Ubezpieczenia społeczne i świadczenia przysługujące w...

Kamila Kubica – Naczelnik SER 1 Ewa Klejewska – Naczelnik SER 4

Ubezpieczenia społeczne i świadczenia przysługujące w związku z opłacaniem składek.

Leszno 24.01.2017r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ostrowie Wielkopolskim

Zasady nabywania prawa do świadczenia.

Emerytura nauczycielska i nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w pigułce.

ZUS W PIGUŁCE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ostrowie Wielkopolskim

3 ZUS W PIGUŁCE - Emerytura nauczycielska i nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

Agenda spotkania:

1. Emerytura dla nauczycieli w świetle art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. – warunki nabywania prawa do świadczenia.

2. Nauczycielskie Świadczenie Kompensacyjne zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2009r. - warunki nabywania prawa do świadczenia.

3. Różnice pomiędzy emeryturą nauczycielską, a nauczycielskim świadczeniem kompensacyjnym.

4 Emerytura dla nauczycieli w świetle art. 88 ustawy z dnia 26.01.1982r. - Karta Nauczyciela

1. Emerytura dla nauczycieli w świetle art. 88 ustawy z dnia 26.01.1982r. Karta Nauczyciela.

1.1. Krąg osób uprawnionych do emerytury nauczycielskiej.

1.2. Okresy ubezpieczeniowe przyjmowane do ustalania prawa do świadczenia.

1.3. Okresy pracy nauczycielskiej jako okresy pracy w szczególnych warunkach.

1.4. Sposób rozwiązania stosunku pracy.

1.5. Sposób ustalania wysokości emerytury nauczycielskiej.

1.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty emerytury nauczycielskiej.

ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2016r., poz. 1379)

ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r., poz. 887)

ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015r., poz. 2156 ze zm.)

Podstawa prawna:

Emerytura dla nauczycieli w świetle art. 88 ustawy z dnia 26.01.1982r. - Karta Nauczyciela

1.1. Krąg osób uprawnionych do emerytury nauczycielskiej

nauczycielom, wychowawcom i innych pracownikom pedagogicznym zatrudnionym w: (art. 1 Karty Nauczyciela)

przedszkolach, szkołach i placówkach, zakładach kształcenia oraz placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty,

Emerytura nauczycielska przysługuje:

w niepublicznych przedszkolach, szkołach i placówkach o uprawnieniach szkół publicznych,

w zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich,

w publicznych kolegiach pracowników służb społecznych.

nauczycielom zatrudnionym na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne:

w kuratoriach oświaty,

w specjalistycznych jednostkach nadzoru,

w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej,

w okręgowych komisjach egzaminacyjnych,

instruktorów praktycznej nauki zawodu zatrudnionych u pracodawców nie wymienionych w ustawie Karta Nauczyciela,

wychowawców oraz pedagogów zatrudnionych w Ochotniczych Hufcach Pracy.

Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948r., a przed dniem 1 stycznia 1969r. zachowują prawo do emerytury bez względu na wiek, o ile spełnią wymagane warunki do przyznania tej emerytury: w ciągu dziesięciu lat od wejścia w życie ustawy emerytalnej,

tj. do dnia 31 grudnia 2008 r., z wyjątkiem warunku rozwiązania stosunku pracy,

nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w funduszu, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa,

wniosek o emeryturę nauczycielską zostanie złożony przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego *

Ustawa z dnia 16 listopada 2016r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017r., poz. 38)

Art. 21. Nauczyciele, którzy spełnili warunki określone w art. 88 ust. 2a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela oraz:

przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy osiągnęli wiek wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, a nie osiągnęli wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym w dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie niniejszej ustawy, albo

od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 sierpnia 2018 r. osiągną wiek wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn

– mogą skorzystać z tego uprawnienia po uprzednim rozwiązaniu na swój wniosek

stosunku pracy albo rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy w okolicznościach określonych w art. 20 ust. 1, 5c i 7 wymienionej ustawy oraz po zgłoszeniu wniosku o emeryturę do dnia 31 sierpnia 2018 r.

Ustawa z dnia 16 listopada 2016r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017r., poz. 38)

Okres przejściowy od 01.10.2017r. do 31.08.2018r.

1. Kobiety - urodzone od lipca 1956r. do września 1957r.

Mężczyźni - urodzeni od lipca 1951r. do września 1952r.

2. Kobiety - urodzone od października 1957r. do sierpnia 1958r.

Mężczyźni - urodzeni od października 1952r. do sierpnia 1953r.

Nauczyciele urodzeni przed 1 stycznia 1949r. zachowują prawo do emerytury bez względu na wiek, o ile spełnią wymagane warunki do przyznania tej emerytury:

brak określonego czasookresu, w którym muszą zostać spełnione wymagane warunki,

wniosek o emeryturę nauczycielską może być złożony zarówno przed jak i po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego,

członkostwo w OFE – nie dotyczy.

Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1968r.

nie nabędą prawa do emerytury nauczycielskiej w myśl art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela.

Art. 91b ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela „Do nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż połowa obowiązującego wymiaru czasu zajęć nie stosuje się przepisu art. 88” Emerytura w myśl art. 88 Karty Nauczyciela przysługuje nauczycielom (ostatnim zatrudnieniem przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę musi być zatrudnienie w charakterze nauczyciela) zatrudnionym w wymiarze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru czasu zajęć.

DYREKTOR szkoły/placówki

art. 36 ust. 1 ustawy o systemie oświaty - szkołą/placówką kieruje

nauczyciel mianowany lub dyplomowany, któremu powierzono stanowisko

dyrektora*

art. 36 ust. 2 ustawy o systemie oświaty - szkołą/placówką kieruje osoba niebędąca nauczycielem

powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący

TAK NIE

*art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 26.01.1982r. Karta Nauczyciela - wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami

– ulega obniżeniu lub całkowitemu zwolnieniu z realizacji zajęć dydaktycznych

bez względu na wiek,

30 letni okres zatrudnienia w tym 20 lat pracy wykonywanej w szczególnym charakterze „praca nauczycielska” lub 25 letni okres w przypadku zatrudnienia w szkołach, placówkach, zakładach specjalnych oraz w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich – zatrudnienie w „szkolnictwie specjalnym” w tym 20 lat pracy wykonywanej w szczególnym charakterze w „szkolnictwie specjalnym”,

rozwiązanie stosunku pracy.

Warunki nabycia prawa do emerytury

okresy składkowe wymienione w art. 6 ustawy emerytalnej,

okresy nieskładkowe wymienione w art. 7 ustawy emerytalnej w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 udowodnionych okresów składkowych,

okresy pracy w gospodarstwie rolnym wymienione w art. 10 ust. 1 ustawy emerytalnej – okres uzupełniający – w zakresie niezbędnym do nabycia uprawnień,

stosuje się zasadę wynikająca z art. 11 ustawy emerytalnej tj. przy ustalaniu okresów składkowych i nieskładkowych zaliczeniu podlega okres korzystniejszy, jeżeli występuje zbieg tych okresów.

1.2. Okresy ubezpieczeniowe przyjmowane do ustalania prawa do świadczenia

Okresem nieskładkowym w rozumieniu art. 7 ust. 9 ustawy emerytalnej jest nauka w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów.

W świetle art. 7 ust. 9 ustawy emerytalnej nauka w Studium Nauczycielskim nie jest okresem nieskładkowym.

Nauka w Studium Nauczycielskim, jako okres nieskładkowy

Emerytura dla nauczycieli w świetle art. 88 ustawy z dnia 26.01.1982r. - Karta Nauczyciela.

Nauka w Studium Nauczycielskim może być uznana jako okres nieskładkowy w rozumieniu art. 7 ust. 9 ustawy emerytalnej o ile okres nauki w Studium Nauczycielskim został zaliczony na poczet studiów wyższych zawodowych lub magisterskich.

Udokumentowanie okresu nauki w Studium Nauczycielskim:

• zaświadczenie o okresie nauki w Studium Nauczycielskim,

• zaświadczenie z uczelni wyższej stwierdzające, że okres nauki w Studium Nauczycielskim został uwzględniony na poczet studiów wyższych.

Okresy pracy w gospodarstwie rolnym uwzględnia się, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7 ustawy emerytalnej, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Okres pracy w gospodarstwie rolnym art. 10 ust. 1-3 ustawy emerytalnej - jako okres uzupełniający

Przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się okresy: • okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane

w odrębnych przepisach składki,

• przypadające przed dniem 1 lipca 1977r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

• przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia.

Okres pracy w gospodarstwie rolnym art. 10 ust. 1-3 ustawy emerytalnej, jako okres uzupełniający

Środki dowodowe w celu udokumentowania pracy w gospodarstwie rolnym: • zaświadczenie potwierdzające okresy ubezpieczenia społecznego rolników

od 01.07.1977r. tj. od wejścia w życie obowiązkowego ubezpieczenia społecznego rolników z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego,

• zaświadczenie potwierdzające okresy pracy w gospodarstwie rolnym od 01.01.1983r. tj. od wejścia w życie obowiązkowego ubezpieczenia społecznego „domownika”.

Okres pracy w gospodarstwie rolnym art. 10 ust. 1-3 ustawy emerytalnej – jako okres uzupełniający

§ 24 i § 25 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe.

Środkiem dowodowym w celu udokumentowania pracy w gospodarstwie rolnym lub prowadzenia gospodarstwa rolnego przed wejściem w życie obowiązkowego ubezpieczenia społecznego rolników, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt. 2 i 3 ustawy, mogą być zeznania świadków.

§ 24. Środkiem dowodowym stwierdzającym okresy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt. 2 i 3 ustawy, mogą być zeznania świadków. W tym przypadku przepisu § 25 ust. 3 nie stosuje się - wraz z zeznaniami świadków zainteresowany przedkłada oświadczenie w formie pisemnej lub ustnie do protokołu o braku dokumentów stanowiących środki dowodowe oraz o przyczynach ich braku. § 25 ust. 1 Świadek może złożyć zeznania w formie pisemnej lub ustnie do protokołu w organie rentowym

§ 25 ust. 2 Zeznania powinny zawierać:

• imię i nazwisko, datę urodzenia oraz adres zamieszkania świadka, • stwierdzenie, czy i jaki stosunek pokrewieństwa lub powinowactwa łączy

świadka z zainteresowanym, • dane dotyczące okresów pracy w gospodarstwie zainteresowanego, • numer świadczenia oraz wskazanie organu, który to świadczenie ustalił -

o ile świadek ma ustalone prawo do świadczenia, • podpis świadka, • podpis i pieczątkę osoby spisującej zeznania lub potwierdzającej podpis

świadka (pracodawca, notariusz, konsul RP lub pracownik ZUS),

Praca nauczycielska to praca wykonywana w szczególnych warunkach art. 32 ustawy emerytalnej,

art. 86 Karty Nauczyciela,

§ 15 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.

w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

1.3. Okresy pracy nauczycielskiej jako okresy pracy w szczególnych warunkach

Praca nauczycielska to wykonywanie pracy w jednostkach wymienionych w art. 1 Karty Nauczyciela. Do wymaganego 20 letniego okresu pracy nauczycielskiej zalicza się okresy pracy w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć.

TAK ½ etat !

Do okresów pracy nauczycielskiej nie zalicza się:

okresów , za które pracownik otrzymał po dniu 14.11.1991r. zasiłki: chorobowy, macierzyński, opiekuńczy bądź świadczenie rehabilitacyjne.

Do okresów pracy nauczycielskiej nie zalicza się:

okresów usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za które w okresie od 15.11.1991r. do 24.07.1992r. wypłacono nauczycielowi wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy (z powodu choroby), a w odniesieniu do wynagrodzenia wypłaconego nauczycielowi w czasie urlopu macierzyńskiego – za okres od 15.11.1991r. do 31.07.1992r.,

okresów urlopu dla poratowania zdrowia,

okresów urlopu szkoleniowego,

okresów przebywania nauczycieli na urlopie na dalsze kształcenie się,

okresów pozostawania nauczyciela w stanie nieczynnym,

okresy urlopów bezpłatnych, wychowawczych oraz służby wojskowej.

na wniosek nauczyciela, na podstawie porozumienia

stron (wniosek o rozwiązanie stosunku pracy składa nauczyciel),

rozwiązanie stosunku pracy

lub wygaśnięcie stosunku pracy w okolicznościach określonych w art. 20 ust. 1, 5c i 7 Karty Nauczyciela.

1.4. Sposób rozwiązania stosunku pracy

art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela Dyrektor szkoły w razie: 1. całkowitej likwidacji szkoły rozwiązuje z nauczycielem

stosunek pracy, 2. częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych

powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub na wniosek nauczyciela przenosi go w stan nieczynny.

Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może wyrazić zgodę na ograniczenie zatrudnienia do wymiaru nie niższego niż ½ obowiązkowego wymiaru zajęć brak zasadności rozwiązania stosunku pracy w trybie określonym w art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela. W przypadku braku zgody nauczyciela na ograniczenie wymiaru zatrudnienia i proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia stosuje się przepisy art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela.

art. 20 ust. 5c Karty Nauczyciela – wygaśnięcie stosunku pracy

z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym.

art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela – wygaśnięcie stosunku pracy

z dniem odmowy podjęcia przez nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony lub na okres, na który została zawarta umowa, w tej samej szkole, na tym samym lub innym stanowisku.

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017r., poz. 60) Art. 4. W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela wprowadza się następujące zmiany:

Pkt 12. w art. 88 ust. 1a otrzymuje brzmienie:

„1a. Nauczyciele spełniający warunki określone w ust. 1 mogą przejść na emeryturę również w wypadku rozwiązania stosunku pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy w okolicznościach określonych:

1. w art. 20 ust. 1, 5c i 7,

2. w art. 225 ust. 1, 6, 7 i 10 oraz art. 226 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60)”.

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017r., poz. 60)

Art. 225. 1. Nauczyciela gimnazjum prowadzonego przez jednostkę samorządu terytorialnego, zatrudnionego na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony, którego dalsze zatrudnienie w gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018 lub 2018/2019 nie jest możliwe ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjum, przenosi się w stan nieczynny odpowiednio z dniem 1 września 2017 r. lub 1 września 2018 r. albo rozwiązuje się z nim stosunek pracy, jeżeli nauczyciel nie wyrazi zgody na przeniesienie w stan nieczynny.

Art. 225. 6. Dyrektor gimnazjum, w przypadku braku oświadczenia lub zgody, o których mowa w ust. 4, przenosi nauczyciela w stan nieczynny albo rozwiązuje się z nim stosunek pracy, jeżeli nauczyciel nie wyrazi zgody na przeniesienie w stan nieczynny.

Art. 225.7. Stosunek pracy nauczyciela przeniesionego w stan nieczynny wygasa:

1) z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym,

2) z dniem podjęcia zatrudnienia w innej szkole.

Art. 225. 10. Dyrektor gimnazjum rozwiązuje stosunek pracy z nauczycielem, który nie wyraził zgody na przeniesienie w stan

nieczynny, z końcem roku szkolnego, po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu.

Art. 226. 1. W roku szkolnym 2018/2019 z nauczycielami gimnazjów prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego,

zatrudnionymi na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony, których dalsze zatrudnienie nie jest możliwe ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjum, rozwiązuje się stosunek pracy.

Emerytura nauczycielska obliczana jest na dotychczasowych zasadach – zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej.

1.5. Sposób ustalania wysokości emerytury nauczycielskiej

Art. 53 ustawy emerytalnej

Emerytura wynosi:

24% kwoty bazowej,

po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych,

Przy obliczaniu emerytury okresy składkowe i nieskładkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

1.5. Sposób ustalania wysokości emerytury nauczycielskiej

Prawo do emerytury nauczycielskiej ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu z powodu osiągania przychodu z tytułu działalności, o której mowa w art. 104 ust. 2 ustawy emerytalnej (zatrudnienie, służba lub inna praca zarobkowa, prowadzenie działalności gospodarczej) – na ogólnych zasadach – art. 104 – 106 ustawy emerytalnej.

1.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty emerytury nauczycielskiej

W przypadku osiągania przychodu w wysokości:

• nie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,

Oddział ZUS wypłaca świadczenie w pełnej przysługującej wysokości (≥2813,40zł),

• przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia, Oddział ZUS wyda decyzję o zmniejszeniu wysokości świadczenia (2813,40zł – 5224,80zł),

• przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia zawieszenie prawa do emerytury (<5224,80zł)

Ponowne ustalenie wysokości emerytury nauczycielskiej

• w myśl art. 109 ustawy emerytalnej – na wniosek emeryta wysokość emerytury określonej w art. 53 ulega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art. 110-113 ustawy emerytalnej – doliczenie stażu, ponowne ustalenie podstawy wymiaru,

• przeliczenie emerytury nauczycielskiej w oparciu o art. 114 ustawy emerytalnej – nowe dowody w sprawie przed nabyciem prawa do świadczenia.

Postępowanie w sprawie emerytury nauczycielskiej wszczyna się na wniosek osoby ubiegającej się o to świadczenie, zgłoszony bezpośrednio w organie rentowym lub za pośrednictwem płatnika składek – niezbędna dokumentacja:

wniosek o emeryturę – ZUS Rp-1E,

kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych – ZUS Rp-6,

dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe,

dokumenty potwierdzające wysokość osiąganego wynagrodzenia (zaświadczenia o wynagrodzeniu).

Emerytura nauczycielska w myśl art. 88 Karty Nauczyciela jest świadczeniem wygasającym.

Coraz mniej nauczycieli urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., a przed dniem 1 stycznia 1969r. spełnia wymagane warunki do dnia 31.12.2008r. - staż ogólny oraz staż pracy nauczycielskiej.

Dla nauczycieli, którzy nie spełniają warunków do uzyskania emerytury nauczycielskiej wprowadzone zostało nowe świadczenie dla nauczycieli - nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

52 Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne zgodnie z ustawą z dnia 22.05.2009r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

2. Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne zgodnie z ustawa z dnia 22.05.2009r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych.

2.1. Zakres podmiotowy ustawy – uprawnieni do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

2.2. Okresy ubezpieczeniowe przyjmowane do ustalenia prawa do świadczenia.

2.5. Zreformowany sposób ustalenia wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

2.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

ustawa z dnia 22 maja 2009r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. Nr 97 poz. 800 ze zm.) „ustawa kompensacyjna”,

ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2016r. poz. 1379),

ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r., poz. 887) „ustawa emerytalna”,

• ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015r., poz. 2156 ze zm.)

Podstawa prawna:

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne zgodnie z ustawą z dnia 22.05.2009r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne zgodnie z ustawa z dnia 22.05.2009r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych.

2.1. Zakres podmiotowy ustawy – uprawnieni do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

Prawo do świadczenia kompensacyjnego przysługuje:

nauczycielom,

wychowawcom,

innym pracownikom pedagogicznym

zatrudnionym w jednostkach wymienionych w art. 2 pkt 1 ustawy kompensacyjnej

Prawo do świadczenia kompensacyjnego przysługuje nauczycielom zatrudnionym w:

publicznych i niepublicznych przedszkolach,

szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,

publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego,

placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty.

art. 2 pkt 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty: młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii,

specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania,

ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim udział w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami, a także umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio: obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolu albo w oddziale przedszkolnego dziecka w wieku 6 lat w przedszkolu albo oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki,

placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.

Przepis art. 2 pkt 1 ustawy kompensacyjnej ograniczył dostęp do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego - poprzez odniesienie się do ustawy o systemie oświaty wskazał bezpośrednio jednostki oświatowe, w których zatrudnienie uprawnia do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Ustawa o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych nie daje uprawnień do świadczenia nauczycielom zawodów – wykonujących prace pedagogiczną z uczniami – poza jednostkami określonymi w art. 2 pkt 1 ustawy – nauczyciele zawodu zatrudnionych w uspołecznionych zakładach pracy, których obejmowały przepisy Karty Nauczyciela.

Art. 91b ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela „Do nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż połowa obowiązującego wymiaru czasu zajęć nie stosuje się przepisu art. 88” Emerytura w myśl art. 88 Karty Nauczyciela przysługuje nauczycielom (ostatnim zatrudnieniem przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę musi być zatrudnienie w charakterze nauczyciela) zatrudnionym w wymiarze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru czasu zajęć

Ograniczenie to nie dotyczy nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych – ustawa kompensacyjna nie zawiera przepisu analogicznego do art. 91b ust. 1 Karta Nauczyciela – bez znaczenia pozostaje wymiar zajęć nauczyciela bezpośrednio przed nabyciem prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

DYREKTOR szkoły/placówki

art. 36 ust. 1 ustawy o systemie oświaty - szkołą/placówką kieruje

nauczyciel mianowany lub dyplomowany, któremu powierzono stanowisko

dyrektora*

art. 36 ust. 2 ustawy o systemie oświaty - szkołą/placówką kieruje osoba niebędąca nauczycielem

powołana na stanowisko dyrektora przez organ prowadzący

TAK NIE

*art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 26.01.1982r. Karta Nauczyciela - wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami

– ulega obniżeniu lub całkowitemu zwolnieniu z realizacji zajęć dydaktycznych

Art. 4 ustawy kompensacyjnej – nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje nauczycielom, którzy spełnili łącznie następujące warunki:

osiągnęli wiek uprawniający do świadczenia,

posiadają okres składkowy i nieskładkowy w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach, wnoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat pracy w jednostkach, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy – wykonywanej w wymiarze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru zajęć – na dzień rozwiązania stosunku pracy,

rozwiązali stosunek/stosunki pracy.

Art. 4 ust. 3 ustawy kompensacyjnej – nauczyciel ma prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, jeżeli ukończył:

55 lat – w latach 2009 – 2014 (dotyczy również nauczycieli, którzy ukończyli wiek 55 lat przed dniem 1 stycznia 2009r.)

55 lat kobieta, 56 lat mężczyzna - 2015-2016

57 lat kobieta, 62 lata mężczyzna - 2027-2028

Od 2015r. ustawa przewiduje zróżnicowanie dla obu płci wieku uprawniającego do przyznania świadczenia kompensacyjnego.

Art. 7 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

Prawo do świadczenia powstaje z dniem: spełnienia warunków wymaganych do nabycia NSK, w przypadku pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia

rehabilitacyjnego prawo do świadczenia powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku lub świadczenia.

* nie stanowi przeszkody do przyznania nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego tym nauczycielom, którzy nie podjęli innego zatrudnienia ani też działalności zarobkowej, lecz zostali objęci z mocy prawa ubezpieczeniem społecznym rolników lub ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi jako duchowni – bez względu na to, jaki okres upłynął od momentu rozwiązania stosunku pracy nauczycielskiej do dnia złożenia wniosku o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (renta inwalidzka, zasiłek dla bezrobotnych).

Art. 8 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne ma charakter okresowy. Prawo do świadczenia ustaje z dniem: poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, która jest ustalona decyzją

organu rentowego lub innego organu emerytalno-rentowego, określonego w odrębnych przepisach,

poprzedzającym dzień osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b ustawy emerytalnej.

śmierci uprawnionego.

2.2. Okresy ubezpieczeniowe przyjmowane do ustalenia prawa do świadczenia

okresy składkowe wymienione w art. 6 ustawy emerytalnej,

okresy nieskładkowe wymienione w art. 7 ustawy emerytalnej w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 udowodnionych okresów składkowych.

stosuje się zasadę wynikająca z art. 11 ustawy emerytalnej tj. przy ustalaniu okresów składkowych i nieskładkowych zaliczeniu podlega okres korzystniejszy, jeżeli występuje zbieg tych okresów,

nie uwzględnia się okresów rolnych wymienionych w art. 10 ustawy emerytalnej, tj. okresów opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników oraz okresów prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w tym gospodarstwie, przypadających przed dniem objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników z tego tytułu.

Praca nauczycielska to wykonywanie pracy wymienionej w art. 2 pkt 1ustawy kompensacyjnej. Do wymaganego 20 letniego okresu pracy nauczycielskiej zalicza się okresy pracy w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć.

TAK ½ etatu

Do okresów pracy nauczycielskie nie zalicza się:

niezdolności do pracy, za które zostało wypłacone nauczycielowi wynagrodzenie, zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne - dotyczy zarówno okresów przypadających przed dniem 15 listopada 1991r. jak i po dniu 14 listopada 1991r.,

za które nauczyciel otrzymał zasiłek opiekuńczy lub macierzyński - dotyczy zarówno okresów przypadających przed dniem 15 listopada 1991r. jak i po dniu 14 listopada 1991r.

Do okresów pracy nauczycielskie nie zalicza się:

niewykonywania pracy, za które nauczycielowi wypłacono – na podstawie ustawy – Karta Nauczyciela – wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. z powodu choroby, a w odniesieniu do wynagrodzenia wypłaconego nauczycielowi w czasie urlopu macierzyńskiego – za okres przed 15 listopada 1991r. do 31 lipca 1992r.,

urlopu dla poratowania zdrowia,

urlopu szkoleniowego,

przebywania na urlopie na dalsze kształcenie się,

pozostawania w stanie nieczynnym,

urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego oraz służby wojskowej.

na wniosek nauczyciela, na podstawie porozumienia stron,

(wniosek o rozwiązanie stosunku pracy składa nauczyciel),

rozwiązanie stosunku pracy lub

wygaśnięcie stosunku pracy w okolicznościach określonych w art. 20 ust. 1, 5c i 7 Karty Nauczyciela.

Art. 80. W ustawie z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych wprowadza się następujące zmiany:

Pkt 2 w art. 4 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Nauczycielom spełniającym warunki określone w ust. 1 pkt 1 i 2 świadczenie przysługuje również w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub wygaśnięcia stosunku pracy w okolicznościach określonych:

1. w art. 20 ust. 1, 5c i 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela;

2. w art. 225 ust. 1, 6, 7 i 10 oraz art. 226 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe”.

Nauczyciel, który zamierza ubiegać się o przyznanie nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a pozostaje w kilku stosunkach pracy, aby nabyć prawo do tego świadczenia, musi rozwiązać wszystkie stosunki pracy, bez względu na ich charakter i wymiar czasu pracy.

2.5. Zreformowany sposób ustalenia wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne art. 5 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

podstawa obliczenia emerytury

(kapitał początkowy + składki emerytalne)

NSK = ----------------------------------------------------------------

średnie dalsze trwanie życia dla osoby

w wieku 60 lat wg tablicy obowiązującej

w dniu złożenia wniosku o świadczenie

(od 1 kwietnia 2016r. średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat wynosi 259,5 m-cy i ma zastosowanie do obliczenia świadczenia kompensacyjnego w przypadku zgłoszenia

wniosku o jego przyznanie do dnia 31 marca 2017r.

Podstawa obliczenia nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego:

kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata świadczenia kompensacyjnego,

kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 ustawy emerytalnej.

Kwota świadczenia nie może być niższa niż gwarantowana w ustawie emerytalnej kwota najniższej emerytury - od 1 marca 2016r. – 882,56zł.

Świadczenie podlega waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych dla waloryzacji świadczeń w art. 88, art. 89 i art. 93 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Uprawniony do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego członek Otwartego Funduszu Emerytalnego

Jeżeli uprawniony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury dla celów ustalenia wysokości świadczenia kompensacyjnego, składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego – art. 5 ust. 2 ustawy kompensacyjnej.

Ponowne ustalenie wysokości nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

• nie ma zastosowania art. 108 ustawy emerytalnej – doliczenie składek emerytalnych po przyznaniu nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,

• przeliczenie nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego w oparciu o art. 114 ustawy emerytalnej – nowe dowody w sprawie przed nabyciem prawa do świadczenia.

2.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

Prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ulega zawieszeniu lub zmniejszeniu z powodu osiągania przychodu z tytułu działalności, o której mowa w art. 104 ust. 2 ustawy emerytalnej (zatrudnienie, służba lub inna praca zarobkowa, prowadzenie działalności gospodarczej) – na ogólnych zasadach – art. 104 – 106 ustawy emerytalnej

2.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

Prawo do świadczenia kompensacyjnego ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia (nie tylko w charakterze nauczyciela) w jednostkach wymienionych w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. – Karta Nauczyciela.

Zasady tej nie stosuje się jednak w przypadku, gdy praca wykonywana jest w jednostkach wymienionych w art. 1 ust. 2 pkt. 1 ,4, i 5 ustawy – Karta Nauczyciela w innym charakterze niż uzasadniający objęcie przepisami Karty Nauczyciela.

Art. 17 ust. 2 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych

Osobie mającej ustalone prawo do świadczenia kompensacyjnego nie przysługuje rekompensata z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która stanowi dodatek do kapitału początkowego (ustawa z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych - Dz.U. Nr 237, poz. 1656).

Postępowanie w sprawie nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego wszczyna się na wniosek osoby ubiegającej się o to świadczenie, zgłoszony bezpośrednio w organie rentowym lub za pośrednictwem płatnika składek - niezbędna dokumentacja:

wniosek o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,

kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych – ZUS Rp-6,

dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe,

w przypadku, gdy nie został ustalony kapitał początkowy dokumenty potwierdzające wysokość osiąganego wynagrodzenia (zaświadczenia o wynagrodzeniu) przed 01.01.1999r.

3. Różnice pomiędzy emeryturą nauczycielską, a nauczycielskim świadczeniem kompensacyjnym.

3.1. Krąg osób uprawnionych do świadczeń.

3.2. Okresy pracy nauczycielskiej, jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach – wyłączenia.

3.3. Okresy pracy w gospodarstwie rolnym.

3.4. Członkostwo w Otwartym Funduszu Emerytalnym.

3.5. Sposób ustalenia wysokości świadczeń.

3.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty świadczeń.

emerytura nauczycielska

nauczyciele, wychowawcy

i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni

w jednostkach wymienionych w art.1 Karty Nauczyciela

(szerszy zakres jednostek)

3.1. Krąg osób uprawnionych do świadczeń

ZUS W PIGUŁCE - Emerytura nauczycielska i nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

3. Różnice pomiędzy emeryturą nauczycielską, a nauczycielskim świadczeniem kompensacyjnym

nauczycielskie świadczenie kompensacyjne

nauczyciele, wychowawcy

i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni

w jednostkach wymienionych w art.

2 pkt 1 ustawy kompensacyjnej

(węższy zakres jednostek)

bez względu na wiek

wymagany wiek emerytalny

30 letni okres składkowy i nieskładkowy w tym 20 letni okres pracy

nauczycielskiej do 31.12.2008r.

30 letni okres składkowy i nieskładkowy w tym 20 letni okres pracy

nauczycielskiej na dzień rozwiązania stosunku pracy

nie zalicza się okresów, za które pracownik otrzymał zasiłki: chorobowy, macierzyński, opiekuńczy, świadczenie

rehabilitacyjne po 14.11.1991r.

3.2. Okresy pracy nauczycielskiej, jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach – wyłączenia

nie zalicza się okresów, za które

pracownik otrzymał zasiłki: chorobowy, macierzyński, opiekuńczy, świadczenie

rehabilitacyjne przed i po 14.11.1991r.

bezpośrednio przed nabyciem prawa zatrudnienie co najmniej

połowy obowiązującego wymiaru czasu zajęć art. 91b

ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela

3.2. Okresy pracy nauczycielskiej, jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach

bezpośrednio przed nabyciem prawa dowolny wymiar czasu

zajęć art. 91b ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela

okres pracy w gospodarstwie rolnym

TAK - jako okres uzupełniający w zakresie niezbędnym do

uprawnień

3.3. Okresy pracy w gospodarstwie rolnym

okres pracy w gospodarstwie rolnym

członkostwo w OFE

nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków za

pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu

państwa

3.4. Członkostwo w Otwartym Funduszu Emerytalnym

członkostwo w OFE

bez znaczenia fakt członkostwa w OFE

dotychczasowe zasady zgodnie z art. 53 ustawy

emerytalnej

3.5. Sposób ustalenia wysokości świadczeń

zreformowane zasady zgodnie z art. 26 ustawy

emerytalnej

zatrudnienie po przyznaniu emerytury - zawieszalność

na ogólnych zasadach

art. 104 – 106 ustawy emerytalnej wysokość uzyskiwanego przychodu

3.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty świadczeń

zatrudnienie po przyznaniu emerytury - zawieszalność

bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu

w razie podjęcia w jednostkach wymienionych

w art. 1 Karty Nauczyciela

prowadzenie działalności po przyznaniu emerytury

dobrowolne składka na ubezpieczenie emerytalne

i rentowe

obowiązkowa składka na ubezpieczenie zdrowotne

3.6. Zawieszenie/zmniejszenie prawa do wypłaty świadczeń.

prowadzenie działalności po przyznaniu emerytury

obowiązkowa składka na ubezpieczenie emerytalne

i rentowe

obowiązkowa składka na ubezpieczenie zdrowotne

Dziękuję za uwagę

Ubezpieczenia społeczne i świadczenia przysługujące w...

Documents

Transcript of Ubezpieczenia społeczne i świadczenia przysługujące w...

Tajna Organizacja i Tajne Nauczanie WYDANIE SPECJALNE Co … · Tajna Organizacja Nauczycielska Kierownictwo TON u Założyciele TON-U Konspiracyjna organizacja Związku Nauczycielstwa

Wniosek - stud.chem.uni.wroc.plstud.chem.uni.wroc.pl/files/Specjalizacja nauczycielska - chemia i... · Korelacje realizowanych przedmiotów z podstawą programową ... Rozporządzenie

Streszczenie - igte.pl · powiększają klin podatkowy, zniechęcając do (legalnej) pracy. Schemat 1. Percepcja składek w systemie emerytalnym. ... de facto emerytura obywatelska,

Emerytura reemigranta z USA w Polsce

REGULAMIN PRAKTYK o - polka.ath.bielsko.plpolka.ath.bielsko.pl/dopobrania/regulamin_praktyk_nauczycielskichl.pdf · (nauczycielskie) na kierunku filologia polska. § 3. Praktyki pedagogiczne

Oszczędzanie w OFE – wyższa emerytura ?

EMERYTURY POMOSTOWE - mzzprc-przyjazn.com.plmzzprc-przyjazn.com.pl/wp-content/uploads/2016/03/Emerytury_pomo... · 4 EMERYTURY POMOSTOWE i Emerytura pomostowa na ogólnych zasadach

Udana emerytura - dobre zdrowie i zabezpieczenie finansowe · Udana emerytura - dobre zdrowie i zabezpieczenie finansowe Ankieta Przygotowania Emerytalnego Aegon 2017 Centrum Badań

Ks. dr Jerzy Król I. Posiadane dyplomy potwierdzające ... · Andragogika, Pedagogika ogólna; Etyka nauczycielska; ... Najważniejszym zadaniem jego twórczości było wychowanie

Warunki Ŝ Ministerstwo Gospodarki i Pracy Departament ...archiwum.up.podlasie.pl/uploads/upload/eures/warunki_zycia_i_pracy/... · 2.5.1.1. Emerytura ..... 12 . Warunki Ŝycia i

Gandalf.com.pl · 2015. 6. 11. · 10 . wanej przez Arystotelesa problematyki, z drugiej strony jednak, wypełnia-jąc obowiązki nauczycielskie na średniowiecznym uniwersytecie,

BAJKI NIEZAPOMINAJKI - orpeg.pl · BAJKI NIEZAPOMINAJKI Zagadki wesołej gromadki Polonijne Centrum Nauczycielskie Lublin 2003. Anioł stróż Ma on białe skrzydła I mieszka gdzieś

Spółdzielcza Księgarnia Nauczycielska w Toruniu w latach ... · chiwum Paóstwowym w Toruniu. Uzupelniajq je materiaty Centrali Spó\dzielni Wy- ... Robotnik Pornorski, nr 21,

Skrypt z prawa ubezpieczeń społecznych - images.wikia.comimages.wikia.com/wpia/pl/images/d/d0/Ubezpieczenia_społeczne.pdf · Emerytura w podstawowym wieku emerytalnym .....44 2.

Wniosek - Wydział Chemiistud.chem.uni.wroc.pl/files/Specjalizacja nauczycielska - chemia i... · Korelacje realizowanych przedmiotów z podstawą programową ... Rozporządzenie

EMERYTURA BEZ OBAW - Prudential · Ubezpieczenie oszczędnościowe EMERYTURA BEZ OBAW 1 INFORMACJE O PRODUKCIE UBEZPIECZENIOWYM oraz inne informacje, których obowiązek przekazania

WYMAGANIA DOTYCZĄCE PROGRAMU PRAKTYK...A. Kierunki techniczne ( w tym informatyczne) B. Kierunki nauczycielskie ... praktyki zawodowe, jeżeli mają one stanowić podstawę do opracowania

I ROK Specjalność: język polski (specjalizacja nauczycielska)ifp.univ.rzeszow.pl/organizacja_roku/Toki_studiow_filologia_polska... · 7 Gramatyka opisowa języka polskiego W 30

Glogster – interaktywny plakat - Superbelfrzy · 2013-02-17 · Glogster – interaktywny plakat 1. Załóż konto, możesz założyć konto nauczycielskie i zaprosić do pracy

Nauczycielskie Oscary 2014