Post on 27-Feb-2019
Muzeum im. J. Dunin-Borkowskiego w Krośniewicach
Plac Wolności 1
99-340 Krośniewice
tel. 24 252 33 47
fax. 24 252 44 96
e-mail: muzeumkrosniewice@wp.pl
www.muzeumkrosniewice.pl
MUZEUM CZYNNE
wtorek – piątek: 9.00 – 16.00
sobota, niedziela: 9.00 – 15.00 (1 września – 30 kwietnia)
sobota, niedziela: 9.00 – 17.00 (1 maja – 31 sierpnia)
poniedziałek i święta: muzeum nieczynne
Kasa zamykana jest na pół godziny przed zamknięciem muzeum.
CENNIK
normalny 5 zł;
ulgowy 3 zł;
rodzinny (2+2) – 10 zł;
zbiorowy – 2zł/os.
(dla młodzieży w zorganizowanych grupach z terenu powiatu kutnowskiego);
opłata za oprowadzanie – 10 zł;
opłata za lekcję muzealną – 10 zł (grupa do 20 osób).
Muzeum powstało w oparciu o zbiory przekazane na rzecz państwa przez prywatnego
kolekcjonera: Jerzego Dunin-Borkowskiego (1908-1992). Założyciel muzeum urodził się w
Krośniewicach. Był synem Władysława, miejscowego farmaceuty i Zdzisławy Bacciarelli, której
przodkiem był sławny malarz: Marcello. Jerzy Dunin-Borkowski od początku lat pięćdziesiątych
do 1978 r. prowadził aptekę, która mieściła się w budynku dawnego zajazdu. Od wczesnej
młodości jego wielką pasją było kolekcjonerstwo. W ciągu kilkudziesięciu lat zgromadził około
15000 dzieł sztuki, wyrobów rzemiosła artystycznego, archiwaliów, numizmatów i pamiątek po
wybitnych Polakach oraz wielotysięczny księgozbiór z kilkoma inkunabułami i kilkuset
starodrukami. Kolekcjoner prezentował swoje zbiory w Krośniewicach, w słynnym nie tylko w
Polsce, prywatnym „Muzeum nad Apteką”. W dniu 24 października 1978 r. przekazał swoją
kolekcję narodowi. Został wówczas dożywotnim kuratorem, powstałego w wyniku darowizny,
Muzeum im. Jerzego Dunin-Borkowskiego w Krośniewicach Oddział Muzeum Narodowego w
Warszawie.
Zbiory J. Dunin-Borkowskiego prezentowane są obecnie w pomieszczeniach dawnego zajazdu.
Wystawa stała składa się z następujących sekcji tematycznych:
Gabinet Kolekcjonera: prezentuje pamiątki osobiste i portrety,
związane z twórcą muzeum oraz rodami: Bacciarellich i Dunin-
Borkowskich, ponadto kilka interesujących wyrobów rzemiosła
artystycznego (XVIII, XIX w.).
Poświęcony jest założycielowi i
patronowi Muzeum oraz prezentuje
pamiątki związane z jego rodziną. Na
uwagę zasługuje kolekcja portretów
członków rodów: Bacciarellich i Dunin
- Borkowskich (XIX - XX w.), wśród
nich: Jerzego Dunin - Borkowskiego
(ok. 1967 r.), autorstwa Władysława Kowalskiego, Zdzisławy z
Bacciarellich Dunin - Borkowskiej i Władysława Dunin -
Borkowskiego (1947 r.), autorstwa Władysława Lasockiego,
Stanisława Bacciarellego (2 poł. XIX w.), nieznanego autora.
Można tutaj zobaczyć szereg dyplomów, nadanych
kolekcjonerowi oraz jego przodkom, w tym liczne dowody
uznania otrzymane od stowarzyszeń kolekcjonerskich, kulturalnych i władz państwowych.
Wśród nich znajdujemy buławę hetmańską ze stosownym dyplomem, nadaną kolekcjonerowi w
1965 r., pierścień honorowy „Digno Amicitiae" (godny przyjaźni), wręczany przez Dunin -
Borkowskiego wybitnym kolekcjonerom i przyjaciołom domu oraz jego kontynuację - pierścień
i dyplom „Honorowej Nagrody Hetmana Kolekcjonerów Polskich Jerzego Dunin -
Borkowskiego", wręczany corocznie podczas Ogólnopolskiego Święta Kolekcjonerów.
Pomiędzy pamiątkami rodzinnymi znajduje się wiele rzeczy osobistych kolekcjonera: pamiętnik,
świadectwa szkolne i fotografie rodzinne. Ponadto seria karykatur kolekcjonera, wykonanych
przez Juliana Żebrowskiego (lata sześćdziesiąte XX w.) i rysunek „W aptece" (poł. XX w.),
autorstwa Antoniego Uniechowskiego. Wystrój sali uzupełniają meble (XIX w.), według tradycji
pochodzące z pałacu Rembielińskich w Krośniewicach.
Sala gen. Władysława Sikorskiego: eksponuje meble, wyroby rzemiosła artystycznego oraz
rzeczy osobiste, należące do generała i premiera Rządu Polskiego na Emigracji (1939-1943).
Prezentowane są tutaj meble i rzeczy osobiste, należące do generała. Swoisty klimat prywatnego
gabinetu nadają: biurko, fotel i krzesło, przy których pracował gen. Sikorski. Wraz z kilkoma
innymi prezentowanymi tutaj eksponatami, stanowiły one do 1945 r. wyposażenie jego dworu w
Parchaniu k. Inowrocławia.
Na biurku znajdują się: kałamarz, przycisk i nóż do papieru, które
według tradycji należały do generała podczas II wojny światowej.
Eksponowane są dokumenty świadczące o kontaktach pomiędzy
rodzinami Sikorskich i Dunin - Borkowskich.
Na uwagę zasługują dwa gipsowe
popiersia: „Gen. Władysław Sikorski”
(1923 r.), autorstwa Kazimierza
Ostrowskiego oraz żony Heleny i córki
Zofii (ok. 1920 r.), wykonane przez
Edwarda Haupta. Ekspozycję uzupełnia mundur lotnika Polskich Sił
Zbrojnych na Zachodzie. Obok nich prezentowane są też drobne
pamiątki po wybitnych Polakach, którzy zawsze byli bardzo bliscy
sercu kolekcjonera: gen. Józefie Hallerze, ambasadorze Aleksandrze
Ładosiu i premierze Ignacym Paderewskim.
Gabinet numizmatyczny: prezentuje wybór najciekawszych monet od starożytnych po początek
XX w. oraz medali (XVIII-XX w.).
W zbiorach Muzeum stanowi ona najliczniejszy pod względem ilościowym zbiór, liczący ponad
5200 muzealiów. Na wystawie prezentowany jest wybór
najciekawszych monet od starożytnych po początek XX w.
Pieniądz średniowieczny reprezentowany przez denary,
brakteaty, półgrosze i grosze - zawiera w sobie szereg
egzemplarzy z obszaru ziem polskich oraz okazy pochodzenia
niemieckiego i czeskiego. Znacznie okazalszy pod względem
ilości i typów jest zbiór monet władców z dynastii
Jagiellonów. W zbiorze z tego okresu występuje wiele
unikatów, między innymi półtalar Zygmunta Augusta. Nie-
wątpliwą ciekawostką, w tym zbiorze, są monety bite w
Toruniu dla Prus Królewskich oraz monety księcia Albrechta Hohenzollerna, bite dla Prus
Książęcych.
Wśród zbioru monet królów elekcyjnych wspaniałe walory wystawiennicze - posiadają monety
króla Stefana Batorego, Zygmunta III Wazy, Jana Kazimierza i Stanisława Augusta
Poniatowskiego. Monety dziewiętnastowieczne, to przede wszystkim okazy z okresu Księstwa
Warszawskiego oraz pieniądz państw zaborczych. Na tym tle interesująco prezentują się monety
z okresu powstania listopadowego.
W zbiorze medali na szczególną uwagę zasługuje przede wszystkim zespół medali epoki
stanisławowskiej i medale wieku XIX. Do najciekawszych egzemplarzy należy zaliczyć medale z
epoki Stanisława Augusta, czy wspaniały medal na otwarcie Mennicy w Warszawie.
W trakcie zwiedzania wystawy warto zwrócić uwagę na grafiki z widokami Stambułu i jego
okolic, autorstwa Antoniego Ignacego Mellinga, nadwornego architekta i doradcy artystycznego
sułtana Selima III i sułtańskiej siostry Hatice.
Sala portretowa: prezentuje ciekawy zespół portretów i
obrazów malowanych m.in. przez Marcello Bacciarellego,
nadwornego malarza króla Stanisława Augusta
Poniatowskiego oraz Antoine`a Pesne`a, nadwornego
malarza króla pruskiego i francuskiego.
W tej części ekspozycji jest prezentowanych kilkanaście
obrazów z II poł. XVIII w.: na szczególną uwagę zasługuje
jedna z większych w Polsce galeria obrazów autorstwa
Marcello Bacciarellego. Są to portrety wybitnych
osobistości epoki stanisławowskiej: Onufrego Kickiego, Teodora Wessla oraz szkic do obrazu
„Jan III Sobieski pod Wiedniem". Z pracowni M. Bacciarellego pochodzą również trzy kolejne,
w tym portret przedstawiający króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (kon. XVIII w.).
W tej sali znajduje się również inny królewski wizerunek, pochodzący z
warsztatu Antoine’a Pesne’a, portret Stanisława Leszczyńskiego (1736
r.). Galerię portretów uzupełniają wizerunki
znaczących postaci z końca okresu
Rzeczypospolitej szlacheckiej: Antoniego
Michałowskiego, Ksawerego Zboińskiego i
Feliksa Antoniego Łosia. Ekspozycję
uzupełnia kilka mebli: renesansowy
rzeźbiony zydel (2 poł. XVII w.), sepet
podróżny (poł. XVIII w.), fotel rektorski,
pochodzący z Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie (2 poł.
XVIII w.), barokowe krzesło w stylu Ludwika XV (poł. XVIII w.)
oraz zegar szafkowy (Anglia, k. XVIII w.).
Salonik w stylu Biedermeier: kiedyś ulubione miejsce pracy kolekcjonera, gdzie podejmował
wielu gości: swoim klimatem i wyglądem nawiązuje do dawnego prywatnego „Muzeum nad
Apteką”. Eksponuje ciekawy zespół polskiego malarstwa i grafiki (XIX-XX w.) oraz jeden z
większych w polskich muzeach: zbiór miniatur.
Swoim wystrojem w najpełniejszy sposób nawiązuje do czasów prywatnego mieszkania i
muzeum kolekcjonera. Pokój ten był ulubionym pomieszczeniem Jerzego Dunin - Borkowskiego,
gdzie przede wszystkim przebywał i pracował oraz podejmował wielu swoich wybitnych gości.
Wystrój saloniku, tak jak przed laty, tworzy wiele prac
wybitnych polskich artystów: Olgi Boznańskiej, Józefa
Simmlera, Leona Wyczółkowskiego, Stanisława
Wyspiańskiego, Artura Grottgera, Stanisława
Podkowińskiego, Franciszka Kostrzewskiego, Kazimierza
Sichulskiego, Piotra Stachiewicza.
Wśród obrazów i grafik tych artystów dominuje portret,
ale nie brakuje również scen rodzajowych i pejzaży,
wykonanych przez Jana Skotnickiego, Mariana
Warzenieckiego, czy Leona Wyczółkowskiego. Na uwagę
zasługuje, jedna z większych w Polsce, kolekcji miniatur (XVIII i XIX w.), przedstawiających
przede wszystkim portrety wybitnych polskich osobistości.
Wystrój saloniku uzupełnia komplet mebli w stylu biedermeier (Polska, 1 poł.. XIX w.) - stół,
kanapa, fotele, krzesła). Ponadto, kilka interesujących wyrobów rzemiosła artystycznego (XVIII,
XIX w.).
Sala gen. Władysława Andersa: ekspozycja ta prezentuje pamiątki związane z wybitnym
dowódcą spod Monte Cassino, urodzonym w Błoniu w pobliżu Krośniewic.
Władysław Anders urodził się 15 sierpnia 1892 r. w Błoniu k/Krośniewic. Przyszły bohater spod
Monte Cassino mieszkał w miejscowości do ok. 1901-1903 r., gdy jego rodzice przeprowadzili
się na Żmudź.
Wystawę otwiera kopia metryki chrztu Władysława Andersa (20.11.1892 r.) z
Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Chodczu. Jest tu czapka korporacji
studentów polskich „Arkonia”, która należała do Wiesława Dunin-
Borkowskiego, brata Jerzego, a której członkiem od czasów studiów na
Politechnice Ryskiej był również Władysław Anders. W gablocie eksponowana
jest broń biała – m.in. szaszka dragońska wz. 1881 (Rosja, pocz. XX w.),
używana przez żołnierzy I Korpusu Polskiego na Wschodzie, w którym
Władysław Anders dowodził szwadronem 1 pułku ułanów Krechowieckich. Inny przykład broni
białej – szabla pruska M 1848/56 (Niemcy, 2 poł. XIX w.) stanowiła część uzbrojenia żołnierzy
15 pułku ułanów Wielkopolskich, którym w latach 1919-1921 dowodził bohater wystawy (w
stopniu podpułkownika). Nie mogło oczywiście zabraknąć elementów nawiązujących
tematycznie do bitwy pod Monte Cassino. Są wśród nich archiwalne dokumenty, druki, zdjęcia,
pocztówki, okolicznościowe monety, medale, odznaczenia, a także fragment odłamka
artyleryjskiego ze wzgórza 563 we Włoszech.
Ekspozycję uzupełniają bogato ilustrowane plansze, opisujące życie Generała
oraz makieta wzgórza Monte Cassino, wykonana przez ucznia gimnazjum w
Ostrowach.
Podczas zwiedzania sali warto zwrócić uwagę na popiersie Władysława
Andersa. Jest to gipsowy model pomnika, który z inicjatywy Społecznego
Komitetu Budowy Pomnika gen. W. Andersa ma stanąć na krośniewickim
Placu Wolności. Autorem pracy jest warszawski rzeźbiarz Andrzej Kasten.
Kolekcjonerskie pasje Jerzego Dunin-Borkowskiego: prezentuje szeroki wachlarz
zainteresowań kolekcjonerskich patrona muzeum: malarstwo, grafikę, militaria, srebra,
porcelanę, cynę, meble, zegary, dewocjonalia, ordery i odznaczenia, pamiątki po wybitnych
Ekspozycję otwiera zbiór kilkudziesięciu zegarów. Najstarsze z nich pochodzą z XVIII w.
Podziw wzbudza zegar gabinetowy z warsztatu Oberscoopfera w Wiedniu, odmierzający nie
tylko godziny i minuty, ale pokazujący również dni miesiąca i fazy księżyca, bijący godziny,
półgodziny i kwadranse
Z kolekcji falerystycznej, prezentowane są ordery i odznaczenia polskie, głównie z XIX i XX w.
Wśród nich pierwsze odznaczenia honorowe - Gwiazda Orderu Orła Białego (po 1705 r.),
komplet insygniów Orderu Św. Stanisława (po 1765 r.) oraz zestaw kilkunastu odmian Orderu
Wojennego Virtuti Militari (XVIII - XX w.), w tym
stanisławowski medal (1792 r.).
Przedmioty należące do rzemiosła artystycznego zajmują najwięcej
miejsca. Obok wielowątkowości zainteresowań kolekcjonera, ma
ona zarazem pokazać wielką różnorodność tej dziedziny
aktywności wytwórczej i artystycznej człowieka.
Wyroby ze srebra, pochodzą przeważnie z XIX i pocz. XX w.
wyroby z porcelany, polską porcelanę reprezentuje zestaw
pięknych talerzy, pochodzących z pierwszej polskiej manufaktury
porcelany, w Korcu, otworzonej pod koniec XVIII w.
Wyrobom rzemiosła artystycznego towarzyszą meble, wśród nich komplet mebli tzw.
simmlerowskich (Warszawa?, 1 poł. XIX w.), karciak (Polska, 1 poł. XIX w., eklektyczny stół i
zydle (Polska, 2 poł. XIX w.).
Moda i akcesoria kobiece- ekspozycje otwiera zbiór rycin z wizerunkami kobiet, które zapisały
się na kartach historii Polski (m. in. królowa Jadwiga, Barbara Radziwiłłówna), a także karty z
francuskich katalogów mody (XIX w.) i angielskie ryciny (XVIII, XIX w.), ukazujące w nieco
krzywym zwierciadle modne damy.
Na ekspozycji militaria zdecydowanie dominuje broń
biała, przede wszystkim szable.
Część poświęconą militariom wzbogaca malarstwo i
bogata ikonografia.
Malarstwo i grafike otwiera galeria portretów
szlacheckich, anonimowych malarzy (Polska, XVIII,
XIX w
POKOJE GOŚCINNE
Wśród usług oferowanych gościom muzeum, znajduje się również możliwość skorzystania z
noclegu w pokojach gościnnych. Muzeum dysponuje czterema pokojami, znajdującymi się w
dawnym budynku hotelowym klasycystycznego zajazdu.
Turyści mogą skorzystać z dwuosobowego apartamentu z własną łazienką, o ciekawym i miłym
wystroju. Cena apartamentu wynosi 90 zł za dobę.
Obok znajdują się dwa kolejne dwuosobowe pokoje (z oddzielną łazienką, położoną obok). Cena
pokoju wynosi 70 zł za dobę. Osoby korzystające z pokoi gościnnych mogą również skorzystać
ze znajdującego się obok aneksu kuchennego.
Dla gości dostępny jest również pokój trzyosobowy w budynku dawnego stanu, w cenie - 75 zł za
dobę. Pokój posiada oddzielną łazienkę oraz kuchnię.
Na wewnętrznym podwórku muzealnym goście mogą bezpiecznie zostawić swój samochód,
pilnowany przez całodobowy dozór muzealny.
Przy dłuższych pobytach ceny są negocjowane
SALA KONFERENCYJNA I KONCERTOWA
Muzeum oferuje salę konferencyjno-bankietową mieszczącą do 60 osób, z możliwością
organizowania: konferencji, przyjęć imieninowych, komunijnych, weselnych, bankietów,
konsolacji itp. Do dyspozycji gości aneks kuchenny.
Sala koncertowa (do 100 osób).
W sklepiku do nabycia pamiątki i wydawnictwa muzealne, pocztówki,
tanie książki i przedmioty antykwaryczne, plakieta okolicznościowa
„X Ogólnopolskie Święto Kolekcjonerów”