Życie w kulturze polega na współgraniu wersji świata, które

ludzie formują pod jej instytucjonalnym wpływem, z

wersjami stanowiącymi produkt ich indywidualnych historii

J. Bruner

SZKOŁA UZALEŻNIONA OD KULTURY

• Sytuacyjność szkoły,

• Kulturowy „zestaw narzędzi”systemy symboli, zasoby mowy

• Codzienność szkolną tworzą zachowania uczestniczących w niej aktorów

KULTURA

• Reprezentuje interesy frakcji, instytucji• Indywidualne wersje świata nieustannie

poddawane weryfikacji przez kanoniczne przeświadczenia kulturowe

Zmiana• Wielogłos (gusta, interesy, przywiązanie do

wartości, oczywistości,…)• wieloznaczność

ZASADA PERSPEKTYWIZMUŚwiadomość znaczeń alternatywnych

• Poprawność/niepoprawność• Reguły: zasadności, zgodności i spójności• Interpretacje znaczenia odzwierciedlają

kanoniczne dla danej kultury sposoby konstruowania rzeczywistości

• Interakcje: wspólnotowe a jednostkowe wizje

ZASADA OGRANICZEŃ

• Ograniczenia natury ludzkiego umysłu• Ograniczenia systemów symboli (granice

języka, systemy notacyjne, Sapir-Whorf)____________• Metajęzyk (R. Jakobson)• MYŚLENIE O MYŚLENIU (metamyślenie)

ZASADA KONSTRUKTYWIZMU

• „Rzeczywistość jest stwarzana nie odnajdywana” (N. Goodman)

• Wiedza jest konstruktem (re-konstruowanie)• Przekazuję informację

• Praktyki edukacyjne podobne do praktyk kształcenia architektów, budowniczych

ZASADA INTERAKCYJNOŚCI

• Intersubiektywnośćwzajemność• Wznoszenie rusztowania• Podział pracy, wymienność ról, tutoring

rówieśniczy

ZASADA EKSTERNALIZACJIwytwarzanie dzieł,

tworzenie i zachowywanie kultury

•Poczucie własnej wartości, tożsamości ciągłości, podtrzymywanie grupowej solidarności, •Dzieła – w – toku (generują podzielane z innymi i negocjowalne sposoby myślenia w grupie)

ZASADA INSTRUMENTALIZMU

• Jakich sposobów myślenia, przeżywania, wypowiadania się dostarcza edukacja?

• Jakie wyróżniki są potrzebne, aby można je wymienić na zinstytucjonalizowanych rynkach społecznych?

• WŁADZA – WYRÓŻNIKI - NAGRODA

ZASADA INSTYTUCJONALIZACJI

• KULTURY składają się z instytucji, które wyraźnie określają, jakie funkcje spełniają konkretni ludzie, jaki przysługuje im status i szacunek

• Rywalizacja (o wyróżniki), współzależność

Jakie wyróżniki, jak rozwijać i oceniać postępy?

ZASADA TOŻSAMOŚCII POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI

• Sprawstwo (Ja z historią i przyszłymi możliwościami)

• Ewaluacja: ja, jako działający podmiot, ocena skuteczności realizacji zadań.

Kto jest odpowiedzialny w ustalaniu i osiąganiu celów? Dobre, choć nie przynoszące sukcesu próby? Co i jak dalej?

ZASADA NARRACYJNA

Myślenie logiczno-naukowe// narracyjneNarracja – narzędzie umysłu:• odczytanie, rozumienie logiki opowieści• analiza, wyczucie jej zastosowań• interpretacja, krytyczna dyskusja nad/z nią

Z. PESPEKTYWIZMU Z. OGRANICZEŃ

Z. INSTRUMENTALIZMU

Z. INTERAKCYJNOŚCI

Z. INSTYTUCJONALIZACJI

Z. TOŻSAMOŚCI I POCZUCIA WŁASNEJ WARTOŚCI

Z. NARRACYJNA

Z. EKSTERNALIZACJI

Z. KONSTRUKTYWIZMU

J. Bruner Kultura edukacji

Szkoła jako ucząca się wspólnota

Wznoszenie rusztowania

Wzajemność

Wspólne dzieła

Dzieła-w-toku

zaangażowanie

Społeczność lokalna jako

miejsce uczenia się

Ryzyko edukacji

• Perspektywiczność• Pęknięcia i sprzeczności• Świadomość znaczeń alternatywnych• Pytanie o to, co znane i oczywiste• „Budzenie możliwości”

E. levinas

• Mówiąc o epifanii twarzy pytam nie o to, CO objawia mi Inny, ale Jak? Inny nie przynosi mi odpowiedzi na postawione wcześniej pytania. Jego Twarz uczy mnie dopiero pytać, otwiera nowe perspektywy, stawia mi zadania, czegoś się dopomina. Jednocześnie kładzie kres mojej władzy, nie mogę go schwytać w ramy posiadanej idei, albo uczynić elementem jakiegoś planu. Każdorazowa próba zagarnięcia Innego jest jego urzeczowieniem.

Twarz Innego objawia się, kierując do mnie wołanie: Ty mnie nie zabijesz. Tym wyzwaniem wytrąca mnie z obojętności, spokojnego bycia-u-siebie, wzywa do odpowiedzialności nie tylko za Innego, ale przede wszystkim wobec jego Twarzy, przed którą staję.

Twarz Innego objawia się, kierując do mnie wołanie: Ty mnie nie

zabijesz. Tym wyzwaniem wytrąca mnie z obojętności, spokojnego

bycia-u-siebie, wzywa do odpowiedzialności nie tylko za

Innego, ale przede wszystkim wobec jego Twarzy, przed którą staję.