11 LISTOPADA – NARODOWE ŚWIĘTO NIEPODLEGŁOŚCI

Narodowe Święto Niepodległości obchodzone jest 11 listopada.

Upamiętnia rocznicę odzyskania przez Polskę w 1918 roku

niepodległości. Po 123 latach zaborów dokonanych przez

Imperium Rosyjskie, Królestwo Prus i Imperium Habsburgów

tereny polskie odzyskały suwerenność.

Święto zostało ustanowione w 1937 roku, jednak po II wojnie

światowej zniesiono je. W 1945 roku zostało zastąpione

uroczystością obchodzoną 22 lipca, w rocznicę ogłoszenia

komunistycznego Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia

Narodowego z 1944 roku. Narodowe Święto Niepodległości

przywrócono dopiero po przemianach ustrojowych, w 1989 roku.

Jest ono obchodzone wyjątkowo uroczyście. Centralne obchody

mają miejsce na Placu Piłsudskiego w Warszawie, gdzie

odbywają się uroczystości z udziałem władz państwowych.

We wszystkich kościołach celebrowane są uroczyste msze za

ojczyznę, a jednym z najważniejszych wydarzeń jest Marsz

Niepodległości. Organizowane są również Biegi Niepodległości.

POCZĄTKIPrzyjęty przez Mieszka I chrzest stał się początkiem historii Polski jako narodu

i państwa. Polska czynnie uczestniczyła w budowie chrześcijańskiej Europy,

broniąc jej przed niebezpieczeństwami w chwilach zagrożeń. Jako naród

wielokrotnie stawaliśmy w obronie wartości tworzących fundamenty cywilizacji

chrześcijańskiej: wolności, praw i godności. W historii naszego narodu były

wydarzenia, które dodawały Polakom otuchy i wiary w chwilach zwątpienia.

UTRATA NIEPODLEGŁOŚCI24 października 1795 roku władcy Rosji, Prus i Austrii

zdecydowali o ostatecznej likwidacji państwa polskiego. Mimo wcześniejszych prób nie udało się powstrzymać

tego procesu.

SPRZECIWTym, który sprzeciwił się Tadeusz Rejtan, poseł ziemi nowogródzkiej, który w geście

rozpaczy, próbując zapobiec haniebnemu wydarzeniu, rzucił się na ziemię, rozdarł

koszulę i krzyknął: „Chyba po moim trupie!”.

KONSTYTUCJA 3 MAJAPróbą ratowania Rzeczypospolitej było uchwalenie Konstytucji 3 Maja, aby ratować

podzieloną przez zaborców Polskę. Według historyka, profesora Henryka

Samsonowicza, Polska odzyskiwała niepodległość trzykrotnie: właśnie 3 maja 1791 r.,

11 listopada 1918 r. i 4 czerwca 1989 r.

INSUREKCJA KOŚCIUSZKOWSKAOstateczną zagładę Polski poprzedziła nieudana insurekcja kościuszkowska, którą

rosyjska armia utopiła we krwi polskich patriotów. Było to powstanie narodowe, które

miało na celu wywalczenie dla Polski niepodległości i suwerenności.

ZSYŁKI NA SYBIRJednym ze skutków zaborów były represje wobec polskich patriotów: mordy

dokonywane przez rosyjskiego zaborcę, konfiskaty majątków, zsyłki na Sybir,

prześladowanie Kościoła katolickiego i rusyfikacja, w ramach której zlikwidowano

szkolnictwo polskie, narzucono władzę Rosji we wszystkich dziedzinach, zrusyfikowano

prawo, sądownictwo i administrację. Na ziemiach pierwszego zaboru Rosjanie zakazali

działalności polskich organizacji i istnienia polskich instytucji kultury. Na Sybir zsyłano

Polaków politycznie podejrzanych bez postępowania sądowego.

LEGIONY POLSKIE WE WŁOSZECH

Pierwszą próbą

ratowania

niepodległości było

szukanie pomocy

we Francji.

Powstałe tam

Agencja i Deputacja

wystarały się

o utworzenie

oddziałów wojska

polskiego

we Włoszech

pod dowództwem

generała Jana

Henryka

Dąbrowskiego,

które nazwano

Legionami.

LEGIONY POLSKIE WE WŁOSZECH

Zachwycony ideą Legionów

Józef Wybicki napisał

Pieśń Legionów Polskich

we Włoszech

nazwaną później

Mazurkiem Dąbrowskiego.

W 1927 roku pieśń stała się

oficjalnym hymnem

Rzeczypospolitej Polskiej.

KSIĘSTWO WARSZAWSKIEW 1807 roku dzięki Napoleonowi

powstało Księstwo Warszawskie.

Bonaparte odrodził

polską państwowość

i przywrócił Polakom wiarę

we własne siły.

W 1812 roku zaatakował Rosję.

Jednym z jego celów była

odbudowa niepodległej Polski.

Niestety, misja Napoleona

zakończyła się klęską

i w 1813 roku,

po walkach armii polskiej z rosyjską,

nastąpił upadek Księstwa

Warszawskiego.

KRÓLESTWO POLSKIEW 1815 roku na Kongresie Wiedeńskim

z ziem Księstwa Warszawskiego

(bez Wielkopolski i Krakowa)

utworzono Królestwo Polskie

pod berłem cara Aleksandra I.

Królestwo Polskie miało

jedną z najbardziej liberalnych

konstytucji w Europie, polską administrację,

sądownictwo i armię.

Polacy mieli ogromne nadzieje wobec cara,

który jednak nie chciał tolerować

polskich dążeń wolnościowych. Systematycznie

łamał konstytucję,

wprowadził cenzurę, nie zwoływał sejmu,

urzędy obsadzał Rosjanami.

Rosjanie prześladowali polską młodzież patriotyczną

i upokarzali polskich oficerów, co doprowadziło

do powstania polskiej opozycji i wybuchu

powstania listopadowego,

które poparła większość Polaków.

KRÓLESTWO POLSKIE

POWSTANIE LISTOPADOWEW nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. w Warszawie

rozpoczęło się powstanie listopadowe - zryw niepodległościowy

skierowany przeciwko zaborcy rosyjskiemu.

140 tys. osób prowadziło przez 10 miesięcy walkę z największą potęgą militarną Europy,

odnosząc w niej poważne, lecz przejściowe sukcesy.

Rozpoczęte w listopadową noc powstanie narodowe było

największym wysiłkiem zbrojnym w polskich walkach wyzwoleńczych XIX wieku.

Spiskowcom, którzy

zorganizowali

powstanie listopadowe,

nie udało się zabić

ani wziąć do niewoli

wielkiego księcia

Konstantego.

Z tego powodu

podziały między Polakami

umocniły się,

co doprowadziło

do ostatecznej klęski

powstania, które mogło

wyzwolić Polskę.

POWSTANIE FLAGI POLSKIEJ7 lutego 1831 roku

Sejm Królestwa Polskiego

uznał za barwy narodowe biel i czerwień.

Nawiązano w ten sposób do polskiego godła –

białego orła na czerwonej tarczy herbowej.

Po odzyskaniu niepodległości

barwy i kształt flagi

uchwalił Sejm Ustawodawczy odrodzonej Polski

w dniu 1 sierpnia 1919 roku.

WIELKA EMIGRACJAPo powstaniu

polscy patrioci musieli

emigrować z kraju,

by uniknąć

prześladowań

ze strony Rosjan,

którzy zlikwidowali

polskie szkolnictwo

średnie i wyższe,

wzmogli rusyfikację.

Tych powstańców,

którym nie udało się

uciec za granicę,

wcielono do rosyjskiej

armii i wysłano

na Kaukaz.

Car skonfiskował majątki polskich patriotów, 90 tysięcy polskich rodzin deportowano

w głąb Rosji. Zlikwidowano kościół unicki będący częścią kościoła katolickiego,

na ziemiach zabranych zlikwidowano Polskie klasztory. Rosjanie znieśli autonomię

Królestwa, polski sejm, armię i sądownictwo.

W latach 1832-1836 car zbudował w Warszawie cytadelę,

by więzić polskich patriotów, torturować ich i zabijać.

POWSTANIE STYCZNIOWEW 1855 roku zmarł Mikołaj I i carem został Aleksander II. Rok później Rosja przegrała

wojnę krymską. Rosjanom zaczęło brakować sił i środków, by zajadle dręczyć Polaków,

dzięki czemu represje stały się mniej dotkliwe. Polacy zaczęli łączyć patriotyzm

z katolicyzmem i manifestowali swoją polskość publicznie, co spotkało się z odwetami

ze strony Rosjan. Wojska rosyjskie strzelały do pokojowych manifestacji patriotycznych,

żołnierze napadali na kościoły, bili, aresztowali, więzili i torturowali Polaków,

dlatego 22 stycznia 1863 roku wybuchło powstanie, zmiażdżone w 1864 roku.

Rosji w tłumieniu powstania pomagały Prusy.

REPRESJE POPOWSTANIOWE

Po powstaniu Rosjanie wprowadzili brutalne represje i terror,

mordowali, torturowali i więzili Polaków.

Od 1864 roku Rosja zesłała na Syberię – na katorgę

lub przymusowe osiedlenie – dziesiątki tysięcy osób.

Wzmogła się rusyfikacja, język rosyjski zaprowadzono w administracji

i szkolnictwie. Prześladowano Kościół katolicki, na Syberię zesłano

większość biskupów, zamknięto prawie wszystkie domy zakonne,

unitów karano śmiercią za trwanie w katolicyzmie.

Uczestnikom powstania skonfiskowano majątki, a na Litwie

zakazano Polakom nabywać ziemię.

W 1866 nastąpiła pełna rusyfikacja szkolnictwa w zaborze rosyjskim.

Podobne represje dotknęły też ziemie zaboru pruskiego,

gdzie germanizowano szkolnictwo, urzędy i Kościół katolicki,

rugowano Polaków z ziemi i zabraniano nabywać nowej.

Tylko w Galicji zagwarantowano Polakom autonomię.

Pod wpływem prześladowań Maria Konopnicka napisała „Rotę”.

MARIA KONOPNICKA - Rota

I WOJNA ŚWIATOWAW 1914 roku rozpoczęła się wojna między zaborcami

(Niemcami i Austro-Węgrami a Rosją).

W 1917 roku wybuchła rewolucja komunistyczna w Rosji i upadł carat.

Konflikt ten wykorzystali Polacy, uczestnicząc czynnie w walkach na frontach I wojny światowej.

Społeczeństwo polskie, przeżywające w czasie I wojny olbrzymią tragedię,

podzielone zostało między dwa wojujące obozy i zmuszone do bratobójczej walki.

I WOJNA ŚWIATOWA

PIERWSZA KOMPANIA KADROWA6 sierpnia 1914 roku – wczesnym rankiem – z rozkazu Józefa Piłsudskiego

wyruszyła z Krakowa w stronę zaboru rosyjskiego

Pierwsza Kompania Kadrowa – 137 żołnierzy i 5 oficerów.

JÓZEF PIŁSUDSKI ZE SWOIMI ŻOŁNIERZAMI W 1918 ROKU

Odzyskanie niepodległości przez Polskę

było ukoronowaniem całego szeregu różnorodnych działań

polskich patriotów, które miały do tego doprowadzić.

Nie nastąpiło w jeden dzień.

Był to proces, na który złożył się

ciąg wydarzeń skutkujących ostateczną suwerennością.

Decyzją mocarstw Polska powstała na nowo w 1918 roku.

Niestety, przyszłość młodego państwa

nie przedstawiała się najlepiej.

Nie było łatwym zadaniem scalenie ziem polskich

w jednolity organizm państwowy po 123 latach niewoli.

Trudności były tak wielkie, że nie we wszystkich dziedzinach

udało się przezwyciężyć podziały, różnice, antagonizmy

i dysproporcje.

Szczególnie ostro widziała te sprawy młodzież,

która pragnęła wierzyć, że odrodzone państwo

będzie domem wolności i sprawiedliwości.

Dziś – z perspektywy stulecia, z pozycji nowo odrodzonej

państwowości i demokratycznych przemian – patrzymy na tę datę

z patriotyczną refleksją nad przebytą drogą.

Dylematów, których nie oszczędziła nam polska historia

i nie szczędzi współczesność,

nikt za nas i bez nas nie rozwiąże.

To obowiązek i odpowiedzialność naszego pokolenia,

które tak jak pokolenie Cezarego Baryki chciało,

ŻEBY POLSKA BYŁA POLSKĄ.

To, że jesteśmy wolnymi Polakami,

to zasługa wielu ludzi,

którzy poświęcili swoje myśli i serca,

a nieraz złożyli ojczyźnie

dar swojego życia.

W imię pamięci naszych przodków

nie naruszajmy fundamentów

naszej tożsamości,

aby Polska była Polską,

a my Polakami.