Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„ABSOLWENCI UCZELNI WYŻSZYCH A OCZEKIWANIA

PRACODAWCÓW” Marcin Dygoń

2

Oczekiwane umiejętności i cechy pracowników na stanowiskach pracy

wymagających wyższego wykształcenia

3

Wymagania dot. poszczególnych rodzajów stanowisk

Wiedza teoretyczna

Nie wiem/trudno powiedzieć

Kreatywność i pomysłowość

Odpowiednie wykształcenie

Umiejętność współpracy w grupie

Samodzielność

Gotowość do ciągłego podnoszenia kwalifikacji

Pracowitość

Umiejętność organizowania pracy

Zdolności analityczne

Znajomość obsługi urządzeń i maszyn, programów specjalistycznych

Znajomość obsługi komputera

Umiejętność elastycznego reagowania na zmiany

38%31%

25%16%

14%12%

10%9%

9%6%

4%3%

2%

Najwyższa kadra zarządzająca

4

Wymagania dot. poszczególnych rodzajów stanowisk

Wiedza praktyczna, doświadczenie zawodowe

Wiedza teoretyczna

Kreatywność i pomysłowość

Odpowiednie wykształcenie

Nie wiem/trudno powiedzieć

Umiejętność organizowania pracy

Pracowitość

Umiejętność współpracy w grupie

Samodzielność

Gotowość do ciągłego podnoszenia kwalifikacji

Znajomość obsługi komputera

Znajomość obsługi urządzeń i maszyn, programów specjalistycznych

Zdolności analityczne

Umiejętność elastycznego reagowania na zmiany

61%

36%

28%

23%

18%

14%

13%

11%

10%

10%

6%

6%

5%

3%Wyższe

stanowiska kierownicze, dyrektorzy

5

Wymagania dot. poszczególnych rodzajów stanowisk

Wiedza praktyczna, doświadczenie zawodowe

Wiedza teoretyczna

Nie wiem/trudno powiedzieć

Samodzielność

Kreatywność i pomysłowość

Odpowiednie wykształcenie

Umiejętność współpracy w grupie

Pracowitość

Gotowość do ciągłego podnoszenia kwalifikacji

Znajomość obsługi komputera

Znajomość obsługi urządzeń i maszyn, programów specjalistycznych

Umiejętność organizowania pracy

Zdolności analityczne

55%

26%

22%

21%

21%

19%

13%

12%

12%

8%

8%

8%

6% Średnie stanowiska

kierownicze, menedżerowie

6

Wymagania dot. poszczególnych rodzajów stanowisk

Wiedza teoretyczna

Wiedza praktyczna, doświadczenie zawodowe

Odpowiednie wykształcenie

Znajomość obsługi komputera

Znajomość obsługi urządzeń i maszyn, programów specjalistycznych

Znajomość języków obcych

Umiejętność współpracy w grupie

Samodzielność

Gotowość do ciągłego podnoszenia kwalifikacji

Kreatywność i pomysłowość

Pracowitość

Umiejętność organizowania pracy

Umiejętność elastycznego reagowania na zmiany

Sumienne wykonywanie poleceń przełożonych

Zdolności analityczne

Inne

55%

31%

24%

24%

18%

17%

15%

14%

12%

10%

8%

8%

7%

6%

5%

3%

Pracownicy wykonawczy, merytoryczni,

specjaliści

7

Wymagania dot. poszczególnych rodzajów stanowisk

Wiedza praktyczna, doświadczenie zawodowe

Wiedza teoretyczna

Znajomość obsługi komputera

Pracowitość

Znajomość obsługi urządzeń i maszyn, programów specjalistycznych

Samodzielność

Nie wiem/trudno powiedzieć

Kreatywność i pomysłowość

Odpowiednie wykształcenie

Gotowość do ciągłego podnoszenia kwalifikacji

Sumienne wykonywanie poleceń przełożonych

Umiejętność współpracy w grupie

Umiejętność organizowania pracy

Zdolności analityczne

Znajomość języków obcych

Umiejętność elastycznego reagowania na zmiany

49%

25%

22%

19%

19%

17%

17%

16%

15%

11%

10%

10%

8%

4%

4%

3%

Pracownicy biurowi

8

Przygotowanie pracodawców do wyzwań gospodarki opartej na

wiedzy (GOW)

Większość pracodawców regionu nie jest obecnie przygotowana do wyzwań GOSPODARKI OPARTEJ na WIEDZY pod względem

potencjału kadrowego

• Oczekiwania wobec pracowników w stosunkowo niewielkim stopniu odnoszą się do umiejętności i predyspozycji związanych z GOW, tj.:

• gotowości do ciągłego podnoszenia kwalifikacji

• znajomości języków obcych

• zdolności analitycznych

• umiejętności elastycznego reagowania na zmiany

• ogólnej kreatywności i pomysłowości

Potrzeby takich kompetencji nie odczuwają również sami pracownicy

Kompetencje te nie są też kształtowane w ramach większości programów nauki zawodu

9

Wizerunek absolwentów różnych typów szkół

10

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

Źródło: GUS BDL

Wejście absolwentów na rynek pracy 2011

2208 2108 19861687

1234 1214

672 545 468 404367 311 271 242

214 119 42 20 3

3355

442

1635

610 567

81411

39 91 108336

Podkarpackie - szkoły publiczne Podkarpackie - szkoły niepubliczne

11

2012

2011

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

7.6%

24.3%

85.0%

74.3%

1.4%

1.3%

Zatrudnienie absolwenta w ostatnim roku

TAK NIENie wiem / trudno powiedzieć

Źródło: Badanie własne PAPI wśród pracodawców, n2011 = 540; n2012 = 500

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

12

Gim-nazjum

ZSZ LO Tech, LP POL WTECH WHUM WMAT0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Szkoła, którą ukończył zatrudniony absolwent

20122011

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

13

2012

2011

86%

87%

3.8%

5.2%

6.2%

5.2%

Dlaczego nie zatrudniano absolwentów?

Brak zapotrzebowaniaNie szukali u nasInne

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

14

Źródło: Pracodawcy Podkarpacia 2011; Badanie PAPI wśród pracodawców; podano odsetki dla sekcji, co do których liczba wypełnionych kwestionariuszy n > 10

W których sekcjach działalności gospodarczej zatrudniano absolwentów w 2011 r.?

44%

38%

33%

32%

29%

25%

20%

19%

17%

17%

R - Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją (n=16)

O - Administracja publiczna (n=32)

I - Działalność związana z zakwaterowaniem i usługamigastronomicznymi (n=12)

C - Przetwórstwo przemysłowe (n=100)

Q - Opieka zdrowotna i pomoc społeczna (n=24)

H - Transport i gospodarka magazynowa (n=16)

G - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych,włączając motocykle (n=95)

F - Budownictwo (n=36)

P - Edukacja (n=155)

E - Dostawa wody (n=12)

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

15Źródło: Badanie własne PAPI wśród pracodawców, n = 130; pokazano dane >3%

Cechy pozytywne i umiejętności absolwentów 2011

30%

28%

21%

16%

15%

15%

13%

12%

12%

12%

10%

10%

7%

7%

7%

Wiedza teoretyczna

Gotowość do ciągłego podnoszenia kwalifikacji

Odpowiednie wykształcenie

Kreatywność i pomysłowość

Nie wiem/ trudno powiedzieć

Znajomość obsługi komputera

Umiejętność współpracy w grupie

Sumienne wykonywanie poleceń przełozonych

Pracowitość

Samodzielność

Umiejętność organizowania pracy

Znajomość obsługi urządzeń i maszyn, programów specjalistycznych

Umiejętność elastycznego reagowania na zmiany

Znajomość jęzków obcych

Wiedza praktyczna/doświadczenie zawodowe

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

16

Brakujące umiejętności i cechy negatywne absolwentów w opinii pracodawców (2011)

Źródło: badanie własne PAPI wśród pracodawców, n=130

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

17

Wizerunek absolwentów szkół zawodowych średnich i wyższych

Umiejętności/absolwenciuczelni wyższej

(kierunek techniczny) (n = 38)

uczelni wyższej (kierunek

humanistyczny) (n = 41)

uczelni wyższej (kierunek

matematyczno-przyrodniczy) (n = 25)

Wiedza teoretyczna 29% 39% 36%Wiedza praktyczna / doświadczenie zawodowe 0% 10% 8%

Odpowiednie wykształcenie 13% 24% 32%

Znajomość obsługi komputera 24% 12% 16%

Znajomość obsługi urządzeń i maszyn, programów specjalistycznych 16% 5% 4%

Znajomość języków obcych 5% 15% 4%

Umiejętność współpracy w grupie 0% 2% 24%

Samodzielność 13% 7% 16%Gotowość do ciągłego podnoszenia kwalifikacji 29% 29% 28%

Kreatywność i pomysłowość 26% 20% 4%

Pracowitość 8% 10% 4%

Umiejętność organizowania pracy 8% 7% 4%

Umiejętność elastycznego reagowania na zmiany 3% 7% 0%

Sumienne wykonywanie poleceń przełożonych 5% 12% 0%

Zdolności analityczne 3% 0% 0%

18

Zatrudnienie absolwentów w instytucji, w której wcześniej odbyli praktyki/ staż

Źródło: badanie własne PAPI wśród pracodawców. n>10

Wysoki jest odsetek pracodawców, którzy

zatrudnili absolwentów po odbyciu przez nich stażu

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

19

Źródło: Badanie własne PAPI wśród pracodawców, n = 135

Zatrudnianie absolwentów: koszty vs korzyści

18%

52%

12%

18% Zatrudnienie absolwenta to więcej korzyściniż kosztów

Koszty i korzyści z zatrudnienia absolwentarównoważą się

Zatrudnienie absolwenta to więcej kosztówniż korzyści

Nie wiem/trudno powiedzieć

32%

47%

11%

11%Zatrudnienie absolwenta to więcej korzyści niż kosztów

Koszty i korzyści z zatrudnienia absolwenta równoważą się

Zatrudnienie absolwenta to więcej kosztów niż korzyści

Nie wiem/ trudno powiedzieć

2012

Percepcja absolwentów w badaniach „Pracodawcy

Podkarpacia”

20

Wizerunek absolwentów szkół zawodowych, średnich

i wyższych

W województwie podkarpackim dominują kierunki

humanistyczne, podczas gdy na rynku łatwiej znajdują

zatrudnienie absolwenci kierunków technicznych

Wniosek

Stypendia na kierunkach kształcenia rzadziej wybieranych a odpowiadających na

zapotrzebowanie rynku pracy

Rekomendacje

doradztwo zawodowe dla uczniów szkół średnich

Upowszechnianie danych z monitoringu losów zawodowych absolwentów poszczególnych uczelni

21

Zawody nadwyżkowe i deficytowe

22

Zawód kodzaw. Liczba ofert

Sprzedawca 522301 3 655

Technik prac biurowych 411004 3 034

Sprzątaczka biurowa 911207 1 185

Przedstawiciel handlowy 332203 1 142

Kierowca samochodu ciężarowego 833203 907

Pozostali pracownicy obsługi biurowej 411090 897

Robotnik budowlany 931301 889

Telemarketer 524404 846

Magazynier 432103 839

Kucharz 512001 709

Pomoc kuchenna 941201 716

Doradca klienta 524902 483

Zawód (specjaliści) kodzaw.

Liczba ofert

Fizjoterapeuta 228301 313

Wychowawca w placówkach oświat. wych. i opiekuńczych 235914 271

Pielęgniarka 222101 227

Specjalista ds. marketingu i handlu 243106 213

Archiwista 262101 209

Specjalista ds. sprzedaży 243305 126

Logopeda 228502 100

Lektor języka angielskiego 235301 100

Grafik komputerowy DTP 216601 67

Specjalista ds. reklamy 243107 66

Nauczyciel przedszkola 234201 59

Programista aplikacji 251401 57

Zawody, w których zgłoszono najwięcej ofert pracy (2012)

23

Zawody nadwyżkowe i deficytowe

WUP w Rzeszowie prowadzi analizy dotyczące zależności pomiędzy stanem bezrobocia rejestrowanego w poszczególnych zawodach, a wolnymi miejscami

pracy w PUP-achNa podstawie tych analiz opracowuje listę zawodów nadwyżkowych i

deficytowych

• Zawody, na które występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracyw danym zawodzie

• Zawody, na które zapotrzebowanie na rynku pracy jest mniejsze niż liczba osób poszukujących pracy w danych zawodach

Zawody nadwyżkowe

Zawody deficytowe

24

Zawody nadwyżkowe

2011 rok• Technik technologii odzieży,• Technik żywienia i

gospodarstwa domowego,• Socjolog,• Inżynier rolnictwa,• Filolog – filologia polska,• Technik hotelarstwa,• Technik ekonomista,• Technik mechanizacji rolnictwa,• Filolog – filologia obcojęzyczna,• Nauczyciel wychowania

fizycznego.

I półrocze 2012 roku• Technik żywienia i gospodarstwa

domowego,• Nauczyciel wychowania fizycznego,• Inżynier rolnictwa,• Politolog,• Monter sprzętu gosp. domowego,• Technik ekonomista,• Technik rolnik,• Rolnik,• Specjalista ds. integracji

europejskiej,• Kulturoznawca,• Specjalista ds. organizacji usług

gastronom., hotelarskich i turyst.,• Filolog – filologia obcojęzyczna.

25

Zawody nadwyżkowe

Zawód Odsetek wskazań

Filolog - filologia polska 11,0%

Nauczyciel wychowania fizycznego 10,0%

Filolog - filologia obcojęzyczna 9,2%

Nauczyciel historii 7,2%

Historyk 7,0%

Kulturoznawca 6,6%

Rolnik upraw polowych 6,2%

Technik usług fryzjerskich 6,0%

Socjolog 5,6%

Inżynier rolnictwa 5,2%

Zawody wskazane przez pracodawców z listy zawodów nadwyżkowych (dane powyżej 5 %)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań PAPI n= 500

26

Zawody deficytowe

2011 rok• Operator spycharki,• Pracownik kancelaryjny,• Operator koparki,• Telemarketer,• Spawacz metodą MIG,• Monter rowerów i wózków,• Pracownik ochrony fizycznej I

stopnia,• Kierowca ciągnika siodłowego,• Kurier,• Opiekun osoby starszej,

I półrocze 2012 roku• Logopeda,• Doradca rolniczy,• Pracownik kancelaryjny,• Kierownik działu szkoleń,• Instruktor gimnastyki korekcyjnej,• Intendent,• Opiekun klienta,• Monter reklam,• Archiwista,• Telemarketer,• Agent ubezpieczeniowy,• Administrator nieruchomości,• Lektor języka angielskiego,• Muzealnik.

27

Zawody deficytowe

Zawód Odsetek wskazań

Menedżer produktu 4,4%

Laborant budowlany 3,0%

Operator koparki 2,8%

Dekorator sklepów 2,0%

Doradca rolniczy 2,0%

Kurier 2,0%

Operator ładowarki 1,8%

Monter reklam 1,6%

Operator maszyn urabiających i ładujących 1,6%

Spawacz metodą MIG 1,6%

Zawody wskazane przez pracodawców z listy zawodów deficytowych (dane powyżej 1,5 %)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie badań PAPI n= 500

28

Zamiast podsumowania…

29

Liczba miejsc pracy (tys.) Zmiany (w proc.)2000 2010 2020 2000 - 2010 2010 - 2020

Parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy i menedżerowie

906 1 103 1 172 21,7% 6,3%

Specjaliści 1 963 2 809 3 114 43,1% 10,9%Technicy i pokrewni 1 552 1 838 1 972 18,4% 7,3%Urzędnicy 941 1 173 1 160 24,7% -1,1%Sprzedawcy i pracownicy usług 1 365 1 562 1 371 14,4% -12,2%Wykwalifikowani rolnicy i rybacy 2 260 1 874 1 625 -17,1% -13,3%

Rzemieślnicy i powiązani pracownicy handlu

2 210 2 639 2 704 19,4% 2,5%

Operatorzy maszyn i monterzy 1 288 1 535 1 465 19,2% -4,6%Zawody niewymagające kwalifikacji

1 094 1 259 1 182 15,1% -6,1%

30

Liczba miejsc pracy (tys.) Zmiany (w proc.)

2000 2010 2020 2000 - 2010 2010 - 2020

Wyższe kwalifikacje (IESEC 5 + 6) 3 091 4 784 6 061 54,8% 26,7%

Średnie kwalifikacje (IESEC 3 + 4) 8 446 9 251 7 986 9,5% -13,7%

Niskie kwalifikacje (IESEC 1 + 2) 2 087 1 826 1 761 -12,5% -3,6%

Ogółem 13 624 15 861 15 808 16,4% -0,3%

31

Liczba miejsc pracy (tys.) Zmiany (w proc.)

2000 2010 2020 2000 - 2010 2010 - 2020

Rolnictwo 2 978 2 529 2 152 -15,1% -14,9%

Przetwórstwo 2 799 3 019 2 775 7,9% -8,1%

Budownictwo 865 1 235 1 364 42,8% 10,4%

Transport i dystrybucja

3 129 3 762 4 004 20,2% 6,4%

Usługi dla biznesu i inne

1 484 2 048 2 144 38,0% 4,7%

Usługi nierynkowe

2 370 3 268 3 369 37,9% 3,1%

Ogółem 13 624 15 861 15 808 16,4% -0,3%

• Wnioskowanie – umiejętność kontekstualizacji• Inteligencja emocjonalna – umiejętność budowania relacji• Sprawność adaptacyjna – umiejętność dopasowywania się do sytuacji i

pracy pod presją• Kompetencje międzykulturowe – kooperacja z osobami posługującymi się

innym kodem językowym, kulturowym• Przetwarzanie danych – wyciąganie wniosków i podejmowanie decyzji na

podstawie danych (myślenie analityczne)• Praca z nowymi mediami – krytyczna analiza zasobów, doboru

odpowiednich narzędzi komunikowania• Interdyscyplinarność – rozwiązywanie złożonych problemów• Projektowanie pracy - aranżowanie czynników zewnętrznych• Praca w szumie – umiejętność odfiltrowywania niepotrzebnych danych• Współpraca w sieci – współpraca bez kontaktów face to face

32

Future skills (Institute for the Future - PHOENIX University)

www.porp.wup-rzeszow.pl

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 33