Agata Zborowska

a.zborowska@uw.edu.pl

dyur w I semestrze: pitek, 11.30-13.00 pok. 6.

Antropologia Kultury Wizualnej

(konwersatorium wyrwnawcze)

I JASKINIA

11 X

Richard Leakey, Malarstwo jaskiniowe, [w:] tego, Pochodzenie czowieka, prze. Zdzisaw Skrok, Wydawnictwo CiS, Warszawa 1995.

W.J.T. Mitchell, Pokaza widzenie, prze. ukasz Zaremba, oryg. Showing Seeing. A Critique of Visual Culture [w:] tego, What Do Pictures Want. Lives and Loves of Images, The University of Chicago Press, Chicago 2005.

zagadnienia: pokazywanie widzenia widzenie jako zagadnienie antropologii kultury pytania stawiane obrazom jaskinia jako pocztek: tworzenia obrazw i mylenia o tworzeniu obrazw hipotezy wyjaniajce funkcj i znaczenie malarstwa jaskiniowego jaskinia jako przestrze dowiadczenia zmysowego i szczeglnego zagszczenia semiotycznego wielozmysowo dowiadczenia wizualnego.

II MUMIA

18 X

Ernst H. Kantorowicz, Krl nie umiera nigdy [w:] tego, Dwa ciaa krla. Studium ze redniowiecznej teologii politycznej, prze. Maciej Michalski, Adam Krawiec, PWN, Warszawa 2007.

Giorgio Agamben, Ciao suwerenne i ciao wite [w:] tego, Homo sacer. Suwerenna wadza i nagie ycie, prze. Mateusz Salwa, Prszyski i S-ka, Warszawa 2008.

Bogusaw Kwiatkowski, Jzef Pisudski [w:] tego, Mumie. Wadcy, wici, tyrani, Iskry, Warszawa 2005.

zagadnienia: uniwersalny wymiar reprezentacji zwizek obrazu i mierci: obrazy mierci i mier obrazw przeciwstawianie si mierci i rozkadowi za pomoc obrazw ontologia obrazu: mniej ni rzeczywisto ambiwalencja przedstawienia (obecno i nieobecno) relacja midzy ciaem ywym a martwym.

III WIZERUNKI W DZIAANIU

25 X

David Freedberg, Wizerunki w dziaaniu [w:] tego, Potga wizerunkw. Studia z historii i teorii oddziaywania, prze. Ewa Klekot, WUJ, Krakw 2005.

W.J.T. Mitchell, Czego chc obrazy? [w:] tego, What do Pictures Want? Lives and Loves of Images, University of Chicago Press 2005.

zagadnienia: pragnienia obrazw ycie i mier obrazw strategie reprezentacji: ikona i idol jako bieguny obecnoci obrazu animizm zakaz tworzenia wizerunkw i mit aikonicznoci Gadamerowska nieodrnialno obraz jako fetysz ikonoklazm.

IV CAMERA OBSCURA

8 XI

Andr Bazin, Ontologia obrazu fotograficznego [w:] tego, Film i rzeczywisto, prze. Bolesaw Michaek, WAiF, Warszawa 1963.

Susan Sontag, wiat obrazw, wybr z O fotografii, prze. Sawomir Magala, Wydawnictwo Karakter, Krakw 2009.

Roland Barthes Camera lucida [w:] tego, wiato obrazu. Uwagi o fotografii, prze. Jacek Trznadel, Wydawnictwo KR, Warszawa 1996.

V PERSPEKTYWA

22 XI

Leone Battista Alberti, O malarstwie, prze. L. Winniczuk, red. M. Rzepiska, Zakad Narodowy im. Ossoliskich, Wrocaw 1963, s. 548 (rozdz. Zasady podstawowe i O malarstwie, wybr).

Erwin Panofsky, Perspektywa jako forma symboliczna, prze. G. Jurkowlaniec, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008, s. 1958 (wybr, bez przypisw).

John Berger, Sposoby widzenia, prze. Mariusz Bryl, Fundacja Aletheia, Warszawa 2008, wybr z rozdz. I i II.

zagadnienia: kulturowe podstawy widzenia perspektywa jako forma symboliczna od narzdzia malarskiego do sposobu istnienia w wiecie fizjologiczne i antropologiczne argumenty przeciw perspektywie stoek/piramida widzenia obraz jako konstrukt widzenie fizjologiczne a widzenie symboliczne.

VI EKSPOZYCJA

29 XI

James Clifford, O kolekcjonowaniu sztuki i kultury, prze. J. Iracka [w:] tego, Kopoty z kultur, Wydawnictwo KR, Warszawa 2000.

Krzysztof Pomian, Zbieracze i osobliwoci. ParyWenecja XVIXVIII w., prze. A. Piekos, PIW, Warszawa 1996 (rozdz. 1 i 8).

zagadnienia: kolekcjonowanie a zbieranie kolekcjonowanie jako praktyka kulturowa porzdkowanie wiata, tworzenie reprezentacji, a niemoliwe cele kolekcji widzialne niewidzialne ekspozycja: kolekcjonowanie a wystawianie do ogldania wystawa jako wymiar kolekcji i konstrukcja przestrze muzealna i jej widz wiat w miniaturze eksponowanie.

VII PANOPTYKON

6 XII

Michel Foucault, Panoptyzm [w:] tego, Nadzorowa i kara, prze. Tadeusz Komendant, Aletheia, Warszawa 1993.

Hille Koskela, Kamery internetowe, telewizja i telefon komrkowy. Uwasnowalniajcy ekshibicjonizm, prze. Marta Heberle, Maciej Og, Kultura Wspczesna 2009 nr 2.

Jacques Lacan, Anamorphosis [w:] tego, The Four Fundamental Concepts of Psycho-Analysis, Karnac, LondonNew York 1977.

zagadnienia: Foucaltowski panoptykon jako model spoecznej widzialnoci i relacji spoecznych wspczesny panoptykon? techniki nadzoru wizualnego kamera internetowa jako narzdzie autoprezentacji czowiek podczony do sieci: prywatne/publiczne wadza spojrzenia

Lacanowski model widzenia oko a spojrzenie anamorfoza model Lacanowski jako krytyka modelu Foucaultowskiego.

VIII EKSTENSJE MEDIA PROTEZY

13 XII

Marshall McLuhan, Przekazem jest rodek przekazu, [w:] tego, Zrozumie media. Przeduenia czowieka, prze. N. Szczucka, Warszawa 2007.

Regis Debray, Od medium do mediacji, [w:] tego, Wprowadzenie do mediologii, przeoya Alina Kapciak, Oficyna Naukowa, Warszawa 2010.

Walter Benjamin, Reprodukcja techniczna, za: tego, Dzieo sztuki w epoce jego reprodukowalnoci technicznej, prze. R. Reszke [w:] tego, Twrca jako wytwrca, prze. R. Reszte, Wydawnictwo KR, Warszawa 2011.

zagadnienia: orygina a kopia reprodukcja manualna i techniczna status dziea sztuki w dobie reprodukcji technicznej aura i oryginalno dziea spoeczne i komunikacyjne funkcje mediw media jako ekstensje ciaa rodek przekazu jest przekazem konsekwencje mediatyzacji dla podmiotu i rodowiska, w ktrym yje medium / mediacja / mediatyzacja.

IX MIASTO

20 XII

Walter Benjamin, Pary stolica XIX wieku [w:] tego, Pasae, red. Rolf Tiedemann, prze. Ireneusz Kania, Wyd. Literackie, Krakw 2005.

John Tagg, Miasto spektaklu, prze. Iwona Kurz, za: John Tagg, Niecige miasto: fotografia i pole dyskursu [w:] Miasto w sztuce sztuka miasta, red. Ewa Rewers, Universitas, Krakw 2010.

zagadnienia: czowiek w miecie: od obcoci do oswojenia wielozmysowo dowiadczenia miejskiego Pary jako stolica XIX wieku dowiadczenie miejskoci: wystawa, panorama, pasa, wntrze mieszkalne, ulica, barykada flneur: figura nowoczesnoci polityczne strategie reprezentacji w miecie miasto jako przestrze i przedmiot konsumpcji miasto jako rodowisko wizualne przestrze jednoczesnego rozproszenia i przycignicia uwagi przestrze nowych form wizualnych nowych sposobw, narzdzi widzenia.

X MONTA RUCH

10 I

Philippe-Alain Michaud, Mnemosyne pomidzy histori sztuki a kinem, prze. ukasz Zaremba, Konteksty 2011 nr 23.

Henri Bergson, Kinematograficzny mechanizm mylenia i zudzenie mechanistyczne [w:] tego, Ewolucja twrcza, prze. Florian Znaniecki, Wydawnictwo Zielona Sowa, Krakw 2004.

Siergiej Eisenstein, Film czwartego wymiaru, prze. Mieczysaw Kumorek [w:] tego, Wybr pism, Wydawnictwa artystyczne i filmowe, Warszawa 1959.

zagadnienia: przedkinematograficzne badania nad ruchem analiza i synteza ruchu w obrazie wynalezienie kinematografu kino atrakcji narracja obrazowa fotomonta miejsce kina w historii sztuki i historii obrazw monta i kola jako forma mylenia geneza i rodzaje montau filmowego percepcja stroboskopowa kinematograficzny mechanizm mylenia zudzenie mechanistyczne ideologiczne i estetyczne podstawy montau teoria montau Siergieja Eisensteina.

XI ODBICIA KLISZE

17 I

Linda Nochlin, Orient wyobraony, prze. Magda Szczeniak [w:] teje, The Politics of Vision. Essays on Nineteenth-Century Art and Society, Thames and Hudson, London 1991

(1989).

Christopher Lasch, Narcystyczna osobowo naszych czasw, prze. Marcin Szuster, Res Publica Nowa 2002 nr 1.

Gilles Delueze, Klisze [w:] tego, Kino 1. Obraz-ruch. 2. Obraz-czas, prze. Janusz Margaski, sowo/obraz terytoria, Gdask 2008.

Zagadnienia: podmiot kultury wizualnej widz i jestem widziany i wiem, e jestem widziany wizualna konstrukcja tosamoci: rasa, pe kulturowa wywrotowe strategie konstruowania wizualnych tosamoci obraz-stereotyp.

XII EKRANY

24 I

Edgar Morin [Dusza kina] [w:] tego, Kino i wyobrania, prze. Konrad Eberhardt, PIW, Warszawa 1975.

Laura Mulvey, Przyjemno wzrokowa a kino narracyjne, prze. Jolanta Mach [w:] Panorama wspczesnej myli filmowej, red. Alicja Helman, Universitas, Krakw 1992.

zagadnienia: modele odbioru kinowego mechanizm projekcji-identyfikacji cie, sen, wyobraenie magia kina i uczestnictwo uczuciowe fizyczne dowiadczenie bycia w kinie wadza spojrzenia/wadza nad spojrzeniem przyjemno wzrokowa a przemoc ideologiczna skopofilia, narcyzm, fetyszyzm, voyeuryzm.