FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
IWONA RASZEJA-OSSOWSKA
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na1
Spis treści Wprowadzenie ............................................................................................................... 2
Niepełnosprawny samozatrudniony .............................................................................. 5
Aktywizacja społeczno-zawodowa ................................................................................. 6
Projekty dostępne dla wszystkich .................................................................................. 9
Podsumowanie ............................................................................................................ 13
Źródła ........................................................................................................................... 14
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na2
Wprowadzenie
W Polsce żyje ponad 5 mln osób niepełnosprawnych. Stanowią one ponad 12 proc.
społeczeństwa. Osoby te, mimo szeregu działań różnych podmiotów publicznych i
prywatnych oraz aktywności własnej, ciągle są zagrożone wykluczeniem w różnych
obszarach życia społecznego i zawodowego. Bywają też dyskryminowane. Kluczowe
znaczenie w przeciwdziałaniu wykluczeniu oraz dyskryminacji osób
niepełnosprawnych mają trzy elementy: poprawienie dostępu do rynku pracy,
likwidacja barier architektonicznych i poprawienie dostępności usług.
Dzięki Funduszom Europejskim wspierane są różne projekty, których celem jest
szeroko rozumiana aktywizacja społeczno – zawodowa osób z
niepełnosprawnościami. Wspierane są też pośrednio i bezpośrednio inicjatywy
poprawiające dostępność architektoniczną czy cyfrową, a tym samym dostępność
usług.
O unijne środki mogą się ubiegać osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą lub osoby prawne (np. spółki, fundacje, stowarzyszenia). Uzyskane
środki przeznaczają na realizację projektów dla osób z niepełnosprawnościami.
Zatem osoba z niepełnosprawnością, w praktyce, ubiega się o wsparcie u tego
podmiotu, który otrzymał dotację. Nie ubiega się co do zasady o środki na realizację
projektu.
Należy jednak pamiętać, że osoby niepełnosprawne korzystają ze środków unijnych
na równi z osobami sprawnymi. Oznacza to, że mogą brać udział nie tylko w
przedsięwzięciach/ projektach dedykowanych wyłącznie osobom niepełnosprawnym,
ale także korzystać ze wsparcia identycznego, jak w wypadku osób sprawnych.
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na3
W latach 2014 -2020 osoby z niepełnosprawnościami mogą, podobnie jak osoby
pełnosprawne, korzystać ze wsparcia oferowanego w kilku programach operacyjnych.
Unijne środki dla osób z niepełnosprawnościami dostępne są przede wszystkim w
programach regionalnych, realizowanych przez poszczególne województwa oraz w
programie operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój (POWER).
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na4
Osoby niepełnosprawne mogą się o nie ubiegać głównie za pośrednictwem instytucji
rynku pracy (urzędy pracy), ośrodków pomocy społecznej i organizacji
pozarządowych, które realizują projekty z zakresu ekonomii społecznej i/lub projekty
wspierające osoby w trudnej sytuacji, m.in. z niepełnosprawnościami.
Wsparcie oferowane w ramach funduszy europejskich może mieć charakter
bezzwrotny i/lub zwrotny.
Wsparcie z funduszy europejskich może przybrać formę:
kredytu lub pożyczki udzielanych na preferencyjnych warunkach;
bonu na odbycie szkolenia, doradztwo dla firmy lub możliwość udziału w
innej usłudze rozwojowej np. w kursie zawodowym;
konferencji czy warsztatów pomagających nawiązać kontakty
przedsiębiorcom i naukowcom;
stypendiów, staży oraz innych form wsparcia ułatwiających podejmowanie
zatrudnienia osobom z problemami na rynku pracy.
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na5
Niepełnosprawny samozatrudniony
Osobom z niepełnosprawnościami trudniej znaleźć satysfakcjonującą, dostosowaną
do ich możliwości i potrzeb pracę. Fundusze Europejskie „proponują” im środki na
szkolenia ułatwiające start zawodowy oraz na uruchomienie własnej firmy.
O środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej osoby z niepełnosprawnościami
mogą się starać przede wszystkim za pośrednictwem Powiatowych Urzędów Pracy,
które realizują m.in. programy oferujące finansowe wsparcie w założeniu własnej
firmy. Pierwszym krokiem jest zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy
jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. A potem wystarczy wypełnić wniosek
o wsparcie, dołączyć wymagane dokumenty, m.in. zaświadczenie potwierdzające
niepełnosprawność oraz szczegółowy biznesplan, i złożyć je w powiatowym urzędzie
pracy.
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na6
Osoba z niepełnosprawnościami może liczyć na unijną dotację na założenie firmy w
wysokości 6-krotności przeciętnego wynagrodzenia lub na pożyczkę o niskim
oprocentowaniu, która może zostać umorzona po 2 latach działania firmy. Z takiego
wsparcia można skorzystać tylko raz.
Aktywizacja społeczno-zawodowa
Organizacje pozarządowe mogą ubiegać się o wsparcie projektów mających na celu
aktywizację społeczno-zawodową osób z niepełnosprawnościami. Na
dofinansowanie mogą liczyć w szczególności projekty obejmujące szkolenia i
doradztwo zawodowe dla osób z niepełnosprawnościami oraz pomoc w znalezieniu
pracy.
W ramach programów aktywizacji społeczno-zawodowej osobom niepełnosprawnym
oferowane jest wsparcie doradcze (doradztwo zawodowe, coaching kariery itp.), a
także szkolenia i staże oraz wsparcie samozatrudnienia.
Zarówno szkolenia, jak i staże muszą spełniać określone, wskazane poniżej,
standardy.
Indywidualizacja
wsparcia
i określenie ścieżki
zawodowej
Uzupełnienie i
zdobycie nowych
kwalifikacji i
kompetencji
Zdobycie
doświadczenia
zawodowego
Wsparcie
mobilności
międzysektorowej
i geograficznej
Racjonalne
usprawnienia dla
osób
niepełnosprawnych
Wsparcie
przedsiębiorczości
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na7
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na8
Programy regionalne, jak też POWER wspierają m.in. aktywizację zawodową,
podnoszenie kompetencji, wzmacnianie mobilności na rynku pracy poprzez szkolenia,
staże, doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy.
Na wsparcie Funduszy Europejskich mogą też liczyć tzw. przedsiębiorstwa społeczne
zatrudniające osoby niepełnosprawne. Takie formy działalności gospodarczej łączą
cele społeczne i ekonomiczne. Unijne środki na rozwój podobnych firm można
zdobyć dzięki programom regionalnym. Można się o nie ubiegać za pośrednictwem
ośrodka wsparcia ekonomii społecznej1.
1
Kontakt do najbliższego ośrodka: http://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl (zakładka: Ekonomia społeczna i solidarna).
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na9
Projekty dostępne dla wszystkich
Systematycznie znika coraz więcej barier utrudniających osobom z
niepełnosprawnościami podejmowanie aktywności zawodowej i społecznej, a mimo
to tylko 20 proc. z nich jest czynnych zawodowo – ocenia Ministerstwo Rozwoju.
Dlatego tak ważne jest, aby do 2020 r. jeszcze bardziej ułatwić tym osobom dostęp
do projektów realizowanych przez różne podmioty przy wsparciu Funduszy
Europejskich.
Oznacza to, że osoby niepełnosprawne mogą skorzystać z oferty skierowanej
specjalnie do nich, ale także uczestniczyć w innych projektach. W tym celu
Ministerstwo Rozwoju opracowało specjalne zasady ułatwiające dostęp do
wspieranych przez unijne fundusze przedsięwzięć. Zostały one zapisane w
dokumencie „Wytyczne w zakresie realizacji zasady równości szans i
niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady
równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na lata 2014–2020”.
Zastosowanie tych wytycznych ma zagwarantować dostępność wszystkich
przedsięwzięć finansowanych z funduszy unijnych dla odbiorców o różnych
potrzebach funkcjonalnych, w tym osób z niepełnosprawnościami.
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na1
0
Do czego ma prawo osoba z niepełnosprawnością
w ramach Funduszy Europejskich?
1. Prawo do informacji
Każdy ma prawo uzyskać pełną informację o możliwościach wsparcia w projektach unijnych.
Dowiedzieć się jak zrealizować projekt lub jak z niego skorzystać. Na czym dany projekt
polega, do kogo jest skierowany, gdzie i kiedy się odbywa.
Przykład: strony internetowe projektów i instytucji zajmujących się realizacją Funduszy
Europejskich muszą być dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
2. Prawo do uczestnictwa
Każdy, bez względu na niepełnosprawność, ma prawo uczestniczyć w spotkaniach
informacyjnych, konferencjach, szkoleniach, warsztatach i innych przedsięwzięciach
realizowanych z Funduszy Europejskich.
Przykład: spotkania otwarte, na które niewymagana jest rejestracja powinny być
organizowane w budynkach dostępnych architektonicznie dla osób z niepełnosprawnością.
3. Prawo do korzystania
Każdy ma prawo korzystać z efektów Funduszy Europejskich, czyli ze wszystkiego, co zostało
z udziałem środków unijnych zbudowane, zmodernizowane, kupione, stworzone,
wyprodukowane, wynalezione czy zaprojektowane.
Przykład: nowe pociągi, muzea, wybudowana droga, miejsca opieki w przedszkolach,
pracownie komputerowe muszą być dostępne dla osób z niepełnosprawnością.
„Fundusze Europejskie bez barier. Usprawnienia dla osób z niepełnosprawnością2”
2 „Fundusze Europejskie bez barier. Usprawnienia dla osób z niepełnosprawnością“, Ministerstwo
Rozwoju. Departament Europejskiego Funduszu Społecznego, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/wiadomosci/fundusze-europejskie-otwieraja-sie-na-osoby-z-niepelnosprawnosciami/, online: 12.02.2018 r.
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na1
1
Każdy ma prawo wziąć udział w projektach unijnych. Mechanizm racjonalnych
usprawnień pozwala na elastyczne reagowanie na potrzeby osób z
niepełnosprawnościami biorących udział w projektach. Są to m.in. dostosowanie
infrastruktury komputerowej, sfinansowanie usługi asystenta osoby z trudnościami
w poruszaniu się lub asystenta tłumaczącego na język łatwy czy migowy oraz
wynajęcie transportu na miejsce udzielenia usługi. Na tego rodzaju racjonalne
usprawnienia przewidziano dofinansowanie w wysokości 12 tys. zł na jednego
uczestnika.
Projekt dostępny dla wszystkich
„Fundusze Europejskie bez barier. Usprawnienia dla osób z niepełnosprawnością3”
3 Tamże.
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na1
2
Szczegółowe informacje na temat wytycznych znajdują się na stronie
www.power.gov.pl/dostepnosc.
Korzystaj z Funduszy Europejskich bez barier
1. Odwiedź Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w swojej okolicy lub
wejdź na stronę Wyszukiwarki Dotacji.
2. Znajdź projekt, który rozwinie Twój potencjał albo dostarczy Ci usług,
których potrzebujesz.
3. Wybieraj spośród wszystkich dostępnych projektów, niekoniecznie tych
skierowanych do osób z niepełnosprawnością.
4. Kiedy będziesz dokonywał zgłoszenia, poinformuj projektodawcę o
potrzebach wynikających z rodzaju i stopnia Twojej niepełnosprawności.
5. Śmiało wyrażaj swoje potrzeby, nawet jeśli brzmią niestandardowo. Każde
zgłoszenie musi być indywidualnie rozpatrzone.
http://www.power.gov.pl/strony/o-programie/fundusze-europejskie-bez-
barier/biore-udzial-w-projekcie/
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na1
3
Podsumowanie
Środki skierowane bezpośrednio na przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób
z niepełnosprawnościami pochodzą z Europejskiego Funduszu Społecznego i są
dostępne w programach regionalnych oraz programie krajowym Wiedza Edukacja
Rozwój.
Finansowane z nich projekty służą przede wszystkim wsparciu osób
niepełnosprawnych w poszukiwaniu pracy, poprzez umożliwianie podnoszenia
kwalifikacji czy odbywanie staży zawodowych. Dodatkową pomocą jest też
możliwość dofinansowania tzw. asystenta osób niepełnosprawnych – to osoba, która
pomaga im przemieszczać się oraz wykonywać w pracy czynności, z którymi mają
problem ze względu na swoją chorobę. Dla osób z niepełnosprawnościami
wymagających stałej opieki finansowane będą też różne formy opieki dziennej
połączonej z zajęciami dostosowanymi do ich możliwości i potrzeb.
Osoby z niepełnosprawnościami pragnące skorzystać ze wsparcia Funduszy
Europejskich oraz działające na ich rzecz organizacje powinny szukać informacji:
w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich;
na portalu: www.funduszeeuropejskie.gov.pl (zakładka: skorzystaj/
wyszukiwarka dotacji)
w najbliższym ośrodku pomocy społecznej,
w powiatowych urzędach pracy.
Poradnik Witryny Wiejskiej
Stro
na1
4
Źródła
1. http://funduszeeuropejskie.gosc.pl/doc/3532606.Fundusze-bez-barier,
online: 12.02.2018 r.
2. https://vod.tvp.pl/video/jak-to-dziala,fundusze-europejskie-odc-8-wsparcie-
dla-niepelnosprawnych,33502171 , online: 12.02.2018 r.
3. https://rpo.warmia.mazury.pl/zdjecia/strona/fundusze_bez_barier/Broszura
_fundusze_bez_barier_internet.pdf, online: 12.02.2018 r.
4. https://www.power.gov.pl/strony/o-programie/dostepnosc/,online:
12.02.2018 r.
5. https://dorzeczy.pl/fundusze-europejskie/46333/Jednakowe-szanse-dla-
wszystkich.html, online: 12.02.2018 r.
6. http://www.tygodnikzamojski.pl/dat/ue/odc8.pdf, online: 12.02.2018 r.
7. http://www.pad.widzialni.org/fundusze-europejskie-bez-
barier,new,mg,4.html,835, online: 12.02.2018 r.
8. http://www.fundusze.malopolska.pl/wiadomosci/program-
regionalny/wiadomosci/pomoc-niepelnosprawnym-w-latach-2014-2020,
online: 12.02.2018 r.
Top Related