SZKOA POLICJI w PILE Zakad Taktyki i Technik Interwencji

Andrzej Kwiatkowski Sawomir Jurczyski

Wodzimierz Wieczorek

Podstawowe zagadnienia z budowy i uytkowania

broni palnej krtkiej

lipiec 2008

2

Redakcja jzykowa i korekta Waldemar Hauja

Skad komputerowy Wodzimierz Wieczorek

Redakcja techniczna Autorzy

Zdjcia Wodzimierz Chamczyk Internet

Druk

Grzegorz Chimiak Lilla Bukaha

Zatwierdzam i wprowadzam do uytku jako materia pomocniczy do zaj

Kierownik

Zakadu Taktyki i Technik Interwencji m. insp. Sylwester Urbaniak

Wydawnictwo Szkoy Policji w Pile Wydanie I Druk: Pracownia poligraficzna SP w Pile

Nakad ............ egz., zam. nr ................. Pia 2008

3

Spis treci

Wstp .. 4

Rozdzia I Zasady bezpiecznego obchodzenia si z broni .. 5 1.1. Oglne zasady bezpieczestwa 5 1.2. Zasady bezpieczestwa na strzelnicy ... 5 1.3. Algorytm czynnoci w przypadku sprawdzenia broni . 7 1.4. Algorytm czynnoci w przypadku przygotowania broni do oddania strzau ... 9 1.5. Algorytm czynnoci w przypadku rozadowania zaadowanej broni .. 11

Rozdzia II Pistolety .. 2.1. Oglna charakterystyka pistoletw .. 15 2.2. Budowa pistoletw ... 15

2.2.1. Pistolet samopowtarzalny P-64 . 15 2.2.2. Pistolet samopowtarzalny P-83 . 23 2.2.3. Pistolet samopowtarzalny P-99 Walther ... 27 2.2.4. Pistolet samopowtarzalny Glock ... 36

Rozdzia III Zacicia .. 45 3.1. Podstawowe pojcia . 45

3.1.1. Niedomknicie komory nabojowej ... 45 3.1.2. Utknicie (przekoszenie) naboju ... 46 3.1.3. Niewypa ... 47 3.1.4. Przytrzanicie (zakleszczenie) uski 47

Rozdzia IV Amunicja 49 4.1. Nabj 9mm x 18mm Makarow 49 4.2. Nabj 9mm x 19mm Parabellum . 50

Bibliografia 51

4

Wstp

Niniejsze opracowanie przygotowane zostao z myl o suchaczach szkolenia zawo-dowego podstawowego oraz szkolenia zawodowego podstawowego po subie kandydackiej, gwnie ze wzgldu na przydatno podczas realizacji zaj oraz przygotowanie si do zali-cze, sprawdzianw i egzaminw. Materia zebrany w opracowaniu z powodzeniem moe suy rwnie kademu policjantowi od momentu rozpoczcia szkolenia a do zakoczenia suby. To swoiste kompendium wiedzy dotyczy broni palnej krtkiej: P-64, P-83, P-99 Walther oraz Glock.

Opracowanie jest propozycj materiau pomocniczego przygotowan na podstawie wieloletnich dowiadcze autorw w szkoleniu strzeleckim policjantw.

5

Rozdzia I

Zasady bezpiecznego obchodzenia si z broni

1.1. Oglne zasady bezpieczestwa

1. ZAWSZE traktuj KAD bro jak naadowan, sprawn i gotow do strzau. 2. ZAWSZE kieruj luf w bezpiecznym kierunku. 3. ZAWSZE no bro zabezpieczon. 4. ZAWSZE utrzymuj bro w czystoci i dobrym stanie technicznym. 5. ZAWSZE uwaaj czym adujesz bro. 6. NIGDY nie baw si broni. 7. NIGDY nie pozostawiaj broni bez nadzoru. 8. NIGDY nie przechowuj zaadowanej broni. 9. NIGDY nie przekazuj zaadowanej broni. 10. NIGDY nie kad palca na spucie, jeeli nie chcesz strzela. 11. NIGDY, ale to NIGDY nie mieszaj prochu z alkoholem. 12. NIGDY nie powstrzymuj si przed upominaniem osb nie przestrzegajcych zasad bez-

pieczestwa w obchodzeniu si z broni. 13. NIGDY NIE DOKONUJ we wasnym zakresie napraw bd przerbek broni palnej. 14. TRENUJ na SUCHO tylko w bezpiecznym miejscu. 15. UCZ SI udzielania pomocy przedmedycznej, zwaszcza w zakresie ran postrzaowych.

1.2. Zasady bezpieczestwa na strzelnicy

1. Zapoznaj si z regulaminem obiektu strzeleckiego, z ktrego masz zamiar korzysta. 2. Bezporednio po przybyciu na strzelnic rozaduj bro i sprawd komor nabojow. 3. Podczas pobytu na strzelnicy cile przestrzegaj zasad bezpieczestwa i bezwzgldnie

wykonuj polecenia i rozkazy prowadzcego strzelanie. 4. Za wyjtkiem linii ognia i miejsca przeznaczonego do treningu bezstrzaowego zawsze

no bro w kaburze z odczonym magazynkiem, a dug w pooeniu na pas, 5. Trening bezstrzaowy wykonuj wycznie w miejscu do tego wyznaczonym, po uprzed-

nim sprawdzeniu broni. 6. Strzelaj tylko z broni sprawnej technicznie i odpowiedni amunicj. 7. Zachowaj szczegln ostrono na stanowisku ogniowym. Wyjt bro kieruj tylko

i wycznie w stron kulochwytu. 8. Strzelanie rozpoczynaj w wyznaczonej strefie strzela, wycznie na komend prowadz-

cego. 9. Ukadaj palec na jzyku spustowym wycznie w chwili oddawania kontrolowanego strza-

u, wymierzonego do okrelonego celu. 10. Strzelaj wycznie do celw okrelonych warunkami strzelania. 11. Stale kontroluj pooenie broni w trakcie wykonywania strzelania. 12. Zgo zacicie broni, jeeli tak stanowi warunki strzelania. 13. Usuwaj zacicie broni w sposb szczeglnie ostrony, zawsze luf skierowan do kulo-

chwytu i z palcem zdjtym z jzyka spustowego. 14. Bezwzgldnie przerwij strzelanie po komendzie PRZERWIJ OGIE. 15. Podczas wykonywania strzelania zespoowego, kontroluj pozycj drugiego uczestnika.

6

16. Po zakoczeniu strzelania nie wykonuj samodzielnie adnych czynnoci z broni. W po-stawie bezpiecznej oczekuj na komend prowadzcego strzelanie.

17. Po przejrzeniu broni zawsze oddaj strza kontrolny w kierunku kulochwytu. 18. Nigdy nie odkadaj i nie przekazuj zaadowanej broni. 19. W razie potrzeby odoenia lub przekazania broni, sprawd, czy bro jest rozadowana

i pozostaw zamek w tylnym pooeniu. 20. Wykonaj strzelanie tylko z amunicji przydzielonej przez prowadzcego zajcia. 21. Po wykonaniu strzelania bezwzgldnie rozlicz si z pobranej amunicji.

Wszystkie osoby przebywajce na strzelnicy traktowane s jako uczestnicy strzelania i zobowizane s cile przestrzega polece wydawanych przez prowadzcego strzelania.

W wypadku stwierdzenia racego naruszenia zasad bezpieczestwa podczas strzela-nia, prowadzcy przerywa zajcia, podejmuje dziaania zmierzajce do przywrcenia stanu wyjciowego i zgasza ten fakt waciwemu przeoonemu.

Na strzelnicy zabrania si kierowania broni w stron ludzi, z wyczeniem sytuacji prowadzenia treningu: bezstrzaowego, z uyciem amunicji barwicej i szkolnej.

Kierowanie broni w stron ludzi jest moliwe wycznie podczas symulacji szkole-niowych zblionych do rzeczywistych realiw uycia broni palnej.

Strzelajcy przerywa natychmiast strzelanie w sytuacjach: pojawienia si przed strzelajcymi ludzi lub zwierzt, padania pociskw poza granice kulochwytu, rykoszetowania pociskw, kontuzji strzelajcego, powstania innego niebezpieczestwa.

W sytuacji zagroenia komend PRZERWIJ OGIE podaje uczestnik strzelania, ktry stwierdzi niebezpieczestwo.

Po komendzie PRZERWIJ OGIE naley: natychmiast przerwa strzelanie, zdj palec z jzyka spustowego, uoy go wzdu zamka (szkieletu) broni, zabezpieczy bro jeeli konstrukcja to umoliwia, przyj postaw bezpieczn, okrelon przez prowadzcego zajcia.

Zabrania si strzela: z broni technicznie niesprawnej, amunicj:

- niesprawn, - ktrej uycie jest zabronione, - niezgodn z typem uytej broni,

do obiektw i urzdze nie bdcych celem, do zwierzt.

7

1.3. Algorytm czynnoci w przypadku sprawdzenia broni

1. Sta i skieruj bro w bezpieczne miejsce (palec poza spustem), 2. Odcz magazynek, sprawd czy jest rozadowany, 3. Sprawd komor nabojow, czy jest bez amunicji, 4. Oddaj strza kontrolny w bezpieczne miejsce (ostateczne sprawdzenie broni), 5. Sprawd drugi magazynek czy jest rozadowany.

1. Sta i skieruj bro w bezpieczne miejsce (palec poza spustem)

2. Odcz magazynek, sprawd czy jest rozadowany

Zatrzask magazynka Zatrzask magazynka

8

3. Sprawd komor nabojow, czy jest bez amunicji

4. Oddaj strza kontrolny w bezpieczne miejsce (ostateczne sprawdzenie broni)

5. Sprawd drugi magazynek czy jest rozadowany

9

1.4. Algorytm czynnoci w przypadku przygotowania broni do oddania strzau

1. adowanie magazynka amunicj. 2. Podczenie magazynka do broni (odbezpiecz bro jeeli konstrukcja to umoliwia). 3. Wprowadzenie naboju do komory nabojowej. 4. Wprowadzony nabj do komory nabojowej. Pistolet jest zaadowany i gotowy do oddania

strzau.

1. adowanie magazynka amunicj

2. Podczenie magazynka do broni (odbezpiecz bro jeeli konstrukcja to umoliwia)

10

3. Wprowadzenie naboju do komory nabojowej

4.Wprowadzony nabj do komory nabojowej. Pistolet jest zaadowany i gotowy do oddania strzau.

11

1.5. Algorytm czynnoci w przypadku rozadowania zaadowanej broni

1. Skieruj bro w bezpieczne miejsce. 2. Odcz magazynek, nie trzymaj palca na jzyku spustowym. 3. Usu nabj z komory nabojowej poprzez przeadowanie broni. 4. Sprawd komor nabojow. 5. Kierujc bro w bezpieczne miejsce, dokonaj ostatecznego sprawdzenia broni (oddaj

strza kontrolny). 6. Zabezpiecz bro (jeeli konstrukcja to umoliwia). 7. Schowaj bro do kabury. 8. Rozaduj magazynek (magazynki). 9. Umie magazynek (magazynki) w adownicy.

1. Skieruj bro w bezpieczne miejsce.

2.Odcz magazynek, nie trzymaj palca na jzyku spustowym.

12

3.Usu nabj z komory nabojowej poprzez przeadowanie broni.

4.Sprawd komor nabojow

5.Kierujc bro w bezpieczne miejsce dokonaj ostatecznego sprawdzenia broni (oddaj strza kontrolny).

Iglica napita

Iglica zwolniona

13

6.Zabezpiecz bro (jeeli konstrukcja to umoliwia).

7.Schowaj bro do kabury.

8.Rozaduj magazynek/magazynki.

14

9.Umie pusty magazynek/magazynki w adownicy.

15

Rozdzia II

Pistolety

2.1. Oglna charakterystyka pistoletw

Pistolet - krtka, rczna bro palna do walki (zarwno ataku, jak i obrony) na blisk odlego (do 50 m). Charakteryzuje si krtk luf i maymi gabarytami. Masa pistoletu nie przekracza na og 1 kg, dugo lufy - 125 mm, dugo cakowita - 220 mm, szybkostrzel-no praktyczna - 25-40 strzaw na minut Kaliber pistoletu waha si w granicach 7,62 mm - 11,43 mm. Najczciej stosowany jest kaliber 9 mm.

Wspczesne pistolety s najczciej broni samopowtarzaln, dziaajc na zasadzie odrzutu swobodnego zamka lub krtkiego odrzutu lufy. W celu skrcenia czasu przygotowa-nia do szybkiego, niespodziewanego strzau, s one wyposaone w mechanizm samonapina-nia. Napina on kurek lub iglic w pierwszej fazie ruchu jzyka spustowego w tylne pooenie. Produkowane s take jednostrzaowe pistolety.

2.2. Budowa pistoletw

2.2.1. Pistolet samopowtarzalny P - 64 (9 mm)

16

P-64 "Czak" to polski pistolet wprowadzony do uzbrojenia w latach 60. W rdach anglojzycznych bro bardzo czsto okrelana jest mianem "Polish Makarov", naley zaznaczy e P-64 nie jest kopi radzieckiego pistoletu PM "Makarow"1.

P-64 dziaa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, po wystrzeleniu z magazynka ostatniego naboju zamek zatrzymuje si w tylnym pooeniu. Bro nie posiada przycisku zwalniajcego zamek w przednie pooenie. Bardzo ciekaw i nietypow cech pistoletu jest zaczep zamka sucy jednoczenie za wyrzutnik. Zastosowano mechanizm uderzeniowy z kurkiem zewntrznym oraz mechanizm spustowy z samonapinaniem (DA).

Przekrj pistoletu P-64

1 - muszka, 2 - spryna powrotna, 3 - zamek, 4 - lufa, 5 - obsada luty, 6 -spryna spustu, 7 - nabj, 8 - iglica, 9 - szczerbinka, 10 - wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej, 11 - bezpiecznik skrzydekowy, 12 - wycznik, 13 - zaczep kurkowy, 14 - kurek, 15 - szyna spustowa, 16 - erd kurkowa, 17 - spryna kurkowa, 18 - zatrzask magazynka, 19 - magazynek, 20 - dononik, 21 - erd ze spryn do utrzymania kabka w grnym po-oeniu, 22 - kabk, 23 - jzyk spustowy, 24 - wystp ograniczajcy ruch zamka do tylu.

P-64 zasilany jest radzieckim nabojem 9x18mm. Zasilanie odbywa si z jednorzdo-wego magazynka pudekowego o pojemnoci 6 naboi, magazynek zakoczony jest kopyt-kiem. Zatrzask magazynka znajduje si na spodzie rkojeci, nie jest to dobre rozwizanie, poniewa utrudnia szybk zmian magazynka. Pistolet posiada wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej.

Skrzydeko bezpiecznika, penice rwnie funkcj zwalniacza kurka, znajduje si z lewej strony zamka. P-64 posiada stae przyrzdy celownicze skadajce si z muszki i szczerbinki ustawione na 50m. Nie jest to dobre rozwizanie, poniewa z pistoletu nie strze-la si na tak due odlegoci (dlatego te wikszo nowoczesnych konstrukcji posiada stae przyrzdy celownicze ustawione na 25m).

1 Kochaski S.: Bro strzelecka lat osiemdziesitych, Bellona 1991.

17

W toku produkcji wprowadzano niewielkie zmiany, np. pistolety produkowane od 1972 r posiadaj inny ksztat kurka. Czci metalowe broni wykonane s metod obrbki skrawaniem, z tworzywa sztucznego wykonano jedynie okadziny rkojeci i kopytko maga-zynka.

Zaletami P-64 s niedue wymiary, niewielka masa, prosta konstrukcja, dobra jako wykonania. Wady to niewielka pojemno magazynka, brak przycisku zwalniajcego zamek w przednie pooenie, niezbyt dobrze umieszczony zatrzask magazynka, bardzo ciki spust podczas samonapinania (110N), zbyt krtka rkoje, duy odrzut oraz maa niezawodno. P-64 nadal wykorzystywany jest przez polsk policj, jego nastpc zosta, skonstruowany w latach 80. pistolet P-83 "Wanad".

Podstawowe elementy P-64

1. Zamek 2. Spryna powrotna 3. Szkielet z luf 4. Magazynek 5. Wyrzutnik

5

1

2 4

3

18

Pooenie czci po wystrzeleniu ostatniego naboju z magazynka: 1. miejsce styku zamka z wyrzutnikiem, 2. wyrzutnik, 3. dononik, 4. zb wyrzutnika podpierany przez dononik.

Pooenie czci podczas wyrzucania uski naboju: 1. komora nabojowa, 2. uska naboju, 3. wycig, 4. erd, 5. spryna, 6. wyrzutnik, 7. zb wyrzutnika, 8. kryza uski.

DZIAANIE WYRZUTNIKA

Dziaanie jako wyrzutnik usek Dziaanie jako zatrzask zamka po ostatnim strzale

19

System zabezpieczenia P-64

Zabezpieczenie przed strzaem przypadkowym bezpiecznik zewntrzny skrzydekowy.

W trakcie zabezpieczenia, bezpiecznik: 1) unieruchamia iglic, 2) uniemoliwia uderzenie kurka w iglic, 3) rozcza mechanizm spustowo-uderzeniowy, 4) zwalnia kurek z pooenia tylnego do przedniego.

Pistolet posiada wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej.

Wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej

odbezpieczony zabezpieczony

20

Podstawowe dane techniczno-uytkowe

kaliber lufy 9 mm nabj (mm) 9 mm x 18 mm Makarow prdko wylotowa pocisku (m/s) ok. 310 energia (J) ok. 300 rodzaj prowadzonego ognia tylko pojedynczy rodzaj ryglowania bezwadnoci zamka sia nacisku na spust przy samonapinaniu 110-120 N przyrzdy celownicze stae, otwarte, celownik typu szczerbinko-

wego, wyregulowane pod punkt na 25 m pojemno magazynka (szt.) 6 (jednorzdowy-pudekowy) raenie obezwadniajce pocisku 300-350 m dugo cakowita (mm) 160 wysoko (mm) 117 szeroko (mm) 32 dugo lufy (mm) 84 szybkostrzelno praktyczna 6 strz. (8-12sek) pistolet z pustym magazynkiem (g) 620 dugo linii celowniczej (mm) 115

Pistolet P-64 dziaa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, ryglowanie mas bez-wadnoci zamka.

Pistolet posiada mechanizm spustowo-uderzeniowy podwjnego dziaania (Double Action - DA).

W mechanizmie tego typu kurek moe by napity rcznie lub poprzez spust (samo-napicie). Strza mona odda dziaajc na spust i zwalniajc wczeniej napity kurek, lub dziaajc na spust i napinajc go a do zwolnienia (samonapicie).

Rozkadanie P-64

Nie zapomnij o sprawdzeniu broni !

Sposb czciowego rozkadania: 1. Oprzyj kabk o szkielet. 2. Cofnij zamek w tylne pooenie i unie do gry, zdejmij z prowadnic. 3. Wyjmij zamek przesuwajc go do przodu. 4. Ruchem skrtnym wyjmij spryn powrotn.

21

1. Oprzyj kabk o szkielet

2. Cofnij zamek w tylne pooenie i unie do gry, zdejmij z prowadnic

3. Wyjmij zamek przesuwajc go do przodu

22

4. Ruchem skrtnym wyjmij spryn powrotn.

Skadanie odbywa si w odwrotnej kolejnoci z uwzgldnieniem czynnoci sprawdzajcych poprawno zaoenia.

23

2.2.2. Pistolet samopowtarzalny P-83 (9mm)

P-83 "Wanad" to polski pistolet powstay na pocztku lat 80. Jest on zasilany naboja-mi 9x18 Makarow z jednorzdowego magazynka umieszczonego w chwycie pistoletowym o pojemnoci 8 naboi. Bro jest rozwiniciem pistoletu P-64 i zostaa pozbawiona niektrych jego wad, przede wszystkim zmniejszono twardo spustu do normalnych wartoci oraz poprawiono niezawodno. Zastosowano celownik stay. P-83 jest prawie w caoci wy-konany z metalu, z tworzywa sztucznego zrobiono jedynie okadziny chwytu. Amunicja za-stosowana w tym pistolecie jest sabsza ni w takich pistoletach jak Walther P-99, jednak po-woduje ona mniejszy odrzut, co jest bardzo wane w broni o tak maych rozmiarach. Do du wad jest may magazynek, szczeglnie dlatego, e nowoczesne konstrukcje maj maga-zynki mogce pomieci 15 naboi.

P-83 dziaa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, jego mechanizm spustowy posia-da moliwo samonapinania, mechanizm uderzeniowy jest z kurkiem zewntrznym. Zamek tego pistoletu posiada wskanik obecnoci naboju w komorze, po wystrzeleniu z magazynka wszystkich naboi, zamek zatrzymuje si w tylnym pooeniu. Skrzydekowy bezpiecznik za-montowany jest nad chwytem; pistolet mona przeadowa nawet, jeli jest zabezpieczony.

24

Podstawowe elementy pistoletu P-83

Podstawowe dane techniczno-uytkowe

kaliber lufy 9mm nabj (mm) 9mmx18mm Makarow prdko wylotowa pocisku (m/s) ok. 318 energia (J) ok. 303 rodzaj prowadzonego ognia tylko pojedynczy rodzaj ryglowania bezwadnoci zamka sia nacisku na spust przy samonapinaniu 50-60 N przyrzdy celownicze stae, otwarte, celownik typu szczerbinkowego,

wyregulowane pod punkt na 25 m pojemno magazynka (szt.) 8 (jednorzdowy-pudekowy) raenie obezwadniajce pocisku 300 - 350 m dugo cakowita (mm) 165 wysoko (mm) 125 szeroko (mm) 30 dugo lufy (mm) 90 szybkostrzelno praktyczna 8 strz. (10 -15sek) pistolet z pustym magazynkiem (g) 730 dugo linii celowniczej (mm) 120

1. Zamek 2. Spryna powrotna 3. Szkielet z luf 4. Magazynek

1

2

3

4

25

Pistolet P-83 dziaa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, ryglowanie mas bez-wadnoci zamka.

Pistolet posiada wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej.

Pistolet posiada mechanizm spustowo-uderzeniowy podwjnego dziaania (Double Action, DA). W mechanizmie tego typu kurek moe by napity rcznie lub poprzez spust (samonapicie). Strza mona odda dziaajc na spust i zwalniajc wczeniej napity kurek, lub dziaajc na spust i napinajc go a do zwolnienia (samonapicie).

System zabezpieczenia P- 83

Wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej

Zabezpieczenie przed strzaem przy-padkowym bezpiecznik zewntrzny skrzydekowy.

26

Rnice w budowie i sposobie zabezpieczenia

P-64 P-83 P-64Wskanik obecnoci naboju

z tyu zamka nad kurkiem. Element czcy zamek ze szkieletem

- kabk Element zatrzymujcy zamek

w tylnym pooeniu-wyrzutnik (tylna cianka)

Wyrzutnik - ruchomy Ruch skrzydeka bezpiecznika w po-

oenie odbezpieczone- do gry Sposb zabezpieczenia: rozczenie

szyny spustowej z zaczepem kurka, unieruchomienie iglicy i osonicie jej specjalnymi wystpami, automatycz-ne zwolnienie kurka z poo-enia tylnego do pooenia przednie-go, jaowy ruch jzyka spustowego

P-83Wskanik obecnoci naboju z lewej strony zamka.

Element czcy zamek ze szkieletem - zderzak.

Element zatrzymujcy zamek w tylnym pooeniu - zb dwigni zwalniania zamka.

Wyrzutnik - stay, bdcy elementem szkieletu

Ruch skrzydeka bezpiecznika w pooenie odbezpieczone- na d

Sposb zabezpieczenia: obnienie i zablokowanie iglicy, zwolnienie kur-ka z pooenia tylnego w pooenie przednie, blokada kurka i jzyka spu-stowego.

Rnice w dziaaniu bezpiecznika pomidzy P-64 a P-83

P 64 P 64

P 83 P 83

27

2.2.3. Pistolet samopowtarzalny P- 99 WALTHER (9 mm)

Walther P-99 to niemiecki pistolet skonstruowany w firmie Carl Walther GmbH Spor-twaffen. Produkcj broni rozpoczto w 1996 r2. Pistolet dziaa na zasadzie krtkiego odrzutu lufy, ryglowanie nastpuje za pomoc przekoszenia lufy w paszczynie pionowej. Po wy-strzeleniu z magazynka ostatniego naboju zamek zatrzymuje si w tylnym pooeniu. Bro posiada bezkurkowy mechanizm uderzeniowy, w wersji Walther P-99 AS (Anti Stress) zastosowano mechanizm spustowy z samonapinaniem (DA). Odmiana P-99 AS posiada me-chanizm antystresowy powodujcy wyduenie drogi spustu przy pierwszym strzale oraz zwalniacz iglicy. W wersji P-99 QA (Quick Action) zastosowano mechanizm spustowy z czciowym wycznym samonapinaniem (semi DAO), natomiast odmiana P-99 DAO po-siada mechanizm spustowy z wycznym samonapinaniem.

Bro zasilana jest nabojem 9x19mm Parabellum. Zasilanie odbywa si z dwurzdo-wego magazynka o pojemnoci 16 naboi. Pistolet wystpuje rwnie w wersji zasilanej nabo-jem 40 SW. Odmiana na nabj 40 SW posiada magazynek o pojemnoci 11 naboi. Nie zasto-sowano nastawnego bezpiecznika, bro posiada bezpiecznik spustowy oraz podwjny iglicz-ny. Zastosowano wskanik obecnoci naboju w komorze nabojowej. Szkielet oraz rkoje wykonane s z tworzywa sztucznego. Z tyu rkojeci znajduje si elastyczna wkadka zmniejszajca odczuwalny odrzut broni. Standardow wkadk mona wymieni w celu do-stosowania rkojeci do wymaga uytkownika. Wykonane z tworzywa sztucznego stae przyrzdy celownicze skadajce si z muszki i szczerbinki ustawione s na 25m. Na przyrz-dach celowniczych znajduj si kontrastowe znaki uatwiajce strzelanie w warunkach sabej widocznoci.

Pistolety produkowane od 2004 r. maj przyrzdy celownicze wykonane z metalu, uniwersaln szyn montaow Picatinny oraz magazynek o pojemnoci 15 naboi. Na podsta-wie standardowej wersji skonstruowano odmian Walther P-99 Compact o zmniejszonych wymiarach. P-99 Compact zalenie od wersji posiada mechanizm spustowy z samonapina-niem, czciowym wycznym samonapinaniem lub wycznym samonapinaniem. Odmiana Compact zasilana jest nabojem 9x19mm Parabellum. Zasilanie odbywa si z dwurzdowego magazynka pudekowego o pojemnoci 11 naboi. Walther P-99 to konstrukcja nowoczesna,

2 Rybicki P., Salomonik P., Szadzewicz S., Winnicki G.: Podstawowe zasady uytkowania broni palnej krtkiej,

Supsk 2008.

28

lekka i ergonomiczna, bro znajduje si na wyposaeniu polskiej policji. Co ciekawe, pistolet ten produkowany jest na licencji przez Fabryk Broni ucznik - Radom.

1 - zamek, 2 - szkielet z chwytem, 3 - lufa, 4 - spryna z erdzi, 5 - magazynek, 6 -dwignia zatrzasku zamka, 7 - przycisk zwalniania iglicy, 8 - szczerbina, 9 - nakadki na chwyt, 10 - zatrzask magazynka, 11 - jzyk spustowy, 12 - rygiel lufy, 13 - prowadnice dla akcesoriw, 14 - muszka

1

2

3

4

5

6

7 8

9 10

11

12

13

14

29

Podstawowe dane techniczno-uytkowe

kaliber lufy 9mm nabj (mm) 9mmx19mm Para (Parabellum) prdko wylotowa pocisku (m/s) ok. 360 energia (J) ok. 520 dugo drogi spustu przy napitej iglicy 5mm dugo drogi spustu przy samonapinaniu 14mm sia nacisku spustu przy SA 20 N sia nacisku spustu przy DA 35 N rodzaj ryglowania przekoszenie lufy przyrzdy celownicze otwarte, celownik typu szczerbinkowe-

go, wyregulowane na 25 m szeroko szczerbinki 4,6mm szeroko muszki 3,6mm raenie obezwadniajce pocisku 600 m pojemno magazynka (szt.) 16 (dwurzdowy-pudekowy) dugo cakowita (mm) 180 wysoko (mm) 135 szeroko (mm) 29 dugo linii celowniczej (mm) 159 dugo lufy (mm) 102 masa broni bez magazynka (kg) 0,63 masa pustego magazynka 80 g

Zasada dziaania pistoletu P-99 polega na wykorzystaniu krtkiego odrzutu lufy. Ry-glowanie odbywa si przez przekoszenie lufy w paszczynie pionowej. Z pistoletu mona strzela w dwch trybach mechanizmu spustowo-uderzeniowego: SA oraz DA.

System spustowy z uprzednim napiciem iglicy - pojedyncze dziaanie - (SA - single action). Przy zaadowanym, napitym i automatycznie zabezpieczonym pistolecie, naciskajc na jzyk spustowy nastpuje wyczenie bezpiecznika spustu i bezpiecznika iglicy (pierwszy strza - dugo drogi spustu 14mm, przy kolejnych, dugo drogi spustu wynosi 5mm). Szyna spustowa przemieszcza si do tyu i zwalnia zaczep iglicy.

System spustowy z mechanizmem spustowym z samonapinaniem - (DA - double ac-tion). Przy zaadowanym, automatycznie zabezpieczonym oraz ze zwolnion iglic pistolecie, naciskajc na jzyk spustowy nastpuje wyczenie bezpiecznika spustu i bezpiecznika iglicy. Szyna spustowa przemieszcza si do tyu, napinajc przy tym iglic, a do zwol-nienia i odpalenia naboju. Sia spustu jest wysza okoo 40N i droga jzyka spustowego dusza ni przy spucie pojedynczego dziaania. Kolejne strzay oddawane s przez spust pojedynczego dziaania

Przy spucie pojedynczego dziaania sia spustu i droga spustu s mniejsze ni przy spucie podwjnego dziaania.

30

System zabezpieczenia

Bezpiecznik iglicy- zwolnienie kanau iglicy przy cignitym spucie w pozycji DA lub SA

Bezpiecznik spustowy - blokada jest zwalniana bezporednio przy wciniciu jzyka spu-stowego

Bezpiecznik zwalniacza - dziaa przy naciskaniu na przycisk zwalniacza iglicy, iglica zostanie unieruchomiona podczas rozprania

Bezwadnociowy bezpiecznik iglicy przeciwupadkowy - bezpiecznik ten chroni przed niezamierzonym odpaleniem naboju, w sytuacji upadku pistoletu z wysokoci.

Wskanik napicia iglicy

Wskanik obecnoci naboju

Zwolniona: iglica znajduje si wewntrz zamku, co jest widoczne i wyczuwalne.

Napita: Kocwka iglicy wystaje poza obrys zamka i jest pomalowana na czer-wono.

Zaadowany: Czerwona cecha jest widoczna, wycig wgbiony w stosunku do zewntrznej formy zamka. (widoczny i wyczuwalny). Rozadowany: Wycig wyrwnany z form ze-wntrzn zamka. (widoczny i wyczuwalny).

31

W sposb dotychczas niespoty-kany w pistoletach rozwizano mechanizm zwalniania napitej iglicy. Umieszczono go na gr-nej powierzchni zamka i nie jest on typow dotychczas dwigni, lecz ma form prostoktnego przycisku.

Mechanizm zwalniajcy magazynek w P-99 ma posta dwigni. Skrzydeka dwigni s umieszczone w tylnej czci ka-bka po obydwu stronach broni i tak wkomponowane w kabk, e nie wystaj poza obrys broni.

32

P-99 AS (spust antystresowy)

Rozkadanie pistoletu Walther P-99

Ze wzgldw bezpieczestwa pistolet mona rozkada tylko pod warunkiem, e zaczep iglicy jest zwolniony. Magazynek naley wyj. Chwy od gry dwignie rygla lufy i nacinij obustronnie na d. Zamek naley przesun do przodu i zdj z prowadnic. Teraz naley chwyci urzdzenie powrotne pod komor nabojow i unie do gry. Nastpnie naley wyj luf.

Nie zapomnij o sprawdzeniu broni !

Zasada polega na zapobieganiu niezamierzonemu, odruchowemu cigniciu spustu w sytuacjach stresowych.

Dziki 14 mm dugiej drodze spustu do oddawania pierwszego strzau - niezamierzone oddawanie go jest niemal wykluczone.

33

34

35

Rozkadanie pistoletu Walther P-99

Skadanie odbywa si w odwrotnej kolejnoci z uwzgldnieniem czynnoci sprawdza-jcych poprawno zaoenia.

36

Czyszczenie pistoletu WALTHER P-99

W celu zachowania bezpiecznego funkcjonowania i zwikszenia ywotnoci, pistolet po kadym strzelaniu, ale te po kontakcie z ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi musi by poddany czyszczeniu i konserwacji3 Roz pistolet na zespoy gwne. Czy czci przeznaczonymi do tego rodkami. Przewd lufy naley czyci zaczynajc od strony komory nabojowej a do cakowitego

oczyszczenia. Czci metalowe naley lekko posmarowa olejem. Z pistolet sprawdzajc jego prawidowe funkcjonowanie.

2.2.4. Pistolet samopowtarzalny Glock (9 mm)

Pistolety Glock produkowane s przez austriack firm GLOCK GmbH. z Deutsch-Wagram, ktra zostaa zaoona w 1963 r. przez Gastona Glocka specjalist od wysokowy-trzymaych tworzyw sztucznych (wczeniej firma produkowaa, midzy innymi, parasole). W maju 1980 r. armia austriacka ogosia konkurs na opracowanie zupenie nowego wzoru pistoletu. Do konkursu mogy stan tylko firmy austriackie. W cigu 6 miesicy w biurze projektowym firmy opracowano prototyp pistoletu, ktry sta si wiatowym hitem i zyska miano "broni XXI wieku". W 1982 r. przyjto go (jako P-80) do uzbrojenia wojska i policji austriackiej. Wkrtce bro wprowadzono rwnie do uzbrojenia armii holenderskiej, norweskiej i szwedzkiej4. Na bazie tego pistoletu powstao wiele wersji o rnym przezna-czeniu, rnicych si gwnie kalibrem stosowanej amunicji, wymiarami zewntrznymi i mas.

3 Instrukcja obsugi pistoletu Walter P-99.

4 Strza Magazyn o Broni, Nr 2 (22) luty 2005.

GLOCK 17

37

Pistolet GLOCK jest broni samopowtarzaln. Zasada dziaania broni opiera si na wykorzystaniu krtkiego odrzutu lufy. Ryglowanie zamka odbywa si poprzez przekoszenie lufy w paszczynie pionowej. Rol rygli lufy peni pogrubiona komora nabojowa, uformo-wana w prostopadocian, wchodzca w okno wyrzutowe usek, wycite w zamku.

GLOCK posiada mechanizm spustowo uderzeniowy typu bezkurkowego, skada si z iglicy i napdzajcej j spryny uderzeniowej.

Napinanie iglicy odbywa si w dwch etapach: czciowe napinanie spryny odbywa si przy kadym przeadowaniu broni, pene napicie oraz zwolnienie iglicy nastpuje podczas cigania spustu.

Mechanizm taki pozwala strzela tylko z samonapinania - DAO. Mechanizm spusto-wy tylko podwjnego dziaania DAO zapewnia od pierwszego do ostatniego wystrzau jedna-kow si spustu ok. 25 N przy drodze spustu ok.12,5 mm.

Posiadany system zabezpiecze pozwala na przenoszenie broni w stanie zaadowanym i zapewnia przez to natychmiastow gotowo do oddania strzau.

GLOCK 19

GLOCK 26

38

Podstawowe elementy broni GLOCK

Podstawowe dane techniczno-uytkowe

Pistolet Glock 17 Pistolet Glock 19 kaliber lufy 9 mm 9 mm nabj 9 mm x 19 mm Para 9 mm x 19 mm Para prdko wylotowa pocisku 360 m/s 350 m/s energia wylotowa pocisku 520 J 490 J dugo drogi spustu 12,5 mm 12,5 mm sia nacisku na spust 22 N 22 N opr spustu 2,5 Kg 2,5 Kg rodzaj ryglowania Przekoszenie lufy Przekoszenie lufy przyrzdy celownicze Otwarte, celownik typu szczerbin-

kowego, wyregulowane na 25 m Otwarte, celownik typu szczerbin-kowego, wyregulowane na 25 m

raenie obezwadniajce pocisku

600 m 600 m

pojemno magazynka 17/19 15/17 dugo 185 mm 174 mm wysoko 136 mm 124 mm szeroko 30 mm 30 mm dugo linii celowniczej 165 mm 152 mm dugo lufy 114 mm 102 mm profil przewodu lufy H (heksagonalny) H (heksagonalny) kierunek skrtu P (prawoskrtny) P (prawoskrtny)

1. Zamek 2. Lufa 3. Spryna powrotna

z erdzi 4. Szkielet 5. Magazynek

1

2

3

4

5

39

skok profilu lufy 250 mm 250 mm masa broni bez magazynka 0,62 kg 0,595 kg masa pustego magazynka 78 g 70 g masa penego magazynka 280 g 255 g

System zabezpieczenia

Pistolet Glock ma trzy bezpieczniki tworzce wsplnie system bezpiecznego dziaa-nia.

1) zewntrzny bezpiecznik spustowy - uniemoliwia bezwadnociowy ruch jzyka spustowego do tyu, np. przy upadku broni,

2) przednia blokada iglicy - uniemoliwia ruch iglicy do przodu, 3) tylna blokada iglicy - zezwala na ruch do przodu (samowyzbienie si zaczepu igli-

cy z szyn spustow) tylko przy penym cigniciu spustu.

Dopki nie pooymy palca na jzyku spustowym, pistolet jest potrjnie zabez-pieczony.

Wskanik obecnoci naboju w komorze na-bojowej (nowa wersja)

Brak wskanika obec-noci naboju w komorze nabojowej (starsza wersja)

40

Rozkadanie pistoletu Glock

Ze wzgldw bezpieczestwa pistolet mona rozkada tylko pod warunkiem, e zaczep iglicy jest zwolniony. Magazynek naley wyj, nastpnie chwyci od gry dwi-gnie rygla lufy i nacisn obustronnie na d. Zamek naley przesun do przodu i zdj z prowadnic. Teraz naley chwyci urzdzenie powrotne pod komor nabojow i unie do gry. Nastpnie naley wyj luf.

Nie zapomnij o sprawdzeniu broni !

41

42

43

Skadanie odbywa si w odwrotnej kolejnoci z uwzgldnieniem czynnoci sprawdzajcych poprawno zaoenia.

44

Gwint zwyky Gwint poligonalny np. P-64, P-83 Glock

Lufa pistoletu GLOCK nie jest bruzdowana, lecz ma szecioboczny przekrj poligo-nalny. Oznacza to e nie ma tu gwintu w klasycznym rozumieniu. Zastpiono go poprzez skrcenie poszczeglnych paszczyzn wzgldem osi podunej lufy.

Czyszczenie pistoletu Glock odbywa si jak w przypadku czyszczenia pistoletu P-99 WALTHER.

Kaliber Odlego pomidzy

dwoma przeciwlegymi polami Dp

Kaliber rednica okrgu wpisa-

nego w wielobok.

45

ROZDZIA III

Zacicia

3.1. Podstawowe pojcia

Zacicie broni krtkotrwaa niesprawno broni moliwa do usunicia przez strze-lajcego na linii ognia podczas strzelania.

Zablokowanie broni dusza niesprawno broni moliwa do usunicia przez strzelajcego na linii ognia podczas strzelania, lecz wymagajca wikszych umiejtno-ci od strzelajcego, a niekiedy dodatkowego wyposaenia, np. wycior.

Awaria broni - niesprawno broni uniemoliwiajca dalsze strzelanie, niemoliwa do usunicia przez strzelajcego na linii ognia. W takim przypadku bro naley zda do rusz-nikarza.

3.1.1. Niedomknicie komory nabojowej

Najczstsze przyczyny niedomknicia komory nabojowej spowodowane s: nieprawidow obsug zamka podczas wprowadzania naboju do komory nabojowej,

tzn. niepotrzebnym, asekuracyjnym prowadzeniem zamka w przednie pooenie rk wspomagajc, powodujcym zakcenie pracy spryny powrotnej,

nieprawidow prac spryny powrotnej, zanieczyszczeniem komory nabojowej i prowadnicy zamka, zanieczyszczeniem ruchomych czci pistoletu.

Objawy wystpienia: jaowy ruch naciskanego spustu, zamek minimalnie cofnity, lufa minimalnie wystajca poza obrys zamka, widoczna kryza uski w oknie zamka,

Sposoby usuwania: uderzy nasad doni wspomagajcej w ty zamka.

46

3.1.2. Utknicie (przekoszenie) naboju

Przyczyny wystpienia: wadliwie dziaajca spryna magazynka, zgite szczki pudeka magazynka, zanieczyszczony magazynek i wlizg komory nabojowej, niewaciwy magazynek dla danego pistoletu.

Objawy wystpienia: jaowy ruch naciskanego jzyka spustowego, zamek znacznie cofnity, w oknie zamka widoczny nabj skonie zablokowany pomidzy grn krawdzi komory

nabojowej a szczkami magazynka.

Sposoby usuwania: rk wspomagajc cofn minimalnie zamek (odblokowa nabj), nastpnie zwolni

zamek (uwaga moe wystpi niedomknicie komory nabojowej), odczy magazynek, spowodowa wypadnicie naboju przez gniazdo magazynka lub

okno zamka.

47

3.1.3. Niewypa

Przyczyny wystpienia: wadliwy nabj, zanieczyszczony kana iglicy.

Objawy wystpienia: brak zjawiska strzau po naciniciu na jzyk spustowy.

Sposb usunicia: przeadowa bro.

3.1.4. Przytrzanicie (zakleszczenie) uski

48

Przyczyny wystpienia: zanieczyszczenie ruchomych czci pistoletu, niesprawno wyrzutnika, niewaciwe dziaanie spryny powrotnej (odksztacenie, zuycie), nieprawidowe trzymanie broni, uycie amunicji z wadliwym adunkiem prochowym.

Objawy wystpienia: jaowy ruch naciskanego jzyka spustowego, zamek znacznie cofnity, z okna zamka wystaje przytrzanita, nie wyrzucona uska.

Sposoby usuwania: obrci bro oknem zamka ku doowi, rk wspomagajc cofn minimalnie zamek (od-

blokowa usk), gdy w komorze znajduje si nabj, zwolni zamek (uwaga moe wy-stpi niedomknicie komory nabojowej).

49

ROZDZIA IV

Amunicja

4.1. Nabj 9mm x 18 mm Makarow

Rodzaj

nabj pistoletowy Kaliber 9 mm

rednica pocisku 9,25 mm

min. uski 9,85 mm maks. uski 9,90 mm

kryzy 9,90 mm Dugo

uski 18 mm pocisku 11 mm naboju 25 mm

Masa naboju 10 g pocisku 6,1 g

materiau miotajcego 0,24 g Inne

Prdko pocz. pocisku 310-315 m/s (z lufy 85 mm) 340 m/s (z lufy 140 mm)

Energia pocz. pocisku 303 J Cinienie maks. 120 MPa

50

4.2. Nabj 9mm x 19 mm Parabellum

Rodzaj nabj pistoletowy Kaliber 9 mm

rednica pocisku 9,03 mm

min. uski 9,65 mm maks. uski 9,93 mm

kryzy 9,96 mm Dugo

uski 19,15 mm pocisku 15,5 mm naboju 29,7 mm

Masa naboju 10,4-12,5 g pocisku 6,8-8 g

materiau miotajcego 0,32-0,36 g Inne

Prdko pocz. pocisku 356-420 m/s Cinienie maks. 160-300 MPa

51

Bibliografia

Decyzja nr 713 KGP z dnia 30 grudnia 2005 roku w sprawie szkolenia strzeleckiego policjantw, zmieniona Decyzja Nr 3 KGP z dnia 04.01.2007r Zarzdzenie nr 6 KGP z dnia 16 maja 2000 roku w sprawie szczegowych

zasad przyznawania i uytkowania broni palnej przez policjantw zmienione Zarzdze-niem Nr 1354 KGP z dnia 19.12.2007r.

Instrukcje obsugi i uytkowania broni palnej krtkiej: - 9mm pistolet wz. 1964. Opis i uytkowanie, sposoby i zasady strzelania, MON 1969

- 9mm pistolet wz. 1983. Opis i uytkowanie, sposoby i zasady strzelania, MON 1985 - Glock Instrukcja Obsugi - P-99 Walther Instrukcja Obsugi Kochaski S.: Bro strzelecka lat osiemdziesitych, Bellona 1991. Hogg A.E.: Encyklopedia pistoletw i rewolwerw, Warszawa 2001. Ciechanowicz W., Pellowski L.: Od Naganta do Czaka, Supsk 1999. Rybicki P., Salomonie P., Szadziewicz S., Winnicki G.: Podstawowe Zasady Uytkowa-

nia Broni Palnej Krtkiej Supsk 2008. Strza Magazyn o Broni i Amunicji, Nr 2 (22) luty 2005.