Marca 2011 r. Nr. 3 (10)

AGROMEDIA

PUBL IKACJA MIES IĘCZNA O AGRORYNKACH

UE zlikwidowała cła na wożone zboże

Decyzją Komisji Europejskiej, od dn. 24 lutego odwołano cła na wwożone pa-szowe pszenicę i jęczmień. W celu zmniejszenia problemu pasz w sektorze rol-niczym, zezwolenie na wwożenie zbóż do UE bez cła będzie obowiązywało do dn. 30 czerwca 2011 r. Obecnie na wwożoną pszenicę paszową obowiązuje stawka celna w wysokości 12 EUR/t, na jęczmień - 16EUR/t. Stawki zerowe będą stosowane wobec mniej więcej połowy rocznego kontyngentu taryfowego pszenicy niskiej i średniej jakości – ogółem 2,99 mln ton, oraz 306,2 tys. t jęczmienia paszowego. Komisarz UE ds. rolnictwa i obszarów wiejskich Dacian Ciolos, wypowiadając się po głosowaniu komitetu zarządzającego w tej kwestii, oświadczył: "Mam na-dzieję, że takie rozwiązane pomoże zmniejszyć napięcie na europejskim rynku zbożowym. Mimo, że ceny na rynku światowym i UE pozostają wysokie, jeste-śmy zobowiązani polepszyć sytuację do końca roku gospodarczego”. Analiza perspektyw dla światowych rynków zbożowych wykazuje, że ceny po-zostały wysokie, gdyż światowe zapasy zboża wyczerpują się: są one zaledwie o 62 miliony ton mniejsze niż w końcu ubiegłego roku gospodarczego”. Hiszpańskie przedsiębiorstwa mają nadzieję skorzystać ze zniesienia ceł na im-port, żeby mogły importować pszenicę paszową z Australii, gdyż kupowanie zboża w Wielkiej Brytanii stało się problematyczne. Niektórzy eksperci sądzą, że anulowanie ceł w sposób ograniczony oddziała na rynek, gdyż wielkie koszty pociągnie za sobą transportowanie zboża, a produkcja jest niskiej jakości, co więcej, przeważającą część zboża otrzymanego w Australii zazwyczaj kupują Chiny. Obecnie w Chinach trwająca największa od 60 lat susza może mieć wpływ na światowy popyt na zboże oraz jego ceny. Mimo, że w połowie marca prognozu-je się bardziej korzystną pogodę, jednak prawdopodobnie już będzie za późno na ratowanie plonów. W połowie lata ceny zboża na giełdzie w Chicago były najwyższe od 2008 roku, natomiast Chinach były one rekordowo wysokie.

W niniejszej publikacji Rynek zbóż i rzepaku

Rynek mleczarski Rynek techniki rolniczej

Rynek nawozów Rynek ziemski o

przeznaczeniu rolniczym

Międzynarodowe Sympozjum na temat Agroterroryzmu

Międzynarodowe Sympozjum na temat Agroterroryzmu (ISA) w 201-2011 r. odbędzie się w terminie 26-28 kwietnia w Crown Centre w Kansas, w stanie Missouri w USA. Podczas przedsięwzięcia najwięcej uwagi zostanie poświęcone po-trzebie ścisłej współpracy przemy-słu prywatnego, praworządności, organizacji rządowych, zawodów naukowych i akademickich oraz ochrony zdrowia i medycyny, żeby zostały zabezpieczone światowe zasoby żywności. Będą rozpatry-wane następujące tematy: ustalo-ne zagrożenia w sektorze żywności i rolnictwa, żywność modyfikowa-na, biologia syntetyczna, bezpie-czeństwo fizyczne, biobezpieczeń-stwo, kwestie z zakresu gospodarki i handlu, kwestie transportowania.

RYNEK ZBóż i RZEPAKU

W litewskich przedsiębiorstwach skupu zbóż w drugiej połowie lutego 2011 r. (w 7 tygodniu (14-20.02) owies skupo-wano średnio po 663,2 Lt/t, po cenie o 29,8 proc. wyższej niż przed miesiącem (w 3 tygodniu (17-23.01). W porówna-niu z ceną obowiązującą w poprzednim roku (7 tydzień 2010 r. (15-21.02), owies w ciągu roku zdrożał nawet 4-krotnie. Średnia cena skupu żyta w drugiej po-łowie lutego, w porównaniu z ceną sprzed miesiąca, wzrosła o 20,3 proc. (do 823,9 Lt/t) i była prawie 3-krotnie wyższa niż w analogicznym okresie 2010 r. Średnia cena skupu pszenicy w

drugiej połowie lutego 2011 r. wyniosła 848,7 Lt/t i była odpowiednio o 7,7 proc. oraz 2-krotnie większa niż w dru-giej połowie stycznia oraz w drugiej połowie lutego ubiegłego roku. Śred-nia cena skupu jęczmienia paszowe-go (klasy II) w ciągu miesiąca wzrosła o 7,5 proc. (do 675,4 Lt/t) i była 2-krotnie wyższa niż w analogicznym okresie 20-10 r. Rzepak w drugiej połowie lutego 2011 r. skupowano średnio po 1 759,5 Lt/t. W porównaniu z ceną sprzed mie-siąca oraz sprzed roku, rzepak zdrożał odpowiednio o 12,6 proc. oraz 82,2 proc.

Prognozowane plony rzepaku w Europie Zachodniej

Jak oceniają specjaliści, obszary zasie-wów rzepaku ozimego we Francji w bieżącym roku są o 1,3 proc. większe niż przed rokiem i stanowią 1,47 mln ha. W południowo-wschodnim regio-nie kraju, gdzie otrzymuje się ponad połowę ogółu rzepaku, gruba pokrywa śnieżna niezawodnie chroni zasiewy przed wymarzaniem, informuje „Agra Europe”.

Mrozy nie zagrażają również zasiewom rzepaku w Wielkiej Brytanii. Rośliny te zajmują obszar 637 tys. ha, o 3-5 proc. więcej niż przed rokiem. Tymczasem w Niemczech wysiewanie rzepaku ozime-go opóźniało się z powodu deszczów i rośliny nie zdążyły się dobrze zakorze-nić. Prognozuje się, że w Niemczech zasiewy rzepaku ozimego, w porówna-niu z ubiegłym rokiem, zmniejszyły się o 1,5 proc. i wynoszą 1,44 mln ha. Plony rzepaku mogą stanowić 5,5 mln ton (w 2010 roku stanowiły 5,7 mln t).

W krajach z grupy UE-27 w roku 20-10-2011 prognozuje się import 2,5 mln t rzepaku. Byłby to o 14,7 proc. większy import rzepaku w porównaniu z rokiem 2009-2010. Przewiduje się, że import rzepaku z Ukrainy powinien wzrosnąć do 1,24 mln t. Jednak powin-ny ulec zmniejszeniu ilości importowa-nego rzepaku z Rosji, Białorusi i Mołda-wii.

Państwa z grupy EU-27 w okresie sier-pień - grudzień 2010 r. z Kanady impor-towały 116 tys. t rzepaku. Planuje się, że jeszcze przynajmniej 100 tys. t kana-dyjskiego rzepaku zostanie importowa-ne w okresie styczeń-kwiecień bieżące-go roku (najwięcej do Portugalii i Hisz-panii).

2

Na Litwie w drugiej połowie lutego bieżącego roku najbardziej wzrosły ceny skupu owsa i żyta

Na Litwie w styczniu 2011 r. importowano o 72 proc. więcej, a wyeksportowano o 33 proc. mniej zbóż niż w analogicznym

okresie 2010 r.

Litewskie przedsiębiorstwa skupujące zboże w styczniu bieżącego roku im-portowały 3,451 tys. t zboża - o 72 proc. więcej niż w styczniu 2010 r. Prze-ważającą część importowanego zboża stanowiła pszenica (29,206 tys. t), które wwieziono z Łotwy, Polski, Danii i Nie-miec (średnia cena - 883,1 Lt/t). Żyto (847 t) importowano z Łotwy, Polski i Białorusi (średnia cena – 610,3 Lt/t). Rzepak (7,444 tys. t) w styczniu 2011 r. importowano z Łotwy i Ukrainy (średnia cena – 1 552,0 Lt/t). W styczniu bieżącego roku litewskie przedsiębior-stwa skupujące zboże wyeksportowa-ły 110,763 tys. t zboża - to ilość o 33 proc. niższa w porównaniu ze stycz-niem 2010 r. Z nich pszenicy wyeks-portowano 83 tys. t. Eksportowano ją

do szeregu krajów: na Łotwę, do Danii, Niemiec, Francji, Włoch, Finlandii, Nor-wegii i Szwajcarii (średnia cena – 756,0 Lt/t). Żyto (759 t) wywieziono na Łotwę i do Włoch (średnia cena – 908,0 Lt/t), natomiast pszenicę (26,377 tys. t) – na Łotwę, do Estonii, Irlandii, Francji, Nie-miec i Portugalii (średnia cena – 640,7 Lt/t). Rzepaku w styczniu 2011 r., w porów-naniu z analogicznym okresem 2010 r., wyeksportowano o 52 proc. mniej - 7,249 tys. t. Wywieziono go na Łotwę, do Belgii, Finlandii (średnia cena - 1 586 Lt/t).

W krajach WNP w 2010 r. otrzymano o 28,8 proc. niższe plony zbóż niż w 2009 r.

Jak wynika z wstępnych danych Depar-tamentu Statystyki WNP, w 2010 r. w byłych krajach bloku socjalistycznego, plony zbóż stanowiły 134 mln t. Plony zbóż na Białorusi wyniosły 7 mln t, w Azerbejdżanie - 1,9 mln t., w Kirgizji - 0 1,6 mln t. Największe plony zbóż zebrano w Rosji - 60,9 mln t (37,3 proc.

mniej niż w 2009 r.), na Ukrainie - 39,2 mln t (-14,8 proc.) i w Kazachstanie – 12,2 mln t (-41,5 proc.). W Mołdawii ubiegłoroczne plony zbóż stanowiły 2,4 mln t (+11,5 proc.), w Uzbekistanie - 7,4 mln t. (+0,5 proc.).

W 2010 r. na Litwie zaktywizował się handel niektórymi surowcami paszowymi

Światowe obszary pszenicy rozwija-ją się w 2011-12 r. Dn. 20 stycznia, we wstępnych spo-strzeżeniach na temat perspektyw w zakresie plonów w 2011 roku, Między-narodowa Rada Zbożowa (IGC) prze-widziała 3 % światowy wzrost obszaru uprawy pszenicy w roku 2011-12, w stosunku do lat poprzednich. Przyszły zysk jest związany ze wzro-stem cen i powrotem do normalnych norm rezygnacji. „Sądzi się, że średnia wyniesie 670 milionów ton (w stosunku do 647 mi-lionów ton w roku 2010-11)” – stwier-dziła IGC. „Perspektywa plonu ciecierzycy na półkuli północnej wydaje się korzyst-na we wczesnym stadium, mimo, że wiele będzie zależało od tego, w jakim stopniu hodowcy zwiększą zasiewy wiosenne, zwłaszcza kukurydzy i jęcz-mienia”. Uściślając liczby z zakresu podaży i popytu na bieżący rok gospodarczy, IGC zwiększyło swoje prognozy wo-bec pozostałości pszenicy do 185 mi-lionów ton, o 5 miliardów ton więcej niż prognozowano w grudniu, ale o 13 ton mniej niż w 2009-10 roku. Ukraina rozdaje kwoty eksportu zboża Podczas zebrania w dniu 11 stycznia Ministerstwo Rozwoju Gospodarki Ukrainy oraz Ukraińska Komisja Han-dlu ostatecznie podzieliły kwoty na eksport zbóż pomiędzy ukraińskimi przedsiębiorstwami-eksporterami, 12 stycznia poinformowała służba praso-wa Ukraińskiej Konfederacji Agrarnej. Jak twierdzi Siergiej Stojanov, dyrek-tor generalny Ukraińskiej Konfederacji Agrarnej, przedstawiciel Ukraińskiej Konfederacji Agrarnej nie głosował, gdyż inni członkowie komisji nie po-parli przedłużenia wniosków do dnia 14 stycznia. Grupa przedsiębiorstw nie mogła otrzymać w dniach 4-6 stycznia wnio-sków Ministerstwa Polityki Rolnej i Żywności. Spodziewa się, że rząd złoży propozy-cję w sprawie podziału kwot eksportu zbóż na prawie całą nadwyżkę rezerw resztkowych. Według danych Ukraiń-skiej Konfederacji Agrarnej, nadwyżka (nie wliczając niedawno rozdanej ilo-ści) stanowi 5 milionów ton. Według danych z dnia 7 stycznia, rezerwy resztkowe zboża szacuje się na 5 mi-lionów ton, co jest prawie równe ilości rezerw resztkowych z dnia 7 stycznia 2010 roku. Tak się dzieje bez uwzględ-niania ewentualnego bilansu plonów zbóż w 2010-11 r.

3

Import na Litwie produktów ubocz-nych przemysłu surowcowo-paszowego (CN 2301-2306) w 2010 r., w porównaniu z 2009 r. wzrósł nie-znacznie – o 1,6 proc. (w 2009 r. – 210-,049 tys. t; w 2010 r. – 213,399 tys. t). Import soi ekstrahowanej w analizowa-nym okresie wzrósł o 7,11 proc. (9,737 tys. t). W tym okresie najmocniej zmniejszył się import produktów ubocznych produkcji skrobi kukury-dzianej – o 35,8 proc. (4,319 tys. t) i mączki rybnej – 29,43 proc. (1,847 tys. t). Z powodu znaczącego wzrostu cen ziaren słonecznika i ich produktów, im-port nasion słonecznika ekstrahowa-nych zmniejszył się o 13,1 proc. (o 5,966 tys. t). W 2010 r., w porównaniu z 2009 r., wzrósł wwóz tańszych surowców pa-szowych – wysłodków buraczanych, a zwłaszcza makuchu rzepakowego i rze-pikowego, odpowiednio o 41,30 proc. (o 2,273 tys. t) oraz 99,25 proc. (o 3,470 tys. t). Przeważającą część ilości impor-towanych w 2010 r. produktów ubocz-nych przemysłu stanowiła soja ekstra-howana – 68,7 proc. Podstawowym krajem importu soi ekstrahowanej w

ubiegłym roku, podobnie, jak i w roku 2009, pozostawała Holandia (5,6 proc. albo 111,059 tys. t). Nasiona słoneczni-ka ekstrahowane pozostają drugim naj-ważniejszym surowcem paszowym w grupie importowanych produktów ubocznych przemysłu. Podstawowym krajem importu tego produktu jest Ukraina. Wwieziona z Ukrainy soja eks-trahowana w 2010 r. stanowiła 54,1 proc. (21,467 tys. t) całego importu te-go produktu. W 2010 r. eksport surowców paszo-wych – przemysłowych produktów ubocznych (CN 2301-2306), w porów-naniu z rokiem ubiegłym, wzrósł o 17,7 proc. (31,185 tys. t) i wyniósł 177 041,6 tys. t. Najmocniej wzrósł eksport nasion słonecznika ekstrahowanych (o 96,29 proc; 9,573 tys. t) oraz makuchów sojo-wych i soi ekstrahowanej (o 188 proc., 24,636 tys. t), makuchów o małej za-wartości kwasu erukowego - o 16,4 proc. (10,556 tys. t). W 2010 r. znacząco zmniejszył się eksport produktów ubocznych produkcji skrobi kukury-dzianej (o 35,71 proc., 4,146 tys. t), jak również nieco zmniejszył się eksport wysłodków buraczanych - o 3,92 proc.

Światowe ceny eksportu zboża Lt/l*

HRW - Hard Red Winter, SRW – Soft Red Winter, FCW – French Channel Wheat, CWRS – Canada Western Red Spring, YC – Yellow Corn * ceny (Lt) podano zgodnie z kursem walut BL odpowiedniego dnia ** porównując stycznia z grudnia 2011 r. *** porównując stycznia 2011 r. z stycznia 2010 r.

Źródło: Agro rinka, Nr. 3 (153)

Zboże Państwo 2010 2011 Wahanie cenowe %

stycznia listopad grudnia stycznia miesięczny **

roczny ***

Pszenica USA HRW 2 kat 504,5 729,2 878,9 901,6 2,6 78,7

USA SRW 2 kat. 479,9 721,5 850,1 856,1 0,7 78,4

Argentyna 568,1 778,2 790,0 830,8 5,2 46,2

UE, Francja, FCW 1 428,1 756,2 868,4 913,3 5,2 113,3

UE, Niemcy, klasa B 457,9 767,9 892,0 924,3 3,6 101,8

UE, Zjednoczone Królestwo 405,5 700,9 803,1 813,2 1,3 100,5

Kanada, CWRS 13,5% białk. 688,1 950,8 1122,2 1164,2 3,7 69,2

Kukurydza USA 3 YC Argentyna 418,8 603,0 695,8 686,9 -1,3 64,0

Argentyna 408,9 618,4 706,3 699,5 -1,0 71,1

Jęczmień UE, Francja, paszowy 360,3 657,1 722,0 760,1 5,3 111,2

Australia, paszowy 360,0 569,5 617,3 689,4 11,7 91,5

Australia, słodowy 457,9 762,7 852,7 803,1 -5,8 75,4

FEFAC prosi zbadać skażoną żywność

Patrick Vanden Avenne, prezes Euro-pejskiej Federacji Producentów Pasz (FEFAC) dnia 4 stycznia wyraził zado-wolenie, że programy samokontroli przemysłu pasz kombinowanych po-zwoliły wykryć wystąpienie w Niem-czech skażenia dioksynami kwasów tłuszczowych, które spowodował przetwarzający olej spożywczy produ-cent biooleju napędowego.

Te z produktów, które były przezna-czone „tylko do użytku technicznego”, zostały wykorzystane do produkcji tłuszczów, przeznaczonych na pasze. Zaakcentował on fakt, że wszystkie przedsiębiorstwa pasz kombinowa-nych, które otrzymały partie skażo-nych tłuszczów paszowych, ściśle współpracują z kompetentnymi insty-tucjami władzy, żeby prześledzić go-spodarstwa, do których mogły trafić pasze kombinowane ze skażonymi tłuszczami. Powiedział on, że realiza-cja programów samokontroli przed-siębiorstw z branży pasz kombinowa-nych istotnie polepszyła możliwości wyjawienia skażenia dioksynami, tra-fiającymi do łańcucha dostarczania surowców paszowych.

Vanden Avenne mówił, że takie incy-denty są opłakane i nie powinny mieć miejsca, dysponując zapisami z po-przednich incydentów skażenia. Jed-nak bardzo niezwykły rodzaj dioksyn wykazuje, że istnieje nowa, jeszcze nieznana droga przenikania zanie-czyszczeń do przemysłu biooleju na-pędowego, którą należy niezwłocznie skontrolować.

Podkreślił on, że istnieje potrzeba dal-szego polepszania systemów komuni-kacyjnych i testowania roślin na po-ziomie domieszek tłuszczów i domie-szek kwasów tłuszczowych, zwłaszcza, gdy takie przedsiębiorstwa również produkują produkty do użytku tech-nicznego.

4

Pozostałości pszenicy, kukurydzy i na-sion soi 2011 r. zmniejszyły się w sto-sunku do prognoz grudniowych, tym-czasem produkcja pszenicy i nasion soi w USA od obliczeń dokonanych w listo-padzie, spadła, w swoich komunikatach poinformował Departament Rolnictwa USA (USDA) dn. 12 stycznia. Pozostałość pszenicy USA w dniu 1 lip-ca, 2011 przewidziano na 818 milionów buszli, o 40 milionów buszli mniej, albo o 5% od prognozowanych w grudniu 858 milionów buszli oraz o 158 milio-nów buszli mniej, czyli o 16 % od 976 milionów buszli 2010 r., twierdził USDA dnia 12 stycznia w swoich Obliczeniach Światowej Podaży i Popytu w Rolnic-twie. Pozostałości kukurydzy w USA na dzień 1 września, 2011 r. prognozowano na 745 milionów buszli, o 87 milionów buszli mniej, albo o 10 % od 832 milio-nów buszli w grudniu, oraz o 963 milio-nów buszli mniej, lub o 56 % od 1.708 miliardów buszli 2010 r. Średni plon kukurydzy obliczono na 152,8 buszli z akra, 11.9 buszli mniej niż ilość rekordowa – 164 buszle 2009 r. Obliczono obszar 81,4 milionów akrów plonu, o 2 % więcej niż w 2009. Przez USA dnia 1 września, w 2011 r. przewidziana pozostałość 140 milio-nów buszli nasion soi stanowi o 25 mi-lionów buszli mniej, albo 15 % od 165 milionów buszli w grudniu, oraz o 11 milionów buszli mniej, lub o 7% od 151 milionów buszli w 2010 r. USA w 2010 r. obliczyły produkcję 3.329 miliardów buszli nasion soi, o 1 % mniej niż 3.375 miliardów buszli pro-gnozowanych w listopadzie, oraz rów-nież o 1 % mniej niż ilość rekordowa – 3,359 miliardów buszli w ubiegłym ro-ku, podało USDA. Średnio plon nasion soi wynosił 43,5 buszli z akra, o 0,4 buszli mniej niż obliczono w listopa-dzie, oraz o 0,5 buszli mniej niż ilość rekordowa – 44 buszle w 2009 r. Obszar plonów objął rekordowe 76,6 milionów akrów, nieco więcej niż w 2009 r. USDA przewidział pozostałości pszeni-cy, kukurydzy i nasion soi w 2010-11 r., natomiast uściślone przez USDA liczby produkcji kukurydzy i nasion soi w 2010 r. były poniżej średniej w stosun-ku do oczekiwań handlu. Jak wynika z

komunikatów, przyszłe ceny wszystkich trzech produktów znacząco wzrosły. „Wyczerpujące się zapasy pszenicy USA 2010-11 r. przewiduje się o 40 milio-nów buszli mniejsze (w styczniu), po-nieważ zmniejszenie się wykorzystania pasz i pozostałości z nadwyżką rekom-pensuje przewidziany eksport” – twier-dzi USDA. Eksport pszenicy USA 2010-11 r. prze-widziano na 1,3 miliardów buszli, o 50 milionów buszli więcej niż w grudniu, oraz o 419 milionów buszli więcej albo o 48 % od 881 milionów buszli 2009-10 r.”. „Prognozuje się o 50 milionów buszli większy eksport, odzwierciedlający tempo sprzedaży i transportowania oraz zmniejszenie konkurencji „z mniej-szą podażą zagraniczną jakościowej pszenicy do przemiału” – twierdził USDA. Wyczerpujące się światowe zapasy pszenicy 2010-11 r. prognozuje się na 177399 milionów ton, o 1,27 milionów ton więcej niż w grudniu, ale o 20,71 milionów ton mniej, albo 10 % od 197,43 milionów ton 2009-10 r.. Świato-wą produkcję pszenicy prognozuje się na 645,82 miliony ton, o 690 000 ton mniej niż w grudniu oraz o 36,78 milio-nów ton czyli 5% od 682,6 milionów ton w roku ubiegłym. Światową kon-sumpcję pszenicy przewidziano na 665,26 milionów ton, o 1,21 milionów ton mniej niż w grudniu, ale o 13,5 mi-lionów ton więcej niż od 651,76 milio-nów ton 2009-10. Światowy eksport przewidziano na 125,64 milionów ton, o 60000 ton więcej niż w grudniu, ale o 10,11 milionów ton, albo 7 % od 135,75 milionów ton w ubiegłym roku. Produkcja w Australii zmniejszyła się o 0,5 milionów ton, ponieważ mocne ule-wy z końca grudnia oraz powodzie da-lej zwiększały utraty plonów w stanie Queensland. USDA podało „Australijski eksport zmniejszył się o 1,5 milionów ton, ponieważ problemy jakości ograni-czają możliwości eksportu”. USDA prze-widział na rok 2010-11 produkcję psze-nicy w Australii na 25 milionów ton, natomiast eksport – na 13,5 milionów ton.

W USA topnieją pozostałości pszenicy, kukurydzy, nasion soi

RYNEK MLECZARSKI

W 2010 r. na Litwie rosną ceny większość produktów mlecznych

W 2010 r. brak mleka surowego na Litwie, które rekompensowano wwożąc droższe mleko z innych państw, wpłynął również na wzrost cen większości produktów mlecz-nych. W 2010 r. średnia cena sprze-daży przez producenta (bez VAT) śmietany (30 proc. tłuszczu, paczko-wanej po 450 g w pojemniczkach polistyrenowych) oraz masła (82 proc. tłuszczu, paczkowanego po 200 w opakowaniach foliowych), w porównaniu z 2009 r., rosła już od początku roku. Przykładowo, w styczniu 2010 r., w porównaniu ze styczniem 2009 r., średnia cena sprzedaży przez producenta (bez VAT) śmietany (30 proc. tłuszczu, paczkowanej po 450 g w pojemnicz-kach polistyrenowych) na rynku we-wnętrznym była o 11,97 proc. niższa, masła (82 proc. tłuszczu, paczkowa-nego po 200 w opakowaniach folio-wych) – o 1,58 proc. wyższa, nato-miast w grudniu 2010 r., w porówna-niu z grudniem 2009 r., wzrost cen odpowiednio wyniósł 21,46 oraz 17,36 proc. Średnia cena sprzedaży przez producenta (bez VAT) śmieta-ny (30 proc. tłuszczu, paczkowanej po 450 g w pojemniczkach polistyre-nowych) na rynku litewskim wynio-sła 5,12 Lt/kg i była o 24,27 proc. wyższa niż w 2009 r., natomiast cena masła (82 proc. tłuszczu, paczkowa-nego po 200 w opakowaniach folio-wych) wzrosła o 22,63 proc. (do 12-,41 Lt/kg). W 2010 r. na rynku litew-skim średnia cena sprzedaży przez producenta (bez VAT) twarogu (chudego, bez dodatków, paczkowa-nego po 200 g.) wzrosła o 5,45 proc. (do 6,00 Lt/kg), a mleka pitnego (naturalnego, o zawartości tłuszczu nie mniejszej niż 3,5 proc., w opako-waniu 1 l) – o 1,51 Lt/l (w 2009 r.) do 1,64 Lt/t (w 2010 r.).

Niewykorzystana część kwot mlecznych nie zasili rezerwy krajowej

Nazwa przedsiębiorstwa

Średnia cena skupu mleka naturalnego, Lt/t

Mleka, za które z płatności nie stosowano odli-czeń z tytułu

jakości

Mleka, za które z płatności stoso-wano przynajm-niej jedno odli-czenie z tytułu

jakości

Średnia cena sku-pu mleka

Grupa przedsiębiorstw AB "Pieno žva-igždės" 1064,2 811,8 1053,4

UAB "Marijampolės pieno konservai" 1014,3 687 1011,1 Grupa przedsiębiorstw AB "Rokiškio sūris" 970,2 747 964,5

AB "Žemaitijos pienas" 1030,9 850,5 1024,6 UAB "Vilkyškių pieninė" 965,1 692 945,5

ŽŪB "Šaltekšnis" 914,9 1171,2 982,1

UAB „Vikeda“, Kiejdany (lit. Kėdainiai) 1326,7 1326,7

Spółka rolna Bariūnų ŽŪB, rej. Joniškis 746,1 670,2 744,9 Spółdzielnia mleczarska "Žalmargė" 804,6 556,7 797,2

Średnia cena skupu mleka, Lt/t 1014,8 800,3 1007,5

5

Minister rolnictwa Kazys Starkevičius dn. 11 lutego podpisał rozporządzenie, na mocy którego uległy zmianie przepisy admi-nistrowania systemami Kwot produkcji mleka. „W celu ulżenia producentom mleka w kwestiach administracyjnych i pragnąc wesprzeć ich w bardziej odważnym zajmowaniu się produkcją mleka, podjęliśmy decyzję, że w wypadku, gdy producent nie wykona 85 proc. posiadanej kwoty, jej niewykorzystana część nie zasili rezerwy krajowej (specjalnej). A więc, producenci już nie będą musieli pisać podań, żeby niewykorzystana kwota nie została zabrana do rezerwy specjalnej” – mówi minister. Mimo to producenci, których kwoty w ubiegłym roku kwoto-wym zasiliły rezerwę specjalną, gdy wyniknie potrzeba i dalej będą mogli odebrać swoje kwoty w dotychczasowym trybie (w samorządach składając wnioski do komisji, powołanej rozporzą-dzeniem Ministra rolnictwa).

Ministerstwo Rolnictwa przypomina, że w ubiegłym roku kwo-towym 2009-2010 kwota sprzedaży mleka do przetworzenia została wykonana w 75 proc., a kwota sprzedaży do użytku bez-pośredniego – w 61 proc. Na przestrzeni dziesięciu miesięcy roku kwotowego 2010-2011 kwotę sprzedaży mleka do prze-tworzenia wykonano w 67,1 proc. (w analogicznym okresie ubiegłego roku wynosiło to 65,7 proc.). Prognozuje się, że po zakończeniu bieżącego roku kwotowego, kwota sprzedaży mle-ka do przetworzenia zostanie wykonana w nie więcej niż 80 proc. Dotychczas nasze państwo nigdy nie przekraczało posiadanej kwoty mlecznej. Co więcej, co roku w wypadku Litwy, jak i in-nych państw członkowskich UE, przewidziano zwiększanie kwot mlecznych po 1 procencie.

Średnia cena skupu mleka naturalnego Lt/t, oferowana przez największe litewskie przedsiębiorstwa skupujące mleko

W 2010 r. w państwach UE skup mleka surowcowego wzrastał

W ubiegłym roku, w porównaniu z 2009 r., w krajach UE skupiono około 136 mln t. mleka surowego – o 1,8 mln t albo 1,3 proc. więcej. W grudniu 2010 r. w UE skupiono 10,78 mln t mleka pełnotłustego - o 2,08 proc. więcej niż w grudniu 2009 r. W okresie styczeń-kwiecień 2010 r., w porówna-niu z analogicznym okresem 2009 r., w UE mleka skupowano mniej, jednak od maja do końca roku skup mleka wzrastał. Skup mleka najmocniej wzrósł w Niemczech, Francji, Irlandii i Zjednoczonym Królestwie. W 2010 r. średnia cena skupu mleka pełnotłustego w państwach EU-27

stanowiła 105,86 Lt/100 kg – i była o 14,30 proc. wyższa niż w 2009 r. Naj-mocniej ceny skupu mleka surowego rosły na Litwie (o 37,85 proc.), Łotwie (o 34,62 proc.) i Estonii (o 31,73 proc.). Mimo, że w ubiegłym roku na Litwie cena skupu mleka surowego rosła naj-bardziej dynamicznie, w porównaniu z innymi państwami UE, jednak wciąż pozostaje jedną z najniższych. W 2010 r. średnie ceny skupu mleka surowego na Litwie wynosiły 86,80 Lt/100 kg, na Łotwie – 86,71 Lt/100 kg, w Rumunii – 82,58 Lt/100 kg.

Średnie ceny sprzedaży sera przez producenta (bez VAT) w 2010 r. na Litwie, w zależności od rodzaju sera, zmieniały się różnie. Sery typy Tilsit (pakowane), w ubiegłym roku, w porównaniu z 2009 r. zdrożały o 14,34 proc. (do 12,60 Lt/kg), średnia cena serów twardych długo dojrze-wających (pakowanych) pozostała prawie bez zmian i wynosiła 20,12 Lt/kg, a cena sera twarogowego (o zawartości tłuszczu 22 proc., bez dodatków) zmniejszyła się zaledwie o 0,92 proc. (do 10,79 Lt/kg).

Według danych wstępnych, w 2010 r. litewskie przedsiębiorstwa prze-twórstwa mlecznego na rynku we-wnętrznym sprzedały 17,79 tys. t .śmietany (kod Klasyfikacji Produk-tów, Wyrobów i Usług 1051303000) i to, w porównaniu z 2009 r., stanowi-ło odpowiednio o 1,99 oraz 21,39 proc. mniej. Nie zważając na to, sprzedaż na rynku wewnętrznym świeżych, niedojrzałych albo nie konserwowanych serów, w tym sera z serwatki i twarogu (kod Klasyfikacji Produktów, Wyrobów i Usług 10514-03000), w porównaniu z rokiem 2009 wyrosła o 1,06 proc. (do 28,65 tys. t), a serów tartych, sera w prosz-ku, serów pleśniowych i innych se-rów nietopionych (kod Klasyfikacji Produktów, Wyrobów i Usług 10-51405000) – zmniejszyła się o 27,54 proc. (do 9,45 tys. t).

Litewskie przedsiębiorstwa prze-twórstwa mlecznego w ostatnim tygodniu stycznia bieżącego roku (24-30.01) masło (paczkowane) na rynku krajowym średnio sprzedawa-ły po 12,98 Lt/kg – o 0,24 proc. dro-żej niż w 52 tygodniu 2010 r. (27.12-02.01). W analizowanym okresie, w porównaniu z ostatnim tygodniem ubiegłego roku, sery typu Tilsit na Litwie zdrożały o 8,80 proc. (do 13,71 Lt/kg), natomiast twarde dłu-go dojrzewające sery staniały o 7,86 proc. (do 22,55 Lt/kg).

Rosja doceniła jakość litewskiej produkcji

W dniach 7-11 lutego podczas odby-wających się w Moskwie największych w Europie Wschodniej międzynarodo-wych wyspecjalizowanych targów przemysłu spożywczego, napojów i surowców „Prodexpo 2011” nagro-dzono trzy produkty „Vilkyškių pieni-nė". Ser Prūsija" (Prussia) otrzymał złoty medal w międzynarodowej kategorii „Najlepszy produkt -2011”, natomiast sery „Legenda" i „Žalgiris" nagrodzono w konkurencji „Wybór rosyjskich sieci handlowych 2011”. Litewskie produkty nie pozostały nie-zauważone również w wyjątkowej

odbywającej się za zamkniętymi drzwiami konkurencji „Najlepszy pro-dukt-2011”. Specjalna komisja degu-statorów, po dokonaniu oceny wysta-wionych w konkursie produktów na podstawie cech sensorycznych, wy-glądu zewnętrznego i opakowania, postanowiła złoty medal przyznać produkowanemu przez AB „Vilkyškių pieninė" serowi typu „Gouda” – „Prūsija" (Prussia). Jak twierdzi Gintaras Bertašius, dyrek-tor generalny przedsiębiorstwa, „Vilkyškių pieninė" do Rosji swoją pro-dukcję eksportuje już od przeszło 15 lat. 6

Na Litwie spada pogłowie krów

Według danych rejestru administro-wanych przez Przedsiębiorstwo pań-stwowe Centrum Informacji Rolnej i Przedsiębiorczości Wiejskiej (CIRPV) zwierząt rolnych na dzień 1 lutego 2011 r., na Litwie pogłowie krów sta-nowiło 345,07 tys. szt. i było o 3,14 proc. mniejsze niż w analogicznym okresie 2010 r. Ta tendencja zmniej-szania się pogłowia krów już jest za-uważalna od drugiego półrocza ubie-głego roku. Dn. 1 lutego 2011 r. liczba gospodarstw mlecznych zmniejszyła się o 8,47 proc. (do 90,62 tys. szt.). Zwłaszcza spadła liczba drobnych go-spodarstw mlecznych. Liczba gospo-darstw, trzymających do 5 krów w analizowanym okresie, w porównaniu

z danymi z dnia 1 lutego 2010 r., zmniejszyła się o 9,08 proc. (do 80,72 tys. szt.), natomiast gospodarstw, trzy-mających od 6 do 20 krów – o 4,71 proc. (do 7,59 tys. szt.). Pogłowie krów trzymanych w tych gospodarstwach odpowiednio zmniejszyło się o 8,63 proc. (do 128,37 tys. szt.) oraz o 3,67 proc. (do 75,17 tys. szt.) Mimo to, dn. 1 lutego, w po-równaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku, na Litwie wzrosła licz-ba dużych gospodarstw mlecznych. Przykładowo, liczba gospodarstw, w których pogłowie krów wynosi od 21 do 100 wyrosła o 1,57 proc. (do 2,08 tys. szt.), natomiast chowających po-wyżej 101 krów – nawet o 9,05 proc.

Światowy wzrost cen wreszcie się spowalnia

W 2010 r. kraje z grupy UE-27 w y e k s p o r t ow a ł y w i ę c e j produktów mlecznych niż w 2009 r.

W ubiegłym roku kraje z grupy UE-27 do krajów trzecich wyeksporto-wały 676,3 tys. t serów – stanowiło 17 proc. więcej niż w 2009 r. W anali-zowanym okresie najmocniej wzrósł eksport mleka odtłuszczonego w proszku – o 65,3 proc. i wyniósł 377-,7 tys. t. W 2010 r. UE-27 wyeksporto-wały 125,6 tys. t – o 6,7 proc. więcej niż w 2009 r., natomiast eksport ser-watki w proszku wzrósł o 0,1 proc. i stanowił 378,4 tys. t. Eksport mleka pełnotłustego w proszku oraz masła topionego do krajów trzecich w 201-0 r., w porównaniu z 2009 r. zmniej-szył się odpowiednio o 3,8 proc. (do 444,1 tys. t) oraz o 9,2 proc. (do 24,6 tys. t).

Na Litwie rośnie liczba eksportowanych i importowanych krów

Według danych rejestru zwierząt rolnych administrowanych przez Przedsiębiorstwo państwowe Cen-trum Informacji Rolnej i Przedsię-biorczości Wiejskiej (CIRPV), w 2010 r. z Litwy wyeksportowano 206 krów, gdy tymczasem w 2009 r. - 109 krów.

Przeważająca część krów (155 szt.) została sprzedana na rynek łotewski. W ubiegłym roku na Litwę importo-wano 6,66 tys. krów – o 43,40 proc. więcej niż w 2009 r. Najwięcej krów (3,45 tys. szt.) importowano z Polski. W styczniu bieżącego roku eksport i import krów dalej rósł. W styczniu 2011 r. z Litwy wyeksportowany 43 krowy, gdy tymczasem w analogicz-nym okresie 2010 r. krów nie ekspor-towano w ogóle. W analizowanym okresie, w porównaniu ze styczniem 2010 r., import krów wzrósł od 132 do 382 krów.

Wzrost cen na rynku światowym za-czął po woli zwalniać, zwłaszcza tłusz-czów mlecznych, których ceny obec-nie są dość odporne, mimo, że popyt wciąż wydaje się wzrastać. Ceny masła na przestrzeni ostatnich dwóch tygo-dni zmieniły się nieznacznie, a wzrost cen proszku był ograniczony do 100 $/t. W Australii dostawy mleka lokują się poniżej przewidywanego poziomu, po-nieważ pogoda nadal wpływa na źródła, chociaż wciąż istnieje nadzieja, że zapa-sy NZ wzrosną o 1 procent w ciągu sezo-nu. Ceny masła w USA spadły w ostat-nich tygodniach, jednak USA wyekspor-towało zaledwie 8% (57000 t) produkcji 2010. Eksport SMP (mleka w proszku

odtłuszczonego) jest znacznie bardziej wpływowy, gdyż wynosił 380 000 t w 2010 roku, prawie 50 % produkcji SMP/NDM USA. Ceny SMP w USA rosły przy małych zapasach, a producenci ostat-kiem sił starali się wywiązać się z umów. Masło w UE wciąż jest drogie, natomiast ostatnie wzrosty cen SMP w UE zaczęły niszczyć konkurencyjność UE. Na półkuli północnej produkcja odtąd ustabilizuje się sezonowo. Giełda Fontera wobec zapasów z kwietnia-września ilustruje obecne tendencje rynku, kiedy to ceny wzrosły o 3,9 proc., po tym, jak średnia WMP wzrosła o 7,9 proc. do 4320 $/t. SMP w okresie maj-wrzesień spadły.

7

Zakaz eksportu mleka w proszku

Dnia 18 lutego Indie objęły zakazem cały eksport mleka w proszku i kaze-iny, żeby mogły zarządzać wzrastają-cymi cenami na własnym rynku. Jak ogłosiło Ministerstwo Handlu, zakaz wejdzie w życie niezwłocznie i będzie obowiązywał do „kolejnych zamó-wień”. Ceny mleka w Indiach wzrosły o około 20 proc. W handlu detalicz-nym, oraz o 12 proc. – w handlu hur-towym w terminie ostatnich 12 mie-sięcy, co znacząco przyczyniło się do inflacji cen żywności, do 11 % w pierwszym tygodniu lutego. „Eksport mleka w proszku wszelkiego rodzaju, kazeiny i produktów z kazeiną został zakazany do dowołania” - oświadczył Dyrektorat Generalny Handlu Zagra-

nicznego. Decyzja była podjęta dzień po tym, jak Grupa Upoważnionych Ministrów, pod kierownictwem Mini-stra Finansów Pranab Mukherjee, doko-nała analizy cen produktów. W ubie-głym miesiącu rząd odwołał inicjatywy eksportu tych produktów. Na przestrze-ni minionego roku Indie wyeksportowa-ły mleka w proszku i kazeiny za 110 mi-lionów dolarów USA. Federacja Marke-tingu Mlecznego (Amul) Gujarato CO-op oświadczyła, że takie rozwiązanie pomo-że powstrzymać wzrost cen. „To dobre rozwiązanie, które pomoże polepszyć dostępność mleka i zachować kontrolę nad cenami” – powiedział przedstawi-ciel prasowy Amul.

Tym razem w świeżym mleku wykryto białka skóry

Chińskie Ministerstwo Rolnictwa w ubiegłym tygodniu poinformowało, że poza melaminą, należy sprawdzać świeże produkty mleczne również na występowanie hydrolizowanych bia-łek skóry po tym, gdy wyszło na jaw, że w niektórych produktach mlecz-nych znajdował się potencjalnie trują-cy dodatek. W komunikacie mowa o tym, że hydrolizowane białka skóry otrzymuje się z odpadów skóry i są one dodawane do produktów mlecz-nych w celu wzbogacenia składu biał-kowego. Po przeprowadzeniu kontro-

li, odpowiedzialne instytucje są zobo-wiązane informować władze i prześle-dzić źródła takich produktów, gdy tyl-ko wykryją zakazane substancje. Do-datek zawiera toksyczne substancje chemiczne, w tym dwuchromian po-tasu i dwuchromian sodu, których używa się do zmiękczania skóry. Wy-stępuje ryzyko, że od substancji che-micznych u konsumentów rozwinie się osteoporoza. Długotrwałe wystę-powanie substancji chemicznych mo-że u dzieci spowodować raka i śmierć, oświadcza się w komunikacie.

RYNEK TECHNIKI ROLNICZEJ

Producenci techniki w tym roku spodziewają się większego obrotu

Po dwóch latach spadku producenci techniki w tym roku spodziewają się wzrostu obrotu. Przedsiębiorstwo maszyn do obróbki ziemi i zasiewów „Lemken” ogłasza, że największy bodziec do wzrostu sprzedaży bę-dzie stanowić ożywiający się rynek Rosji i krajów trzecich.

Zyski przedsiębiorstwa „Lemken” w czasie kryzysu spadły z 257 mln euro (886,65 mln litów) w 2008 r. do 203 mln euro (700,35 mln litów) w 2010 r. W tym roku po raz pierwszy od 2008 r. prognozuje się wzrost zy-sków. Objawów, że handel się oży-wia, najwięcej można zauważyć na rynku eksportu – w krajach zachod-nich. Wolno, ale jednak wzrasta licz-ba zamówień z Rosji i Europy Wschodniej.

Prognozuje się, że zwłaszcza rozwi-nie się produkcja zbóż. „Lemken” w tym roku zamierza otworzyć nową fabrykę w Indiach w Nagpurze o wydajności 1 000 pługów. Będzie w niej produkowany niewielki przysto-sowany do tego rynku sprzęt do orki. Na rynek chiński produkcję pla-nuje się dostarczać z nowego przed-siębiorstwa zbiórki techniki w Peki-nie.

Na maszyny „Lemken” jest popyt również na Litwie. Jak twierdzi ma-nager „Konekesko” Solveiga Kalinau-skaitė, część rynku zajmowana przez technikę Lemken w kraju co roku się powiększa. „Litwini ocenili dobrą jakość niemieckiego sprzętu. Co wię-cej, przedsiębiorstwo produkuje szeroki asortyment agregatów, żeby każdy rolnik mógł wybrać maszynę najbardziej odpowiednią dla jego gospodarstwa” – mówi S. Kalinau-skaitė. Jej zdaniem, nasi rolnicy idą noga w nogę z postępem, gdyż na rynku prezentowana technika nowej generacji zawsze znajduje nabywcę.

Fińscy producenci zaprezentowali traktor przyszłości

8

Fińskie przedsiębiorstwo „Valtra: za-prezentowało pomysł traktora przy-szłości. Zmniejszony model traktora z zastosowaniem nowoczesnego roz-wiązania jako pierwsi mieli okazję uj-rzeć goście obchodów jubileuszo-wych „Valtry”. Produkcja traktorów Valtra (Valmet) rozpoczęła się po II wojnie światowej, po reorganizacji fabryki zbrojeniowej na przedsiębiorstwo techniki rolni-czej. Pierwsze 15 traktorów z fabryki wyjechało w 1951-ym roku, a po kolej-nych 9-ciu latach otwarto fabrykę „Valtra” w Brazylii, na kontynencie amerykańskim. W przeddzień jubileuszu 60-lecia twórcy z „Valtry" zdobyli się na wejrze-nie o co najmniej pół wieku w przy-szłość i stworzyli prototyp traktora przyszłości ANTS. Te cztery litery oznaczają serie obecnie produkowa-nych traktorów, ale jednocześnie są grą słów: po angielsku ants – mrówki. Mrówki – to bardzo społeczne oraz, z uwagi na ich rozmiar, niezwykle po-tężne owady. Twórcy traktora o nowej koncepcji akcentują właśnie podo-bieństwo ANTS do pracowitych mró-wek. Konstrukcję ANTS tworzą dwie pod-

stawowe części: „żołnierz" o mocy 100 kW oraz "robotnica", której moc 200 kW. Oba te moduły mogą być wyko-rzystywane wspólnie albo pracować osobno. Kabina operatora może być montowana do wybranego modułu. Przy wykonywaniu wyjątkowo trud-nych prac, moduły będą mogły być łączone, a ich ogólna moc osiągnie 400 kW. Kabina operatora przypomina kapsu-łę, która może się obracać w różne strony, unosić się i opuszczać. Może ona być przymocowana do części przedniej albo tylnej modułu bazowe-go albo u jego góry. Mobilność kabiny oznacza, że w istocie nie istnieje żad-na różnica pomiędzy częścią przednią i tylną traktora. Twórcy nowości uwzględnili to, że w przyszłości rolnictwo nieuniknienie podąży w kierunku agroenergetyki. Dlatego tworzone są silniki, które mo-głyby wykorzystywać wyprodukowa-ne w gospodarstwie biogaz albo bio-olej napędowy. Model traktora przyszłości „Valtra” planuje się zaprezentować na naj-większych tegorocznych targach rol-nych.

RYNEK NAWOZóW

Cena mocznika i azotanu amonu (UAN-32) w drugiej połowie stycz-nia ustabilizowała się we Francji i regionie Morza Czarnego. Cena UAN stanowiła około 732-745 Lt/t (na warunkach FOB). Mimo, że nabyw-com z USA UAN oferowano po 795 Lt/t (na warunkach CFR), jednak nie zawarto transakcji po cenie CFR wyż-szej niż 783 Lt/t. Średnia cena USA UAN pozostaje 720-732 Lt/t (na wa-runkach FOB). Mimo, że zdarzają się oferty również po cenie 803 Lt/t, jednak tak drogo płacić nabywcy się nie zgadzają. Ceny siarczanu amo-nowego w styczniu również spadły o około 25,25 Lt/t i wyniosły 606 Lt/t (na warunkach FOB). Dostawcy z krajów WNP siarczan amonowy na rynkach wewnętrznych starali się sprzedać po cenie FOB 543 Lt/t, jed-nak nabywców taka cena nie zainte-resowała. W Brazylii cena siarczanu amonowego również znacząco spa-dła i w lutym była jeszcze niższa i wynosiła zaledwie 467 Lt/t (na wa-runkach FOB).

Jednak ceny azotanu amonowego w Europie pozostały stosunkowo wysokie, natomiast kurs euro i dola-ra był wyjątkowo korzystny dla han-dlu produkcją wyprodukowaną w Egipcie. W regionie Bałtyckim w lu-tym na eksport azotan amonowy sprzedano po cenie FOB 758 Lt/t.

Na światowym rynku nawozów azotowych ceny na razie nie rosną

9

W drugiej połowie stycznia 2011 r. na światowym rynku handlu mocznikiem odczuwało się lekkie poruszenie, i ce-ny zaczęły spadać oraz zakupy znaczą-co spadły. Ostatnie ładunki przygoto-wane na sprzedaż w lutym zostały sprzedane po cenie niższej o 25,25 Lt/t. Ceny mocznika w USA również po-zostają nieco niższe - w portach Zatoki Meksykańskiej około 1 010 Lt/t (na warunkach CFR). Wskutek obniżone-go popytu, część ładunków przezna-czonych dla tego regionu, zostaje skierowana na inne rynki, co z kolei może na ostatnie oddziałać negatyw-nie. Mimo to w Azji mocznik chińskiej produkcji zostaje dość szybko roz-chwytany mimo stosunkowo wysokiej ceny - powyżej 1 010 Lt/t (na warun-kach CFR). Jednak popyt na mocznik w Tajlandii wskutek starań rządu w zakresie kontroli cen, pozostaje na stosunkowo niskim poziomie, nie zważając na to, że zapasy nie są duże. W Indiach popyt na mocznik również się zmniejszył. W regionie Morza Czar-nego ostatnie transakcje handlowe w końcu stycznia zawarto po cenie 909 Lt/t (na warunkach CFR). Z tego po-wodu przeważająca część mocznika przeznaczonego na sprzedaż w lutym jeszcze nie została nabyta. Nieco większe ożywienie na rynku jest spo-dziewane w okresie luty-marzec. EU-ROCHIM planuje w marcu sprzedać Bułgarii 10 000 t mocznika, przezna-czonego do produkcji azotanu amo-nowego i mocznika. Również 6 000 t planuje się sprzedać Włochom. W Ru-munii w końcu stycznia nie zawarto transakcji handlowych, gdyż nabyw-

ców interesowały wyłącznie ceny mocznika znacznie niższe niż 1 010 Lt/t. W regionie Bałtyckim, małymi par-tiami mocznika, przeznaczonymi dla Europy, handlowano po cenie FOB 934 Lt/t . Tymczasem nabywcy z Ame-ryki Łacińskiej życzyli sobie większych ładunków, ale po jeszcze niższej cenie. Jednak, jak i w regionie Morza Czarne-go, nie zawarto długoterminowych transakcji handlowych. W lutym wsku-tek przestojów ładunków, powstałych w porcie w Rydze, Rosja planuje zmniejszyć sprzedaż swoich ładunków mocznika w regionie Bałtyckim i prze-ważającą ich część skierować na połu-dnie (do portu Jużnyj). W regionie Mo-rza Śródziemnego (port w Egipcie) w końcu stycznia mocznik na sprzedaż w lutym był sprzedawany po 1 040 – 1 048 Lt/t (na warunkach FOB). Nigeria na okolicznych rynkach mocznik sprzedawała po cenie FOB 1 048 Lt/t. Na Bliskim Wschodzie transakcje han-dlowe w pierwszym miesiącu roku realizowano po cenie FOB 997 Lt/t. Mocznik był przeznaczony dla Afryki Wschodniej i takie ceny zdetermino-wały dotacje państwowe. Tymczasem w regionie Zatoki Perskiej USA mocz-nik sprzedawano po cenie zaledwie 909 Lt/t. Na światowych rynkach mocznika obecnie przeważają nastroje pewne-go niżu. Mimo to, również w najbliż-szym czasie nie przewiduje się istotnej aktywizacji handlu. Taka stosunkowa stabilna sytuacja warunkuje wahania cen tylko w bardzo niewielkiej rozpię-tości.

W ramach spisu gromadzono rów-nież dane na temat chowanych przez gospodarstwa zwierząt go-spodarskich. W 2010 r., w porówna-niu z 2003 r. w gospodarstwach, dysponujących jednym i więcej hektarów użytków rolnych, spisano o 17 proc. mniej sztuk bydła, o 21 proc. mniej świń, o 62 proc. mniej kóz, o 63 proc. mniej królików. Mi-mo to w 2010 r. odnotowano 2-krotnie wyższą liczbę owiec, o 31 proc. wyższą liczbę ptactwa oraz o 9 proc. wyższą liczbę uli. Zwierzęta gospodarskie chowa mniej gospo-darstw, jednak średnio liczba zwie-rząt chowanych przez jedno go-spodarstwo jest wyższa. W 2003 r. średnio na jedno gospodarstwo przypadało 4,3 szt. bydła, a w 2010 r. - 8 szt. bydła. Analogiczną ten-dencję można zaobserwować do-konując analizy zwierząt gospodar-skich wszystkich rodzajów i liczby chowających ich gospodarstw.

Dokonując grupowania gospo-darstw według liczby chowanego bydła zauważono, że spada liczba drobnych gospodarstw, chowają-cych 1-19 sztuk bydła, natomiast wzrasta liczba gospodarstw cho-wających 20 i więcej sztuk bydła. Analogiczna tendencja ma miejsce w wypadku grupowania liczby ho-dowców owiec i kóz.

Nieco inna tendencja występuje, gdy analizujemy zmiany w hodowli świń - zmniejsza się liczba hodow-ców świń oraz liczba świń we wszystkich grupach gospodarstw. Najwięcej świń, nawet 67 proc. całości odnotowanej w ramach przeprowadzanego spisu, skupia się w wielkich gospodarstwach hodowlanych trzody chlewnej, chowających 5000 i więcej świń. W 2010 r. takich gospodarstw było 24 (w 2003 r. - 25) i hodowano w nich 573 tys. świń (o 55 proc. więcej niż w 2003 r.).

Najwięcej ptactwa również skupia się w wielkich farmach hodowli drobiu, mających powyżej 50 tys. ptaków. Takich farm w 2010 r. było 22, chowano w nich 9661,8 tys. sztuk ptactwa i to stanowiło 85 proc. ogółu chowanego na Litwie ptactwa.

Departament Statystyki w okresie 3 maja - 30 września 2010 r. przeprowa-dził powszechny spis rolny. W ramach spisu zankietowano wszystkie gospo-darstwo rolne i gospodarstwa rodzin-ne oraz wszystkie spółki rolnicze i przedsiębiorstwa, zajmujące się upra-wą roślin lub chowające zwierzęta gospodarskie. Gospodarstwa przed-stawiły dane statystyczne na temat wykorzystywanych obszarów grun-tów, chowanych zwierząt gospodar-skich, wykorzystywanej techniki rolni-czej i budynków gospodarczych, pra-cujących w gospodarstwach człon-ków rodziny i pracowników najem-nych, metod produkcyjnych w rolnic-twie, innej, pozarolniczej działalności. W oparciu o wstępne dane spisu, 200 tys. gospodarstw, dysponujących wy-korzystywanymi użytkami rolnymi o powierzchni jednego i więcej hekta-rów (w 2003 r. – odpowiednio 10,4 oraz 9,3 ha) zarządzało 2997,7 tys. hektarów gruntów, w tym 2757,8 tys. hektarów użytków rolnych. Średnio na jedno gospodarstwo przypadało 15 hektarów gruntów i 13,8 hektara użytków rolnych (w 2003 r. – odpo-wiednio 10,4 oraz 9,3 ha). W oparciu o te dane, można twierdzić, że gospo-darstwa rozrastają się. Gospodarstwa należące do rolnika i gospodarstwa rodzinne zarządzały 86,6 proc. ogółu użytków rolnych, a

spółki rolne i przedsiębiorstwa – 13,4 proc. Przeważającą częścią użytków rolnych spółek rolnych i przedsię-biorstw zarządzały spółki rolne (65,2 proc.) oraz spółki akcyjne, zamknięte akcyjne, inwestycyjne (25,4 proc.) Jak wynika ze wstępnych danych spi-su, w 2010 r. zasiewami zajmowało się 182 tys. gospodarstw, posiadających jeden i więcej hektarów użytków rol-nych. Najbardziej, o 58 proc. zmniej-szyła się liczba gospodarstw, których zasiewy zajmują 1-2 hektary. Zmniej-szała się również liczba gospodarstw, których zasiewy zajmują obszar do 1 hektara (46 proc.) i obszar od 2 do 5 hektarów (17 proc.), Liczba gospo-darstw, których zasiewy wynoszą po-wyżej 5 hektarów, w porównaniu z 2003 r. wzrosła o 34 proc. W 2010 r. zasiewy objęły 1990,7 tys. hektarów. W porównaniu z 2003 r., obszar zasiewów zwiększył się o blisko 50 procent. Wzrósł względny udział roślin strączkowych, rzepaku, traw wieloletnich, zmniejszył się względny udział zboża, warzyw gruntowych, ziemniaków. W 2010 r. zboże uprawiało 107 tys. gospodarstw, albo prawie 2-krotnie mniej niż w 2003 r., jednak obszar zboża w 2010 r. był o 20 proc. większy niż w 2003 r. Bardzo wzrosła liczba hodowców rzepaku i obszar zasiewów rzepaku.

RYNEK ZIEMSKI O PRZEZNACZENIU ROLNICZYM

Źródła: Dairy Industry Newsletter 22 February ,

2011, Vol 22, No. 21, Agro rinka, No 3 (153)/2011 m.,

vz.lt , fendt.com, .valstietis.lt; ukiozinios.lt; zum.lt, manoukis.lt, savasukis.lt, strony

internetowe innych przedsiębiorstw oraz inne publiczne źródła informacji

10

Ogłoszono wstępne podstawowe wyniki powszechnego spisu rolnego RL 2010

Redakcja publikacji: AB “Agrowill Group”, Smolensko g. 10, Wilno Tel./faks: +370 5 2335340; +370 5 2335345; e-mail: info@agrowill.lt Zamów nieodpłatnie aktualności na stronie www.agrowill.lt