148

Sprawa nr C � 116/94 z dnia 13 lipca 1995 r.JENNIFER MEYERS V. ADJUDICATION OFFICER

[ECR, 1995, I � 2131]

TRE�Æ: DYREKTYWA 76/207 � WARUNKI DOSTÊPU DO ZATRUDNIENIA � WARUNKI PRACY �KREDYT RODZINNY

1. STAN FAKTYCZNY I PROCEDURA

Kredyt rodzinny jest zwi¹zanym z dochodami �wiadczeniem i jest przyznawany w celu uzupe³nienia dochodównisko op³acanych pracowników wychowuj¹cych dziecko. Pani Meyers, matka samotnie wychowuj¹ca dziecko,z³o¿y³a wniosek o kredyt rodzinny dla siebie i córki, która mia³a wtedy trzy lata. Wniosek zosta³ odrzucony na tejpodstawie, ¿e dochody Pani Meyer, obliczone dla celów tego �wiadczenia przekracza³y poziom uprawniaj¹cy do�wiadczenia. W odwo³aniu od tej decyzji skierowanym do S¹du Apelacyjnego ds. Ubezpieczenia Spo³ecznego,Pani Meyer powo³a³a siê na okoliczno�æ, ¿e nie dokonanie potr¹cenia op³at za opiekê nad dzieckiem dla celówobliczenia jej dochodów netto stanowi dyskryminacjê rodziców samotnie wychowuj¹cych dziecko, poniewa¿obojgu opiekunom ³atwiej jest tak zaplanowaæ czas pracy, by móc opiekowaæ siê dzieckiem na zmianê. Poniewa¿wiêkszo�æ rodziców samotnie wychowuj¹cych dzieci to kobiety, mamy tu do równie¿ do czynienia z po�redni¹dyskryminacj¹ kobiet. S¹d Apelacyjny przyj¹³ ten argument. Jednak¿e w trakcie postêpowania przed Komisarzemds. Ubezpieczenia Spo³ecznego, strony nie porozumia³y siê co do tego, czy S¹d w I instancji w³a�ciwie zastosowa³postanowienia prawa krajowego. Komisarz stan¹³ na stanowisku, ¿e pani Meyer mog³aby bezpo�rednio skorzystaæz gwarancji zawartych w art. 2 ust. 1 dyrektywy, pod warunkiem, ¿e kredyt rodzinny wchodzi w zakres tejdyrektywy.

2. PYTANIA SKIEROWANE DO TRYBUNA£U

Czy �wiadczenie maj¹ce charakter i cel kredytu rodzinnego wchodzi w zakres stsoowania dyrektywy Rady 76/207/EWG ?

3. ORZECZENIE TRYBUNA£U

Trybuna³ zgodnie stwierdzi³, ¿e w �wietle podstawowego znaczenia zasady równego traktowania, wy³¹czeniezagadnieñ zabezpieczenia spo³ecznego z zakresu dyrektywy (artyku³u 1(2)) musi byæ interpretowane �ci�le (zob.orzeczenie z 26 lutego 1986 r. w sprawie Roberts, 151/ 84, [ECR, 1986, 703, par. 35] i w sprawie Marshall,152/84, [ECR, 1986, 723, par. 36]. Tak wiêc, Trybuna³ stwierdzi³, ¿e system �wiadczeñ nie mo¿e byæ wy³¹czony zzakresu dzia³ania dyrektywy tylko dlatego, ¿e formalnie jest czê�ci¹ krajowego systemu ubezpieczenia spo³ecznego.Taki system mo¿e wchodziæ w zakres dyrektywy, je�li jego przedmiotem jest dostêp do zatrudnienia, szkoleniazawodowe i awans lub warunki pracy. Jednak¿e, dyrektywa nie mo¿e byæ stosowania tylko dlatego, ¿e warunkiuprawniaj¹ce do otrzymania �wiadczenia mog¹ negatywnie wp³ywaæ na mo¿liwo�æ podjêcia zatrudnienia przezrodzica samotnie wychowuj¹cego dziecko (zob. orzeczenie z 16 lipca 1992 r. w sprawach Jackson i Cresswell,C-63/91 i C-64/91, [ECR, 1992, I � 4737, paragrafy: 27, 28 i 31].

Zgodnie z orzeczeniem w sprawie Jackson i Cresswell, fakt, ¿e system �wiadczeñ stanowi czê�æpañstwowego systemu zabezpieczenia spo³ecznego, co sprawia, ¿e pañstwowe �rodki w dziedzinie zabezpieczeniaspo³ecznego mo¿na stosowaæ w g³ównym postêpowaniu, nie mo¿e go wy³¹czyæ z zakresu stosowania dyrektywy.Nie ulega w¹tpliwo�ci, ¿e jednym z warunków wymaganych do otrzymania kredytu rodzinnego jest, bywnioskodawca wykonywa³ pracê zarobkow¹. Celem kredytu jest zapewnienie, aby rodziny nie znajdowa³y siê wgorszym po³o¿eniu maj¹c zatrudnienie, ni¿ w sytuacji gdyby go nie mia³y. Intencj¹ systemu jest utrzymywanienisko op³acanych pracowników w zatrudnieniu. Z tego powodu, Trybuna³ sformu³owa³ wniosek, ¿e kredyt rodzinnydotyczy dostêpu do zatrudnienia, w my�l art. 3 dyrektywy. Ponadto w zakres pojêcia dostêpu do zatrudnieniawchodzi nie tylko kwestia spe³niania warunków w okresie poprzedzaj¹cym podjêcie stosunku pracy. Perspektywaotrzymania kredytu rodzinnego, je�li przyjmie siê gorzej p³atn¹ pracê, zachêca bezrobotnego do podjêciazatrudnienia wskutek czego, �wiadczenie jest zwi¹zane z warunkami dostêpu do zatrudnienia. Ponadto zgodno�æz fundamentaln¹ zasad¹ równego traktowania zak³ada, ¿e takie �wiadczenie jak kredyt rodzinny, które jest wsposób nieunikniony zwi¹zany ze stosunkiem pracy wchodzi w zakres warunków pracy w rozumieniu art. 5

149

dyrektywy. Ograniczenie tego pojêcia tylko do tych warunków pracy, które s¹ ujête w umowie o pracê lub wpraktyce uwzglêdniane przez pracodawcê w stosunkach pracy, usunê³oby sytuacje wchodz¹ce w zakres stosunkupracy z zakresu zastosowania dyrektywy.

TRYBUNA£ (CZWARTA IZBA) NINIEJSZYM POSTANAWIA:

�wiadczenia maj¹ce charakter i cel kredytu rodzinnego dotycz¹ zarówno dostêpu do zatrudnienia, jak iwarunków pracy, a tym samym wchodz¹ w zakres dyrektywy Rady 76/207 /EWG z 9 lutego 1976 r. dotycz¹cejrealizacji zasady równego traktowania mê¿czyzn i kobiet w zakresie dostêpu do zatrudnienia, szkoleñzawodowych i awansów oraz warunków pracy.