FAO zachęca do inwestowania w rolnictwo

Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), w od-powiedzi na wzrost cen w skali światowej, wraz z partnerami w Afryce, Azji i regionie państw Oceanu Spokojnego, w Europie, Ameryce Łacińskiej i na Bli-skim Wschodzie rozpoczyna serię seminariów w celu pomocy rządom krajów w podjęciu stosownych decyzji w zakresie reagowania na wzrost cen. FAO informuje, że światowe ceny produktów, za wyjątkiem cukru, rosły przez osiem miesięcy z rzędu. Celem przyszłych seminariów jest wymiana doświad-czenia w zakresie działania w podobnych sytuacjach, rozpoczynając od minio-nego kryzysu w latach 2007-2008 oraz rozważenie wszystkich „za” oraz „przeciw” narzędzi politycznych. „FAO uważa, że konieczne jest, żeby kraje dokonały weryfikacji wszystkich moż-liwości politycznych oraz starały się uniknąć decyzji, które mogłyby jeszcze bar-dziej skomplikować sytuację” – mówił Changchui He, zastępca dyrektora gene-ralnego FAO. – Podczas ostatniego kryzysu żywnościowego sytuacja się pogor-szyła, po wprowadzeniu przez niektóre kraje ograniczenia eksportu lub podda-niu się panicznemu kupowaniu”. Na seminariach, które się rozpoczną na początku marca w Bangkoku (Tajlandia) i potrwają do końca czerwca, wezmą udział oficjalne osoby 20 państw, odpo-wiedzialne za rolnictwo, handel i finanse, przedstawicieli organizacji rolniczych i inni. FAO informuje, że wśród przedstawicieli najwyższej rangi znajdą się przedstawiciele Rządu USA i Unii Europejskiej, jak również Stowarzyszenie Na-rodów Azji Południowo-Wschodniej ASEAN. Seminaria organizuje się z myślą o uzyskaniu jak najwięcej informacji o różno-rodnych możliwościach strategicznych szybkiego reagowania na wzrost cen oraz przygotowaniu dla każdego z krajów specyficznych narzędzi, które pomo-głyby uniknąć bolesnych skutków. Inny cel seminarium – to doradzanie, w jaki sposób kraje mogłyby najlepiej monitorować i wymieniać informacje w zakre-sie zmian cenowych, działań strategicznych i wyników. FAO ma nadzieję, że pomoże to dostosować się i przygotować bardziej skuteczne strategie, w celu zminimalizowania oddziaływania wzrostu cen żywności.

W niniejszej publikacji Rynek zbóż i rzepaku

Rynek mleczarski Rynek nawozów

Rynek techniki rolniczej Rynek ziemski o przezna-

czeniu rolniczym

Produkty spożywcze i energia będą podsycały inflację w Euro-pie Wschodniej

Analitycy Banku SEB w swojej pro-gnozie dla Europy Wschodniej po-dają, że rosnące ceny produktów spożywczych i zasobów sprowoku-ją inflację w całym regionie, a w Estonii ceny tych towarów będą wzrastały również w przyszłym roku. Ceny zasobów energetycz-nych i produktów spożywczych dynamicznie wzrastały od połowy ubiegłego roku i właśnie z ich po-wodu rósł wskaźnik cen konsump-cyjnych na całym świecie.

Mimo to w Europie Wschodniej, w porównaniu ze Stanami Zjedno-czonymi lub Europą Zachodnią, wzrost cen tych towarów jest znaczniejszy, gdyż w tym regionie produkty i energia stanowią więk-szą część koszyka konsumenta, konstatują analitycy banku SEB w swojej ogłoszonej prognozie dla Europy Wschodniej.

2011 Kwietnia Nr. 4 (11)

AGROMEDIA

PUBL IKACJA MIES IĘCZNA O AGRORYNKACH

RYNEK ZBóż i RZEPAKU

W połowie marca 2011 r. (w 11 tygo-dniu (14-20.03) litewskie przedsiębior-stwa skupu zboża pszenicę skupowały średnio po 839,1 Lt/t – po cenie niższej o 1,1 proc. niż przed miesiącem (w 7 tygodniu (14-20.02). Średnia cena sku-pu żyta we wspomnianym okresie zmniejszyła się o 8,6 proc. (do 752,8 Lt/t). Jednak średnia cena skupu żyta pa-szowego (klasy II) w połowie marca, w porównaniu z ceną obowiązującą w połowie lutego, wzrosła o 6,3 proc. (do 718,1 Lt/t). Import zboża na Litwę w lutym 2011 r. był dwukrotnie większy, natomiast eks-port – o 50 proc. mniejszy niż w lutym 2010 r. W lutym bieżącego roku ogó-łem importowano 33,481 tys. t zboża. Przeważającą część stanowiła pszenica (28,061 tys. t), która została wwieziona z Łotwy, Niemiec i Danii (średnia cena – 829,6 Lt/t). Żyto (194,2 t) wwieziono z Łotwy i Polski (średnia cena – 767,2 Lt/t). Import kukurydzy wyniósł 4,350 tys.

t. Została ona importowana z Polski i Mołdawii (średnia cena – 736,1 Lt/t). Import rzepaku w lutym 2011 r. stano-wił 4,888 tys. t i była to o 50 proc. więk-sza ilość niż w lutym 2010 r. Wwieziono go z Łotwy i Holandii (średnia cena – 1 699,6 Lt/t). Litewskie przedsiębiorstwa skupu zbo-ża w lutym 2011 r. wyeksportowały 54,929 tys. t zboża. Z nich najwięcej wyeksportowano pszenicy – 48,4832 tys. t. Wywieziono je na Łotwę, do Nie-miec, Danii, Belgii, Holandii i Finlandii (średnia cena – 832,8 Lt/t). Jęczmień (5,947 tys. t) wywieziono na Łotwę, do Estonii, Polski, Niemiec, Danii i Irlandii (średnia cena – 650,9 Lt/t). Eksport rzepaku w lutym, w porówna-niu z analogicznym okresem ubiegłego roku, zmniejszył się o 71 proc. (do 4,680 tys. t)/ Został on wywieziony na Łotwę, do Polski i Belgii (średnia cena – 1 805,8 Lt/t).

Na świecie w roku zbiorów 2011-2012 przewiduje się plon pszenicy w wysokości 672 mln t

Według danych wstępnej prognozy Międzynarodowej Rady Zbożowej (dalej -IGC) z lutego 2011 r., w roku zbiorów 2011-2012 na świecie podaż oraz popyt na pszenicę powinny być zrównoważone. W 2011 r. wysokie ceny skupu zboża powinny stanowić bo-dziec do zwiększenia obszarów zasie-wów w większości krajów, dlatego pro-gnozuje się, że obszary zasiewów psze-nicy mogą się zwiększyć o 3 proc. – do 224 mln ha. Byłyby to największe ob-szary zasiewów od 1998 r. Nie zważając na niepokojące prognozy plonów psze-nicy w niektórych podstawowych kra-jach uprawiających, w 2011 r. plony pszenicy na świecie powinny wzrosnąć o 24 mln t – do 672 mln t i stać się naj-większymi plonami po rekordowym plonie pszenicy w 2008 r.

W latach 2010-2011 zbiórka plonu ku-kurydzy na półkuli południowej dopie-ro się zaczęła, dlatego plany na przyszły rok zbiorów (2011-2012) jeszcze nie są jasne. W większości krajów podaje się je tylko formalnie. Według danych wstępnych analityków IGC, uwzględ-niając obszary zasiewów kukurydzy i ich urodzajność w całym szeregu państw uprawiających kukurydzę (w tym USA i Chinach), w 2011-2012 r. spodziewany jest bogatszy plon kuku-rydzy. Oczekuje się, że plon kukurydzy w latach 2011-2012 wskutek prognozo-wanej wielkiej urodzajności powinien osiągnąć nowy rekord, jednak, w wy-padku, gdyby prognozy urodzajności się nie sprawdziły, wówczas prognoza plonu kukurydzy zostanie obniżona (tak by się stało już drugi rok z rzędu). Wskutek dużego popytu na kukurydzę na świecie oraz ograniczenia podaży, zapasy kukurydzy w 2011-2012 r. mogą zmniejszać się trzeci rok rzędu.

2

Na Litwie spadły ceny skupu pszenicy i żyta

W tym roku w magazynach litewskich hodowców zbóż pozostało mniej zboża niż przed rokiem

Według danych z marca 2011 r., pocho-dzących od litewskich rolników i spółek rolnych, uprawiających ≥50 ha roślin zbożowych i rzepaku, mieli oni w ma-gazynach 139,7 tys. t zboża, przezna-czonego na sprzedaż – jest to ilość o 61,4 proc. mniejsza w porównaniu z marcem 2010 r. Pszenicy w magazy-nach rolników i spółek rolnych na dzień

15 marca bieżącego roku zostawało 88,5 tys. t (-59,2 proc.), jęczmienia – 26,7 tys. t (-67,6 proc.), żyta – zaledwie 2,9 tys. t (-87,9 proc.) oraz pszenżyta – 9,7 tys. t (-57,4 proc.). Jedynie rzepaku w marcu 2011 r. pozo-stawało jeszcze 7,5 tys. t, podczas gdy w analogicznym okresie 2010 r. – 4,4 tys. t.

* ilość zboża na sprzedaż, przechowywanego w magazynach rolników, uprawiających powyżej

Ilość zboża na sprzedaż, przechowywanego w magazynach w tys. t* Pokytis %

Według danych z dn.

15.03.2010 r. Według danych z dn.

15.12.2010 r. Według danych z dn.

15.03.2011 r. ketvirčio metų

Ziarna 326,1 417,2 139,7 -66,5 -61,4 Owies 6,2 4,4 2,1 -52,1 -66,2 Pszenicy 217,1 319,7 88,5 -72,3 -59,2 Pszenżyto 22,7 20,2 9,7 -52,1 -57,4 Jęczmień 82,5 55,7 26,7 -52,1 -67,6 Żyto 24,2 7,3 2,9 -59,9 -87,9 Gryka 0,9 1,4 0,9 -40,1 -5,8 Groszek 8,5 8,4 2,7 -68,5 -68,9 Gwałt 4,4 15,9 7,5 -52,6 71,9

Dane wstępne na temat ilości zboża i rzepaku, przechowywanych na sprzedaż w magazynach litewskich hodowców zboża i rzepaku

USA prognozuje bogate plony zboża, ale wysokie ceny się utrzymają

W Wielkiej Brytanii rekordowe za-siewy rzepaku Obszary zasiewów rzepaku w Zjedno-czonym Królestwie w roku gospodar-czym 2011-2012, w porównaniu z za-kończonym, wzrosły o 11,5 proc. albo o 72 tys. ha – do 696 tys. ha i osiągnęły rekord. Zasiewy rzepaku rozrosły się po zmniejszeniu obszarów jęczmienia ozimego i owsa odpowiednio o 7,8 oraz 16,6 proc. Uprawiać więcej rzepa-ku rolników zmotywowały wysokie światowe ceny tych roślin oraz warun-ki atmosferyczne sprzyjające siewowi. Od grudnia 2010 r. rolnicy brytyjscy obszary zasiewów pszenicy zwiększyli zaledwie o 0,2 proc. albo 5 tys. ha – do 785 tys. ha. To znacznie mniej niż pro-gnozowała europejska agencja anali-tyczna „Strategie Grains”. Analitycy prognozowali, ze zasiewy pszenicy powiększą się o 1,3 proc. B. Clinton przestrzega farmerów: etanol może spowodować kryzys żywnościowy Były prezydent USA Bill Clinton prze-strzegł farmerów, że za duże zużycie kukurydzy do produkcji etanolu może wpłynąć na ceny produktów spożyw-czych i spowodować kryzys w nieza-możnych państwach. B. Clinton twierdził, że uświadamia wagę biopaliwa, jednak jednocześnie nawoływał do spojrzenia wychodzą-cego poza granice państwa. USA do-starcza żywność do wielu niezamoż-nych krajów świata, a najmniejszy nie-dobór lub wzrost cen może być bole-sny w skutkach. Fundusz założony przez byłego prezy-denta USA ma na celu udzielenie po-mocy w rozwoju działalności rolnej w krajach Afryki, jednak na razie, bez pomocy Ameryki te kraje nie dałyby rady. Główny ekonomista na tym sa-mym forum oświadczył, że ceny pro-duktów spożywczych jeszcze przez ten rok będą rosły. Obecnie w USA rocznie z kukurydzy zostaje wyprodukowane przeszło 13 bilionów galonów paliwa. Podczas odbywającego się Kongresu zgłoszo-no żądanie do 2022 r. zwiększyć pro-dukcję biopaliwa do 36 bilionów galo-nów. Taka ilość znacząco wpłynie na ceny produktów spożywczych ich dostawy do państw niezamożnych, dlatego rolnicy są motywowani do podejmowania elastycznych decyzji, które złagodziłyby sytuację.

3

Nadspodziewanie wysoki urodzaj w krajach półkuli południowej mógłby zmniejszyć światowy niedobór ziarna, jednak wysokie ceny za produkcję się utrzymają – takie prognozy ogłasza rząd USA, poinformował „The Financial Times”.

Departament Rolnictwa USA (USDA) prze-widuje, że w Brazylii, będącej jednym z naj-większych eksporterów produkcji rolnej, soja obrodzi rekordowo i zostanie zebrany plon kukurydzy większy, niż się spodziewa-no. Takie komunikaty zmniejszają niepokój spowodowany ekstremalnie słabą podażą, która wpłynęła na wzrost cen produkcji rolnej. USDA jednak nie zmienia swojego poglądu, że zapasy kukurydzy i soi w USA są bardzo nieduże. „Jeżeli w tej sytuacji można znaleźć coś pozytywnego, to jedy-nie to, że nie ulega ona pogorszeniu”, - mó-wi ekspert ds. gospodarki rolnej Chad Hart.

Jak wynika z najnowszych danych, którymi dysponuje USDA, Brazylia w tym roku pod-da młóceniu 70 mln ton ziarna soi (przed miesiącem prognozowano plon mniejszy o 1,5 mln ton – 68,5 mln ton). Natomiast plo-ny kukurydzy w Brazylii powinny wynieść 53 mln ton (miesiąc temu szacowano mniejsze prognozowane plony - 51 mln ton). Prognozuje się również, że Argentyna i Australia wyhodują więcej pszenicy, niż wcześniej szacowano.

Rynek zboża zdestabilizował się w połowie

2010 r., gdy największa w ostatniej deka-dzie susza zniszczyła zasiewy pszenicy w regionie Morza Czarnego. Szalenie upalne lato zmniejszyło również plony kukurydzy w USA. Przemysł etanolu USA również rafi-nował rekordowe ilości kukurydzy, wyko-rzystując na to prawie 40 proc. ogółu zasie-wów.

Gdy zmniejszona podaż wywindowała ce-ny, analitycy zaczęli się obawiać, że na pół-kuli południowej na sezon wzrostu wpływa fenomenalne zjawisko Ocena Spokojnego La Nina*. Lato przyniosło suszę również do Argentyny, która jest drugim pod wzglę-dem wielkości eksporterem kukurydzy i czwartym pszenicy. W tym czasie deszcze zalały wschodnią część Australii (Australia jest czwartym pod względem wielkości eksporterem pszenicy).

Z powodu ulewnych deszczów w Brazylii opóźniono czas zasiewu soi. Jednak później zasiewy w Brazylii nadspodziewanie szybko się zregenerowały i plony otrzymano znacznie bogatsze niż się można było spo-dziewać. Co prawda, obawiano się, żeby nowe deszcze nie zniszczyły plonów już podczas żniw.

Jak wynika z najnowszych doniesień, na giełdzie w Chicago przyszłościowe transak-cje na kukurydzę spadły o 0,6 proc. – do 6,9 dolarów USA za buszel (35,24 litra). miesią-ca.

Światowe ceny eksportu zboża Lt/l*

Objaśnienia do tabeli: HRW – Hard Red Winter, SRW – Soft Red Winter, FCW – French Channel Wheat, CWRS – Canada Western Red Spring, YC – Yellow Corn * ceny (Lt) podano zgodnie z kursem walut BL odpowiedniego dnia ** porównując lutego z stycznia 2010 r.

Zboże Państwo

2010 2011 Wahanie cenowe %

lutego grudnia stycznia lutego miesięczny

** roczny ***

Pszenica USA HRW 2 kat 529,4 878,9 901,6 869,5 -3,6 64,2 USA SRW 2 kat. 503,9 850,1 856,1 804,0 -6,1 59,6 Argentyna 549,9 790,0 830,8 882,1 6,2 60,4 UE, Francja, FCW 1 421,2 868,4 913,3 894,3 -2,1 112,3

UE, Niemcy, klasa B

450,1 892,0 924,3 899,7 -2,7 99,9

UE, Zjednoczone Królestwo

388,8 803,1 813,2 819,1 0,7 110,7

Kanada, CWRS 13,5% białk.

723,8 122,2 1164,2 1144,2 -1,7 58,1

Kukurydza USA 3 YC Argentyna

429,7 695,8 686,9 741,0 7,9 72,5

Argentyna 416,9 706,3 699,5 723,3 3,4 73,5

Jęczmień UE, Francja, paszo-wy

352,9 722,0 760,1 718,3 -5,5 103,5

Australia, paszowy 381,1 617,3 689,4 670,4 -2,8 75,9 Australia, słodowy 509,0 852,7 803,1 786,3 -2,1 54,5

Białoruś w 2011 r. spodziewa się otrzymać 9,9 mln t zboża

Według danych Ministerstwa Rolnic-twa Białorusi plony zbóż w 2011 r. wraz z kukurydzą (waga bunkrowa) powinny wynieść 9,9 mln t. Byłaby to nie tylko wystarczająca ilość zboża do zaspokojenia potrzeb wewnętrznych kraju, lecz część zboża można by było również wyeksportować.

W 2010 r. na Białorusi wymłócono około 1 mln t pszenicy, a w 2011 r. prognozuje się, że plony pszenicy po-winny się zwiększyć o 450 tys. t. Taka ilość powinna wystarczyć na zaspoko-jenie potrzeb hodowli świń i drobiu. Przewiduje się, że plony kukurydzy w 2011 r., w porównaniu z 2010 r., mogą wzrosnąć o 230 tys. t (do 1 mln t).

Ministerstwo Rolnictwa informuje, że zboża ozime jesienią 2010 r. zostały wysiane w terminie. Zasiewów, które po zimie ucierpiały wskutek mrozów nie jest dużo, tylko straty w zasiewach poszczególnych rodzajów mogą wy-nosić 10 proc. W 2011 r. na Białorusi zbiory rzepaku powinny stanowić 890 tys. t.

Strategie Grains zwiększyło pro-gnozę eksportu pszenicy na rok 2010-2011

Jak wynika z danych z marca francu-skiej agencji analizy rynku Strategie Grains, eksport pszenicy miękkiej w krajach UE w 2010-2011 r., powinien wzrosnąć o 0,6 mln t (do 19 mln t). Sprzedaż pszenicy w krajach UE powi-nien zwiększyć spadek cen transakcji przyszłościowych na giełdzie Francji, spowodowany kataklizmami w Japo-nii.

Przewiduje się, że zapasy pszenicy w końcu roku zbiorów 2010-2011, po-równując prognozę z marca z progno-zą z lutego, powinny zmniejszyć się o 1,1 mln t (do 8,7 mln t).

4

Na Litwie w 2010 r. ogółem przygoto-wano 30 452 t certyfikowanych nasion roślin polowych. W porównaniu z 2009 r., przygotowano o 3 proc. więcej na-sion, jednak o 15 proc. mniej niż w 20-08 r. Nasiona zbóż ozimych stanowiły ok. 54 proc., a nasiona zbóż jarych – 36 proc. W porównaniu z 2009 r., gdy ilości certyfikowanych nasion wyniosły od-powiednio 45 i 43 proc., te proporcje uległy nieznacznym zmianom w kie-runku zboża ozimego. W roku ubie-głym produkcja nasion roślin oleistych, w porównaniu z 2009 r. również wzro-sła i wyniosła 12 proc. ogólnej ilości nasion. Jednakże ten wzrost jest spo-wodowany jedynie wzrostem produkcji nasion rzepaku, tymczasem nasiona lnu już od kilku lat nie były certyfikowa-ne. Produkcja nasion roślin paszowych w 2010 r. nieco się zmniejszyła i wyniosła 8 proc. ogólnej ilości nasion. Bardzo zła jest sytuacja z gryką. Produkcja tych nasion na przestrzeni ostatnich pięciu lat stale malała, a w 2010 r. nie były one wcale certyfikowane. Certyfikowanych nasion zboża jarego w 2010 r., w po-równaniu z 2009 r., przygotowano o 13

proc. mniej. Produkcja certyfikowanych nasion ziemniaka w ubiegłym roku również zmniejszyła się o 7 proc. Nasio-na litewskich odmian stanowiły zaled-wie 7,8 proc. ogólnej ilość nasion. Naj-większa część litewskich odmian znala-zła się między łubinem i trawami pa-szowymi. Tymczasem w grupie zbóż najwięcej uprawia się odmian zagra-nicznych. Najpopularniejszą odmianą owsa jest Nelson, pszenicy jarej – Mon-sun i Triso, pszenicy ozimej – Leiffer, ży-ta – Agronom, jęczmienia ozimego – Fridericus, jęczmienia jarego – Publikan. Wszystkie wymienione odmiany stwo-rzono w Niemczech, za wyjątkiem Pu-blican, który stworzono w Wielkiej Bry-tanii. W tym roku do marca bazie danych nasion ekologicznych przedstawiono informacje o planowanych dostarczyć na rynek 68,19 t ekologicznych nasion. To, w porównaniu z ilością takich na-sion w 2010 r. (289,58 t) stanowi zaled-wie 24 proc. Większość z nich do sprze-daży będzie całkowicie przygotowane już w marcu. Na rynek zostanie dostar-czone około 46 t ekologicznego gro-chu .

W 2010 r. na Litwie przygotowano o 3 proc. więcej certyfikowanych nasion roślin polowych niż w 2009 r.

Powódź w Australii wyrządziła szkody przemysłowi zbożowemu

Jak twierdzą ministrowie rządu, nisz-cząca powódź, która w ostatnich mie-siącach dotknęła stany Queensland, Wiktorię i Nową Południową Walię w Australii, stała się największą dotąd do-znaną przez gospodarkę kraju katastro-fą, usunięcie skutków której pochłonie ponad 20 miliardów dolarów australij-skich, albo 1,5 proc. produktu we-wnętrznego brutto. Skutki dla przemysłu zbożowego i mły-narskiego mogą być dwojakie. Po pierwsze, jest to oddziaływanie krótko-terminowe, gdy w Australii wschodniej odczuwa się chaos w dziedzinie trans-portu oraz spadek zysków. Po drugie, istnieje prawdopodobieństwo, że w następnym sezonie siewu, pod warun-kiem, że nie wystąpią przepowiadane zjawiska meteorologiczne „stulecia” – zostanie osiągnięty rekord w produkcji zboża wskutek dużej wilgotności gleb i wielkich zalanych obszarów.

Przewiduje się, że zbóż ozimych będzie o 1,1 milionów ton mniej, niż progno-zowano w grudniu. Prognozuje się, że produkcja Australii Zachodniej będzie o 1,4 milionów ton większa, niż wcze-śniej sądzono, jednak jest to bardziej zmniejszenie dla prognozy stanów wschodnich o 2,5 milionów ton, prze-ważnie z powodu mocnych ulew i po-wodzi. Jednak, oceniając w skali całego kraju, produkcja zbóż ozimych wzrosła zna-cząco w porównaniu z ostatnim, do-tkniętym suszą, rokiem. W porównaniu z podstawowymi zbożami ozimymi, szacuje się, że produkcja pszenicy wy-rośnie o 20 proc., do mniej więcej 26,3 milionów ton (od stycznia liczono 25,1 milionów ton), produkcja jęczmienia – o 18 proc., do 9,3 milionów ton oraz rzepaku – o 11 proc. do mniej więcej 2,1 miliona ton, w porównaniu z po-przednim sezonem roku 2009-10.

RYNEK MLECZARSKI

W II-gim półroczu 2010 r. litewskie przedsiębiorstwa przetwórstwa mlecznego sprzedały mniej serów na rynku litewskim i innych kra-jów UE, jednak sprzedaż do kra-jów trzecich wyrosła. Litewskie przedsiębiorstwa przetwórstwa mlecznego w II-gim półroczu 2010 r. sprzedały na rynku litewskim świe-żych (niedojrzewających albo nie-konserwowanych), w tym sera ser-watkowego i twarogu (kod CPA 105-1403000), 16,24 tys. t, a na innych rynkach UE – 13,88 tys. t i to odpo-wiednio stanowiło o 2,25 proc. oraz 14,4 proc. mniej niż w II-gim półro-czu 2009 r. Jednak w analizowanym okresie objętość sprzedaży tego produktu do krajów trzecich wzrosła o 13,28 proc. i wyniosła 3,59 tys. t. Z tej liczby najmocniej wzrosła sprze-d a ż s e r ó w ś w i e ż y c h (niedojrzewających albo niekonser-wowanych) (kod CPA 1051403010) do krajów trzecich - od 94,92 t (w II-gim półroczu 2009 r.) do 277,95 t (w II-gim półroczu 2010 r.).

W II-gim półroczu 2010 r., w porów-naniu z analogicznym okresem 2009 r., litewskie przedsiębiorstwa prze-twórstwa mlecznego na Litwie sprzedały o 27,57 proc. mniej serów tartych, sera w proszku, serów ple-śniowych i innych serów nietopio-nych (kod CPA1051405000) (5,56 tys. t). Objętości sprzedaży tych wy-robów na innych rynkach UE znaczą-co spadły – o 46,20 proc. (do 3,52 tys. t), jednak do krajów trzecich wyeksportowano o 20,15 proc. wię-cej, a ilość eksportu stanowiła 16,16 tys. t. W tej liczbie najmocniej (o 33,33 proc.) wzrósł eksport do kra-jów trzecich serów tartych albo se-rów w proszku (kod CPA 10-51405010).

Litewskie przedsiębiorstwa prze-twórstwa mlecznego w II-gim półro-czu 2010 r., w porównaniu z II-gim półroczem 2009 r., serów topionych, z wyłączeniem serów tartych i sera w proszku (kod CPA 101051407000) (niedojrzewających albo niekonser-wowanych) sprzedały na rynku li-tewskim 1,38 tys. t - o 2,24 proc. mniej. Jednak w analizowanym okre-sie objętości sprzedaży tego produk-tu w UE wzrosły od 30,8 t do 88,89 t, natomiast do krajów trzecich sprze-dano 132 t – o 104,32 t więcej niż w II-gim półroczu 2009 r.

W okresie kwiecień-grudzień roku kwotowego 2010/2011 w UE-27 wzrósł skup mleka

5

W okresie kwiecień-grudzień roku kwotowe-go 2010/2011 w UE-27 (uwzględniając pro-gnostyczne dane z Malty dotyczące skupu mleka) skupiono 102,73 mln t surowego mle-ka - o 2,1 proc. więcej niż w analogicznym okresie roku kwotowego 2009/2010. Naj-mocniej skup mleka w okresie roku kwoto-wego 2010/2011 wzrósł w Irlandii (12 proc.) oraz na Łotwie (6,7 proc.), a największy spa-dek zaobserwowano w Rumunii (8,2 proc.) oraz na Węgrzech (8,9 proc.). W okresie kwie-cień-grudzień roku kwotowego 2010/2011 kwota mleka do przetworzenia dostarczane-go do mleczarni UE-27 została wykorzystana w 70,2 proc., gdy tymczasem w analogicz-

nym okresie roku kwotowego 2009/2010 – w 69,4 proc. W UE-27 w 2010 r., w porównaniu z 2009 r., skup mleka wzrósł o 1,23 proc. albo 1 653 tys. t i wyniósł około 136 mln t. W ubie-głym roku zwiększony skup mleka w UE-27 wpłynął na zwiększoną produkcję produk-tów sera, mleka pitnego, śmietanki i zsiadłe-go mleka, jednak produkcja mleka odtłusz-czonego w proszku, masła i innych tłuszczów mlecznych się zmniejszyła. W 2010 r., w po-równaniu z 2009 r., średnia roczna cena sku-pu mleka w UE-27 wzrastała od 92,60 Lt/100 kg do 105,90 Lt/ 100 kg.

Średnia cena skupu mleka naturalnego Lt/t, oferowana przez największe litewskie przedsiębiorstwa skupujące mleko

Nazwa przedsiębiorstwa

Średnia cena skupu mleka

naturalnego, Lt/t

Mleka, za któ-re z płatności nie stosowa-no odliczeń z tytułu jakości

Mleka, za które z płatności sto-sowano przy-najmniej jedno odliczenie z

Średnia cena skupu mleka

Grupa przedsiębiorstw AB "Pieno žvaigždės" 1085,4 777,3 1076,9

UAB "Marijampolės pieno konservai" 1033,2 692,7 1030,5

Grupa przedsiębiorstw AB "Rokiškio sūris" 1019,5 704,2 1011,3

AB "Žemaitijos pienas" 1039,5 876,3 1033,8

UAB "Vilkyškių pieninė" 967,6 704,2 949,7

ŽŪB "Šaltekšnis" 976,2 1238,1 1052

UAB „Vikeda“, Kiejdany (lit. Kėdainiai) 1373,9 1373,9

Spółka rolna Bariūnų ŽŪB, rej. Joniškis 875 730,2 873

Spółdzielnia mleczarska "Žalmargė" 821,3 600,1 813,2

Średnia cena skupu mleka, Lt/t 1037,0 815,5 1030,4

W regionie Oceanii nie przewiduje się wzrostu produkcji mleka

W roku kalendarzowym 2010, w po-równaniu z 2009 r., produkcja mleka surowego w Nowej Zelandii była o 1,1 proc. większa. Na przestrzeni pierw-szych siedmiu miesięcy (lipiec-grudzień) roku gospodarczego 2010-2011, w porównaniu z analogicznym okresem sezonu produkcyjnego ubie-głego roku, produkcja mleka surowe-go była o 2,6 proc. większa. Wskutek susz, które dotknęły region w II-gim półroczu 2010 r., wyprodukowano znacznie mniej mleka niż planowano. Producenci mleka oraz przetwórcy zmieniają roczne prognozy produkcji mleka – nie obiecują wzrostu. Średnia prognozowana cena mleka surowego w roku gospodarczym 2010-2011 (1 lipca – 30 czerwca) powinna wynieść 108,4 – 118,1 Lt/100 kg. W Australii w 2010 r., w porównaniu z 2009 r., wyprodukowano o 0,3 proc. mniej mleka surowego. Powodzie, które niedawno miały miejsce, od-działały na dwa regiony produkujące

mleko surowe – Queensland, w któ-rym produkuje się 6 proc. ogółu mle-ka surowego oraz Wiktorię, w której produkuje się dwie trzecie ogółu mle-ka surowego. W tych regionach po-gorszyła się jakość mleka surowego oraz wynikły trudności z transportem mleka do mleczarni. Średnia progno-zowana cena mleka surowego w roku gospodarczym 2010-2011 (1 lipca – 30 czerwca) powinna wynosić 100,1-103,6 Lt/100 kg. Ponieważ w regionie Oceanii w mo-mencie, gdy do końca sezonu produk-cji mleka surowego pozostaje 3-4 mies. nie prognozuje się wzrostu pro-dukcji mleka, prawie wszystkie posia-dane zapasy produktów mlecznych są przeznaczone do zaspokojenia popy-tu regulowanego przez umowy. W okresie, pozostałym do końca sezonu produkcyjnego, przetwórcy planują mleko surowe równomiernie rozdzie-lić do produkcji wszystkich rodzajów produktów mlecznych.

Ceny skupu mleka w Estonii w cią-gu roku wzrosły o 21 proc.

Jak podaje Departament Statystyki Estonii, średnia cena skupu mleka w kraju w ciągu roku (w lutym, w po-równaniu z tym samym miesiącem ubiegłego roku) wzrosła o 21 proc. do 313,81 eur za tonę. W ciągu mie-siąca (porównując luty ze styczniem) wzrosła ona o 0,5 procent.

W ubiegłym miesiącu skupiono 46,4 tys. ton mleka – o 10 proc. mniej niż przed miesiącem, ale o 7,4 proc. wię-cej niż przed rokiem. W ubiegłym miesiącu średnia zawartość tłuszczu w skupionym mleku wynosiła 4,1 proc., zawartość białka - 3,4 procent.

Chińscy naukowcy stworzyli gene-tycznie modyfikowane krowy, których mleko będzie podobne do ludzkiego

„Naukowcy pomyślnie stworzyli sta-do liczące ponad 200 krów, z które-go uzyskuje się mleko o właściwo-ściach mleka ludzkiego” – powie-dział Li Ning, kierownik państwo-wych laboratoriów agrobiotechno-logicznych Chińskiego Uniwersytetu Rolniczego.

Jego zdaniem, „w ciągu najbliższych dziesięciu lat można będzie produk-ty podobne do mleka ludzkiego ku-pować w centrach handlowych – występujące w nich pożyteczne biał-ka będą dostępne dla szeregowych konsumentów”, pisze „Times of In-dia”, które cytuje „Treehugger”.

Jak twierdzi L. Ning, mleko gene-tycznie modyfikowanych krów ce-chuje również bardziej intensywny smak niż mleko zwykłych krów lub kóz.

„Times of India” podaje, że mleko matki pomaga dzieciom stworzyć mocniejszy system odpornościowy i nerwowy - pod względem tych wła-ściwości jest ono lepsze od mleka krów i kóz.

6

UE przygotowuje się do elektronicznego znakowania bydła

Komisja Europejska przygotowuje propozycję w sprawie stworzenia sys-temu elektronicznego znakowania bydła, który zastąpiłby obecnie wyko-rzystywane plastykowe identyfikatory, informuje strona PPR. Dyrektoriat Generalny ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów Komisji Euro-pejskiej potwierdził, że ten krok za-pewni bezpieczeństwo żywności i kontrolę rozprzestrzeniania się chorób zwierząt. Weterynarze odegrają głów-ną rolę w tym procesie. KE twierdzi, że cyfrowe znakowanie jest korzystne dla rolników i przemy-słu spożywczego. System będzie bar-dziej precyzyjny i szybszy, dlatego zwierzęta będą mogły być monitoro-wane w sposób bardziej skuteczny. Dane identyfikacyjne niezastąpione przy opanowywaniu wybuchów cho-rób, pomogą w zapobieganiu machi-nacjom i nieuzasadnionej hodowli zwierząt. Na podstawie szacunków ekonomicz-

nych, znakowanie elektroniczne jed-nej sztuki bydła będzie kosztowało 2-3 euro. Jak będą wyglądały elektro-niczne identyfikatory? Najczęściej uży-wa się pokrytych plastykiem znaczni-ków na uszy, które są wpinane albo mocowane do starego znacznika. Inny sposób – elektroniczna kapsuła albo elektroniczny implant. Elektroniczne kapsuły dla przeżuwa-czy są dawane wraz z paszami, a tra-fiając do układu trawiennego, na zaw-sze pozostają w ich żołądku. Elektro-niczne implanty - to mikrochipy, po-kryte nierozkładającym się materia-łem, które zostają zaimplantowane zwierzętom pod skórę.

Zmienne i słabnące rynki

Wskutek zamieszek politycznych na Bliskim Wschodzie, spowolnienia go-spodarki w Chinach i katastrofy w Japonii, popyt w dalszym ciągu pozostaje nieznany w obliczu spadku cen, gdyż nabywcy czekają, ile jeszcze będą one spadać od obecne-go, stosunkowo wysokiego poziomu. Większość nabywców kupowało na zapas, w nadziei, że rynek w przy-szłych miesiącach będzie marny, i obecnie kupuje tylko gdy wynika po-trzeba. Ceny mleka chudego w prosz-ku (OSMP) spadły co najmniej o 100 $, tymczasem ceny rynkowe mleka peł-nego w proszku (PMP) są różnorodne. Dnia 17 marca na giełdzie Fonterra GDT odnotowano spadek cen po trwającym kilka miesięcy stałym wzro-

ście (zobacz obrazek). Ceny masła w USA są nieco niższe, jednak ceny sera spadły wyjątkowo nisko po kilku nie-małych wzrostach., które zmniejszyły popyt na eksport. Ceny OSMP/PMP również spadają, jednak istnieją pew-ne zapasy i Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych informuje o dość dobrym w chwili obecnej popy-cie. Australijska Agencja Gospodarki Rolnej i Zasobami spodziewa się, że roczna produkcja mleka zarówno w Nowej Zelandii, jak i w Australii wzro-śnie o mniej więcej 2 proc. w ciągu najbliższych kilku miesięcy. Prognozu-je się, że produkcja mleka w Argenty-nie wzrośnie dość wysoko i zapewni eksport 200 000 ton PMP w 2011 roku.

7

Duże nadzieje w sprawie mleka

Zdaniem dyrektora generalnego Spół-dzielczej Federacji Marketingu Mlecz-nego Gujaratu R. S. Sodhi, Indie spo-dziewają się zwiększyć produkcje mle-ka o 10 proc., i zostać podstawowym eksporterem tej produkcji na świecie oraz wzbogacić się podnosząc ceny. „Jeżeli produktywność wzrośnie, bę-dziemy mogli zostać podstawowym uczestnikiem światowego handlu mlekiem” – mówił Sodhi, którego gru-pa w zachodnim stanie Indii Gujarat otrzymała 3,3 miliardów litrów w roku 2009-2010 z 2,9 rolników. Na prze-

strzeni ostatnich lat, ceny mleka w Indiach wzrosły o 20 proc. Roczna go-spodarka kraju, osiągająca 1,3 trylio-nów dolarów średnio wzrosła o 8,5 proc. na przestrzeni ostatnich 5 lat, podwajając przychody i zwiększając sprzedaż w lokalnych sektorach „Nestle” i „Danone”. Konsumpcja mle-ka na jedną osobę w Indiach prześci-gnęła wskaźniki w Japonii i Korei Połu-dniowej, i jest czterokrotnie wyższa niż w Chinach. Przypuszcza się, że do 2030 roku spożycie mleka wzrośnie dwukrotnie i osiągnie 242 miliony ton.

Ceny mleka wynoszą 18,4 c/lb

Departament Rolnictwa Stanów Zjed-noczonych o 2 proc. zwiększył pro-gnozy średnich cen całego mleka na rok 2011 do 18,4 c/lb (42 c/litr), o 13 proc. więcej niż w 2010 roku oraz o 4 proc. mniej niż rekordowa cena 19,13 c/lb w 2007 roku. Szacując dane doty-czące podaży i popytu za ostatnie miesiące, w bieżącym miesiącu prze-widuje się wyższe ceny nabiału. De-partament Rolnictwa Stanów Zjedno-czonych obecnie spodziewa się, że średnia cena sera osiągnie około 3 800 dolarów USA/tonę w roku bie-żącym, o 6 proc. więcej niż w progno-zie za miesiąc ubiegły, ceny masła wzrosną o 1 proc. do średniej ceny

3 925 $/t oraz OSMP – do 3 065 $/t. Wzrost cen produkcji klasy III i IV jest największy. Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych planuje, że cena produkcji klasy III w bieżącym roku wyniesie średnio 16,65 c/lb, a średnia cena produkcji IV klasy – 17,3 c/lb. W tym samym czasie, Departa-ment Rolnictwa Stanów Zjednoczo-nych obniżył prognozy produkcji mlecznej o 100 milionów funtów do 196,0 miliardów funtów (86,3 miliardy litrów), jednak mimo wszystko stano-wi to o 3,2 miliardy funtów (1,4 miliar-dy litrów) więcej niż rekordowa pro-dukcja w 2010 roku.

RYNEK TECHNIKI ROLNICZEJ

Jak twierdzi Viktoras Rinkevičius, dyrektor generalny reprezentują-cej„Deutz-Fahr" spółki „Biržų žemti-ekimas", cechą wyróżniającą traktory Deutz-Fahr jest możliwość napędza-nia samym bioolejem napędowym. „Niestety, na razie używanie paliwa alternatywnego w naszym kraju jest niepopularne. Rozwoju i wykorzysta-nia energii alternatywnej nie wspie-ra polityka państwa” – ubolewa kie-rownik przedsiębiorstwa.

Zaznaczył on, że w ubiegłym roku wyjątkowo wzrósł popyt na łado-warki teleskopowe dDIECI, więcej niż zwykle nabyto sprzętu do gospo-darstw hodowlanych, maszyn do przygotowania pasz. „Już teraz wi-dzimy, że i w bieżącym roku inwe-stycje w gospodarstwa hodowlane nie zmniejszą się. Mamy niemało zleceń. Oznacza to ożywienie gospo-darki mlecznej. Producenci mleka widzą perspektywy, dlatego inwe-stują” – komentuje V. Rinkevičius.

„Biržų žemtiekimas" w tym roku roz-poczyna sprzedaż kanadyjskich se-paratorów gnojowicy, prowadzone są negocjacje w sprawie dostarcza-nia mobilnych suszarni. Jednym z największych nowości przedsiębior-stwa są kombajny przeznaczone dla niewielkich gospodarstw Deutz-Fahr 6040. „Te maszyny żniwiarskie po-winny być atrakcyjne z powodu swojej ceny i jakości. Przedsiębior-stwo w tym roku wyjątkowo wiele uwagi poświęca doskonaleniu kom-bajnów i wzbogacaniu asortymentu. Nowy model zaspokoi potrzeby nie-wielkich gospodarstw, a jego cena na prawdę nie będzie odstraszają-ca”, - mówi dyrektor handlowy „Biržų žemtiekimas" Darius Pekar-skas.

Producenci coraz więcej uwagi poświęcają ekologiczności techniki

8

Na odbywających się we Francji tar-gach „SIMA” grupa przedsiębiorstw SDF zaprezentowała nowe modele traktorów Deutz Fahr, które wyrzucają mniej szkodliwych spalin, informuje redakcja Mano ūkis. Oprócz tego, wszystkie one mogą być napędzane tylko bioolejem napędowym. W ubie-głym roku na targach we Włoszech „EIMA” przedsiębiorstwo to zaprezen-towało najpotężniejszy traktor „Deutz-Fahr” Deutz-Fahr TTV 7.260 z hydro-mechaniczną bezstopniową skrzynią biegów oraz zmniejszającym zanie-czyszczenie środowiska systemem selektywnej redukcji katalitycznej SCR. Po wejściu w życie nowych norm do-tyczących gazów spalinowych, więk-szość producentów odnawia produ-kowaną technikę, jednak tworzy się również nowe, jesz-cze bardziej za-awansowane mo-dele. Przedsiębior-stwo „Deutz-Fahr” na bieżący sezon przewidziało wiele nowości. Potężny, wygodny do pracy i nieza-wodny – tak charak-teryzuje się nowy Deutz-Fahr L 730. Jest to mocna ma-szyna 220 AG z silni-k i e m 6 -cylindrowym, speł-niającym wymogi

emisji spalin Tier III. Jak twierdzą pro-ducenci, model ten wraz z Deutz-Fahr L 710 jest zorientowany na duże i średnie gospodarstwa oraz potrzeby przedsiębiorstw usługowych. Rozszerza się również asortyment mo-deli jednej z najpopularniejszych serii Deutz-Fahr Agrotron TTV. W celu po-większenia wyboru mocy traktorów, serię uzupełniono o trzy (maksymalne 121,130 oraz 142 AG) modele: Agro-tron TTV 410, Agrotron TTV 420 oraz Agrotron TTV 430. Od tego momentu przedsiębiorstwo będzie mogło za-proponować traktory serii Agrotron TTV zarówno gospodarstwom hodow-lanym, jak i wyspecjalizowanym go-spodarstwom rolnym. Nowe modele mogą być produkowane o transmisji przystosowanej do szybkości 40 lub 50 km/godz.

RYNEK NAWOZóW

Przedsiębiorstwa dostarczające chemikalia chcą podzielić rynek

W obliczu zbliżających się wiosen-nych siewów, o podziale zysków z handlu chemikaliami rolniczymi za-częły mówić przedsiębiorstwa do-starczające rolnikom nawozy oraz środki ochrony roślin - „KG Group" oraz UAB „Agrokoncernas". Ogłosiły one, że planują rozwinąć zajmowaną część rynku i być może na Litwie zabraknie miejsca dla wszystkich dotychczasowych liderów rynku.

„W tym roku chcemy zająć do 15 proc. rynku chemikaliów rolniczych. Jesteśmy przetwórcami, planujemy rozpocząć eksport zboża i mamy nadzieję, ze będziemy mogli stosun-kowo łatwo wejść na rynek wykorzy-stując kredyty towarowe. Za nawozy i chemikalia rolnicy będą mogli rozli-czać się plonami” – cytują kierowni-ka „KG Group” Tautvydasa Barštysa „Verslo žinios".

Według jego obliczeń, dział sprzeda-ży chemikaliów „KG Group”, mimo że założony dopiero przed rokiem, w 2011 r. osiągnie obrót w wysokości 200 mln Lt.

„Nowicjusze zazwyczaj przychodzą oferując niskie ceny i agresywnie dążąc do wywalczenia części rynku, jednak później te przedsiębiorstwa albo się wycofują, albo ustępują miejsca. Nowych uczestników rynku się nie obawiamy”, - twierdzi dyrek-tor generalny „Litagros prekyba" Adomas Grigaitis. Jego zdaniem, bardziej niebezpieczne są nie legal-nie działający, tylko nielegalnie lub półlegalnie działający konkurenci.

9

Nie zważając na niższe ceny, rynki azotu w przeważającej części Europy nadal nie wyróżniają się wielką aktyw-nością. W Europie Południowej wzro-sło zainteresowanie nabyciem fosfora-nu dwuamonowego oraz, nie zważa-jąc na to, że umówiono się w sprawie nowych sprzedaży, ceny pozostają stabilne. Ceny węglanu potasu we Francji wzrastały wskutek przerwa-nych dostaw z Kanady. MOCZNIK Mocznik – w Chinach – 130-135 $. No-minalne. Mocznik – Europa Wschodnia/Morze Czarne - 104-108 $. Mocznik – Bliski Wschód - 128-130 $. Przewiduje się, że ceny mocznika w dalszym ciągu będą spadały. Stopnio-wo, producenci regionu Morza Czar-nego korzystają z możliwości ochrony nowego biznesu w niskich cenach, z uwagi na niewielki wzrost eksportu po połowie sierpnia. Perspektywa popytu chińskiego w trzeciej dekadzie nie zapowiada niczego dobrego, a popyt indyjski nie wystarczy do podniesienia cen. AMONIAK Yuzhnyy FOB – żadnych zmian, pro-ducenci FSU utrzymują ceny na pozio-mie 135 $ mimo, że chociaż raz w sierpniu cena była zmniejszana do mniej więcej 130 $ FOB. Zatoka Meksykańska Stanów Zjedn-oczonym/CFR Tampa - żadnych zmian – cena ostatnich sprzedaży w Tampie wynosiła 169-170 $ CFR go-tówką. Ograniczone nowe sprzedaże na ryn-ku w tym tygodniu nadal odzwiercie-dlają ostatnie tendencje spadku cen.

Oferty w ostatnich deklaracjach Indyj-skiego Stowarzyszenia ds. Nawozów, po cenach wyższych niż przed rokiem, odzwierciedlają mniejszy popyt w Azji. Jednak, nowy biznes w Turcji, Europie Północnej i Zachodniej oraz Brazylii, na podobnym lub niższym poziomie niż roku ubiegłym, podkre-śla słabszą atmosferę z powodu szero-kich dostaw na półkuli zachodniej FOSFORAN Fosforan dwuamonowy: 195-201 $ FOB w Zatoce Meksykańskiej USA. Fosforan dwuamonowy: 208-2015 $ FOB Afryka Północna. Ceny fosforanu dwuamonowego w Stanach Zjednoczonych nieco wzrosły w tym tygodniu po zmniejszeniu się podaży. Słuchy o potencjalnie szyb-kim popycie w Chinach zdetermino-wały bardziej optymistyczne nastroje na rynku. SIARKA Vancouver: 35-40 $ FOB. Bliski Wschód: 33-42 $ FOB. Niższe w Iranie. Region Morza Śródziemnego (za wy-jątkiem Maroka): 45-51 $ CFR. Niższe w Tunezji. Maroko: 45-47 $ CFR w pierwszej po-łowie. Floryda Centralna (płynna, LT): 66-68 $ w trzecim kwartale dostarczono 97. Rynek indyjski wykazuje wiele oznak poprawy. W następnym tygodniu zo-stanie zawarte kilka transakcji w kra-jach Morza Śródziemnego, w wypad-ku których przewiduje się pewne kompromisy cenowe.

Po nadejściu kwietnia, gdy zazwy-czaj wybucha wyjątkowo dużo po-żarów spowodowanych wypala-niem traw i ściernisk, strażacy, funkcjonariusze zajmujący się ochroną środowiska, leśnicy i admi-nistratorzy dotacji Unii Europejskiej (UE) nawołują do ochrony przyrody i przypominają o zagrażających sankcjach.

Sonata Miškinienė, dyrektor Depar-tamentu Dotacji Bezpośrednich Krajowej Agencji Płatniczej (KAP) twierdzi, że wskutek ubiegłorocz-nych pożarów rolnicy nie otrzyma-ją 500 tys. litów dotacji.

„Jednym z wykroczeń jest wypala-nie traw lub ściernisk na zadeklaro-wanych gruntach, dlatego agencja po otrzymaniu informacji o takich wypadkach wypalania z regional-nych departamentów ochrony śro-dowiska identyfikuje wnioskodaw-ców, na których gruntach wykryto wypadki wypalania traw, i stosuje sankcje wobec dotacji, o które wy-stępują ci wnioskodawcy. Sankcje polegają na zmniejszeniu dotacji o 23 procent”, - powiedziała ona na konferencji prasowej, odbywającej się we środę.

Za wypalanie traw w 2010 r. agen-cja nałożyła sankcje na 84 gospo-darstw na Litwie. Po powtórnym odnotowaniu wykroczeń, wypłaty w tym i przyszłym roku nie są w ogóle płacone.

Jak na konferencji powiedział Aud-rius Čiuplys, kierownik Zarządu Państwowej Kontroli Przeciwpoża-rowej Departamentu Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa, w tym roku już gaszono 19 poża-rów traw, dziewięć z nich wybu-chło w rejonie wileńskim, gdzie zazwyczaj notuje się najwyższą liczbę pożarów traw. Jest to, mię-dzy innymi, spowodowane wolniej odbywającym się tu procesem zwrotu ziemi.

W celu uniknięcia nieszczęśliwych wypadków, strażacy i funkcjonariu-sze ochrony środowiska w kwietniu planują wspólne rajdy, swoją drogą dyżury mają zamiar zorganizować również leśnicy.

Redakcja publikacji: AB “Agrowill Group”, Smolensko g. 10, Wilno Tel./faks: +370 5 2335340; +370 5 2335345; e-mail: info@agrowill.lt Zamów nieodpłatnie aktualności na stronie www.agrowill.lt

Na rynku gruntów o przeznaczeniu rolniczym w obliczu ożywienia popytu i cen sprzedaży gruntów, średnia cena dzierżawy w 2010 r. wzrosła nieznacz-nie – o 4,6 proc. za ziemię uprawną (średnio – 139 Lt/ha) oraz o 2,8 proc. za łąki i pastwiska (114 Lt/ha). Wpłynę-ło na to również to, że wielu rolników za lepszą alternatywę, korzystając z czasowego spadku cen, uznało naby-cie ziemi niż jej dzierżawę. Z tego sa-mego powodu ceny dzierżawy naj-gorszych gruntów w części regionów (w Litwie Środkowej i Wschodniej) dalej spadały. Za dzierżawę gruntów o dobrej warto-ści ekonomicznej średnio na Litwie płacono około 200 Lt/ha (w droższych miejscowościach do 250-325 Lt/ha), za średnią ziemię - około 140 Lt/ha, a za najgorszą - około 100 Lt/ha. W tej samej miejscowości grunty o dobrej wartości ekonomicznej były o ~38,5 proc. droższe niż średnie, natomiast o marnej wartości ekonomicznej o ~30 proc. tańsze. Ogólnie na Litwie w 2010 r. bardzo wzrosły ceny dzierżawy gruntów o wartości średniej i gorszej (odpowiednio o 6,7 proc. oraz 5,7 proc.), grunty o dobrej wartości eko-nomicznej - nieco słabiej (~2,5 proc.), gdyż nawet w okresie spadku nie były mocno obniżone. Pod łąki i pastwiska grunty średnie lub położone w lep-szych miejscach były dzierżawione

~19–20 proc. taniej niż grunty upraw-ne, a dla ziemi gorszej jakości ta różni-ca była mniejsza i wynosiła ~13 proc. W Litwie Środkowej, wyróżniającej się najżyźniejszymi gruntami i intensyw-nie rozwijanym rolnictwem, ceny dzierżawy zmieniały się nieznacznie. Nieco mocniej wzrosły one tylko w tych obwodach, w których poprzed-nio zaobserwowano duży spadek w 2009 r. - to obw. poniewieski (~22–27 proc. za gruntu o średniej i dobrej wartości ekonomicznej) oraz obw. mariampolski (~8–9 proc.). Największe procentowe wahania cen dzierżawy, świadczące o optymizmie rolników i ożywieniu rynku, odbywały się nie tak intensywnie w regionach rozwijają-cych rolnictwo – w Litwie Zachodniej i Południowej, gdzie w ciągu roku śred-nia cena dzierżawy za grunty o śred-niej wartości ekonomicznej wzrosła o 17-21 proc., a za najgorsze – nawet o 30-41 proc. Według cen dzierżawy gruntów o średniej wartości ekonomicznej w Li-twie Środkowej, można wyróżnić kilka obszarów. W części południowej, obejmującej również część rejonów sąsiedniego regionu, przeważające średnie ceny dzierżawy wynoszą 180-200 Lt/ha (210 Lt/ha w rej. szyrwinc-kim), największe - w rej. Szaki (lit. Šak-iai) (~240 Lt/ha).

RYNEK TECHNIKI ROLNICZEJ

Źródła: Dairy Industry Newsletter 22 February ,

2010, Vol 22, No. 21, Agro rinka, No 3 (153)/2010 m.,

vz.lt , fendt.com, .valstietis.lt; ukiozinios.lt; zum.lt, savasukis.lt, grynas.lt , ekonomi-

ka.lt, strony internetowe innych przedsię-biorstw oraz inne publiczne źródła infor-

macji

10

Ceny dzierżawy ziemi o przeznaczeniu rolniczym na rynku gruntów w 2010 r.