A R C H I W U M P Y T A Ń

I ODPOWIEDZI (zestaw nr 1 - 13.02.2009)

1. METRO: Najszybszym sposobem podróżowania po Londynie jest bez wątpienia The Tube – londyńskie metro. (15 pkt) a. Która linia jest najstarsza? (1 pkt): METROPOLITAN b. Kiedy dokładnie została otwarta – dzień, miesiąc, rok (1 pkt): 10 STYCZNIA 1863r. c. Która linia jest najdłuższa i ile mil ma trasa? (2 pkt): CENTRAL LINE; 46 mil d. Która linia ma tylko dwie stacje? Jakie to stacje? (3 pkt): WATERLOO & CITY LINE – stacje: WATERLOO i BANK e. Kim dla metra jest Sonia? (2 pkt): SONIA to żeński głos,

który – nagrany – ostrzega pasażerów wsiadających do metra. Jakie zdanie jest z nią kojarzone? (2 pkt): „MIND THE GAP”

f. Która linia nie ma początku ani końca (1 pkt): CIRCLE LINE g. Jakie niezwykłe wydarzenie miało miejsce na trasie linii

Bakerloo 13 maja 1924 roku? (2 pkt) - na stacji linii metra urodziła się dziewczynka, Marie Cordery. W okolicach jakiej stacji? (1 pkt) - Elephant & Castle

h. W jaki sposób Polacy przyczynili się do zmiany sytuacji z pytania 1.g – POLKA URODZIŁA JAKO DRUGA OSOBA W HISTORII SWOJE DZIECKO W LONDYŃSKIM METRZE. Podaj szczegóły: imię i nazwisko - JULIA KOWALSKA, dokładną datę - 19 grudnia 2008r, nazwę linii - JUBILEE LINE i stacji metra - Kingsbury, gdzie miało miejsce drugie takie wydarzenie w historii. (5 pkt)

2. LITERATURA: Beatrix Potter to autorka serii znanych opowiadań dla dzieci o Króliku Piotrusiu. (5 pkt) a. Do jakiej szkoły chodziła? (1 pkt) – nie chodziła do szkoły, uczona była w domu.

b. W jaki sposób doszło do tego, że zaczęła pisać swoje opowiadania? (3 pkt) – poproszono ją o napisanie listu do chorego chłopczyka, a ponieważ nie wiedziała, co pisać, wymyśliła pierwszą ilustrowaną historyjkę o króliczku, która stała się treścią jej listu.

c. Kiedy dokładnie „narodził się” Królik Piotruś – dzień, miesiąc, rok? (1 pkt) – 4 września 1893r.

zestaw nr 2 : 25 pkt – 20.02.2009

1. HISTORIA: W średniowieczu angielskie wojsko zasłynęło z wynalezienia i stosowania nowoczesnej broni, prawdziwej broni masowej zagłady – jak na owe czasy oczywiście. Dzięki tej broni Anglicy i Walijczycy wygrywali wiele bitew, nawet jeśli przeciwnik miał znaczącą przewagę liczebną. (12 pkt) Co to za broń? (1 pkt) – długi łuk / długi łuk angielski. Jak brzmi jej angielska nazwa? (1 pkt) - longbow

b. W których wiekach przeżywała swój największy rozkwit? (1 pkt) – XIV – XV wiek

c. Dlaczego od szesnastego wieku zaczęło zmniejszać się jej znaczenie? (2 pkt) – wynaleziono wtedy proch strzelniczy, którego zastosowanie okazało się być bardziej śmiercionośne.

d. W którym roku (1 pkt) – 1415 i gdzie (1 pkt) – pod Agincourt / Azincourt wojownicy króla Henryka V – używając tej właśnie broni – odnieśli spektakularne zwycięstwo nad Francuzami?

e. Jaki gest, obraźliwy i używany do dziś, został – według legendy – spopularyzowany w czasie tej bitwy przez wojowników używających tej broni? (2 pkt) – pokazywanie nieprzyjacielowi dwóch palców – wskazującego i środkowego, uniesionych na kształt litery V, gdzie wnętrze dłoni skierowane jest ku pokazującemu.

f. Jakie jest – dość nieprawdopodobne – wyjaśnienie sensu używania przez piętnastowiecznych wojowników tego gestu wobec wrogów? (3 pkt) – podobno Francuzi mieli zwyczaj obcinać pojmanym łucznikom te dwa palce, by uniemożliwić im dalszą walkę. Używając tego gestu pokazywali więc łucznicy wrogom, że nadal mogą walczyć. Historycy twierdzą jednak, że na polu walki nikt nie mógłby sobie pozwolić na podobne marnowanie czasu i zamiast bawić

się w obcinanie palców, wrogów po prostu by zabijano.

2. SYMBOLE: Flaga Zjednoczonego Królestwa to Union Jack. Jak sama nazwa wskazuje, składa się z kilku części, reprezentujących części tego państwa. (13 pkt)

a. jaki element reprezentuje Anglię (1 pkt) – krzyż św. Jerzego i jak wygląda (2 pkt) – czerwony krzyż na białym tle.

b. jaki element reprezentuje Szkocję (1 pkt) – krzyż św. Andrzeja i jak wygląda (2 pkt) – biały krzyż w kształcie litery X na niebieskim tle.

c. jaki element reprezentuje Irlandię Pn krzyż św. Patryka (1 pkt) i jak wygląda (2 pkt) - czerwony krzyż w kształcie litery X na białym tle.

d. dlaczego na Union Jacku nie ma elementu symbolizującego Walię? (2 pkt) – flaga ta powstała pierwotnie w 1606r. na znak unii personalnej pomiędzy Anglią i Szkocją (Jakub I był jednocześnie królem Szkocji, Jakubem VI). Walia była już wtedy częścią Anglii i jako taka nie została osobno ujęta. W 1801 dodano krzyż św. Patryka jako znak unii z Irlandią.

e. Jaki musiałby to być element, żeby pasować logicznie do pozostałych? (2 pkt) – ponieważ wszystkie elementy to krzyże patronów poszczególnych części Zjednoczonego Królestwa, mógłby to być krzyż św. Dawida, patrona Walii (złoty krzyż na czarnym tle). Pojawiły się jednak propozycje wkomponowania walijskiego smoka do flagi UK.

zestaw nr 3 : 25 pkt 1. MONARCHIA: W Wielkiej Brytanii dziedziczenie tronu regulowane jest specjalnym Aktem o Sukcesji (o Następstwie Tronu) z początków XVIII wieku.

a. Kto jest automatycznie wykluczany z linii sukcesji (chodzi o coś związanego z religią)? (2 pkt) – osoby, które przeszły na katolicyzm lub poślubiły kogoś wyznania rzymsko-katolickiego (monarcha jest jednocześnie głową Kościoła Anglikańskiego).

b. Podaj przykład przynajmniej jednej osoby, nadal żyjącej, która z tego powodu wykluczyła się z linii sukcesji. (3pkt) są to np. George Windsor, The Earl of St. Andrews; Edward Windsor, Baron Downpatrick; Lord Nicholas Windsor; Prince Michael of Kent, son of George, Duke of Kent.

c. Gdyby jakaś katastrofa zmiotła z powierzchni ziemi wszystkie dzieci i wszystkich wnuków i wnuczki królowej Elżbiety II (za jej życia), kto byłby następcą tronu? (2 pkt). David Armstrong-Jones, wicehrabia Linley. Obecnie jest 13 w kolejce do tronu.

d. Kim jest ta osoba dla Elżbiety II? (2 pkt) - siostrzeniec Królowej (syn jej nieżyjącej siostry, księżniczki Małgorzaty)

e. Do kogo w rodzinie królewskiej zwrócilibyśmy się „Your Royal Highness” a do kogo „Your Majesty”? (2 pkt) Your Majesty – do Królowej; Your Royal Highness – do członków rodziny królewskiej posiadających tytuł HRH (His/Her Royal Highness)

f. Wymień przynajmniej cztery niezależne państwa (poza Zjednoczonym Królestwem), w których głową państwa jest królowa Elżbieta II. (4 pkt) – Canada, Australia, Nowa Zelandia, Jamajka, Barbados, Bahamy, Grenada, Papua Nowa Gwinea, the Solomon Islands, Tuvalu, Saint Lucia, Saint Vincent and the Grenadines, Belize, Antigua i Barbuda, Saint Kitts and Nevis 2. WALIA: Wkrótce Walia obchodzić będzie swoje narodowe święto, Dzień Świętego Dawida. A. Kiedy dokładnie jest ten dzień? (2 pkt) – 1 marca B. Jakie zwierzę i roślina są uważane za symbole patrona Walii? (2 pkt) – gołębica i por C. Podobno współcześni nadali mu przezwisko 'Dewi Ddyfrwr'. Co ono oznacza? (2 pkt) i dlaczego – według podań – było dla niego odpowiednie? (2 pkt) – Dawid Pijący Wodę (mniej więcej). Podobno prowadził niezwykle ascetyczny, surowy tryb życia, jedząc tylko chleb i zioła i pijąc wyłącznie wodę. D. Do jakiej grupy języków należy język walijski? (2 pkt) – jest to język celtycki.

zestaw nr 4 : 20 pkt – 6.03.2009

1. C I E K A W E M I E J S C A: W Wielkiej Brytanii popularne są tzw. ‘Theme Parks’ – parki rozrywki, przypominające gigantyczne wesołe miasteczka, gdzie cała rodzina może spędzić mnóstwo czasu i wydać sporo pieniędzy. Jednym z bardziej znanych jest ALTON TOWERS.

a. W jakim hrabstwie się znajduje? (1 pkt) STAFFORDSHIRE b. W jakich pokojach tematycznych można zatrzymać się na noc w hotelu

Alton Towers? (wymień trzy) (3 pkt) Sleepover Room, Arabian Nights, Big Pyjama, Celebration, Chocolate, Imperial, Benjamin Bunny, Peter Rabbit, Tatty Teddy.

c. Kiedy w tym roku nastąpi otwarcie głównego sezonu? (2 pkt) 28 marca 2009r.

d. Ile będzie musiała zapłacić za bilet do parku czteroosobowa rodzina, kupująca bilet przez Internet? (2 pkt) £81

e. Jakiego rodzaju atrakcją jest Nemesis i ile trzeba mieć wzrostu, żeby z niej skorzystać? (2 pkt) Kolejka górska; 1,4 m.

2. C I E K A W I L U D Z I E: W 1488 roku w północnym Yorkshire, w jaskini niedaleko miasteczka Knaresborough urodziła się dziewczynka imieniem Ursula, która przeszła do historii jako Mother Shipton.

f. Jakie dziwne zjawiska towarzyszyły – podobno, według relacji kobiety, która doglądała jej piętnastoletniej matki – narodzinom Ursuli? (2 pkt) rozległ się niesamowity grzmot, a w powietrzu rozszedł się zapach siarki.

g. Mother Shipton miała dar przepowiadania przyszłości. Jakie ważne wydarzenia historyczne przepowiedziała? Podaj dwa. (2 pkt) np. zwycięstwo nad Hiszpanią 1513, likwidacja klasztorów, Wielki Pożar Londynu 1666, rozgromienie Armady 1588, odkrycie Australii, ruch sufrażystek, wojna światowa itp.

h. Przewidziała też powstanie wielu znacznie późniejszych wynalazków, których używamy w dzisiejszych czasach. Podaj przynajmniej dwa przykłady. (2 pkt) np. samochód, telefon, samolot, łódź podwodna, film itp.

i. W parku, gdzie znajduje się jej jaskinia, jest także szczególna ‘studnia’ – najstarsza atrakcja turystyczna Anglii. Jak się nazywa i z czego słynie? Petrifying Well. Dlaczego wiszą przy niej różne dziwne przedmioty (4 pkt) – ludzie (często sławni goście) zostawiają tam różne należące do siebie przedmioty, by – na skutek działania kapiącej, wysoko zmineralizowanej wody – skamieniały. Część z nich można potem oglądać w muzeum.

zestaw nr 5 : 20 pkt – 13.03.2009

1. 6 maja 1891 roku w szwajcarskiej gazecie „Journal de Geneve” ukazała się – według pewnego przekazu – wiadomość, która wstrząsnęła całą Anglią, związana z pewną osobą, drogą sercu każdego mieszkańca Wyspy. Co to była za wiadomość? (2 pkt) - była to wiadomość o śmierci Sherlocka Holmesa w wodach wodospadu Reichenbach (4 maja 1891) w czasie walki z profesorem Moriartym, swoim największym przeciwnikiem.

2. Jaki sławny kliper znajduje się w Greenwich? Wyjaśnij jego związek z herbatą, wełną i whisky. (2 pkt) – jest to Cutty Sark, szkocki dziewiętnastowieczny żaglowiec, którym przewożono herbatę z Chin i wełnę z Australii. Jego nazwę nosi jedna ze szkockich whisky.

3. W południowym narożniku University College London znajduje się niezwykły pomnik pewnego sławnego prawnika i filozofa z przełomu XVIII i XIX wieku. Jak się nazywał ten filozof i na czym polega niezwykłość jego pomnika? (2 pkt) – „pomnik” Jeremy’ego Benthama to w istocie jego zabalsamowane zwłoki, wystawione w szafie ze szklanymi drzwiami. Jedynie głowa została zastąpiona woskową, gdyż uległa zniszczeniu.

4. Gdzie w Londynie zobaczysz motto stolicy Irlandii Północnej: „Pro Tanto Quid Retribuamus” i co ono oznacza? (2 pkt) – na nabrzeżu Tamizy, na statku – muzeum HMS Belfast. Oznacza mniej więcej: Cóż damy w zamian za tak wiele? i jest fragmentem Psalmu 116.

5. Gdzie w Londynie przy ul. Baker Street znajduje się dom oznaczony numerem 221b (między jakimi numerami)? (2 pkt) Jest to muzeum Sherlocka Holmesa, a znajduje się właściwie pod numerem 239, lub – jak to przekazują niektóre źródła – między numerem 237 a 239.

6. Ta flaga nosi nazwę „Union Jack. A jak nazywa się ta?: (2 pkt) – Jolly Roger (to ogólna nazwa wszystkich pirackich bander). Taką, jak ta obok, posługiwał się sławny pirat Edward England i czasem flaga nosi jego nazwę.

7. Od wieku XVI morza świata dostały się pod panowanie korsarzy i piratów, z Anglicy wiedli wśród nich prym. Czym różnili się jedni od drugich? (2 pkt) – korsarz to „legalnie” działający pirat, czyli taki, pracował na zlecenie panującego monarchy, grabiąc przede wszystkim okręty należące do konkurencyjnego mocarstwa.

8. O co Anglia toczyła wojnę z Chinami w pierwszej połowie dziewiętnastego wieku? Chodzi o nazwę pewnej substancji (2 pkt). – Była to tzw. wojna opiumowa

9. Do czego piraci używali na swoich statkach kota o nietypowej liczbie ogonów? Ile właściwie było tych ogonów? (2 pkt) – był to „kot o dziewięciu ogonach” – czyli bicz do wykonywaniu na okrętach kar cielesnych.

10. Dwa z zamieszczonych w dzisiejszym zestawie pytań związane są z pewną bardzo znaną postacią literacką. Które to pytania? (2 pkt) chodzi o Sherlocka Holmesa – pytania nr 1 (śmierć Sherlocka) i 5 (dom Sherlocka).

zestaw nr 6 : 20 pkt – 20.03.2009

LONDYŃSKIE POMNIKI: Kogo lub co przedstawiają te sławne londyńskie pomniki (1 pkt) i gdzie dokładnie się znajdują (1 pkt)?

Pomnik Królowej Wiktorii

(Victoria Memorial) przed

Buckingham Palace.

Pomnik Anterosa (brat Erosa, grecki bożek

miłości bezinteresownej). Ponieważ ludzie

zaczęli błędnie określać go mianem posągu

Erosa, rozpowszechniono dla niego nazwę

Anioła Chrześcijańskiego Miłosierdzia,

żeby zachować ideę oryginalnej nazwy.

Pomnik admirała Horatio

Nelsona na szczycie jego

kolumny na Trafalgar Square

Guy the Gorilla, pomnik ulubieńca

londyńczyków, wielkiego goryla, który

mieszkał w tutejszym zoo przez ponad 30

lat. Pomnik znajduje się w zoo, przed

wejściem do pawilonu małp.

Pomnik Piotrusia Pana

w Kensington Gardens.

Pomnik Florence Nightingale

przy Waterloo Place

Pomnik olbrzymiego pływaka na

południowym brzegu Tamizy,

niedaleko Tower Bridge i City Hall

Pomnik Wielkiego Pożaru

Londynu, położony 202 stopy od

miejsca wybuchu pożaru, na

skrzyżowaniu Monument Street i

Fish Street Hill (czyli położony

płasko wskazałby miejsce wybuchu

na Pudding Lane, bo ma 202 stopy

wysokości).

Pomnik ‘The Meeting

Place’ na dworcu

kolejowym St.

Pancras.

Pomnik

Sherlocka

Holmesa

przy

wejściu do

stacji metra

Baker

Street.

zestaw nr 7 : 20 pkt- 27 marca)

1. W jedenastym wieku w pewnym środkowoangielskim hrabstwie pewien okrutny hrabia gnębił swoich poddanych wysokimi podatkami. Jego piękna i dobra żona błagała go o to, by był bardziej litościwy. Mąż zgodził się, pod warunkiem, że jego żona ... właśnie, co zrobi?

a. jak nazywał się hrabia? (1 pkt) – Leofryk III, hrabia Mercji b. jak nazywała się jego żona? (1 pkt) – Lady Godiva c. w jakim hrabstwie i mieście mieszkali? (1 pkt) Mercja (Mercia),

Coventry d. co musiała zrobić żona, żeby hrabia zgodził się obniżyć podatki? (2

pkt) Musiała przejechać nago na koniu ulicami miasta, osłonięta jedynie długimi włosami.

---------------------------------------------------------------------------- 2. W mitologii walijskiej funkcjonuje dobrze znana legenda o pewnym

trzynastowiecznym księciu, mieszkającym u podnóża góry Snowdon, który miał wiernego psa. Pies ten, pozostawiony pewnego razu na straży książęcego synka, pokonał czyhającego na niego wilka, a dziecko ukrył. Książę, po powrocie z polowania... właśnie, co zrobił?

a. jak nazywał się książę? (1 pkt) Llywelyn b. jak nazywał się jego pies? (1 pkt) Gelert c. Co dziś upamiętnia te wydarzenia? (1 pkt) kopiec z głazów, usypany na

grobie Gelerta przez ogarniętego wyrzutami sumienia księcia d. Co zrobił książę po powrocie z polowania? (2 pkt) – nie mogąc znaleźć

syna i podejrzewając Gelerta o to, że zabił lub skrzywdził dziecko, w ataku szału zabił wiernego psa.

---------------------------------------------------------------------------- 3. Pewna piękna pani została uwięziona w wieży i zaklęta przez złe moce tak,

że mogła na otaczający ją świat spoglądać jedynie przez zwierciadło. Pewnego razu, gdy siedziała przy swoim warsztacie tkackim i zerkała przez lustro na świat za oknem, zobaczyła przystojnego rycerza, w którym zakochała się natychmiast bez pamięci. Chcąc zobaczyć coś więcej niż tylko jego odbicie, podbiegła do okna i... no właśnie, co się stało?

a. jak nazywała się piękna pani? (1 pkt) Elaine, Elaine Astolat, Pani z Shalott

b. jak nazywał się przystojny i dzielny rycerz? (1 pkt) Lancelot c. któremu królowi służył? (1 pkt) Królowi Arturowi d. jaki zamek znajdował się niedaleko? (1 pkt) Camelot e. co stało się w momencie, gdy pani wyjrzała przez okno?(1 pkt)

„zwierciadło pękło w odłamków stos”, zwiastując wypełnienie ponurej klątwy

f. co postanowiła zrobić pani, wiedząc, że wkrótce umrze?(2 pkt) postanowiła przed śmiercią uwolnić się z wieży i choć raz ujrzeć ukochanego Lancelota

g. jak zakończyła się ta historia? (2 pkt) Elaine wsiadła do łódki, napisała na burcie swoje imię i popłynęła rzeką w stronę Camelotu. Umarła jednak po drodze, a Lancelot, widząc jej ciało w łodzi, docenił jej niezwykłą urodę.

h. który poeta upamiętnił w swoim poemacie tę legendę? (1 pkt) Alfred Tennyson – „The Lady of Shalott”

zestaw nr 8 : 30 pkt - 4 kwietnia

O jakie książki chodzi? (1 pkt) Kto jest ich autorem? (1 pkt)

1. Sierota w dziwnym domu, tajemniczy wujek, chorowity kuzyn i kochający zwierzęta chłopiec z wrzosowisk

2. Dziewczynka o nadprzyrodzonych zdolnościach, miłość do książek, koszmarna rodzinka i potworna dyrektorka szkoły

3. Piękny owczarek szkocki w drodze do domu 4. Dziwny lekarz w afrykańskim królestwie i król uwielbiający słodycze 5. Chłopczyk wychowany przez wilki, wąż, pantera i niedźwiedź 6. Irytujące piaskowe stworzenie, spełniane życzenia i magia kończąca

się o zachodzie słońca 7. Z pamiętnika czarnego konia 8. Fantastyczna czwórka w walce ze złą czarownicą 9. Skarby, piraci i tajemnicza mapa, a przy tym problemy

dorastającego chłopca 10. Sierota, martwy wujek, szpiedzy i międzynarodowy spisek 11. Sierota i przyjaciele w walce ze szkolnym terrorem, tajne

stowarzyszenie i sadystyczna ‘ropucha’ 12. Chłopiec z angielskiej prowincji, duchy i walka w obronie

zagrożonego cmentarza 13. Młodociany geniusz – przestępca i uprowadzenie wróżki 14. Brzemienna w skutki wyprawa tam i z powrotem 15. Podążając za białym królikiem

Nr pytania Autor książki – imię i nazwisko Tytuł książki

1 Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogórd

2 Roald Dahl Matylda

3 Eric Knight Lassie wróć!

4** Hugh Lofting Poczta doktora Dolittle

5 Joseph Rudyard Kipling Księga dżungli

6 Edith Nesbit Pięcioro dzieci i coś

7 Anne Sewell Mój kary / Czarny Książę / Czarny Diament

8 Clive Staples Lewis Opowieści z Narni – Lew, czarownica i stara szafa

9 Robert Louis Stevenson Wyspa Skarbów

10* Anthony Horowitz Alex Rider. Misja Błyskawica

11 Joanne Kathleen Rowling Harry Potter i Zakon Feniksa

12*** Terry Pratchett Johnny i zmarli

13 Eoin Colfer Artemis Fowl

14 John Ronald Reuel Tolkien Hobbit czyli tam i z powrotem

15 Lewis Carroll

(wł. Charles Lutwidge Dodgson) Alicja w krainie czarów

* informacje tu przedstawione zdumiewająco dobrze pasują też do fabuły „Kościanego Przyjemniaczka” Dereka Landy’ego, tak więc punkty i dla tych, którzy zaproponowali taką odpowiedź ** Wielu z was zaznaczyło tutaj książkę Williama Steiga o Doktorze de Soto – ponieważ Steig był Amerykaninem (polskiego zresztą pochodzenia), nie pasuje nam zupełnie do kategorii książek brytyjskich i irlandzkich! *** Po jednym punkcie dla tych, którzy zaznaczyli tutaj Księgę cmentarną Neila Gaimana. Zgadza się mniej więcej połowa naszego streszczenia☺ **** W przypadku powieści będących jedną z cyklu za podanie jedynie nazwy cyklu otrzymaliście 1,5 pkt (np. Opowieści z Narnii, Harry Potter, Doktor Dolittle)

zestaw nr 9 : 30 pkt -11 kwietnia

1. W Wielki Czwartek co roku panujący monarcha rozdaje tradycyjną jałmużnę specjalnie wyselekcjonowanym biednym. Ilu kobietom i ilu mężczyznom rozda w tym roku pieniądze królowa Elżbieta II? (2 pkt) – 83 kobietom i 83 mężczyznom. Dlaczego akurat tylu? (2 pkt) – po jednej kobiecie i jednym mężczyźnie na każdy rok swojego życia – królowa ma 83 lata. Z jakich monet, wybitych specjalnie na tę okazję, składa się pełny zestaw wielkoczwartkowy? Podaj angielskie nazwy tych czterech monet. (2 pkt) – są to jedno-, dwu-, trzy- i czteropensówka o nazwach: Maundy Penny (penny), Maundy Twopence (half groat), Maundy Threepence (joey ), Maundy Fourpence (groat)

2. Innym wielkoczwartkowym zwyczajem jest mycie nóg dwunastu osobom. W przeszłości dokonywał tego również panujący monarcha, który jednak wielokrotnie wymigiwał się z tego niewdzięcznego zadania. Na przykład w XVII wieku jeden z monarchów (który? – 2 pkt) – był to Karol I (Charles I) w 1639 roku. odmówił wzięcia udziału w tej ceremonii z powodu szalejącej zarazy. (Wymieniany przez Was najczęściej Karol II w ogóle zrezygnował z tej tradycji, zamieniając ją na „bardziej higieniczną” – rozdawanie pieniędzy. Zwyczaj został na krótko przywrócony przez jego następcę, Jakuba II, ale z kolei jego następca, William III, postanowił zrzucić mało przyjemny obowiązek na kogo innego. Postawa Karola II i Williama III nie miały jednak związku z epidemiami) Obecnie zadanie to należy – na poziomie krajowym – do... kogo? (2 pkt) – do arcybiskupa Canterbury (obecnie jest nim Rowan Williams)

3. W Wielki Piątek tradycyjnie je się w Anglii słodkie bułeczki z rodzynkami. Jak brzmi ich nazwa (2 pkt) – hot cross buns i co w ich wyglądzie ma się kojarzyć z tym właśnie świętem? (2 pkt) – mają na wierzchu zrobiony z ciasta rysunek w kształcie krzyża

4. Bułeczki te miały mieć – według lokalnych przesądów – wiele cudownych właściwości, dla których warto było je upiec w Wielki Piątek i długo przechowywać. a) – stare i czerstwe miały chronić domy przed pożarem (2 pkt) b) – zabrane na statek miały chronić go przed zatonięciem (2 pkt) c) – czerstwe, rozkruszone i dodane do mleka miały pomagać na bóle brzucha (2 pkt)

5. W Wielką Sobotę w małym miasteczku na angielskiej prowincji odbywa się tradycyjna parada połączona z pokazem tańców tzw. Kokosowych Tancerzy. a) – które miasteczko jest areną tego widowiska (2 pkt) - Bacup b) – jak wyglądają twarze tancerzy (2pkt)? - są poczernione c) – jak wyglądają ich stroje (2 pkt) – mają czarne bluzy, biało-czerwone kilty, czarne bryczesy i białe długie skarpety d) – co przedstawia ta mapka (2 pkt) - jest to trasa tegorocznej parady zespołu e) – ilu jest tancerzy i co trzymają w rękach (2 pkt) – jest ich ośmiu (plus 1, zaganiacz), a trzymają girlandy.

zestaw nr 10 : 30 pkt - 18 kwietnia

1. Skąd się wzięły... a. ... wielkanocne zajączki i kolorowe jajka? Według jednej z wielu legend pochodzących jeszcze z czasów anglosaskich, pewna bogini o imieniu EOSTRE dokończ tę legendę (5 pkt) – chcąc uratować ptaka przed zimą zamieniła go w zajączka, który – by nie martwił się utratą skrzydeł – znosił raz w roku kolorowe jajka b. ... angielska nazwa Wielkanocy? podaj przynajmniej jedną z teorii. (3 pkt) – od imienia tejże bogini, Eostre (EASTER)

2. Co kryje się za tymi zwyczajami? a. egg hunt (2 pkt) – poszukiwanie czekoladowych jajeczek b. pace egging (2 pkt) – dekorowanie jajek, farbowanie i malowanie ich w różne wzory, a także – chodzenie po domach i proszenie o pisanki lub wystawianie sztuk ulicznych na temat odradzającego się życia c. egg jarping (2 pkt) – zabawa polegająca na stukaniu jajkami w jajka przeciwnika – wygrywa ten, który pierwszy stłucze jajko przeciwnika d. egg rolling (2 pkt) – toczenie jajek po zboczu 3. Co dzieje się w czasie świąt wielkanocnych lub niedługo po tych świętach w następujących miejscach? a. Ardingly, West Sussex (2 pkt) – Harness Horse Parade - parada zaprzęgów konnych b. Gawthorpe, Yorkshire (2 pkt) – World Coal Carrying Contest - mistrzostwa świata w noszeniu węgla c. Hallaton, Leicestershire (2 pkt) – Hare Pie Scramble - rzucanie pasztetem z zająca (nazywa się Hare Pie, ale robiony jest z wołowiny) i Bottle Kicking Match – przekopywanie „butelki” czyli baniaczka z piwem (współzawodnictwo między dwoma sąsiadującymi wioskami) d. Biddenden, Kent (2 pkt) – Biddenden Maids Charity – festyn dobroczynny ku pamięci dwóch sióstr – syjamskich bliźniaczek z Biddenden e. Hungerford, West Berkshire (2 pkt) – Tutti Day – parada ‘tutti’ na czele z Orange Manem, który rozdaje kobietom pomarańcze f. Dinas Bran, niedaleko Llangollen (2 pkt) – mieszkańcy wioski spotykają się na szczycie wzgórza i o wschodzie słońca, fikając koziołki, tańczą taniec witający nadejście świątecznego poranka g. Toome, Antrim (2 pkt) – Toome Fair – jarmark wielkanocny

zestaw nr 11 : 30 pkt - 25 kwietnia

NAUKA – uzupełnij informacje:

KAROL DARWIN, urodzony ponad trzysta lat po Koperniku, stał się dla nauk przyrodniczych tym, kim Kopernik dla astronomii, a jego dzieło, „O POCHODZENIU GATUNKÓW” może być pod względem kontrowersji, które wzbudziło, a także znaczenia dla rozwoju swojej dziedziny wiedzy porównane do dzieła Kopernika „O obrotach sfer niebieskich” .

CHARLES BABBAGE, genialny dziewiętnastowieczny matematyk, który całe życie poświęcił projektowaniu maszyny ANALITYCZNEJ Ta – nigdy nie zbudowana ze względów praktycznych, wykorzystana została jednak w wieku dwudziestym do opracowania pierwszych komputerów.

JOHN HARRISON / JOHN HADLEY, osiemnastowieczny samouk i fanatyk zegarów, zasłynął dzięki wynalezieniu SPECJALNEGO CHRONOMETRU / SEKSTANSU – przyrządu, który umożliwił żeglarzom ustalanie swojej pozycji na morzu w sytuacjach, gdy nie widać już lądu.

EDMUND HALLEY był naukowym geniuszem – astronomem, kartografem, geografem, matematykiem, meteorologiem itp. itd. Dziś docenia się przede wszystkim jego zasługi dla rozwoju astronomii. Ma na przykład swój krater na Marsie, krater na księżycu i – przede wszystkim – własną KOMETĘ, która ostatnio odwiedziła nas 23 lata temu i znowu wróci za 52 lata.

Urodzony w Szkocji wybitny lekarz i bakteriolog, ALEKSANDER FLEMING, sprawił, dzięki odkryciu PENICYLINY, że wiele chorób wywoływanych przez bakterie można skutecznie leczyć.

Badając prawa rządzące ruchem ciał na ziemi i ruchem ciał niebieskich, ISAAC NEWTON. doprowadził do zaakceptowania teorii heliocentryzmu, która od czasów Kopernika poddana była ciągłej krytyce. A pomimo, że zajmował się fizyką, matematyką, optyką czy studiowaniem Biblii, to i tak w powszechnej świadomości kojarzy się z pewnym owocem - JABŁKIEM!

Historia słynnej genetyczki, ROSALIND FRANKLIN, to dzieje wielkiej naukowej niesprawiedliwości: pomimo, że dokonała wielu przełomowych odkryć dotyczących struktury DNA, nie otrzymała za nie nagrody Nobla: ta przypadła JAMESOWI WATSONOWI, FRANCISOWI CRICKOWI i Maurice’owi Wilkinsowi.

Wielu z was

znalazło

informację o

Johnie

Hadleyu –

rzeczywiście

jego zasługi są

na tym polu

wielkie, więc

choć nie był

ani samo-

ukiem, ani nie

wiadomo nic o

jego fascynacji

zegarami,

postanowiliś-

my uznać tę

odpowiedź

(za 3 pkt)

Zestaw podwójny nr 12-13:60 pkt -9 maja

WODZOWIE I WŁADCY –

OLIVER CROMWELL, choć nie król, zdobył władzę równą królewskiej, piastując przez pięć lat stanowisko „LORDA PROTEKTORA”. Choć sprzeciwiał się zasadom władzy królewskiej, na swojego następcę mianował syna, RICHARDA Po zakończeniu tego eksperymentalnego w dziejach Anglii okresu, ponad dwa lata po jego śmierci, jego ciało zostało wykopane, a on sam – pozbawiony głowy! Przerwana dynastia powróciła na tron, a Anglia już nigdy więcej nie próbowała zostać republiką.

BOUDICCA (BOADICEA), poprowadziła swój lud do walki przeciwko Rzymianom, okupującym Brytanię przed dwoma tysiącami lat. Po klęsce w roku 61 n.e. – popełniła – według niektórych przekazów samobójstwo, zażywając truciznę.

ELŻBIETA PIERWSZA miała – według własnych słów – ciało słabej kobiety, lecz serce i żołądek króla – króla Anglii. Wstąpiwszy na tron po śmierci MARII TUDOR, w ciągu długiego panowania umocniła angielski protestantyzm, pokonała słynną hiszpańską ARMADĘ i wprowadziła Anglię w epokę wspaniałego rozkwitu kultury. Jej śmierć położyła kres dynastii TUDORÓW JOHN CHURCHILL jest uważany za jednego z największych dowódców świata. Pogłoski o jego śmierci (w rzeczywistości przeżył jeszcze 13 lat) w czasie jednej z niezwykle krwawych bitew z armią francuską (pod MALPLAQUET) zaowocowały powstaniem piosenki, jak to poszedł na wojnę, a oczekująca go długo żona otrzymała wiadomość, że zginął. Piosenka ta, której melodia jest dziś bardzo znana w całym świecie anglojęzycznym za sprawą przejęcia jej przez For He’s a Jolly Good Fellow, jest jedną z najbardziej znanych ludowych piosenek francuskich i podobno nucona była przez samego Napoleona!

NICHOLAS BREAKSPEAR to jedyny jak dotąd Anglik, który, przybrawszy imię ADRIANA IV, zasiadał na stolicy Piotrowej, a było to w wieku XII

1

2

3

4

5

6

7 8

9

10

11

12

13 14

Sir ROBERT WALPOLE jest uważany za pierwszego premiera Wielkiej Brytanii. MARGARET THATCHER była jedyną kobietą piastującą dotychczas to stanowisko, a GORDON BROWN jest tym, który piastuje je obecnie.

Walcząc z Hiszpanami, HORATIO NELSON stracił rękę, a osiem lat później strzał francuskiego snajpera, trafiając w kręgosłup, pozbawił go życia w czasie bitwy pod TRAFALGAREM, zakończonej największym zwycięstwem morskim wojsk brytyjskich.

W młodości korespondent wojenny i żołnierz, potem parlamentarzysta, minister spraw wewnętrznych, polityk budzący wielkie kontrowersje. W czasie drugiej wojny światowej stał się prawdziwym mężem opatrznościowym, który poprowadził Wielką Brytanię do odparcia niemieckiej agresji - jako najbardziej chyba znany premier tego kraju w całej jego historii. Chodzi oczywiście o WINSTONA CHURCHILLA, często przedstawianego z nieodłącznym CYGAREM w ustach, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie LITERATURY GEORGE III był pierwszym królem Zjednoczonego Królestwa. Był władcą bardzo popularnym wśród poddanych, choć ciężka choroba, PORFIRIA, mylona wtedy z chorobą psychiczną, na długie okresy wyłączała go z życia publicznego. Uważa się, że największą jego porażką polityczną była utrata KOLONII W AMERYCE PÓŁNOCNEJ, co mogło przyczynić się do pogorszenia się jego i tak niezbyt dobrej kondycji psychicznej.

Urodzona w Manchester, EMMELINE PANKHURST w ciągu siedemdziesięciu lat swojego życia stała się przywódczynią kobiet walczących o prawa wyborcze i w ogóle o równouprawnienie. W walce wspierał ją nie tylko mąż, Richard, ale także wszystkie dzieci, a szczególnie najstarsza córka, CHRISTABEL. ALFRED WIELKI (Ælfrēd) z dynastii WESSEX / CEDRYKA jest jedynym angielskim królem obdarzonym przydomkiem „Wielki” – „The Great”. Kiedy był dzieckiem, nikt nie mógł przewidzieć jego późniejszej chwały – miał trzech starszych braci, a zatem nikłe szanse na zdobycie korony. Czasy jednak były wtedy niebezpieczne, tak więc na tronie zasiadł już w wieku 22 lat. Większość panowania wypełniły mu walki z wojowniczymi najeźdźcami zza morza, DUŃCZYKAMI, z którymi udało mu się ostatecznie zaprowadzić pokój. Kilku z Was znalazło informację o królu Kanucie – ponieważ rzeczywiście zasiadał też na tronie Anglii, choć nie był władcą angielskim, i miał przydomek „Wielki”, postanowiliśmy przyznać za tę odpowiedź 1 pkt. Niestety tylko jeden, gdyż nie zgadzają się pozostałe dane, miał np. tylko jednego brata!

15 16 17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28 29

30

Zestaw nr 14: 25 pkt - 16 maja KINO

Jako jedyny spoza Wysp, George Lazenby zagrał najsłynniejszego angielskiego szpiega, stworzonego przez Iana Fleminga. Poza nim w rolę tę wcielili się Szkot: Sean Connery, Irlandczyk: Pierce Brosnan, mieszaniec – prawie Walijczyk: Timothy Dalton oraz dwóch prawdziwych Anglików: Roger Moore i Daniel Craig. ----------------------------------------------------------------------------------- W serii przygód Harry’ego Pottera Alan Rickman gra nauczyciela eliksirów, a Emma Thompson – nauczycielkę wróżbiarstwa. Para ta zagrała małżeństwo w filmie „To właśnie miłość (Love Actually)”, a w filmie „Rozważna i Romantyczna (Sense and Sensibility” (według powieści Jane Austen) jego bohater ożenił się z siostrą jej bohaterki. .Helen Mirren zagrała role aż trzech angielskich królowych: Elżbiety I, Charlotty i Elżbiety II, a za rolę obecnej otrzymała Oskara! ----------------------------------------------------------------------------------- W latach siedemdziesiątych, ta grupa sześciu komików, o nazwie „Monty Python” zdominowała brytyjską produkcję komediową, zarówno w telewizji, jak i w kinie. Jednym z najsławniejszych filmów wyprodukowanych przez tę grupę jest „.Monty Python i Święty Graal (Monty Python and the Holy Grail” – czyli swobodna adaptacja legend o Królu Arturze i jego rycerzach. Jednym z ich najbardziej kontrowersyjnych filmów jest natomiast „Żywot Briana (Life of Brian)”, a to z powodu bardzo swobodnego potraktowania materiału nowotestamentowego.

Filmy te zostały nagrodzone Oskarami za najlepszy film: - film dotyczący średniowiecznej historii Szkocji – „Braveheart –

Waleczne Serce” - komedia o miłosnych perypetiach angielskiego dramatopisarza –

„Zakochany Szekspir (Shakespeare in Love” - opowieść o życiu szkockiego pisarza – „Marzyciel (Finding

Neverland” - jedyny film fantasy (oparty na trylogii angielskiego pisarza), który

wygrał tę nagrodę – „Władca Pierścieni. Powrót Króla (Lord of the Rings. The Return of the King) – Tylko “Powrót Króla” zdobył nagrodę Oscara za najlepszy film! Pozostałe części otrzymały wiele statuetek w różnych innych kategoriach.

- wspomnienia angielskiej arystokratki z tragicznego w skutkach rejsu do Ameryki – „Titanic”

- film, w którym walijski aktor stworzył postać geniusza – psychopaty, kanibala i seryjnego zabójcy - „ Milczenie owiec (Silence of the Lambs)”

- musical oparty na motywach sztuki irlandzkiego dramatopisarza – „My Fair Lady”

- tajemnicza opowieść angielskiego mistrza kinowej grozy, oparta na powieści angielskiej powieściopisarki – „Rebecca”

2 3 4

5 6

7 8

9 10

11 12 13

14

15

16

17

18

19 20

21

22

23

24

1

25

Zestaw nr 16: 30 pkt - 30 maja

PODSUMOWANIE

Drodzy Uczestnicy! Nasza zabawa dobiegła końca – w ostatnim zestawie prosiliśmy Was o podzielenie się z całą grupą swoimi

przemyśleniami na temat różnych aspektów związanych z życiem w Zjednoczonym Królestwie.

Wasze odpowiedzi pojawią się wkrótce na tej stronie, żebyśmy wszyscy mogli skorzystać nawzajem ze swoich pomysłów. Oczywiście wszystkie pełne odpowiedzi zostały

nagrodzone kompletem punktów (odpowiedź plus uzasadnienie), niezależnie od osobistych poglądów

organizatorów konkursu! OTO PYTANIA:

1. Gdybyś miał/a zamieszkać w jakimś mieście Zjednoczonego Królestwa, jakie miasto wybrałbyś/wybrałabyś i dlaczego?

2. Gdybyś dostał/a zaproszenie do spędzenia jednego miesiąca wakacji

w UK, dokąd pojechałbyś/pojechałabyś i dlaczego?

3. Gdybyś mógł spotkać jedną postać historyczną związaną z dziejami tego kraju, jaka postać by to była i jakie pytanie byś jej zadał/a?

4. Gdybyś mógł/mogła zaprzyjaźnić się z jedną postacią literacką stworzoną przez brytyjskiego lub irlandzkiego autora, jaka postać by to była i dlaczego?

5. Gdybyś mógł/mogła wystąpić w filmie u boku brytyjskiego aktora /

brytyjskiej aktorki, kogo wybrałbyś /wybrałabyś i dlaczego? 6. Którą potrawę kuchni angielskiej, szkockiej, walijskiej lub irlandzkiej

chciałbyś / chciałabyś wprowadzić do naszego codziennego jadłospisu i dlaczego?

7. Gdybyś został zaproszony na herbatkę do królowej, jaki upominek z Polski postanowiłbyś/postanowiłabyś jej podarować?

8. Jaki wynalazek lub jakie odkrycie dokonane przez brytyjskich wynalazców i naukowców uważasz za najważniejsze dla losów świata? Dlaczego?

9. Którego współcześnie żyjącego Brytyjczyka chciałbyś / chciałabyś spotkać i dlaczego?

10. Jaka była najciekawsza rzecz, której dowiedziałeś się w czasie poszukiwania odpowiedzi na pytania tego konkursu?