Referat SzkoleniaReferat Szkolenia

Kolegium Sędziów ŁZKoszKolegium Sędziów ŁZKosz

Alan RichardsonAlan Richardson

(tłumaczenie z angielskiego - (tłumaczenie z angielskiego - Szymon GizaSzymon Giza))

Akcja rzutowaAkcja rzutowa

Łódź, dn. 24.04.2006 r.Łódź, dn. 24.04.2006 r.

22

Główne celeGłówne cele

Zrozumienie Zrozumienie znaczenia znaczenia prawidłowego prawidłowego sędziowania w sytuacjach akcji sędziowania w sytuacjach akcji rzutowej.rzutowej.

DoprecyzowanieDoprecyzowanie decyzji sędziowskich decyzji sędziowskich podczas sytuacji akcji rzutowej.podczas sytuacji akcji rzutowej.

Osiągnięcie Osiągnięcie konsekwencjikonsekwencji..

33

ZnaczenieZnaczenie

Zdobywanie koszy to najważniejszy Zdobywanie koszy to najważniejszy element meczu koszykówki.element meczu koszykówki.

Obie drużyny starają się zdobyć jak Obie drużyny starają się zdobyć jak najwięcej koszy i zapobiec zdobyciu najwięcej koszy i zapobiec zdobyciu koszy przez przeciwników.koszy przez przeciwników.

Właśnie z powodu akcji zakończonych Właśnie z powodu akcji zakończonych zdobyciem punktów ludzie kochają zdobyciem punktów ludzie kochają koszykówkę.koszykówkę.

44

ZnaczenieZnaczenie

Niewłaściwa ocena sytuacji akcji Niewłaściwa ocena sytuacji akcji rzutowej może:rzutowej może: „„popsuć” zawodypopsuć” zawody

wywołać frustrację (wśród zawodników wywołać frustrację (wśród zawodników trenerów, publiczności)trenerów, publiczności)

55

Rola sędziegoRola sędziego

ustalenie czy rozpoczęła się akcja rzutowaustalenie czy rozpoczęła się akcja rzutowa

ochrona strzelca (zwłaszcza będącego w ochrona strzelca (zwłaszcza będącego w wyskoku)wyskoku)

niekaranieniekaranie legalnej obrony legalnej obrony

ukaranie nielegalnego zetknięcia, które ukaranie nielegalnego zetknięcia, które stawia rzucającego w sytuacji stawia rzucającego w sytuacji niekorzystnej.niekorzystnej.

66

PrzepisPrzepis

Akcja rzutowa zaczyna się, kiedy Akcja rzutowa zaczyna się, kiedy zawodnik rozpoczyna ciągły ruch zawodnik rozpoczyna ciągły ruch normalnie poprzedzający wypuszczenie normalnie poprzedzający wypuszczenie piłki i piłki i w ocenie sędziegow ocenie sędziego rozpoczął rozpoczął próbę zdobycia punktów próbę zdobycia punktów rzutemrzutem, , wsademwsadem lub lub dobitkądobitką w kierunku kosza w kierunku kosza przeciwnikaprzeciwnika..

77

PrzepisPrzepis

Akcja rzutowa Akcja rzutowa trwatrwa do czasu, aż piłka do czasu, aż piłka opuści rękę(ce) rzucającego.opuści rękę(ce) rzucającego.

W przypadku W przypadku zawodnika w wyskokuzawodnika w wyskoku akcja rzutowa kończy się, gdy piłka akcja rzutowa kończy się, gdy piłka opuści jego rękę(ce) i gdy obie jego opuści jego rękę(ce) i gdy obie jego stopy powrócą na podłogę.stopy powrócą na podłogę.

88

PrzepisPrzepis

Aby uznać, że faul został popełniony na Aby uznać, że faul został popełniony na

zawodniku będącym w akcji rzutowej, zawodniku będącym w akcji rzutowej,

faul taki musi mieć miejsce po tym jak faul taki musi mieć miejsce po tym jak

zawodnik, w ocenie sędziego, rozpoczął zawodnik, w ocenie sędziego, rozpoczął

ciągły ruchciągły ruch ramienia(on) i/lub ciała w ramienia(on) i/lub ciała w

trakcie próby rzutu do kosza. trakcie próby rzutu do kosza.

99

PrzepisPrzepis

Ciągły ruch w akcji rzutowej:Ciągły ruch w akcji rzutowej: rozpoczyna się, kiedy piłka spocznie w rozpoczyna się, kiedy piłka spocznie w

ręce(kach) zawodnika i następuje ruch rzucania, ręce(kach) zawodnika i następuje ruch rzucania, zwykle skierowany w góręzwykle skierowany w górę

może obejmować ruch ramienia(on) i/lub ruch może obejmować ruch ramienia(on) i/lub ruch ciała wykonywany przez zawodnika w trakcie ciała wykonywany przez zawodnika w trakcie jego próby rzutu do koszajego próby rzutu do kosza

kończy się, jeśli zawodnik podejmuje całkowicie kończy się, jeśli zawodnik podejmuje całkowicie

nową próbę zdobycia kosza.nową próbę zdobycia kosza.

1010

PrzepisPrzepisSędziowie muszą bezwzględnie ustalić czy Sędziowie muszą bezwzględnie ustalić czy

akcja rzutowa już się rozpoczęła czy jeszcze akcja rzutowa już się rozpoczęła czy jeszcze nie.nie.

Ta ocena jest ważna nie tylko w przypadku Ta ocena jest ważna nie tylko w przypadku zetknięć, należy pamiętać również o innych zetknięć, należy pamiętać również o innych przepisach, takich jak:przepisach, takich jak: 24”24” dotykanie piłki dotykanie piłki krokikroki 3”.3”.

1111

Największe trudnościNajwiększe trudności

Ustalenie czy akcja rzutowa już się Ustalenie czy akcja rzutowa już się rozpoczęła, często podczas „wjazdu” na rozpoczęła, często podczas „wjazdu” na kosz, gdy obrońca powoduje nielegalny kosz, gdy obrońca powoduje nielegalny kontakt.kontakt.

Ustalenie kto jest odpowiedzialny za Ustalenie kto jest odpowiedzialny za kontakt, który miał miejsce między kontakt, który miał miejsce między rzucającym a obrońcą.rzucającym a obrońcą.

Ustalenie czy kontakt miał wpływ na rzut Ustalenie czy kontakt miał wpływ na rzut (korzyść/niekorzyść).(korzyść/niekorzyść).

1212

Co jest ważne?Co jest ważne?

Najczęściej mamy do czynienia z 3 Najczęściej mamy do czynienia z 3 rodzajami sytuacji akcji rzutowej:rodzajami sytuacji akcji rzutowej: wsady lub dobitki,wsady lub dobitki,

rzuty (także z wyskoku),rzuty (także z wyskoku),

penetracje („wjazdy”).penetracje („wjazdy”).

Każdy z nich wymaga osobnej analizy.Każdy z nich wymaga osobnej analizy.

1313

Co jest ważne?Co jest ważne?Każda akcja rzutowa ma pewne stałe dla niej Każda akcja rzutowa ma pewne stałe dla niej

cechy: stabilność pozycji zawodnika i jego cechy: stabilność pozycji zawodnika i jego równowaga, otwarta droga na kosz, właściwy równowaga, otwarta droga na kosz, właściwy ruch rąk itp.; jeśli którejś brakuje - wykonanie ruch rąk itp.; jeśli którejś brakuje - wykonanie rzutu może stać się trudne...rzutu może stać się trudne...

...zwłaszcza w sytuacji, gdy rzucający „wjeżdża” ...zwłaszcza w sytuacji, gdy rzucający „wjeżdża” na kosz lub jest w wyskoku.na kosz lub jest w wyskoku.

Nawet Nawet niewielkiniewielki kontakt na rzucającym kontakt na rzucającym możemoże wpłynąć na rzut i zapobiec zdobyciu punktów wpłynąć na rzut i zapobiec zdobyciu punktów przez strzelca.przez strzelca.

1414

Co jest ważne?Co jest ważne?Niewielki kontakt z ręką(ami) rzucającego i/lub Niewielki kontakt z ręką(ami) rzucającego i/lub

lekkie pchnięcie jego ciała może zakłócić ruch lekkie pchnięcie jego ciała może zakłócić ruch rzucania, który jest istotny, by zdobyć punkty.rzucania, który jest istotny, by zdobyć punkty.

Zetknięcie ciałem ze stopami, kolanami, Zetknięcie ciałem ze stopami, kolanami, biodrami strzelca może spowodować utratę biodrami strzelca może spowodować utratę przezeń równowagi, przez co nie będzie on w przezeń równowagi, przez co nie będzie on w stanie trafić do kosza.stanie trafić do kosza.

W sytuacji wsadu lub dobitki kontakt mający W sytuacji wsadu lub dobitki kontakt mający wpływ na rzut musi być większy.wpływ na rzut musi być większy.

1515

Co jest ważne?Co jest ważne?

Wpływ niewielkiego kontaktu z rzucającym Wpływ niewielkiego kontaktu z rzucającym wzrasta wraz z odległością od kosza wzrasta wraz z odległością od kosza miejsca, z którego oddawany jest rzut.miejsca, z którego oddawany jest rzut.

Niewielki kontakt na rzucającym zza linii Niewielki kontakt na rzucającym zza linii 6,25 m może popsuć rzut, podczas gdy taki 6,25 m może popsuć rzut, podczas gdy taki sam kontakt na zawodniku rzucającym sam kontakt na zawodniku rzucającym spod kosza może pozostać nieistotny.spod kosza może pozostać nieistotny.

1616

Co jest ważne?Co jest ważne?Wiele razy stoimy całkiem blisko próby rzutu Wiele razy stoimy całkiem blisko próby rzutu

za 3 pkt. nie widząc żadnego kontaktu, a rzut za 3 pkt. nie widząc żadnego kontaktu, a rzut okazuje się „niedolotem”. Wtedy wiemy okazuje się „niedolotem”. Wtedy wiemy (czujemy), że umknął nam niewielki kontakt, (czujemy), że umknął nam niewielki kontakt, który popsuł rzut.który popsuł rzut.

Wiedząc, że tak się dzieje musimy być w Wiedząc, że tak się dzieje musimy być w gotowości i uważnie obserwować próby rzutów gotowości i uważnie obserwować próby rzutów za 3 pkt. i dołożyć wszelkich starań, by być we za 3 pkt. i dołożyć wszelkich starań, by być we właściwym miejscu we właściwym czasie.właściwym miejscu we właściwym czasie.

1717

PionowośćPionowośćNie wystarczy rozpoznać, że doszło do kontaktu Nie wystarczy rozpoznać, że doszło do kontaktu

podczas akcji rzutowej.podczas akcji rzutowej.Musimy uwzględniać zasadę pionowości, by ustalić Musimy uwzględniać zasadę pionowości, by ustalić

odpowiedzialność za zetknięcie.odpowiedzialność za zetknięcie.Czasem to właśnie Czasem to właśnie rzucającyrzucający narusza zasadę narusza zasadę

pionowości:pionowości: nielegalne użycie ramienia(on) podczas wejścia na kosznielegalne użycie ramienia(on) podczas wejścia na kosz wskakiwanie w cylinder obrońcy górną częścią ciaławskakiwanie w cylinder obrońcy górną częścią ciała wysuwanie nóg do przodu podczas rzutów z dalszej wysuwanie nóg do przodu podczas rzutów z dalszej

odległości.odległości.

1818

KonsekwencjaKonsekwencja

Akcja rzutowa jest jedną z najważniejszych Akcja rzutowa jest jedną z najważniejszych części gry, dlatego niezbędne jest części gry, dlatego niezbędne jest stworzenie konsekwentnych kryteriów w stworzenie konsekwentnych kryteriów w celu oceny:celu oceny: czy akcja rzutowa już się rozpoczęła czy czy akcja rzutowa już się rozpoczęła czy

jeszcze niejeszcze nie jaki kontakt wpływa na rzut i czy to uzasadnia jaki kontakt wpływa na rzut i czy to uzasadnia

odgwizdanie fauluodgwizdanie faulu kto jest odpowiedzialny za kontakt.kto jest odpowiedzialny za kontakt.

1919

MechanikaMechanika

Prawidłowe decyzje w sytuacjach akcji Prawidłowe decyzje w sytuacjach akcji

rzutowej mogą być podjęte tylko wtedy, rzutowej mogą być podjęte tylko wtedy,

gdy znajdziemy się we gdy znajdziemy się we właściwym właściwym

miejscumiejscu, we , we właściwym momenciewłaściwym momencie i i

będziemy obserwować będziemy obserwować odpowiedni odpowiedni

fragment akcji rzutowejfragment akcji rzutowej..

2020

MechanikaMechanika

Znalezienie się we właściwym miejscu - Znalezienie się we właściwym miejscu - szukanie prześwitu.szukanie prześwitu.

Odpowiedni czas - musimy zrozumieć Odpowiedni czas - musimy zrozumieć grę i czuć, kiedy będzie wykonany rzut grę i czuć, kiedy będzie wykonany rzut lub „wjazd” na kosz i w związku z tym - lub „wjazd” na kosz i w związku z tym - przewidzieć akcję.przewidzieć akcję.

2121

MechanikaMechanika

Obserwowanie właściwego fragmentu Obserwowanie właściwego fragmentu akcji rzutowej:akcji rzutowej: w wyskoku - ręka(ce) rzucającego oraz w wyskoku - ręka(ce) rzucającego oraz

pionowośćpionowość podczas „wjazdu” - ręce oraz kontakt z podczas „wjazdu” - ręce oraz kontakt z

ciałemciałem podczas wsadu lub dobitki - przeważnie podczas wsadu lub dobitki - przeważnie

kontakty z ciałemkontakty z ciałem

2222

Musimy unikać Musimy unikać sytuacji, w których sytuacji, w których jedyne co widzimy, to jedyne co widzimy, to plecy plecy rzucającegorzucającego ((„prosta liniaprosta linia”). ”). Powinniśmy poprawić Powinniśmy poprawić naszą pozycję naszą pozycję przesuwając się w przesuwając się w lewo/prawo, by lewo/prawo, by zobaczyć prześwit i zobaczyć prześwit i rękę strzelca.rękę strzelca.

MechanikaMechanika

2323

Musimy unikać Musimy unikać sytuacji sytuacji „prostej liniiprostej linii”, ”, w których jedyne co w których jedyne co widzimy, to plecy widzimy, to plecy obrońcyobrońcy. Powinniśmy . Powinniśmy jak najszybciej jak najszybciej poprawić naszą poprawić naszą pozycję, aby pozycję, aby zobaczyć prześwit i zobaczyć prześwit i rękę strzelca.rękę strzelca.

MechanikaMechanika

2424

MechanikaMechanika

W przypadku zawodnika w wyskoku jeden z W przypadku zawodnika w wyskoku jeden z sędziów musi obserwować rzucającego, do sędziów musi obserwować rzucającego, do czasu, aż opadnie on obiema stopami na podłoże.czasu, aż opadnie on obiema stopami na podłoże.

Nie oznacza to, że powinniśmy odgwizdywać jako Nie oznacza to, że powinniśmy odgwizdywać jako faul każdy niewielki kontakt, jaki będzie miał faul każdy niewielki kontakt, jaki będzie miał miejsce po tym, jak piłka opuści ręce rzucającego, miejsce po tym, jak piłka opuści ręce rzucającego, a zanim rzucający opadnie na podłogę. Akcja a zanim rzucający opadnie na podłogę. Akcja rzutowa jeszcze się nie skończyła, ale rzutowa jeszcze się nie skończyła, ale powinniśmy użyć różnych kryteriów.powinniśmy użyć różnych kryteriów.

2525

Sędzia postępujący Sędzia postępujący musi obserwować musi obserwować rzucającego do rzucającego do czasu, aż opadnie czasu, aż opadnie on na podłoże on na podłoże obiema stopami.obiema stopami.

MechanikaMechanika

2626

Sędzia prowadzący Sędzia prowadzący

podczas poruszania się podczas poruszania się

w kierunku kosza w kierunku kosza

(penetracji), musi (penetracji), musi

obserwować obserwować

rzucającego do czasu, rzucającego do czasu,

aż opadnie on na aż opadnie on na

podłoże obiema podłoże obiema

stopami.stopami.

MechanikaMechanika

2727

Są sytuacje, w których Są sytuacje, w których

żaden z sędziów nie widzi żaden z sędziów nie widzi

dobrze lekkiego dobrze lekkiego

zetknięcia z ręką zetknięcia z ręką

rzucającego. Wiedząc to rzucającego. Wiedząc to

powinniśmy znaleźć się powinniśmy znaleźć się

bliżej akcji, aby mieć bliżej akcji, aby mieć

większą szansę do oceny większą szansę do oceny

ewentualnych kontaktów.ewentualnych kontaktów.

MechanikaMechanika

2828

PodsumowaniePodsumowanieSytuacje akcji rzutowej to kluczowe momenty Sytuacje akcji rzutowej to kluczowe momenty

meczu koszykówki.meczu koszykówki.Sędziowie muszą ustalić właściwe i Sędziowie muszą ustalić właściwe i

konsekwentne kryteria dotyczące konsekwentne kryteria dotyczące rozpoczęcia akcji rzutowej oraz czy podczas rozpoczęcia akcji rzutowej oraz czy podczas tej akcji popełniono faul.tej akcji popełniono faul.

Najważniejszym jest obserwowanie istotnych Najważniejszym jest obserwowanie istotnych dla gry fragmentów akcji rzutowej z dla gry fragmentów akcji rzutowej z najlepszej z możliwych pozycji na boisku.najlepszej z możliwych pozycji na boisku.

2929

Za uwagę dziękuje Za uwagę dziękuje

Referat Szkolenia Referat Szkolenia

Kolegium Sędziów Kolegium Sędziów

ŁZKoszŁZKosz

KONIECKONIEC