Plan prezentacji:
1. Prezentacja rzeczywistych problemów metodologicznych związanych z przygotowaniem pracy doktorskiej
2. Dylemat związany z wyborem metody badawczej: analiza dostępnych alternatyw i charakterystyka podjętych decyzji
3. Opis metody studium przypadku zastosowanej w pracy doktorskiej
4. Prezentacja technik wykorzystanych w celu podniesienia wiarygodności uzyskanych wyników badań
5. Zwięzła charakterystyka przebiegu procesu badawczego i jego najistotniejszych rezultatów
2
Problem badawczy pracy doktorskiej
• Czy wykorzystanie technologii internetowych zwiększa efektywność przedsiębiorstw produkcyjnych? został podzielony na trzy komponenty:
– Czy technologie internetowe wywołują zauważalny wzrost
efektywności mierzony za pomocą zysku operacyjnego, czy
też skutek ten ujawnia się jedynie na poziomie
szczegółowych mierników kosztów i przychodów?
– Na jakie źródła przychodów i kosztów oddziałują różne
rodzaje technologii internetowych?
– Jakie wewnętrzne i zewnętrzne czynniki wpływają na siłę i
kierunek związku pomiędzy stosowanymi technologiami
internetowymi a efektwynością przedsiębiorstw
produkcyjnych? 3
Sposób zoperacjonalizowania podstawowych pojęć
• 25 zastosowań technologii internetowych w trzech podkategoriach: publicznie dostępnych stronach WWW (9); intranecie (7) oraz ekstranecie (9)
Technologie internetowe
• Relacja uzyskanych wyników do zastosowanych nakładów mierzona współczynnikiem rentowności operacyjnej sprzedaży
Efektywność
4
Studium przypadku to metoda badawcza charakteryzująca się następującymi cechami:
- ma charakter badania jakościowego
- zazwyczaj obejmuje od jednego do kilkunastu przypadków
- badanymi przypadkami mogą być organizacje, programy, wydarzenia, ludzie itp.
- wykorzystuje jednocześnie wiele źródeł informacji
- dotyczy stosunkowo złożonych problemów badawczych, gdzie przedmiotem analizy jest znaczna liczba zmiennych
5
Rozważane alternatywne podejścia badawcze
Problem badawczy
Metoda ilościowa
(badanie sondażowe
menedżerów polskich firm
produkcyjnych)
Metoda jakościowa
(wielokrotne studium
przypadku)
Metoda ilościowa
uzupełniona technikami
jakościowymi (sondaż oraz
wywiady pogłębione i fokusowe)
6
Podstawowe różnice pomiędzy badaniami jakościowymi i ilościowymi
Badania jakościowe
Badania ilościowe
Cel Zazwyczaj tworzenie teorii zgodnie z zasadą indukcji
Zazwyczaj weryfikacja teorii zgodnie z zasadą dedukcji
Liczba badanych przypadków
Od jednego do kilkunastu Kilkaset
Metoda doboru jednostek do próby
Dobór celowy Dobór losowy
Sposób gromadzenia danych
Elastyczny, zazwyczaj z wielu źródeł
Silnie ustrukturyzowany, zwykle jedno źródło
Analiza danych Rzadko stosuje się techniki statystyczne
Techniki statystyczne stanowią podstawowy sposób analizy
Generalizacja Analityczna Statystyczna 7
Najważniejsze zalety metody studium przypadku i sondażu:
Jest szczególnie użyteczne przy
analizie współczesnych badaczowi zjawisk występujących w ich
naturalnym otoczeniu, szczególnie gdy granice między
badanym zjawiskiem a otoczeniem nie są ostre
Jest użytecznym podejściem badawczym gdy duża złożoność problemu badawczego utrudnia stworzenie ustandaryzowanego narzędzia badawczego oraz gdy dane niezbędne do analizy poszczególnych jednostek badawczych zawarte są w wielu źródłach
Jest odpowiednie dla projektów badawczych, w których próbuje się wyjaśnić mechanizmy i skutki pewnych zjawisk.
Studium przypadku
Jest preferowany w stosunku do innych metod gdy celem badawczym jest opisanie częstości występowania danego zjawiska lub formułowanie prognoz
Jest powszechnie akceptowany przez naukowców w naukach o zarządzaniu i ekonomii jako podejście dające trafne i rzetelne wyniki
Podstawowym sposobem analizy pozyskanych danych są ściśle ustandaryzowane techniki statystyczne, co czyni analizę relatywnie prostą i szybką.
Sondaż
8
Przesłanki przemawiające za użytecznością wielokrotnego studium przypadku:
• Zgodnie z opinią części autorów wykorzystanie metod ilościowych w
badaniu technologii internetowych może sprzyjać wystąpieniu
paradoksu produktywności
• W angielskojęzycznej literaturze naukowej studium przypadku jest
nierzadko wykorzystywane jako podstawowa metoda w badaniu
problematyki wdrażania i stosowania systemów informatycznych w
przedsiębiorstwach
• Najbardziej zaawansowane technologie internetowe (extranet) były
wykorzystywane przez bardzo mały odsetek przedsiębiorstw
produkcyjnych (3-4%), co znacząco utrudnia stosowanie technik
doboru losowego
• Badanie pilotażowe kwestionariusza przewidzianego do wykorzystania
w badaniach sondażowych wykazało odmienne rezultaty w stosunku
do tych uzyskanych poprzez analizę innych źródeł danych w tych
samych przedsiębiorstwach 9
• W oparciu o cechy problemu badawczego oraz
czynniki sytuacyjne, jako podstawowa metoda
badawcza wybrane zostało wielokrotne
studium przypadku
• Decyzja o wyborze pomiędzy pojedynczym a
wielokrotnym studium przypadku jest
najważniejszą determinantą określającą
wszystkie istotne aspekty podejścia
badawczego
10
Pojedyncze czy wielokrotne studium przypadku? • Pojedyncze przypadki bywają badane gdy:
1) stanowią krytyczny test pewnej ściśle zdefiniowanej teorii,
2) opisują tak rzadkie zjawisko, że każdy jego przypadek jest godny opisania i udokumentowania ,
3) reprezentują zjawisko, które jest trudno dostępne dla badania naukowego
4) ten sam przypadek jest studiowany w wielu momentach czasu,
5) Pojedynczy przypadek pełni rolę badania pilotażowego przez realizacją bardziej złożonych badań
We wszystkich pozostałych sytuacjach lepszym rozwiązaniem jest zazwyczaj wielokrotne studium przypadku
11
Kompletny plan badań metodą studium przypadku powinien obejmować 5 elementów:
5. Kryteria interpretacji wyników
Powinny precyzyjnie określać kiedy hipotezę można przyjąć a kiedy należy ją odrzucić..
4. Techniki analityczne
Zawierają szczegółowe wskazówki określające w jaki sposób dane empiryczne powinny być wykorzystywane w weryfikacji hipotez. Mogą obejmować: dopasowanie wzorców, budowanie wyjaśnień oraz analizę szeregów czasowych.
3. Jednostki analizy
Definicja podstawowych obiektów badania obejmująca zakres przedmiotowy, przestrzenny i czasowy. Mogą to być osoby, grupy, organizacje, polityki i programy. Wyznacza granice dla procesu gromadzenia i analizy danych.
2. Hipotezy studium przypadku
Ukierunkowują uwagę na najważniejsze elementy badania, które powinny być przedmiotem empirycznej weryfikacji, wskazują również jakie informacje są potrzebne i gdzie ich szukać.
1. Problem badawczy
Określa zakres badań. Pomaga zdecydować czy studium przypadku jest najlepszym podejściem badawczym.
12
Projekt badań na potrzeby pracy doktorskiej: hipotezy studium przypadku
H.1 Zastosowanie technologii internetowych w informacyjnym wymiarze obsługi klienta wpływa na obniżenie kosztów obsługi klientów.
H.2 Zastosowania technologii internetowych w transakcyjnym wymiarze obsługi klienta wpływa na obniżenie kosztów transakcji sprzedaży.
H.3 Zastosowanie technologii internetowych w informacyjnym i transakcyjnym wymiarze obsługi klienta wpływa na zwiększenie przychodów ze sprzedaży
H.4 Zastosowanie technologii internetowych w informacyjnym wymiarze współpracy z partnerami handlowymi wpływa na obniżenie kosztów obsługi dostawców.
H.5 Zastosowane technologii internetowych w transakcyjnym wymiarze współpracy z partnerami handlowymi wpływa na obniżenie kosztów realizacji transakcji zakupu.
H.6 Zastosowane technologii internetowych na wewnętrzne potrzeby zarządzania przedsiębiorstwem wpływa na obniżenie kosztów wewnętrznej komunikacji w firmie.
H.7 Zastosowanie technologii internetowych w przedsiębiorstwie wpływa na wzrost kosztów związanych z amortyzacją infrastruktury informatycznej oraz wykorzystaniem usług obcych.
H.8 Zastosowanie technologii internetowych w przedsiębiorstwie wpływa na spadek kosztów związanych z wielkością funduszu płac pracowników.
H.9: Siła wpływu technologii internetowych na efektywność przedsiębiorstwa zależy od grupy czynników związanych z wewnętrzną specyfiką danego przedsiębiorstwa oraz charakterystyką mikro-otoczenia, w którym funkcjonuje.
P
r
z
y
c
h
o
d
y
U
w
a
r
u
n
k
o
w
a
n
i
a
K
o
s
z
t
y
13
Projekt badań na potrzeby pracy doktorskiej: hipotezy studium przypadku
H.1 Zastosowanie technologii internetowych w informacyjnym wymiarze obsługi klienta wpływa na obniżenie kosztów obsługi klientów.
H.2 Zastosowania technologii internetowych w transakcyjnym wymiarze obsługi klienta wpływa na obniżenie kosztów transakcji sprzedaży.
H.3 Zastosowanie technologii internetowych w informacyjnym i transakcyjnym wymiarze obsługi klienta wpływa na zwiększenie przychodów ze sprzedaży
H.4 Zastosowanie technologii internetowych w informacyjnym wymiarze współpracy z partnerami handlowymi wpływa na obniżenie kosztów obsługi dostawców.
H.5 Zastosowane technologii internetowych w transakcyjnym wymiarze współpracy z partnerami handlowymi wpływa na obniżenie kosztów realizacji transakcji zakupu.
H.6 Zastosowane technologii internetowych na wewnętrzne potrzeby zarządzania przedsiębiorstwem wpływa na obniżenie kosztów wewnętrznej komunikacji w firmie.
H.7 Zastosowanie technologii internetowych w przedsiębiorstwie wpływa na wzrost kosztów związanych z amortyzacją infrastruktury informatycznej oraz wykorzystaniem usług obcych.
H.8 Zastosowanie technologii internetowych w przedsiębiorstwie wpływa na spadek kosztów związanych z wielkością funduszu płac pracowników.
H.9: Siła wpływu technologii internetowych na efektywność przedsiębiorstwa zależy od grupy czynników związanych z wewnętrzną specyfiką danego przedsiębiorstwa oraz charakterystyką mikro-otoczenia, w którym funkcjonuje.
W
n
ę
t
r
z
e
K
l
i
e
n
c
i
D
o
s
t
a
w
c
y
Wszystkie obszary
14
Projekt badań na potrzeby pracy doktorskiej: jednostki badawcze
•Przedsiębiorstwa produkcyjne średnich i dużych rozmiarów (zatrudniające ponad 50 pracowników), działające w obszarze B2B, zróżnicowane pod względem wykorzystywanych technologii internetowych
Definicja jednostek
badawczych
•6 przedsiębiorstw, wśród nich 2 wykorzystujące wyłącznie publicznie dostępne strony internetowe, 2 z wdrożonym intranetem oraz 2 wykorzystujące elementy extranetu
Liczba jednostek badawczych
•Spełniające określone powyżej kryteria dotyczące wielkości, obszaru działania i wykorzystywanych rozwiązań internetowych
•Zapewniające szeroki dostęp do wewnętrznych źródeł danych
Kryteria doboru
15
Przedsiębiorstwa przebadano przy wykorzystaniu danych pochodzących od wielu wewnętrznych źródeł informacji,
co zobrazowano na rysunku:
Obserwacja i analiza systemu informatycznego przedsiębiorstwa
Seria wywiadów pogłębionych z pracownikami
Badanie dokumentów wewnętrznych
przedsiębiorstwa
Dodatkowe pytania wysyłane
wybranym rozmówcom
pocztą elektroniczną
Proces gromadzenia danych w
każdym z przedsiębiorstw
16
Projekt badań na potrzeby pracy doktorskiej: techniki analizy
•Metoda dedukcyjna silnie oparta na istniejącej teorii (wykorzystanej do stworzenia zespołu hipotez) ze szczególnym uwzględnieniem alternatywnych wyjaśnień ujawnionych związków
Podejście analityczne
•Metoda dopasowania wzorców dla zmiennych zależnych
•Zmienne zależne zawarte były w hipotezach badawczych, które zakładały istnienie określonych efektów stosowania poszczególnych technologii internetowych.
•Uzyskane rezultaty badań empirycznych zostały porównane do hipotez
Techniki analityczne
17
Projekt badań na potrzeby pracy doktorskiej: kryteria interpretacji wyników
Każda hipoteza została
zweryfikowana w odniesieniu do poszczególnych
przedsiębiorstw w oparciu o zmienne
ilościowe
Sprawdzono czy doszło do replikacji
wiernych
Sprawdzono czy doszło do replikacji
teoretycznych
Wykorzystano proste mierniki
statystyczne, aby obiektywnie
potwierdzić istnienie zaobserwowanych
związków
18
Weryfikacja hipotez w oparciu o zmienne ilościowe
• Decyzja o przyjęciu bądź odrzuceniu każdej z hipotez w odniesieniu do
poszczególnych firm oparta została o rezultaty finansowe
stosowanych technologii internetowych.
• Kwantyfikacja efektów została wykonana poprzez porównanie
aktualnych wartości miar sprawności przedsiębiorstwa do
wartości historycznych sprzed wdrożenia danych rodzajów
technologii internetowych
• Tam gdzie dane historyczne były niedostępne aktualne wartości
mierników zostały porównane do wartości hipotetycznych, które
prawdopodobnie zostałyby stwierdzone gdyby dane zastosowanie
Internetu nie było wdrożone (metoda scenariuszowa)
• Hipotetyczne scenariusze były konstruowane w oparciu o
informacje udzielone przez pracowników przedsiębiorstwa oraz
dokumenty finansowe. Wnioski płynące z zastosowania metody
scenariuszowej zostały poddane ocenie przez pracownika firmy, który 19
Fragment tabeli przedstawiającej korzyści finansowe z zastosowania technologii internetowych w jednym z
badanych przedsiębiorstw (w oryginalnej formie)
20
Fragment tabeli przedstawiającej koszty zastosowania technologii internetowych w jednym z badanych
przedsiębiorstw (w oryginalnej formie)
21
Logika replikacji w wielokrotnym studium przypadku
• Każdy przypadek musi być starannie dobrany tak, aby przewidywane wyniki były podobne do tych stwierdzonych w odniesieniu do innych przypadków lub różne, ale z uzasadnionych przez teorię przyczyn
• Gdy analiza empiryczna wskazuje, że wyniki badania dwóch przypadków są podobne, istnieją powody aby stwierdzić, że doszło do wiernej replikacji.
• Jeśli dwa przypadki dają odmienne wyniki, jednak z wyjaśnianych przez teorię przyczyn, wskazuje to na wystąpienie replikacji teoretycznej
22
Etapy w procesie analizy danych w badaniu wykonanym na potrzeby pracy doktorskiej
Analiza
przypadku
1.
Analiza
przypadku
2.
Analiza
przypadku
3.
Analiza
przypadku
6.
.
Analiza
przypadku
4.
Analiza
przypadku
5.
.
Strony WWW Intranet Ekstranet
Porównanie wyników dla
przypadku 1. i 2.
Sprawdzenie czy doszło do
replikacji wiernej
Porównanie wyników dla
przypadku 3. i 4.
Sprawdzenie czy doszło do
replikacji wiernej
Porównanie wyników dla
przypadku 5. i 6.
Sprawdzenie czy doszło do
replikacji wiernej
Porównanie trzech poziomów wykorzystania technologii internetowych.
Sprawdzenie czy miały miejsce replikacje teoretyczne
Określenie stopnia potwierdzenia hipotezy głównej i hipotez szczegółowych dla wszystkich
przedsiębiorstw
23
Jakość projektu badania wykorzystującego studium przypadku jest determinowana
przez cztery czynniki:
• Określenie właściwych i szczegółowych definicji operacyjnych zmiennych i procedur pomiaru – osiągnięcie silnego związku pomiędzy faktycznie mierzoną zmienną a teoretycznym konstruktem
Trafność teoretyczna
• Określenie związków przyczynowo skutkowych, poprzez jednoznaczne wykazanie, że jedne zmienne pełnią rolę przyczyn a inne skutków i wykluczenie alternatywnych wyjaśnień.
Trafność wewnętrzna
• Określenie zakresu uprawnionych uogólnień wyników badań.
Trafność zewnętrzna
• Wykazanie, że poszczególne pomiary wykonane w ramach badania mogą być powtórzone dając podobne wyniki.
Rzetelność
24
Sposoby na podniesienie jakości studium przypadku według Roberta Yin’a:
Kryterium jakości
Sposób na podniesienie jakości Faza w procesie badawczym
Trafność teoretyczna •Korzystaj z wielu źródeł informacji •Zaprezentuj łańcuch dowodowy •Poproś kluczowych rozmówców o weryfikację gotowego raportu
Gromadzenie danych Gromadzenie danych Tworzenie raportu
Trafność wewnętrzna •Wykorzystaj porównanie wzorców •Wykorzystaj budowanie wyjaśnień •Odnieś się do alternatywnych wyjaśnień •Wykorzystaj modele logiczne
Analiza danych
Trafność zewnętrzna •Oprzyj się na teorii w pojedynczym studium przypadku •Wykorzystaj logikę replikacji w wielokrotnym studium przypadku
Projektowanie badań
Rzetelność •Stosuj protokół studium przypadku •Stwórz bazę danych studium przypadku
Gromadzenie danych 25
Zastosowane w dysertacji sposoby podniesienia trafności teoretycznej:
Triangulacja
• Wykorzystano wiele źródeł danych, aby doprowadzić do osiągnięcia zbieżnych linii wnioskowania zgodnie z zasadami triangulacji.
• Triangulacja źródeł informacji ma miejsce wtedy gdy przynajmniej dwa niezależne źródła informacji potwierdzają ten sam wniosek
• W pracy doktorskiej wniosek uznawano za uprawniony jeśli potwierdzany był niezależnie przez przynajmniej dwa źródła i żadne z pozostałych źródeł nie wskazywało na zasadność alternatywnego wyjaśnienia
26
Informacje na temat stwierdzonych triangulacji zaprezentowano w formie tabelarycznej w załączniku do doktoratu
27
Zastosowane w dysertacji sposoby podniesienia trafności teoretycznej:
Zaprezentuj łańcuch dowodowy
• Zaprezentowanie łańcucha dowodowego polega na umożliwieniu czytelnikowi raportu z badań prześledzenie sposobu rozumowania od postawienia pytań badawczych do sformułowania ostatecznych wniosków.
• W pracy doktorskiej każdy krok prowadzonych badań został szczegółowo udokumentowany. Cały, 271 stronicowy załącznik został poświęcony szczegółowej prezentacji rezultatów badań w poszczególnych przedsiębiorstwach. Załącznik został przygotowany z założeniem, że każdy istotny wniosek powinien być poparty tak dużą ilością materiałów źródłowych, aby czytelnik był w stanie samodzielnie sformułować własne konkluzje i sprawdzić czy różnią się one od tych, do których doszedł autor.
28
Zastosowane w dysertacji sposoby podniesienia trafności teoretycznej:
Poproś kluczowych rozmówców o weryfikację gotowego raportu
• Po zakończeniu pisania raportu z badań w indywidualnych firmach autor poprosił prezesa lub innego członka zarządu o opinię na temat sformułowanych wniosków.
• W wypadku zgłoszenia uzasadnionych obiekcji określone fragmenty raportu zostały poddane korekcie.
29
Zastosowane w dysertacji sposoby zwiększenia trafności wewnętrznej
• Dane pochodzące z każdego studium przypadku były
analizowane w oparciu o technikę dopasowania wzorców dla
zmiennych zależnych – każda hipoteza szczegółowa zawierała
pojedynczą, mierzalną zmienną zależną.
• Aby zwiększyć kontrast między testowanymi wyjaśnieniami
porównywane były tylko dwie sytuacje – gdy dane wskazywały
na prawdziwość hipotezy lub jej brak.
• Autor poświęcił dużo uwagi, aby wykluczyć te korzyści w
zakresie efektywności, które mogły zostać spowodowane przez
inne czynniki niż zastosowanie technologii internetowych.
• Każdy bardziej złożony łańcuch przyczynowo-skutkowy został
zilustrowany za pomocą wykresu zgadnie z zaleceniami
sformułowanymi przez M. Milesa i A. Hubermana
30
Przykład wykresu ilustrującego związki przyczynowo-skutkowe dotyczące jednej z hipotez na podstawie danych z
pojedynczego przedsiębiorstwa
31
Zastosowane w dysertacji sposoby zwiększenia trafności zewnętrznej
• Sposobem na zwiększenie trafności zewnętrznej był plan badań z replikacjami wiernymi i teoretycznymi
• Obejmował trzy replikacje wierne oraz trzy pary replikacji teoretycznych opartych o odmiennych oczekiwaniach odnośnie wpływu na efektywność technologii internetowych o trzech różnych poziomach zaawansowania.
• Uzyskane rezultaty pozwoliły na stwierdzenie, że zaszły oba rodzaje replikacji co pozwoliło na wzmocnienie siły teoretycznych wniosków z badań.
32
Zastosowane w dysertacji sposoby zwiększenia: rzetelność
• Protokół studium przypadku to dokument zawierający zastosowane narzędzia badawcze oraz opisy procedur gromadzenia i technik analizy danych zastosowane w danym projekcie badawczym.
• Z tego punktu widzenia cały trzeci rozdział pracy pełnił rolę protokołu studium przypadku, zawierając pytania ogólne i sondujące, charakterystykę procedur gromadzenia danych, opis technik analizy danych oraz prezentację wzorców wykorzystanych tablic i wykresów.
• Zdaniem autora informacje zawarte w rozdziale trzecim pracy były wystarczające, aby odtworzyć przeprowadzone badaniem, co wpłynęło na podniesienie rzetelności wykonanego wielokrotnego studium przypadku. 33
Wykres podsumowujący wyniki wielokrotnego studium przypadku
Firm A0,003%
Firm B0,900%
Firm C0,388%
Firm D1,006%
Firm E1,789%
Firm F2,176%
Firm D2,197%
Firm E4,278%
Firm F5,396%
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
6,0%
0 2 4 6 8 10 12 14
Ch
ange
s in
op
era
tin
g in
com
e m
argi
ns
in s
tud
ied
co
mp
anie
s at
trib
ute
d t
o
the
Inte
rne
t te
chn
olo
gie
s
Number of Internet technology applications
Relationship between the number of Internet technolgy applications and changes in operating income margins in studied companies
only permanent cost and income benefits
including one-time cost and income benefits
34
Dwa najważniejsze wnioski z badań (zilustrowane na wykresie)
1. Istnieje pozytywny związek pomiędzy liczbą zastosowań technologii internetowych a wzrostem efektywności przedsiębiorstw. W pięciu z sześciu badanych przedsiębiorstw wzrost efektywności przełożył się na wyraźne poprawienie sytuacji finansowej.
2. Zidentyfikowany związek wydaje się mieć naturę liniową, gdyż im więcej zastosowań technologii internetowych stwierdzono w danej firmie tym większy był obserwowany wzrost efektywności.
35
Top Related