Analiza wyboru lokalizacji Zakładu Termicznego

Przekształcania Odpadów dla miast i gmin Pomorza

Środkowego

Koszalin 7 czerwiec 2010 r.

Metodyka poszukiwania lokalizacji

• Przyjęcie wstępnych kryteriów i potencjalnych lokalizacji,• Szczegółowa analiza i opis potencjalnych lokalizacji,• Analiza punktowa (ekspercka)• Analiza SWOT,• Przyjęcie kryteriów i metod do analizy wielokryterialnej,• Analiza wielokryterialna jako ostatni krok w wyborze

lokalizacji.

Wymogi minimalne kryteria wstępne

Warunki brzegowe (wymogi minimalne), które każda rozpatrywana lokalizacja (działka/działki przeznaczone na realizację inwestycji) powinna spełniać:

• nie powinna graniczyć ze zwartą zabudową mieszkaniową, (odległość działki od zabudowy mieszkaniowej powinna wynosić nie mniej niż 200 m).

• powinna mieć wielkość co najmniej 2,0 ha, • powinna posiadać kształt zapewniający swobodne

posadowienie budynków i pozostałej infrastruktury technicznej ZTPO, której docelową przepustowość określono na min 92 tys. Mg/rok.

Wymogi minimalne kryteria wstępne

• lokalizacja nie może być sprzeczna z prawem miejscowym tj. przeznaczeniem wskazanego terenu określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (przyjętym lub będącym na etapie opracowania lub uzgadniania; w przypadku braku MPZP należy wziąć pod uwagę zapisy Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego).

Zgodnie z powyżej przyjętymi założeniami, wyznaczonych zostało pięć potencjalnych miejsc lokalizacji na terenie miast i gmin Pomorza Środkowego, dla którego planowany jest wspólny system gospodarki odpadami komunalnymi.

Potencjalne lokalizacje

Zaproponowano następujące lokalizacje:

• Teren Zakładu Odzysku Odpadów w miejscowości Sianów, gmina Sianów – (ZOO),

• Teren ciepłowni FUB przy ulicy Słowiańskiej w Koszalinie - (FUB),• Teren ciepłowni DPM, przy ul. Mieszka I w Koszalinie – (DPM),• Teren położony w ,,Strefie Zorganizowanej Działalności

Inwestycyjnej” w Koszalinie – (SZDI), • Teren w okolicy ul. Lechickiej w Koszalinie,

Potencjalne lokalizacje

LOKALIZACJA NR 1 – ZAKŁAD ODZYSKU ODPADÓW – GMINA SIANÓW

LOKALIZACJA NR 1 – ZAKŁAD ODZYSKU ODPADÓW – GMINA SIANÓW

LOKALIZACJA NR 2 - CIEPŁOWNIA FUB, UL. SŁOWIAŃSKA

LOKALIZACJA NR 2 - CIEPŁOWNIA FUB, UL. SŁOWIAŃSKA

LOKALIZACJA NR 3 - CIEPŁOWNIA DPM, UL. MIESZKA I

LOKALIZACJA NR 3 - CIEPŁOWNIA DPM, UL. MIESZKA I

LOKALIZACJA NR 4 – SZDI- KOSZALIN

LOKALIZACJA NR 4 – SZDI- KOSZALIN

LOKALIZACJA NR 5 – TEREN, OKOLICE UL. LECHICKIEJ

LOKALIZACJA NR 5 – TEREN, OKOLICE UL. LECHICKIEJ

Metody wyboru lokalizacji

Wybór optymalnej lokalizacji określono wykorzystując 3 metody analiz zazwyczaj stosowane w tego rodzaju przypadkach:

• analizę punktową (ekspercką),

• analizę SWOT,

• analizę wielokryterialną

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Dla przedstawienia analizy punktowej rozpatrywanych lokalizacji ZTPO przyjęto identyczne kryteria dla każdej potencjalnej lokalizacji.

Kryteria wybrano tak aby w sposób kompleksowy przedstawiały ocenę analizowanego zagadnienia i możliwie jak najwięcej ograniczyły subiektywizm.

 

Kryteria przyjęte do analizy• Techniczno – prawne• Terenowe• Ekologiczne• Komunikacyjne i logistyczne• Społeczne• Ekonomiczne

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Kryteria szczegółowe:

1. Techniczno – prawne:• Aktualne użytkowanie terenu, stan prawny działki• Zgodność z MPZP i planami strategicznymi miasta • Wielkość działki • Infrastruktura techniczna działki (dostępność mediów)• Odległość do najbliższego węzła ciepłowniczego i

odpowiednio do stacji trafo • Dostępność terenu, drogi dojazdowe• Możliwość tymczasowego magazynowania odpadów po

procesowych

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

2. Terenowe:Możliwość rozlokowania infrastruktury budowlanej i

technicznej na terenie działkiUwarunkowania geologiczne, Uwarunkowania hydrogeologiczne, Odległość od cieków wodnych (zagroż.powodziowe),

3. Ekologiczne:Ocena stanu środowiska, Występowanie obszarów ochrony przyrody i ochrony gatunkowej, Występowanie obszarów i obiektów objętych ochroną archeologiczną i

konserwatorską Możliwość ograniczenie emisji zanieczyszczeń z miejskiej energetyki

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

4. Komunikacyjne i logistyczne:Rozwiązania komunikacyjne w pobliżu lokalizacjiOdległość dowozu odpadów z terenu miast i gmin GZMMożliwość dowozu części odpadów drogą kolejową

5. Społeczne:Bliskość zabudowy mieszkaniowej Potencjalna akceptacja społeczna Możliwość wystąpienie konfliktu społecznego

6. Ekonomiczne:

• Brak konieczności uwzględnienia nakładów na budowę brakującej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej

• Brak kosztów przystosowania systemu ciepłowniczego do współpracy z nowym źródłem

• Brak kosztów związanych z zakupem terenów

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Każde z kryteriów było oceniane na podstawie przyjętych kryteriów szczegółowych (uwarunkowań) według oceny eksperckiej od 0 do 3 punktów:

0 - przyjęto ocenę - niedostateczną,

1 – ocenę dostateczną,

2 – ocenę dobrą,

3 - ocenę bardzo dobrą.

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Wyniki analizy:

• Lokalizacja nr 2. FUB, ul. Słowiańska (58 punktów) z liczbą ocen bardzo dobrych (12) i dobrych (10),

 • Lokalizacja nr 3. DPM, ul. Mieszka I (51 punkty) , z liczbą ocen bardzo

dobrych (8) i dobrych (12),

• Lokalizacja nr 4. SZDI - Koszalin (41 punktów), z liczbą ocen bardzo dobrych (5) i ocen dobrych (9),

• Lokalizacja nr 1. ZOO – Gmina Sianów (35 punkty), z liczbą ocen dostatecznych (13) i niedostatecznych (2),

• Lokalizacja nr 5. Teren, okolice ul. Lechickiej (32 punkty), z liczbą ocen dostatecznych (7) i niedostatecznych (6).

Analiza punktowa rozpatrywanych lokalizacji

Analiza SWOT

S (Strengths) – mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę,

W (Weaknesses) – słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę,

O (Opportunities) – szanse: wszystko to co stwarza szansę korzystnej zmiany,

T (Threats) – zagrożenia: wszystko to co stwarza niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.

LOKALIZACJA ZTPO – ZOO – GMINA SIANÓW

LOKALIZACJA ZTPO – FUB – UL. SŁOWIAŃSKA

LOKALIZACJA ZTPO – DPM – UL. MIESZKA I

LOKALIZACJA ZTPO – SZDI – KOSZALIN

LOKALIZACJA ZTPO – TEREN, OKOLICE UL. LECHICKIEJ

Analiza wielokryterialna

Analiza wielokryterialna, czyli matematyczny wybór rozwiązania najkorzystniejszego, z uwzględnieniem wszystkich uwarunkowań, przy pełnym opisie analizowanych wariantów lokalizacyjnych.

Zasada zrównoważonego rozwoju wymaga uwzględnienia w rozważaniach kryteriów przyrodniczych, społecznych i ekonomicznych, jak również wymaga ona równoważnego ich traktowania.

Dodatkowo w analizie uwzględniono również kryteria techniczno – prawne i możliwości lokalizacyjne.

Zespół odpowiednio dobranych wskaźników oceniających (kryteriów) stanowi bazę do wielokryterialnego wyboru i oceny lokalizacji obiektów systemu gospodarki odpadami w regionie.

Analiza wielokryterialna

Przyjęte kryteria oceniające lokalizację, zostały ujęte w sześć różnych grup:

• Techniczno – prawne,• Terenowe,• Ekologiczne, • Komunikacyjno – logistyczne,• Społeczne• Ekonomiczne.

Analiza wielokryterialna macierz decyzyjna

Analiza wielokryterialna

Podczas gdy lokalizacja jest ostatecznie opisana poprzez wycenę i określenie wartości poszczególnych kryteriów, może powstać pytanie, czy wszystkie kryteria są jednakowo ważne i które są najistotniejsze z punktu widzenia decydenta.

Prawidłowo przebiegający proces decyzyjny uwzględnia interesy wszystkich grup zainteresowanych przedsięwzięciem.

Hierarchia ważności kryteriów odzwierciedlana jest za pomocą współczynników wagowych.

Analiza wielokryterialna

Do obliczeń zastosowano metodę analizy wielokryterialnej (programowania kompromisowego), w założeniach której strategie porządkuje się w zależności od ich odległości od tzw. punktu utopijnego.

Jest to hipotetycznie założona strategia w założeniach której wszystkie kryteria osiągają wartości najkorzystniejsze.

Metoda daje możliwość dodatkowego ważenia kryteriów poprzez zastosowanie we wzorze wykładnika potęgowego α.

Im wartość α jest większa tym większego znaczenia nabierają duże odchylenia strategii od punktu idealnego

Analiza wielokryterialna

Hierarchia ważności grup kryteriów określa wagę grup poszczególnych kryteriów (techniczno – prawnych; terenowych; ekologicznych; komunikacyjno – logistycznych; społecznych; ekonomicznych).

Np. w pierwszym przypadku wszystkie kryteria mają wagę 1, w drugim wierszu grupa kryteriów techniczno – prawnych otrzymała wagę 2, podczas gdy wszystkie pozostałe otrzymały wagę 1, itd.

1:1:1:1:1:12:1:1:1:1:15:1:1:1:1:11:2:1:1:1:1

1:5:1:1:1:11:1:2:1:1:11:1:5:1:1:11:1:1:2:1:1

1:1:1:5:1:11:1:1:1:2:11:1:1:1:5:11:1:1:1:1:2

1:1:1:1:1:55:1:1:1:5:11:5:1:1:5:15:5:1:5:1:1

1:1:1:1:5:55:5:1:5:1:55:5:1:5:5:1

Analiza wielokryterialna

Wykonano 57 przypadki obliczeniowe zakładając różne hierarchie ważności poszczególnych grup kryteriów, ale dla potrzeb interpretacji wyników podzielono je na dwie grupy:

I – dla α = 1 i α = 2 oraz

II - dla α = ∞

Analiza wielokryterialna - wyniki

Wyniki obliczeń

• Przedstawione w tabeli wyniki obliczeń pokazują uszeregowanie strategii lokalizacyjnych od najbardziej korzystnych do najbardziej niekorzystnych w zależności od przyjętych wag dla grup kryteriów,

• Wykonano 57 przypadków obliczeniowych zakładając różne hierarchie ważności poszczególnych grup kryteriów,

• Wśród wyników jako najkorzystniejsza wskazana zostaje lokalizacja oznaczona jako FUB, czyli Ciepłownia FUB, przy ul. Słowiańskiej w Koszalinie. Jest to lokalizacja wybrana 56 razy, co można powiedzieć jest wskazaniem jednoznacznym; taki wybór potwierdzają bardzo korzystne uwarunkowania techniczne i terenowe (istniejąca infrastruktura techniczna i uwarunkowani geologiczno – hydrogeologiczne) oraz uwarunkowania komunikacyjno - logistyczne (łatwość rozwiązań komunikacyjnych)

Wyniki obliczeń

• W pozostałym jednym przypadku wskazana została lokalizacja ZSDI czyli w Strefie Zorganizowanej Działalności Inwestycyjnej w Koszalinie, i dzieje się tak podczas, gdy grupę kryteriów społecznych „zważono” jako 5 razy ważniejsze od pozostałych grup; w pozostałych przypadkach obliczeniowych lokalizacja SZDI zostaje wybrana najczęściej jako trzecia w kolejności,

• Jako druga ewentualna lokalizacja ZTPO w Koszalinie może być brana pod uwagę DPM, czyli Ciepłownia DPM, przy ul. Mieszka I (51 razy w 57 przypadkach obliczeniowych),

• Najmniej korzystna lokalizacja wg. obliczeń to lokalizacja w okolicach ul. Lechickiej w Koszalinie.