Wytyczne dla profilaktyki i leczenia chorób przenoszonych drogą płciową

Wytyczne dla profilaktyki i leczenia chorób przenoszonych

drogą płciową

Małgorzata Piskorz-Szymendera

Katedra i Klinika Zdrowia Matki i Dziecka

ZALECENIA:

- najbardziej pewnym sposobem uniknięcia przeniesienia STD jest powstrzymanie się od kontaktów seksualnych lub pozostawanie w długotrwałym związku monogamicznym z niezakażonym partnerem

ZALECENIA:

- przed podjęciem aktywności seksualnej wskazane jest wykonanie badań w kierunku STD

- w przypadku stosunków z partnerem o nieznanym statusie STD lub już zakażonym należy stosować prezerwatywę

ZALECENIA:

- stosowanie samych środków plemnikobójczych nie jest zalecane dla ochrony przed STD takich jak HIV, rzeżączka, chlamydia

- niebarierowe metody antykoncepcji nie chronią przed nabyciem STD

WYTYCZNE DOTYCZĄCE KOBIET W CIĄŻY:

- wszystkim ciężarnym należy proponować badanie w kierunku HIV

- obligatoryjne jest wykonywanie badań serologicznych w kierunku kiły

- obligatoryjnie należy wykonywać badania w poszukiwaniu antygenu HbsAg

- celowe jest badanie w kierunku zakażenia Chlamydia Trachomatis i Neisseria gonorrhoeae


- wśród ciężarnych z grup ryzyka należy wykonać badanie na obecność zakażenia wirusem C

- skrining bakteryjnej waginozy na początku ciąży

- rutynowe badanie dla wykrycia rzęsistkowicy


- obecność zakażenia wywołanego HPV i HSV

ZBIERANIE WYWIADU CHOROBOWEGO:

- główne dolegliwości

- aktywność seksualna

- moment wystąpienia pierwszych objawów

- daty stosunków seksualnych poprzedzających wystąpienie objawów

- stosowanie metod antykoncepcyjnych

- metody higieny narządów płciowych


- schorzenia ogólnoustrojowe

- stosowane środki farmakologiczne

- stan hormonalny organizmu

- przebyte schorzenia

- data ostatniej miesiączki

- schorzenia skóry i alergiczne

- wyniki ostatnich badań serologicznych


- podróże zagraniczne

- wywiad dotyczący stosowania narkotyków

- udział czynników zewnętrznych

REKOMENDACJE POLSKIEGO TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO

W ZAKRESIE ZAKAŻEŃ PRZENOSZONYCH DROGĄ PŁCIOWĄ

- edukacja i poradnictwo dotyczące promocji bezpiecznych zachowań seksualnych

- identyfikacja bezobjawowych osób zakażonych

- skuteczna diagnostyka i leczenie osób zakażonych

REKOMENDACJE POLSKIEGO TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO

W ZAKRESIE ZAKAŻEŃ PRZENOSZONYCH DROGĄ PŁCIOWĄ

- identyfikacja, ocena, poradnictwo i leczenie partnerów seksualnych osób zakażonych

- szczepienia poprzedzające ekspozycję osób zakażonych

PEŁNE BADANIE W KIERUNKU CHORÓB PRZENOSZONYCH

DROGĄ PŁCIOWĄ OBEJMUJE:

- wywiad dotyczący objawów klinicznych

- informacje na temat przebytych chorób przenoszonych drogą płciową

- wywiad dotyczący zachowań seksualnych: aktualni partnerzy, rodzaj kontaktów, stosowanie barierowych środków antykoncepcyjnych



- obecność objawów chorób przenoszonych drogą płciową u partnerów seksualnych

- stosowane w przeszłości i aktualnie leki (antybiotyki, inne leki przeciwbakteryjne lub przeciwwirusowe)

- znane uczulenie na leki



- wywiad dotyczący czynnika ryzyka zakażenia HIV i/lub wirusowego zapalenia wątroby typu B

- wywiad dotyczący przeszłości położnej, przebytych chorób kobiecych i wykonanych badań przesiewowych (badania cytologicznego, ultrasonografii i mammografii)

WSKAZANIA DO PEŁNEGO BADANIA W KIERUNKU CHORÓB PRZENOSZONYCH

DROGĄ PŁCIOWĄ:

- rozpoznanie jakiejkolwiek choroby przenoszonej drogą płciową

- stwierdzenie ryzykowania zachorowań w zakresie nabycia choroby przenoszonej drogą płciową (duża liczba partnerów seksualnych lub partner z rozpoznaniem zakażeniem przenoszonym drogą płciową)


DROGĄ PŁCIOWĄ:

- udział w prostytucji

- zgłoszenie gwałtu lub wykorzystania seksualnego

- obecność objawów wskazujących na możliwość zakażenia przenoszonego drogą płciową


DROGĄ PŁCIOWĄ:

- kontakty seksualne z osobą, u której wystąpiły objawy wskazujące na możliwość zakażenia przenoszonego drogą płciową

ZALECANE BADANIA PRZY PODEJRZENIU ZAKAŻENIA

PRZENOSZONEGO DROGĄ PŁCIOWĄ:

Rutynowo w kierunku:

- chlamydii

- rzeżączki

- kiłyzakażenia HIV



Dodatkowo, gdy wskazują na to objawy lub wywiad chorobowy w kierunku:

- bacterial vaginosis

- grzybicznego zapalenia sromu i pochwy

- rzęsistkowicy

- opryszczki płciowej

- świerzbu



Dodatkowo, gdy wskazują na to objawy lub wywiad chorobowy w kierunku:

- wszawicy łonowej

- mięczaka zakaźnego

- ziarniniaka pachwinowego

- wirusowego zapalenia wątroby typu B



Decyzja o tym, które z powyższych badań należy wykonać:

- częstość występowania zakażeń w lokalnej populacji

- możliwość przeprowadzenia tych badań

- skuteczne zapobieganie i rozpoznanie zakażeń przenoszonych drogą płciową (tam, gdzie jest to możliwe) badań laboratoryjnych



Zasady leczenia zakażeń przenoszonych drogą płciową:

- leczenie należy rozpocząć podczas pierwszej wizyty, jeżeli istnieje możliwość potwierdzenia zakażenia

- tam, gdzie jest to możliwe należy dążyć do zastosowania leku w pojedynczej dawce



Zasady leczenia zakażeń przenoszonych drogą płciową:

- pacjent powinien zostać poinformowany o konieczności unikania kontaktów seksualnych bez zabezpieczenia do czasu, gdy istnieje ryzyko przekazania infekcji innym lub nawrotu zakażenia



Identyfikacja partnera:

- identyfikację partnera należy brać pod uwagę w każdym przypadku potwierdzonej choroby przenoszonej drogą płciową

- decyzja, którzy z partnerów seksualnych powinni być poddani badaniu zależy od rodzaju patogenu, znajomości jego okresu inkubacji i wywiadu



Kontrola po leczeniu:

- powinna być przeprowadzona w każdym potwierdzonym przypadku choroby przenoszonej drogą płciową

CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ

1. Rzeżączka

2. Zakażenia grzybicze

3. Zakażenia chlamydiami

4. Zakażenia wirusowe

5. Rzęsistkowica

6. Wszawica

7. Świerzb

CHOROBY PRZENOSZONE DROGĄ PŁCIOWĄ

8. Kiła

9. Inne zakażenia bakteryjne

10. Inne zakażenia pasożytnicze

KIŁA

Kiła jest układową chorobą zakaźną szerzącą się głównie na drodze kontaktów płciowych. Kiłę wywołuje krętek blady.

Ze względu na mechanizm zakażenia kiłę możemy podzielić na:

- nabytą

- wrodzoną

KIŁA

Kiła wrodzona jest następstwem zakażenia płodu w łonie matki.

Zakażenie kiłą nabytą następuje najczęściej poprzez bezpośredni kontakt i przeniesienie krętków bladych z osoby chorej, będącej w okresie zakaźnym, na zdrową.

PRZEBIEG KLINICZNY KIŁY

Ze względu na czas trwania kiłę dzielimy:

- wczesna

- późna

Ze względu na symptomologię:

- objawowa

- utajona


Kiła nabyta (kiła pierwszego okresu) trwa od 3 do 9 tygodnia po zakażeniu. Objaw charakterystyczny to owrzodzenie pierwotne.

Typowe owrzodzenie pierwotne ma ksztalt okrągły lub owalny, regularne gładkie brzegi, lśniące dno pokryte niewielką ilością surowiczej wydzieliny oraz chrząstkowatą twardą podstawę.


Po okresie 2-6 tygodni owrzodzenie znika,

pozostawiając niewielką bliznę. Dodatkowe

objawy to powiększenie węzłów chłonnych.


Kiła drugiego okresu rozpoczyna się w 9-10 tygodniu od zakażenia i trwa 2 lata.

Objawy to:

- osutki zajmujące skórę i błony śluzowe

- uogólnione powiększenie węzłów chłonnych

- dodatnie odczyny serologiczne

- zakaźność


Kiła późna rozpoczyna się powyżej 2 roku

życia i najczęściej wynosi od 5 do 15 lat.

Ze względu na sporadyczne występowanie późnej postaci kiły ograniczam się jedynie do wymienienia jej odmian:


- kiła późna skóry, błon śluzowych i kości

- kiła narządów wewnętrznych

- kiła sercowo-naczyniowa

- kiła układu nerwowego


Kiła wrodzona – zakażenie może nastąpić

już w 9-10 tygodniu trwania ciąży.

Kiła wrodzona wczesna – objawy pojawiają się między 3 a 7 tygodniem życia, wykwity na skórze i błonach śluzowych, powiększenie węzłów chłonnych, powiększenie obwodu brzucha.


Zmiany narządowe mogą się toczyć w nerkach, płucach, trzustce, gruczołach wewnątrzwydzielniczych.


Kiła wrodzona późna i dzieci ma charakter prawie bezobjawowy.

W większości przypadków zmiany kliniczne występują na skórze, błonach śluzowych, narządach wewnętrznych, układzie krążenia i kostnym.

Kiła – rozpoznanie:

• Badanie mikrobiologiczne

• Badanie serologiczne

Kiła

Leczenie:

• penicylina, w dawce 1,2 mln.j przez 20 dni w kile I okresu i przez 30 dni w kile II okresu i utajonej

• tetracyklina, doksycyklina (dla kobiet uczulonych na PN)

NEISSERIA GONORRHOEAE

Rzeżączkę wywołuje Gram ujemna dwoinka Neisseria gonorrhoeae. Bakteria atakuje błonę śluzową dróg rodnych i wywołuje lokalny stan zapalny.

NEISSERA GONORREAE

Objawy:

- ropna wydzielina z szyjki macicy

- zielonkawe ropne upławy

- bolesne oddawanie moczu

- 50% współistnieje rzeżączkowe zapalenie odbytu.

NEISSERA GONORREAE

Zakażenie noworodka.

Zakażenie pojawia się między po7-21 dniowym okresie inkubacji. Objawy:

• ropne zapalenie spojówek

• owrzodzenie i zbliznowacenie rogówki

• ślepota

NEISSERA GONORREAE

Rozpoznanie:

- Pobranie materiału z cewki moczowej, szyjki macicy i odbytu

- badania bakteriologiczne

NEISSERA GONORREAE

Leczenie:

- ceftriakson

- cefiksim

- ciprofloksacyna

CHLAMYDIA TRACHOMATIS

Czynniki ryzyka:

• wiek

• nieródki

• wczesny wiek współżycia płciowego

• liczba partnerów seksualnych

• niski status socjoekonomiczny

• kobiety rasy czarnej


Przebieg kliniczny:- zapalenie cewki moczowej- zapalenie szyjki macicy- zapalenie narządów miednicy- w przyszłości występowanie ciąży

ektopowej, niepłodności,zapalenia jajowodów, strat ciąż i przewlekłego bólu w miednicy oraz porodów przedwczesnych


Przebieg kliniczny:

- krwawienie w miejscu założenia wziernika i/lub pobieranie materiału do badania

- wyciek żółtej, śluzowo - ropnej wydzieliny


Przebieg kliniczny u mężczyzn:- zapalenie cewki moczowej- ostre zapalenie najądrzy (niepłodność)- przewlekłe zapalenie gruczołu krokowego- odczynowe zapalenie stawów oraz zwężenie

cewki moczowej- wyciek z cewki moczowej- bolesne oddawanie moczu


Metody diagnostyczne:

- pobiera się wymazy z szyjki macicy, cewki moczowej, odbytu

- z wewnętrznej powierzchni górnej i dolnej powieki oka.

- DNA – metody immuno-fluorescencji.


Leczenie:

- antybiotykoterapia (azytromycyna, doksycyklina)

- kobiety ciężarne azytromycyny

- mężczyźni azytromycyna

HSV

Wirus opryszczki zwykłej HSV, wyróżniamy 2 typy wirusa:

HSV 1 – odpowiedzialny jest za zakażenia skóry i błon śluzowych górnej części ciała(10%)

HSV 2 – atakuje głównie okolicę płciową (90% zakażeń)

HSV

Objawy:

• pęcherzyki

• nadżerki

• strupki

HSV

Leczenie:

- leki przeciwwirusowe:Acyclovir, famcyclovir, valacyclovir

Bakteryjna waginoza

BV – jest to taki stan biocenozy pochwy, w którym spadkowi liczebności pałeczek kwasu mlekowego towarzyszy bujny rozwój szeregu bakterii beztlenowych przy jednoczesnym braku wykładników procesu zapalnego.

Bakteryjna waginoza

Charakterystyka biochemiczna:

- rybi zapach

- biało – szara wydzielina w pochwie

- Wartość pH =/< 4,5

Bakteryjna waginoza

Diagnostyka:• kompleksowe badania mikrobiologiczne• pełna diagnostyka organizmów beztlenowych• dokładna ocena ilościowa dominujących

składników badanej mikroflory• ocena co najmniej niektórych cech

metabolicznych bakterii

Bakteryjna waginoza

BV:

- zapalenie szyjki macicy

- zapalenie błony śluzowej macicy

- zapalenie przydatków

- zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży

- przedwczesne pęknięcie błon płodowych

Bakteryjna waginoza

- poród przedwczesny

- zapalenie tkanek przypochwia

- infekcje układu moczowego

Bakteryjna waginoza

Leczenie:

- klindamycyna

- metronidazol

Wszawica Łonowa

Pediculus pubis – jest pasożytem żyjącym w temperaturze od 28 do 30.Pasożytuje 3 tygodnie składając gnidy.

Wszawica Łonowa

Obraz kliniczny:

• silny uporczywy świąd i palenie wzgórka łonowego

• widoczne niebieskie plamki po wkłuciu się pasożyta, zadrapań, przeczosy

• mogą powstać wtórne nadkażenia

Wszawica Łonowa

Leczenie:

• higiena na gorąco

• permetryna w kremie

Świerzb

Choroba wywołana przez świerzbowca.

Pasożyt skóry drążący, w wydrążonych w skórze korytarzach samica składa jaja z których wykluwają się larwy wychodzące na powierzchnię skóry.

Świerzb

Obraz kliniczny:

• uporczywy świąd sromu

• stwierdza się pęcherzyki i grudki

• obrzęk skóry

Świerzb

Leczenie:

• permetryna w kremie 5%

• maść Wilkinsona

Wytyczne dla profilaktyki i leczenia chorób przenoszonych drogą płciową

Documents

Transcript of Wytyczne dla profilaktyki i leczenia chorób przenoszonych drogą płciową