Zalecenia

Grupa Robocza:

Maria T. Szewczyk1,2 | Maciej Sopata3 | Arkadiusz Jawień2

Katarzyna Cierzniakowska1,2 | Justyna Cwajda-Białasik1

Marek Kucharzewski4 | Maria Kózka5 | Lucyna Kiełbasa6 | Joanna Stafiej7

Karolina Pietras1S | Aleksandra Popow1 | Lidia Harenda8 | Grażyna Wawrzyńska9

Anna Łabuńska2 | Renata Wasik10 | Danuta Miałkowska11 | Paulina Mościcka2

Elżbieta Mierzejewska12 | Maria Burzyńska12 | Gabriela Marek13

Agnieszka Babińska14 | Elżbieta Brzozowska15 | Wioletta Dwojak16

Gabriela Chmiel17 | Elżbieta Mrozińska17 | Brygida Zwierzchowska18

Anna Gabrielczak18 | Irena Pawłowska19 | Czesława Kiełpikowska20

Renata Śliwińska21 | Sławomira Michalak2 | Helena Pietroń22 | Bogdan Koziarski23

Koordynator Zaleceń: Dr hab. med. Maria T. Szewczyk, Szpital Uniwersytecki Nr 2 im. dr. J. Biziela,

ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz, Tel.: (52) 365 52 32, Fax: (52) 365 57 82,

e-mail: mszewczyk@cm.umk.pl

Zalecenia profilaktyki i leczenia odleżyn

Leczenie Ran 2010;7(3–4):79–106© Evereth Publishing, 2010

1 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego Col-

legium Medicum w Bydgoszczy UMK w To-

runiu

1S Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego Col-

legium Medicum w Bydgoszczy UMK w To-

runiu, Studenckie Koło Naukowe

2 Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej Collegium

Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

3 Katedra i  Klinika Medycyny Paliatywnej

Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

4 Katedra i Oddział Kliniczny Chirurgii Ogól-

nej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego

w Katowicach

5 Zakład Pielęgniarstwa Klinicznego Colle-

gium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskie-

go w Krakowie

6 Szpital Wojewódzki w Olsztynie

7 Szpital Uniwersytecki Nr 1 w Bydgoszczy

8 Oddział Intensywnej Terapii i  Anestezjolo-

gii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego

w Toruniu

9 Przychodnia na Szwederowie w Bydgoszczy

10 Oddział Radioterapii i Regionalne Centrum

Onkologii w Bydgoszczy

11 Klinika Endokrynologii i Chorób Wewnętrz-

nych Uniwersyteckiego Centrum Medycz-

nego w Gdańsku

12 Regionalny Zespół Opieki Paliatywnej

Domu Sue Ryder w Bydgoszczy

13 Przychodnia Dan-Med Sp. z.o.o w Bydgosz-

czy

14 Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy

w Toruniu

15 Wojewódzki Szpital Dziecięcy w Bydgoszczy

16 Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu

17 Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i  Psy-

chicznie Chorych w Świeciu

18 SPZOZ, Przychodnia w Sadkach

19 Oddział Intensywnej Terapii Uniwersytec-

kiego Centrum Medycyny Morskiej i Tropi-

kalnej w Gdyni

20 Bydgoska Medyczna Przychodnia Centrum

Sp. z o.o.

21 Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA w  Byd-

goszczy

22 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Lu-

blinie

23 NZOZ „PRO VITA”, Ryjewo

Rozwój nauk i  technologii medycznej umożliwia stosowanie coraz to lepszych metod

diagnostycznych i  leczniczych, co przyczynia się do wydłużenia egzystencji populacji

ludzkiej. Ludzie żyją dłużej, jednak starość często naznaczona jest skutkami chorób prze-

wlekłych oraz ich powikłaniami. Jakość życia zależna od zdrowia zostaje zredukowana

czynnikami wynikającymi z tych chorób. Jednym z takich czynników są odleżyny – nie-

zwykle trudne w leczeniu rany przewlekłe.

Odleżyny wiążą się z przykrym dla chorego doświadczeniem bólu i cierpieniem, zarówno

w wymiarze fizycznym, jak i psychospołecznym. Od drugiej połowy XX wieku prowadzo-

ne są badania nad etiologią i patogenezą odleżyn, poszukuje się skutecznych sposobów

zapobiegania i  leczenia ran odleżynowych. Mimo to, wciąż jeszcze jesteśmy dalecy od

zrozumienia wszystkich mechanizmów związanych z powstawaniem i gojeniem się tych

ran [1]. Wieloaspektowość odleżyn sprawia, że są one tematem otwartym dla dalszych

poszukiwań, badań i dyskusji.

W  niniejszym opracowaniu przedstawiono usystematyzowaną wiedzę na temat odle-

żyn: omówiono przyczyny powstawania i czynniki ryzyka odleżyn, stopnie i klasyfikacje

kliniczne zaawansowania odleżyn, zasady profilaktyki przeciwodleżynowej oraz zasady

leczenia odleżyny jako rany przewlekłej oparte na strategii TIME.