TEORIA LITERATURYSPIS LEKTUR DLA STUDENTW I ROKU POLONISTYKI DWULETNICH STUDIW UZUPENIAJCYCH MAGISTERSKICH (SPECJALNO NAUCZYCIELSKA) ORAZ III ROKU POLONISTYKI PICIOLETNICH STUDIW MAGISTERSKICH (SPECJALNO EDYTORSTWO) W ROKU AKADEMICKIM 2006/2007

Opiekun kursu: dr hab. Anna Burzyska

I

Lektury z dziau opracowania maj charakter pomocniczy i nie s obowizkowe (z wyjtkiem przypadkw, kiedy prowadzcy konwersatorium uzna ktr z nich za konieczn do uzyskania peniejszego obrazu danego nurtu).

II Lektury z dziau kompendia teoretycznoliterackie maj rwnie charakter pomocniczy. Skrty w adresach bibliograficznych rozwizane s na kocu, w czci pt. Kompendia teoretycznoliterackie. III Zagadnienia, problemy i terminy umieszczone w ramkach na pocztku ka dego dziau zostan omwione na wykadach i nale y je traktowa jako pomoc podczas utrwalania materiau.

I. FENOMENOLOGIAFenomenologia w filozofii i w wiedzy o literaturze Gwne wtki Ingardenowskiej teorii literatury (sposb istnienia i budowa dziea literackiego, specyfika literatury, poznawanie dziea literackiego, teoria lektury) Konsekwencje fenomenologii w wiedzy o literaturze Inne nurty fenomenologiczne: Szkoa Genewska i niemiecka estetyka recepcji.

Lektura obowizkowa: R. Ingarden, Z teorii dziea literackiego, (w:) TL lub (w:) PTL(I). Lektury uzupeniajce: E. Husserl, Idea fenomenologii, wykad III i IV, (w:) tego , Idea fenomenologii. Pi wykadw, Warszawa 1990, s. 53-77. G. Bachelard, Fenomenologia obrazu poetyckiego, (w:) tego , Wyobrania poetycka. Wybr pism, wyboru dokona H. Chudak, Warszawa 1975, s. 359-397. G. Poulet, Fenomenologia wiadomoci krytycznej, (w:) Archiwum Tumacze. Z teorii literatury i metodologii bada literackich, z. IV, Lublin 1980. W. Iser, Apelacyjna struktura tekstw, (w:) TL lub (w:) WTBL, t. IV, cz. l. Opracowania: Sownik poj filozoficznych Romana Ingardena, red. A. J. Nowak, L. Sosnowski, Krakw 2001. K. Bartoszyski, Teoria miejsc niedookrelenia na tle Ingardenowskiego systemu filozoficznego, (w:) Wypowied literacka a wypowied filozoficzna, pod red. M. Gowiskiego, J. Sawiskiego, Wrocaw 1982. D. Ulicka, Ingardenowska filozofia literatury a neoidealizm. (1. Czym jest literatura? Czym nie jest literatura? Jak poznajemy dzieo literackie?), (w:) tej e, Ingardenowska filozofia literatury, Warszawa 1992.

II. PSYCHOANALIZAGwne wtki teorii Freuda (teoria aparatu psychicznego, psychoanaliza, wyparcie, stumienie i sublimacja, teoria popdw, teoria narcyzmu, teoria kompleksw) Analiza marze sennych Freuda i interpretacja literatury Teoria procesu twrczego na gruncie freudyzmu Znaczenie teorii Freuda dla wiedzy o literaturze Gwne wtki teorii C. G. Junga (niewiadomo zbiorowa, typy psychologiczne, archetypy i symbole archetypiczne, gnoza kulturowa Inspiracje Jungowskie w wiedzy o literaturze Jacques Lacan i reinterpretacja myli Freuda (koncepcja jzyka i retoryki niewiadomoci, porzdek symboliczny, rzeczywisty i wyobra ony, literatura i trauma) H. Bloom i psychoanalityczna teoria wpyww Gwne nurty psychoanalizy literackiej.

Lektury obowizkowe: S. Freud, Objanianie marze sennych, (w:) TL. J. Lacan, Tuch i automaton, (w:) TL. Lektury uzupeniajce: S. Freud, Pisarz a fantazjowanie, (w:) TBL, t. II, cz. l. S. Freud, Niektre typy charakterw pracy psychoanalitycznej, Dialog 1989/4. S. Freud, Kultura jako rdo cierpie, (w:) tego , Czowiek, religia. Kultura, Warszawa 1967. S. Freud, Niesamowite, (w:) tego , Pisma psychologiczne, Warszawa 1997. C. G. Jung, Problem typu w sztuce poetyckiej, (w:) tego , Rebis czyli kamie filozofw, Warszawa 1989. C. G. Jung, Ja, (w:) tego , Archetypy i symbole. Pisma wybrane, Warszawa 1976, s. 102-118. J. Lacan, Symbol i mowa jako struktura i granica pola psychoanalitycznego, (w:) tego , Funkcja i pole mwienia i mowy w psychoanalizie, Warszawa 1996, s. 55-84. H. Bloom, Lk przed wpywem. Teoria poezji, (w:) WTBL, t. IV-2. Opracowania: J. Laplanche i J. -B. Pontalis, Sownik psychoanalizy, Warszawa 1996. O. Rank, H. Sachs, Znaczenie psychoanalizy dla nauk humanistycznych, (w:) TBL, t. II, cz. 1. P. Dybel, Z powrotem do Freuda!, czyli psychoanaliza wedug Jacquesa Lacana, (w:) tego , Urwane cie ki. Przybyszewski Freud Lacan, Krakw 2000. G. Hartman, Freud versus interpretator, (w:) DBL.

III. FORMALIZM A. FORMALIZM ROSYJSKIPowstanie rosyjskiej szkoy formalnej: Opojaz i Moskiewskie Koo Lingwistyczne. Formalici i futuryci Jzyk praktyczny i jzyk poetycki Kluczowe terminy (chwyt, uniezwyklenie, dezautomatyzacja, autoteliczno i autoprezentacja, percepcja, mowa poetycka-mowa prozaiczna) Formalistyczna teoria prozy (fabua i sju et, motywacja, skaz, obraz autora) Zacztki koncepcji ewolucji literackiej (Szkowski, Tynianow) Kontekstualizacja formy dziea (Tynianow, Propp) Fabua utworu i jej kulturowy paradygmat (Propp).

Lektura obowizkowa: W. Szkowski, Sztuka jako chwyt, (w:) TL lub (w:) TBL, t. II, cz. 3. Lektury uzupeniajce: W. Szkowski, Wskrzeszenie sowa, (w:) Rosyjska szkoa stylistyki (Antologia), Warszawa 1970. W. Szkowski, Jak jest zrobiony Don Kichote, (w:) SI. B. Ejchenbaum, Jak jest zrobiony Paszcz Gogola, (w:) Rosyjska szkoa stylistyki (Antologia), Warszawa 1970.

B.W. Tomaszewski, Tematyka. Tematyczna budowa, (w:) TL. J. Tynianow, Fakt literacki, (w:) tego , Fakt literacki, Warszawa 1978. Opracowania: B. Ejchenbaum, Teoria metody formalnej, (w:) TBL, t. II, cz. 3 M. R. Mayenowa, Rosyjskie propozycje teoretyczne w zakresie form poetyckich (1916-1930), (w:) Rosyjska szkoa stylistyki (Antologia), Warszawa 1970.

B. FORMALIZM AMERYKASKI

Koncepcje T.S. Eliota i I. A. Richardsa rda amerykaskiej Nowej Krytyki Szkoa Nowej Krytyki Idea close reading Najwa niejsze pojcia i terminy: tekstura, jedno organiczna, bd afektywnoci, bd intencji, ironia. Lektura obowizkowa (jeden tekst do wyboru): C. Brooks, Herezja parafrazy, (w:) TL. W. K. Wimstatt jr i M. C. Beardsley, Bd intencji, (w:) TL. Lektury uzupeniajce: W. Empson, Siedem typw wieloznacznoci, (w:) TBL, t II, cz. 2. W. Empson, Ogrd Marwella. Doskonaa prostota osignita przez rozwizywanie sprzecznoci, (w:) SI. W. K. Wimstatt jr i M. C. Beardsley, Zudzenie oddziaywania emocjonalnego, (w:) Nowa krytyka. Antologia, wstp i opracowanie Z. apiski, Warszawa 1983. T. S. Eliot, Tradycja i talent indywidualny, (w:) TBL, t. II, cz. 2. I. A. Richards, Podstawy krytyki literackiej, (w:) TBL, t. II, cz. 2. J. Crowe Ransom, Krytyka jako czysta spekulacja, (w:) Nowa Krytyka. Antologia, wstp i opracowanie Z. apiski, Warszawa 1983.

IV.TEORIA MICHAIA BACHTINATeoria Bachtina wobec innych koncepcji teoretycznych (fenomenologii, formalizmu, poetyki strukturalnej) Sowo i dialog Hermeneutyczne aspekty teorii Bachtina Powie i inne gatunki Powie polifoniczna i monofoniczna Gatunki mowy Teoria tekstu Od koncepcji Bachtina do teorii intertekstualnoci.

Lektura obowizkowa: M. Bachtin, Sowo w poezji i sowo w powieci, (w:) tego , Problemy literatury i estetyki, Warszawa 1982 lub (w:) TL. Lektury uzupeniajce: M. Bachtin, Problem gatunkw mowy, I: Sformuowanie problemu i okrelenie gatunkw mowy, (w:) tego , Estetyka twrczoci sownej, Warszawa 1986 lub (w:) TL. M. Bachtin, Typy sowa prozatorskiego, (w:) tego , Problemy poetyki Dostojewskiego, Warszawa 1970. M. Bachtin, Problem tekstu, Pamitnik Literacki 1977, z. 2 lub (w:) tego , Estetyka twrczoci sownej, Warszawa 1986. M. Bachtin, Typy sowa prozatorskiego, (w:) tego , Problemy poetyki Dostojewskiego, Warszawa 1970, s. 275-309. Opracowania: J. Kristeva, Sowo, dialog i powie, (w:) Bachtin. Dialog. Jzyk i Literatura, pod red. E. Czaplejewicza, E. Kasperskiego, Warszawa 1983.

V. STRUKTURALIZM A. POETYKA STRUKTURALNADoktryna de Saussurea jako podo e strukturalizmu Wkad Praskiej Szkoy Strukturalnej w rozwj poetyki Teoria J. Mukaovskiego (pojcie jzykw (stylw) funkcjonalnych, funkcja poetycka, model komunikacji jzykowej i literackiej, poziomy struktury jzyka poetyckiego, wprowadzenie do semantyki poetyckiej) Teoria R. Jakobsona (rozwinicie modelu komunikacji jzykowej i literackiej, funkcja poetycka, metafora i metonimia jako skonnoci jzykowe) T. Todorov i jego koncepcja poetyki.

Lektura obowizkowa: J. Mukaovsk, O strukturalizmie, (w:) Wrd znakw i struktur, wybr, redakcja i sowo wstpne J. Sawiskiego, Warszawa 1970. Lektury uzupeniajce: F. de Saussure, Kurs jzykoznawstwa oglnego, Warszawa 1991, s.33-50, s. 89-94. J. Mukaovski, O jzyku poetyckim, (w:) Praska Szkoa Strukturalna, pod red. M. R. Mayenowej, W. Grnego, Warszawa 1966. J. Mukaovski, Dwa studia o nazywaniu poetyckim, (w:) tego , Wrd znakw i struktur, wybr, redakcja i sowo wstpne J. Sawiskiego, Warszawa 1970. R. Jakobson, C. Levi-Strauss, Koty Baudelairea, (w:) SI. R. Jakobson, Poezja gramatyki i gramatyka poezji, (w:) tego , W poszukiwaniu istoty jzyka. Wybr pism, pod red. M. R. Mayenowej, T II, Warszawa 1989. R. Jakobson, Poetyka w wietle jzykoznawstwa, (w:) TL lub (w:) WTBL lub (w:) tego , W poszukiwaniu istoty jzyka, T. II. R. Jakobson, Dwa aspekty jzyka i dwa typy zakce afatycznych, (w:) tego , W poszukiwaniu istoty jzyka. T I. T. Todorov, Definicja poetyki, (w:) tego , Poetyka, Warszawa 1984, s. 7-20. Opracowania: M. R. Mayenowa, Analiza doktryny stylistycznej Praskiego Koa, (w:) Praska szkoa strukturalna w latach 1926-1948. Wybr materiaw, Warszawa 1966. J. Sawiski, Jan Mukaovsky: program estetyki strukturalnej, (w:) J. Mukaovski, Wrd znakw i struktur, Warszawa 1970.

B. SEMIOTYKA/SEMIOLOGIA STRUKTURALNA

Semiotyka: tradycja i teraniejszo Modele znaku i teorie znaczenia Semiologia strukturalna w badaniach literackich Semiologia generatywna i funkcjonalna Szkoa Tartuska i jej znaczenie dla wiedzy o literaturze Teoria J. Lotmana (kategoria tekstu, tekst wrd kodw kultury, tekst jako wypowied i zo ony znak oraz jako model rzeczywistoci. Pojcie wtrnych systemw modelujcych).

Lektura obowizkowa: U. Eco, Tryb symboliczny, (w:) TL. Lektury uzupeniajce: R. Barthes, Mit dzisiaj (od Mit jest sowem do Mit jako jzyk skradziony), (w:) tego , Mitologie, Warszawa 2000. E. Benveniste, Semiologia jzyka, (w:) Znak. Styl. Konwencja, red. M. Gowiski, Warszawa 1977. U. Eco, wiat sensu, (w:) tego , Nieobecna struktura, Warszawa 1996, s. 51-78. J. Lotman, Problem znaczenia w tekcie artystycznym, (w:) tego , Struktura tekstu artystycznego, Warszawa 1984 lub (w:) TL lub (w:) STL (I). J. Lotman, Pojcie tekstu, Tekst i pozatekstowe struktury artystyczne, (w:) tego , Struktura tekstu artystycznego, Warszawa 1984.

Opracowania: T. Hawkes, Strukturalizm i semiotyka (rozdz. III), Warszawa 1988. H. Markiewicz, Literatura w ujciu semiotycznym. (Na marginesie prac Jurija otmana), (w:) tego , Przekroje i zbli enia dawne i nowe, Warszawa 1976 lub (w:) Prace wybrane, t. V, Krakw 1997.

C. NARRATOLOGIAFrancuskie propozycje semiologii strukturalnej Znaczenie Morfologii bajki W. Proppa Inspiracje etnologii strukturalnej Lvi-Straussa Manifest narratologiczny 1966 (Barthes, Todorov, Greimas, Bremond) Wpywy gramatyki transformacyjno-generatywnej Chomskiego Gramatyki dyskursu (Greimas, Barthes) Prby konstruowania gramatyk tekstowych Analiza strukturalna opowiadania (Barthes) Semantyka oglna (Greimas).

Lektura obowizkowa: R. Barthes, Wstp do analizy strukturalnej opowiada, Pamitnik Literacki 1968, z. 4 lub (w:) TL lub (w:) STL. Lektury uzupeniajce: V. Propp, Morfologia bajki (przek. skrcony), Pamitnik Literacki 1968, z. 4. C. Lvi-Strauss, Analiza morfologiczna bajki rosyjskiej, Pamitnik Literacki 1968, z. 4. C. Lvi-Strauss, Struktura mitw, Pamitnik Literacki 1968, z. 4. lub (w:) tego , Antropologia strukturalna, Warszawa 1970 C. Lvi-Strauss, Analiza strukturalna w jzykoznawstwie i antropologii, (w:) tego , Antropologia strukturalna, Warszawa 2001. U. Eco, Struktury narracyjne u Fleminga, (w:) tego , Superman w literaturze masowej, Warszawa 1996. Opracowania: K. Falicka, Przydatno francuskich propozycji semiotycznych do interpretacji utworw fabularnych, (w:) Semiotyczne olnienia, red. A. Grzegorczyk, Pozna 1997. K. Rosner, Semiotyczne prby konstruowania gramatyk tekstowych: A.J. Greimas, C. Bremond i inni, (w:) Semiotyczne olnienia, red. A. Grzegorczyk, Pozna 1997.

VI. POSTSTRUKTURALIZMKryzys totalizmu strukturalistycznego i mocnej teorii Baltimore 1966 R. Barthes: midzy strukturalizmem i poststrukturalizmem (nauka literatura; dzieo tekst; analiza strukturalna analiza tekstualna; autor czytelnik; prawda przyjemno) J. Derrida (krytyka koncepcji de Saussurea i Lvi-Straussa, kategorie struktury, znaku i gry w dyskursie humanistyki, wczesna dekonstrukcja jako lektura krytyczna) M. Foucault i analiza dyskursu (relacja wiedza wadza, polityczny wymiar poststrukturalizmu, mowa wykluczonych) J. Kristeva (tekst literacki jako produkt i jako praktyka produkcji sensu, teoria jzyka poetyckiego, reiterpretacja psychoanalizy J. Lacana) Poststrukturalizm waciwy i post-poststrukturalizm.

Lektury obowizkowe: R. Barthes, mier autora, Teksty Drugie 1999, nr 1-2 lub (w:) TL. R. Barthes, S/Z, Warszawa 1999, rozdz. I-XI, s. 37-57 lub (w:) TL. Lektury uzupeniajce: J. Derrida, Struktura znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, (w:) WTBL, IV-2. R. Barthes, Od dziea do tekstu, Teksty Drugie 1998, nr 6. R. Barthes, Analiza tekstualna opowiadania Edgara Poego, (w:) tego , Lektury, wybra, opracowa i posowiem opatrzy M. P. Markowski, Warszawa 2001. M. Foucault, Kim jest autor?, (w:) tego , Powiedziane, napisane. Szalestwo i literatura, wybra i opracowa

T. Komendant, Warszawa 1999. J. Kristeva, Ideologia dyskursu o literaturze, (w:) WTBL. Opracowania: W. Grajewski, Nauka lektury wedug Rolanda Barthesa, S/Z czyli jak czyta, (w:) tego , Jak czyta utwory fabularne, Warszawa 1980. R. Nycz, Nicowanie teorii. Uwagi o poststrukturalizmie, (w:) tego , Tekstowy wiat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993, wyd. 2 2001. M. P. Markowski, Ciao, ktre czyta, ciao ktre pisze, (w:) R. Barthes, S/Z, Warszawa 1999. A. Burzyska, Po czym rozpozna poststrukturalizm, Ruch Literacki 2002, z. 1. A. Burzyska, Pomidzy strukturalizmem a poststrukturalizmem: przypadek Rolanda Barthesa, Ruch Literacki 2001, z. 4. A. Burzyska, Poststrukturalizm zdefiniowany, Ruch Literacki 2003, z. 2.

VII. HERMENEUTYKA I TEORIE INTERPRETACJIDzieje hermeneutyki (od Staro ytnoci do przeomu antypozytywistycznego) Hermeneutyka filozoficzna W. Diltheya Fenomenologia jako podo e dwudziestowiecznej hermeneutyki Filozofie hermeneutyczne (Nietzsche, Heidegger, Gadamer, Ricoeur). Filozofia hermeneutyczna i hermeneutyka literacka Kluczowe terminy i problemy: wyjanianie i rozumienie; prze ycie i rozumienie (Dilthey); rozumienie jako sposb istnienia (Heidegger), prawda i metoda (Gadamer); dialektyka podmiotu i przedmiotu; konflikt i dialog jako zasada rozumienia; koo hermeneutyczne i fuzja horyzontw; prze ycie rozumienie warto (Gadamer) Pokrewiestwa i r nice midzy koncepcjami Gadamera i Ricoeura Rola intertekstualnoci w hermeneutyce: pole dowiadczenia hermeneutycznego a przestrze intertekstualna. Najwa niejsze dwudziestowieczne spory o interpretacj: konflikt hermeneutyk (Ricoeur i Nietzsche, Marks, Freud), hermeneutyka i dekonstrukcja (Gadamer Derrida), esencjalizm i pragmatyzm (Eco Rorty).

Lektury obowizkowe: H.-G. Gadamer, Tekst i interpretacja, (w:) TL. P. Ricoeur, O interpretacji, (w:) TL. Lektury uzupeniajce: W. Dilthey, Powstanie hermeneutyki (wraz z: Uzupenienia z rkopisw), (w:) tego , Pisma estetyczne, Warszawa 1982. M. Heidegger, Hlderlin i istota poezji, (w:) TBL, t. II, cz. 2. H.-G. Gadamer, Koo jako struktura rozumienia, (w:) Wok rozumienia. Studia i szkice z hermeneutyki, wybr G. Sowinski, Krakw 1993. H.-G. Gadamer, Jzyk jako medium dowiadczenia hermeneutycznego, (w:) tego , Prawda i metoda, Krakw 1993, s. 353-371. H.-G. Gadamer, Sens i zasanianie sensu w poezji Paula Celana, (w:) tego , Czy poeci umilkn?, Bydgoszcz 1998. P. Ricoeur, Egzegeza i hermeneutyka, (w:) tego , Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie lub (w:) Pamitnik Literacki 1980, z. 3. P. Ricoeur, Interpretacja a refleksja: konflikt hermeneutyczny, Studia Filozoficzne 1986, nr 9. P. Ricoeur, Teoria interpretacji. Dyskurs i nadwy ka znaczenia, Hermeneutyczna funkcja dystansu, (w:) tego , Jzyk, tekst, interpretacja. Wybr pism, Warszawa 1989. U. Eco, R. Rorty, J. Culler, Ch. Brooke-Rose, Interpretacja i nadinterpretacja, Krakw 1996. U. Eco, Czytelnik modelowy, Pamitnik Literacki 1987, z. 2 lub (w:) tego , Lector in fabula, Warszawa 1994. E. D. Hirsch jr., Trzy wymiary hermeneutyki, (w:) WTBL, t. IV-1. Opracowania: A. Bronk, Hermeneutyka, (w:) tego , Rozumienie, dzieje, jzyk. Filozoficzna hermeneutyka H. G. Gadamera, Lublin 1988. G. Scholz, Czym jest i od kiedy istnieje filozofia hermeneutyczna?, (w:) Studia z filozofii niemieckiej, pod red. S. Czerniaka i J. Rolewskiego, T. 1: Hermeneutyczna to samo filozofii, Toru 1994.

M. P. Markowski, Nietzsche i hermeneutyka, (w:) tego , Nietzsche. Filozofia interpretacji, Krakw 1997. K. Rosner, Ricoeur a tradycja hermeneutyczna; Ewolucja stanowiska Ricoeura: od hermeneutyki symboli do hermeneutyki tekstu, (w:) tej e, Hermeneutyka jako krytyka kultury. Heidegger, Gadamer, Ricoeur, Warszawa 1991. K. Rosner, Gadamerowska koncepcja dowiadczenia hermeneutycznego i Gadamerowskie rozumienie jzyka, (w:) tej e, Hermeneutyka jako krytyka kultury. Heidegger, Gadamer, Ricoeur, Warszawa 1991. P. Szondi, Wprowadzenie do hermeneutyki literackiej, (w:) Wspczesna myl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec. Antologia, pod red. H. Orowskiego, Warszawa 1986. R. Nycz, Teoria interpretacji: problem pluralizmu, (w:) tego , Tekstowy wiat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Krakw 1993. R. Palmer, Trzydzieci tez o interpretacji, Pamitnik Literacki 1992, z. 1.

VIII. DEKONSTRUKCJA I DEKONSTRUKCJONIZMWczesna dekonstrukcja J. Derridy (znaczenie terminu, dekonstrukcja jako krytyka metafizyki obecnoci, strategie dekonstruowania (wewntrzna konfliktowo, lektury symptomalne, dowiadczenie nierozstrzygalnoci) Dekonstrukcja i hermeneutyka Dekonstrukcja i psychoanaliza Od dekonstrukcji J. Derridy do dekonstrukcjonizmu amerykaskiego Nowa Krytyka i Szkoa z Yale (od close reading do misreading) P. de Man: alegorie czytania J. Hillis Miller: lektury immanentne B. Johnson: r nice krytyczne Polityka dekonstrukcji Etyka czytania Literatura i lektura w filozofii J. Derridy.

Lektura obowizkowa: J. Derrida, Ta dziwna instytucja zwana literatur. Z Jacquesem Derrid rozmawia Derek Attridge, (w:) DBL (fragmenty wybrane przez prowadzcego konwersatorium). Lektury uzupeniajce: J. Derrida, Przed Prawem, (w:) TL. P. de Man, Retoryka czasowoci, Literatura na wiecie 1999, nr 10-11 lub (w:) TL. P. de Man, O czytaniu (Proust), (w:) tego , Alegorie czytania. Jzyk figuralny u Rousseau, Nietzschego, Rilkego i Prousta, Krakw 2004. P. de Man, Pojcie ironii, Literatura na wiecie 1999, nr 10-11. J. Hillis Miller, Czytanie dokonujce odczytania, (w:) DBL B. Johnson, R nica krytyczna, (w:) DBL. Opracowania: J. Culler, Dekonstrukcja i jej konsekwencje dla bada naukowych, (w:) DBL. R. Nycz, Dekonstrukcjonizm w teorii literatury, (w:) tego , Tekstowy wiat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993, wyd. II 2001. R. Rorty, Dekonstrukcja, Teksty Drugie 1997 nr 3. M. P. Markowski, Rekonstrukcja dekonstrukcji, (w:) tego , Efekt inskrypcji. Jacques Derrida i literatura., Bydgoszcz 1997. A. Burzyska, Krajobraz po dekonstrukcji (cz. I: Etyka dekonstrukcji), Ruch Literacki 1995, nr 1; Krajobraz po dekonstrukcji (cz. II), Ruch Literacki 1995, nr 2. A. Burzyska, Lekturografia. Filozofia czytania wedug Jacquesa Derridy, Pamitnik Literacki 2000, z. 1.

IX. TEORIA INTERTEKSTUALNOCIOd Bachtina do Kristevej. Genette i otwieranie strukturalizmu Riffaterre i semantyka intertekstualna Odmiany i poziomy intertekstualnoci Intertekstualno jako konstrukcja tekstu literackiego, strategia czytania, metoda badania literatury Intertekstualno i postmodernistyczna kondycja literatury Retoryka intertekstualna: cytat, kryptocytat, cytat struktury, aluzja literacka Teoria intertekstualnoci wobec teorii wpyww i zale noci Intertekstualno jako problem hermeneutyki: przestrze intertekstualna a pole dowiadczenia hermeneutycznego Poetyka intertekstualna a poetyka historyczna Intertekstualno i dekonstrukcjonistyczne praktyki lektury.

Lektura obowizkowa: G. Genette, Palimpsesty, (w:) WTBL, t. IV, cz. 2. Lektury uzupeniajce: J. Kristeva, Problemy strukturowania tekstu, Pamitnik Literacki 1991, z. 4. S. Balbus, Midzy stylami (rozdz. 3: Intertekstualno a tradycja literacka, Krakw 1993, wyd. 2 1996, lub/i: rozdz. V: Ewolucja i rewolucja intertekstualna). J. Culler, Presupozycje a intertekstualno, Pamitnik Literacki 1980, z. 3. Opracowania: H. Markiewicz, Odmiany intertekstualnoci, (w:) tego , Literaturoznawstwo i jego ssiedztwa, Warszawa 1989 lub (w:) tego , Prace wybrane, t. IV, Krakw 1996. R. Nycz, Intertekstualno i jej zakresy: teksty gatunki, wiaty, (w:) tego , Tekstowy wiat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993, wyd. 2 Krakw 2001. R. Nycz, Poetyka intertekstualna: tradycje i perspektywy, (w:) KTL. M. Gowiski, O intertekstualnoci, Pamitnik Literacki 1980 z. 4 lub (w:) tego , Prace wybrane, t. V, Krakw 2000. M. Pfister, Koncepcje intertekstualnoci, Pamitnik Literacki 1994, z 1.

X. PRAGMATYZM I NEOPRAGMATYZMC.S. Peirce, W. James i J. Dewey: rda neopragmatyzmu amerykaskiego Pragmatyci versus esencjalici Debata Za i przeciw teorii (1982-1985) Antyfundamentalizm w wiedzy o literaturze Spr o interpretacj: R. Rorty U. Eco S. Fish. Konsekwencje pragmatyzmu.

Lektura obowizkowa: R. Rorty, Osobne wiaty czy osobne sowa? Konsekwencje pragmatyzmu dla bada literackich, (w:) TL. Lektury uzupeniajce: W. James, Co znaczy pragmatyzm?, (w:) tego , Pragmatyzm, Warszawa 1998, s. 65-81. R. Rorty, Kariera pragmatysty, (w:) U. Eco, R. Rorty, J. Culler, C. Booke-Rose, Interpretacja i nadinterpretacja, Krakw 1996. R. Rorty, Przygodno jzyka, (w:) tego , Przygodno, ironia i solidarno, Warszawa 1996. S. Fish, Konsekwencje, (w:) tego , Interpretacja, retoryka, polityka, pod red. A. Szahaja, Krakw 2002. S. Fish, Literatura w czytelniku: stylistyka afektywna, Pamitnik Literacki 1983, z. 1 lub (w:) WTBL, t. IV, cz. 1. S. Fish, Retoryka, (w:) TL. Opracowania: S. Fish, Antyfundamentalizm, nadzieja na teori i nauczanie kompozycji literackiej, (w:) S. Fish, Interpretacja, retoryka i polityka, pod red. A. Szahaja, Krakw 2002. A. Szahaj, O granicach anarchizmu interpretacyjnego, Teksty Drugie 1997/6.

XI. BADANIA ANTROPOLOGICZNE I KULTUROWEInspiracje wspczesnych bada kulturowych Konsekwencje poststrukturalizmu Zwrot etyczny Zwrot kulturowy Dyskursy mniejszoci (narodowych, etnicznych, rasowych) Teoria postkolonialna Nowy Historyzm.

Lektury obowizkowe (dwa teksty do wyboru): P. Bourdieu, Dystynkcja. Wstp, (w:) TL. M. de Certeau, Ekonomia pimienna, (w:) TL. S. J. Greenblatt, Rezonans i zachwyt, (w:) TL. E. Said, Wprowadzenie, (w:) tego , Orientalizm, Warszawa 1991, s. 23-57 lub (w:) TL. G. C. Spivak, Krytyka postkolonialnego rozumu. W stron historii zanikajcej wspczesnoci, (w:) TL. H. White, Tekst historiograficzny jako artefakt literacki, (w:) TL. Lektury uzupeniajce: W. Barthes, Mit dzisiaj, (w:) tego , Mitologie, Warszawa 2000. M. Foucault, Panoptyzm, (w:) tego , Nadzorowa i kara. Narodziny wizienia, Warszawa 1993, s. 235- 261. E. Said, wiat, tekst, krytyk, (w:) KTI. C. Geertz, O gatunkach zmconych, (w:) PA. P. Bourdieu, Teoria obiektw kulturowych, (w:) OM. W. Iser, Zmienne funkcje literatury, (w:) OM. Opracowania: A. Burzyska, Kulturowy zwrot teorii, (w:) KTL. H. Du-Fajfer, Etniczno a literatura, (w:) KTL. M. Gowiski, Wiedza o literaturze wobec nauk o kulturze, (w:) PwP(II). M. P. Markowski, Zwrot etyczny w badaniach literackich, Pamitnik Literacki 2000, z. 1. R. Nycz, Kulturowa natura, saby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, (w:) KTL. E. Prokop-Janiec, Etniczno, (w:) KTL. D. Ulicka, Zwrot etyczny w badaniach literackich, (w:) PwP(I).

XII. FEMINIZM/GENDER/QUEER

Feminizm socjopolityczny i feminizm w wiedzy o literaturze Feminizm rewizjonistyczny i ginokrytyka Arachnologia Nancy K. Miller Teoria criture feminine Postfeminizm Feminizm korporalny Znaczenia terminu gender Badania genderowe Esencjalizm i konstrukcjonizm Kategoria mskoci Znaczenia terminu queer Badania queerowe a badania gejowsko-lesbijskie Krytyka feministyczna, genderowa i queerowa jako nowe jzyki interpretacji.

Lektury obowizkowe: H. Cixous, miech meduzy, Teksty Drugie 1993, nr 4/5/6 lub (w:) CiT. J. P. Butler, Zapisy na ciele, wywrotowe odgrywanie, (w:) TL. J. P. Butler, Krytycznie Queer, (w:) TL. Lektury uzupeniajce: I. Iwasiw, Gender, to samo, stereotypy, Ruch Literacki 2002, s. 6. A ebkowska, Czy pe mo e uwie poetyk?, (w:) PBG. N. K. Miller, Arachnologie: kobieta, tekst i krytyka, (w:) TL. E. Showalter, Przedstawiajc Ofeli: kobiety, szalestwo i zadania krytyki feministycznej, (w:) CiT. Opracowania: E. Showalter, Krytyka feministyczna na bezdro ach, (w:) WTBL, T. IV. K. Kujawiska-Courtney, Feministyczna krytyka literacka: teorie i praktyki, Pamitnik Literacki 1998, z. 3. A. ebkowska, Gender, (w:) KTL. G. Borkowska, Crki Miltona. (O krytyce feministycznej ostatnich pitnastu lat), (w:) PS. G. Borkowska, Zwrot w badaniach genderowych. Teoria rozproszenia, (w:) PwP(I). E. Hy y, Rodzaj [gender] czy r nica pciowa?, (w:) tej e, Kobieta, ciao, to samo. Teorie podmiotu

w filozofii feministycznej koca XX wieku, Krakw 2003. Krytyka feministyczna. Siostra teorii i historii literatury, pod red. G. Borkowskiej i L. Sikorskiej, Warszawa 2000. Gender w humanistyce, pod red. M. Radkiewicz, Krakw 2001. I. Iwasiw, Gender dla redniozaawansowanych. Wykady szczeciskie, Warszawa 2004. M. Skucha, Gender. Queer. Literatura, Ruch Literacki 2005, nr 6.

XIII. KRYTYKA MITOGRAFICZNA I ARCHETYPOWAMit religia poezja Koncepcja historii form symbolicznych E. Cassirera. Etnologia i psychoanaliza Mit jako opowie; pierwotny dyskurs mityczny; mit jako paradygmat i jzyk, langue. Mit jako kulturowy substrat i punkt odniesienia literatury Archetypy literatury (psychoanalityczne i kulturowe rozumienie pojcia). Jung, Frye, Lvi-Strauss Pozycja Proppa i semiotyka kultury. Greimas Bachelard: midzy psychoanaliz a fenomenologi wyobrani. Krytyka tematyczna Literatura a Biblia. Auerbach, Fry Sacrum literatury sacrum kultury epifanie sacrum.

Lektury uzupeniajce: C.G. Jung, Fenomenologia ducha w baniach, (w:) tego , Archetypy i symbole. Pisma wybrane, Warszawa 1976. M. Bodkin, Wzorce archetypiczne w poezji tragicznej, (w:) STL(I). G. Bachelard, Dom rodzinny i dom oniryczny, (w:) tego , Wyobrania poetycka, Warszawa 1975 lub: G. Bachelard, Woda i marzenia, (w:) tam e. E. Fromm, Zapomniany jzyk. Wstp do rozumienia snw, bani i mitw. Rozdz. VII: Jzyk symboliczny w micie, bani i rytualne, Warszawa 1972. N. Frye, Archetypy literatury, (w:) WTBL. N. Frye, Mit, fikcja, przemieszczenie, Pamitnik Literacki 1969, z. 2 lub (w:) STL(I). N. Frye, Mit I, Mit II, (w:) tego , Wielki kod. Biblia i literatura, Bydgoszcz 1998. M. P. Markowski, Literatura jako objawienie, (w:) N. Frye, Wielki kod. Biblia i literatura, Bydgoszcz 1998. Opracowania: H. Markiewicz, Literatura a mity, (w:) tego , Literaturoznawstwo i jego ssiedztwa, Warszawa 1989 lub (w:) tego , Prace wybrane, t. V, Krakw 1997. E. Mieletinski, Poetyka mitu, Warszawa 1981. (Tutaj fragmenty: Rytualno-mitograficzna szkoa w literaturoznawstwie; Oglne cechy mylenia mitologicznego; Funkcjonalna orientacja mitu; Czas mityczny i jego paradygmaty (s. 123-150; 203-220). A. Grzegorczyk, Rekonstrukcja mitu w semiotyce A. J. Greimasa, (w:) Semiotyczne olnienia, red. A. Grzegorczyk, Pozna 1997.

XIV. NAJNOWSZE LITERATUROZNAWSTWO. DYLEMATY METODOLOGICZNE

Nowe perspektywy poetyki Przemiany w metodologii bada historycznych Zwrot narratywistyczny w wiedzy o literaturze Wspczesne koncepcje reprezentacji Przyszo teorii literatury.

Jeden tekst do wyboru: S. Balbus, Granice poetyki i kompetencje teorii literatury, (w:) PBG. W. Bolecki, Czym staa si dzi historia literatury?, (w:) tego , Polowanie na postmodernistw, Krakw 1999. A. Burzyska, Czy teoria literatury nadal istnieje?, Teksty Drugie 2006, 1/2. A. Burzyska, Poetyka po strukturalizmie, (w:) PBG. K. Kosiski, Status dyskursu teoretycznego, (w:) PwP(II).

A. ebkowska, Narracja, (w:) KTL. A. Burzyska, Kariera narracji. O zwrocie narratywistycznym w humanistyce Teksty Drugie 2004/1-2, oraz (w:) Narracja i to samo (II). Antropologiczne problemy teorii literatury, pod red. W Boleckiego i R. Nycza, Warszawa 2004. M. P. Markowski, O reprezentacji, (w:) KTL. R. Nycz, Obszary zainteresowa wspczesnej teorii literatury, Ruch Literacki 1996, nr 1. J. Sawiski, Gorzkie ale; Wzmianka o eklektyzmie; Zwoki metodologiczne, (w:) tego , Teksty i teksty, Warszawa 1990 lub (w:) tego , Prace wybrane, t. III, Krakw 2000. T. Walas, Ku innej perspektywie opisu, (w:) tej e, Czy jest mo liwa inna historia literatury?, Krakw 1993. T. Walas, Historia literatury w perspektywie kulturowej dawniej i dzi, (w:) KTL.

Aktualna lista dodatkowych opracowa i lektur uzupeniajcych do poszczeglnych dziaw znajduje si w podrczniku A. Burzyskiej i M. P. Markowskiego, Teorie literatury XX wieku w cz. pt. Bibliografia. KOMPENDIA TEORETYCZNOLITERACKIE A. Burzyska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku, Krakw 2006. (obowizkowe) A. Burzyska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia, Krakw 2006. J. Culler, Teoria literatury. Bardzo krtkie wprowadzenie, Warszawa 1998. M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990. Kulturowa teoria literatury. Gwne pojcia i problemy, red. M. P. Markowski, R. Nycz, Krakw 2006. H. Markiewicz, Gwne problemy wiedzy o literaturze, wyd. III-V, Krakw 1970, 1980, wyd. VI, (w:) tego , Prace wybrane, t. III, Krakw 1996. H. Markiewicz, Literaturoznawstwo i jego ssiedztwa, Warszawa 1989. H. Markiewicz, Rzut oka na najnowsz teori bada literackich za granic, (w:) tego , Literaturoznawstwo i jego ssiedztwa, Warszawa 1989 lub (w:) tego , Prace wybrane, t. V, Krakw 1997. H. Markiewicz, Wymiary dziea literackiego, Krakw 1984, wyd. 2 (rozszerz.), (w:) tego , Prace wybrane, t. IV, Krakw 1996. Materiay do Sownika rodzajw literackich, Zagadnienia Rodzajw Literackich, t. 1-33, 1958-1990. M.R. Mayenowa, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia jzyka, wyd. 2 (uzup. i popr.), Wrocaw 1979. Z. Mitosek, Teorie bada literackich, wyd. 3 rozszerz., Warszawa 1995. (obowizkowe) S. Skwarczyska, Kierunki w badaniach literackich. Od romantyzmu do poowy XX wieku, Warszawa 1984. S. Skwarczyska, Wstp do nauki o literaturze, t. III: Rodzaj literacki. Oglna problematyka genologii, Warszawa 1965. Sownik terminw literackich, pod red. J. Sawiskiego, wyd. 2, Warszawa 1988 (lub wyd. nast.). Sztuka interpretacji, pod red. H. Markiewicza, t. 1-2, Wrocaw 1971-1973. R. Wellek, A. Warren, Teoria literatury, Warszawa 1970. J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocaw 1980.

TL = A. Burzyska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia, Krakw 2006. KTL = Kulturowa teoria literatury. Gwne pojcia i problemy, red. M. P. Markowski, R. Nycz, Krakw 2006. PTL(I -IV) = Problemy teorii literatury. (Antologia rozpraw badaczy polskich, prace z lat 1945-1994), red. H. Markiewicz, seria 1-4, Wrocaw 1967-1998. TBL = Teoria bada literackich za granic. (Od romantyzmu do roku 1945), red. S. Skwarczyska, t. I (cz. 12), t. II (cz. 3-4) (w sumie 6 woluminw), Krakw 1966-1986. WTBL = Wspczesna teoria bada literackich za granic. (Od roku 1945 do lat 80.), red. H. Markiewicz, t. IIII, t. IV (cz. 1-2) (w sumie 5 woluminw), Krakw 1976-1992. STL(I), STL(II) = Studia z teorii literatury. Archiwum przekadw Pamitnika Literackiego, t. I, red. M. Gowiski, H. Markiewicz, Wrocaw 1977; t. II, red. K. Bartoszyski, M. Gowiski, H. Markiewicz, Wrocaw 1988. SI = Sztuka interpretacji, t. I., wybr i opracowanie H. Markiewicza, Wrocaw 1971. PMWL = Problemy metodologiczne wspczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz i J. Sawiski, Krakw 1976. PS = Po strukturalizmie. Wspczesne badania teoretycznoliterackie, red. R. Nycz, Wrocaw 1992. PBG = Poetyka bez granic, pod red. W. Boleckiego i W. Tomasika, Warszawa 1995. PiL = Psychoanaliza i literatura, red. P. Dybel, M. Gowiski, Gdask 2001. DBL = Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. R. Nycz, Gdask 2000.

SiBP = Sporne i bezsporne problemy wspczesnej wiedzy o literaturze, red. W. Bolecki i R. Nycz, Warszawa 2002. KTI = Kultura, tekst, ideologia. Dyskursy wspczesnej amerykanistyki, pod red. A. Preiss-Smith, Krakw 2004. CiT = Ciao i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie antologia szkicw, pod red. A. Nasiowskiej, Warszawa 2001. PA = Postmodernizm. Antologia przekadw, red. R. Nycz, Krakw 1997. OM = Odkrywanie modernizmu. Przekady i komentarze, red. R. Nycz, Krakw 1998. PwP(I), PwP(II) = Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo wiedza o jzyku wiedza o kulturze edukacja. Zjazd polonistw Krakw, 22-25 wrzenia 2004, zesp red. M. Czermiska i in., t. I-II, Krakw 2005.