Post on 27-Feb-2019
KOMISJA EUROPEJSKA
Nowy system rachunkowości UESkuteczniejsze zarządzanie,
większa przejrzystość
Przewodnik po nowym systemie sprawozdawczości finansowej UE
kg804043_PL_Couv.indd 2 6/06/08 12:57:28
Lepsze zarządzanie środkami publicznymi
Skuteczność zarządzania
w sektorze publicznym
zależy w dużej mierze od
wysokiej jakości informa-
cji fi nansowych.
W 2005 r. Unia Europej-
ska zrealizowała reformę
swojego systemu rachun-
kowości, której celem
jest dostosowanie się do
światowych wymogów
w zakresie sprawozdaw-
czości fi nansowej. Głównym elementem tej reformy jest
zastąpienie tradycyjnej metody kasowej dokładniejszą
i skuteczniejszą metodą memoriałową.
Nie chodzi tu o zwykłe modyfi kacje techniczne, ale
o głęboką zmianę podejścia do zarządzania, która
pozwoli na skuteczną kontrolę wydatków, zminimali-
zowanie ryzyka wystąpienia błędu oraz usprawnienie
codziennego zarządzania środkami UE.
Jestem głęboko przekonana, że podjęte działania będą
miały widoczny, długotrwały wpływ na wyniki osią-
gane przez UE i przyniosą konkretne korzyści obywa-
telom europejskim.
Dalia Grybauskaitė
Komisarz ds. programowania fi nansowego i budżetu
Odpowiedzialność i przejrzystość
Wykorzystanie przez Ko -
misję Europejską Międzyna-
rodowych Standar dów
Rachunkowości dla Sek-
tora Publicznego w proce-
sie wprowadzania nowych
zasad rachunkowości jest
ważnym etapem reformy
zarządzania fi nansowego,
której celem jest pełna
przejrzystość sprawozdaw-
czości fi nansowej.
Europejska Federacja Księgowych zaleca organom rzą-
dowym i podmiotom sektora publicznego prowadzenie
rachunkowości zgodnie z o zasadą memoriałową ze
względu na fakt, iż metoda ta pozwala na zwiększenie
wiarygodności i przejrzystości ich sprawozdań fi nan-
sowych oraz jest lepszym źródłem informacji niezbęd-
nych do planowania i zarządzania.
Jesteśmy głęboko przekonani, że przykład UE oraz tych
organizacji publicznych i rządowych, które już zastoso-
wały podobne standardy, stanowić będzie zachętę dla
pozostałych jednostek sektora publicznego, europej-
skich i pozaeuropejskich, w wyniku czego będą one
dysponować bardziej przejrzystymi, jasnymi i porów-
nywalnymi informacjami fi nansowymi.
David Devlin
Przewodniczący Europejskiej Federacji Księgowych
kg804043_PL_Couv.indd 3 6/06/08 12:57:38
1
Rachunkowość memoriałowa w skrócie
Rachunkowość kasowa a rachunkowość
memoriałowa
Rachunkowość memoriałową najłatwiej wyjaśnić
przez porównanie jej z tradycyjną rachunkowością
kasową:
• W rachunkowości kasowej transakcje ujmowane
są jedynie w momencie wpływu środków pienięż-
nych lub ich wypłaty. W rachunkowości kasowej nie
wprowadza się rozróżnienia między nabyciem akty-
wów a wydatkiem – obie te transakcje są uznawane za
„płatności” (w rachunkowości memoriałowej takie
rozróżnienie istnieje).
• W rachunkowości memoriałowej transakcje są ujmo-
wane w momencie ich wystąpienia: jeśli rachunek doty-
czący projektu fi nansowanego ze środków UE zostaje
wysłany w grudniu, transakcja ta zostaje zarejestro-
wana w tym samym miesiącu, nawet jeśli sama płatność
zostaje zrealizowana w następnym roku.
rozróżnienie istnieje).roz żnien e ist ieje
•• W rachunkowości memoriałowW raW rachunkhunkowośwości mi memomoriałoiałowej transakcje są ujmo-
wane w momencie ich wwanewane w mmomencencie ichich wystąpienia: jeśli rachunek doty-
czący projektu fi czącący projekojektu fi nansowanego ze środków UE zostaje
wysłwysłany w grudniu, transakcja ta zostaje zarejestro-
wana w tym samym miesiącu, nawet jeśli sama płatność
zostaje zrealizowana w następnym roku.
Zalety rachunkowości memoriałowej
Pełny obraz aktywów
i zobowiązań
Długookresowa perspektywa
w sprawozdaniach
fi nansowych
Analityczny obraz zapisów
księgowych
Rachunkowość memoriałowa w sektorze
publicznym na świecie
Państwa OECD, które stosują zasady rachunkowości
memoriałowej w odniesieniu do skonsolidowanych
sprawozdań fi nansowych (1):
Skuteczniejsze zarządzanie
i proces decyzyjny dzięki
lepszym informacjom
Większa skuteczność
kontroli dzięki jasnym
i spójnym zapisom
Ściślejsza kontrola polityczna
dzięki lepszemu zrozumieniu
fi nansowych skutków
prowadzonej polityki
Zminimalizowane ryzyko
błędu przy płatnościach na
rzecz benefi cjentów
1
(2) (2)
Australia Kanada Finlandia Francja
Grecja Nowa Zelandia Szwecja Szwajcaria
Zjednoczone Stany Islandia WłochyKrólestwo Zjednoczone
(1) Źródło: Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)
(2) Rachunkowość memoriałowa z elementami rachunkowości kasowej
kg804043_PL_int.indd 1 6/06/08 12:43:04
2
Rachunkowość UE w skrócie
System rachunkowy UE: Czy wiesz, że
w ciągu roku około 1 mln 450 tys. płatności jest
rejestrowanych w systemie rachunkowości UE?
System rachunkowy Unii Europejskiej służy
dwóm głównym celom. Po pierwsze, informuje
on władzę budżetową UE, tj. Parlament Euro-
pejski i złożoną z przedstawicieli rządów państw
członkowskich Radę Unii Europejskiej, a także
ogół obywateli, w jakim stopniu zrealizowany
został uchwalony budżet roczny (rachunkowość
budżetowa oparta na zasadzie kasowej).
Po drugie, przedstawia sprawozdanie fi nansowe
instytucji za dany rok, obejmujące bilans, będący
opisem sytuacji fi nansowej UE, wraz ze sta-
nem aktywów i zobowiązań na dzień 31 grudnia
(rachunkowość ogólna oparta na zasadzie memo-
riałowej).
e
y
-
a a
-
Rachunkowość ogólna
Ujmuje wszystkie koszty
i dochody za rok budżetowy
(wynik ekonomiczny).
Daje obraz sytuacji
fi nansowej instytucji
(bilans). Od 2005 r. w opiera sią
na zasadzie memoriałowej.
Rachunkowość
budżetowa
Przedstawia w sposób
szczegółowy wydatki
z budżetu rocznego.
Jest oparta na zasadzie
kasowej.
kg804043_PL_int.indd 2 6/06/08 12:43:10
33
Reforma ABAC
Projekt ABAC (Accrual Based Accounting – rachun-
kowość memoriałowa) jest jednym z elementów wysił-
ków podejmowanych przez Komisję, mających na celu
modernizację systemu zarządzania środkami fi nan-
sowymi UE. W grudniu 2002 r. Komisja przedstawiła
ambitny plan wprowadzenia zasady memoriałowej
w odniesieniu do swoich rachunków ogólnych w ciągu
zaledwie dwóch lat, czyli począwszy od 2005 r. Zgod-
nie z planem nowy system rachunkowości, jak również
nowe zasady rachunkowości zaczęto stosować w stycz-
niu 2005 r.
Międzynarodowe standardy rachunkowości
Nowe zasady oparte są na Międzynarodowych Standar-
dach Rachunkowości dla Sektora Publicznego (IPSAS),
a w przypadku transakcji księgowych niepodlegających
jeszcze IPSAS – na odpowiednich Międzynarodowych
Standardach Rachunkowości (IAS) oraz Międzynaro-
dowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej
(IFRS).
Technologia informatyczna
W pełni zaktualizowano architekturę informatyczną –
kluczowy element systemu rachunkowości UE i samej
reformy, tak aby każda transakcja księgowa, a nie tylko
przepływ środków pieniężnych, była w pełni ujmowana
w momencie jej wystąpienia.
Dzięki temu sprawozdanie fi nansowe za 2005 r. zostało
przygotowane na nowych zasadach rachunkowości.
Rachunkowość UE a poświadczenie wiarygodności
Poświadczenie wiarygodności (tzw. DAS – déclaration
d’assurance) jest wydawane co roku przez Europejski
Trybunał Obrachunkowy. Poświadczenie zawiera opinię
Trybunału na temat dwóch odrębnych kwestii:
1) wiarygodności sprawozdania fi nansowego UE,
2) legalności i prawidłowości transakcji leżących u jego
podstaw (np. czy benefi cjent otrzymał w terminie
należną mu kwotę).
Od 1994 r., czyli pierwszego poświadczenia
wiarygodności, Trybunał zawsze potwierdzał
wiarygodność (1) sprawozdań fi nansowych UE,
a ewentualne zastrzeżenia dotyczyły przede wszystkim
prefi nansowania (tj. płatności zaliczkowych na rzecz
benefi cjentów pomocy UE), które powinno być
rejestrowane jako zobowiązanie wobec UE do czasu
zakończenia projektu. Wprowadzenie rachunkowości
memoriałowej w 2005 r. pozwoliło rozwiązać tę kwestię.
(1) Jednakże w dotychczasowych poświadczeniach wiarygodności Try-
bunał nie był w stanie wydać pozytywnej, wolnej od zastrzeżeń opinii na
temat prawidłowości niektórych transakcji (punkt 2), co niesłusznie jest
często postrzegane jako ogólna opinia negatywna.
Spotkanie Komisji Kontroli Budżetowej Parlamentu Europejskiego
i członków Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, Luksemburg,
maj 2005
kg804043_PL_int.indd 3 6/06/08 12:43:15
4
Przepływ informacji fi nansowychp y j yp y j yp yp y jjj yyyyy
Systemy informatyczne – bezpieczeństwo
i funkcjonalność
Systemy informatyczne umożliwiają przekazywanie,
analizę i przechowywanie informacji księgowych. Pełna
aktualizacja istniejących systemów informatycznych
jest jednym z podstawowych założeń reformy.
Systemy informatyczne – bezpieczeństwo S t i fSystemy informatyczne –Systemy informatyczne – bezpatyczne – bezpiec– bezpieczeńzpieczeństweczeństwoeństwo stwo wo
i funkcjonalność fi funkcjonalnośći funkcjonalność alność
Systemy informatyczne umożliwiają przekazywanie,S tSystemy informatyinformatyczne uczne umożliwumożliwiająiwiają prą przekrzekazykazywaywaniwanie,nie,
analizę i przechowywanie informacji księgowych. Pełnalianalizę i przechowprzechowywaniewywanie infore informacjrmacji ksiji księgowięgowycowych. ych. Pe. Pełnaełnana
aktualizacja istniejących systemów informatycznychktaktualizacja izacja istniejącniejących sysch systemóstemów ów infoinformormatymatyczycznyznychych
jest jednym z podstawowych założeń reformy.j tjest jednym z dnym z podstaodstawowycwowych załch założeńłożeń refń reformformy.my.
Użytkownik wprowadza
operacje fi nansowe
do zintegrowanej sieci
Hurtownia danych
• sprawozdawczość
• zarządzanie
Uzgodnione
informacje przesyłane
są do jednej hurtowni
danych
SWIFT (2)
• płatności
• ściąganie dochodów
Lepsze, bardziej przejrzyste
informacje na temat
operacji fi nansowych UE
Zminimalizowane ryzyko błędu
przy płatnościach na rzecz
benefi cjentów
Systemy zarządzania fi nansami ABAC:
• kontrakty
• proces budżetowy
• proces memoriałowy (faktury,
gwarancje, refi nansowanie)
• wykaz aktywów
• udzielanie i zaciąganie pożyczek
Parlament Europejski
Rządy państw członkowskich
Obywatele UE
Użytkownik wprowadza
• pr
• pr
gw
• w
• ud
(1) SAP – wiodąca fi rma dostarczająca oprogramowanie komputerowe z zakresu rachunkowości
dla sektora prywatnego i publicznego; SAP jest zarejestrowanym znakiem handlowym.
(2) SWIFT – wspólne przedsięwzięcie fi rm sektora fi nansowego, obejmujące świadczenie usług
dla 7800 instytucji fi nansowych (takich jak banki) w ponad 200 krajach w zakresie przesyłania
wiadomości i dostarczania interfejsów programów komputerowych.
dZ i i li k bł d
Rachunkowość ABAC(z o oprogramowaniem fi rmy SAP (1) )
Nowe funkcje:
• usprawnienie procesu przechowywania danych i zapewnienie ich
bezpieczeństwa
• łatwiejsza kontrola i monitorowanie danych umożliwiające lepszą
kontrolę wykorzystania środków UE
• nowe akta osób prawnych (LEF)
• zintegrowane informacje księgowe dotyczące aktywów
• rachunkowość analityczna
• funkcje z zakresu zarządzania projektem
WYNIK: PEŁNE WDROŻENIE RACHUKOWOŚCI MEMORIAŁOWEJ
4
kg804043_PL_int.indd 4 6/06/08 12:43:18
5
Rachunkowość ABAC – zwiększone możliwości
Księga główna
odpowiednia dla
rachunkowości
memoriałowej, z nowymi
elementami, takimi jak:
— prefi nansowanie
— gwarancje
— faktury
Informacje
fi nansowe
Rachunek kosztów System zarządzania
budżetem
projektów
Zarządzanie
środkami
Udzielanie
i zaciąganie
pożyczek
Należności –
zobowiązania
Rachunkowość –
aktywa
Rachunkowość
ABAC
Moduł obejmujący uaktualnione akta osób
prawnych, gdzie zarejestrowane są wszystkie
strony trzecie, z którymi Komisja utrzymuje stosunki
fi nansowe, jak również powiązane rachunki
bankowe.
Akta te dają Komisji jasny obraz jej sytuacji
fi nansowej wobec jej partnerów, kontrahentów,
dłużników itp.
Wykorzystywane do
zarządzania środkami
z uchwalonego budżetu
i powiązanymi transakcjami,
np. kontrole dostępności
środków.
W systemie tym gromadzone są
informacje księgowe dotyczące
aktywów UE. Do tej pory wszystkie
centra zarządzania miały własny system
sprawozdawczości; obecnie system został
całkowicie zintegrowany.
Nowe narzędzie
umożliwiające
zestawienie kosztów
w rozbiciu na dyrekcje
generalne i dziedziny
polityki.
Narzędzie zarządzania
budżetem wieloletnich
projektów stosowane
przez Wspólne Centrum
Badawcze.
Moduł fi nansowy
(Corporate Financial
Module – CFM)
odnoszący się do
pożyczek udzielanych
i zaciąganych przez
Dyrekcję Generalną
ds. Gospodarczych
i Finansowych poza
budżetem UE.
Zarzą
środk
Należ
zobow
p ą y j
np. kontrole dostępności
środków.
kg804043_PL_int.indd 5 6/06/08 12:43:29
6
Jak czytać roczne sprawozdanie fi nansowey py pyy pp
Roczne sprawozdanie fi nansowe za 2005 r. było
pierwszym sprawozdaniem przygotowanym w oparciu
o zasadę memoriałową. Poniżej przedstawiamy nie-
które z jego najważniejszych elementów.
1. Wynik budżetu
Wynik budżetu za dany rok pokazuje, w jaki spo-
sób środki z budżetu zostały wykorzystane. Wynik
budżetu to różnica między wszystkimi dochodami uzy-
skanymi w danym roku a wszystkimi płatnościami ze
środków na dany rok, z ewentualnymi korektami.
Poprawa wskaźnika wykonania budżetu
W 2005 r. nadwyżka stanowiła jedynie 2,3% całkowitego
budżetu. Dwa czynniki miały wpływ na wysokość ostatecznego
wyniku:
• dochód wyższy niż przewidywano, co wpłynęło na zwiększenie
nadwyżki;
• dobry poziom wykonania budżetu (aż 99%), który wpłynął na
obniżenie nadwyżki.
Przepisy traktatów UE stanowią, że co roku budżet musi być
zrównoważony. Uzyskana w danym roku nadwyżka zostaje
zapisana w budżecie na następny rok, co pozwala na obniżenie
wysokości wkładu państw członkowskich.
W sprawozdaniu fi nansowym wartość ujemna
(np. płatność) zapisywana jest w nawiasach.W mln euro
Dochody za rok budżetowy 107 091
Płatności ze środków na 2005 r. (103 548)
Środki na płatności przeniesione na 2006 r. (1) (2 687)
Środki na płatności państw EFTA przeniesione z 2004 r. (91)
Anulowanie niewykorzystanych środków na płatności
przeniesionych z 2004 r.
1 519
Różnice kursowe za rok 41
Wynik budżetu za 2005 r. 2 415
(1) Środki zapisane w budżecie na dany rok mogą być przeniesione na rok następny
jedynie w ściśle określonych warunkach.
100%
95%
90%
85%
80%
75%2001 2002 2003 2004 2005
6
kg804043_PL_int.indd 6 6/06/08 12:43:36
7
W mln euro
Dochody z działalności operacyjnej 107 890• Dochody z tytułu zasobów własnych i składek 103 964• Dochody z działalności operacyjnej (w tym grzywny,
odzyskiwanie kosztów, dochody z działalności
administracyjnej) 3 926
Koszty operacyjne 107 597• Wydatki administracyjne 6 127• Koszty operacyjne (1) 101 470
Nadwyżka z działalności operacyjnej 293
(Defi cyt) z działalności innej niż operacyjna (2) (8 014)
Udział w (defi cycie) netto jednostek
stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć (3)
(91)
(Defi cyt) ze zwykłej działalności (7 812)
Wynik ekonomiczny za dany rok (7 812)
(1) Obejmują wszystkie główne wydatki UE, takie jak wydatki na Fundusz Spójności
i fundusze strukturalne, dotacje na badania naukowe itp.
(2) Pozycja ta obejmuje wynik z transakcji fi nansowych w wysokości 30 mln euro
oraz zmianę szacunkowej łącznej wartości świadczeń emerytalnych i rentowych
pracowników instytucji UE (8044 mln euro), które muszą być wykazane na kontach,
mimo że dochody na pokrycie tych kosztów są częścią przyszłych budżetów i nie zostały
wykazane w tym miejscu (patrz glosariusz: zasada ostrożności).
(3) Inwestycje w Europejski Fundusz Inwestycyjny i europejski system nawigacji
satelitarnej (Galileo).
2. Rachunek zysków i strat
W tym sprawozdaniu fi nansowym ujmuje się wszystkie
dochody uzyskane i wydatki poniesione w ciągu roku,
nawet jeśli sam przepływ środków pieniężnych ma
miejsce później.
Czy wiesz, że
państwa członkowskie zarządzają około 76%
wydatków UE w ramach tzw. zarządzania dzielonego?
Wynik ekonomiczny za dany rok odzwierciedla zastosowanie
zasady memoriałowej, zgodnie z którą wydatki (w tym szacunki
długoterminowe) ujmuje się przed dochodami. Otrzymany wynik
odpowiada wydatkom, które państwa członkowskie zgodziły się
ponieść i które zostaną przez nie sfi nansowane w następnych latach.
Nie należy mylić wyniku ekonomicznego za dany rok z krajowym
defi cytem budżetowym (tj. gdy w danym roku wydatki przewyższają
dochody); w 2005 r. budżet UE zarejestrował nadwyżkę, która została
zwrócona państwom członkowskim (patrz str. 6).
Zarządzanie
scentralizowane (Komisja): 22%
Zarządzanie zdecentralizowane
i wspólne (powierzone państwom
trzecim lub organizacjom
międzynarodowym): 2%
Zarządzanie dzielone: 76%
Źródła dochodów w 2005 r.:
• 66%: zastosowanie jednolitej stawki względem dochodu
narodowego brutto (DNB) państw członkowskich UE;
• 15%: zastosowanie jednolitej stawki względem podstawy VAT
państw członkowskich;
• 13%: opłaty celne, opłaty rolne i opłaty wyrównawcze od cukru;
• 6%: środki niewykorzystane w poprzednich latach, składki
pracowników instytucji UE itd.
kg804043_PL_int.indd 7 6/06/08 12:43:39
8
W mln euro
Aktywa trwałe 31 415• Wartości niematerialne i prawne 27• Rzeczowe aktywa trwałe 4 141• Inwestycje 1 874• Pożyczki 2 397• Prefi nansowanie długoterminowe 22 732• Należności długoterminowe 244
Aktywa obrotowe 27 291• Zapasy 126• Inwestycje krótkoterminowe 1 440• Prefi nansowanie krótkoterminowe 6 633• Należności krótkoterminowe 7 238• Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 11 854
Aktywa ogółem 58 707
Zobowiązania długoterminowe 38 026• Świadczenia pracownicze 33 156• Rezerwy na ryzyko i obciążenia 1 097• Zobowiązania fi nansowe 1 920• Inne zobowiązania długoterminowe 1 853
Zobowiązania krótkoterminowe 82 825• Rezerwy na ryzyko i obciążenia 275• Zobowiązania fi nansowe 22• Zobowiązania do zapłaty 82 528
Zobowiązania ogółem 120 851
Aktywa netto (62 145)
Aktywa netto obejmują: Kapitały rezerwowe 2 808 Kwoty należne od państw członkowskich (64 953) w tym • Świadczenia emerytalne i rentowe dla
pracowników (długoterminowe)
(33 156)
• Inne kwoty (31 797)
3. Bilans
Bilans przedstawia stan aktywów i zobowiązań na
koniec roku. Aktywa podane są według ich płynności
(tj. potencjalnej wymienialności na środki pieniężne),
zobowiązania z kolei według stopnia ich wymagalno-
ści.
Przykłady aktywów trwałych:
• wartości niematerialne i prawne – np. oprogramowanie komputerowe;
• rzeczowe aktywa trwałe – grunty, budynki, urządzenia itd.;
• inwestycje – Fundusz Gwarancyjny, Europejski Fundusz Inwestycyjny,
wspólne przedsięwzięcia (np. program Galileo);
• prefi nansowanie długoterminowe – np. wypłacone państwom
członkowskim płatności zaliczkowe w ramach funduszy strukturalnych.
Przykłady aktywów obrotowych:
• zapasy – takie jak wyposażenie naukowe i sprzęt do
produkcji wykorzystywane przez Wspólne Centrum
Badawcze, publikacje Urzędu Publikacji;
• inwestycje krótkoterminowe – papiery wartościowe
dostępne do sprzedaży;
• prefi nansowanie krótkoterminowe – nadal nierozliczone
płatności zaliczkowe na rzecz benefi cjentów;
• należności krótkoterminowe – np. część zasobów
własnych należna od państw członkowskich;
• środki pieniężne i ich ekwiwalenty – wszystkie środki
znajdujące się na rachunkach bankowych Komisji,
w tym kwoty zablokowane do czasu orzeczenia
sądowego.
Przykłady zobowiązań długoterminowych:
• przyszłe świadczenia emerytalne i rentowe dla pracowników UE
(świadczenia pracownicze);
• likwidacja elektrowni jądrowej (rezerwy na ryzyko i obciążenia).
Zobowiązania krótkoterminowe obejmują
należne wydatki poniesione przez benefi cjentów
otrzymujących środki UE (zobowiązania do zapłaty).
Aktywa netto UE są wynikiem zastosowania zasad rachunkowości
memoriałowej (np. zasady ostrożności – patrz glosariusz) przez
instytucję publiczną, dla której źródłem fi nansowania nie jest
majątek trwały, ale prawo pobierania środków od państw
członkowskich (tzw. zasoby własne UE). Aktywa netto są więc
wydatkami już uznanymi, na pokrycie których środki zostaną
zebrane później, przed realizacją płatności. Wydatki te zostały
uznane tylko dlatego, że państwa członkowskie wyraziły na nie
zgodę.
kg804043_PL_int.indd 8 6/06/08 12:43:42
GlosariuszGlosariuszGGlosariuszzABAC (Accrual Based Accounting – rachunkowość
memoriałowa): projekt Komisji Europejskiej, którego celem jest przejście z rachunkowości kasowej na rachun-kowość memoriałową oraz nazwa wprowadzonego nowego systemu rachunkowości (patrz str. 3–5).
Aktywa: zasoby pozostające pod kontrolą danego pod-miotu w wyniku przeszłych zdarzeń, które w przy-szłości powinny przynieść korzyści ekonomiczne lub inne świadczenia na rzecz podmiotu.
Poświadczenie wiarygodności (DAS – déclaration d’assu-rance): wydawane przez Europejski Trybunał Obrachun-kowy poświadczenie wiarygodności sprawozdań fi nan-sowych Unii Europejskiej oraz legalności i prawidłowości transakcji leżących u ich podstaw (patrz str. 3).
Prefi nansowanie: forma płatności zaliczkowej na rzecz benefi cjenta przeznaczona na sfi nansowanie realiza-cji projektu i zapewnienie jego płynności fi nansowej, która w rachunkowości memoriałowej wykazywana jest po stronie aktywów, ponieważ do czasu spełnie-nia warunków umownych nie stanowi płatności osta-tecznej (patrz str. 3, 8).
Rachunkowość kasowa: system rachunkowości, w ra-mach którego wykazywane są jedynie transakcje będące następstwem przepływu środków pieniężnych (patrz str. 1).
Rachunkowość memoriałowa: system rachunkowości, w ramach którego wykazywane są zdarzenia stano-wiące podstawę przepływów środków pieniężnych, a nie same przepływy środków pieniężnych (patrz str. 1).
Środki: zasoby budżetowe. W budżecie zapisuje się zarówno zobowiązania (mające moc prawną zobowią-zania do wypłaty środków fi nansowych – stąd „środki
na zobowiązania”), jak i płatności (płatności gotówko we lub przelewy na rachunki bankowe benefi cjentów – „środki na płatności”). Różnice między środkami na zobowiązania a środkami na płatności wynikają z faktu, że zobowiązania na wieloletnie programy i projekty są z reguły zapisywane w roku, w którym zapadła decyzja o ich przyznaniu, ale wypłacane są one później, w miarę jak realizowany jest program lub projekt.
Zasada ostrożności: zasada rachunkowości, zgodnie z którą nie należy zawyżać wartości aktywów i przycho-dów ani zaniżać kosztów (patrz str. 8). Dlatego właśnie w rachunkowości memoriałowej wydatki ujmuje się przed dochodami.
Zasoby własne: kwoty, które zgodnie z przepisami trakta-tów i przepisami wykonawczymi wpływają do budżetu UE automatycznie, bez konieczności podejmowania przez władze państw członkowskich żadnych dodatko-wych decyzji.
Zobowiązania: obecne zobowiązania jednostki, wynika-jące z przeszłych zdarzeń, których rozliczenie spowo-duje wypływ zasobów z podmiotu.p
Wprowadzenie nowego
systemu rachunkowości
powinno ułatwić
przekazywanie
benefi cjentom
środków z budżetu UE
i zmniejszyć ryzyko
wystąpienia błędu,
głównie dzięki
usprawnieniu
przepływu informacji
fi nansowych
i skuteczniejszemu
zarządzaniu
projektami.
kg804043_PL_Couv.indd 4 6/06/08 12:57:41
Więcej informacji na temat sprawozdań finansowych UE, budżetu, programowania finansowego i rachunkowości można znaleźć na następujących stronach:
Budżet UE:http://ec.europa.eu/budget/index.htm
Portal komisarz Dalii Grybauskaitė:http://ec.europa.eu/commission_barroso/grybauskaite/index.htm
Dyrekcja Generalna ds. Budżetu: http://ec.europa.eu/dgs/budget/index.htm
Europejska Federacja Księgowych:http://www.fee.be
Uwagi dotyczące niniejszej publikacji można przekazywać na adres: budget@ec.europa.eu
Europe Direct to serwis informacyjny, gdzie znajdą Państwo odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej.
Bezpłatna infolinia (*):
00 800 6 7 8 9 10 11
(*) Niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają połączeń z numerami 00 800 lub mogą pobierać za nie opłaty.
Zdjęcia: Digital Vision Ltd: str. 9; Getty lmages: okładka; Wspólnoty Europejskie: str. 2, 3, 4, 5.
Wiele dodatkowych informacji o Unii Europejskiej znajduje się na portalu Europa (http://europa.eu).Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2008 ISBN 978-92-79-08693-9© Wspólnoty Europejskie, 2008 Powielanie dozwolone pod warunkiem wskazania źródła.Printed in BelgiumWYDRUKOWANO NA PAPIERZE BIELONYM BEZ UŻYCIA CHLORU
KV-30-08-308-PL-C
ISBN 978-92-79-08693-9
kg804043_PL_Couv.indd 1 6/06/08 12:57:43