Akademia Młodego Ekonomisty
Czy w ekonomii dwa plus dwa równa się cztery? Jak liczą ekonomiści? Mgr Kornelia Bem - Kozieł
Wyższa Szkoła Ekonomii,
Prawa i Nauk Medycznych w Kielcach
9 kwiecień 2014 r.
Co to jest ekonomia?
Ekonomia jest to nauka, badająca, w jaki sposób ludzie wykorzystują dostępne im (ograniczone) zasoby w celu zaspokojenia nieograniczonych potrzeb.
Kiedy przydaje nam się ekonomia?
• W decyzjach życia codziennego
• Gdy jesteśmy właścicielami firmy
•Przy świadomym
uczestnictwie w wyborach
•Łatwiej możemy ocenić
co się dzieje w naszej
jak i globalnej gospodarce
(skąd powstają
poszczególne zjawiska)
Co liczą ekonomiści?
• Koszty
• Przychody
• Użyteczność
• Dochód
• Produkcję
• Inflację
• Bezrobocie
• Zatrudnienie
• Majątek
• itp.
A wiec ekonomiści liczą wielkości gospodarcze
Jak liczą ekonomiści – jakimi
danymi się posługują? • Czy wszystkie dane da się
porównać?
• Czy da się porównać co
jest warte więcej 100 kg
cukry czy 100m2
materiału?
• Czy da się porównać ze
sobą zatrudnienie i
dochód?
• Jakie dane możemy ze
sobą porównać?
Co jest
warte
więcej?
Jak liczą ekonomiści – jakimi
danymi się posługują? • Dane aby były porównywalne musza być
wyrażone w tej samej wielkości (np. w zł?)
• Ekonomiści najczęściej porównują dane w
szeregach czasowych, wyrażone w pieniądzu
(produkcja, sprzedaż - nie w sztukach tylko w
pieniądzu) lub % (zmiana,
wzrost, spadek, poziom
np, bezrobocie, inflacja)
• Dane musza dotyczyć tego
samego okresu
Jak liczą ekonomiści? – wzrost
wynagrodzenia
• Pracownik zarabiał 2000 zł, od nowego
roku dostał podwyżkę i zarabia 2200 zł. O
ile wzrosły jego zarobki?
• Jeśli inflacja wynosi 7%?
• Jeśli inflacja wynosi 12%?
Jak liczą ekonomiści? – wzrost
wynagrodzenia
• Wynagrodzenie nominalne (Dn) - to suma
otrzymywanych pieniędzy
• Wynagrodzenie realne (Dr)
- to ilość towarów i usług,
które za te pieniądze
możemy nabyć.
Dr = Dn/Ic
Ic – indeks wskaźnika cen
(1 + i; i – inflacja)
Jak liczą ekonomiści? – wzrost
wynagrodzenia
Przykład:
Wynagrodzenie
nominalne 2 000,00 2 200,00 2 200,00
Stopa inflacji - 7% 14%
Wynagrodzenie realne 2 000,00 2 056,07 1 929,82
Zmiana wynagrodzenia
Nominalna 200,00 200,00
Realna 56,07 -70,18
Wzrost wynagorzenia
Nominalny 10,00% 10,00%
Realny 2,80% -3,51%
Jak liczą ekonomiści? – wzrost
wynagrodzenia
Jak liczą ekonomiści? -
użyteczność • Czy tyle samo jest warta 1 kanapka co 5 i
10?
• Ile skłonny byś był
zapłacić za 1 kanapkę
a ile za 5-tą czy 10-tą?
Jak liczą ekonomiści? -
użyteczność
Użyteczność jest miarą abstrakcyjną,
która określa subiektywnie odczuwane
zadowolenie, jakie daje człowiekowi
konsumpcja dóbr i usług. Dobra, które
konsument uznaje za bardziej
użyteczne, to dobra dostarczające mu
więcej zadowolenia
Jak liczą ekonomiści? -
użyteczność • Użyteczność
całkowita -
całkowite
zadowolenie, jakie
osiągnie jednostka
z konsumpcji
określonej ilości
danego dobra
Jak liczą ekonomiści? -
użyteczność • Użyteczność
krańcowa - to przyrost (wzrost lub spadek) zadowolenia, jakie osiąga konsument ze zwiększenia konsumpcji danego dobra o jednostkę
Jak liczą ekonomiści? -
użyteczność
Prawo malejące użyteczności
krańcowej
Przyrosty zadowolenia z konsumpcji
maleją wraz ze wzrostem ilości
konsumowanego dobra
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza
• Czy otrzymane
1000 zł teraz jest
tyle samo warte co
1000 zł otrzymane
za 5, 10 czy 15 lat?
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza
Zasada wartości pieniądza:
określona kwota pieniężna ma w dniu
dzisiejszym większą wartość niż ta sama
jego kwota w przyszłości
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza
Wartość obecna
• FV – wartość przyszła pieniądza w okresie „n“,
• PV – aktualna wartość pieniądza (wartość początkowa),
• n – liczba okresów naliczania dochodów (odsetek),
• r – okresowa stopa procentowa.
nrFVPV
1
1
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza
• Przykład oprocentowanie r=8%
kwota która otzrymamy
(wartośc przyszła - FV)
liczba lat
(okresów - n)
Wartość
teraźniejsza (PV)
1000 5 680,58
1000 10 463,19
1000 15 315,24
1000 20 214,55
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza Co jest korzystniejsze ulokowanie 5000 zł na 20 lat
na lokacie oprocentowanej:
• 10% w skali roku a
odsetki naliczane
i wypłacane są na
koniec całego okresu
oszczędzania, czy
• 7% w skali roku a
odsetki naliczane
i wypłacane (dopłacane do lokaty) są na koniec
każdego roku oszczędzania?
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza
Wartość przyszła płatności
jednorazowej przy oprocentowaniu
prostym:
FV = PV * (1 + n * r)
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza
• Wartość przyszła płatności
jednorazowej przy oprocentowaniu
złożonym
nrPVFV 1
Jak liczą ekonomiści? – wartość
pieniądza
• przykład
Wartość
teraźniejs
za (PV)
liczba
lat (n)
oprocentowanie
proste
oprocentowanie
złożone
r FV r FV
5 000,00 20 10% 15 000,00 7% 19 348,42
5 000,00 20 10% 15 000,00 10% 33 637,50
Jak liczą ekonomiści? - PKB
• Co to jest PKB?
Produkt Krajowy Brutto (PKB) jest to
wartość wszystkich finalnych dóbr i usług
wyprodukowanych w danym kraju w
danym okresie.
Jak liczą ekonomiści? - PKB
• Jak liczymy PKB?
PKB = C+I+G+Ex-Im,
C- konsumpcja
I – inwestycje
G – wydatki
rządowe
Ex – Export
Im – Import
Jak liczą ekonomiści? - PKB
Jak liczą ekonomiści? - PKB
Jak liczą ekonomiści? – PKB
per capita
Jak liczą ekonomiści? - PKB
• O ile wzrośnie
PKB jeśli
inwestycje
wzrosną o 6 ?
ImY i
sk
ik
m
1
1
Warsztaty
Policz to sam?
Top Related