Post on 13-Feb-2016
description
BUDŻET UNII EUROPEJSKIEJ
Katowice 2008
Czym jest budżet Unii Europejskiej?Unia Europejska posiada własne środki finansowe, umożliwiające prowadzenie
wspólnej polityki w dziedzinach przewidzianych prawem traktatowym oraz inne działania integracyjne. Najważniejszy element
systemu finansowego UE stanowi budżet ogólny, zatwierdzany przez Radę oraz
Parlament Europejski, a zarządzany przez Komisję. Realizacja budżetu podlega ścisłej
kontroli.
Przed Polską stoi szansa wykorzystania znacznych środków finansowych pochodzących
z budżetu wspólnotowego.
Kiedy utworzono budżet UE?Pierwotnie każda ze Wspólnot Europejskich
miała swój odrębny budżet. W 1967 r. w wyniku utworzenia wspólnych organów naczelnych i zarządzających, połączono budżety EWG, Euratomu oraz budżet administracyjny Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS),
tworząc budżet ogólny. Poza nim - do lipca 2002 r. - znajdował się budżet operacyjny
EWWiS, co wynikało z obowiązywania postanowień Traktatu Paryskiego z 1951 r.
W 1971r. Wprowadzono system środków własnych Wspólnot składający się z ceł i opłat rolnych. Osiem lat później wprowadzono
kolejny składnik oparty na niewielkiej części VAT-u.
Kolejnym etapem kształtowania budżetu Wspólnoty było wprowadzenie w 1984 r. rabatu brytyjskiego, czyli zwolnienia
Wielkiej Brytanii z części wpłat do wspólnej kasy.
Największą reformę budżetu w ostatnich latach przeprowadzono w 1988 roku w ramach tzw. Pakietu Delors’a. Wprowadzono wtedy limity środków własnych, wieloletnie plany finansowe
(perspektywy finansowe) z limitami wydatków w poszczególnych kategoriach i kolejny instrument stanowiący źródło dochodu,
czyli wpłaty narodowe oparte o procent Dochodu Narodowego Brutto.
Czym jest perspektywa finansowa?
Perspektywy finansowe są zawierane w ramach tzw. porozumień międzyinstytucjonalnych, tj. uzgodnień pomiędzy Radą UE,
Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską, które pomimo tego, że nie są prawnie wiążące, mają duże znaczenie polityczne.
Pierwsze porozumienie międzyinstytucjonalne podpisano w 1988 r. Zawierało ono Perspektywę Finansową na lata 1988-1992 (I Pakiet
Delors'a). Kolejne porozumienie zostało osiągnięte w 1993 r., wraz z nową perspektywą finansową na lata 1993-1999 (II Pakiet Delors'a).
Podstawą ustalenia Perspektywy Finansowej na lata 2000-2006 było przyjęcie w 1999 r. dokumentu Agenda 2000.
Zostały w nim zawarte propozycje reformy wspólnej polityki rolnej, zmian w finansowaniu rozwoju regionalnego, a także zasady
finansowania procesu rozszerzenia Unii o nowe kraje członkowskie.
Głównym celem ustalania perspektyw finansowych jest utrzymywanie dyscypliny wydatków budżetu. Wielkość wydatków w budżetach
rocznych musi uwzględniać pułapy określone w perspektywie finansowej.
Priorytety polityczne UE są tu przekładane na wielkości budżetowe.
Ujęcie wieloletnie zwiększa stabilność budżetu, gdyż beneficjenci są w stanie przewidzieć poziom tych wydatków w kolejnych latach.
Dzięki ramom ustalonym w perspektywie finansowej współpraca między instytucjami zaangażowanymi każdego roku do przyjmowania budżetu układa się lepiej, niż w czasach gdy perspektywa nie istniała.
perspektywa środki opis
ujęcie memoriałoweśrodki na zobowiązania (commitment appropriations)
Zapewnienie finansowania z budżetu UE działań podejmowanych w ramach polityk wspólnotowych po spełnieniu określonych warunków.
ujęcie kasowe środki na płatności
Środki na płatności są wypłacane beneficjentom (państwom członkowskim) poprzez transfery bankowe.
Zasady, wg których konstruowany jest budżet
zasada jedności – wszystkie dochody i wydatki Wspólnoty powinny być ujęte w budżecie ogólnym, stanowiącym jednolity dokument;
zasada uniwersalizmu - dochody budżetowe nie powinny być przypisywane do konkretnych wydatków;
zasada równowagi budżetowej - wykluczającej założenie z góry istnienia deficytu budżetowego - jeśli takowy w ciągu roku budżetowego się zdarzy, uchwalany jest budżet uzupełniający lub korygujący;
zasada sporządzania budżetu na okres roku - przestrzeganie tej zasady Wspólnota musi godzić z potrzebą planowania wieloletniego;
zasada specjalizacji wydatków - głoszącej, że każdy wydatek musi mieć swoje określone przeznaczenie
Procedura uchwalania budżetuUchwalanie corocznego budżetu UE jest procedurą trwającą około roku. Składa się z kilku etapów:
I. ETAP – realizowany jest w okresie od stycznia do kwietnia roku poprzedzającego wejście budżetu w życie. Prace Komisji Europejskiej nad jego wstępnym projektem.
II. ETAP – na przełomie kwietnia i maja na posiedzeniu ACOR (Komitetu Doradczego Rady ds. Zasobów Własnych) ustalana jest podstawa środków własnych UE, określających wielkość wpłat państw członkowskich do kasy UE.
III. ETAP – w maju Komisja Europejska prezentuje wstępny projekt budżetu. Następnie inicjatywa budżetowa przekazywana jest Radzie UE, która pracuje nad dokumentem do lipca.
IV. ETAP – w lipcu następuje tzw. pierwsze czytanie. Po zatwierdzeniu przez Radę UE projekt przekazywany jest do Parlamentu Europejskiego.
V. ETAP – w drugiej połowie października Parlament uchwala swoją wersję dokumentu, która przesyłana jest do Rady. Rozpoczyna się tzw. drugie czytanie budżetu, które do połowy listopada odbywa się w Radzie.
VI. ETAP - po zapoznaniu się z poprawkami PE i wypracowaniu swojego stanowiska, Rada przesyła poprawioną wersję
projektu budżetu z powrotem do PE.
VII. ETAP – w połowie grudnia Parlament Europejski zatwierdza ostateczną wersję budżetu.
Finansowanie budżetuŚrodki finansowe wpływają do budżetu UE ze składek państw członkowskich, czyli tzw. środków własnych UE.
Źródła finansowania składek:
zasoby oparte na DNB67%
opłaty rolne i cukrowe oraz cła16%
zasoby oparte na podatku VAT 1%
16%Inne (podatki pracowników
instytucji UE, składki państw spoza UE na niektóre programy unijne, kary
finansowe dla przedsiębiorstw)
1%
Na jakie cele wydawane są środki z budżetu?
Konkurencyjność i spójność
44%
Inne, w tym koszty administracyjne
6%
Obywatelstwo, wolność,
bezpieczeństwo i sprawiedliwość
1%
UE na arenie międzynarodowej
6%
Zasoby naturalne: rolnictwo, rozwój
obszarów wiejskich,
środowisko i rybołówstwo
43%
Trwały wzrost
Obejmuje on:
Konkurencyjność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – wspieranie badań, szkolnictwa, innowacyjności i mobilności
Europejski fundusz
dostosowania do globalizacji
5%
Promowanie zrównoważonych
sieci transportowych i
energetycznych w UE18%
Poprawa jakości edukacji i szkoleń
9%
Agenda polityki społecznej ułatwiająca
społeczeństwu przewidywanie
zmian i zarządzanie nimi
2%
Nacisk na badania naukowe i rozwój
technologii54%
Inne działania i programy
4%
Zdecentralizowanie agencji
2%
Zamykanie obiektów
jądrowych2%
Konkurencyjność i innowacje
4%
Spójność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – rozwijanie potencjału gospodarczego w całej UE.
Pomoc techniczna ;
0,20%
Cel "europejska współpraca
terytorialna"; 2,50%
Cel "konkurencyjnoś
ć regionalna i zatrudnienie";
18,30%
Cel "konwergencja"
fundusze strukturalne;
61,60%
Cel "konwergencja"
fundusz spójności;
17,40%
Zasoby naturalne i ich ochronafinansowanie Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) finansowanie polityki rybołówstwa i ochrony środowiska
Rybołówstwo; 1,60%
Środowisko; 0,50%
Inne działania i programy;
0,10%
Rozwój obszarów wiejskich;
23,50%
Wydatki związane z rynkiem i pomoc
bezpośrednia; 74,30%
Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość
Wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość – finansowanie polityki migracyjnej oraz bezpieczeństwa i sprawiedliwości
Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi
54%Bezpieczeństwo i ochrona swobód
9%
Prawa podstawowe i sprawiedliwość
11%
Zdecentralizowane agencje
17%
Inne działania i programy
9%
Obywatelstwo – środki m.in. na politykę kulturalną, programy popularyzujące kulturę i sztukę europejską oraz informowanie i dialog z obywatelami UE
Informowanie o polityce UE i większy
kontakt z obywatelami15%
Inne działania i programy
4%
Zdecentralizowane agencje
17%
Instrument finansowy ochrony ludności
3%
Media 200717%
Wspieranie europejskiej kultury i
różnorodności32%
Zapewnienie dostępu do podstawowych
towarów i usług12%
UE jako partner na arenie międzynarodowej
Pomoc rozwojowa UE dla państw rozwijających sięPolityka sąsiedztwaPomoc przedakcesyjnaWydatki na pomoc humanitarną
Pomoc makroekonomicz
na; 2,10%
Instrument na rzecz współpracy
z państwami uprzemysłowiony
mi; 0,30%
Pomoc humanitarna;
10,30%Inne działania i
programy ; 2,80%
Rezerwa na pomoc
nadzwyczajną; 3,30%
Wspólna polityka zagraniczna i
bezpieczeństwa; 3,90%
Demokracja i prawa człowieka;
2%
Instrument na rzecz
stabilności; 1%
Instrument współpracy w
dziedzinie bezpieczeństwa
jądrowego; 2,40%
Instrument przedakcesyjny;
19,70%Europejski Instrument
Sąsiedztwa i Partnerstwa
(ENPI); 21,40%
Instrument współpracy na rzecz rozwoju;
30,80%
AdministracjaZapewnia środki na funkcjonowanie aparatu administracji KE, Rady, Parlamentu i innych instytucji UE, a także na świadczenia socjalne dla unijnych urzędników.
Pozostałe instytucje
37%
Emerytury (wszystkie instytucje)
15%
Szkoły europejskie
2%
Komisje46%
WyrównaniaCzasowe wsparcie dla budżetów mniej zamożnych państw członkowskich.
Rumunia69%
Bułgaria31%
Perspektywa finansowa 2007-2013Prace nad nową Perspektywą Finansową na lata 2007-2013
rozpoczęły się już w 2004 r. Punktem wyjścia było przyjęcie przez Komisję Europejską komunikatu z dnia 10 lutego 2004 r. Budowanie
naszej wspólnej przyszłości - Wyzwania polityczne i środki budżetowe w rozszerzonej Unii, zawierającego projekt nowej
Perspektywy Finansowej 2007-2013. Najpierw w sprawie budżetu musiały porozumieć się rządy państw Unii, które osiągnęły ostateczne
porozumienie na szczycie Rady w grudniu 2005 r. Potem jednak eurodeputowani, rozczarowani zbyt niskim poziomem wydatków, zagrozili jego odrzuceniem. Ostatecznie, po długich negocjacjach, dotyczących m.in. procentu udziału unijnego budżetu w dochodzie
narodowym brutto Wspólnoty, projekt nowej Perspektywy Finansowej na lata 2007-2013 został przyjęty 17 maja 2006 r. w
ramach Międzyinstytucjonalnego Porozumienia w sprawie dyscypliny budżetowej i poprawy procedury budżetowej pomiędzy
Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją Europejską.
Budżet na lata 2007-2013Środki na zobowiązania 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ogółem
2007-2013
1. Trwały wzrost 54.405 56.736 59.197 61.144 63.601 66.640 69.678 431.401
1aKonkurencyjność na rzecz wzrostu i zatrudnienia
8.918 9.847 10.769 11.750 12.974 14.239 15.490 83.987
1bSpójność na rzecz wzrostu i zatrudnienia
45.487 46.889 48.428 49.394 50.627 52.401 54.188 347.414
2. Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochrona
58.351 58.800 59.252 59.726 60.191 60.663 61.142 418.125
w tym: wydatki związane z rynkiem i płatności bezpośrednie
45.759 46.217 46.679 47.146 47.617 48.093 48.574 330.085
3. Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość
1.273 1.362 1.523 1.693 1.889 2.105 2.376 12.221
3aWolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość
637 747 872 1.025 1.206 1.406 1.661 7.554
3bObywatelstwo
636 615 651 668 683 699 715 4.667
4. UE jako partner globalny
6.578 7.002 7.440 7.893 8.430 8.997 9.595 55.935
5. Administracja 7.039 7.380 7.699 8.008 8.334 8.670 9.095 56.225
6. Wyrównania 455 207 210 862
Środki na zobowiązania ogółem (*)
128.091 131.487 135.321 138.464 142.445 147.075 151.886 974.769
Jako procent DNB (dochodu narodowego
brutto) UE
1,07% 1,06% 1,04% 1,02% 1,01% 1,00% 1,00% 1,03%
Środki na płatności (**) 123.790 129.481 123.646 133.202 133.087 139.908 142.180 925.294Jako procent DNB 1,04% 1,04% 0,95% 0.98% 0,94% 0,95% 0,93% 0.98%
Pułap środków własnych jako procent DNB
1,24% 1,24% 1,24% 1,24% 1,24% 1,24% 1,24% 1,24%
Wynegocjowany budżet stanowi 1,05 proc. DNB Unii Europejskiej. Jest to mniej niż proponowała Komisja Europejska (1,14%),
jednakże więcej niż postulowali najwięksi płatnicy netto (kraje, które do unijnej kasy więcej wpłacają, niż z niej wypłacają) - 1%. Dla Polski porozumienie budżetowe przewiduje 89,6 mld euro w
ciągu siedmiu lat, co po opłaceniu naszych składek do unijnej kasy oznacza netto około 60 mld euro. Najwięcej, bo aż 59,7 mld euro
Polska może otrzymać w ramach funduszy strukturalnych i spójności na rozwój najbiedniejszych regionów, walkę z
bezrobociem czy budowę infrastruktury. Ponadto z unijnej kasy trafi ponad 24 mld euro do polskiego rolnictwa (w tym na dopłaty bezpośrednie i rozwój obszarów wiejskich), reszta na rozmaite
programy unijne, w tym edukacyjne (jak Erasmus) i naukowe oraz na cele związane z polityką sprawiedliwości i spraw wewnętrznych
(jak ochrona granic i walka z terroryzmem).
Budżet 2008
Po raz pierwszy w historii wydatki na wzrost i zatrudnienie przewyższają wydatki na zasoby
naturalne, czyli m.in. rolnictwo.
Obywatelstwo, wolność,
bezpieczeństwo i sprawiedliwość;
1%
Zasoby naturalne;
42,60%
Administracja; 5,80%
UE jako partner na arenie
międzynarodowej; 5,70%
Zrównoważony wzrost; 44,90%
129,1 mld €
Budżet UE na rok 2008Środki na zobowiązania
Środki na płatności
Budżet 2009
Proponowany podział wydatków z budżetu UE:
Zrównoważony wzrost; 44,70%
administracja; 5,70%
wyrównania dla Ruminii i Bułgarii; 0,20%
obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i
sprawiedliwość; 1,10%
UE jako partner na arenie międzynarodowej; 5,50%
Zasoby naturalne; 42,80%
Dziękujemy!
Źródła:Financial Programming and budget: http://ec.europa.eu/budget/index_en.htmBudżet Unii Europejskiej:http://europa.eu/abc/budget/index_pl.htmEUROPA – Działalność Unii Europejskiej – Budżet: http://europa.eu/pol/financ/index_pl.htmDyrekcja Generalna ds. Budżetu:http://ec.europa.eu/dgs/budget/index_pl.htmUKIE: http://www.ukie.gov.pl/WWW/serce.nsf/DocByLocation?OpenView&RestrictToCategory=Obszary%20tematyczne%3EFinanse%20Unii%20Europejskiej
Zdjęcia: Wikipedia: http://pl.wikipedia.org/wiki/
Urząd Komitetu Integracji Europejskiej: http://www.ukie.gov.pl/
Portal EUROPA: http://europa.eu/index_pl.htm
Europe Direct Katowice ul. Kościuszki 640-049 Katowicewww.europe-direct.katowice.pleurope-direct@europe-direct.katowice.pl tel. 032 209 17 01