STUDIA PODYPLOMOWE ORGANIZACJI POMOCY SPOŁECZNEJ

„Kształcenie kadry zarządzającej instytucji pomocy i integracji społecznej w formie studiów

podyplomowych”

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Elżbieta Rajewska-Nikonowicz

Białystok 16-01-2010

2

Wszelkie zaburzenia psychiczne które stanowią przedmiot zainteresowania psychiatrii, ze względu na potrzebę ich leczenia. W węższym, tradycyjnym rozumieniu, tylko część zaburzeń psychicznych, obejmująca psychozy.

3

Zaburzenia czynności organizmu, uniemożliwiające człowiekowi utrzymanie równowagi wewnętrznej lub zrównoważonej wymiany z otoczeniem, manifestujące się w zakresie czynności psychicznych (obie powyższe definicje na podstawie: Encyklopedii PWN)

4

Jest działalnością zawodową służącą ludziom pomocą w usprawnianiu lub odzyskaniu ich zdolności do satysfakcjonującego funkcjonowania w środowisku społecznym.

5

Jest to profesjonalna działalność polegająca na pomaganiu jednostkom, grupom lub społecznościom, we wzbogacaniu, czy odtwarzaniu ich zdolności społecznego funkcjonowania i tworzenia warunków społecznych sprzyjających osiąganiu ich celów.

6

Choroby psychiczne ogólnie dzielą się na :

zaburzenia nerwicowe, Zaburzenia psychotyczne.

Nerwice od psychoz różnią się brakiem zniekształcenia rzeczywistości ( brak omamów i urojeń ) i jest zachowany krytycyzm wobec objawów.

7

Zaburzenia lękowe obejmują:

-Zaburzenia lękowe uogólnione.-Zaburzenia lękowe paniczne.-Zaburzenia lękowe fobie.-Zaburzenia depresyjne.-Zaburzenia lękowe mieszane.

8

Reakcje na ciężki stres.

-Zaburzenia adaptacyjne- ostre reakcje na stres.-Zaburzenia stresowe pourazowe.

9

Zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne). Zaburzenia obsesyjno- kompulsywne

( nerwice natręctw). Zaburzenia pod postacią somatyczną. Neurastenia. Zespół depersonalizacji- derealizacji. Kontrowersyjne zaburzenia nerwicowe. Objawy nerwicowe na podłożu

somatycznym.

10

Nerwice protestu ( reakcje psychologiczne dziecka na sytuacje dyskomfortu czy zagrożenia).

Choroba sieroca ( w okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym).

Fobie szkolne i przedszkolne ( bywają maskowaną depresją, mogą się z nich wywiązać nerwice).

11

system opieki środowiskowej (model zakłada odchodzenie od tradycyjnego schematu opieki szpital-poradnia zdrowia psychicznego na rzecz rozwoju form leczenia pozaszpitalnego

oddział psychiatryczny całodobowy (ma na celu jak najszybsze złagodzenie objawów)

oddział dzienny szpitala psychiatrycznego zespół leczenia domowego poradnia zdrowia psychicznego

12

Chronione warunki mieszkaniowe- Hostele (okresowy pobyt stosunkowo

samodzielnych, pracujących bądź uczących się)- Domy przejściowe (chronicznie chorzy, którzy

utracili podstawowe zdolności radzenia w życiu, pobyt trwa zwykle jeden rok)

- Mieszkania grupowe (stałe miejsce zamieszkania dla osób przewlekle psychicznie chorych, pozbawionych opieki rodziny, wypisanych ze szpitala)

- Rodziny zastępcze

13

Pacjenci przebywają z innymi chorymi o podobnych zaburzeniach. Mieszkając wspólnie uczą się:-współżycia, koegzystencji z nimi-dobrych, korzystnych interakcji z innymi-zachowań i umiejętności przydatnych także w kontaktach z ludźmi zdrowymi, np.gotowania, sprzątania, higieny, Rozmów, praktycznych umiejętności, jak: drobnych napraw w domu, rozwiązywania problemów...Ma jedną poważną wadę: mieszkańcy przebywają w nim czasowo, zwykle kilka miesięcy

14

Pobyt w hostelu bardzo korzystnie wpływa na jego mieszkańców. Nawet jeśli po jakimś czasie znów znajdą się w szpitalu, to często pobyt jest krótszy niż za pierwszym razem, są bardziej zsocjalizowani i bardziej komunikatywni a mniej skłonni do popadania w apatię.Do hostelu przychodzą: terapeuci, pracownicy socjalni, rehabilitanci itp. niemniej, jest to raczej personel " dochodzący". Generalnie- chorzy sami się rządzą, sami przyjmują leki itd.

15

Domy przejściowe tworzone są dla chronicznie chorych, którzy w wyniku choroby utracili podstawowe zdolności radzenia sobie w życiu. W domu uczą się samoobsługi i podstawowych umiejętności społecznych. Pobyt w domu przejściowym trwa zwykle jeden rok. Personel sprawuje pełnodobową opiekęi nadzór.

16

Mieszkania grupowe stanowią stałe zamieszkania dla osób przewlekle psychicznie chorych, pozbawionych opieki rodziny, wypisanych ze szpitala, mieszkania przejściowego lub innej placówki opiekuńczo-leczniczej. Od mieszkańców oczekuje się samodzielności i udzielania sobie wzajemnej pomocy. Mieszkańcy korzystają ze wsparcia zwykle jednego pracownika odwiedzającego mieszkanie co kilka dni.

17

Rodziny zastępcze to najstarsza forma mieszkania chronionego. Jest formą wspólnego zamieszkiwania i współżycia społecznego osób zdrowych z kilkuosobową grupą chorych

18

Środowiskowy Dom Samopomocy jest jednostką organizacyjną resortu pomocy społecznej, działającą na zasadach zadania zleconego samorządom, fundacjom, stowarzyszeniom. Do zadań ŚDS-ów należy budowanie sieci oparcia społecznego, przygotowanie do życia w społeczeństwie i funkcjonowania w środowisku:

osób przewlekle psychicznie chorych niepełnosprawnych intelektualnie

19

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 kwietnia 1997 w sprawie domów pomocy społecznej

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego

20

podstawowym zadaniem domu jest przede wszystkim podtrzymanie i rozwijanie umiejętności użytkowników niezbędnych do możliwie jak najbardziej samodzielnego życia. Użytkownikami tych placówek mogą być osoby przewlekle psychicznie chore lub głębiej niepełnosprawne intelektualnie oraz osoby z lekką niepełnosprawnością wówczas, gdy oprócz niepełnosprawności intelektualnej występują inne sprzężone zaburzenia, zwłaszcza neurologiczne.

21

Typ A – dom dla osób psychicznie chorych, przeznaczony dla osób z przewlekłymi zaburzeniami psychotycznymi;

Typ B – dom dla osób niepełnosprawnych intelektualnie – upośledzonych umysłowo, przeznaczony dla osób niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu głębokim, umiarkowanym i lekkim (gdy osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności ma sprzężone zaburzenie, np. dysfunkcja narządów ruchu, padaczka, autyzm, itp.);

Typ AB – dom dla osób przewlekle psychicznie chorych i niepełnosprawnych intelektualnie. Istnieje jednak takie zastrzeżenie, że użytkownikom w domach typu AB organizuje się odrębne programy wspierająco-rehabilitacyjne.

22

Każdy użytkownik domu ma swojego asystenta prowadzącego, będącego członkiem zespołu wspierająco-rehabilitacyjnego.

W domu wyodrębnia się kilka grup użytkowników: Osoby, które oczekują na przyjęcie

(uczestniczą w zajęciach 1raz w tygodniu za zgodą kierownika domu);

Osoby z decyzją administracyjną wydaną przez ośrodek pomocy społecznej lub powiatowe centrum pomocy rodzinie na czas określony potrzebny do dokonania wstępnej oceny, czy dana osoba kwalifikuje się do domu;

23

Osoby z decyzją administracyjną wydaną przez ośrodek pomocy społecznej lub powiatowe centrum pomocy rodzinie, na czas potrzebny do realizacji indywidualnego programu aktywizacji użytkownika,a dla osób niepełnosprawnych intelektualnie także na pobyt długoterminowy;

Byli użytkownicy utrzymujący kontakt z domem, za zgodą kierownika domu mogą organizować spotkania i zajęcia w formie klubowej.

24

Specjalistyczne usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi są szczególnym rodzajem usług specjalistycznych. Pomoc udzielana jest tu wyróżnionej grupie osób.

Zasady jej przyznawania i odpłatności określa rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej, a nie tak jak w przypadku pozostałych usług opiekuńczych, regulacje gminne.

25

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego określa, że ośrodki pomocy społecznej, w porozumieniu z poradniami zdrowia psychicznego czy innymi specjalistycznymi placówkami terapeutycznymi, organizują oparcie społeczne dla osób, które z powodu choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego mają poważne trudności w życiu codziennym, zwłaszcza w relacjach z otoczeniem, w zakresie edukacji, zatrudnienia oraz w sprawach bytowych.

26

Przy określeniu komu przysługuje pomoc w formie usług specjalistycznych zastosowanie ma ogólna zasada dotycząca usług, zapisana w ustawie o pomocy społecznej. Zasada ta wskazuje, że pomoc w formie usług specjalistycznych może być przyznana osobom, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina nie może takiej pomocy zapewnić. Usługi świadczone są w mieszkaniu osoby, która potrzebuje pomocy lub w ośrodkach wsparcia takich jak środowiskowe domy samopomocy, kluby samopomocy, dzienne domy pomocy.

27

Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi mogą obejmować:

uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia, w tym zwłaszcza: uczenie umiejętności zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, w tym funkcjonowania społecznego, motywowanie do aktywności, prowadzenie treningów samoobsługi i umiejętności społecznych, wspieranie w formie asystowania w codziennych czynnościach życiowych (utrzymywanie kontaktów z domownikami, rówieśnikami w miejscu nauki i pracy, organizowanie i spędzanie czasu wolnego, korzystanie z usług różnych instytucji); 28

interwencje i pomoc w życiu w rodzinie, w tym: poradnictwo specjalistyczne, wsparcie psychologiczne, ułatwienie dostępu do edukacji i kultury, koordynacja działań innych służb na rzecz rodziny podopiecznego, współpraca z jego rodziną;

29

pomoc w załatwianiu spraw urzędowych (uzyskanie świadczeń, wypełnianie dokumentów);

wspieranie i pomoc w uzyskaniu zatrudnienia (szukanie informacji o pracy, pomoc w znalezieniu zatrudnienia lub alternatywnego zajęcia, wspieranie i asystowanie w kontaktach z pracodawcą, rozwiązywanie problemów psychicznych wynikających z pracy lub jej braku);

30

pomoc w gospodarowaniu pieniędzmi (nauka planowania budżetu, asystowanie przy ponoszeniu wydatków, usamodzielnianie finansowe);

usprawnianie zaburzonych funkcji organizmu (zgodnie z zaleceniami lekarskimi, współpraca ze specjalistami w zakresie wspierania psychologiczno-pedagogicznego i edukacyjno-terapeutycznego);

31

pomoc mieszkaniową (w uzyskaniu mieszkania, organizowaniu drobnych remontów, napraw, kształtowanie właściwych relacji z sąsiadami);

zapewnienie dzieciom i młodzieży z głębokim upośledzeniem dostępu do zajęć rewalidacyjnych i rewalidacyjno-wychowawczych, jeżeli nie mają ich zapewnionych.

32

Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi (ale także usługi specjalistyczne dla pozostałych grup) są świadczone przez osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania zawodu: m.in. psychologa, pedagoga, logopedy, pracownika socjalnego, terapeuty zajęciowego, asystenta osoby niepełnosprawnej lub innego zawodu dającego wiedzę i umiejętności pozwalające świadczyć te usługi (§3 ust. 1 rozporządzenia).

33

Dodatkowo, specjaliści świadczący usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi muszą posiadać co najmniej półroczny staż: m.in. w szpitalu psychiatrycznym, w środowiskowym domu samopomocy, domu pomocy społecznej dla osób z upośledzeniem umysłowym, placówce terapii lub placówce oświatowej, do której uczęszczają dzieci z zaburzeniami rozwoju lub upośledzeniem umysłowym. Usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi mogą także świadczyć osoby, które nabyły doświadczenie pracując już w ramach tego rodzaju usług (§3 ust. 2 rozporządzenia).

34

O pomoc w formie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi zwrócamy się do ośrodka pomocy społecznej (OPS) w miejscu zamieszkania. Nie zawsze konieczna jest osobista wizyta w ośrodku (można wysłać list). Wymagane jest zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, uzasadniające korzystanie z tego rodzaju usług. Zaświadczenie to powinien wystawić lekarz psychiatra. W zaświadczeniu lekarz może określić ilość godzin usług, jakie powinny być udzielone danej osobie. Jednak o ilości godzin ostatecznie zadecyduje OPS.

35

Po zgłoszeniu, w przeciągu dwóch tygodni, pracownik socjalny z ośrodka odwiedza osobę oczekującą pomocy w jej mieszkaniu i przeprowadza tzw. rodzinny wywiad środowiskowy, którego celem jest ocena sytuacji życiowej. Od wyników wywiadu zależy m.in. ustalenie wysokości ewentualnej odpłatności za usługi. Ośrodek pomocy społecznej musi w ciągu 30 dni od otrzymania zgłoszenia zapotrzebowania na usługi wydać decyzję administracyjną (na piśmie) o przyznaniu - bądź nie - tej formy pomocy.

36

Usługi specjalistyczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi są finansowane z budżetu państwa. Ośrodek pomocy społecznej (gmina) musi wystąpić o środki na ich realizację do wydziału polityki społecznej urzędu wojewódzkiego. Bodźcem do wystąpienia przez OPS o środki do urzędu wojewódzkiego, może być zapotrzebowanie na ten typ usług, zgłaszane przez zainteresowaną osobę.

37

dochód netto - wysokość ponoszonych opłat zależy od dochodu na osobę w rodzinie; od tego czy i o ile przekroczymy tzw. kryterium dochodowe,

38

sytuacja osób ubiegających się o wsparcie –w szczególnie uzasadnionych sytuacjach można ubiegać się o częściowe lub całkowite zwolnienie z odpłatności za usługi, zwłaszcza ze względu na: konieczność korzystania z co najmniej dwóch rodzajów specjalistycznych usług, konieczność ponoszenia opłat za pobyt członka rodziny w domu pomocy społecznej lub ośrodku wsparcia lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej, leczniczo-rehabilitacyjnej, opiekuńczo-leczniczej lub pielęgnacyjno-opiekuńczej, konieczność korzystania przez więcej niż jedną osobę w rodzinie z pomocy w formie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, zdarzenie losowe.

39

Zwolnienie częściowe lub całkowite z odpłatności jest traktowane przez OPS uznaniowo (każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie). Należy pamiętać, że zawsze przysługuje prawo odwołania się od decyzji wydanej przez ośrodek pomocy społecznej. Informacja o trybie składania odwołania powinna znaleźć się w decyzji.

40

Podstawa prawna:- ustawa z dn. 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dn. 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych - ustawa z dn. 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego

41

Domy, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się m.in. na:

Domy dla przewlekle psychicznie chorych Domy dla dorosłych niepełnosprawnych

intelektualnie Domy dla dzieci i młodzieży

niepełnosprawnych intelektualnie

42

Wymienione domy są specyficzną formą pomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. O skierowanie do domu pomocy społecznej może ubiegać się osoba wymagająca całodobowej opieki, w przypadku, gdy rodzina i gmina nie może jej zapewnić usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania.

43

Tryb postępowania w sprawie przyjęcia osoby psychicznie chorej do domu pomocy społecznej określony jest w rozdziale 4 (art. 38—41) ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego oraz rozdziale 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

44

Artykuł 38 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego oraz art. 54, w związku z art. 102 ustawy o pomocy społecznej, określają niezbędne warunki które muszą zostać spełnione, aby osoba psychicznie chora została skierowana do domu pomocy społecznej.

45

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Ustawa o pomocy społecznej

Osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego

Osobie z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności

Nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych

Niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu

Nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób

Której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych

Potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji Wymagającej całodobowej opieki

Nie wymaga leczenia szpitalnego

Może być za jej zgodą lub za zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej

Przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Świadczenia z pomocy społecznej (w tym pobyt i usługi w domu pomocy społecznej) są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego

46

Jak wynika z zestawienia, okoliczności warunkujące możliwość skierowania osoby do domu pomocy społecznej na podstawie ustawy o pomocy społecznej, nie odbiegają od tych, przewidzianych w ustawie szczególnej o ochronie zdrowia psychicznego

47

Różnice w postępowaniu dotyczą sytuacji, w której osoba potrzebująca pomocy w formie skierowania do domu pomocy społecznej lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają na to zgody. Zgodnie z art. 54 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, w przypadku, gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są zobowiązane do zawiadomienia o tym właściwy sąd, a jeśli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna - prokuratora.

48

Ustawa nie precyzuje, w jakich okolicznościach mamy do czynienia z osobą, która „bezwzględnie wymaga pomocy”, niewątpliwie muszą być spełnione warunki określone w ust. 1 art. 54, zaś pozostałe okoliczności zależą od uznania ośrodka pomocy społecznej.

49

Tryb postępowania w przypadku umieszczania osoby psychicznie chorej w domu pomocy społecznej wbrew jej woli określa art. 39 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Zapis ust. 1 tego artykułu jednoznacznie wskazuje, że postępowanie takie możliwe jest wyłącznie w stosunku do osoby, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania swoich podstawowych potrzeb życiowych. Równocześnie jest to osoba, która nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób, mimo że tej opieki i pielęgnacji potrzebuje, a która nie wymaga leczenia szpitalnego.

50

Dodatkowo, musi być spełniony warunek, że brak tej opieki zagraża życiu tej osoby. Zwraca uwagę fakt, że w tak sformułowanym zapisie nie ma mowy o bezpośrednim zagrożeniu życia (będącym, zgodnie z zapisem art. 23 ust. 1 powyższej ustawy, podstawą do przyjęcia osoby psychicznie chorej do szpitala psychiatrycznego wbrew woli).

51

Regulacja zawarta w art. 39 ust. 1, dotycząca przyjęcia do domu pomocy społecznej wbrew woli, odnosi się do potencjalnego zagrożenia życia, na jakie może być narażona osoba psychicznie chora pozbawiona stałej opieki i pielęgnacji. Zagrożenie to, by mogło stać się podstawą umieszczenia w domu pomocy społecznej, musi być w konkretnych okolicznościach, dotyczących tej osoby, wysoce prawdopodobne.

52

Niezależnie od faktu, czy osoba taka posiada przedstawiciela ustawowego, czy też nie, wniosek o skierowanie do domu pomocy społecznej bez zgody tej osoby kierowany jest do sądu opiekuńczego jej miejsca zamieszkania, a w przypadku osób nie posiadających miejsca zamieszkania w rozumieniu art. 25 k.c. — do sądu opiekuńczego miejsca pobytu tej osoby.

53

Do wystąpienia z takim wnioskiem upoważnieni są:

organ do spraw pomocy społecznej (ośrodek pomocy społecznej reprezentowany przez kierownika),

kierownik szpitala psychiatrycznego, jeśli przebywająca w nim osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu.

54

W żadnym przypadku nie może skutecznie złożyć wniosku do sądu o umieszczenie w domu pomocy społecznej osoby psychicznie chorej wbrew jej woli— rodzina tej osoby. Natomiast na podstawie art. 46 ust. 1, w związku z ust. 3 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, oprócz: wnioskodawcy, osoby której postępowanie bezpośrednio dotyczy oraz jej przedstawiciela ustawowego, uczestnikiem takiego postępowania z mocy prawa jest małżonek tej osoby, a także osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę.

55

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego nie przewiduje obowiązku dołączenia do wniosku opinii lekarza psychiatry, jednak przed wydaniem postanowienia rozstrzygającego o umieszczeniu w domu pomocy społecznej, sąd musi uzyskać opinię co najmniej jednego biegłego — lekarza psychiatry.

56

oznaczenie sądu, do którego jest skierowane dane zainteresowanych w sprawie (wnioskodawcy - organu do

spraw pomocy społecznej i uczestnika postępowania), osnowę wniosku, uzasadnienie (opis okoliczności faktycznych odpowiadających

wymienionym w art. 39 ust. 1), podpis wnioskodawcy — kierownika reprezentującego organ do

spraw pomocy społecznej, wymienienie załączników (jeśli są one dołączane do wniosku).

Do wniosku można także dołączyć pełnomocnictwo dla osoby, która będzie reprezentować wnioskodawcę (OPS) w trakcie postępowania. Pełnomocnictwo takie może być także dostarczone bezpośrednio przed rozprawą. W powyższej sprawie (podobnie jak w przypadku kierowania do szpitala psychiatrycznego wbrew woli) sąd orzeka w składzie jednego sędziego po przeprowadzeniu rozprawy, która powinna odbyć się nie później niż w terminie 14 dni od dnia wpłynięcia wniosku.

57

Osoba przyjęta do domu pomocy społecznej na podstawie postanowienia sądu, jej przedstawiciel ustawowy, małżonek, a także krewni w linii prostej, rodzeństwo oraz osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę, mają na mocy art. 41 ust. 1, prawo do występowania do sądu opiekuńczego o zmianę orzeczenia o przyjęciu do domu pomocy społecznej. Uprawnienie takie posiada także kierownik domu pomocy społecznej (art. 41 ust. 2), jeśli uzna, że zmieniły się okoliczności uzasadniające orzeczenie o przyjęciu tej osoby do domu pomocy społecznej bez jej zgody. Postępowanie przed sądem opiekuńczym w sprawach określonych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego jest wolne od kosztów sądowych.

58

Uzyskanie prawomocnego postanowienia sądu o umieszczeniu osoby psychicznie chorej w domu pomocy społecznej jest podstawą do wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie realizacji powyższego postanowienia. Do czasu przyjęcia tej osoby do domu pomocy społecznej, ośrodek pomocy społecznej powinien zapewnić jej niezbędną pomoc (art. 46 ust. 3).

59

Jeśli osoba potrzebująca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażą zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej- albo po umieszczeniu wycofają swoją zgodę- ośrodek pomocy społecznej zawiadamia o tym właściwy sąd opiekuńczy albo prokuratora, jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna.

60

Szczegółowe zasady realizowania tej formy pomocy społecznej określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 września 2000 r., w sprawie domów pomocy społecznej

61

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 ze zm.);

Ustawa z dnia 21 stycznia 2005 r. zmieniająca ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i ustawę o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 44, poz. 422);

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz.U. Nr 63, poz. 587).

62

Warsztat jest wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo placówką stwarzającą osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Warsztat nie jest placówką samodzielną, ale stanowi część większej struktury organizacyjnej wyposażonej w osobowość prawną lub posiadającej zdolność do czynności prawnych. Warsztaty mogą być organizowane przez fundacje, stowarzyszenia lub przez inne podmioty.

63

aktywne wspomaganie procesu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,

stwarzanie osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwości rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia.

64

Realizacji powyższych celów służy stosowanie technik terapii zajęciowej zmierzających do  usamodzielnienia uczestników, poprzez wyposażenie ich w umiejętności wykonywania czynności życia codziennego oraz zaradności osobistej, a także rozwijania psychofizycznych sprawności oraz podstawowych i specjalistycznych umiejętności zawodowych, umożliwiających uczestnictwo w szkoleniu zawodowym albo podjęcie pracy.

65

Dla wielu szansą na aktywne uczestnictwo w rolach społecznych, w tym pełnienie roli zawodowej, jest praca w ZPCh-ach. Oprócz zatrudnienia w obiektach dostosowanych do szczególnych potrzeb osób niepełnosprawnych, zapewnia także podstawową i specjalistyczną opiekę lekarską, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne.

66

Rolę ogniwa pozwalającego wejść na otwarty rynek pracy powinny spełniać zakłady aktywności zawodowej (zaz). Zadanie to wyznaczyła im ustawa o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Mają być formą pośrednią pomiędzy zajęciami w WTZ a pracą na otwartymrynku.

67

zapobieganie nawrotom i pogłębianiu się zaburzeń psychicznych

zmniejszenie objawów chorobowych przełamanie izolacji społecznej osób z przewlekłymi

zaburzeniami psychicznymi przygotowanie osób z zaburzeniami psychicznymi

do powrotu i prawidłowego funkcjonowania w życiu społecznym

udzielanie wsparcia psychicznego kształtowanie współpracy w grupie pogłębianie zainteresowań doskonalenie umiejętności radzenia sobie w

sytuacjach życiowych i społecznych wypełnienie wolnego czasu

68

SCHIZOFRENIA – jest przyczyną 10% samobójstw. Początek choroby u mężczyzn przypada na wiek 17–30 lat. Kobietom pierwszy epizod zdarza się pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Schizofrenia dosłownie oznacza „rozszczepienie umysłu”. Twórcą tego terminu był szwajcarski psychiatra Eugen Bleuer, który w 1911 roku dla opisu objawów choroby posłużył się greką. Schizo znaczy „rozszczepiam”, phren - rozum, serce. Współcześni psychiatrzy dopowiadają: to rozszczepienie pomiędzy myśleniem i czuciem. Obydwa procesy przebiegają niezależnie, a pacjent ma trudności w ich łączeniu. Schizofrenicy nie potrafią odróżnić fantazji od rzeczywistości, zapanować nad emocjami.

69

DEPRESJA – dotyka 26% kobiet i 15% mężczyzn w różnym wieku. Prawdopodobnie schorzenie ma podłoże genetyczne i związane jest z nieprawidłowym funkcjonowaniem systemu przekazywania impulsów nerwowych w mózgu, regulowanym przez tzw. neurotransmitery: serotoninę, noradrenalinę, dopaminę. Depresja jest chorobą nastroju (afektu). Stąd mówi się dziś raczej o chorobie afektywnej. Może ona mieć postać:

jednobiegunową, gdy w życiu chorego trwa wyłącznie stan przygnębienia i smutku;

dwubiegunową, kiedy po tym okresie chory wpada w czas manii, czyli stan nieuzasadnionego zadowolenia, radości i chorobliwej ekscytacji.

70

NERWICE – dotykają około 9% społeczeństwa, dwukrotnie częściej zapadają na nie kobiety niż mężczyźni. Przyczyną jest uraz psychiczny, spowodowany trudną sytuacją życiową, np.: wiadomość o śmierci osoby bliskiej, wypadek, konflikt w pracy. Chory ma poczucie zmiany stanu psychicznego, często żyje w lęku. Istnieją liczne podziały nerwic – na lękową, z natręctwami, histerię itd. W histerii pacjent doświadcza porażeń kończyn, różnych znieczuleń skórnych, nagle traci głos, wzrok lub słuch. W przypadku nerwicy natręctw pojawiają się uporczywe myśli, które wywołują w nim obowiązek wykonania pewnych czynności (np. wielokrotnego mycia rąk lub odkażania mieszkania przed zarazkami).

71

WYKONAWCA:Wyższa Szkoła Administracji Publicznej

im. Stanisława Staszica w Białymstoku 15-555 Białystok, ul. Dojlidy Fabryczne 26

Tel./fax.085 – 732 12 93 wew.122, www.wsap.edu.pl