7/21/2019 Zioła - opracowanie i opis

http://slidepdf.com/reader/full/ziola-opracowanie-i-opis 1/4

Jak przygotować?● napar – wysuszone zioło zalewa się wrzącą wodą, czeka do ostygnięcia i odcedza

● odwar – susz zalewa się zimną wodą i doprowadza do wrzenie

● maceracje – zalewa się surowiec wodą o temperaturze pokojowej, odczekuje i odcedza

● syrop – zalewa się sok roztworem z dużą ilością cukru

● nalewka – zalewa się surowiec 70% alkoolem w proporcji !"# $surowiec"alkool

● intrakt – świeże części roślin zalewa się gorącym alkoolem

● ekstrakt – zalewa się surowiec 70% alkoolem w proporcji !"!

Stratyfikacja  polega na przetrzymywaniu nasion przez określony czas w wilgotnym podłożu,

w niskiej temperaturze& 'a(ieg ten imituje zimę i skłania nasiona do )wiosennego* kiełkowania

Aloes drzewiasty – sukulent$magazynuje wodę, drewniejąca łodyga, mięsiste liście, przyspiesza

przemianę materii i regeneracje tkanek, przykłada się go na rany, oparzenia itp&,

po(udza wydzielanie ż+łci, wykorzystuje się świeże, przecięte liście, środek przeczyszczający

Biedrzeniec anyż  – działa wykrztuśnie, wiatropędnie, rozkurczająco, łagodzi (+le (rzucai wzdęcia, środek mlekopędny, przyprawa, ro(i się z niego napary i olejki, nie występuje w stanie

dzikim, odstrasza komary i kleszcze, w+dka anyż+wka

Arcydzięgiel litwor / anżelika / dzięgiel wielki  – działa uspokajająco, łagodzi nadpo(udliwoś

i (ezsennoś, reguluje pracę układu pokarmowego, stosowany na rany, oparzenia, surowcem

zielarskim jest korze-, przygotowuje się napary i nalewki, ro(i się z niego likier – litwor+wkę 

Bazylia pospolita  – wiązkowy system korzeniowy, działa na układ pokarmowy, przyprawa do pizz,

ry(, dro(iu, pszczela roślina pożytkowa, sporządza się napary, rozmnaża się z nasion, pocodziz południowej .zji, )croni od nieszczęśliwej, niepożądanej miłości, najsmaczniejsza po zerwaniu

Bylica estragon   – przyspiesza trawienie i wzmacnia apetyt, stosowana jako przyprawa,

w średniowieczu uważano, że croni przed wężami, czarami i smokami, surowcem zielarskim są 

liście

zarn!szka siewna  – zwiększa wydzielanie moczu, działa wykrztuśnie, środek mlekopędny,

w niekt+ryc krajac wierzono, że croni przed czarami

z"#er ogrodowy  – działa na przew+d pokarmowy, jest dodawany do potraw, stosowany przeciw

(iegunkom, dodany do potraw z /asolą zapo(iega wzdęciom, stosuje się napary, w średniowieczu

ucodził za po(udzającego do szlacetnyc czyn+w i miłości

$yzop lekarski – owocem jest rozłupka, stosowany w leczeniu nieżytu g+rnyc dr+g oddecowyc

ako środek wykrztuśny i (akterio(+jczy, po(udza pracę żołądka, przyspiesza gojenie się ran, służy

ako przyprawa i składnik likier+w i w+dek, stosowany jako napar, stosowany przez zraelit+w jako

kropidła

%minek zwyczajny  – przeciwpasożytnicze działanie, wpływa na działanie układu pokarmowego,po(udza apetyt, ułatwia wytwarzanie mleka, roślina miododajna, stosowany jako przyprawa,

stosowany jako napar, surowcem zielarskim są owoce, liście młodego kminku można stosowa jak 

pietruszkę 

7/21/2019 Zioła - opracowanie i opis

http://slidepdf.com/reader/full/ziola-opracowanie-i-opis 2/4

%olendra siewna – owocem jest rozłupnia, działa na układ pokarmowy, zatrzymuje krwotoki, olejek 

stosowany w dolegliwościac kości i staw+w, stosowana jako napar, 1le znosi nadmierne opady,

należy do najstarszyc roślin przyprawowyc i zielarskic

&awenda prawdziwa/lekarska  – kwitnie na nie(iesko lu( liliowo, poprawia pracę układu

pokarmowego i oddecowego, znosi wzdęcia, posiada właściwości (akterio(+jcze i uspokajające,

stosowana jako napar oraz wyciągi alkoolowe, służyła jako dodatek do kąpieli, ma miły zapac

&e#iodka pospolita  – ma działanie moczopędne i przeciwskurczowe, poprawia trawienie i znosi

wzdęcia, używana w kucni pod nazwą oregano, zwalcza zapalenia g+rnyc dr+g oddecowyc,

stosowana w postaci naparu

&!#czyk ogrodowy – ma gru(e kłącze, najskuteczniejszy środek moczopędny, działa wykrztuśnie,

stosowany jako przyprawa, surowcem są korzenie i kłącza, podaje się go w postaci napar+w

i odwar+w, z korzenia pozyskuje się maggi, roz(udzał uczucia innej oso(y

'ajeranek ogrodowy  – owocem są orzeszki, działanie przeciwzapalne i (akteriostatyczne,

poprawia działanie układu trawiennego, stosowany jako przyprawa, może (y uprawianyw doniczce, składnik likier+w

'elisa lekarska  – wpływa na układ nerwowy, wpływa na pracę układu pokarmowego, stosowana

ako odwar lu( nalewka, jej ludowa nazwa to rojnik, pszczelarze sokiem z melisy nacierali ręce,

kiedy starali się zwa(i i scwyta z(iegłe roje pszcz+ł

'ięta pieprzowa  – działa na układ pokarmowy, działa uspokajająco, stosowana do płukania gardła

i jamy ustnej jako napar 

Sza(wia lekarska – wydziela miły zapac, ma działanie (akterio(+jcze i przeciwzapalne, działa na

ormony i na rany, stosowany jako przyprawa i napar, surowcem są liście i zielone pędy, do polski

przywędrowała z zakonami cysters+w i (enedyktyn+w

Ba#ka zwyczajna / lancetowata  – działa na przew+d pokarmowy, stosowana na trudno gojące się 

ran, oparzenia, użądlenia, ukąszenia, działa wykrztuśnie, stosuje się jako napary, okłady lu( świeży

sok 

Bylica )io(!n  – działa na układ pokarmowy, przeciw owadom, stosowany jako napar, nalewkai leki, okłady przynoszą ulgę nogom

*ziewanna dro#nokwiatowa / wielkokwiatowa / k!tnerowata  – surowcem są kwiaty, ułatwia

oczyszczanie się oskrzeli i poprawia pracę wątro(y, przyspiesz gojenie się ran, stosowana jako napar 

i odwar, inne nazwy" knotnica, kedzierzawica, dziwizna, grzyknot, sza(la

*zi!rawiec zwyczajny – w liściac posiada z(iorniczki olejk+w eterycznyc widocznyc jako

dziury, stosowany na dolegliwości wątro(y i układu pokarmowego, zwiększa wydolnoś układu

ormonalnego, stosowany na trudno gojące się rany, stosowany jako odwary, nalewki i wyciągi

olejowe

+listnik jask,(cze ziele  – roślina trująca, lek na kurzajki, środek przeciw(+lowy, palone suszone

ziele odstrasza komary i mucy, stosowany jako odwar, surowcem są pędy i korzenie

7/21/2019 Zioła - opracowanie i opis

http://slidepdf.com/reader/full/ziola-opracowanie-i-opis 3/4

Jemio(a pospolita  – p+łpasożyt , rozszerza naczynia krwionośne i o(niża ciśnienie krwi, stosowana

est jako odwar, najlepsze są pędy i liście

%rwawnik pospolity  – tamuje krwawienia, działa przeciwskurczowo, przeciwzapalnie

i wiatropędnie, stosowany w stanac zapalnyc sk+ry i na trudno gojące się rany, stosowany jako

napar i sok, według greckiej mitologi odkrył go .cilles, stosowany w kosmetyce i jako roślina

ozdo(na

&en zwyczajny – działa na układ pokarmowy, olej ma właściwości gojące, stosowany jako zimny

wyciąg oraz jako okład, z(udowany z pięciokomorowyc tore(ek z nasionami, uprawiany podo(nie

ak z(oża, wykonuje się z niego tkaniny, występuje w polskiej (ajce )2ak to ze lnem (yło*

'niszek pospolity  – zawiera insulinę, wpływa na przemianę materii, o(niża poziom cukru

i colesterolu, przyspiesza meta(olizm, stosuję się go na coro(y sk+rne i wypryski, surowcem jest

korze-, stosowany w postaci odwaru, soku lu( wina

)okrzywa zwyczajna  – przeciwdziała krwawieniom, o(niża poziom cukru, stosowana do płukania

amy ustnej i okład+w, wykorzystywana w (+lac reumatycznyc, stosowana w postaci naparui soku, surowcem są młode pędy, w średniowieczu wytwarzano z niej tkaniny

-osiczka okr"g(olistna  – lek łagodzący sucy kaszel a także poprawiający trawienie, jet rośliną 

cronioną, nazwa wywodzi się od ni(y3rosy na ko-cac włosk+w, jako środek zielarski odkrył ją 

.rnold 4illa35o6a z arcelony

-ozc.odnik ostry  – roślina trująca, stosowany jako sok do usuwania kurzajek i (rodawek oraz jako

wyciąg o(niżający ciśnienie, surowcem zielarskim jest sok 

-!mianek pospolity  – ma właściwości (akterio(+jcze, przeciwzapalne, uspokajające

i moczopędne, stosowany jako napar, o(ecnie stosowany jak środek kosmetyczny

Bez czarny – działa napotnie i o(niża gorączkę ,poprawia i reguluje przemianę materii, stosowany

ako napar, odwar, kon/itury czy soki, jego kwiaty mają zastosowanie kulinarne

Bor,wka czernica / czarna jagoda   – owoce zatrzymują rozwolnienia, liście działają 

przeciw(iegunkowo i przeciwzapalnie, stosowana jako odwar, napar, lu( świeże owoce, kt+re

ułatwiają wypr+żnianie, lek na ro(aki $owsiki i glisty, składnik win i nalewek, właściwości uzyskujepo wysuszeniu

+(,g jednoszyjkowy / dw!szyjkowy   – ma działanie nasercowe o uspokajające, lek 

przeciwuczuleniowy, stosowany w postaci napar+w i odwar+w, surowcem zielarskim są kwitnące

pędy i owoce

Ja(owiec pospolity – działa moczopędnie, przeciw(akteryjnie, reguluje pracę układu pokarmowego,

łagodzi nerwo(+le i (+le reumatycznym, stosowany w postaci odwaru lu( naparu, żyje wolno, ale

długo

Jarz"# pospolity  – środek moczopędny, owoce dostarczają wielu witamin i soli mineralnyc,

stosowany w postaci odwaru

7/21/2019 Zioła - opracowanie i opis

http://slidepdf.com/reader/full/ziola-opracowanie-i-opis 4/4

%alina koralowa  – działa na układ rozrodczy i ormonalny, działa wzmacniająco, moczopędnie

i przeczyszczająco, stosowana w postaci odwaru, soku, dżemu, kalina (yła często motywem pieśni

i poezji polskiej

&ipa dro#nolistna  – sercowate liście, działa napotnie, odkrztuśnie, przeciwskurczowo

i moczopędnie, leczy nieżyt g+rnyc dr+g oddecowyc, poprawia wydzielanie ż+łci, stosowana

w postaci naparu

'alina w(aciwa  – zawiera kwas salicylowy $składnik lek+w przeciwzapalnyc

i przeciwgorączkowyc, lek na przezię(ienia, gorączki, stosowana w postaci odwaru służy do

płukania gardła, er(atę przyrządza się z (ezlistnyc pęd+w

0rzec. w(oski  – zawiera witaminy ., 8, 9, :, posiada (akterio(+jcze działanie, stosowany

w postaci nalewek, wykorzystywany w kosmetyce, drewno orzecowe ma szerokie słoje

1ierz#a #ia(a  – o(niża gorączkę, działa przeciw(+lowo moczopędnie, stosowana na trudno gojące

się rany, stosowana w postaci odwaru, wierz(a posiada zdolnoś odtworzenia drzewa z małego pędu

wetkniętego w wilgotną ziemię 

2arnowiec miotlasty – krzew, wskazuje działanie moczopędne i wzmacniające mięsie- sercowy,

ziele przykładane miejscowo znieczula (+l, stosowany w postaci naparu, surowcem zielarskim są 

kwiaty i ulistnione gałązki, stosowany do rekultywacji teren+w poprzemysłowyc