Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru...

22
ADWOKAT BARTOSZ KUCZYŃSKI ADWOKAT ANNA PASZKOWSKA-WÓJCIK

Transcript of Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru...

Page 1: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

ADWOKAT BARTOSZ KUCZYŃSKIADWOKAT ANNA PASZKOWSKA-WÓJCIK

P R Y W A T N Y A K T O S K A RŻE N I A T W Ó J S P O S Ó B N A S P R A W I E D L I W OŚĆ

P R Z E W O D N I K D L A P O K R Z Y W D Z O N Y C H I O S K A RŻY C I E L I P R Y W A T N Y C H

Page 2: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

Spis treści

02

03

06

09

11

14

16

WSTĘP

PRZESTĘPSTWA PRYWATNOSKARGOWE

JAK WSZCZĄĆ POSTĘPOWANIE PRYWATNOSKARGOWE

CZY SKORZYSTAĆ Z POMOCY ADWOKATA?

PRZEBIEG POSTĘPOWANIA Z PRYWATNEGO AKTUOSKARŻENIA

MOŻLIWOŚĆ ODSTĄPIENIA OD OSKARŻENIA

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

KOSZTY POSTĘPOWANIA PRYWATNOSKARGOWEGO

Page 3: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

W swojej praktyce często spotykamy się z przestępstwami, które ścigane sąjedynie w trybie prywatno-skargowym. Przestępstwa takie nie są ścigane z urzędu,a jedynie od determinacji pokrzywdzonego zależy czy sprawca zostanie ukarany.Pokrzywdzony działać musi jako oskarżyciel prywatny przyjmując niejako rolęprokuratora. Niniejsza publikacja jest krótkim przewodnikiem po postępowaniuprywatnoskargowym. Dowiesz się z niej kiedy warto wnieść prywatny aktoskarżenia, ile to kosztuje i odnośnie jakich przestępstw jest to możliwe.Opowiemy Ci także jak wygląda przebieg postępowania i czy warto mieć w tympostępowaniu profesjonalnego pełnomocnika – adwokata. Szczegółowe informacje znajdziesz również na moim blogu:http://sprawy-karne.biz.pl/ Udanej lektury!

Adwokat Iwo KliszAdwokat Bartosz Kuczyński

Adwokat Anna Paszkowska-Wójcik

Wstęp 02

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Page 4: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

1Nie o wszystkich przestępstwach mówią media. Nie wszystkie przestępstwa musząbyć spektakularne. Są takie przestępstwa, które można określić jako „ciche”, októrych się nie mówi. Przestępstwa, z którymi każdy może się spotkać, które raniąwiele osób. Ku zaskoczeniu pokrzywdzonych Policja w tych sprawach niepodejmuje żadnych czynności. Zniechęceni pokrzywdzeni często nie znają swoichpraw i nic z tymi sprawami nie robią. Opowiadam Ci teraz o przestępstwach z oskarżenia prywatnego. Jest ich wkodeksie karnym zaledwie kilka. Na swoim blogu opowiadam dokładnie owszystkich wymienionych niżej przestępstwach, w szczególności o tym co należydo ich znamion. Do przestępstw prywatnoskargowych zaliczamy:

Przestępstwaprywatnoskargowe 03

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Zniesławienie stypizowane w art. 212 Kodeksu Karnego:

§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lubjednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanielub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratęzaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności,podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środkówmasowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albopozbawienia wolności do roku.§ 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzecnawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na innycel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżeniaprywatnego.

1

Znieważenie stypizowane w art. 216 Kodeksu Karnego2§ 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność,lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlegagrzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Page 5: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

04

§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności doroku.§ 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albojeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lubzniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.§ 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd może orzec nawiązkęna rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny celspołeczny wskazany przez pokrzywdzonego.§ 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.

Naruszenia nietykalności cielesnej stypizowane w art. 217Kodeksu Karnego

§ 1. Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną,podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności doroku.§ 2. Jeżeli naruszenie nietykalności wywołało wyzywające zachowanie siępokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniemnietykalności, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.§ 3. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.

3

Naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowiatrwający nie dłużej niż 7 dni stypizowane w art. 157 § 2 k.k.Kodeksu Karnego.

§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowiatrwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnościalbo pozbawienia wolności do lat 2.

3

Page 6: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

05

Jak widzisz przestępstwa te nie mają charakteru ciężkiego, dlatego teżustawodawca uznał, iż nie ma potrzeby angażowania w ich zapobieganie organówścigania. Jednakże dla Ciebie, skutki takich przestępstw mogą być bolesne.Wyobraźmy sobie przecież sytuację, gdy ubiegasz się o stanowisko w zarządziespółdzielni mieszkaniowej, a Twoi przeciwnicy rozpowiadają nieprawdziwe ikrzywdzące informacje o Tobie. Wypełniają tym samym znamiona przestępstwazniesławienia i jeżeli wykażesz się odpowiednią determinacją zostaną za toukarani.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

PRZECZYTAJNA BLOGU...

Akt oskarżenia

Zniesławienie

Page 7: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

2Jak wszcząć postępowanieprywatnoskargowe 06

Przepisy procedury karnej przewidują dwa sposoby na wszczęcie postępowania zoskarżenia prywatnego. Po pierwsze możesz zgłosić ustną lub pisemną skargę wnajbliższej dla Ciebie jednostce Policji. Policja ma obowiązek przyjęcia takiej skargii sporządzenia protokołu, a następnie Policja przekaże skargę do właściwego Sądukarnego. W razie potrzeby Policja ma obowiązek zabezpieczyć wskazane przezCiebie dowody, np.: ustalić tożsamość sprawców, ustalić dane świadków czyprzesłuchać świadka, którego przesłuchanie później nie będzie możliwe. Drugim sposobem, w mojej ocenie wygodniejszym i pewniejszym, jest sporządzeniepisemnego prywatnego aktu oskarżenia i wniesienie go bezpośrednio do Sądu.Możesz taki akt sporządzić sam lub zlecić sprawę adwokatowi, który bez problemubędzie w stanie taki akt oskarżenia napisać. Na moim blogu znajdziesz wzórprywatnego aktu oskarżenia. Prywatny akt oskarżenia musi spełniać ogólne wymogi stawiane wszystkimpismom procesowym. Oznacza to, że musi on zawierać:

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy,której dotyczy.1

Musisz zatem oznaczyć Sąd, do którego wnosisz akt oskarżenia. Przykładowo, wgórnej części pisma musisz wpisać: Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia IIWydział Karny.

Oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo2

Nie jest dopuszczalne złożenie anonimowego aktu oskarżenia. Musisz podaćtakże adres, żeby Sąd mógł Cię wezwać na rozprawę. Na wskazany przez Ciebieadres będą kierowane wszystkie pisma procesowe z Sądu.

Page 8: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

07

Treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby zuzasadnieniem3

Musisz zatem opisać kogo i o co oskarżasz. Opisać sytuację faktyczną, kiedy igdzie doszło do zdarzenia. Na czym polegało zdarzenie. Kto był świadkiemzdarzenia oraz jakie inne dowody chciałbyś przedstawić na poparcie swojegostanowiska. Prywatny akt oskarżenia, wnoszony zwykle przez osobę, która nie jestprawnikiem, może ograniczyć się do dokładnego oznaczenia osoby oskarżonego(imię, nazwisko, adres, imiona rodziców, PESEL – o ile dane te są Tobie znane),zarzucanego mu czynu (np.: zniesławienia) oraz wskazania dowodów, na którychopiera się oskarżenie.

Datę i podpis składającego pismo4Każde pismo musi zostać przez Ciebie podpisane własnoręcznie. Za osobę, któranie może się podpisać, pismo podpisuje osoba przez nią upoważniona, zewskazaniem przyczyny złożenia swego podpisu

Dowód uiszczenia opłaty sądowej. 5Wniesienie prywatnego aktu oskarżenia wymaga wniesienia zryczałtowanej opłatyw wysokości 300,00 zł. Opłatę wnosi się na konto bankowego tego wydziału sądu,do którego wnosisz prywatny akt oskarżenia. Wykaz numerów kont bankowychznajduje się na stronie internetowej każdego sądu. Do prywatnego aktu oskarżenianależy załączyć dowód uiszczenia opłaty tj.: potwierdzenia dokonania przelewulub blankietu opłaty. Opłatę możesz wykonać również w formie znaków opłatysądowej, które możesz kupić w kasie sądu. Takie znaki musisz nakleić naprywatny akt oskarżenia.

Page 9: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

08

Po jego wniesieniu, prywatny akt oskarżenia jest badany przez Prezesa właściwegoSądu w zakresie spełniania przez niego wymienionych wyżej warunkówformalnych. Jeżeli akt oskarżenia zawiera braki formalne lub nie został opłacony,zostaniesz wezwany do usunięcia wskazanego braku w terminie 7 dni.Przykładowo: dostaniesz pismo z Sądu z wezwaniem do uzupełnienia brakuformalnego pisma poprzez wniesienie od niego opłaty w terminie 7 dni od datyjego doręczenia. W razie uzupełnienia braku w terminie, pismo wywołuje skutki od dnia jegowniesienia. Ma to ogromne znaczenie ze względu na przedawnienie karalności.Karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje bowiem zupływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcyprzestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia.Skuteczne wniesienie prywatnego aktu oskarżenia przed upływem terminuprzedawnienia powoduje przedłużenie przedawnienia karalności co zwiększaszanse na ukaranie sprawcy.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

PAMIĘTAJ

Sąd może Cię wezwać jedynie do uzupełnienia elementów formalnychpisma. Na tę kwestię zwrócił uwagę Sąd Okręgowy w Tarnowie wpostanowieniu z dnia 2 sierpnia 2005r. sygn. akt II Kz 157/05: „Wzywanie oskarżyciela prywatnego (art. 120 k.p.k.) do wskazaniainnych elementów skargi niż określone w art. 487 k.p.k. (na przykład dopodania kwalifikacji prawnej zarzuconego czynu, do podania miejscapobytu oskarżonego), narusza gwarantowaną przez Państwodostępność do wymiaru sprawiedliwości”.

Page 10: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

3Tak jak piekarz zajmuje się wypiekaniem chleba, tak adwokat zajmujesię sporządzeniem pism procesowych i reprezentowaniem klientówprzed sądem. Po prostu się na tym zna. Zlecając sprawę adwokatowiwiesz, że akt oskarżenia spełni wymogi formalne, będzie wniesiony dowłaściwego Sądu i odpowiednio uzasadniony. Ciebie kosztować tobędzie zatem mniej straconego czasu i nerwów. Adwokat przyjmując sprawę ocenia ją „na zimno”. Obiektywnie.Pomoże Ci ocenić szanse wygrania sprawy oraz dowody jakimidysponujesz. Dzięki temu możesz zaoszczędzić czas i pieniądze. Byćmoże nie ma podstaw do wniesienia oskarżenia i z góry skazujesz sięna przegraną sprawę. Może powinieneś poszukać lepszych dowodów.Adwokat jest od tego by to sprawdzić na samym początku. Adwokat może Cię reprezentować w toku całego procesu karnego.Będzie dbać o Twoje interesu i na bieżąco reagować na wszystkiesytuacje, które mogą w toku procesu wyniknąć. Proces przed Sądemregulowany jest skomplikowanymi przepisami, których brakznajomości może spowodować, że nie osiągniesz zamierzonego celu.Wielu klientów odczuwa duży stres w trakcie wystąpień przed sądem.Sam sąd będzie pomagać tylko i wyłącznie w takim zakresie w jakimjest to niezbędne i nic poza tym. Bez adwokata na Sali sądowej będzieszsam.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Czy skorzystać z pomocyadwokata? 09

Wielu moich klientów nim do mnie trafi zadaje sobie właśnie to pytanie. Czyskorzystać z pomocy adwokata? Przecież będę musiał mu zapłacić. Cóż, nikt Cięnie zmusza. Prywatny akt oskarżenia możesz sporządzić samemu. Wystarczy, żespełnisz wszystkie skazane wyżej wymogi formalne i podpiszesz pismo. Możesztakże samemu piec chleb, a jednak zapewne kupujesz go w piekarni. O todlaczego, choć nie jest to obowiązkowe, po prostu warto zlecić sporządzenieprywatnego aktu oskarżenia oraz prowadzenie całej sprawy adwokatowi:

1.

2.

3.

Page 11: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

10

Adwokat będzie pilnował, aby przeprowadzone zostały wszystkiekorzystne dla Ciebie dowody. Przypilnuje aby z pośpiechu czy wygodyniczego nie pominięto. Przedstawi Twoją wersję zdarzeń w możliwienajkorzystniejszy sposób i postara się, aby cel jaki chcesz osiągnąćzostał spełniony. Samo skazanie nie jest równoznaczne z zakończeniem postępowania.Musisz mieć świadomość, że postępowanie może toczyć się jeszczeprzed sądem II Instancji. Co więcej, czy wiesz w jaki sposób dochodzićod skazanego obowiązku naprawienia szkody? Czy wiesz, że na wyrokkarny również można zdobyć klauzulę wykonalności? Wyrok karnymoże być tytułem egzekucyjnym. Wiesz o czym mówię? We wszystkichtych detalach adwokat się świetnie orientuje. Wreszcie jeżeli wygrasz sprawę, Sąd zasądzi od oskarżonego zwrotkosztów postępowania, a zatem wydatek na adwokata w dużej części Cisię zwróci. Jeżeli nie stać Cię na adwokata z wyboru, możesz wnieść o przyznanieCi pełnomocnika z urzędu. Wtedy to Skarb Państwa pokryje koszt jegowynagrodzenia, a ty będziesz należycie reprezentowany. Wbrew jedynieobiegowej opinii adwokaci bardzo poważnie podchodzą do każdejsprawy przyznanej im z urzędu. Nie musisz się bać o jakośćświadczonych usług.

Jeżeli nie przekonałem Cię do zatrudnienia adwokata do swojej sprawy, przeczytajprzynajmniej tę publikację do końca oraz zapoznaj się ze wpisami na moim blogu.Znajdziesz tam minimum niezbędnych informacji.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

4.

5.

6.

7.

Page 12: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

4Przebieg postępowania zprywatnego aktu oskarżenia 11

Gdy akt oskarżenia trafi do Sądu ten zbada, czy zachowane zostały wszystkiewarunki formalne. Jeżeli akt oskarżenia spełnia wszystkie warunki formalne orazzostał należycie opłacony wyznaczone zostanie posiedzenie pojednawcze, któreprowadzi Sąd lub referendarz sądowy. Jest to bardzo ważne posiedzenie, na którejako oskarżyciel masz obowiązek się stawić, nawet jeżeli nie oczekujesz pojednaniasię ze sprawcą.

Posiedzenie pojednawcze, mediacja i ugoda sądowa

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

PAMIĘTAJ

Jeżeli oskarżyciel prywatny nieusprawiedliwienie nie stawi się naposiedzenie pojednawcze Sąd uzna, że odstąpił on od oskarżenia iumorzy postępowanie.

Na posiedzeniu pojednawczym Sąd będzie zachęcał Ciebie i oskarżonego dopojednania. Pojednanie to sposób na szybkie zakończenie postępowania iosiągnięcie ważnych dla Ciebie celów. Zastanów się po co wnosisz prywatny aktoskarżenia. Czy zależy Ci na tym, żeby sprawca został ukarany? Czy możebardziej chciałbyś usłyszeć przepraszam oraz uzyskać naprawienie szkody lubkrzywdy? Jeżeli od skazania sprawcy, bardziej zależy Ci na tym aby naprawił onszkodę oraz przeprosił Cię za wyrządzoną krzywdę, masz szansę załatwić to już napierwszym posiedzeniu. Wszystko zależy od was. Warto rozmawiać. Za zgodą oskarżyciela i oskarżonego Sąd może skierować was do mediacji. Wartoskorzystać z tej możliwości jeżeli widzicie szansę na pojednanie jednak niepotraficie do tego doprowadzić samemu i potrzebny wam bezstronny mediator.Jeżeli choć jedna ze stron nie wyrazi zgody na mediację, jej przeprowadzenie niebędzie możliwe.

Page 13: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

12Z posiedzenia pojednawczego sporządzony zostanie protokół. W protokoleposiedzenia pojednawczego należy w szczególności zaznaczyć stanowisko stronwobec wezwania do pojednania oraz wyniki przeprowadzonego posiedzeniapojednawczego. Jeżeli strony znajdą sposób na pojednanie, Sąd umorzypostępowanie. Dopuszczalne jest zawarcie ugody przed sądem, którejprzedmiotem są roszczenia wychodzące poza zakres oskarżenia. W toku posiedzenia pojednawczego lub w wyniku mediacji dopuszczalne jestpojednanie się obejmujące również inne sprawy z oskarżenia prywatnego, toczącesię pomiędzy tymi samymi stronami. Oznacza to, że możecie na jednymposiedzeniu rozwiązać wszystkie wasze konflikty. Jeżeli nie uda się wam pojednać Sąd skieruje sprawę na rozprawę główną.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Rozprawę główną rozpoczyna wywołanie sprawy. Protokolant sądowy wyjdzieprzed salę rozpraw i obwieści czego sprawa dotyczy. Wtedy wszyscyzainteresowani wchodzą na salę rozpraw i siadają we właściwe miejsca. Co zasadyoskarżyciel prywatny siada przy ławie po prawej ręce sądu. Sąd zbada obecność isprawdzi kto się stawił i czy stawili się wszyscy wezwani na rozprawę. Następnie następuje otwarcie przewodu sądowego czyli odczytanie aktuoskarżenia. Akt oskarżenia odczytuje oskarżyciel prywatny czyli Ty – chyba, żeustanowiłeś w sprawie zawodowego pełnomocnika, adwokata, który odczyta aktoskarżenia za Ciebie.

Rozprawa główna

Do czasu otwarcia przewodu sądowego oskarżony może wnieśćprzeciwko Tobie oskarżenie wzajemne – czyli oskarżyć Cię o inny czynścigany z oskarżenia prywatnego, który pozostaje w związku zpopełnionym przez niego przestępstwem. Może np.: zarzucić Ci, że Tyrównież naruszyłeś jego nietykalność cielesną. W takim wypadkusprawa zostanie rozpoznana łącznie razem z Twoją, a Ty korzystaszrównocześnie z praw oskarżyciela i oskarżonego.

UWAGA

Page 14: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

13Po odczytaniu aktu oskarżenia Sąd zapyta oskarżone czy ten się do popełnieniaczynu przyznaje i czy chce składać wyjaśnienia. Przeprowadzone zostaniepostępowanie dowodowe, w którym Sąd powinien przeprowadzić wszystkiezawnioskowane przez Ciebie dowody np.: przesłuchać świadków. Być możepotrzeba będzie więcej niż jednej rozprawy do przeprowadzenia całości dowodów.Gdy przeprowadzony zostanie ostatni dowód sąd zapyta was czy są jeszcze jakieśwnioski dowodowe, a jeżeli nie to zamknie przewód sądowy i udzieli głosustronom.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

To oskarżyciel (a nie sąd) musi udowodnić winę oskarżonemu. Oznaczato, że musisz powołać i przeprowadzić dowody, z którychjednoznacznie będzie wynikać, iż oskarżony jest winy zarzucanemu muczynowi. Jeżeli wina nie zostanie przez Ciebie udowodniona tooskarżony zostanie uniewinniony.

PAMIĘTAJ

Głos stron to etap postępowania kiedy możesz swobodnie wypowiedzieć się wtemacie postępowania i je podsumować. Wygłaszasz wtedy mowę końcową iwnosisz o wymierzenie kary oskarżonemu. Możesz wskazać konkretnie o jakąkarę Ci chodzi albo powiedzieć, że chcesz sprawiedliwej kary. Po głosach stronsąd uda się na naradę i ogłosi wyrok. Jeżeli nie jesteś zadowolony z wyroku po jego ogłoszeniu masz 7 dni na złożeniewniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie Ci wyroku wraz z uzasadnieniem.Po otrzymaniu uzasadnienia masz 14 dni na wniesienie apelacji. Dużo tego? A pamiętasz jak pisałem, że skorzystanie z pomocy adwokata odciążyCię od myślenia i pamiętania o wszystkich tych kwestiach? Warto mieć narozprawie obok siebie adwokata, który orientuje się w przepisach procedurykarnej.

Page 15: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

5Możliwość odstąpienia odoskarżenia 14

Oskarżyciel prywatny jest tzw. dysponentem skargi. Oznacza to, iż ma on prawood skargi odstąpić i zakończyć postępowanie bez wydania wyroku. Może się takzdarzyć gdy poza rozprawą uda się pojednać ze sprawcą i nie ma już potrzeby jegoukarania. Nie bez znaczenia jest czas odstąpienia od oskarżenia prywatnego.Rozważyć należy trzy przypadki:

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Pierwszy, gdy oskarżyciel prywatny odstępuje od oskarżeniaprywatnego przed odczytaniem aktu oskarżenia na pierwszej rozprawiegłównej. Moment odczytania aktu oskarżenia to tzw. rozpoczęcieprzewodu sądowego. Jeżeli odstąpisz od oskarżenia przedrozpoczęciem przewodu sądowego to Sąd umorzy postępowanie. W tymwypadku nie jest wymagana zgoda oskarżonego. Jak podkreślił SądNajwyższy w Wyroku z dnia 24 stycznia 2013r. I KZP 20/12:„Oskarżyciel prywatny może cofnąć złożone przed rozpoczęciemprzewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej oświadczenie oodstąpieniu od oskarżenia. Ma na to czas jednak tylko do chwiliwydania przez sąd postanowienia o umorzeniu postępowania.Przemawia za tym prawo do wpływania na przebieg i wynik procesu”. Drugi przypadek ma miejsce, gdy oskarżyciel prywatny odstępuje odskargi po rozpoczęciu przewodu sądowego, a przed zakończeniempostępowania. Odstąpienie może nastąpić w każdym czasie, w dowolnejformie (ustnej do protokołu lub pisemnej), aż do prawomocnegozakończenia sprawy. Uwaga: Sąd umorzy postępowanie jedynie zazgodą oskarżonego. W niektórych przypadkach oskarżonemu możezależeć na dalszym prowadzeniu procesu i nie wyrazi on zgody naumorzenie. Zauważ, że najczęstszymi sprawami prywatnoskargowymisą sprawy o zniesławienie i znieważenie. W takich sprawach każdastrona jest przekonana o swoich „prawdach” i gotowa jest bronićswojego stanowiska.

2.

1.

Page 16: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

15

Jest jeszcze jeden przypadek odstąpienia, o którym musisz wiedzieć.Jest to tzw. dorozumiane odstąpienie od oskarżenia związane zniestawiennictwem na rozprawie. Niestawiennictwo oskarżycielaprywatnego i jego pełnomocnika na rozprawie głównej bezusprawiedliwionych powodów uważa się za odstąpienie od oskarżenia.Co więcej, ma to miejsce w każdej fazie prowadzenia sprawy.Oskarżyciel lub jego pełnomocnik zawsze muszą się stawić narozprawę! Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2008r. I KZP19/08: „Niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnikana rozprawie głównej bez usprawiedliwienia, w każdej fazie jejprowadzenia, powoduje umorzenie postępowania na podstawie art. 496§ 3 i § 1 KPK, przy czym, jeżeli niestawiennictwo takie ma miejsce porozpoczęciu przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej,warunkiem umorzenia jest wyrażenie zgody przez oskarżonego - art.496 § 2 KPK”.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

3.

Page 17: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

6Koszty postępowaniaprywatnoskargowego 16

Ostatnią rzeczą, którą chciałby Ci wyjaśnić są koszty postępowaniaprywatnoskargowego. Poniżej wyjaśnię Ci jakie to są koszty i w jaki sposób sąustalane oraz kto je pokrywa. To bardzo ważne informacje.

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Oskarżyciel prywatny musi uiścić opłatę równą zryczałtowanejrównowartości wydatków. Opłata tak składana jest wraz zewniesieniem prywatnego aktu oskarżenia. Wysokość zryczałtowanejrównowartości wydatków w sprawach z oskarżenia prywatnego wynosiobecnie 300 zł. Pieniądze należy wpłacić w kasie sądu lub na jegorachunek bankowy, a do prywatnego aktu oskarżenia dołączyć dowóduiszczenia opłaty. Możesz zostać zwolniony z konieczności wniesienia opłaty. Sąd lubreferendarz sądowy zwalnia osobę w całości lub w części od wyłożeniakosztów podlegających uiszczeniu przy wnoszeniu pisma procesowego,jeżeli wykazała ona, że ze względu na jej sytuację rodzinną, majątkowąi wysokość dochodów wyłożenie ich byłoby zbyt uciążliwe. Musisz wrazz prywatnym aktem oskarżenia złożyć wniosek o zwolnienie Cię odkosztów sądowych oraz przedłożyć oświadczenie o stanie rodzinnym,majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Formularz takiegooświadczenia możesz znaleźć na stronie sądu. W postępowaniu z oskarżenia prywatnego w razie pojednania się stronprzed wszczęciem przewodu sądowego, warunkowego umorzeniapostępowania, umorzenia postępowania z powodu niepoczytalnościsprawcy lub znikomej społecznej szkodliwości czynu albo z powodustwierdzenia w zarzucanym czynie znamion przestępstwa ściganego zurzędu, zmiany trybu ścigania z powodu przyłączenia się prokuratorado postępowania wszczętego przez oskarżyciela prywatnego izakończenia tego postępowania w trybie publicznoskargowym - prezessądu lub referendarz sądowy zarządza zwrot uiszczonych przezoskarżyciela prywatnego zryczałtowanych wydatków w całości, a wpołowie - w razie pojednania się stron po rozpoczęciu przewodusądowego.

2.

1.

3.

Page 18: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

17

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

Jeżeli wygrasz sprawę, a Sąd skaże oskarżonego, sąd zasądza na Twojąrzecz poniesione przez Ciebie niego koszty procesu. Podobnie wprzypadku warunkowego umorzenia postępowania lub umorzeniapostępowania ze względu na znikomą społeczną szkodliwość czynu.Takie koszty zwrócić Ci musi oskarżony. W razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania (zwyjątkiem umorzenia ze względu na znikomą społeczną szkodliwośćczynu) koszty procesu ponosi oskarżyciel prywatny (od 60 do 240 zł).Jeżeli przegrasz sprawę będziesz musiał zwrócić również oskarżonemuponiesione przez niego koszty. W sprawach z oskarżenia prywatnego, w razie odstąpienia odwymierzenia kary z powodu wzajemności krzywd lub wyzywającegozachowania się oskarżyciela prywatnego, jak również biorąc pod uwagęliczbę i rodzaj zarzutów, od których oskarżony został uniewinniony,sąd może obciążyć oskarżonego poniesionymi przez oskarżycielakosztami procesu tylko częściowo. W razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przezCiebie jako oskarżyciela prywatnego sąd wymierza Ci za postępowanieodwoławcze opłatę w wysokości od 60 do 240 zł.

5.

4.

6.

7.

Jak widzisz postępowanie prywatnoskargowe nie jest wcale drogimpostępowaniem. Na poniesienie kosztów postępowania jesteś narażony jedyniewtedy gdy nie jesteś w stanie udowodnić winy oskarżonemu (dlatego warto sięzastanowić przed wniesieniem sprawy czy dysponujemy odpowiednimi dowodami)lub gdy postępowanie zostanie umorzone z Twojej winy (bo nie stawiłeś się naposiedzenie pojednawcze oraz na rozprawę główną bez usprawiedliwienia).

Page 19: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

Zakończenie 18

Przewodnik ten miał na celu przedstawienie Ci najpotrzebniejszych informacjidotyczących postępowania prywatnoskargowego. Mam nadzieję, że lektura byładla Ciebie interesująca. Jeżeli chcesz wiedzieć więcej zajrzyj na mojego bloga http://sprawy-karne.biz.pl/ Zachęcamy Cię żebyś czytał go regularnie lub zostawił komentarz. Niebawem ukażą się również inne przewodniki opisujące prawa oskarżonego,podejrzanego, pokrzywdzonego oraz świadka. Adwokat Iwo Klisz

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

PRZECZYTAJNA BLOGU...

Rozprawa karna – jak wygląda ona w praktyce ?

Stopień uszkodzenia ciała a tryb ścigania sprawcy

Przesłuchanie oskarżonego przed sądem

Page 20: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

19O nas

Adwokat Anna Paszkowska-Wójcik

Autorka niniejszego e-booka. Specjalista od sprawkarnych w Kancelarii Klisz i Wspólnicy. Ma za sobąwieloletnie doświadczenie. Autorka licznychpublikacji eksperckich z zakresu prawa karnego.

Adwokat Bartosz Kuczyński

Specjalista z zakresu prawa karnego wKancelarii Klisz i Wspólnicy - w oddzialeznajdującym się w Poznaniu. Autorpublikacji eksperckich dotyczących prawakarnego.

Adwokat Iwo Klisz

Wspólnik zarządzający w Kancelarii Klisz iWspólnicy. Prowadził zajęcia na UniwersytecieWrocławskim, a także liczne szkolenia prawne.Autor publikacji branżowych z zakresu prawa.

Page 21: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH KLISZ I WSPÓLNICY

20

Mamy nadzieję, że nasz poradnik okazał się dla Ciebie przydatny.

Jeśli podoba Ci się nasza praca i chciałbyś otrzymywać więcej tego typubezpłatnych materiałów poradnikowych, wzorów i wskazówek zapraszamy Cię do

polubienia naszej strony na Facebooku:

adwokat Iwo Klisz i Wspólnicy

a także do dołączenia do grupy na Facebooku: Szkolenia Prawne dla Managerów i Właścicieli Firm

Page 22: Æ 13:85/:,504,3 · 2020. 5. 31. · 05 Jak wid z i sz prze s tę pstwa t e n ie mają ch arakteru ciężkiego, dlat e go t eż u s ta wod a w ca uzna ł, iż nie ma p o trz eby an

KONTAKT

Biuro we Wrocławiuul. Joachima Lelewela 23/7 Biuro w Poznaniuul. Bóżnicza 1/14 Biuro w Gdańskuul. Czopowa 14/20 Biuro w Katowicachul. Sobieskiego 27/30 +48 71 740 50 00+48 695 560 425   

facebook.com/AdwokatWroclawIwoKlisz/

YouTube: Adwokat Iwo Klisz

www.adwokat-wroclaw.biz.pl  

[email protected] 

Grupa szkoleniowa na Facebooku:„Szkolenia prawne dla managerów i właścicieli firm”

www.linkedin.com/in/iwo-klisz/

instagram.com/adwokatwroclaw