BHP w sektorze usług osobistych – polskie salony fryzjerskie i

gabinety kosmetyczneOccupational health and safety in the

hairdressing sector -Implementing the European framework

agreement

2. WarsztatAndrzej Stępnikowski – Związek Rzemiosła Polskiego

Projekt finansowany ze środków Komisji Europejskiej

Warszawa, 19&20.06.2013

Struktura zatrudnienia w Polsce

• 32,7% zatrudnionych jest w usługach

• 29,4% w handlu

• 25% w przemyśle

• 12,8% w budownictwie

• Pozostałe, w tym transport i działalność naukowa

• Liczba zatrudnionych 10.654 tys. os. + 3mln samozatrudnionych, bezrobotne zarejestrowane to około 2 mln osób (>12,5%).

• Najwięcej zatrudnionych jest w przemyśle – 39,2% oraz handlu (40,7%) i naprawach (22,9%)

• Według GUS przeciętna liczba zatrudnionych na jeden podmiot wyniosła 3,9 osoby

• Przeciętna polska firma wypracowała w 2009 roku 1.8 mln zł przychodu – ale jest duże rozwartswienie: w przemyśle przeciętnie 6 mln zł, a w usługach 138,7 tys. zł.

• W mikroprzedsiębiorstwie średnio wypracowywano 435,7 tys. zł

Trendy rozwojowe branży• Liczba fryzjerów i kosmetyczek

według Podmiotów w Klasyfikacji Działalności Gospodarczej (2004-2013)

• PKD 96.02 Fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne

• Przeciętne wynagrodzenie w mikroprzedsiębiorstwie wynosi 1,9 tys. zł (przeciętne w sektorze przedsiębiorstw 3,754 zł)

• W grupie mikroprzedsiębiorców (1,6 mln) aż 95% stanowią osoby fizyczne, a z tego 1,1 mln osób (69,8%) to samozatrudnieni

ROK LICZBA ZAKŁADÓW FRYZJERSKICH I KOSMETYCZNYCH

TREND

IV kw. 2004

46.325z czego mikroprzedsiębiorstw było 46.003, firm małych 310, średnich 11 i jedna duża

start

IV. kw. 2009

58.896 przedsiębiorstw fryzjersko-kosmetycznych, z czego 58.409 to mikroprzedsiębiorstwa, wśród firm zatrudniających 10-49 osób jest 476 takich zakładów, a w przedziale 50-249 istnieje 10 takich firm

+ 12.571 firm

IV.kw 2011

60.957 + 2061 firm

IV. kw. 2012

61.385 + 428 firm

I.kw. 2013

60.891 W tym:Mikroprzedsiębiorcy: 60.524 (99,4%)Małe zakłady (10-49 zatrudnionych): 360 (0,6%)Średnie zakłady (50-249 zatrudnionych) 6 (0,0%)Duże firmy (do 250 zatrudnionych): 1 (0,0%)

- 494 firmy

Ogółem

W okresie IV. Kw. 2004- I. kw. 2013 trend był dodatni o + 14.566 zakładów

Podział przedsiębiorstw

Podział geograficzny

• Najwięcej zakładów znajduje się na Mazowszu – 9.679 (15,9%), następnie na Śląsku 7.121 (11,7%) oraz w Wielkopolsce 6.328 (10,4%)

Formy prawne

• Indywidualna działalność gospodarcza 58.301 (95,7%)

• Spółki cywilne 2.176 (3,6%)

• Spółka zo.o. 317 (0,5%)

Rodzaje własności• Własność krajowych osób fizycznych

60.613 (99,5%)

• Własność zagraniczna 145 (0,2%)

• Własność krajowa pozostała 89 (0,1%)

Podstawowe akty prawne związane z prowadzeniem salonu fryzjerskiego lub gabinetu kosmetycznego:

• USTAWA z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

• Ustawa o kosmetykach z 30.03.2001, Dz. U. 42, poz. 472 ze zm.

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie spełniania warunków technicznych pomieszczeń pod działalność gospodarczą z 12.04.2002, Dz. U., 75, poz. 690 z późn. Zm.

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Socjalnej z 28.08.2003 w sprawie ogólnych przepisów BHP, Dz. U. 2003, nr 169, poz. 1650 ze zm

• Ponadto jeśli chodzi o prawo, to prowadzący zakłady w tej branży mieli przestrzegać przepisów w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej – ujętych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. (Dz.U. z dnia 27 lutego 2004) przyjęte na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. Nr 126, poz. 1384 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391 i Nr 199, poz. 1938) jednakże przepisy te zostały uchylone ustawą z 2008 roku (ad.1.)

Podstawowe akty prawne związane z prowadzeniem praktycznej nauki zawodu w zakładzie fryzjerskim

• Ustawa o systemie oświaty

• Ustawa o rzemiośle

• Ustawa Kodeks Pracy – dział IX. Pracownicy młodociani

• Rozporządzenia wykonawcze, w tym w sprawie praktycznej nauki zawodu

Nauka zawodu: fryzjer• W zawodzie fryzjer od 2004 r. - z

roku na rok – rośnie liczba uczniów kształcących się w tym rzemiośle – z 14.405 osób do 23.092 młodocianych. Największy przyrost tej liczby nastąpił w roku 2008 – kiedy to było 22.832 uczniów – a więc przyrost względem roku 2007 wyniósł około 4 tysiące osób (w 2007 było 18.564 uczniów. W 2009 roku zawarto 8.637 nowych umów (ok. 25% wszystkich zawartych w tamtym roku); Obecnie widoczny spadek liczby

• Zarząd ZRP zaleca stosowanie karty samokontroli dla rzemieślnika zatrudniającego młodocianych pracowników

Liczba uczniów w zawodzie fryzjer

Rok Młodociani kształcący się w zawodzie fryzjer

Młodociani pracownicy

2004 14.405 92.766

2006 16.229 85.112

2008 22.382 92.652

2010 23.432 90.669

2012 19.949 81.561

Nauka zawodu - Kosmetyczka• W ramach tej branży w rzemiośle

zdecydowanie dominuje zawód fryzjer, na przestrzeni lat 2004-2009 w zawodzie kosmetyczka uczyło się tylko 21 osób (7 w roku 2004 i 14 w roku 2005). Dzieje się tak w znacznej mierze z powodu przeniesienia ciężaru kształcenia w tym zawodzie na szkoły policealne i uczelnie wyższe (na poziomie licencjata – np.; Wyższa szkoła Kosmetologii w Warszawie).

EGZAMINY W IZBACH RZEMIEŚLNICZYCH w 2012 roku

• w zawodzie fryzjer przeprowadzono 8.440 czeladniczych oraz 710 mistrzowskich

• w zawodzie kosmetyczka: czeladniczych 208, a mistrzowskich 40.

Egzaminy - zestawienie 2005-2011• W zawodzie fryzjer:

- 38.653 czeladnicze oraz 4022 mistrzowskie

• W zawodzie kosmetyczka:

- 839czeladnicze i 146 mistrzowskich

• w zawodzie wizażystka (tylko w 2011 roku):

- 71 czeladniczych i 9 mistrzowskich

• PRACA ZE ZDOLNYM PODOPIECZNYM _ nakierowanie na maksymalizację efektów pod kątem konkretnych wydarzeń (np.: turnieje i konkursy krajowe i zagraniczne). Ale także zachęcanie młodzieży do startu w innych konkursach, np.: z zakresu BHP i prawa pracy

XXI OTWARTE MISTRZOSTWA FRYZJERSTWA POLSKIEGO POZNAŃ 2013

• Impreza została zorganizowana przez Ogólnopolską Komisję Fryzjersko-Kosmetyczną Związku Rzemiosła Polskiego w ramach targów LOOK, które odbywają się na Międzynarodowych Targach

Poznańskich.• Konkurs jest ogólnopolską imprezą

organizowaną nieprzerwanie od 1992 roku.

Mistrzostwa Polski• Tytuł Mistrza, poza ogromnym

prestiżem, daje nominację do kadry reprezentującej Polskę na Mistrzostwach Europy oraz na Mistrzostwach Świata. Laureaci mistrzostw są także zwolnieni z części praktycznej egzaminu czeladniczego.

Narodowa Kadra Fryzjerów i Członkowie OKF-K ZRP

Relacje pracodawca-pracownik• Kodeks pracy i umowa o pracę

lub umowa cywilno-prawna

• Regulaminy pracy i wynagrodzenia

• Codzienna współpraca

• Czasami wyłaniany jest przedstawiciel załogi

• Związki zawodowe tu nie występują