ZASADY RZĄDZĄCE RYSUNKIEM

Studia podyplomowe „Kształcenie na

odległość” opracowała Monika Skóbel

KompozycjaCo to jest?

Kompozycja to ułożenie zestawionych ze sobą elementów według określonych zasad.

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja symetryczna taka, której obie połowy,

po dwóch stronach osi, są takie same lub bardzo do siebie podobne. Przykładem kompozycji symetrycznej są wycinanki.

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja asymetryczna taka, której obie połowy

różnią się od siebie, nie są swoim lustrzanym odbiciem.

fot. Monika Skóbel

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja centralna taka, w której

najważniejszy akcent znajduje się w samym środku obrazu.

fot. Monika Skóbel

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja geometryczna składa się z płaszczyzn,

linii, kolorów w różnych układach względem siebie.

Henryk Stażewski, Kompozycja nr 11, 1976

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja luźna cechuje się brakiem

rygoru, elementy są rozrzucone względem siebie.

fot. Monika Skóbel

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja zwarta elementy są blisko siebie.

fot. Monika Skóbel

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja otwarta taka, gdzie granice

obrazu ,,odcinają" ciąg dalszy, który możemy sobie wyobrazić, często przecinają rzeczy czy postacie umieszczone na brzegach obrazu. Tak namalowana jest większość pejzaży.

Jacek Malczewski, Wisła

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja zamknięta taka, która w całości

znajduje się na obrazie, nie posiada dalszego ciągu poza jego granicami.

Masakazu Miyanaga,

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja pionowa opiera się na dominacji

kierunków pionowych, kompozycja taka występuje np. w portretach.

Tamara Lempicka, Portrait de Madame Allan Bott

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja pozioma opiera się na dominacji

kierunków poziomych, kompozycja taka występuje np. w krajobrazach.

Józef Chełmoński, Żurawie, pejzaż z łąką,1905

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja rytmiczna oparta jest na regularnej

powtarzalności pewnych identycznych lub bardzo podobnych elementów (plam, kresek, brył itp.).

Jan Ziemski, Permutacje 1, 1967

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja statyczna oparta jest na układach

pionowych i poziomych. Wyraża spokój, bezruch, trwałość, niezmienność.

Piet Mondrian, Kompozycja, 1921

KompozycjaRodzaje kompozycji

Kompozycja dynamiczna oparta jest na liniach

skośnych. Wyraża ruch, pęd, wzlot, spadanie, wszelką chwilowość sytuacji.

Wassily Kandinsky, Kompozycja VIII, 1923

KompozycjaDoznania

Rodzaj użytej przez nas kompozycji może oddziaływać na doznania odbiorcy.

Kompozycja może uczynić obraz agresywnym lub spokojnym, nudnym lub burzliwym.

KompozycjaDoznania

Rozmieszczenie przedmiotów na płaszczyźnie może wzbudzać spokój (jak na lewym rysunku) lub napięcie (prawy rysunek).

KompozycjaDoznania

Umieszczony na płaszczyźnie przedmiot może nie mieć znaczenia, ale jego przesadzona wielkość może wzbudzać niepokój.

Kompozycja - złoty podział czyli mocne punkty obrazu jeśli poprowadzimy dwie linie dzielące obraz w pionie na 3

równe części i takie same dwie linie w poziomie to na przecięciu tych linii otrzymamy właśnie 4 „mocne punkty”,

miejsca te w obrazie najsilniej oddziałują na odbiorcę.

RównowagaCo to jest?

Zasada równowagi polega na: porządkowaniu elementów składających się na obraz - plam,

kresek, brył, pilnuje, żeby w układzie brył i plam barwnych nie zapanował

chaos, barwy ciepłe – wydają się cięższe od chłodnych, kolory ciemne - sprawiają wrażenie cięższych od jasnych.

Równowaga Zasady

aby obraz był dobrze zrównoważony należy brać pod uwagę zarówno wielkość i barwę plam, jak i sposób ich rozłożenia na płótnie obrazu.

Henri Matisse, La Musique, 1939

PerspektywaCo to jest?

Perspektywa jest najczęściej używanym i najbardziej naturalnym dla człowieka sposobem odwzorowania przestrzeni na płaskiej powierzchni.

PerspektywaCharakterystyka cz1.

Co jest charakterystyczne dla perspektywy: Pozorne "zmniejszanie się" na obrazie przedstawianych

elementów wraz z ich oddalaniem się od punktu obserwacji,

linie równoległe do siebie w perspektywie stają się zbieżne i spotykają się w pewnym teoretycznym punkcie (punkt zbiegu),

horyzont znajduje się na wysokości wzroku obserwatora, punkty zbiegu, znajdujące się na horyzoncie, pozwalają

wyznaczyć prawidłowy kształt przedstawianych obiektów, pomaga stworzyć złudzenie głębokości przestrzeni w

obrazie.

PerspektywaCharakterystyka cz2.

ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

PerspektywaCharakterystyka cz3.

ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

PerspektywaRodzaje perspektyw

Linearna podstawową zasadą jest

pozorne zmniejszanie się wielkości przedmiotu w miarę oddalania od widza oraz pozorna zbieżność ku horyzontowi wszystkich linii biegnących od oka widza do przedmiotu.

ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

PerspektywaLinearna cz1.

Jeden punkt zbiegu wszystkie linie

równoległe do siebie, prostopadłe do płaszczyzny obrazu, wydają się zbiegać w jednym punkcie na horyzoncie.

ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

PerspektywaLinearna cz2.

Dwa punkty zbiegu linie do siebie

prostopadłe przecinają się na linii horyzontu w dwóch różnych punktach zbiegu.

ilustracja z książki Andrew Loomis, Creative illustration

PerspektywaLinearna cz3.

Trzy punkty zbiegu zjawisko pojawia się, gdy linia horyzontu jest umieszczona

nisko (perspektywa żabia), bądź wysoko (perspektywa z lotu ptaka),

trzeci punkt zbiegu pojawia się w miejscu, gdzie linie będące przedłużeniem obiektu przetną się.

PerspektywaLinearna cz4.

Perspektywa z lotu ptaka Perspektywa żabia

ilustracje z książki Andrew Loomis, Creative illustration

PerspektywaRodzaje perspektyw

Powietrzna służy zwiększeniu iluzji

głębi. Powietrze znajdujące się między naszymi oczami a szczegółami oglądanego przez nas krajobrazu powoduje zmianę barw i zmniejsza ostrość przedmiotów znajdujących się w tym krajobrazie. W efekcie przedmioty bliskie widzimy dokładnie ze szczegółami a dalsze tracą na wyrazistości.

Teodor Ziomek, Rozlewisko, 1899

PerspektywaRodzaje perspektyw

Barwna polega na wywoływaniu

wrażenia głębi przez wykorzystanie właściwości barw. Barwy gorące (ciepłe) oraz ciemne sprawiają wrażenie występowania do przodu, a barwy chłodne i jasne - cofania się w głąb.

Franciszek Streitt, Wędrujący cyganie

ŚwiatłocieńCo to jest?

Światłocień służy odtworzeniu trójwymiarowości świata na obrazie.

ŚwiatłocieńWykorzystanie przedmioty, które są

skierowane do światła, mają walor najsłabszy (są najjaśniejsze),

przedmioty, które są od światła odwrócone mają walor najmocniejszy (są najciemniejsze),

części przedmiotów, które są ustawione względem światła bokiem lub pod kątem, mają walor pośredni, łagodnie przechodzą od mocnego do słabego.

Caravaggio,Judith Beheading Holofernes,1599

Bibliografia

Robert Gill, Zasady rysunku realistycznego Wendy Beckett, Historia Malarstwa Andrew Loomis, Creative illustration www.paintbasket.co.za/perspective.htm edu.oeiizk.waw.pl/~sp172b_14/tajemnice_plastyki

Zasady rysunku

Dziękuję za uwagę.