รายงานผลการนิเทศและตรวจราชการ ดานผลสําเร็จของการดําเนินงาน (output)

ตามขอตกลงการทาํงาน(PSA) ปงบประมาณ พ.ศ.2549 ในพื้นที่รบัผิดชอบของสํานักงานพัฒนาท่ีดินเขต 7

กรมพัฒนาที่ดิน

รายงานผลการนิเทศและตรวจราชการ ดานผลสําเร็จของการดําเนินงาน (output)

ตามขอตกลงการทํางาน(PSA) ปงบประมาณ พ.ศ.2549

สํานักงานพัฒนาท่ีดินเขต 7 : รับผิดชอบจังหวัด นาน แพร พะเยา และเชียงราย

โดยคณะทํางานนเิทศและตรวจราชการ คณะท่ี 4

1. นายคํารณ ไทรฟก ประธานคณะทํางาน 2. นางกิตติมา ศิวอาทิตยกุล รองประธานคณะทํางาน 3. นางเกษร พรพิจิตรทรัพย คณะทํางาน 4. นายทวิชชัย เพชรไพจิตรเจริญ คณะทํางานและเลขานุการ

กรมพัฒนาที่ดิน ตุลาคม 2549 กระทรวงเกษตรและสหกรณ

1

รายงานผลการตรวจสอบดานผลสําเรจ็การดําเนินงาน (output) ตามขอตกลงการทํางาน (PSA) ปงบประมาณ 2549

คร้ังที่ 2 : ระหวางวันที่ 1 – 11 สิงหาคม 2549

ในพ้ืนท่ีสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 7 ------------------------------------------------

ปงบประมาณ 2549 คณะทํางานนิเทศและตรวจราชการในพ้ืนที่สํานักงานพัฒนา

ที่ดินเขต 6 และ 7 ไดดําเนินการตรวจสอบดานผลสําเร็จการดําเนินงานของกิจกรรม(output) ตามขอตกลงการทํางาน (PSA) และงานตามนโยบายวาเปนไปตามแผนงาน เปาหมายที่กําหนดหรือไม ของหนวยงานในพ้ืนท่ีรับผิดชอบของสํานักงานพัฒนาท่ีดินเขต 7 ประกอบดวยจังหวัด นาน แพร พะเยา เชียงราย เมื่อวันท่ี 1 – 11 สิงหาคม 2549 โดยดําเนินการตรวจสอบกิจกรรมในพ้ืนท่ี และสุมเกษตรกรตัวอยางท่ีไดรับบริการวัสดุปรับปรุงบํารุงดินดวยเมล็ดพันธุพืชปุยสด การอนุรักษดินและน้ําดวยหญาแฝก ปูนโดโลไมท จุดเรียนรูประจําตําบล การกอสรางระบบสงนํ้าในไรนา การกอสรางระบบอนุรักษดินและนํ้า โครงการพระราชดําริ ในพ้ืนที่เปาหมายตามขอตกลงการทํางาน (PSA) จากเอกสารการขอรับบริการของเกษตรกร ซึ่งการรับบริการของเกษตรกรตองเปนไปตามแผนการดําเนินงานตามขอตกลงการทํางาน (PSA) ปงบประมาณ 2549 ที่ไดกําหนดไว ซึ่งคณะทํางานฯ ไดดําเนินการตรวจสอบหนวยงานตามลําดับ ดังน้ี

สถานีพฒันาท่ีดินเชียงราย

กิจกรรมสงเสริมการปรบัปรุงบํารุงดินดวยการใชพืชปุยสดในพ้ืนท่ีปลูกขาว

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีใชเมล็ดพันธุพืชปุยสดในพื้นที่ปลูกขาว จํานวน 11 ราย

2

1. นายเมือง อุปสาแกว บานเลขที่ 148 หมู 7 บานปาตึง ต.ปาตึง อ.แมจัน จ.เชียงราย ปลูกขาวโพดเลี้ยงสัตว 3 ไร นาขาว 4 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วพุมดํา 25 กก. ความงอก 80 % รวมกลุมกันทําปุยอินทรียน้ําจาก พด.2

2. นายจินดา อภิวงศ บานเลขที่ 1/8 หมู 16 ต.ดอนศิลา อ.เวียงชัย จ.เชียงราย

เปนหมอดินต้ังแตป 2547 มีพ้ืนท่ีปลูกขาวพันธุ กข6 และพันธุ กข15 ปลูกขายท้ังหมูบาน รวมประมาณ 2,000 ไร ปลูกขาวโพดเลี้ยงสัตวคนละพ้ืนที่กับนาขาว ขาวโพดเลี้ยงสัตวปลูก 17 หมูบาน เกษตรกรจํานวน 1,000 ราย มาขอสารเรง พด. มีการจัดต้ังธนาคารเมล็ดพันธุปอเทือง โดยเก็บเมล็ดพันธุรายละ 10 กก.

ปญหา ชวงเก็บเมล็ดพันธุปอเทือง เกษตรกรเปนผ่ืนคันประมาณ 10 ราย ใชเวลารักษา

3 - 4 วัน และไมอยากไดปอเทือง

3. นายมานิต แปลงสาย หมอดินประจําหมูบาน บานเลขที่ 313 หมู 7 บานไร ต.แมเงิน อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วพุมดํา 50 กก. แจกจายเกษตรกร 25 รายๆ ละ 2 กก. เมล็ดพันธุปอเทือง 200 กก. แจกจายเกษตรกร 25 รายๆ ละ 8 กก. ปลูกในนาขาว ความงอก 90 %

ปญหา ไดรับเมล็ดพันธุชา ปลูกได 1 เดือน ไมทันออกดอกตองรีบไถกลบ

3

4. นายปญญา กองมา บานเลขที่ 15 หมู 5 บานแมเฟอง ต.ปาตึง อ.แมจัน จ.เชียงราย ปลูกขาวโพดเลี้ยงสัตว 3 ไร นาขาว 4 ไร ปลูกขาว กข6 ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วพุม 50 กก. ใชไป 30 กก. ในนาขาว 4 ไร ความงอก 90 % หวานได 1 เดือน ตองรีบไถกลบและทํานาตอ

5. นายประไพ อัครจันทร หมอดินประจําหมูบาน บานเลขที่ 111 บานปาฮางงาม หมู 3 ต.ทานตะวัน อ.พาน จ.เชียงราย ไดรับปูนโดโลไมท 200 กก. ใชในพ้ืนท่ี 4 ไร อัตรา 50 กก./ไร คา pH 4.7 ปลูกขาวพันธุ กข6 จํานวน 10 ไร พันธุ กข15 จํานวน 15 ไร รับ ปูนโดโลไมทใสนาขาวพันธุ กข6 จํานวน 4 ไร ใชปุยเคมีสูตร 16-20-0 จํานวน 50 กก./ 5 ไร (อัตรา 10 กก./ไร) ลดการใชปุยลงเหลือ 100 กก./ 25 ไร (อัตรา 4 กก./ไร)

6. นายพัทรศักดิ์ มาชื่น หมอดินประจําตําบล 2 ป ต้ังแตป 2546 บานเลขที่ 36/1 หมู 1 บานโฮง ต.แมเจดียใหม อ.เวียงปาเปา จ.เชียงราย มีพ้ืนที่ 5 ไร ปลูกขาวพันธุสันปาตอง และพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด โสน 50 กก. ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 10 กก./ไร ไดรับผลผลิตขาวพันธุสันปาตอง จํานวน 1,000 กก./ไร และพันธุ กข6 จํานวน 700 กก./ไร ปจจุบันใชปุยหมักและปุยคอก สูตร 46 - 0 - 0 จํานวน 5 กก./ไร

เปนหมอดินมา 2 ป จะเร่ิมดําเนินการในพ้ืนที่ของตนเอง เพ่ือศึกษาดวยตัวเองกอนที่จะ

แนะนําเกษตรกร

4

7. นายพิพัฒน กาตะ บานเลขที่ 102/1 หมู 3 บานนํ้ามาก ต.สถาน อ.เชียงของ จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 5 ไร ปลูกขาวหอมมะลิ ใชเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทืองมา 2 ป ปนี้ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 25 กก. ใชอัตรา 5 กก./ไร ปนี้ใชปุยเคมีสูตร 16-20-0 ไดผลผลิต 820 กก./ไร

การใชปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวนซุยข้ึน ดินมีสีดําข้ึน

8 นายศรีใจ ยืนยงแสน บานเลขที่ 30/1 หมู 6 ต.ปาต้ัง อ.แมจัน จ.เชียงราย มีพ้ืนที่ 7 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 50 กก. หวานอัตรา 7 กก./ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 ปลูกขยายเมล็ดพันธุปอเทืองเอง มีหนอนเจาะฝก

การใชปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหไดผลผลิตเพ่ิมจาก 70 กก./ไร เปน 80 กก./ไร

ดินรวนซุย ตนขาวแข็งแรงข้ึน 9. นายขจร ยืนยงแสน บานเลขที่ 120 หมู 6 ต.ปาต้ัง อ.แมจัน จ.เชียงราย

มีพ้ืนที่ 15 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทืองมา 2 ป ปจจุบันใชปุยเคมี ปุยคอก และปุยอินทรีย เดิมเคยใชปุยเคมี 25 กก./ไร ลดเหลือ 12 กก./ไร

10. นายนิรันดร ปาละอุด บานเลขที่ 15/1 หมู 6 ต.ปาต้ัง อ.แมจัน จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 4 ไร ปลูกขาวโพดฝกออน ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 50 กก. ปนี้ใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 25 กก./ไร และปุยยูเรีย จํานวน 25 กก./ไร ใชปุยอินทรียน้ําบาง

การใชเมล็ดพันธุพืชปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวนซุย ตนขาวแข็งแรง ผลผลิตเพ่ิมข้ึน 11. นายเกียรติ กองมา บานเลขที่ 66 หมู หมู 6 ต.ปาต้ัง อ.แมจัน จ.เชียงราย

มีพ้ืนท่ี 7 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ใชเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 35 กก. ใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 14 กก./ไร ไดผลผลิต 550 ถัง/ 7 ไร ( 940 กก./ไร)

5

กิจกรรมสงเสริมการปรบัปรุงบํารุงดินดวยปูนโดโลไมท สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีใชปูนโดโลไมท จํานวน 5 ราย 1. นายศรีทน หอมนาน เปนหมอดินประจําหมูบาน บานเลขที่ 73 หมู 3 บานใหม

พัฒนา ต.ปาแงะ อ.ปาแดด จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 10 ไร ปลูกลําไย 1 ไร ดินมี pH 5 ปลูกลําไย ยูคาลิปตัส 1,000 ตน อายุ 1 ป กอนหนาน้ีปลูกขาวโพดแตไมไดผล ไดรับปูนโดโล-ไมท 200 กก. ใสดินในพ้ืนที่ปลูกลําไย 1 ไร

2. นายนิล เตชะนันท หมู 23 บานกาสลองคํา ต.หวยซอ อ.เชียงของ จ.เชียงราย ไดรับปูนโดโลไมท 35,000 กก. แจกจายใหเกษตรกร 70 รายๆ ละ 500 กก. ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 600 กก. แจกจายใหเกษตรกรจํานวน 25 รายๆ ละ 25 กก. รบัผิดชอบ 22 หมูบาน

3. นายทรงชัย แปงกลาง บานเลขที่ 39/1 หมู 14 บานแกน ต.หวยซอ อ.เชียงของ จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 3 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับปูนโดโลไมท จํานวน 250 กก. ปนี้ใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 20 กก./ไร สูตร 16 - 8 - 8 อัตรา 20 กก./ไร ไดผลผลิต 350 กก./ไร ปจจุบันใชปุยหมัก ปุยคอก ปุยอินทรียน้ํา

ใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหตนขาวโตเร็ว ใบเขียวเร็ว ดินรวนซุย ขอเสนอแนะ อยากไดปูนโดโลไมทเพ่ิมข้ึน

6

4. นายสมจิต ตะปนะ บานเลขที่ 138 หมู 9 บานบุญเรือง ต.บุญเรือง อ.เชียงของ อ.เชียงราย มีพ้ืนท่ีปลูกขาวพันธุ กข15 จํานวน 60 ไร ไดรับปูนโดโลไมท 500 กก. ใสในพ้ืนที่ 1 ไร ทํานาโดยใชน้ําจากแหลงนํ้าธรรมชาติ

5. นายผัด สุสี บานเลขท่ี 118 หมู 9 บานบุญเรือง ต.บุญเรือง อ.เชียงของ จ.เชียงราย มีพ้ืนที่ 5 ไร ปลูกขาวพันธุ กข15 ไดรับปูนโดโลไมท จํานวน 500 กก. ใชปแรก ปที่ผานมาไดผลผลิต 96 กก./ไร ปนี้ใชปุยหมัก และปุยอินทรียน้ําดวย

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ตนขาวเขียวดี

กิจกรรมสงเสริมการปรบัปรุงบํารุงดินดวยการใชปุยพืชสดและปูนโดโลไมท

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีใชเมล็ดพันธุปุยพืชสดและปูนโดโลไมท จํานวน 7 ราย 1. นายสองเมือง ชัยเชษ บานเลขที่ 110 หมู 1 บานสันมะคา ต.สันมะคา อ.ปาแดด

จ.เชียงราย รับปูนโดโลไมท 200 กก. ใสนาขาวหอมมะลิ 5 ไร กข6 จํานวน 5 ไร คาความเปนกรด-ดางของดิน pH 4.5 ใสปูนโดโลไมท 200 กก. ใสในแปลงขาวหอมมะลิ ทั้ง 5 ไร ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วพุม 25 กก. ปลูกในพ้ืนที่ปลูกขาวหอมมะลิ 5 ไร รับถั่วพุมในเดือนเมษายน ฝนตกเดือนพฤษภาคม ปลูกขาวชวงปลายเดือนพฤษภาคม ถั่วพุมอายุได 1 เดือนตองรีบไถ เพราะสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง ไมตรงตามฤดูกาล

ปญหา ขอเปลี่ยนเปนเมล็ดพันธุ โสนในปตอไป

7

2. นายเพ็ญ อ่ินคํา บานเลขที่ 74 หมู 4 บานสันติธรรม ต.สันมะคา อ.ปาแดด จ.เชียงราย หมอดินประจําตําบลสันมะคา 3 ป มีพ้ืนท่ี 5 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วพุม 50 กก. ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 200 กก. และไดรับปูนโดโลไมท 1,000 กก. ใชในพ้ืนที่ปลูกขาวของตนเอง 500 กก. แบงใหเกษตรกรใช 500 กก. และใชปุยอินทรียน้ํา

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวนซุยข้ึน ตนขาวเขียวงาม

3. นายตัน เขียวดํา บานเลขที่ 81 หมู 11 ต.หัวงุม อ.พาน จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ีปลูก

ขาว 15 ไร พันธุ กข15 ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 50 กก. ความงอก 90 % ใชปุยพืชสดมา 2 ปแลว สามารถลดการใชปุยเคมีจากเดิม 150 กก. เหลือ 50 กก. ไดรับปูนโดโลไมท 200 กก.ใชในพ้ืนที่ 2 ไร

4. นาย องการ วงษอุตสาห หมอดินประจําหมูบาน ป 2544 บานเลขที่ 69 หมู 11 ต.หัวงุม อ.พาน จ.เชียงราย ทํานาขาว 10 ไร ปลูกขาวพันธุ กข15 จํานวน 5 ไร ขาวเหนียว จํานวน 5 ไร ไดรับปูนโดโลไมท 200 กก. ใสแปลงขาวพันธุ กข15 ประมาณ 2 ไร ปที่แลว ไดรับ 500 กก./ 5 ไร ใสนาขาวเหนียว ปกติใชปุย 16-20-0 จํานวน 500 กก./ 10 ไร ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 50 กก. หวานในนาขาวพันธุ กข15 ทั้งหมด 5 ไร ซื้อปุยเคมีไว 200 กก. จะใสชวงต้ังทอง เพ่ือเพ่ิมนํ้าหนักเมล็ดขาว

ขอสังเกต - หมูบานน้ีไดหมอดินที่สนใจดูแลเกษตรกร ควบคุมการจายเมล็ดพันธุ

8

5. นายบุญชวย เขียวคําปน (หมอดินประจําตําบล) บานเลขที่ 258 หมู 1 บานรองคุด ต.ทานตะวัน อ.พาน จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 10 ไร ปลูกขาวพันธุ กข15 ไดรับปูนโดโลไมท 23,000 กก. แจกจายเกษตรกร 113 รายๆ ละ 200 กก. ใชเอง 400 กก. ไดรับเมล็ดพันธุ ปุยพืชสด โสน 250 กก. ถั่วพุมดํา 200 กก. แจกจายเกษตรกรรายละ 5 - 10 กก. ความงอก 90 % ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 50 กก. ใชปอเทืองอัตรา 5 กก./ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 20 กก./ไร ไดผลผลิต 420 กก./ไร ปนี้ใชปุยหมัก 1 ตัน/ไร ปุยคอก ปุยอินทรียน้ําและปูนโดโลไมท หลังจากใช ผลผลิตท่ีไดรับเพ่ิมข้ึนเปน 490 กก./ไร

ใชปูนโดโลไมทและเมล็ดพันธุพืชปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวนซุย ขาวเจริญเติบโตดี

ผลผลิตเพ่ิมข้ึน ลดคาใชจายปุยเคมี โรคแมลงลดลง

6. นางบัวคํา เปงปญญา บานเลขท่ี 14 หมู 3 บานใหมพัฒนา ต.ปาแงะ อ.ปาแดด จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 4 ไร ปลูกลําไยพันธุอีดอ จํานวน 70 ตน ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสดเปนปที่ 2 ใชถั่วมะแฮะ จํานวน 7 กก. ปลูกเปนหลุมๆ ละ 5 เมล็ด ระยะปลูก 50 x 50 ซม. เพ่ือเก็บเมล็ดพันธุไดเมล็ด 100 กก. ขายได 15 บาท/กก. ไดรับปูนไดโลไมท 200 กก. ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 15 -15 -15 จํานวน 1 กก./ตน อาศัยเศษใบไมทําเปนปุยอินทรีย

7. นายดี อทไชย บานเลขที่ 83/4 หมู 23 บานกาสะลองคํา ต.หวยซอ อ.เชียงของ จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 2 ไร ปลูกขาวพันธุ กข15 ใชปูนโดโลไมทมา 2 ป ปุยพืชสดมา 1 ป ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 25 กก. หวาน 5 กก. (ปลูกเก็บเมล็ดพันธุ) และนําไปหวานในนา 10 กก./ไร ปนี้ใชปุยเคมีสูตร 16 -20- 0 จํานวน 50 กก./ไร ปที่ผานมาไดผลผลิต 580 กก./ไร

9

การใชเมล็ดพันธุพืชปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหขาวแตกกอใหญ เขียวดี ปญหาอุปสรรค ปูนโดโลไมทยังไมเพียงพอ

กิจกรรมการกอสรางระบบอนุรักษดินและน้ํา

บานโนนสมบูรณ หมู 10 ต. ง้ิว อ.เทิง จ.เชียงราย ครอบคลุมพ้ืนที่ 2,923 ไร งบประมาณ 1,901,400 บาท โดยมีกิจกรรมกอสรางระบบอนุรักษดินและนํ้า ไดแก ทางลําเลียงในไรนา 5.84 กม. บอน้ําในไรนา 70 บอ ระบบพืช (แถบหญาแฝก) 20.775 กม. ทอระบายน้ํา 21 จุด ปรับรูปแปลงนา ลักษณะท่ี 2 จํานวน 16.50 กม.

นายชอบ พันธุลา บานเลขที่ 74 หมู 10 บานโนนสมบูรณ ต.ง้ิว อ.เทิง จ.เชียงราย มีพ้ืนที่ 15 ไร ปลูกขาว กข6 ไดบอน้ํา 1 บอ ทางลําเลียง 1 กิโลเมตร ประโยชนที่ไดรับ เปนบอน้ํา

10

กิจกรรมสงเสริมการอนรุักษดินและน้ําดวยแฝกแจกจาย เฉลิมพระเกียรติ

บานเชียงเคียน หมู 1 ต.เชียงเคียน อ.เทิง จ.เชียงราย โดยมีนายธวัชชัย นอยหมอ นายสุชาติ นายดาน หมู 8 ต.แมลอย อ.เทิง จ.เชียงราย อบต. แมลอย นําแฝกจํานวน 20,000 กลาไปปลูกในพ้ืนท่ีบริเวณจอดรถศาลเจาพอเชียงเคียน จํานวน 1 ไร เพ่ือประโยชนในการอนุรักษหนาดิน ปลูกเม่ือ 9 กรกฎาคม. 2549โครงการหมูบานพัฒนาที่ดิน บานโนนสมบูรณ หมู 10 ต.ง้ิว อ.เทิง จ.เชียงราย มีเกษตรกร 85 ครัวเรือนไดรับประโยชน

กิจกรรมสงเสริมการอนรุักษดินและน้ําดวยหญาแฝกเพื่อปลูก

1. เจาหนาท่ีหนวย คุณสมจิต แสนอุนเมือง นําแฝกเพ่ือปลูกจํานวน 211,380 กลา ปลูกบริเวณฝายนํ้าลน 2 ขางรองน้ํา ระยะทาง 10 กม. บานรองกวาว บานหลิ่งกุญชร หมู 2 ต.ดอนศิลา อ.เวียงชัย จ.เชียงราย ปลูกเมื่อ 15 มิถุนายน 2549 มีเกษตรกร 50 ครัวเรือนไดรับประโยชน ปลูกเพ่ือยึดเกาะดินไมใหไหลลงไปถมรองน้ํา ซึ่งเกษตรกรตองใชน้ําทํานา

2. นายสุริยา แทนสา บานเลขที่ 37 หมู 10 บานโนนสมบูรณ ต.ง้ิว อ.เทิง จ.เชียงราย นําแฝกไปปลูกรอบบอน้ํา 1 บอ ชวยปองกันการชะลางพังทลายของดิน และไดรับการปรับรูปแปลงนา 4 ไร

11

3. นายยุทธ ศิรินามวงศ เปนหมอดินประจําตําบล และหมอดินประจําอําเภอ บานเลขที่ 231 หมู 21 บานใหมคอยลาน ต.ดอยลาน อ.เมือง จ.เชียงราย มีพ้ืนที่ 6 ไร ปลูกสัก สบูดํา ไดรับแฝกเพ่ือปลูก 50,000 กลา ปลูกขวางความลาดเทในพ้ืนท่ีที่เคยปลูกขาวไร ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 100 กก. จายเกษตรกรคนละ 5 กก. ความงอก 90 % ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วมะแฮะ 100 กก. เริ่มใชมา 2 ป ปลูกขาวพันธุ กข6 ลดการใชปุยเคมีลง

ขอเสนอแนะ เปนพ้ืนที่ของเกษตรกรรายเดียวไมควรนําแฝกเพ่ือปลูกมาลง

กิจกรรมจุดเรียนรูประจําตําบล 1. นายพงษพันธ ไชยวุฒิ หมอดินประจําตําบลและเปนหมอดินประจําอําเภอ ป 2540

บานเลขท่ี 439 หมู 15 ต.ยางฮอม อ.ขุนตาล จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 2 ไร ปลูกมะเขือมวง ใชปุยพืชสด ปอเทือง ความงอก 90 % เปนจุดเรยีนรูประจําตําบล มีเกษตรกรมาใชบริการดานสารเรง พด. และใชบริการประมาณ 500 ราย ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 600 กก. แจกใหเกษตรกรรายละ 15 กก. ใชไมเกิน 2 ไร

12

2. นายต๊ิบ ศรีวงศวรรณ หมอดินประจําตําบล บานเลขที่ 72 หมู 3 ต.ปาแงะ อ.ปาแดด

จ.เชียงราย ปลูกถั่วมะแฮะในแปลงขาวโพดเลี้ยงสัตว และสวนลําไยอายุได 6 ป ไดรับปูนโดโล-ไมท 1,000 กก. เพ่ือแจกจายเกษตรกร แปลงสาธิตจุดเรียนรู ขยายพันธุถั่วมะแฮะในพ้ืนที่ 5 ไร

3. นายบุญเพ็ง จันตะภา หมอดินประจําตําบลไมยา เปนหมอดินป 2542 ต.ไมยา

อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย ปลูกขาวพันธุ กข6 และ กข15 เปนจุดเรียนรูประจําตําบลไมยา มีเกษตรกรมารับบริการตลอดประมาณ 1,000 คน ไดรับเมล็ดพันธุ ปอเทือง 200 กก. แจกเกษตรกร 15 รายๆ ละ 5 - 10 กก. โดยมีการประชุมประจําเดือน ผูใหญบานเปนประธาน เกษตรกร 110 คน เขารวมประชุม

ปญหา - มีสารเรง พด.1 พด.7 แตขาดวัสดุที่จะนํามาทํา เพราะเกษตรกรหันมาทําปุย

หมักไวใชเอง สารเรง พด.2 มีพอ สวนเมล็ดพันธุ ปอเทือง ความงอก 90 %

13

4. จุดเรียนรูประจําตําบลสันสลี บานสันสลี ต.สันสลี อ.เวียงปาเปา จ.เชียงราย ไดรับ

เมล็ดพันธุ ปอเทือง 1,400 กก. แจกจายเกษตรกรรายละ 50 - 100 กก. ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วพุมดํา 700 กก. เกษตรกรมาติดตอขอสารเรง พด.1 พด.2 พด.3 พด.7 เกษตรกรหมูที่ 6 จะปลูกพืชผักก็ขอ พด.7 มีเกษตรกรมาดูการทําปุยหมัก

5. นายสน่ัน สีเขียว หมอดินประจําตําบล ป 2531 - 2535 ถึงปจจุบัน บานเลขที่ 110 หมู 11 บานหวยตุม ต.หัวงุม อ.พาน จ.เชียงราย มีพ้ืนท่ี 20 ไร ปลูกขาวพันธุ กข15 ไดรับปูนโดโลไมท จํานวน 38,700 กก. ใชเอง 500 กก. ไดรับเมล็ดพันธุ โสน 350 กก. ปอเทือง 650 กก. ถั่วพุมดํา 100 กก. ถั่วมะแฮะ 200 กก ใชเมล็ดพันธุ โสน 50 กก. และปอเทือง 50 กก. ไดรับมาต้ังแตป 2535 ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 50 - 100 กก./ไร ไดรับผลผลิต 460 กก./ไร ปนี้ใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 25 - 50 กก./ไร ใสปุยหมัก 150 กก./ไร ไดผลผลิต 530 กก./ไร

ใชปูนโดโลไมทและเมล็ดพันธุพืชปรับปรุงบํารุงดิน ตนขาวโตสม่ําเสมอ ดินรวนซุย

ผลผลิตเพ่ิม ปญหาอุปสรรค น้ําไมเพียงพอ ตองการบอน้ําเพ่ิม

14

สถานีพฒันาท่ีดินพะเยา

กิจกรรมสงเสริมการปรับปรุงบํารุงดินดวยปุยพืชสดและปูนโดโลไมท

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด และปูนโดโลไมทจํานวน 7 ราย 1. นายบุญชวย แกวเทพ เปนหมอดินต้ังแตป พ.ศ. 2535 บานเลขที่ 6 หมู 7 บานหวย

ดอกเข็ม ต.ดงสุวรรณ อ.ดอกคําใต จ.พะเยา ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสดท้ังหมด 750 กก. ไดแก ปอเทือง 500 กก. ถั่วพุมดํา 250 กก.แจกจายเกษตรกรรายละ 50 กก. ไดรับปูนโดโลไมท 7,000 กก. ใหหมอดิน 3 แหง แจกจายเกษตรกรรายละ 100 กก. ใชกับพ้ืนที่ปลูกขาวหอมมะลิ

2. นายแสวง สมศรี หมอดินประจําตําบล 5 - 6 ป บานเลขที่ 150 หมู 6 บานบงคาบน

ต.ปาซาง อ.ดอกคําใต จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 4 ไร ปลูกขาว ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 250 กก. ถั่วพุม 650 กก. แจกจายเกษตรกรรายละ 25 กก. ไดรับปูนโดโลไมท 350 กก. ใชเองในพ้ืนท่ี 4 ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 37 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 12 กก./ไร ปุยหมักผสมปุยคอก 1 ตัน ปุยอินทรียน้ํา 2 สัปดาห/ครั้ง

การใชเมล็ดพันธุพืชปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินดี ขาวงาม ผลผลิตเพ่ิม 20 %

15

3. นายสําราญ ระวังทรัพย บานเลขที่ 168/1 หมู 11 บานดอกบัว ต.ทาวังทอง อ.เมือง จ.พะเยา ทํานาขาวหอมมะลิ 32 ไร พันธุ กข6 จํานวน 13 ไร ไดรับเมล็ดพันธุถั่วพุม 50 กก. ใสไรขาวโพด 3 ไร อัตรา 16.6 กก./ไร เมล็ดพันธุปอเทือง 50 กก. หวานในนาขาว ต้ังแตกลางเดือนมิถุนายน ความงอก 90 % ปลูกได 1 เดือน วัวกินหมด ไดรับปูนโดโลไมท 450 กก. ใสนาขาวพันธุ กข6 ทั้งหมด 13 ไร

4. นายอํานวย สมวรรณ บานเลขท่ี 32 หมู 7 บานสันตนหวีด ต.แมปม อ.เมือง จ.พะเยา ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 50 กก. ถั่วพุมดํา 50 กก. ปูนโดโลไมท จํานวน 500 กก. ทํานา 15 ไร ปลูกขาวหอมมะลิ 105 จํานวน 13 ไร ขาวพันธุ กข6 จํานวน 2 ไร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง เดือนมีนาคม ใชน้ําจากเข่ือน แตไดรับเมล็ดพันธุชา ปลูกแลวน้ําขังจะเนาตาย

5. นายยืนยง ซาววงค บานเลขท่ี 81 หมู 7 สันตนหวีด ต.แมปม อ.เมือง จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 3 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับปูนโดโลไมท 550 กก. ใชมา 2 ปแลว ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 20 กก. ปนี้ใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 25 กก./ไร ไดผลผลิต 840 กก./ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 25 กก./ไร ไดผลผลิต 1,120 กก./ไร

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินไถงายข้ึน ดําขาวงาย

16

6. นายม่ิง ตนวงศ บานเลขท่ี 27 หมู 7 บานใหมเจริญ ต.ทุงผาสุข อ.เชียงคํา จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 10 ไร ปลูกขาวพันธุหอมมะลิ ไดรับปูนโดโลไมท 200 กก. ใสชวงเดือนมิถุนายน ในนาขาวท้ัง 10 ไร ไดรับเมล็ดพันธุถั่วพุมดํา 50 กก. ยังไมไดใชเพราะรับในเดือนพฤษภาคม 2549 ตองมาเดือนเมษายน จึงจะไดใชทันกอนปลูก แตจะเก็บไวทําพันธุชวงหลังปลูกขาว

7. ดาบตํารวจ มนัส ชัยชนะ บานเลขที่ 166 หมู 3 ต.ปง อ.ปง จ.พะเยา มีพ้ืนท่ีนา 3 ไร ไดรับเมล็ดพันธุถั่วพุมดํา 60 กก. หวานในนาขาว 1 ไร ใสอัตราสูงมากเกินไปถึง 60 กก./ไร ไดรับปูนโดโลไมท 600 กก. หวานปูนโดโลไมทในนา 3 ไร

ขอเสนอแนะ กอนแจกจายเมล็ดพันธุ เจาหนาท่ีหนวย หรือหมอดิน ตองใหคําแนะนํา

อัตราการใชเมล็ดพันธุพืชปุยสดท่ีถูกตอง กิจกรรมสงเสริมการปรับปรุงบํารุงดินดวยปุยพืชสด

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด จํานวน 12 ราย 1. นายยงยุทธ ยอดพนม บานหวยไคร หมู 8 ต.ทุงรวงทอง อ.จุน จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 5 ไร

ปลูกปอเทืองในแปลงขาว โดยหวานหลังขาว 10 วัน เมื่อปอเทืองออกดอกแลว ตัดตนกองบนพ้ืนนา ปลอยใหยอยสลายในแปลงนาที่มีน้ําขัง

17

2. นายพงษศักดิ์ เขจร บานเลขที่ 252 หมู 11 บานศรีไฮคํา ต.เชียงแรง กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา ปลูกขาวโพด 5 ไร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 25 กก. ใชอัตรา 5 กก./ไร ความงอก 95 % ปลูกไดแคเดือนเดียว ตองรีบไถกลบเพราะตองปลูกขาวโพดใหทันฤดูกาล เกษตรกรมาใชบริการรับสารเรง พด.1 เพ่ือทําปุยหมักประมาณ 30 ราย ไดต้ังกลุมทําปุยหมัก มีสมาชิก 21 ราย ไดรับการสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยแมโจ จังหวัดเชียงใหม

3. นายศุภชัย เจิมเฉลิม บานเลขที่ 37/1 บานรองดู หมู 10 ต.จุน อ.จุน จ.พะเยา ปลูกขาว กข15 จํานวน 10 ไร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 50 กก. ใชอัตรา 5 กก./ไร เดิมใชปุยคอก และปุยเคมี

4. นายทรงเดช อนุสุเรนทร หมอดินประจําหมูบาน บานเลขที่ 66 หมู 7 บานหวยดอกเข็ม ต.ดงสุวรรณ อ.ดอกคําใต จ.พะเยา มีพ้ืนที่เชา 16 ไร ปลูกขาวพันธุหอมมะลิ ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 100 กก. ถั่วพุม 50 กก. สําหรับแจกจายเกษตรกร ใชปอเทือง 10 กก. ในพ้ืนที่ 4.75 ไร ไดรับปอเทือง 2 ปตอเนื่อง ปนี้ไดรับเดือนพฤษภาคม ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 20 กก./ไร ปุยคอก และปุย EM ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 20 กก./ไร ปุยคอก และปุยอินทรียน้ํา

การใชเมล็ดพันธุพืชปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวน ไถงาย ผลผลิตเพ่ิม

18

5. นายประสิทธิชัย ใจสะอาด บานเลขที่ 74/2 หมู 7 บานดอกบัว ต.ทาวังทอง อ.เมือง จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 4 ไร ปลูกลําไยพันธุอีดอ ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ถั่วพุม 20 กก. ใชอัตรา 5 กก./ไร

6. นายสมยศ ทิวงศ บานเลขที่ 90 หมู 7 บานดอกบัว ต.ทาวังทอง อ.เมือง จ.พะเยา มีพ้ืนที่ 2 ไร ปลูกกลวยนํ้าวา 10 ตน ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ถั่วพุม 10 กก. ใชอัตรา 5 กก./ไร

7. นายเดชา พรอมสุข เปนหมอดินประจําหมูบาน และเปนหมอดินประจําตําบลปแรก บานเลขที่ 63 หมู 7 บานดอกบัว ต.ทาวังทอง อ.เมือง จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 30 ไร ปลูกสวนยางเปนปแรก ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 50 กก. และถั่วพุมดํา 50 กก. จะหวานเมล็ดพันธุถั่วพุมดําในพ้ืนท่ีสวนยาง เพ่ือเก็บเมล็ด 10 ไร หวานเมล็ดพันธุปอเทืองในพ้ืนท่ีสวนยาง 20 ไร เพ่ือเก็บเมล็ด

8. นายมนัส มะลิ หมอดินประจําหมูบาน 2 ป บานเลขที่ 223/1 บานดอกบัว หมู 11 ต.ทาวังทอง อ.เมือง จ.พะเยา ทําสวยยาง ใชเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 50 กก. ถั่วพุม 50 กก. แตปอเทืองถูกวัวกินหมด

9. นายบุญมี สุทธการ บานเลขที่ 132 หมู 11 บานศรีไฮคํา ต.เชียงแรง กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 7 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 21 กก. ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 28 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 14 กก./ไร ใชปุยหมัก ปุยคอก

19

การใชเมล็ดพันธุปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวนซุย ผลผลิตดีข้ึน

10. นายนัน ไชยมงคล บานเลขที่ 21 หมู 10 บานรองดู ต.จุน อ.จุน จ.พะเยา

มีพ้ืนที่ 7 ไร ปลูกขาวพันธุหอมมะลิ ใชเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 5 กก./ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 20 กก/ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 14 กก./ไร ไดผลผลิต 500 กก./ไร

การใชเมล็ดพันธุปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ไถงาย ตนขาวงาม ไมตองใสปุยในชวงแรก

11. นายพันทอง วงศแพทย บานเลขท่ี 197 หมู 3 บานดู ต.ปง อ.ปง จ.พะเยา มีพ้ืนที่ 4 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ถั่วพุมดํา 25 กก. ใชอัตรา 6 กก./ไร

ปญหาอุปสรรค ไดรับชา หลังปลูกในเดือนมิถุนายน 2549

12. นายจรัญ วงศแพทย บานเลขที่ 266 หมู 3 บานดู ต.ปง อ.ปง จ.พะเยา มีพ้ืนที่ปลูกขาว 6 ไร ไดรับเมล็ดพันธุ ถั่วพุมดํา 50 กก. ใชในนาขาว 30 กก. อัตรา 5 กก./ไร อัตรา 30 กก. ที่เหลืออีก 20 กก. หวานเพ่ือเก็บเมล็ดพันธุ ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 15-15-15 จํานวน 2 กก./ 6 ไร

20

กิจกรรมสงเสริมการปรับปรุงบํารุงดินดวยปูนโดโลไมท

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีใชปูนโดโลไมท จํานวน 5 ราย 1. นายเดชา พรอมสุข หมอดินประจําตําบล บานเลขท่ี 63 หมู 7 บานดอกบัว

ต.ทาวังทอง อ.เมือง จ.พะเยา มีพ้ืนที่ 30 ไร ทําสวนยางเปนปแรก ไดรับปูนโดโลไมท 450 กก. ใชเปนปแรก

2. นายสีทอง เทพเสน บานเลขที่ 63 หมู 7 บานใหมเจริญ ต.ทุงผาสุข อ.เชียงคํา จ.พะเยา มีพ้ืนที่ 5-6 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับปูนโดโลไมท 150 กก. ใชมา 2 ปแลว ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 50 กก./ไร ไดผลผลิต 600 กก./ไร

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวนข้ึน ไมเปนโรคเมื่อเทียบกับแปลง ที่ไมไดใช

ปญหาอุปสรรค น้ําไมพอใช ตองอาศัยน้ําฝน

3. นายพันทอง วงศแพทย บานเลขที่ 197 หมู 3 บานดู ต.ปง อ.ปง จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 15 ไร ทําไรขาวโพด ไดรับปูนโดโลไมท 600 กก. ไดรับเปนปแรก ปที่ผานมาใช ปุยยูเรีย อัตรา 6.5 กก./ไร ใส 2 ครั้ง

ปญหาอุปสรรค ไดรับปูนโดโลไมทชา จัดซ้ือชา รอจนครบจึงมาแบง

21

4. นายจรัญ วงศแพทย บานเลขท่ี 266 หมู 3 บานดู ต.ปง อ.ปง จ.พะเยา มีพ้ืนท่ี 3 ไร ทําไรขาวโพด ไดรับปูนโดโลไมท 600 กก. ไดรับเปนปแรก ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 30 กก./ไร หรือสูตร 15-15-15 อัตรา 16.6 กก./ไร

5. นายแอ คํามา หมอดินประจําตําบล ป 2538 บานเลขที่ 59 หมู 7 ต.ทุงผาสุข อ.เชียงคํา จ.พะเยา ไดรับปูนโดโลไมท 10,000 กก. แจกจายเกษตรกร 63 รายๆ ละ 50-350 กก.

กิจกรรมสงเสริมการอนรุักษดินและน้ําดวยหญาแฝก

1. อบต.ภูซาง ขุดลอกหวยไร 18,054 ลบ.ม. บานผาลาด หมู 7 ต.ภูซาง กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา นําหญาแฝกเพ่ือปลูกจํานวน 65,900 กลา พันธุศรีลังกา ไปปลูกรอบหวย ปลูกเม่ือ 11 กรกฎาคม 2549 เพ่ือชวยปองกันการชะลางพังทลายของดิน

22

2. บานแกใหม หมู 6 ต.ปาสัก กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา นําหญาแฝกเพ่ือปลูกจํานวน 20,000 กลา ไปปลูกขางถนน ปลูกเม่ือ 10 กรกฎาคม 2549

ขอเสนอแนะ ไมควรปลูกในที่เกษตรกร ตองปลูกในที่สาธารณะ หรือที่ของชุมชน

3. นายทวีศักดิ์ คมใจ หมอดินประจําตําบล บานแก หมู 2 ต.ปาสัก กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา นําหญาแฝกเพ่ือปลูก พันธุศรีลังกาไปปลูกขางริมหวยใหญ และขางทาง จํานวน 20,000 กลา ปลูกเม่ือเดือนมิถุนายน 2549

4. นายปนแกว บัวหลวง หมอดินประจําตําบล บานไผสีทอง ต.หงสหิน อ.จุน จ.พะเยา นําหญาแฝกจํานวน 50,000 กลา ไปปลูกในพื้นที่บริเวณรอบบอน้ํา 3 บอ ในพ้ืนที่ของ สปก. ศูนยตอสูความยากจน และเปนศูนยเรียนรูเศรษฐกิจพอเพียง ปลูกในเดือนพฤษภาคม 2 บอ และเดือนสิงหาคม 1 บอ

23

5. นําหญาแฝกเพ่ือปลูกจํานวน 64,000 กลา ไปปลูกขางลําหวย ระยะทางรวม 5 กม. หลังจากการขุดลอกลําหวยไมซาง บานหนองหมู หมู 3 ต.บานมาง อ.เชียงมวน จ.พะเยา ปลูกในเดือนกรกฎาคม 2549 แฝกตายบางเล็กนอย

6. บานใหมแทนคํา หมู 6 ต.หวยลาน อ.ดอกคําใต จ.พะเยา นําหญาแฝกเพ่ือปลูกจํานวน 90,000 กลา ปลูกขางลํารางสาธารณะ 3 กม. มีเกษตรกรใชน้ําปลูกขาว 70 ครัวเรือน ในพ้ืนที่บานใหมแทนคํา หมู 6 ต.หวยลาน อ.ดอกคําใต

7. นําหญาแฝก จํานวน 70,000 กลา ปลูกระหวางแถวคลุมยาง โครงการ 100,000 ไร อ.เชียงมวนได 1,000 ไร ปลูกแปลงน้ี 40 ไร บานใหม หมู 8 ต.เชียงมวน อ.เชียงมวน จ.พะเยา พ้ืนท่ีแปลงน้ีเม่ือปที่แลวเขาโครงการปลูกสัก แตมาปนี้ถอนตนสักไปปลูกริมขอบแปลง แลวเขาโครงการปลูกยางพารา

8. นําแฝกเพ่ือปลูก จํานวน 50,000 กลา ปลูกรอบสระน้ํา 2 สระ

24

9. ปลูกแฝกบริเวณทางข้ึนไปพระธาตุบานหวยไคร หมู 8 ต.ทุงรวงทอง อ.จุน จ.พะเยา ใชแฝกจํานวน 10,000 กลา

10. บานกิ่วแกว หมู 8 ต.หวยขาวกํา ต.จุน อ.จุน จ.พะเยา ปลูกแฝกเพื่ออนุรักษดินและน้ํา จํานวน 30,000 กลา ในพ้ืนที่ที่เริ่มปลูกยางพาราใหม

11. บานใหมกาญจนา หมู 15 ต.จุน อ.จุน จ.พะเยา ปลูกแฝกเพ่ือปองกันการชะลางพังทลายของดินขางริมหวย จํานวน 10,000 กลา

12. นําหญาแฝกเพื่อปลูก จํานวน 110,000 กลา ปลูกเปน 3 แถว ระยะทาง 1 กม. บริเวณหอประชุมบานบอคาง ต.นาปรัง อ.ปง จ.พะเยา เพ่ือปองกันการชะลางพังทลายของดิน

25

13. นําหญาแฝกเพ่ือปลูก จํานวน 191,000 กลา ปลูกพ้ืนที่เขตปาชุมชน รอบสระน้ํา ขุดใหม บานกาญจนา หมู 8 ต.ภูซาง กิ่ง อ.ภูซาง จ.พะเยา

กิจกรรมกอสรางแหลงนํ้าขนาดเล็ก

1. กองชางดําเนินการสํารวจออกแบบกอสรางฝาย สูง 4 เมตร บานรองยาง หมู 3 ต.ลอ อ.จุน จ.พะเยา เกษตรกรไดรับประโยชนในพ้ืนที่ 800 ไร ตามโครงการ ศตจ.

2. กองชางดําเนินการสํารวจออกแบบคลองสงนํ้าคอนกรีตเสริมเหล็กในหมูบาน ระยะทาง 5 กม. บานแมตําบุญโยง หมู 9 ต.แมกา อ.เมือง จ.พะเยา

กิจกรรมจุดเรียนรูประจําตําบล

1. นายบุญสืบ ใจดี เปนหมอดินประจําตําบลเวียงต้ังแตป 2538 และเปนหมอดินประจําอําเภอ บานเลขที่ 19 หมู 10 บานป ต.เวียง อ.เชียงคํา จ.พะเยา เปนจุดเรียนรู และจัดอบรมเกษตรกร 1 ครั้ง 70 ราย ใหความรูสารเรง พด.1 พด.2 หญาแฝก ไดรับเมล็ดพันธุถั่วพุมดํา 750 กก. เมื่อเดือนพฤษภาคม 2549 ใชไมทันกอนการปลูกขาว ตองเก็บไปหวานในสวนเพ่ือเก็บเมล็ดพันธุ ไดรับปูนโดโลไมท 10,000 กก. แจกจายใหเครือขายหมอดินประจําหมูบาน เพื่อแจกใหเกษตรกรรายละ 500 กก. ซึ่งสวนใหญใสในไมผล

26

ปญหา สงดินไปวิเคราะหแลว แตยังไมไดรับแจงผล

2. นายเส็ง คําบุญเรือง หมอดินอาสา บานใหม หมู 8 ต.เชียงมวน อ.เชียงมวน จ.พะเยา ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ถั่วพุมดํา 2,100 กก. แจกเกษตรกรคนละ 25 กก. เมล็ดพันธุปอเทือง 2,800 กก. แจกเกษตรกรคนละ 25 กก. ไดรับปูนโดโลไมท 22,000 กก. ใหหมอดิน 10 หมูบาน เพ่ือแจกจายใหเกษตรกร 500 กก./คน มีแปลงปลูกขยายพันธุแฝกในแปลงปลูกยางใหม ใชแหลงนํ้าท่ีกรมฯ ขุดให และแหลงนํ้าท่ีเกษตรกรขุดเอง

3. นายบุญยก คุณรักษา บานเลขที่ 58 หมู 14 บานเปอยเปยง ต.หยวน อ.เชียงคํา จ.พะเยา หมอดินประจําตําบลหยวน ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 750 กก. แจกจายใหเกษตรกรหมู 14 รายๆ ละ 40 กก. อัตราการงอก 90 % ไดรับปูนโดโลไมท 5,000 กก. แจกจายใหเกษตรกรหมู 14 รายละ 100 กก. หมู 3 ไดรับปูนโดโลไมท 5,000 กก. แจกจายใหเกษตรกร รายละ 100 กก. เกษตรกรเริ่มใชปอเทือง และปลูกเก็บเมล็ดพันธุ

27

4. นายบุญมี คุณารูป หมอดินประจําตําบลจุน บานเลขที่ 94/1 หมู 13 บานคางหงษ

ต.จุน อ.จุน จ.พะเยา ไดรับปูนโดโลไมท 500 กก. หวานในพ้ืนที่ปลูกขาวพันธุ กข6 จํานวน 8 ไร ใชน้ําอางแมจุนทําไรนาสวนผสม เลี้ยงปลาได 3 เดือนครึ่ง มีปลาดุก 5,000 ตัว ปลานิล 10,000 ตัว หมู 10 ตัว เลี้ยงกบ วัว ทําปุยหมักขาย กก.ละ 3 บาท เปนจุดเรียนรูประจําตําบล และเปนศูนยถายทอดการผลิตปุยอินทรียน้ํา

5. นายเพ่ิม ศรีวิชัย บานเลขที่ 41 หมู 3 ต.ปง อ.ปง จ.พะเยา ปลูกขาวโพดเลี้ยงสัตว 10 ไร ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ถั่วพุมดํา 50 กก. ใชอัตรา 5 กก./ไร รับปลายเดือนพฤษภาคม หลังเก็บขาวโพดแลวถึงจะหวาน รับเมล็ดพันธุปอเทือง 3 ตัน ถั่วพุมและปอเทือง 5 ตัน แจกจาย 2 หมูบาน เกษตรกร 150 ราย ใชในนาขาวและไรขาวโพด รับปูนโดโลไมท 15 ตัน แจกจายใหเกษตรกร ใชหวานในนาขาวแลว แตในพ้ืนที่ปลูกขาวโพด บางรายใสไมทัน

ปญหา ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสดชา จึงตองเก็บไว รอหวานหลังเก็บขาวโพดเสร็จแลว

28

กิจกรรมการกอสรางระบบอนุรักษดินและน้ํา

หมูบานพัฒนาที่ดิน บานแสนสุข หมู 9 ต.นาปรัง อ.ปง จ.พะเยา ครอบคลุมพ้ืนท่ี 2,300 ไร งบประมาณ 1,998,000 บาท ปลูกขาวโพดเปนพืชหลัก เกษตรกรไดรับประโยชน 200 ครัวเรือน โดยดําเนินการกอสราง ทางลําเลียง 14 กม. บอดักตะกอน 55 บอ สระน้ํา (บอน้ํา) 15 บอ ทอระบายนํ้า 17 จุด ระบบพืช (แถบหญาแฝก) 25 กม.

29

สถานีพฒันาท่ีดินแพร

กิจกรรมสงเสริมการปรบัปรุงบํารุงดินดวยปุยพืชสดในพ้ืนท่ีปลูกขาว

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีใชปุยพืชสดในพ้ืนที่ปลูกขาว จํานวน 15 ราย 1. นายประหยัด สิงหบุตร บานเลขท่ี 172/2 หมู 8 บานเหลาศรีภูมิ ต.เวียงตา

อ.ลอง จ.แพร มีพ้ืนท่ี 2.5 ไร ปลูกขาวพันธุ กข10 ใชเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 20 กก. ใชเอง 10 กก. แจกใหเกษตรกร 10 กก. ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 20 กก./ไร ไดผลผลิต 600 กก./ไร ปนี้ใชปุยหมัก ปุยคอก ปุยอินทรียน้ํา 20 ลิตร ไดรับปูนโดโลไมท 50 กก.

การใชเมล็ดพันธุปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหไดผลผลิตดี ดินรวนซุย

2. นายยุทธ พงศใจ บานเลขที่ 148/3 หมู 3 บานปากพวก ต.เดนชัย อ.เดนชัย จ.แพร มีพ้ืนท่ี 4 ไร ปลูกขาว ใชเมล็ดพันธุปุยพืชสดปอเทือง 20 กก. ใชปอเทืองตอเนื่องมา 4 ป ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 กอนขาวออกรวง จํานวน 37 กก./ไร ไดผลผลิต 490 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 ลดลงเหลือ จํานวน 12 กก./ไร

การใชเมล็ดพันธุพืชปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ลดการใชปุยเคมี ขาวงามเร็ว ดินรวนซุย

ไถงายข้ึน ผลผลิตเพ่ิม

30

3. นางอุดม สิทธิตาคํา บานเลขท่ี 24/1 หมู 8 บานเหลาศรีภูมิ ต.เวียงตา อ.ลอง จ.แพร มีพ้ืนท่ี 8 ไร ปลูกขาวพันธุสันปาตอง อาศัยน้ําเหมือง ไดรับเมล็ดพันธุปุยพืชสด ปอเทือง 40 กก. ใชอัตรา 5 กก./ไร ปที่ผานมาใชปุยยูเรีย 3 กก./ไร ชวงขาวออกรวง

การใชปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหผลผลิตเพ่ิม ดินรวนซุย รวงขาวใหญข้ึน

4. นายสุชาติ ปญจะลา บานเลขที่ 40 หมู 8 บานหนองเชี่ยว ต.หัวเมือง อ.สอง จ.แพร มีพ้ืนท่ี 3 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 20 กก. ใชอัตรา 7 กก./ไร ปทีผ่านมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 10 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16-20- 0 จํานวน 16 กก./ไร ขณะขาวต้ังทอง และใชปุยคอก

การใชเมล็ดพันธุพืชปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ดินรวนซุยดี ไถงาย ตนขาวแข็งแรง

ผลผลิตเพ่ิมนิดหนอย เพราะแมลงบั่วและเพลี้ยเขาทําลาย

5. นายเขียว บุญเพ่ิม เปนหมอดินประจําหมูบาน 10 ป บานเลขที่ 45/5 หมู 6 บานผาจ๊ับ ต.ทุงแลง อ.ลอง จ.แพร มีพ้ืนที่ 2 ไร ปลูกขาวพันธุ กข10 ใชเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 4 กก./ไร ลดการใชปุยเคมีไดมาก ไดรับปูนโดโลไมท 400 กก. ใชโรยรอบๆ สวนสม 3 กก./ตน ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 46 - 0 - 0 ใชอัตรา 1 - 2 กก./ตน ใสตนฤดูฝน สูตร 15 - 15 - 15 ใชอัตรา 2 กก./ตน ชวงออกลูก

31

การใชปูนโดโลไมทและเมล็ดพันธุพืชปรับปรุงบํารุงดิน สภาพดินดีข้ึน ทําใหตนขาวงาม ดินรวนซุย สมสีเขมข้ึน ใบใหญข้ึน

ปญหาอุปสรรค ปนี้ไดรับปอเทือง 1 ตัน นํามาลงพื้นที่บานผาจ๊ับ ปลูกได 2 วันน้ําปาไหลหลากทวมชวงเดือนพฤษภาคม 2549 น้ําทวมพัดพาไปหมด

6. นายศุภสมบัติ ทินสอน บานเลขที่ 222 หมู 8 บานหนองเชี่ยว ต.หัวเมือง อ.สอง จ.แพร มีพ้ืนท่ี 7 ไร ปลูกขาวพันธุ กข15 ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 20 กก. ใชอัตรา 3 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 จํานวน 14 กก./ไร ไดผลผลิต 650 กก./ไร

การใชเมล็ดพันธุพืชปุยสดปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดินรวนซุย ไถงาย

7. นายบุญสง อินโองการ บานเลขที่ 126/4 หมู 4 บานวังหงษ ต.วังหงษ อ.เมือง จ.แพร เปนหมอดินประจําตําบล ป 2547 ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 6 ถุงๆ ละ 5 กก.

ปญหา ไดรับเมล็ดปอเทืองเม่ือเดือนพฤษภาคม 2549 ความงอกดี แตปลูกได 20 วัน น้ําทวมขัง ทําใหปอเทือง เนาตาย

8. นายบุญสิงห สินธุชัย บานเลขท่ี 84/1 หมู 8 บานหนองเส้ียว ต.หัวเมือง อ.สอง จ.แพร ทํานาขาวหอมมะลิ 8 ไร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 20 กก. หวานในนาขาว 5 ไร ฝนมาลาชา ทําใหหวานปอเทืองชาและตองรีบไถกลบกอนออกดอกเพ่ือทํานา นาท่ีนี่ใชน้ําฝน

32

9. นางประมวล จันทวงศ บานเลขที่ 56 หมู 2 บานรองเข็ม ต.รองเข็ม อ.รองกวาง จ.แพร มีพ้ืนท่ี 10 ไร ปลูกขาวพันธุสันปาตอง 1 หลังเก็บเกี่ยวขาว ปลูกยาสูบ แตงกวา จํานวน 7 ไร และทํายางพารา 3 ไร ไดรับเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 50 กก. ใชในนาขาว 35 กก. อัตรา 5 กก./ไร ใชในสวนยางพารา 15 กก. อัตรา 5 กก./ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16-20-0 จํานวน 30 กก./ไร ปุยยูเรีย 50 กก./ไร ไดผลผลิต 650 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16-20-0 จํานวน 14 กก./ไร

การใชเมล็ดพันธุพืชปุยสดปอเทืองปรับปรุงบํารุงดิน ทําใหดนิรวนซุย ไถงาย ตนขาวแข็งแรงข้ึน

10. นายสุรพล จองแก บานเลขที่ 4/1 หมู 6 บานวังหงษ ต.วังหงษ อ.เมือง จ.แพร เปนหมอดินป 2549 มีพ้ืนท่ี 12 ไร ปลูกขาวหอมมะลิ 12 ไร ไดรับปูนโดโลไมท 500 กก. เมล็ดพันธุปอเทือง 10 ถุงๆ ละ 5 กก. เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2549

ปญหา ไมไดวิเคราะหดิน แตเขาใจเองวาดินเปนกรด ปอเทืองท่ีไปหวาน 1 วัน ฝนตกหนักมากจนนํ้าทวมขัง ทําใหเมล็ดปอเทือง เนา

11. นายสงา ศรีคําภา หมอดินประจําหมูบาน ป 2535 บานเลขที่ 47/3 บานเหลา หมู 2 ต.เวียงตา อ.ลอง จ.แพร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 300 กก. ความงอก 90 % โดยประชุมเกษตรกร 200 ครัวเรือนที่ปลูกขาวเหนียว และขาวโพดเลี้ยงสัตว เพ่ือแจกเกษตรกร 9 รายๆ ละไมเกิน 20 กก. หวานเมล็ดพันธุปอเทืองในนาขาว เกษตรตําบลเวียงตา ขอไป 50 กก. เพ่ือจัดทําเปนแปลงสาธิต ใชเอง 30 กก. ในนาขาว 6 ไร ปลูกขาวเหนียว ลดการใชปุยเคมีโดยสิ้นเชิง ผลผลิตปที่ผานมาได 42 กระสอบ/ 6 ไร หลังจากใชปุยพืชสดไดผลผลิต 53 กระสอบ/ 6 ไร

ปญหาอุปสรรค ขาดนํ้า ปกติใชน้ําฝน

33

12. นายอนุชิต วังสิงห บานเลขที่ 60/2 หมู 2 บานเหลา ต.เวียงตา อ.ลอง จ.แพร มีพ้ืนที่ 20 ไร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 10 กก. หวานในนาขาว 2 ไร ชื่นชอบกับปุยพืชสด เพราะที่ปลูกข้ึนงามมาก ปลูกขาวหอมมะลิ ขาวเหนียว

13. นายสุวรรณ บุญเลิศ บานเลขท่ี 150 หมู 3 บานปากพวก ต.เดนชัย อ.เดนชัย จ.แพร มีพ้ืนท่ี 8 ไร ปลูกขาวหอมมะลิ 105 จํานวน 8 ไร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 10 กก. ใชในนาขาว 2 ไร ความงอก 90 % เปนที่ดินเหนียวตองไถและคาดกอนถึงหวาน พ้ืนท่ีนี้อาศัยน้ําฝน และมีฝายก้ันน้ํา ใชปอเทืองจะเหมาะสม มีการใชปุยอินทรียน้ํา พด.2 ทําจากหอยเชอรี่

14. นายพล ปญจลา บานเลขท่ี 40/1 หมู 8 บานหนองเสี้ยว ต.หัวเมือง อ.สอง จ.แพร ทํานาขาวหอมมะลิ 4 ไร พันธุ กข6 จํานวน 8 ไร ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 20 กก. หวานแค 2 ไร เพ่ือทําแปลงกลาขาว 1 ไรกวา

ปญหา หวานได 1 เดือน ไมทันออกดอกตองรีบไถกลบเพราะตองรีบหวานกลาทํานา ดินดีอยูแลว แตคิดวาจะใชปุยอินทรียน้ําจากสารเรง พด.2

34

15. นายสุวิทย ใจวรรณ บานเลขที่ 50/2 หมู 2 ต.รองเข็ม อ.รองกวาง จ.แพร มีพ้ืนท่ี 10 ไร ปลูกขาวพันธุสันปาตอง ไดรับเมล็ดพันธุปอเทือง 50 กก. ใชอัตรา 25 กก./ 3 ไร ความงอก 90 % ปลูกปอเทืองไดเดือนกวา ไมทันออกดอก ตองรีบไถกลบ และทําปุยอินทรียน้ํา พด.2 จากหอยเชอรี่ ใสในนาขาว ชวยลดการใชปุยเคมี ปกอนไดผลผลิต 90 - 105 ถัง /ไร

กิจกรรมสงเสริมการอนรุักษดินและน้ําดวยหญาแฝก 1. นายประหยัด สิงหบุตร บานเลขท่ี 172/2 บานเหลาศรีภูมิ หมู 8 ต.เวียงตา อ.ลอง

จ.แพร ปลกูหญาแฝกสองขางทางไหลถนน จํานวน 150,000 กลา ไดรบัคาจางปลูก 12,000 บาท

2. ปลูกหญาแฝกสองขางทางไหลถนน จํานวน 80,000 กลา ถนนระหวางหมูบาน หมู 2 บานเหลา กับ หมู 3 บานมอน ต.เวียงตา อ.ลอง จ.แพร

35

3. แปลงแฝกขยายพันธุของนายบุญธรรม ลิ่มทอง บานเลขที่ 53 หมู 5 บานอายลิ่ม

ต.ทุงแลง อ.ลอง จ.แพร นําไปปลูกที่ อ.เดนชัย จ.แพร

4. นําหญาแฝกจํานวน 20,000 กลา ปลูกรอบสระน้ําบานปากปาน หมู 9 ต.ไทรยอย อ.เดนชัย จ.แพร ปลูกกลางเดือน กรกฎาคม 2549

5. นายรุงฤทธ์ิ ใจงาม บานเลขที่ 30 หมู 6 ต.ไทรยอย อ.เดนชัย จ.แพร รับผลิตกลาแฝกไว 1 ไร จํานวน 40,000 กลา จายแฝกแจกจายจํานวน 10,000 กลา ใหนายสมชาย ใจงาม บานเลขที่ 30/2 หมู 6 ต.ไทรยอย อ.เดนชัย จ.แพร เพ่ือนําไปปลูกรอบสระน้ํา

6. แฝกเพ่ือปลูกจํานวน 200,000 กลา ปลูกขางคลองสงน้ํา บานนํ้าชา ต.น้ําชา อ.เมือง จ.แพร ระยะทาง 5 กม. ปลูกเม่ือ 1 สิงหาคม 2549 ใชแรงงาน 15 - 20 คน/วัน รวม 6 วัน

36

7. นายสําราญ เรือนศักดิ์ บานเลขที่ 163/1 หมู 2 ต.น้ํารัด อ.หนองมวงไข จ.แพร

นําหญาแฝกเพ่ือปลูกจํานวน 30,000 กลา ปลูกริมแมน้ํายม เพ่ือปองกันตลิ่งพัง

8. นายซอน สินธุวงศ บานเลขที่ 22 หมู 2 ต.แมทราย อ.รองกวาง จ.แพร รบัปลกูหญาแฝกจํานวน 100,000 กลา เพ่ือปองกันการชะลางพังทลายของดินขอบไหลสนามกีฬาแมโจ และรอบสระน้ําบริเวณมหาวิทยาลัยแมโจ วิทยาเขตแพร เฉลิมพระเกียรติ เนื่องในวโรกาสครองราชยครบ 60 ป

กิจกรรมสงเสริมการปรบัปรุงดินดวยปูนโดโลไมท

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีใชปูนโดโลไมท จํานวน 3 ราย 1. นายยก ชัยนนก ี บานเลขที่ 46 บานวังหงษ ต.วังหงษ อ.เมือง จ.แพร มีพ้ืนที่ 4 ไร

ปลูกขาวพันธุหอมมะลิ ไดรับปูนโดโลไมท 650 กก. ใชอัตรา 160 กก/ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 20 กก./ไร ปุยยูเรีย 12.5 กก./ไร ไดผลผลิต 600 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีสูตร 16 - 20 - 0 อัตรา 12.5 กก./ไร ปุยยูเรีย 12.5 กก./ไร ไดผลผลิต 750 กก./ไร

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ผลผลิตเพ่ิม ทําใหดินรวนซุย ตนขาวแข็งแรง

37

2. นางประมวล จันทวงศ บานเลขที่ 56 หมู 2 บานรองเข็ม ต.รองเข็ม อ.รองกวาง จ.แพร มีพ้ืนที่ 10 ไร ปลูกยาสูบ ไดรับปูนโดโลไมท 500 กก. ใชอัตรา 50 กก./ไร ปที่ผานมาใชปุยเคมีที่ไดรับจาก ธกส. อัตรา 100 กก./ไร ปจจุบันใชปุยเคมีอัตรา 80 กก./ไร และปุยหมัก

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ชวยปรับสภาพดิน ปองกันไมใหมีเชื้อราในดิน(โรคแปงดํา)

3. นายบุญธรรม ลิ่มทอง บานเลขที่ 53 หมู 5 บานอายลิ่ม ต.ทุงแลง อ.ลอง จ.แพร รับปูนโดโลไมท 500 กก. ใสในสวนสมพันธุสีทอง 1 ไร ปลอดสารเคมี ผลผลิตเพ่ิมข้ึน และมี

การปลูกถั่วผีคลุมดินในสวนสม

38

กิจกรรมจุดเรียนรูประจําตําบล หมอดินนายคํามูล กองเพชร บานเลขที่ 182/1 หมู 4 ต.บานเหลา อ.สูงเมน จ.แพร

ไดรับปอเทืองตอเนื่อง 3 - 4 ป ปลูกเพ่ือเก็บเมล็ดพันธุปอเทืองในพ้ืนท่ี 5 ไร ไดผลผลิตเมล็ด 850 กก. ขาย 11 บาท/กก. มีน้ําชลประทานตลอดป ไดรับแจกเมล็ดพันธุพืชปุยสด ปอเทือง 450 กก. แจกจาย 9 หมูบานๆ ละ 50 กก. สารเรง พด.2 จํานวน 1 กลอง (100 ซอง)

กิจกรรมกอสรางระบบอนุรักษดินและน้ํา

บานไผโทน หมู 2 ต.ไผโทน อ .รองกวาง จ.แพร คลอบคลุมพ้ืนที่ 3,000 ไร งบประมาณ 1,976,700 บาท ดําเนินการกอสรางทางลําเลียง 13.7 กม. บอดักตะกอน 33 บอ ทอลอด 54 จุด ปลูกแฝก 19.80 กม. บอน้ําในไรนา 9 บอ

สถานีพฒันาท่ีดินนาน

กิจกรรมสงเสริมการอนรุักษดินและน้ําดวยหญาแฝก

1. หญาแฝกเพื่อปลูก จํานวน 40,000 กลา นําไปปลูกรอบ อบต.ไชยวัฒนา ซึ่งถมท่ีดินใหมสูงข้ึน ตามโครงการกอสรางโรงจอดรถ โรงเก็บของ หองครัว อบต. บานหวยทาง ต.ไชยวัฒนา อ.ปว จ.นาน ปลูกเม่ือ 1 สิงหาคม 2549 หมอดินนําแฝกไปปลูกรอบสระน้ํา 10,000 กลา

2. จุดเรียนรูประจําตําบลนาปง บานกอดแกว หมู 4 ต.นาปง กิ่ง อ.ภูเพียง จ.นาน ปลูกแฝกป 2548 บริเวณหนา อบต. นาปรัง นําแฝกหมอดินผลิตเพ่ือปลูก 15,000 กลา ปลูกเดือนพฤษภาคม.2549 รอบสระน้ํา และตามแนวเนินดินขางแปลงนา

40

3. แฝกเพ่ือปลูก จํานวน 50,000 กลา นําไปปลูกในพ้ืนท่ี 1 ฟารม 1 อําเภอ เนื้อที่ 25 ไร ต้ังอยูที่ หมู 5 ต.พระธาตุ อ.เชียงกลาง จ.นาน ซึ่งเปนจุดเรียนรู มีเกษตรกรมาอบรม 1 รุน 20 คน ระยะเวลา 60 วัน สนับสนุนปูนโดโลไมท 30,000 กก. มีแรงงานมาทํางาน 20 คน

4. นายทอน เทพจันตา บานเลขท่ี 117 หมู 4 ต.งอบ อ.ทุงชาง จ.นาน นําแฝกเพ่ือปลูกจํานวน 50,000 กลา มาปลูกครึ่งวงกลม รอบตนสมจํานวน 650 ตน ในพ้ืนที่ 8 ไร สมอายุได 2 ป ปลูกแฝกปลายเดือนกรกฎาคม 2549

41

5. แฝกเพ่ือปลูก จํานวน 100,000 กลา นําไปปลูกบนพ้ืนที่สูง อ.นานอย จ.นาน ปลูกสัก ปลูกยาง ขาวไร ขาวโพด โดยปลูกถั่วมะแฮะสลับกับแฝกเปนข้ันบันได ทําฝายแมวโดยใชทรายผสมกับปูนขาว 8 : 1 ใสถุงทําเปนพ้ืนฝายกั้นน้ํา มีเกษตรกรไดรับประโยชน 26 ราย

6. แฝกแจกจาย จํานวน 15,000 กลา นําไปปลูกรอบสระน้ํา อบต.ปาคา ต.ปาคา อ.ทาวังผา จ.นาน

กิจกรรมสงเสริมการปรับปรุงบํารุงดินดวยปูนโดโลไมท

สุมสัมภาษณเกษตรกรท่ีใชปูนโดโลไมท จํานวน 7 ราย 1. นายสุบิน ศรีนอก บานเลขที่ 26 หมู 4 บานเมืองหลวง ต.เมืองจัง กิ่ง อ.ภูเพียง จ.นาน

มีพ้ืนท่ี 8.5 ไร ปลูกลิ้นจ่ี มะมวง และลําไย ไดรับปูนโดโลไมท 150 กก. หวานรอบตนไมผล 2 กก./ตน ใชตอเนื่องมา 3 ป ปที่ผานมาไมเคยใสปุยเคมี เพราะเปนดินเชิงเขาท่ีมีตะกอนมาทับถม ใสปุยหมัก 5 กก./ตน และใสปุยอินทรียน้ําในชวงไมผลออกดอกทุก 10 - 15 วัน

42

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ผลผลิตเพ่ิม ลูกโตข้ึน

2. นายเพชร ใจเดช บานเลขที่ 145 หมู 1 บานหาดเค็ด ต.เมืองจัง กิ่ง อ.ภูเพียง

จ.นาน มีพ้ืนที่ 7 ไร ปลูกมะมวงพันธุพิมเสน น้ําดอกไม และลําไยพันธุอีดอ สีชมพู อีแหว ไดรับปูนโดโลไมท 100 กก. หวานรอบตนไมผล 2 กก./ตน ปที่ผานมาใชปุยเคมีสูตร 15 - 15 - 15 อัตรา 1 กก./ตน ใชปุยคอกและปุยอินทรียน้ํารวมดวย

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ใบเขียวข้ึน ผลผลิตเพ่ิมข้ึน ประมาณ 30 % ปญหาอุปสรรค ยังไมเคยใชปุยอินทรียน้ําในการปลูกไมผล ทําปุยไวนานแลว แตยัง

ไมเคยใชจนขนดํา ถาเก็บไวนานเกิน 6 เดือนจะใชไมได ตองหมักใหม ใหปรึกษาวิธีใชกับ นายสุบิน ศรีนอก ที่มีการใชปุยอินทรียน้ํา และไมเคยใสปุยเคมี

3. นายเชิดชัย แกวกาหลง บานเลขที่ 145 หมู 1 บานไผงาม ต.สาน อ.เวียงสา จ.นาน มีพ้ืนท่ี 2 ไร ปลูกขาว ไดรับปูนโดโลไมท 400 กก. ปที่ผานมาไดผลผลิต 920 กก./ไร ใชปุยหมัก ปุยอินทรียน้ําโดยเท พรอมกับน้ําเขานา

การใชปูนโดโลไมทปรับปรุงบํารุงดิน ตนขาวเขียวดี ดินรวนซุย ไถงาย ปญหาอุปสรรค เกษตรกรไมไดรับความรู ความเขาใจในการใชปูน และไมมีการ

สงดินวิเคราะห

43

4. นายทิม ณ นาน บานเลขท่ี 19 หมู 1 บานไผงาม ต.ซาน อ.เวียงสา จ.นาน

มีพ้ืนที่ 2 ไร ปลูกขาวพันธุ กข6 ไดรับปูนโดโลไมท 200 กก. ใสในนาขาว 2 ไร ไมใชปุยเคมีเลย ใชปุยหมัก

5. นายพิทักษ ลีนะอินทร บานเลขท่ี 252 หมู 1 บานไผงาม ต.ซาน อ.เวียงสา จ.นาน ไดรับปูนโดโลไมท 200 กก. ใสมะขาม 60 ตน อายุ 18 ป พันธุสีทอง จํานวน 2 ไร ใสรอบตนมะขามเปนทรงพุม ปกติซื้อใสมาตลอด

6. นายจรัส ขัติยะ บานเลขที่ 55 หมู 4 ต.เมืองจัง กิ่ง อ.ภูเพียง จ.นาน ทํานาขาวพันธุ กข10 จํานวน 4 ไร ไดรับปูนโดโลไมท 250 กก. กอนใสปูนโดโลไมทเคยไดผลผลิตขาว 400 กก./ไร โดยใสปุยสูตร 16-20-0 และ 15-15-15 จํานวน 200 กก. ป 2547 ใสปูน โดโลไมท 200 กก./ 4 ไร ไดผลผลิตขาว 450 กก./ไร ป 2548 ใสปูนโดโลไมท 250 กก./ 4 ไร ไดผลผลิตขาว 575 กก./ไร ปนี้ 2549 ใสปูนโดโลไมท 250 กก.

44

7. นายนพพร สิงหสถิตย บานเลขที่ 69 หมู 4 ต.เมืองจัง กิ่ง อ.ภูเพียง จ.นาน ทํานา 1 ไร ปลูกขาวพันธุ กข10 ไดรับปูนโดโลไมท 150 กก./ไร ใสปุยเคมีสูตร 15-15-15 จํานวน 7 กก./ไร ใสปุย 2 ครั้ง กอนใสปูนโดโลไมท ไดผลผลิตขาว 600 กก/ไร ไมมีน้ํา ปที่แลวใสปูนโดโลไมท 850 กก./ไร

กิจกรรมกอสรางระบบอนุรักษดินและน้ํา

บานใหมเจริญราษฎร หมู 4 ต.อายนาไลย อ.เวียงสา จ.นาน ครอบคลุมพ้ืนท่ี 5,242 ไร เกษตรกรไดรับประโยชน 262 ราย งบประมาณ 1,989,400 บาท โดยดําเนินการขุดบอน้ําจํานวน 79 บอ ทางลําเลียงในไรนา 5.5 กม. บอดักตะกอนดิน 33 บอ ทําทอระบายนํ้า 22 จุด แฝกเพ่ือปลูก 300,000 กลา ปลูก 2 ขางทาง ระยะทาง 2 กม. และรอบบอดักตะกอน รองน้ํา สระน้ํา เพ่ือปองกันการชะลางพังทลายของดิน

45

โครงการพระราชดําริ

โครงการสถานีพัฒนาเกษตรท่ีสูงสะจุกสะเกี๋ยง ต.ขุนนาน อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.นาน ครอบคลุมพ้ืนที่ 750 ไร

46

กิจกรรมกอสรางระบบสงนํ้าในไรนา

1. บานเวียงผา บานทรายทอง หมู 9 ต.สาน อ.เวียงสา จ.นาน โดยกองชางไดดําเนินการสํารวจออกแบบระบบสงนํ้าในไรนา แบงแยกจากลํารางน้ําของชลประทาน เปนลํารางใหม ระยะทาง 2,000 เมตร มีพ้ืนที่นาไดรับประโยชน 150 ไร

2. กองชางไดดําเนินการสํารวจออกแบบกอสรางระบบสงน้ําในไรนา บานดอนแกว ต.พระธาตุ อ.เชียงกลาง จ.นาน โดยแบงแยกจากทอระบายนํ้าของถนนเปนลําเหมืองยาว

สรุปประเด็นปญหาและขอเสนอแนะ การตรวจสอบผลสําเร็จการดําเนินงาน (output) ปงบประมาณ 2549

พ้ืนท่ีสํานักงานพัฒนาท่ีดินเขต 6 และ 7

ผลิตหญาแฝกเพื่อปลูก

ปญหา ขอเสนอแนะ 1. บางแหงมีการนําหญาแฝกเพือ่ปลูกไปปลูกผิด

พื้นท่ี คือ ปลูกในพ้ืนท่ีสวนของเกษตรกรรายยอย

1. สรางความเขาใจถึงวัตถุประสงคของการนําแฝกเพ่ือปลูกไปปลูก ตองปลูกในพืน้ท่ีสาธารณะที่เหมาะสม เกิดประโยชนแกชุมชน เชน ริมฝงคลอง ขอบสระน้ํา และริมขอบถนน และ ตองเปนพื้นท่ี PSA ดวย

2. แตละ สพด. มีข้ันตอนการปฏิบัติ การผลิตกลา การตรวจรับกลา การปลูก การดูแลรักษาในพื้นท่ี PSA ไมเปนมาตรฐานเดียวกัน หากมีการตรวจสอบจากภายนอก จะยากแกการชี้แจง

2. ตองสรางความเขาใจในแนวเดยีวกันและกําหนดเปนคามาตรฐานกลาง ใหถือปฏิบัติเหมือนกนัอยาง เครงครัด

3. บางแหงเขาใจผิดวาแปลงขยายพันธุ คือ พืน้ท่ี PSA ของแฝกเพื่อปลูก

3. ควรมีแผนผังการผลิตกลา และพ้ืนท่ี PSA ท่ีแปลงขยายพนัธุแตละแหงจะนําไปปลูก

4. บางแหงหญาแฝกที่ปลูกแหงตาย เนื่องจากบริเวณท่ีปลูกเปนหินกรวด หรืออยูในรมเงาตนไมใหญ

4. ควรติดตามดแูลและปลูกซอมในชวงเวลาที่เหมาะสม

จุดเรียนรูประจําตําบล หมอดินประจาํตําบล จะใชเปนสถานท่ีสําหรับใหความรูกับเกษตรกร ใหคําแนะนํา อบรม

สาธิต และถายทอดเทคโนโลยีใหกับเกษตรกรนําไปปฏิบัติ และเปนท่ีแลกเปล่ียนความรูภูมิปญญาระหวางเกษตรกรและเจาหนาท่ี หรือระหวางเกษตรกรดวยกันเอง

ปญหา ขอเสนอแนะ 1. ปายจุดเรียนรูประจําตําบลไมชัดเจน

เห็นไมเดนชัด 1. ควรทําปายจดุเรียนรูใหมีเอกลักษณ เห็นไดชัดเจน

2. บางแหงยังไมมีความเดนชัดในดานการสาธิตการเรียนรู และการใหบริการเอกสาร

2. ควรสนับสนุนดานวิชาการ และงบประมาณใหมากข้ึนกับจุดเรียนรูท่ีมีผลงานและหมอดนิมีความต้ังใจ ใฝเรียนรู และมีเวลาพอท่ีจะใหคําแนะนํา อบรม สาธิต และใหบริการแกเกษตรกร เพื่อเปนตัวอยางของจุดเรียนรูท่ีประสบผลสําเร็จ เปนท่ีศึกษาดูงานของเกษตรกร นักเรียน นักศึกษา และผูสนใจท่ัวไป

เมล็ดพันธุพืชปุยสด เกษตรกรยอมรับการใชพืชปุยสด และมีความตองการมาก เนื่องจากเม่ือไถกลบปุยพืชสดแลว

ทําใหดนิรวนซุยข้ึน ไถไดงายข้ึน พืชเติบโตไดดี ลดการใชปุยเคมี ลดตนทุนการผลิต ผลผลิตเพิ่ม และมีรายไดเพิ่ม

ปญหา ขอเสนอแนะ 1. บางแหงเกษตรกรไดรับเมล็ดพันธุเปนรา

ใชปลูกไมได 1. สพด. ตองเก็บรักษาเมล็ดพันธุ ในโรงเก็บใหถูกตอง

2. เกษตรกรไดรับเมล็ดพันธุชา ปลูกไมทันในชวงเวลาท่ีเหมาะสม ทําใหตองมีการไถกลบพืชปุยสดกอนอายุท่ีกําหนดเพื่อปลูกพืชหลัก ทําใหประโยชนท่ีจะไดรับจากการปลูกพืชปุยสด จึงไดไมเต็มท่ี

2. สพด. ควรมีการจัดซ้ือจัดจางเองใหทันเวลาและจัดสรรให เกษตรกรใชได ทันกอนฤดูปลูกพืชเศรษฐกิจ

3. อัตราการใชเมล็ดพืชปุยสดยังไมถูกตอง เพราะเกษตรกรใสเฉล่ียตามพื้นท่ีท่ีตนเองมี ทําใหอัตราท่ีใสนอยเกินไป ประโยชนท่ีไดรับจากพืชปุยสดจึงไดไมเต็มท่ี

3. เจ าหน า ท่ีตองใหความรูแก เกษตรกรเกี่ ยวกับประโยชนของพืชปุยสด และแนะนําอัตราการใชพืชปุยสดท่ีเหมาะสมตอพื้นท่ี มิฉะนั้นเกษตรกรจะนําไปหวานเฉล่ียตามพื้นท่ีท่ีตนเองมี

4. การแจกจายใหเกษตรกรไมกระจาย มักจะไดกับเกษตรกรเดิม หรือท่ีเปนเครือญาติหมอดินอาสาอยางตอเนื่อง

4. ประชาสัมพันธใหทราบท่ัวถึง และใหเจาหนาท่ีของหนวยงานเปนผูแจกเอง ไมควรใหหมอดนิอาสาดําเนินการ และแจกจายกระจายใหเกษตรกรรายอ่ืนๆ ท่ียังไมเคยไดรับในปถัดไป

5 เกษตรกรตองการเมล็ดพันธุพืชปุยสดมาก แตปริมาณไมเพยีงพอ

5. - ควรกําหนดเปาหมายความตองการที่แทจริง - ควรกําหนดปริมาณการแจกจายตอราย - สรางจิตสํานึกใหเกษตรกรชวยตนเองโดยแนะนําใหเกษตรกรกันพืน้ท่ีเพาะปลูกของตนเพ่ือปลูกและเก็บเมล็ดพันธุพืชปุยสดไวใชเองในปถัดไป - แนะนําใหเกษตรกรเขาใจถึงประโยชน และซ้ือใชเองได เพราะทางการไมสามารถนํามาแจกจายใหทุกคน - พัฒนาธนาคารเมล็ดพันธุใหเขมแข็ง

6. สพข. สงชนิดเมล็ดพันธุพืชปุยสดไมตรงกับความตองการของ สพด. และสงไมทันฤดูกาลเพาะปลูกของเกษตรกร ทําใหเกษตรกรไดรับเมล็ดพันธุไมตรงกับความตองการ ไมเหมาะท่ีจะปลูกในพื้นท่ี

6. ควรใหแตละ สพด.จัดซ้ือเมล็ดพันธุพืชปุยสดเองใหตรงกับความตองการของเกษตรกรในพ้ืนท่ี ท้ังจํานวนและชนิดของเมล็ดพันธุท่ีเกษตรกรมีความตองการตามแผนท่ีไดสํารวจไวกอนแลว จะทําใหงานการสงเสริมกิจกรรมนี้มีประสิทธิภาพยิ่งข้ึน

ปูนโดโลไมท เกษตรกรยอมรับการใชปูนโดโลไมท และมีความตองการมาก เนื่องจากเม่ือหวานลงดินแลว

ไถกลบท้ิงไวประมาณ 2 สัปดาห จะทําใหดินรวนซุย ไถไดงายข้ึน พืชเติบโตดี ลดการใชปุยเคมี ลดตนทุนการผลิต เพิ่มผลผลิต และมีรายไดเพิ่มข้ึน

ปญหา ขอเสนอแนะ 1. อัตราการใชปูนยังไมถูกตอง เพราะเกษตรกร

ใสเฉล่ียตามพื้นท่ีท่ีตนเองมี ทําใหอัตราท่ีใสนอยเกินไป จึงไดรับประโยชนไมเต็มท่ี

1. เจาหนาท่ีตองใหความรูแกเกษตรกรเกี่ยวกับประโยชนของการใชปูน และแนะนําอัตราที่เหมาะสมตอพืน้ท่ี (ตามผลการวิเคราะหดนิ) การใชปูนจึงจะมีประสิทธิผล

2. การสัมภาษณเกษตรกรถึงประโยชนของการ ใชปูน เกษตรกรจะใหคําตอบในเชิงตัวเลขไดไมชัดเจน บางรายจําไมได ทําใหไมไดคําตอบจากการสัมภาษณ หรือไดขอมูลไมถูกตอง

2. เจาหนาท่ีควรออกแบบฟอรมใหแกเกษตรกรบันทึกอัตราการใชปูน วันท่ีหวานและไถกลบ วันท่ีปลูกพืชเศรษฐกิจ การใชปุยเคมแีละผลผลิตของปท่ีผานมา เปรียบเทียบกับปท่ีมีการใชปูน เพื่อจะไดใหขอมูลท่ีถูกตอง

3. การแจกจายใหเกษตรกรไมกระจาย มักจะแจกเกษตรกรเดิมหรือท่ีเปนเครือญาติหมอดินอาสาอยางตอเนื่องทุกป ซ่ึงถาใสในอัตราท่ีเหมาะสม สามารถปรับสภาพดินกรดได 3-5 ป ไมจําเปนตองใสทุกป

3. ประชาสัมพันธใหท่ัวถึง และใหเจาหนาท่ีของหนวยงานเปนผูแจกเอง ไมควรใหหมอดินอาสาดําเนินการ และแจกจายกระจายใหเกษตรกรรายอ่ืนๆ ท่ียังไมเคยไดรับในปถัดไป

4. ปริมาณไมพอเพียง เกษตรกรมีความตองการมาก

4. - ทําแผนท่ีแสดงความตองการปูนและการใชท่ีดิน - ควรกําหนดพื้นท่ีเปาหมายความตองการที่แทจริง และทําแผนการแจกจายปูนโดยกําหนดปรมิาณการแจกจายตอราย

5. ขาดการประชาสัมพันธในการแจกจายใหเกษตรกรเขาใจวาเปนการสาธิต เกษตรกรจึงรอรับแจกฟรีทุกป ทําใหตลาดไมมีการนาํไปวางจําหนาย

5. - สรางจิตสํานึกใหเกษตรกรตระหนักวา ราชการไมสามารถแจกจายปูนใหท่ัวถึงทุกป เกษตรกรตองชวยตนเอง โดยรวมกลุมกนัเพื่อซ้ือใชเอง และควรนําดินไปตรวจวิเคราะหกอนเพื่อขอคํา แนะนําการใสปริมาณท่ีถูกตอง

6. ผลวิเคราะหคุณภาพปูนจากหองปฏิบัติการของ สพข. และ สวนกลางมีความแตกตางกนัมาก ข้ึนอยูกับความชํานาญของผูวิเคราะห

6. กรมฯ ควรมอบหมายใหหองปฏิบัติการที่มีคุณภาพและไดมาตรฐานเปนผูวิเคราะห และเปนผูรับรองมาตรฐานของปูนกอนท่ีจะจดัสงถึงมือเกษตรกร

แหลงนํ้า และระบบสงนํ้าในไรนา เปนกิจกรรมภายใตการดําเนินงานของกองชาง จากสวนกลาง โดยทําการสํารวจออกแบบ

แลวสงใหแตละ สพข. ไปดําเนินการจางเหมาเอกชน หัวหนา สพด.เปนกรรมการทานหนึ่งในการตรวจรับ

ปญหา ขอเสนอแนะ 1. การจัดทําระบบสงน้ําบางแหงไมไดแจง

หรือประสานงานกับผู ใหญบ าน หรือเกษตรกรในพ้ืนท่ี เกษตรกรบางรายเสียพื้นท่ีในการทําระบบสงน้ํา

1. ควรสรางความเขาใจกับผูใหญบานและเกษตรกรที่เกี่ยวของในพืน้ท่ีกอนเขาดําเนินการ

2. ระบบสงน้ําบางแหงมีการออกแบบไมเหมาะสมตามหลักวิชาการ และมีการลงทุนสูงมากเกินความจําเปน

2. ควรตั้งกรรมการตรวจความเหมาะสมของแบบ รวมท้ังงบประมาณท่ีเหมาะสมกอนการของบประมาณดาํเนินการกอสราง

3. หัวหนา สพด.และหวัหนาหนวยท่ีอยูใน พื้นท่ี ไมคอยมีใครทราบเร่ืองมากอนวา จะดําเนินการท่ีไหนกอสรางตรงบริเวณใด เนื่องจาก สพข.ไมไดแจงให สพด.ทราบเรื่อง

3. สพข. ควรแจงให สพด.ทราบเร่ือง และควรต้ัง หัวหนาหนวยท่ีอยูในพื้นท่ีรวมเปนกรรมการตรวจรับดวย

โครงการพระราชดําริ

ปญหา ขอเสนอแนะ

1. ฐานขอมูลยังไมสมบูรณ 1. รวบรวมขอมูลและจัดทําระบบการเก็บขอมูล 2. ความตอเนื่องของการดําเนนิงาน 2. ควรมีแฟมกจิกรรมตางๆ และสงมอบให ในกรณีท่ี

มีการเปล่ียนแปลงผูรับผิดชอบ 3. ขวัญและกําลังใจของขาราชการที่ปฏิบัติงาน 3. - ควรให สพด. และหนวย บริหารจัดการโครงการ

พระราชดําริในพื้นท่ีรับผิดชอบโดยตรง - ควรจัดใหมีการประกวดผลงานเหมือนกับกิจกรรม หมูบานพัฒนาที่ดิน และใหรางวัลความดีความชอบตามผลงาน

4. ยานพาหนะมีสภาพเกามาก 4. ยานพาหนะควรเปนรถขับเคล่ือน 4 ลอ ท่ีสามารถใชในพืน้ท่ีทุรกันดารได

การกอสรางระบบอนุรักษดนิและน้ํา

ไดแก การขุดบอน้ํา การจัดระบบอนุรักษดินและน้ํา โดยวิธีกล การสรางทางลําเลียง การปลูกแฝก บอดักตะกอน

ปญหา ขอเสนอแนะ 1. บอน้ําในไรนา มีความลึกเพยีง 2-3 เมตร เกบ็น้ํา

ไดไมเพยีงพอไวใชในหนาแลง 1. ควรขุดบอน้ําใหลึกมากข้ึนใหเก็บน้ําไดมากข้ึน

มีน้ําพอใชในหนาแลง 2. บางพื้นท่ีขุดบออยูบนเนนิไมมีทางน้ําไหลเขา

ไมมีน้ําขัง ทําใหเก็บน้ําไดนอย 2. ควรเลือกพื้นท่ีท่ีใหเหมาะสมกับการขุดบอเพื่อ

เก็บกักน้ําไวใชไดในหนาแลง