazwiakach4rUev 144aewski rto) Slizien

eifrie4L %.,

zostqii zamordowani

To moje epowtedanie s 114n ych szczegotach ,n1.74.0dza sie z •p I eie zeteti-vd .

jak np. epizoi z rtm sKuczynskin.

r d '

c.sp---as ----t,es--Wa.la___.atkdicnweiek'+*J4a.Akit-l-gda.n-Saaa-zvr'-tLis---pinn-i-e-tam

41--1

litis,Gedpin pewno wie teaepiej i Wc;slillej.

/1(44,04ii 6izot spot anis, z 401szewlikami 26Allilo;pAisja Am.Kiczy4kielgo oraz

t• ce dalej ste stai-o z eidzietamierygady , giy pozostawat7 jesnze w jej

1 i eikazidzie do czasu odizielenia sie oi niej

/ ASA, 1001. scisle welAug mpj wersji

Szczego+owe losy grapy r-norwt511 Anders& przy pronie pr_zedarcia ail

na Wegry opteatim w mej kslaice " Wspomnienia z OznychdPIDejewisk".

Ft,444. ,40-7

duchtanh —konna kawale -ig.

121. frupy pozestajlp-j przy generale zostste sformewanych 5 czy 6 -grup/ przewa:nie /mu.

z.3ozonych z oficerow 1 kilku-nastu azeregowAch ktore zionydowa.ky sie

/ •

)1442-t-ro_.-:

dostali ele,l'Aerwsi do niewoli. Gen.AAderia'sostwerann dwoma kulami poi weirs

eyf 9 aiSstewka tazem z rtm. Kaczynakim i ut.Temattkiem lipazedi-- do :stewed& .

6!..szta trupyAideboktimosie saskoczona tuz przegranicytitigierskiej 4destata sit

("aka de niewoli. Z miSfeskit w Sze44tewce zbiegli: Zgorzelski, KOszuteki i KIedacz

. ,

w Katyniu.

Liiiy poszczegknych puakiwi gru. ktoce zostaiy etoczen /

/ / w dniach 26 i 27 tOesnia opisuje aznzegotowe w swot ksiai

Ja episalem tutaj / / zdarzenia

,ktorych nyaem osonlar awl

/

U

e przes 4rolszewlkew

ce Rt. 1111 odyn G .

adkiem.

ism rtm.Gadyntelli ,e9.7




PR Z E GL4D I I S.11 .141143

15

przedstawiajqcy girland z li6ci dqbowych wzd/uZ wszystkich bokow p/omieni. Na lewej stronie taka sama girlanda z li6ci dgbowych i zloty wieniec z li6ci dOpowych, umieszczony w 6rodku. W 6rodku wierica inicjal pulku lub jego odznaka pamiqtkowa. P/omienie oto-czone wqskim galonem zlotym i zloty fredzlq. W obu rogach gornych zloty sznur ze zlotymi chwastami. Oprocz Lego chwasty od niebiesko-czarnego lub bialo-czerwonego sznura, ktorym byly okrqcone fanfary.

Plomienie to nie weszly w uZycie, gdy2 byly wprowadzone do-piero w czerwcu 1939 r. 9 tzn. nieco ponad 2 miesiqce przed wybu-chem wojny.- /Red./

KAWATFRIA POLSKA I BRONIE TOWARZYSZ4CE

W KAMPANII WRZESNIOWEJ 1939 ROKU

Ku uczczeniu ostatniej w szyku konnym akcji

CZ4SOI

R. DembiAski

O. de B. i obsada personalna

Opracowali Z. Godyli J. Wielhohorski

NOWOGRODZKA BRYGADA KAWALERII

SZTAB BRYGADY I SEUZBY

1. Dow6dca brygady 2. Zca Dcy.brygady 3. Oficer ordynansowy 4. Szef sztabu 5. I ofic. operacyjny 6.11 oficer 7. I oficer informacyjny 8.11 oficer informacyjny 9. Kwatermistrz

10. Oficer intendantury 11. Oficer uzbrojenia 12. Oficer transportowy 13. Oficer /qczno6ci 14. Naczelny lekarz 15. Nacz.lekarz wet. 16. Szef st. sprawiedl. 17. I czlonek Sqdu Pol. 18.11 czlonek Sqdu Pol. 19. Kmdt.kwat.gIownej

20. Dca.szwadr.sztabow. 21. Ofic.mlodszy szw.sztab.-

22. Kapelan brygady

gen.bryg. ANDERS W/adys/aw pIkkaw.ZELISLAWSKI Kazimierz 13p.ul. rtm. SLIZIE1 Olgierd 1 p.ul. mjr.dypl.kaw. SOITAN Adam 1.p.ul. kpt.dypl.art. GILL Pawe/ DAK., rtm. ZGORZELSKI 4 .13'. 6. k. por.kaw. KIEDACZ Zbigniew por. loin. ZACHAREWICZ kpt.dypl.art. BARTOSZEWSKI kpt.int.z W.S.W.ZURAKOWSKI por.rez. DABSKI /kaw.?/ rtm.rez. RELISZKO 26 p.ul. kpt. Iqczn. TROJANOWSKI kpt.st.zdr.dr.med.TOMASZEWSKI kpt.st.zdr.lek.wet.HOLLITSHER kpt.st.spr.audyt.STYPULKOWSKI Boles/ex por.st.spr.audyt. ALRXANDROWICZ por.st.spr.audyt.KOWALSKI Aleksander mjr.kaw.LIZOg Wlodz.+25.IX.BROSZKOWO-

MORAICE 27 rtm. LASSOTA Zygmunt 12 p.ul. Rpor.rez.kaw.PRUSAKIEWICZ Ignacy '

26 p.ul. + 25:IX.39. /ksiqdz z okolic SIERPCA/

Tadeusz DAK Tadeusz

Bolosiaw

25 PULK ULANOW WIELKOPOLSKICH ••••■■••■■011.

1. Dowadoa pulku 2. Zca. dow6dcy 3.11 /kwatermistrz/ 4. Adjutant 5.11 adjutant /ofic 6. Oficer inform. 7. Oficer broni

- p/k.kaw.STACHLEWSKI Bohdan + 1X.39 - pp/k.kor KORCZAK Marian - mjr.kait4 aENDRO Winc.Witold + Katyri - rtm. VtLiNguwicz Wlodzimierz

.ord./ - por.Alcaw.URSYN RUSZYISKI Karol - PP, kaw.GADZIE SKI Zbign./toZ dca II/1/ Om&




Dcy plutonOw I II

III Szef Dow6dca Pl.Ppanc. Dow6dca Pl. Kolarzy Dow6dca Pl:Lacdzno6ci - por.kaw. TRZEBINSKI Marek/vel' Macied/

ORICEROW1E ODKOMENDEROWANI

Dow6dca szwadronu - rtm.ZAWADZKI Winc.+/rozstrz.przcz Niem-cow w Kraju pod okupacj47

- ppor.kaw.WOJCIKOWSKI ZdzisIaw - ppor.rez.kaw,MIODKOWSKI Jerzy - por,rez,kau. RADZISZEWSKI Antoni - wohr. SOBC ZAK - por.kaw. BRZOZOWSKI - ppor.kaw. SRODKA Marian + IX.39.

16

PRZEGL.4-D lirsitt\5

9

44,

8. Dow6dca:szw.gosp. 9. Oficer- Zywno6o. 10. Oficer platnik 11. Lekarz 12. LekarZ wet. 13. Kapelan 1 SZWADRON'

- rtm. SZCZEBLOWSKI Roch - dhor.kaw. GEOWACKI W/adys/aw - kpt. int. PALUCHOWSKI

kpt.st.zdr.lek.wet. PIORO

DowOdca szwadronu

)y. plutonow I II III

Szef szwadronu 2 SZWADRON

- por.kaw.

- ppor.kaw. - ppor.kaw. - ppor.rez.

GERLECKI Tadeusz +22/23.IX.39

WANATOWIC Z + Katyri. GFDZIERSKI Zbign.

kaw.ANDZIEJCZYK-ANDRZEJCZUK Mieczys/aw

Dow6dca szwadronu Dcy plutonOw

II III

Szef szwadronu 3 SZWADRON •

Dow6dca szwadrOhlr Dcy plutonOw

II

III Podch.w szw. Szef szwadronu

4 SZW.DRON

Dow6dca sztadrbnu Dcy plutOn6w I

II III

Szef szwadronu SZWADRON GEM.

- rtm. ROJCEWICZ Henryk. • - ppor. kaw. BEASIA-SKI Jan - ppor—kaw. WATECKI BogusIaw • ppor.rez.kaw. ANDRZEJEWSKI - st.wachm. OLEJNICZAK

rtm._ORTOWSKI Zygmunt - por.rez.kaw. POTOCKI Karol . - ppor.kaw. MINCER W/odzim./1939/+Nor-

mandia 1944

- pchor.kaw.SADOWSKI Konstanty

-

wchm; RATAJCZAK.

- rtm. PIESCIUK ArItoni + Katyri. - por.kaw. WITKOWSKI WacIaw - ppor.kaw. MARTINI Witold

1. Por. kaw.DROZDO"ICZ - 0/Z Wc/., HrubieszOw 2. Rtm. GOCEL W/adys/aw 3. Por.kaw.G.LJEWSKI Yieczys/.- 4. P/k.dypl.kaw.MORAWSKI Wit.- 5. Por.kew.OLIZAR Oskar 6. Mjr.kaw.OSSOWSKI Janusz - 7. Por.kaw.PROKOP 8. Pp/k.kaw.PLACKOWSKI Zygm. -

+1Z.39 SluZba Eqczno6ci Korpusu Szef Szt.Armii Karpaty /+niew.niem./ Dca PleCKM.do ochr.sztaboNowogr.BE. Rej.Insp.Koni PRUZANA Dca.Pl.w SzkoPodch.Kaw.CWK.Grudziqdz

+IX.39




TRZEGL/19 D

7

26 PULK ULLNOW WLKP IM.JANA KLROLA CHODKIEWICZA.

1. Dowddca pu/ku 2. I Zca 3. II. Zca /kwat./ - 4. Adjutant 5. II Adj./Of.ord./ - 6. Of.Inform. 7. Of.Broni i Gaz. 8. Dca Szw.Gos-2. 9. Of.2ywno66. 10. PIatnik /0f.Gosp/- 11. Lekarz 12. Lekarz wet. 13. Kapelan 14. Szef Szw.Gosp. 15. Szef Kanc.Dtwa. 16. Funkcja niezn.

1.SZWADRON

p/k.dypl.kaw.SCHWEICER Ludwik mjr.kaw.HEJNICH Stanislaw + Katyn rtm. STELMASZEWSKI Feliks rtm.MI4TUS Karol + Katyri. ppor.kaw.LEWKOWICZ J6zef

rtm. KUCHARSKI Roman chor.kaw.MICHALIK Wac/aw por.int. KALKA por.st.zdr.dr.med.SIERPACKI Jan ppor.st.zdr.lek.wet GORALEWICZ kpt.rez.st.duszp.ks.ZAKRZEWSKI chor.kaw.MIARA wchm. POPIEL chor.kaw. ZAKRZEWSKI

Dowddca szwadronu Dcy plutonow

II

III Podch.w szwadr. Szef szwadronu

2. SZWADRON

Dow6dca szwadronu Dcy plutonow

IT III

Szef szwadronu 3.SZWADRON


II III

Szef szwadronu 4. SZWADRON

Dow6dca szwadronu Dcy ph:Ito/16w I

II III

Szef szwadronu 26 ltilja.....taanow I Rzut Furikc j e niezn

SZWADRON CKM


II III

Szef szwadronu Dca Pl,Fpanc Dca P1,Kolarzy Dca P1,14cznaci Szef Pl. Lqczn.

- por.kaw. - ppor.kaw. - ppor.kaw.

ppor.kaw. - chor.kaw. - por.kaw. - ppor.kaw. - ppor.kaw. - st.wchm.

DUTKIEWICZ Feliks + Katyn MALAWSKI Zbigniew DYAKOWSKI Janusz CHATISOW Jerzy JANKOWSKI J6zef

NOWICKI DOBRSKI zag. DESZYISKI r.

PRYMUS

- rtm. DZIERZANOWSKI Henryk + Katyn - ppor.kaw. ZAKRZEWSKI Leszek - ppor.rez.kaw.CHRZANOWSKI Wiktor +1.X.

Donyce - ppor.rez.kaw. BAA;ROWSKI Tadeusz - pchor.kaw.CARIUK /CEZARUK/ Aleksy - st.wchm.SKOTAREK +27.IX.Rajtarowice

- rtm. CETNAROWSKI Julian + Katyri. - ppor.kaw. JANASZEK Zbigniew r.

ppor.kaw. CZARNOTA Stefan/vel Zbign./r. - ppor.kaw.RADZIWANOWSKI BronilIaw

+1.IX.BURKAT - st.wchm.ROKITA Stanislaw r.

rtm. SLIWIIISKI W/adys/aw + KatyA - ppor.kaw.SMOCZARSKI Jerzy + Katyn - ppor.kaw. SZYSZKO - ppor.kaw. KOZIEJ - st.wchm.KOZIANKA +27.IX.Rajtarowice

- rtm. BUDARKIEWICZ W/odzim. + /?/ - por.kaw. 2171E11 Wac/aw - ppor.kaw. SZAFLARSKI Franciszek' - ppor.kaw.REPEL /vel REPPEL/ Witold

+ 27.IX.Wladypol - st.wchm. SIEMIENIAK zag.

- ppor.kaw. TURW Marian - ppor.kaw. RYCHARSKI Mieczys/aw




18 PRZEGLAD

OFICEROWIE ODKOMENDEROWANI

1. Mjr./vel ppIk/kaw. BORYCKI Marian R.I.K. Baranowicze 2. Rtm. BARGIEL Zygmunt Dca Szw.KD.21 d.p. 3. Pplk.kaw. GRUSZECKI Emil 4. Plk.dypl.kaw.MACHALSKI Tad- Attache Milit.w Grecji i Turcji 5. Por. TATAR 6. Por.dypl.kaw.CIEPLAK Igor - Of.Int.Sztab.Suwalskiej BK. 7. Ppor.rez.kaw.PRUSAKIEWICZ

Ignacy Szw.Sztab.Nowogr. BK. 8. Rtm,RICZKA Bronis/. Dca Szw.KOP CZORTKOW 23.IX.39 9. Rtm.rez. RELISZKO Of.Transn. Nowogr. BK.

27 PULK ULANOW WIELKOPOLSKICH IM. KROLA STEFANA BATOREGO

- pplk.kaw. PAJNK Jezef - mjr.kaw. RUDNICKI Karol - mjr.kaw. BERG Leopold .+ KatyA - rtm. SKRODZKI Waclaw - ppor.rez.kaw, RADZIWIEE Antoni - ppor. kaw.CHOJNACKI Zdzislaw - ppor.rez.kaw. BOgCZA-PIORO Jan - ppor.kaw. GOEMSKI Stanislaw - por.kaw. JASIISKI Brunon

kpt.int.BROZDZIgSKI WIad. + /?/ - kpt.st.zdr.dr.med.SZMELCZYISKI - kpt.st.zdr.lek.wet.SKOCZEK Kazimierz - kpt.rez.duszp.ks. KUREK - rtm, CIERPICKI Eugeniusz

1. Dowedca pu/ku 2. I Zca. 3. II Zca /kwat/ 4, Adjutant 5, II Adj. /0f.ord./ 6. Oficer int. 7. Oficer Broni i Gaz. 8. Dca.Szw.Gosp. 9. Oficer Zywno6c. 10. Platnik /of.gosp./ 11. Lekarz 12. Lekarz wet. 13. Kapelan 14. Funkcja niezn. 1. SZWADRON

Dowedca szwadronu Dcy plutonew

II III

Szef 2. SZWADRON

Dowedca szwadronu Dcy plutonew

II III

Szef SZWADRON

Dow6dca szwadronu Dcy plutonew

II III

Pchor. w Szwadr.of Szef

4. SZWADRON

Dowedca szwadronu Dcy plutcnew

II III

Szef SZWADRON CKM

Dowedca szwadronu Dcy plutonew I

II III

- rtm. GIERASIUK Borys

- ppor.kaw. CEHAK Leopold ppor.rez.kaw. HENRICI Igor

- por.kaw.OLSZEWSKI Stefan +27.9.MOKA10E - ppor.kaw. TOLEKACZ - ppor.rez.kaw. WOLODKO - ppor.rez kaw. SOCHACKI

- rtm. KWIECIgSKI Jezef + 27.9. Mokance - ppor.kaw. KALINO Jezef - plut.pchor.kaw. DZIADUL-Kazimierz - wchm.pchor. TOLLOCZKO J6zef - plut.pchor.kaw.POPKOWSKI Kazimierz - st.pchor.DABROWSKI Franciszek - wchm. BUJAK

- rtm. FRISSENDORF Feliks - por.kaw. DRAG Jan Kanty - ppor.kaw. WILK Tadeusz - ppor.rez.kaw. PRApIZYPSKI Ignacy

- rtm. CHMIELEWSKI Marian , - por.kaw.PODLEWSKI Tadeusz - ppor.rez;kaw.POPLAWSKI. Ign,rAg - ppor.rez.kaw. JANOWSKI Edw. '( . prance

Szef




PRZEGL,D 13..r 11416- 33.

19

PLUTON PPANC.

Dow6dca plutonu

tam.2e nade-bat

PLUTON KOLARZY

DowOdca plutonu PLUTON WZNO8CI

Dow6dca plutonu PLUTON FUNKCJI NIEZNANEJ

- por.kaw.WIEWIOROWSKI/vel WIEWIOR- KOWSKI/ Mieczys/aw

- ppor.rez.kaw.MASSALSKI Janusz - ppor.rez.kaw.ZABORSKI Stanislaw

ppor.kaw. JEMIOIEK Henryk

- por.kaw. SIEBIETRC Aleksander

- por.kaw. BRZOZOWSKI - ppor.kaw. PRUSZKIEWICZ


1..Rtm.dypl.KUCZYrSKI Stanis/ 2. Pp/k.dypi.kaw.MALLY Fryder

3. P/k. kaw. RELISZKO Jan 4. Mjr. kaw.LIZOr W/odz.

• oficer sztabu Nowogr.B.:K. • sztab insp.armii gen.NEUGEBAUERA

misja Wojsk.Londyn - /1 Dca PuIku/ - kmdt.kwat.g/.Nowogr.BK.+27.9.59

4 PULK STRZELCOW KONNYCH ZIEMI L4CZYCKIEJ

DowOdca pulku I Zee. II Zca /kwat./ Adjutant II Adjutant /Qf.Ord./' Oficer inform. Oficer broni Dow6dca szwadronu gosp, Piatnik /of. gosp./ Oficer zywnosc. Lekarz Lekarz wet. Kapelan

1. SZWADRON

DowOdca szwadronu Dcy plutonow I

II III

Szef szwadronu 2. SZWADRON

Dow6dca szwadronu Dcy plutonow I

II III

Szef szwadronu SZWADRON

Dow6dca szwadronu Dcy plutonOw

II III

Szef

pp/k.kaw.A1ARSZEWSKI Zygm. ;.r. 25.IX. mjr.kaw.STEEPKOWSKI Micha/ mjr. kaw. NOWACKI WIad.+26.IX.Krasnodocod

NIENID7SKI Kazimierz,r. 2:1X: ppor.kaw. EBERHARDT Tadeusz + Katyn

ppor.rez.kaw. GORCZYrSKI rtm. CZARNOTL

- kpt. int. MARKIEWICZ - chor.kaw. DA11CZUK - ipor.s/.zdr.lek. CHMIELEWSKI - kpt.s/.zdr.lek.wet.LUNKIEWICZ +Katyri.

rtm. PEPZKOWSKI Leopold ppor.kaw, BETLEY Stan.' +23.IX.-Jachia

- ppor.rez.kaw. PRUSKI - plut.pchor,• s. s. DZIERZYNSKI ._..

- rtm. RASIEWICZ Miecz.+ 15.IX.J6zefow - ppor.kaw. ZABLOCKI k.Otwocka - ppor.rez.kaw. ROSCISZEWSKI - PPor.,reg.1mw. RUTKOWSKI

- rtm. IGNACZAK Ludwi1C+ Jacnia - ppor.kaw. DLUSKI Zbigniew +23.1L.: Jacni4 - wachm.pchor.s.s.KOWATRWSKI +22.IX.Majdax - ppor.rez.kaw.BALIrSKI +22.IX.Hory- __ szow.

Dopisa6: Oficer gazowy - ppor.rez.haw.SZWECH




20

az 9311415 P R.Z E..G.L.J D 9

4. SZULDRON

Dow6dca sztadronu Dcy plutonot I

TI III

Szef szwadronu SZWADRON -C.K.M.-

Dow6dca szwadronu Dow6dcy pluton6wI

II III

Szef szwadronu PLUTON PPANC§

Dow6dca plutonu PLUTON KOLARZY

- rtm. TGLEtaIEKI Micha/ + Katyri - --)or.r-ez.kaw. :LOR....7iSKI Tadeusz

?por.roz.kaw. BOROWY +Katyil pchor.kaw. s. s. ROZ17ADOWSKI

- rtm. GORNY Roman - por.kaw. JAN= +Katyri. - por.rez.kaw. OSTROWSKI - wachm.pchor. S.S. NM/

- prop. BUKOWSKI:YEldeusz + Katyri

Dow6dca plutonu - ppor.rez.kaw. PA8NIEWSKI PLUTON WZNOSCI

Dow6dca glut, i of.1qczn. - por. JAWORSKI Mieczys/aw

I RZUT FUNKCJE NIEZNANE

1. Mjr. kaw. rIALNOWSKI + 2. Rtm. MINSK' Leszek /czasowo dca 1 szwadronu/ 3. Rtm. CZARNOTA Adolf + 4. Rtm. ZGORZELSKI - sztab Nowogrodzkiej B.K. 5. Por.kaw. KRZENTOWSKI W/odzimierz + 1X.39. 6. Ppor.kaw. NIEROZEWSKI Tadeusz 7. Ppor.kaw. DEUSKI Zbigniew + IX.39. 8. Ppor.kaw rez. WA8NIEWSKI + IX.39.

P.S. Niema ani jednego oficera I rzutu 4 P.S.K. na emigra-cji. Prosimy o wszelkie dodatkowe informacje odno6ne tego pu/ku.


1. Rtm. C=K0 Feliks - dca szw. w I p.kaw.KO.P. 2. Pplk. dypl.kaw.NALEPA Tad.- szef szt.Krak.BK. 3.P1k.kaw.WI4pKOWSKI Miko/ej zca dow. Mazow.BK.

9'•D.A.K.

Dow6dca Dyonu Adjutant Of.Zwiad Dyonu Of.Obsorw.Dyonu Of.Pgaz.i Broni Of.Zywn. Platnik Lekarz Lekarz wet. Of.Lqcznikowy

1 BATERIA-

Dow6dca bat. Oficer ogniowy Oficer zwiad. I pluton II pluton Szef

- pplk.art - kpt.art. - por.art. - por.rez.

por.art.

. ROHOZIISKI Tadeusz KOWALEWSKI JASZCZYgSKI

art.PROTASIEWICZ EBERHARDT Ryszard

dto

por.art.rez.PSARSKI Jan Nepom.

kpt.art.CZAPLIIISKI Aleksander -'ppor.art. NOWAKOWSKI

- ppor.rez.art. Kt RCHOWSKI Janusz




.P.-R Z. .E G L 4)

21

2, BAT,ERIA

Dow6dca bat. Of. ogniowy Of. Zwiad. I pluton II pluton Szef

Dow6dca bat. Of. ogniowy Of. zwiad. I plutonowy II plutonowy Szef

4. BATERIA

Dow6dca bat, Of. ogniowy Of. zwiad. I plutonowy II pluton Szef PLUTON E6CZNOSCI

Dca plut. i of./aczn. KOLUMNA AMUNICJI

kpt.art.WIELEZYNSKI Tad.+23.9.Kragpobrod ppor.art. GROCHOLSKI Andrzej ppor.art.BELINA-BRZOZOWSKI Konstanty

- ppor.rez.art. DEC - ppor.rez.art. r2ERK0

- kpt.art. LILING Jan - por.art.OKUTRWICZ J6zef +28.9.Nitanko- - wice

ppor.art. ZAPORSKI Jan

- por.art. WOROPAJ JOzef /vel Ferdynand/ - ppor.art. BARTOSZEWICZ Antoni

ppor.rez.art.SYLWANOWICZ Kazimierz

- knt.art. PAJDO /vel PAJDRO/ Antoni

Dow6dca kolumny - por.rez.art. KIEDAY-ZAMAJSKI

I RZUT FUNKCJE NIEZNANE

For. art. NOWICKI

OFICEROWIE ODKONENDEROWANI

1. Kpt. emeryt.art. ZADORECKI-ZADORA Eustachy 0/Z W/odawa 2. Mjr.art. RODZIEWICZ Miko/aj Sztab Suwalskiej B.K. 3. Por.art. GURAWCKI Tan - Dtwo art.w gr.oper. 81ask 4. Por. art. GORALEWICZ Bogus14- Sztab jednej z (1.p. 5. Mjr.art. PEPIOWSKI - /pokojowy zca dcy dyonu/

9 SZWADRON WZNOSCI NOWOGRODEK B.K.

Dow6dca szwadronu Dca pl. budowl. Dca pl.kwat.g/. Dca pl.radio

- kpt.br/qczn.BAJZERT Ryszard ppor.rez.br./qcza.WIKTOR Augustyn

- ppor.rez.br. " LAURYSIEWICZ Stefan - ppor.br.lqczn.TRYBALSKI J6zef

9 SZWADRON PIONIEROW NOWOGRODEK B.K.

Dow6dca szwadronu - rtm. WOJNIKONIS /reszta obsady nieznana/

SZWADRON KOLLLRZY NOWOGRODZ. B.K.

Dow6dca szwadronu por.kaw. IMOI!SKI Leszek 4 p.s.k. SAMODZIELNY PLUTON C.K M. OCHRONY SZTABU NOWOGRODEK B.K.

Dow6dca plutonu 7,ca /1;/ W dniu mobilizacji dca

- por.kaw.WIEWIORKOWSKI Miecz.27p.u/./1/ por.kaw.OLIZAR Oskar 25.p.u/.

plutonu ppanc. I rZUtU.27-p.u/.




22 P R '7 E Li 9

PLUTON 2ANDARNERII NOWOGRODEK B.K.

Dow6dca plutonu - ppor.rez.2and. DASZEWSKI Adam ODDZIAIY PRZYDZIELONE MOBILIZACYJNIE

DYON PANC. / z 91 Baonu Pane./

Dow6dca Dow6dca Dow6dca Funkcje

dyonu szw.sam.panc.- szw. T.K. nieznaAe I -

II - III -

mjr.br.panc. 8LIWEISKI

kpt.br.panc.RODZIEWICZ Grzegorz kpt.br.panc. NEUMAN Juliusz por.br.panc. WEYDKO por.br.pand. GODZISZEWSKI

5 BAON STRZELCOW /111/32 p.p.Dzialdowo/

Dow6dca baonu Oficerowie I

II III IV V

mjr.piech. PERUCKI Piotr - k-ot. " SZADKOWSKI /dca komp./ - ppor." BIIAZEJCZYK Boleslaw - ppor." POPLIWSKI CzesIaw

ppor." MENKES Bernard - ppor." CEGIEIKA Jan

PLUTON LOTNICTWA TOW. Nr. 1/53

/ Obsada nieznana / 89 BATALION ARTYLERII PLOT.

Dow6dca batalionu - kpt,art.KLIMONTOWICZ Janusz Stan. Oficerowie bat. I ppor.rez.art.IWANKO W/odzimierz

II -ppor.rez.art.SEKULSKI W/adys/aw Szef baterii - plut.art. ZIELIJSKI

BAON PIECHOTY No. '103 z 205 p.p.

/Okres wsp6/dziaIania z brygadq nieznany/

Dow6dca baonu Of.m/odsi I

II III IV

- mjrpiech.HANKIEWICZ Stanislaw - por.piech.WILCZYISKI Wac/./aca k.pionier/

por.rez.piech.CZAPIEWSKI Leon/dca 'comp/ ppor.rez." CASKA Leon /dca - plut./ por. " " BLAZEWICZ Kazim. /dca plut./

0/Z NOWOGRODEK B.K. - LUKOW

Dow6dca o/z Zca dow6dcy Of. mat. Dca nadw.26 pu/ku uI. Zca dcy nadw.26 p.u/.

- p/k. kaw.EIJNACKI WIodzim. 7 P.S.K. - mjr.kaw.BOREJSZA 27p.u/.+ 23.IX.39 - rtm. SZUMSKI 26p.u/. - rtm. NAGORNY 26p.ul. - por.kaw.TUDZI11-SKI 26 p.ul.

SZWADRONY MARSZOWE 08RODKA

1_ Szw. /do/acz.do I rzutu Podlask. B.K./

Dow6dca szwadronu Zca dcy Dcy plutonow I

II III

Podch.w szwadr. Szef

2 Szw. /dolacz.

Dowoclect szwadronu

Dcy plutonow I

- por.kaw.BORDZILOWSKI Konstanty 26 p.u/. por.rez.kaw.MARCINKOWSKI 3 p.s.k./x/

- ppor.kaw. KOLAKOWSKI 26 p.u/.: - ppor.rez kaw.GORANOWSKI 3 p.s.k./x/ - ppor. kaw. KOTARSKI 3 p.s.k./x/

pch0r.re.haw.FALKOWSKI 5 D.u/. /x/

do I rzutu Podlaskiej B.K./

per.kaw.BASIPSKI Tadeusz 25 p.u/.- ofic. inform acyjny czasu pok.

- por./rez:/kaw.PASIERBIISKI Tad./8 p.u/V




ei .2, 3/A/5- 9

PRZE GL4 D .23

Dow6dcy plutonow II - III -

3 szw./dolac

ppor. kaw. GORECKI Piotr ppor.kaw. JUCHNIEWICZ Jan

zone do I rzutu Podlaskiej B.K./


II

IV

rtm. KORZON Bronis/aw 3 p.s.k. /x/ ppor.kaw.ROJECKI ZdzisIaw 3 p.s.k. /x/. por.kaw. WIERZBOWSKI 3 p.s.k. /x/. ppor.kaw. MICHALICKI Stanislaw 5 p.u/./x/. ppor. kaw. POLOIISKI-LELIgA 3 p.s.k./x/.

4 szwadron

Dow6dca szwadronu Dow6dcy plutonow , I -

II -

rtm. ROJKIEWICZ Ludwik /b.ofic.mob.25 p.ul./ por.rez.kaw.ARTEMSKI Marian 25 p.u/. • : ppor.rez.kaw. OSTROMCKI Konstanty 25 p.ul.

Szwadron c.k.m.

Dow6dca szwadronu - rtm. JADOWNICKI 26p. U. Zoa city szwadr. ppor.rez.kaw. SOBOTKA. Stanisaaw 25 p.ul. . Dow6dca plutonow I - por.kaw. DEMIDECKI 26 p. ul.

II - por.rez.kaw. GEBETHNER 27 p.ul. III - ppor.rez.kaw. CZETWERTYISKI Stan. 27 p.ul.

/x/ - Oficerowie ewakuowani z 0/Z Podlaskiej B.K.

PLUTON TaiCZNOSCI OSRODKA.

Dow6dca plutohu por.kaw. MIKOLAJCZYK Tam2e plut.pchor.rez.kaw. BORKOWSKI Teodor 27 p,u .

SZWADRON PIESZY OSRODKA

Dow6dca o6rodka - por.kaw. ZALEWSKI 3 p.s.k./x/.

OFICEROWIE OSRODKA.

Rtm. BUKOWIECKI• • - 26 p.u/ Mjr.kaw. CALEWSKI Wac/aw - 26 p.ul

Rtm. MALINOWSKI Bronislaw- 27 p.u/ ./b, dca S/Z + Rosja/ ,/b. zca dcy S/Z/ ,/b.ofic.mob. pu/ku/.

Rtm; ZUKOWSKI Zygmunt 27 p.u/ . Por.rez.kaw./mecenas/ P4TKOWSKI Ppor.rez.kaw.ZDRQJEWSKI Slawomir Kpr.pchor.kaw. KONOBRODZKI Czes/aw 26 p.ul. KADRA 9 D.A.K./w ramach 0/Z Nowogrodzkiej B.K./

Kpt.art. MATRCKI Konstanty - b..kwatermistrz dyonu Kpt.art. JUCHNIEWICZ Olgierd - b. ofic.mob. dyonu

Nadeslane dodatkowo/z obsady 4 p.s.k./ PODCHORiZOWIE I. RZUTU /na funkcjach niZSZych niz dcy plut,/ 1/ Pchor.rez.kaw. SZYMBORSKI : + 23.IX. Jacnia 2/ Pchor.rez.kaw, MARSZEWSKI + 23.IX. Jacnia 3/ Pchor.rez.kaw. DRAGALA + 22.IX. Majdan 4/ Pchor.rez.kaw. WASNIEWSKI + 22.IX,. Majdan NADWVKI U PLOCKU: 1.0ddzia/y sformowane w_2/29kuL.1.9/49zv/y_lQ_LIZAZ Plut.liniowy.Dca:ppor.rez.kaw.CHYRA /r.23.IX./od 5.IX. w 1 szwadr. Plut.liniowy.Dca:ppor.rez.kaw. PESKI od 5.IX. w 4 szwadr.

2. NadwyZki pu/kowe /pozosta3e w FIocku/

1/ Rtm.. BARTOSZEVIICZ. 2/ Por.kaw. LIPCZYNSKI 3/ Ppor.kaw. 8WIECZEWSKI 4/ Porkaw. DYBOWSKI 5/ Por.kaw. JANKO1SKI Eugeniusz

+ A.K. 1943 r.




b..31polishinstitute.com/B/BI_23a.pdf · odpowiedzi na zapytania postawione przez Biuro...

Documents

Transcript of b..31polishinstitute.com/B/BI_23a.pdf · odpowiedzi na zapytania postawione przez Biuro...