ZMIKROFILMOWANE DNIA - pism.co.ukpism.co.uk/B/BI4d.pdf · ty polowej nadawcy, w przypadku wł adz...

INSTYTUT MSTOICYCZNY

IM. GEN. SIKOUSKIEGO

4 -S->cr-,1 iv.k ■

ZMIKROFILMOWANE DNIA h% 7 17C ROLKA NR. 75

The Polish Institute and Sikorski Museum

Poczta Polowa ?).3L. 4

Nr. Pel. Nazwisko i imi ę Stopie ń Przydział Strona Uwagi

1 Teter Luajan /art.Poczta Polowa w 1939 r./

15

17

2 Błaszczyk Stanis ł aw

3 Orł owski Zdzis ł aw

2

strz. Pouz.Pol.Toruń

mjr. Biuro Cenzury DOK V=


mijoiliz.ui gcy .~741/1(12~. .• • 11.5y.l• •Tle 11£96~4 -•••• 2moii17,owar17 a ►

/32- , 4?w// R.

Po ł ski Oodek Wojskowy Nr. 105 Pr er en

rotkl ./

spJ=,y py.73z J. 705. ' S.44"0 . /nazwisko ? imiy 9 stopi i pułk i W.J. w którym

„--w,czasie kampanii. Protokb łanVt 41404.,

i o /o.azwisko, irnic i stopie6 /

...... b/8~449:g. ge.*

lfu2-1-kc j e y pr zy dziwkr"Pulk','

1 • • • •

..... T 0 T • • 4 • O •

4,,co x-obn (z~e 2,TAkie ) od zmobilizowania do 1 IX 39 danJ

w cw.sie kampanii wrzeniowej: wrzea7 gdzie by ł ? jednostka,co.robi; o ile 519 bi; kAtki

=S walki. 4oda5 nazwiska nowych d-c 6w oficerów,/2wl'op /jak v157 . j/

c.,73-Wf:77=1gi] dostani s4 do niewoli.

4-47-42 4/12. ł ! a L.4._ 4,- 44 ./../

44-7 • C 4/ 4:1-":44.44-

2.4„, ez,14-4 2 i-fi. 6t'. 3 -9

-z €444.- % 2-1L...(74124 e'Lki

0 r" d 1-‚d 4.--(4-"f-- i ż '''`‚

kt::: .3i-,7") • ł #1 2--1-4,7"-2‚7/ 4•Let

• ar', *J 4.,

•011Alf114'41:11" ....

W =czasie kampanii wrze6riowe3,

cigr3zio pułk d/naz- ko D-cy puP4ku mobiliz. .

in,.2ych wiicer6w d.o6w

15


16

wr

Ty ,

Sł

„

•- 4 + • • 1 .

. . .

T

-. •

X' 4 .

t. 01),...cuy przydiał ( wz2-4,,d11 .1:c adres

/ data sporzdzellia protok4„

ii.. ... / podpis sperzrOzaj;luego protok4


dp,

Polska Poczta Polowa Rs

Drugi typ koperty równie ż ma napis. „American"' Y.M.C.A. Napis w prawym rogu koperty „Soldier's Mail" nie jest obramowany.

Bę dą ce w obiegu karty i koperty u ł a-twia ły ż oł nierzom na froncie komuniko-wanie si ę z rodzin ą , a jednostkom i in-stytucjom wojskowym mi ę dzy sob ą w zakresie ewidencyjn.o-informacyjnym.

Jednym z warunków sprawnego funk-cjonowania poczty polowej by ło nale ż yte adresowanie przesył ek.

W myś l rozkazu NDWP nr 66261/IV z 23 listopada 1919 r. i zarz ądzenia Depar-tamentu I MSWojsk z .2 grudnia zanie-chana praktykowanego dot ą d oznaczania w korespondencji miejsca nadania i miej-sca przeznaczenia s łowami: „miejsce Po-stoju". Nakazano przestrzega ć - ś ci ś le na-stępuj ą cej formy adresu w koresponden-cji poczt polowych:"9

a) adres nadawcy: przy pocztówkach, kartach pocztowych na lewo z boku imi ę i nazwisko, przydzia ł wojskowy i nr pocz-ty polowej nadawcy, w przypadku w ł adz

dowództw — dok ładna nazwa i nr pocz-

ty polowej. Przy listach: adres nadawcy w taki sam sposób na odwrotnej .stronie koperty u góry,

b) adres odbiorcy: w ś rodku karty pocz-towej lub koperty imi ę i nazwisko od-biorcy — adresata, na przesy łkach do do-wództw, jednostek i zak ładów wojsko-wych — przepisowe brzmienie tych że; na przesy łkach do osób wojskowych — sto-pień wojskowy i oznaczenie przydzia ł u do dowództwa, zak ł adu wojskowego itp. Na prawo u do ł u karty pocztowej lub ko-perty — nr poczty polowej adresata.

Podawanie w adresie obok nazwy pu ł -ku także wyż szego prze łożonego dówódz-twa (brygady, dywizji itp.) zosta ło za-bronione.

Dowódcy jednostek wojskowych mieli obowi ą zek og łasza ć okresowo wskazówki o sposobie adresowania korespondencji i umieszcza ć wzory adresów w salach ż oł -nierskich.

W wypadku zmian spowodowanych dyslokacjami lub odkomenderowaniem, pouczano żołnierzy o potrzebie zawiada-miania rodzin o nowym numerze poczty polowej.

głe,-41- i e is2A II. POCZTA POLOWA W 1939 ROKU

ti

Struktura organizacyjna i zadania orga-nów kierowniczych, jednostek adminis•ra-cyjnych i wykonawczych „s ł użby poczt po-lowych na czas wojny wypracowane zo-sta ły do 1939 r.

Zainteresowane oddzia ły Sztabu G ł ów-nego przy wspó łudziale MinisterStwa Poczt i Telegrafów opracowa ły organizacj ę wo-jenn ą tej służby, przygotowa ły mobiliza-cj ę organów, ustali ł y etaty, obsad ę ,perso-naln ą , wyposa ż enie materia łowe itp. Ta-bele rnob. okre ś la ły przydzia ł poczt polo-wytli do kwater g łównych jednostek.

W my ś l ogólnych zasad mobilizacji poczt poloWych ustalono nast ępuj ą c ą struktur ę organizacyjn ą :

— na szczeblu Wielkiej Kwatery G łów-nej (WKG) — Generalny Dyrektor Poczt PoloWych, G łówna Sortownia Poczt Polo-wych oraz poczta polowa do obs ł ugi WKG.

— na -szczeblu armii — Dyrektor Poczt Palowych, g ł ówna poczta poł owa i poczta polowa do obs ługi kwatery g łównej armii.

— na szczeblu dywizji piechoty, bryga-dy lub dywizji kawalerii — poczta polowa.

n) Rozkaz nr 115 DaGen Lwów ,poz. 1555 z 24 grudnia 1315 r. Adresowanie posy ł ek ł listów wysy łanych przez poczty polowe. CAW (ko-lekcja rozkazów).

Zadania poszczególnych organów s ł uż by poczt polowych w czasie wojny sprecyzo-wano nast ępuj ą co: 19)

— Generalny Dyrektor Poczt Polo wych — fachowy kierownik organów s łuż -by „poczt polowych 'wojska w polu i refe-rent generalnego kwatermistrza w spra-Wach organizacji i dzia łania polowego aparatu pocztowego. Wspó ł pracuje z Mi-nisterstwem Poczt i Telegrafów.

— G łówna Sortownia Poczt Polowych przyjmuje ocenzurowane przesy ł ki pocz-towe id ą ce z kraju do instytucji i osób oraz wojska w polu, segreguje je wed ł ug pOczt polowych u rozsyła do g łównych poczt polowych. Przyjmuje nades łane przez główne poczty poioWe przesy łki pocztowe , adresowane do poczt polowych, segreguje je i wysy ł a wed ług adresu.

— Dyrektor Poczt Polowych jest szefem organów ,pacZty polowej armii. Po ś redni-czy mi ędzy g łówna pocztą polową a szta-bem armii w uzyskiwaniu danych 'o roz-mieszczeniu poczt polowych, przydzia ł u wagonów, konwojentów do przewozu pocz-

") Schemat organizacji i zadania poszczego ■ - nych organów s ł użby poczt polowych, CAW, Szt. W. Ódclz. W, t. 225.

31


/3 T- 36 Lucjan Teter

ty, ewentualnie w razie potrzeby uzyskuje dodatkowe k-odki do przed łużenia prze-wozu poczty poza kolej ą do miejsc położ o-nych 'w rejonie zasi ę gu środków przewo-zowych poczty polowej.

— G łówna poczta polowa centralizuje obrót pocztowy na obszarze armii. Segre-guje otrzymane z kraju przesy łki poczto-we wed ług poczt polowych i wysy ła we-d ł ug przeznaczenia. Przesy łki pocztowe otrzymane z poczt polowych własnej armii segreguje na przesy łki do poczt po-lowych w łasnej armii oraz do kraju.

Przesy łki przeznaczone dla innych armii skierowuje do G ł ównej Sortowni Poczt Polowych, a przesy ł ki do kraju przekazuje wyznaczonym krajowym urz ędom poczto-wym.

'Poczta polowa jest organem wykonaw-czym s łużby poczt polotnych najni ż szego szczebla. Znajduje si ę ona przy kwaterach g ł ównych: Wielkiej Kwaterze G łównej, Kwaterze G ł ównej Armii, samodzielnej grupie operacyjnej i przy wiellkiich jed-nostkach (dywizja.pieehoty, brygada kawa-lorb).

Kierownik poczty polowej wielkiej jed-nostki jest równocze śnie szefem s ł użby poczt poloWych „danej jednostki.

Wprowadzona do u żytku s ł użbowego w kwietniu 1939 r. „'Ogólna instrukcja kwa-termistrzowska — Armia" omawia zada-nia i dzia łanie poszczególnych s ł użb. S ł u ż -bie poczt polowych na szczeblu armii po-ś wię cone s ą paragrafy 103-105.. 29

S ł u żba poczt polowych — czytamy tam — ma zadanie zapewni ć regularny obrót .przeSylek pocztowych, wysy łanych z kraju na front, z frontu dp ikraju oraz wewn ą trz armii i mi ędzy armiami.

DO obrotu poczt polowych .dopuszczane są przesy łki prywatne: 1) zwyk ł e listy, kartki i .druki adresowe, 2) przekazy pocz-towe, 3) paczki zwyk ł e w granicach co do wagi i zawarto ś ci ustalonych przez naczel-nego kwaterrn'istrza; przesy łki urzędowe: 1) zwyk ł e i 'polecone listy, kartki i druki adresowe, 2) listy warto ś ciowe, przekazy pocztowe i czekowe, 3) paczki.

Dyrektor poczt polowych armii b ędą cy szefom „ s ł u żby poczt polowych tego szcze-bla, wchodzi w sik ład kwatery g łównej armii i podlega bezpo ś rednio kwater-mistrzowi — stwierdza par. 104.

Zakres pracy dyrektora obejmuje dwa dzia ły: pierwszy — referenta fachowego S ł u żby poczt polowych dla prac kwater-mistrza i drugi — kierownika techniczne

20> CAW, Dzia ł i wyda y.~ Sachowo wojskowych L. 965_

go w zakresie s ł użby poczt polowych rla terenie amii. Wynika ły „z tego następują -ce zadania: w dziale pierwszym — wnios-ki dotycz ą ce wzmocnienia i uzupe łnienia personelu jednostek s łużby poczt polowych oraz przydzia łu ś rodków przewozowych i personelu konwojuj ącego; w dziale dru-gim natomiast zadania jego tyczy ły regu-lowania toku pracy w jednostkach s ł u ż by poczt polowych oraz kontrola ich dzia łal-no ś ci.

Par. 105 omawia zadania g łównej pocz-ty polowej i poczty ,polowej obs ługuj ą cej kwater ę gł ówn ą armii.

G ł ówna Poczta polowa umieszczona za-sadniczo na stacji rozdzielczej armii mia ł a do spe łnienia następuiace czynno ś ci: 1) do-konywanie podzia łu przesy łek pocztowyct. otrzymanych z G łównej Sortowni Poczt. Polowych z kraju i wysy ł anie ich poci ą ga-mi codziennego zaopatrywania do 'poczt polowych, znajduj ą cych si ę w ewidencji g ł ównej poczty polowej, 2) odbiór przesV-lek od poczt polowych, b ędą cych na ob-szarze armii i wysy łanie ich do G ł ównej Sortowni Poczt Polowych albo urze-Tow pocztowych, 3) centralizowanie obro-tu przesy ł ek mi ędzy pocztami polowymi na terenie armii.

Cenzura wszelkich przesy łek „nadchodzą -cych z kraju i wysy łanych z armii odby-wa ć si ę mia ł a w biurze cenzury pocztowej przy gł ównej poczcie polowej, przy okre-ś lonych cywilnych urz ędach pocztoWyeh i w jednostkach. Funkcjonowanie cen-zury pocztowej uregulowane zosta ł o. instrukcją wojskową „Przepisy o cen-zurze pocztowej w wojsku w czasie wojny" Szt_ G ł . O. H. L. dz. 20/11.35 i instrukcj ą 1V1PiT z 14 sierpnia 1939 r. „Pouczenie dla urzędów, agencji i po ś redników ,pocztoiva--te.lekomunikacyjnych o po•teoowaniu na wypadek wprowadzenia cenzury poczto-wej"

Poczta polowa obsluguj ą ca kwater ę . główną danej armii „podlega ła dyrektoro-

wi poczt polowych armii. Przeznaczeniem jej było obs ł ugiwanie kwatery g ł ównej armii oraz oddzia ł ów i organów pozadywi-zyjnych wojsk i s łu żb. Do zada ń jej nale Za ł.° przyjmowanie i wydawanie, „podzia ł i „wysy łanie przesy ł ek pocztowych.

Ogólne zadania poczt palowych przy kwaterach g łównych dywizji piechoty i brygad „kawalerii nie odbiega ły „zasadniczo od zada ń poczty obs ługują cej kwater ę . g łówn ą armii.

Wojenny regulamin k wa ł erm ist rzowsk i Zatwierdzony do u ż ytku służbowego w 1934 r. 22 ) stwierdza m.in.: „Ca ły obrót

GAW, Szt, GL 0. IV. t. 181.

32

2


Polska Poczta Polowa 37

poczty prywatnej skupin si ę w biurze poczty polOwej dywizji, samodzielnej bry-gady kawalerii, dok ąd oddzia ły przez upo-wa żnionych podoficerów kieruj ą swą pocz-tę przeznaczon ą do wysy łki, gdzie jedno-cześnie otrzymuj ą pocztę przYby łą z kra-ju".

Mobilizacja sł użby poczt polowych w 1839 r.

Mobilizacja jednostki istniej ą cej w cza-sie pokoju polega na uzupe łnieniu jej sta-nu wojennego i przeorganizowaniu „wed ł ug organizacji wojennej. Mobilizacja jednost-ki czy s ł użby nic istniej ą cej w „czasie pa-kojo polega na je,i utworzeniu.

Podstawą dla przygotowania i przepro-wadzenia mobilizacji s łużby poczt polo-wych stanowi ły: 1) instrukcja mobilizacyj-na -dla jednostek mobilizuj ą cych podleg-ł ych Ministerstwu Poczt ł Telegrafów, 2) tabela mob. odno ś nej jednostki mobilizu-j ą cej, 3) organizacje wojenne jednostek mobilizowanyCh oraz 4) tabele wojennych nale ż noś ci materia łowych jednostek mobi-lizowanych.

W stosunku do jednostek mobilizowa-nych przez MPiT ,S łacji telegraficznych poczt polowych) jednostkami mobilizuj ą cy-mi był y dyrekcje okr ę gowe- poczt i tele-grafów i urzę dy pocztowO.

To rozwiązanie przyj ę te zosta ło w latach trzydziestych. Wcze śniej jednak, przy opracowywaniu planów mob. zak ł adano, ż e jednostkami mobilizuj ą cymi poczty polo-we bę d ą pulki piechoty, które przez pe-wien czas deponowa ły skrzynie taborowe demobilizowanych w 1920-21 T. poczt po-loWyeh.

Nagromadzone w latach 1919-1921 do-ś wiadczenia dotycz ą ce organizacji i funk-cjonowania s łu żby poczt polowych oraz przeprowadzone studia i badania t ę gO za-gadnienia Iw innych armiach w czasie I wojny światowej, jak równie ż przysz ł e po-trZeby i wymogi pola walki - doprowa-dzi ły do sformu łowania w 1937-38 r. za-sad mobilizacji poczt polowych. ZakladalY one, ż e: 1) .ca łkowitą mobilizacj ę poczt po-lowych pod wzgl ędem personalnym i ma-teria łowYm przeprowadza MPiT poprzez DOPiT i urzędy pocztowe. Ś rodki przewo-zowe z obs ługą dla poczt polowych mobi-lizowane s ą w składzie kwater g ł ównych.

Opracowane przez -Oddzia ł IV Szt. G ł . w 1937 r. tabele mob. s łużby poczt •olo-wych ustalalynaStepuj ą cą numeracj ę poczt polowYCh: -Poczty kwater g łównych ND i dowództw armii mia ły mieć nuMery od 11 do 20, poczty dywizji piechoty czynnych od 21 do 50, rezerwowych od 61 do 80, bry-gad kawalerii od 81-100, jednostek dy-

spozycyjnych od 51 do 60 oraz od 101 da-lej. Razem miało być 71 poczt polowych, z tego 8 dla kwater g łównych ND i armii, 30 dla DP czynnych, 6 dla DP rezerwo-wych, 11 dla brygad kawalerii i 16 dla jed-nostek dyspozycyjnych.

Numeracja ta, uj ę ta zbyt schematycznie mogła u łatwić rozszyfrowanie numerów poczt polowych kwater g łównych itp. Za-strze żenie to wyrazi ł szef Oddzia łu I Szt. Gl. pik dypl. Wiatr.

Nowa wersja tabel mob. „31 - Poczty polowe i jednostki łą czno ś ci mobilizowane przez Ministerstwo Poczt i Telegrafów", przedstawiona zosta ła szefowi Sztabu G łównego w dniu 15 lipca 1938 r. Uwzgl ęd-niała ona m.tri. konieczno ść -podzia łu zada ń mob. -mi ędzy dyrekcje okr ęgowe Pil` i urzędy pocztowe. Jednostką przygotowu-j ą cą były DOPiT, a „jednostkami przepro-wadzaj ą cymi mobilizacj ę by ł y urzę dy pocz-towe.

Przyj ę to równie ż , że dla zamaskowania istotnych potrzeb- mobilizuje si ę 10 gł ów-nych poczt polowych oraz poczt polowych 15 ponad potrzebę - dla tego samego celu. W .stosunku do planu mob. obciąż enie mobilizacyjne zosta ł o zmniejszone o 6 poczt polowych oraz zwi ększone o 2 główne poczty palowe. Zmobilizowanie 71 urz ędów poczt polowych nie nastr ę czy ło dla orga-nów MPiT ż adnych trudnoś ci.

W my ś l drugiego wydania tabel mob. po-szczególne dyrekcje poczt i telegrafów oraz urzędy pocztowe mobilizowa ły następuj ą ce jednostki poczt polowych:

1. DOPiT - Warszawa: - Urząd Pocztowy Warszawa: a) g łów-

ne poczty polowe nr 1, 7 i 8 z terminem gotowoś ci mobilizacyjnej 3 dni dla nr 1 i 7 oraz 6 dni dla g łównej poczty polowej nr 8, b) poczty polowe: nr 22, 41, 34, 92, 45, 16, 75, 141 i 77 oraz -c) G łówn ą Sortowni ę Poczt Polowych.

- Urząd Pocztowy Bia łystok: a) poczty polowe nr 68, 88, 178 i 190.

- Urząd Pocztowy Ł ód ź 1: a) g łówne poczty polowe nr 9 i 10, b) poczty polowe nr 29, 72, 86, 108, 32, 106, 74 I 82.

- Urz ąd Pocztowa-Telekomunikacyjny Kutno: a) poczty polowe nr 154, 157 i 158.

2. DOPiT - - Urz ąd Pocztowy Lublin 1: a) poczty

polowe nr 46, 33, 84, 28, 60, 81, 114, 175 i 56. - Urz ąd Pocztowo-Telekomunikacyjny

Kowel 1: a) G łówna poczta polowa nr 4 i b) poczty palowe nr 20 i 103.

3. DOPIT. - Wilno: - Urząd Pocztowy Wilno 1: a) g łówn ą

pocztę polową nr 5, b) poczty polowe nr 58, 61 i 97.

3 49


Przeznaczenie Jednostka

mobilizują ca Miejsce niob. Uwagi Lp. Nr

Kwat. G-1, ‚Nacz. Wodza Kwot, Gł . Armii nr 31

5/ 11 23

24

26 49

Kwat. Gl. 39 d.p.rez. 41 d.P.wez.

„ „ 94 d.p.rez. „ „ 45 d.p.rez,

Kwat. G ł . ,Dawar. Wilna ś l ą sk

,. 8 18 d.p.

„ 28 d.p. „ „ 3 d.p. „ „ 13 d.p.

. 27 ,.

d.p. d.p.

„ 19 d.p. ,, 29 d.p,

„ „ 7 d.p. „ 10 4.p. „ 26 d.p.

99 91,

„ „ 21 d.p. „ „ 23 dp,

5 (Lp. „ „ 11 d.p.

„ 12 dlv. „ „ 34

17 d.p. ,, 25 d.p, „ 4 d.p. „ 15 d.p. „ 16 dp. „ 9 d.p. „ 20 cLp.

r. „ 30 (Lp. d.p.

„ „ 22 0,43,

KI,vat. Gl. B.K. Warszawa Równe

DOPiT Warszawa

DC;Pi T Wilno a) .. Warszawa

DOP1T Lwów „ Wilno 13)

„ Lwów

rWl9no d)

Warszawa Lublin Warszawa a) Kraków Wilno Kraków WarSzawa

• Lublin Lublin

Wil.no d) .. „ d)

Warszawa- a) a)

Kraków a)

Lwów

Warszawa a) a) a)

Warzawa a)

Wilno b) „ b) „ 13)

Lwów c) „ c) „ o)

„ iLutdin „ e)

1. 2. 3 4. 5.

6 7,

3.

9,

10.

12. 13. 14, 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 22 24. 25. 29. 27. 28. 29.

31.

33. 34 35. 36, 17. 29. 39. 40. 41. 42. 43 44. 45. 46. 47.

1,2

Kwat. G. Sr. KOP Podole

„ Grodno

11.

12

109

Lu blin

Ł ódG

Kral 'ów

Lwó;

Lód,'

Warszawa War,sza w-a

Brze'ś:ó n/13

PrzeglySł

Warszawa Lublin Ł ódź Kraków Wilno Kraków Warszawa

Lublin Lublin

Grodno

Ł ód ź

Lwów Brześć olZt

Przemy ś l

Grodno

Warszawa

n't;

41 92

97 72

37

11

7 56 83 71 61 66 22 34 45 84 46 33 42 98 14

108 32 74

126 18 53

162 117 35

154 157 158 16

141 75 23 50

184 • 92

43 36 81

a) w oparciu o upt. w Lodzi.

w oparciu o upt. Brzesciu n/B , -w oparci.0 o Pr zern y69.0 w oparciu o upi_ Grodnie

b)

c) W

w

88 Lucjan Teter

— Urząd Pocztowy Brze ść n/B. 1: a) G ł ówną pocztę polową nr 6, b) poczty po-lowe nr 37, 118, 127, 50, 184, 23 ł 59.

— Urząd Pocztowy Grodno 1: a) poczty polowe nr 42, 98, 14, 48 i 57.

4. DOPiT — Kraków: — Urząd Pocztowy Kraków 1: a) G łów-

ną pocztę polową nr 2, b) poczty polowe nr 66, 126, 53, 18, 71 i 105.

5. DOPIT — Lwów: — Urząd Pocztowy Lwów 1: a) G ł ówn ą

pocztę polową nr 3, b) poczty polowe nr 19, 35, 162, 101, 117 i 102.

— Urząd Pocztowy Przemy ś l 1: •a) pocz-ty- polowe nr 43, 192, 36, 17, 130, 145, 167 i 104.

Termin gotowo ś ci mobilizacyjnej dla urzędów poczt polowych przewidziany zo-sta ł w tabelach mob. na 3 do 7 dni.

W dniu osiągnię cia gotowo ści mobiliza-cyjnej kierownicy częś ci tych urz ędów meldować się mieli w kadrze zapasowej szpitali okr ę gowych i kadrach dywizjonów taborowych gdzie zostan ą zaopatrzeni w zarządzenia transportowe_

Powyż sze dane informuj ą , które DOPiT i podleg łe im urzędy •ocztowe i jakie mo-bilizować miały poczty polowe.

Zachowany -w zbiorach CAW projekt Od-dzia ł u IV Szt. Gl. dotycz ący numeracji poczt polowych i ich przeznaczenia dla kwater g łównych dowództw armii i j•d-nostek z 1937 r. stanowi ć wi ę c bę dzie pod-stawę do zestawienia faktycznego przy-dzia łu numerów poczt z 1939 r., od mobili-zacji alarmowej pocz ąwszy, a sko ń czywszy na wrze ś niu 1939 T.

Poni żej przedstawiam tabel ę w uję ciu projektowanej numeracji z 1937 roku.

50


Polaka Poczt ą Polowa 33

Lp. Przeznaczenie J ednos I,ka

mobil izujaca Miejsce niob. Nr Uwagi

J c.' eg -: n

i aZ «

i gi r: er; e

r; .....-, -: c:.; n

: 4 ,r.,: rś

. c-: ,:e■ c

i 6 -;

, , a

. r tr: ,c

.r, In

.., ta u-j :z

ca

w 1

.17 . te

. . .. C... 4

,-

Kwa t. GL B.K. S uwalk i D OPiT Lublin e) Lublin 68 0) w oparciu o upi. w Bia łymstoku

.. Bia ł ys tok .. e) 190 •. Baranowiczc „ e) ,. 178

Kraków Lwów c) Przemy ś l 167 .. .. Wilno W arSZaw a e) Bia łystok 88 - .. Stanisł awów „ „ „ 130

Brody ., c) .. 145 ., .. Pozna ń Lublin Lublin 175

Bydgoszcz .. ,.. 114 Dyspozycyjna Wa t'Sza wa a) Lo d z 29

„ .. .., a) .. 83 „ a) ., 106

„ Lublin Lublin 60 „ f) K owel 29 f) w oparciu o upi.

w K owlu ,, „ f) .. 103

„ „ Wilno Wilno 58 „ „ d) Grodno 57

.. „ K.,ra k ow Kraków 105 „ Wilno Wilno 118

„ ,, 127 ,.,, b) Brześć n/13 58

" .,Lwów w Lwów 101 „ - - 102

›. .. „ c) Przemyśl 104

Projekt zanim s ł anie si ę jednak obowi ą -zuj ą cym aktem urz ędowym, moż e ulec zmianie. W tym wypadku, ze wzgl ędu na ma łą ilość materia ł ów źród łowych wydaje si ę ma ło prawdopodobne pe łne zestawie-nie projektowanych i faktycznych nume-rów poczt polowych dla kwater g łównych armii i zwi ą zków taktycznych.

Tadeusz Gry żewski w opublikowanym w nr 8 Przegl ądu Filatelistycznego z 30 kwietnia 1949 r. artykule pt. „Polska Pocz-ta Polowa w 1939 roku" stwierdza m.in., że szczup ł ość danych nie pozwa ła wyczerpa ć tematu, gdy ż „akty urz ę dowe uleg ły w chaosie wojennym zupe łnemu zniszcze-niu".

Istotnie, w zbiorach archiwalnych, g łów-nie wojskowych, nie natrafiono na takie dokumenty jak: obwieszczenie o ustano-wieniu poczty polowej, rozkaz o rozes ła-niu obwieszcze ń , zarządzenie dotyczą ce wprowadzenia wojennego planu po łą czeń pocztowych. Natrafi łem natomiast na za-rządzenie wprowadzenia kontroli wojsko-wej przesy ł ek pocztowych, telegramów i rozmów telefonicznych w my ś l instrukcji mob. dla 'w ł adz i urzędów pocztowo-tele-graficznych.

Nie spotyka si ę równie ż w dostępnych materia łach archiwalnych zarz ądzenia ustanowieniu Generalnej Komisji Poczto-wej przy Generalnym Dyrektorze Poczt i Telegr. przewidzianej w wykazie spraw i czynności do wykonania w okresie mobi-lizacji z 1926 r.

Nie ma żadnych ś ladów o wysyłce dzien-ników urzędowych oraz map po łą czeń

pocztowych do jednostek poczt polowych oraz zestawienia ich ugrupowa ń i ustale-nia przynale żno ś ci instradacyjnej da g łów-nych poczt polowych.

Równolegle do planu koncentracji po-winno mie ć miejsce opracowanie kursów poczt polowych pomi ędzy stacjami regu-luj ą cymi a stacjami zaopatrywania, a tym samym jakie ś potwierdzenia dokumenta-cyjne_ Nie ma tego. Nie ma równie ż roz-kazu szefa Sztabu G łównego o uruchomie-niu Generalnej Dyrekcji Poczt Polowych przy Wielkiej Kwaterze G łównej i dyrekcji poczt polowych armii.

W my śl wspomnianego wykazu spraw i czynnoś ci do wykonania w okresie mo-bilizacji, w miar ę uruchamiania poczt po-lowych, powi nno mie ć miejsce przygoto-wanie rozkazu o przydziale powstaj ą cych poczt do głównych poczt polowych oraz sprawdzanie i prowadzenie w miar ę po-trzeby wyposa żenia materialowego i po-krycia zg łaszanych zapotrzebowa ń .

W ko ń cu przewidziano irridn. og łoszenie w rozkazie Naczelnego Dowództwa rozka-zu okre ś laj ą cego dat ę rozpocz ę cia czyn-ności poczty polowej oraz przygotowanie i wydanie rozkazu o przynale żnoś ci in-stradacyjnej uruchomionych poczt polo-wych.

Dalsze czynno ści i sprawy z zakresu s łu żby poczt polowych za łatwia ć mia ły normalnie Generalna Komisja Pocztowa, Generalny Dyrektor Poczt Polowych oraz mobilizowane organy tej s ł użby, a wi ę c: Główna Sortownia Poczt Polowych, g łów-ne poczty polowe oraz poczty polowe i eta-

5 51


WZÓR roczTówK ł PotowF1

WOLk",WA NkDAIWC.6

woexs

/37* cit: ;. 90 Lucjan Teter

pOwe w my śl obowią zuj ą cych je odno ś -nych przepisów i instrukcji.

Znamy przebieg wojny obronnej we wrze ś niu 1939 T., jej warunki i czas. trwa-nia — nie pozostawi ł y wielu dokumentów potwierdzaj ą cych domniemania wynikaj ą -ce z za ł ożeń pokojowych.

Ustalone i wypracowane materia ły or-ganizacyjne i mobilizacyjne do 1939 r. rów-nież nie zachowa ły się w komplecie. S ą to jedynie sporadyczne dokumenty lub pro-jekty ś wiadczą ce w pewnym tylko stop-niu o tym co robiono w tej dziedzinie. S ą przy tym rozproszone „po wielu zespo łach akt i wyst ępuj ą w ca ł ym okresie od 1921 do 1939 r.

Najliczniej jednak wyst ępuj ą protokoły spalenia akt mob. Można wi ęc stwierdzi ć , ż e ju ż w 1922-23 r. zniszczono setki do-kumentów do dziejów poczty polowej z lot 1919-1921, a w tym podstawowe ma-teria ł y -organizacyjne. W łatach pó żniej-szych, a ż do 1939 r. przy ka żdorazowym Wprowadzeniu nowego planu mob. nisz-czono komisyjnie podr ę czniki, elaboraty akta mob. uniewa ż nionych planów - mob. Dla samej tylko s ł u żby poczt polowych protokó ł ), spalony-ch akt obejmuj ą wiolo-stronnicowe wyka ży okre ś laj ą ce nazwę do-kumentów oraz (ko łumny cyfr oznaczone liczbami dziennika pism 'i spraw mob. z poszczególnych lat.")

Do dziejów poczty polowej w 1939 r. za-chowa ło si ę jednak troch ę (materia ł ów do-tyczących uruchomienia i dzia łalno ś ci nie-których poczt. O ile Tadeusz Gry ż oWski podaje łą cznie w nr 8 i 12 „Przegl ą du Fila-telistycznego" 10 znanych mu z przesy ł ek pocztowych — uruchomionych poczt •o-lowych, to w tym wypadku, w oparciu o zachowane rozkazy, mo żemy liczbę tę znacznie powi ę kszy ć:, a znane ju ż numery poczt przypisa ć kwaterom g ł ównym armii, dywizji i brygad.

W drodze mobilizacji alarmowej w mar-cu 1939 r. postawione zosta ły w stan go-towo ś ci bojowej dywizje piechoty: 20, 26 i 30 oraz Nowogrodzka BK. Dla jednostek tych, rozkazem IVISWojSk. Dep. Dow. Og. L. 1791mob z dnia 29 marca 1939 r. uru-chomiona zosta ła poczta polowa 2 3) Regu-lowa ł on funkcjonowanie poczty polowej następują co:

PrŻesy łkl pOcztowe i listy s ą opłacane przez nadawców.

n) Protokó ły spalenia p odr ec zników I akt mob. słu,:?by poczt polowych znMeZe mo żna w aktach Oddzia łu IV Szt. Cl. teczki:, 32,137,155

617. n) CAW, Dep. Art. t. 92.

MORMIN■ .~~~01~ T HCfNA in ,: ii ą 1fLNY:N11 %..:1

PILNUJ TAJEMNIC

WOJSKOWYC h

....--- Wzór pocztówki polowej

2) Do obrotu poczt polowych doptlazezone S ą oast ępujAce przesy ł ki:

a) przy korespondencji s ł uZbowej — korespon-dencja zwykł o i polecona, przesy łki pieni ęż ne i warto§ciowe oraz ‚przekazy, paczki zwykle 1 polecone, nadaj ące si ę do ekspedycji poczto-wej.

b) przy korespondencji prywatnej — listy wa-gi do 250 gr f zwyk łe kartki pocztowe, przeka-zy pieni ę .2ne, 'paczki zwykle i polecone.

3) Przesy łki pocZtowe z jednostek do kraju s ą : — cenzurowane w oddzia łach — zbierane przez urz ą d poczty polowej i od-

sy łane do kraju przez najbli ższy• wi ę kszy urz ą d pocztowy,

4) Przesy łki pocztowe z kraju do jednostek maj ą jako adresata podane nazwisko odbiorcy, nr oddzia łu (pu łku, •kompanii itp.) i nr poczty polowej, obs ługuj ącej dan ą jednostk ę .

Przesy ł ki te są kierowane z całego kraju do urzędu „pocztowego Warszawa •,

Urz ąd Pocztowy Warszawa 1 przesy ła prze-sy ł ki 'pocztowe do miejsc postoju urz ę dów poCz-towych •poczty polowej ka ż dej jednostki posia-daj ą cej taki urz ą d,, .

W myś l tego rozkazu dowódcy okr ę gów korpusów, na których terenie znajdowa ł y si ę jednostki posiadaj ą ce urz ędy poczty polowej winni zg łasza ć do Sztabu G ł ów-nego — Oddz. IV miejsca postoju tych poczt. Ten ostatni „mia ł obowią zek prze-kazywa ć odno ś ne informacje dyrektoro-wi Biura Wojskowego Ministerstwa Poczt i Telegrafów.

52


Polska Poo2rta Polowa 41

Rozkazem MSWojsk Dep. Dow. og. L. 215/mob. z dnia 1 kwietnia 1939 r. uregu-lowano sprawę przesy łania korespondencji słu żbowej do jednostek „o specjalnych za-daniach".

Dowódca 20 DP otrzyma ł na mocy tego rozkazu poczt ę polową nr 50, dowódca 26 DP — nr 74, dowódca 30 DP — nr 184, a dowódca Nowogrodzkiej BK — nr l78.")

Korespondencj ę s łu żbową do jednostek, które zmieni ły miejsce postoju, kierowa-no za po ś rednictwem kancelarii g łównej MSWojsk do tych DOK, na terenie któ-rych się one znajdowa ły. Na kopertach natomiast wpisywano zamiast nazwy miejsca postoju „Przez DOK nr..." (zale ż -nie od DOK, za po ś rednictwem którego dana przesy łka szla).

Korespondencj ę prywatną dla żołnierzy jednostek posiadaj ą cych poczty polowe przesy łano za po ś rednictwem tych poozt.

Zarządzeniem MSWojsk L. 477/mob. z 3 maja 1930 r. ustalono adresy, kryptoni-my oraz tryb przesy łania korespondencji sł u żbowej jak ni ż ej:

1. dla inspektora armii gen. dyw. Róm-mla Ł ódź ,

2. dla inspektora armii gen. dyw. Ku-trzeby — Warszawa,

3. dla genera ła do prac przy GTSZ gen. bryg. Szyllinga — Kraków,

4 dla dowódcy 18 DP - Ł omż a, 5. dla genera ła do prac przy CISZ gen.

bryg. Przedrzymirskiego — Warszawa. Dla jednostek wychodz ą cych w pole ze

swych pokojowych garnizonów — naka-zano stosowa ć kryptonimy w rozmowach i korespondencji telefonicznej. Ustalali je inspektorzy armii, genera łowie do prac i genera łowie odcinkowi dla jednostek bez-po ś rednio podleg ł ych oraz dowódcy WJ dla swych oddzia ł ów.

Do kierowania przesy ł ek kolejowych i uzupeł nień nadchodzą cych do jednostek sformowanych do tzw. ćwiczeń dodatko-wych, utworzone zasta ł y placówki ofice-rów reguluj ą cych na •stacjach kolejowych Lódż Kaliska, Modlin i Ż nin. Mia ło to na celu sprawowanie czynno ś ci zwi ą zanych z ż yciem i zaopatrywaniem oddzia ł ów przy jednoczesnym zapewnieniu zachowania ta-jemnicy wojskowej oraz usuwanie stwier-

dzonych niedomaga ń . Istnienie poczt polowych w jednostkach

mobilizacji alarmowej ujawni ło szereg faktów niepożą danych. Stwierdzono wiele uchybień w sposobie adresowania listów do ż oł nierzy. Oprócz numeru poczty polo-wej podawano równie ż nazwę dywizji, brygady, jej miejsce postoju itp. Cz ęść korespondencji wychodz ą cej od ż o łnierzy

nie •sz ła przez poczty polowe, a wi ę c i nie podlega ła cenzurze pocztowej, st ą d ujaw-nienie •nowego mp., nazwy jednostki i in-nych. Zasz ła również potrzeba dokonania poprawek do przepisów o cenzurze pocz-towej w wojsku w czasie wojny. Chodzi ł o mianowicie o zast ąpienie nazw pododdzia-łów i oddzia łów wojskowych przy adreso-waniu przesyłek do poczt polowych, nu-merami tych poczt. Na pro śbę Oddzia łu IV Szt. G ł . z dnia 19 maja 1939 r. o wy-powiedzenie si ę czy zaprojektowane na-dawanie oddzia łom i pododdzia łom nume-rów pocztowych jest do przyj ę cia z punk-tu widzenia techniki pracy poczt polo-wych, dyrektor Biura Wojskowego MPiT ppłk Paciorek przes ła ł fachową pozytyw-n ą opini ę Departamentu Pocztowego MPiT nr PW 820/31 z dnia 25 maja 1939 r.

Bardzo ciekawy materia ł dotycz ą cy funkcjonowania poczt polowych zawarty jest w raporcie i sprawozdaniu dowódców: Nowogrodzkiej brygady kawalerii i 20 dy-wizji piechoty.") Dotyczy ło to g łównie ustalenia zakresu dzia ł ania poczty polo-wej, opó żnionej dostawy listów, a nawet faktów zagubienia, zakazu telefonowania, nierozwi ą zanej sprawy nadawania i od-bioru depesz, nie przyjmowania prywat-nych listów poleconych i lnie przeprowa-dzania przez poczty polowe obs ługi w ob-rotach oszczędnoś ciowych PKO czy te ż rozrachunkowych.

Obaj dowódcy przed ł ożyli swoje spo-strze ż enia, oceny i wnioski odnosz ą ce się do funkcjonowania i usprawnienia pracy w pocztach polowych.

Ze sprawozdania dowódcy 20 DP p łk dypl. Lawicza wynika, że jednostka ta, wyruszaj ą c z garnizonu, nie dysponowa ł a jeszcze poczt ą ani te ż nie posiada ła in-strukcji ,Przepisy o cenzurze pocztowej w wojsku w czasie wojny". W tych wa-runkach trudno by ło ś ci ś le uregulowa ć prowadzenie korespondencji. W dywizji tej poczta polowa nr 50 uruchomiona zo-sta ł a w dniu 1 kwietnia 1939 r. Oddzia ły musiały wstrzymać si ę z wysyłką kores-pondencji oko ło 4-6 dni. Fakt ten w po-cz ą tkowym okresie, szczególnie przy na-strojach żołnierzy s ą dzą cych, że jad ą na wojn ę spowodowa ł szereg niewła ś ciwości w formie korzystania z cywilnej poczty, a tym samym ujawnienia miejsca postoju oraz kierowania korespondencji na adre-sy osób prywatnych itp.

Z chwil ą otwarcia poczty polowej wy-dany zosta ł rozkaz wy łą cznego pos ł ugiwa-nia si ę pocztą polową . W myś l meldunku kierownika poczty polowej ,koresponden-

9 C AW. Gabinet •Ministra t. 995. 2,) CAW, Sztab G łówny, Odek. IV t. 97.

69

7


r ai ,x ih-

wznny rt;r., zirrn

.n.rY t. :-: r . a. -

,..

rf

_ ,,, J 4,..est

muru Labil] I L -SL

„3 T Ił ctA: 42

Lucjan Teter

cja nie podlega ła opłacie. Po kilku dniach zarz ądzeniem w ł adz pocztowych op ł aty zosta ły wprowadzone. Spowodowa ło to ś ciąganie dodatkowych op ł at, a wś ród ż o ł -nierzy wywo ł a ło pewne niezadowolenie.

W myś l przepisów pocztowych korzy-stanie z op łat ulgowych dozwolone by ł o przy stwierdzeniu stemplem „Op łata ul-gowa" i piecz ą tką pod ł u ż ną oddzia ł u, co ze wzglę du na potrzeb ę przestrzegania ta-jemnicy wojskowej nie by ło wskazane. Brak piecz ą tki pododdzia łu powodowa ł ś ci ą ganie opłat dodatkowych od adresata przez agencje pocztowe dor ę czaj ą ce.

Dowódca 20 dp wyda ł wię c zarz ądzenie, by wszystkie pododdzia ł y zakupi ł y przepi-sowe pieczą tki „opłata ulgowa" oraz pie-czą tki pod łuża e pododzia ł u bez podania nazwy jednostki organizacyjnej.

Celem ochrony tajemnicy wojskowej wydane zosta ło zarządzenie przekazane żo ł nierzom w czasie pogadanek. Dotyczy ło ono m.in. nieujawniania miejsca postoju, zakazu pisania w sprawach wojskowych. Zabroniono równie ż korzystania z poczty cywilnej oraz pouczono o sposobie korzy-stania z poczty polowej.

Wzory piecz ą tek cenzorów biur cenzury pocztowej

Dla kontroli wykonania zarz ą dzenia wprowadzono cenzur ę , w ka ż dym podod-dziale dowódca lub wyznaczony oficer

cenzurowa ł listy, łą czy ł je w paczki, do których wk łada ł kartk ę stwierdzaj ą c ą przeprowadzenie cenzury. Oficer wywia-dowczy natomiast dora źnie kontrolowa ł ścisło ść cenzury oraz w porozumieniu z kierownikiem miejscowego urz ędu pocz-towego przeprowadza ł kontrolę listów przesy ł anych przez ż oł nierzy poczt ą cy-wilną .

Po otrzymaniu przez poczt ę polową nr 50 (20 DP) skrytek pocztowych, zarz ą dzo-

- no podawanie numeru skrytki pocztowej w miejscu stacjonowania oddzia ł u.

Pomimo tego, że 20 DP otrzyma ła prze-pisy o cenzurze pocztowej w wojsku._ do-piero 29 maja, ogólne - jej pos.tanowienia zosta ły wprowadzone w życie poza pew-nymi odchyleniami.

Sposób adresowania korespondencji z podaniem skrytki pocztowej zamiast naz-wy i numeru oddzia łu nie sta ł w kolizji z par. 6 instrukcji, a szed ł nawet dalej w kierunku zachowania tajemnicy woj-skowej. Pó ź niej, w czasie mobilizacji sierpniowej 1939 r. w rozkazach o -urucho-mieniu poczty polowej, podawano rów-nie ż numery pocztowe, których nale ż a ło używa ć jako kryptonimów w korespon-dencji zarówno s łu żbowej jak i prywat-nej kierowanej przez poczt ę polową .

Równie ż szef Departamentu Piechoty MSWojsk gen. bryg. Piekarski dokonuj ą c w kwietniu i Czerwcu 1939 r. inspekcji

Stempel poczty polowej nr 184 z 13.IV.1939 r.

oddzia łów piechoty 20 i 30 DP stwierdzi ł m.in., że „szeregowi korzystaj ą cy z pocz-ty •polowej musz ą na •przesy łkach nakleja ć znaczki pocztowe". Uwa ża ł to za rzecz niewł aś ciwą . „Z chwilą uruchomienia poczty polowej przesy łki szeregowych po-winny być wolne od opłat..." I ta sprawa wymaga ła wię c wł a ś ciwego uregulowania.

W rezultacie stwierdzonych uchybie ń i przed łożonych wniosków MPiT okólnikiem nr 11/39 z dnia 20 czerwca 1939 r. dopu ś -ci ło do obrotu poczt Palowych prywatne telegramy zwyk łe i z opłacon ą odpowie-dzią . Okólnik ten regulowa ł sprawę ru-

70


Polska Poczta Polowa 43

chu pocztowego i telegraficznego w pocz-tach po lo wy ch. 28) Stwierdzi ł on, że z dniem 25 czerwca 1939 r. zwalnia si ę od op łaty pocztowej zwyk łe listy i kartki pocztowe, wysy łane przez żoł nierzy za po-ś rednictwem poczt polowych oraz kiero-wane do żoł nierzy pod adresem poczt po-lowych.

Wszystkie inne rodzaje przesy ł ek pocz-towych winny by ć opłacane przez nadaw-ców wed ług obowią zuj ą cych stawek tary-fowych. Przesy ł ki pocztowe adresowane do poczt polowych winny by ć kierowane w •bezpoś rednich wiązankach do urz ędu pocztowego Warszawa 1. Przesy łki pocz-towe zebrane przez poczty polowe z jed-nostek wojskowych i przeznaczone do kraju powinny by ć kierowane przez nie do najbliż szych urz ędów pocztowych. Te natomiast winny je wysy ł a ć do kraju planowymi kursami nocztowymi.

W myś l ogólnika DOPiT winna by ł a zarządzi ć , by urz ą d •pocztowy Warszawa 1 nadchodzą ce do poczt polowych wszyst-kie przesy łki pocztowe gromadzi ł oddziel-nie, a nast ępnie w bezpo ś rednich odsy ł-kach kierowa ł planowymi kursami pocz-towymi do w ł a ś ciwych poczt polowych.

W oparciu o wspomniany okólnik I wi-ceminister spraw wojskowych gen. bryg. Gł uchowski zarz ą dzi ł w dniu 27 czerwca 1939 r. zwolnienie od op łat pocztowych listów i kart zwyk łych w obrocie poczt polowych.

Istniał a wi ę c do tego czasu sytuacja w pewnym sensie nienormalna. Wiado-me jest, że z chwilą uruchomienia poczty polowej wprowadza si ę cenzur ę , a rów-nocze ś nie daje si ę prawo żo łnierzowi do wysy łania i otrzymywania bezp łatnej ko-respondencji. W specyficznych warun-kach częś ciowej mobilizacji marcowej 1939 r. poczty polowe w kilku jednost-kach uruchomiono, cenzur ę wprowadzo-no, ale nie dawano prawa do wysy ł ania bezp łatnej korespondencji przez prawie trzy miesi ą ce.

Wróćmy jednak do numeracji poczt po-lowych powo ł ywanych w 1939 r. W zwi ą -zku z •mobilizacj ą 9 i 23 DP oraz Pomor-skiej 13K Szef Oddz. IV Szt. Gl. pismem L. 1172/mob. z dnia 7 czerwca 1939 r, zwraca ł si ę do dyrektora Biura Wojsko-wego MPiT, by spowodowa ł niezwłoczne wystawienie poczty polowej nr 23 w Brze ś ciu n/Bugiem przez odno śn ą DOPiT z jej pokojowego stanu zaznacza-j ą c, i ż miejsce przeznaczenia sformowa-nej poczty poda dodatkowo. Y')

,$) CAW, CISZ, Biuro Inspekcji t. 314/6. z1) Tam ż e.

W trzy dni po tym, tj. 10 czerwca prze-sył a do dyrektora Biura Wojskowego MPiT, szefa Dep. Dow. Og. i dowódcy OK VIII pismo dotycz ą ce wydania zarz ą -dzenia niezw łocznego przesuni ę cia poczty polowej nr 23 z Brze ś cia n/Bugiem do Koronowa na pn. od Bydgoszczy.

Rozkazem MSWojsk Dep. Dow. Og. L. 983/mob. z 20 lipca 1939 r. zapowiedziano, że „z dniem 22.VII.1939 r. zostanie uru-chomiona w Łodzi poczta polowa nr 88 do dyspozycji Inspektora armii, gen. dyw. Róranola.-" 28) Przyj ąć należy, ż e by ła to poczta polowa armii Ł ód ź .

MSWojsk Dep. Dow. Og. L. 12841inob. z 23 sierpnia 1939 r. zawiadomi ło szefa Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych, że dowódca 10 bryg. kaw. otrzyma ł pocz-tę polową nr 104, dowódca 27 dyw. pie-choty otrzyma ł pocztę ?polową nr 33, do-wódca 13 dyw. piechoty otrzyma ł poczt ę polową nr 46, dowódca Wo ł yó.skie • bryg, kaw, otrzyma ł poczt ę polową nr 28.

Rozkazem Szefa Sztabu G łównego Od-dzia ł u I L. 8065/mob, z dnia 27 sierpnia 1939 r. zarz ądzone zosta ło sformowanie jednostek alarmowych Ministerstwa Poczt i Telegrafów. W tym te ż dniu roz-kazem L. 8054 zarz ądzono sformowanie jednostek br ązowych grupy czwartej (ra-diostacje typu A i poczty polowe).

Wytyczne generalnego inspektora sil zbrojnych dla ministra PiT w sprawie uruchomienia poczt polowych stwierdza-ją ni. in., że:

„W chwili mobilizacji zostan ą uruchomione automatycznie wszystkie jednostki poczt polo-wych (g łówna sortownia, g łówne poczty polowe i poczty polowe) tak w wypadku „Wschód" jak i są wypadku „Zachód".

W wypadku niob. „Wschód" będ ą nieczynne g łówne poczty polowe na zachodnim brzegu Wis ły, w wypadku molo. „Zachód" bę dą nie-czynne g łówne poczty polowe zmobilizowane na wschodnim brzegu Wis ły,

Ponieważ główne poczty polowe nie znaj ą swego przeznaczenia, musi ich •powiadomi ć olch przydziale atwatermistrz danej armii (rozkaz w 0.IV

Stwierdzaj ą one równie ż , że urucho-mienie poczty polowej musi poprzedzi ć rozkaz naczelnego dyrektora poczt polo-wych o przydziale poczt polowych do głównych poczt polowych, który w czasie pokoju winien si ę znajdowa ć w Oddziale IV Szt. G ł. jako depozyt. Rozkazu tego nie uda ło si ę odszuka ć .

Wydaje ‚Się , i ż O sposobie realizacji za-łoż eń mobilizacyjnych s łu żby poczt polo-

CAW, Gabinet Ministra t. 986. zo) Cytowane wytyczne• stanowi ą za łą cznik nr

14 materiałów do planu kwatermistrzowskiego Oddzia łu IV Szt. Gl. .2 1918 z- . CAW, Szt. Gl, Oddz. IV. t. 185

71


fJ- • d A

5",:2 w ł •

1111■11110. ./■1,11111.11■11.

44 Lucjan Teter

twych mog ą powiedzieć obecnie żyj ą cy b. pracownicy poczt polowych z 1939 r. Do-tarcie do nich nie jest proste, gdy ż w za-chowanych aktach nie stwierdzono wy-kazów proponowanej na czas wojny ob-sady personalnej organów kierowniczych i wykonawczych tej s ł użby. By ć może w wyniku dalszej pracy mo ż liwe b ę dzie do-tarcic da jakich ś nowych materia ł ów.

Dzi ś natomiast, w oparciu o rozkazy niektórych dywizji i pu łków z sierpnia i wrze ś nia 1939 r. stwierdzi ć mo ż na nu-meracj ę obs ł uguj ą cych je poczt polo-wych.

Rozkaz tajny dowódcy 17 DP L. da. 2030/kwatitjn. z 27 sierpnia 1939 r. do-tyczył uruchomienia poczty polowej nr 157 i nadania numerów pocztowych od 300 do 331 dla oddzia ł ów i pododdzia ł ów tej dywizji.

Rozkaz dowódcy 18 DP L. dz. 1319/tjn. z 30 sierpnia 1939 r. stwierdza urucho-mienie dla tej dywizji poczty polowej nr 34.

Rozkaz dowódcy grupy gen. Zulaufa L. dz. 2/0p/13/39 z 18 wrze śnia 1939 r. okreś laj ą cy OcieB tej grupy wymienia w punkcie 1 „dowództwo grupy" — pocz-t ę polową nr 162.

Na podstawie dost ępnych dokumentów z sierpnia i wrze ś nia 1939 r. oraz, wyci ą -gów ż karnetów mobilizacyjnych wiel-kich jednostek i stanów liczebnych kwa-ter g ł ównych dla alarmu i mobilizacji powszechnej wymieni ć moż na jeszcze na-stępuj ą ce numery poczt polowych: 190 — Podlaska brygada kawalerii 178 — Nowogrodzka „ sa - Suwalska 81 — Mazowiecka 88 — Wtlefislca

114 — Pomorska 145 — Kresowa 175 — Wielkopolska 42 — 1 dywizja piechoty Legionów 46 — 13 53 — 23 93 — 19

105 — 55 .1

108 — '7 61 — Dowddz'iwo obozu warownego Wilno

66 — ś lą sk.

Wymienione numery poczt polowych, faktycznie istniej ą cych w 1939 r. pokry-waj ą si ę w pe łni z przedstawion ą tabel ą projektowanej w 1937 r. numeracji. Na przyk ł adzie wykazanych 28 poczt z powo-ł aniem się na rozkazy, mo żemy za ł o ż yć aktualno ść tej tabeli w 1939 r. 'Zmieni ły si ę jedynie nazwy brygad kawalerii. Na podstawie rozkazu MSWojsk Dep. Dow. Og. L. 1820. Org. tajn. z 1 kwietnia 1937 roku zniesiono dotychczasowe nazwy i numeracj ę np.: BK Suwa łki otrzyma ł a nazw ę — Suwalska, BK Pozna ń — otrzyma ła nazwę Wielkopolska i odpowiednio

Pocztówka polowa ze sEemplem poczty polowej nr 42 z 9.1X.1939

inne: BK Bydgoszcz — Pomorska, BK Baranoyvdcze — Nowogrodzka, BK Bia-łystok — Podlaska itp.")

Nadmieni ć równie ż ~ada, i ż wymie-niona w wykazie poczta polowa nr 7 otrzyma ła w 1938 r. lub 1939 r. zmian ę na nr 77. Wyposa żenie materia ł owe poczt polowych

Materia ł poczt polowych uj ę ty w zesta-wy obejmowa ł : a) sprz ę t pocztowy, b) przybory kancelaryjno-pocztowe, c) materia ł y kancelaryjna-pi ś mienne, d) pocztowe druki manipulacyjne.

W my ś l obja śnienia do etatu materia ł u poczt polowych z 1936 r. materia ł powyż -szy zostaje dostarczony przez Departa-ment in±encientury DISWojsk, przy czym materia ł specjalny jak datowniki, druki manipulacyjne, sprzę t pocztowy itp. zo-staje zakupiony w Ministerstwie Poczt i Telegrafów.

Ca ły zapas tego materia ł u winien by ć zakupiony i skompletowany w czasie po-koju oraz zdeponowany w odno ś nych jednostkach mobilizuj ą cych.

Umundurowanie, ekwipunek, zapasy żywnoś ci, pieni ądze oraz ś rodki lokomo-cji dla poczt polowych dostarczy ć winny na ogólnych zasadach w ł a ś ciwe departa-menty MSWojsk, bior ą c za podstawę obowią zuj ą ce etaty materia ł owe. 31)

Niżej przedstawiona tabelka nale ż noś ci sprzę tu pocztowego wykazuje jakie przed-mioty (składniki zestawu) i w jakiej ilo-ś ci przewidziane zosta ły dla G ł ównej Sortowni Poczt Polowych, g ł ównej poczty polowej oraz poczty polowej:

39 Dodatek tajny nr 3 z dnia 26.03.1937 r. do Dz• Rosa. poz. 19. CAW, Kolekcja rozkazów, t. 63,

*,) Obja ś nienia do etatu materia łu poczt polo-wych — za ł , nr I do L. 2720,36. 0, IV. Szt, Gl. CAW Szt. Gl. Oddz. IV t. 184.

1. 7

72

1O


131 Polska Poo7rta Polowa 45

L. p, Przedmioty Jednus7.ka miary

B osi! w zestawie dla

Poczty Polowej Gl. sartor.yin

Gl. Poczty Polowej

1. Skr,zynin taburown 4 2 ł 2 rekwizytowa „ 4 2 1

2- SlFr11i7eT kauczukowy pod ł uiny 4 1

4. 1, iecze ć do loku 1

nutowilik 2

ilu list ói..v polec. ..71”. _Stempel 1

7. K—oni-cdny stempel przekazowy. 1 1

8: Plombowf dra 2 1.

Worek 1..slowy sorty T 40o 100 20

10. 30 5

Tabela nale ż noś ci pocztowych druków manipulacyjnych obejmuje 45 pozycji. Wyst ę puj ą tu m.in. ró ż ne wykazy, ksi ę gi, karty, przekazy, nalepki, spisy, plany, rozk łady, sumariusze, dzienniki, adresy pomocnicze, zawiadomienia itp.

Dla orichlaCji podam tylko niektóre pozycje w kolejnoci cyfr dla: G ł ównej Sortowni, g ł ównej poczty polowej i pocz-ty pniowej.

1. Wykaz ładunku pocztoweg0 — sztuk: 4 000, 1 000 i 150

- sztuk: 100

— sztuk: 200

- sztuk: i 5 000

— sztuk: 15

W 1937 r. Dep, Int. MSWojsk zwróci ł si ę do Sztabu G łównego o udzielenie od-pówiedzi w kwestii deponowania mate-ria ł u pocztw•-technicznego dla poczt po-lowych w zwi ą zku z pytaniami i zg ł asza-nymi przez DOK wnioskami.

W odpowiedzi na powyższe Szel Od-dzia ł u IV Szt. G ł . w oparciu o pismo sze-fa Oddzia ł u I L. 817/mob. 37 z dnia 26 lipea 1937 r. udzieli ł 28 lipca następuj ą cej odpowiedzi:

„Przy z ,,YrOiric aktu Peli. 1111. L. 20-11mols. 27 komuinikuje Panu Pidikow.nikowl, ;kc wniosek Dep. Tot. w sprnwle przesuiliccin ,mat. poczt T,Iirlowyvh z jecln(r)gtekS mobiilizuj ących) skowych do urziW)w Pocztowych uwa .kam olicenic za p.rzenwczesoy: u) wobec projektowanego wydania tabel na-

lz,f7.nogici ma I ort lowyrh dln poczt polowych apa r tych na ,nowych 'i-asadnch m ob T1 i 7.:1 Cj i 'poczt pólowych.

b) oraz celem uziiikniecin .powtórnych prze-STM:e ć. mat. aydedzy jeduostlounT mobilizuj ą cymi poczty polowe na podstawie. nowych tabel ha-le .isto:r;ci"Nz).

Nic stwierdzi ł em jednak kiedy I na podstawie jakiego dokumentu sprawa ta zosta ła definitywnie uregulowana.

Jakieś znaczenie b ędzie mial tu fakt, że dowódca 21 Warszawskiego pu ł ku pic-chOty pp ł k dypl. Borkowski przes ł a ł pi-smom L. dz. 31innob. z 20 lutego 1938 r. do szefa Oddzia łu TV Szt. G ł . wykaz sprz ę tu i druków poczt polowych oraz wzory druków.

Wykaz ten obejmowa ł razem 38 pozy-cji, min. pod poz. 12 datowniki — 5 sztuk z tego klasy „a" 2 i klasy „b" 3, stempel „R" — 2; stempel kontrolny — 2 oraz szereg pozycji obejmuj ą cych druki pocz-towe I ki ą zki.

Stwierdzono przy tym, że materia ł poczt polowych w 21 pp by ł po częś ci OO-zostl .óci ą z czasów wojny palsko-ra-dzieckiej, chocia ż prymitywnie „wykona-ny, jednak nadawa ł si ę do u ż ytku, poza drukami „pocztowymi, które by ł y pożół k łe i przestarza łe.9

Przypuszcza ć nale ży, iż był o to zwi ą za-ne z wycofaniem z jednostek wojskowych materia ł u wyposa żenia poczt polowych.

Jednolity typ datowników dla jedno-stek poczt Polowych z napisem „Poczta Polowa nr..." ustalony zosta ł pismem Od-dzia ł u I Sztabu G ł ównego L. dz. 831/mob.1 -/38 z 19 maja 1938 r.

Ustalenie to musia ł o budZi ć jakie ś wą tpliwo ś ci, je śli dyrektor Biura Woj-skowego IV1PiT pp ł k Paciorek zwróci ł si ę . pismeM L. 3331m.ob. z 4 czerwca 1938 - r. do Oddzia ł u I Szt. G ł . z prO śbą o wypo-wiedzenie si ę co do projektu .ujednostaj-nienia datownika dla jednostek poczt po-lowych.

Wypowiadaj ą c się w tej sprawie Od-dzia ł 1V „Szt. G ł . uzna ł za celowe wpro-

CAW, Sztab G łówny, Oddziel IV t. 57 9 CAW, Sztab G łówny, Oddzia ł IV

10. Chor ą giewka szara

10 000 ; 2 000 11. chor ą giewka czerwona

5 000, 1000 37. kartki poczty polowej

1 H(1, 10 000 45. Glówny wykaz opiat

i wypł at pocztowych gotówką

15, 15-


45 Lue.lan Teter

wadzenie jednolitego typu datoWników, gdyż w treści pisma dyrektora Biura Wojsk. MPiT nr BW 977.mob./38 wynika-ło, ż e projekt ten dotyczy ł jedynie poczt polowych.

Pp łk Paciorek zwraca ł si ę do szefa Od-dzia łu IV z pro ś bą o Zmian ę numeru poczty polowej nr 7, gdy ż . posiada ł a ona identyczny numer jak jedna z g łÓwnych poczt polowych.

Wynika ło z tego, ż e MPIT proponuj ą c ustalenie jednolitego typu datownika dla „jednostek poczt polowych" podci ą gnęł o pod to poj ę cie i g łówne poczty polowe, tzn, ż e na datowniku g łównych poczt po-lowych był by napis „Poczta Polowa nr...".

Po uzgodnieniu z Szefent Oddzia łu I Szt. Gl. •Szef Oddz. IV zawiadomi ł., iż piś mo Sztabu Gl. O. T. L. dz. 831/mob. z 19 ‚maja 38 r. dotyczy ł o ujednostajnie-nia typu datownika dla poszczególnych poczt polowych, nie obejmuj ą c tym poj ę -ciem g ł ównych poczt polowych.

Nadmienił przy tym, że wproWadzenie dla. gł ównych poczt pniowych datowni-ków tego samego typu co i dla poczt po-lowych, tj. z jednobrzmi ą cym napisem nie wydawa ł o si ę celowe, gdy ż mogł o by to w czasie wojny wprowadzi ć zamie-szanie.

W zwi ą zku z tym uwa ż a ł , ż,c odpada konieczno ść przeprowadzenia zmian w numeracji poczty polowej nr 7.

Musia ły istnie ć jakieś inne racje, gdy ż zmieniono numer tej poczty na nr 77.

W 1039 r. dokonano dalszych kilku zmian numeracji poczt polowych. W OdeB jednostek s ł u żb w dziale „S ł u żba poczt polowych" wprowadzono 20 maja 1939 r. nastę puj ą ce poprawki:

pocztę polową nr 24 zmieniono na 86, nr 26 na nr 102 i nr 49 na 59.P-oprawki te dotyczy ły również zmiany terminu i miejsca mobilizacji, a wi ęc zamiast na 6 dzień , skracano termin gotowo ś ci na 3 i 4-ty - dzień , okre ś laj ą c przy tym urz ą d pocztowy jako jednostk ę mobilizuj ą cą .

Z dostę pnych mi akt wynika, że Szef Biura Wojskowego MPiT rozes ł a ł 12 lip-ca 1939 r. organizacj ę S ł u żby poczt polo-wych i s łużby teletechnicznej na stopie wojennej.

Nadmieni ł przy tym, i ż wojenne nale ż -noś ci materia łowe zostan ą przes ł ane do-datkowo po wyd r uko n i u. -ś ).

NiniejsZe rozwa żania nie daj ą oczywi-ś cie odpowiedzi na interesuj ą ce filateli-stów zagadnienia odnosz ące si ę d-o dzie-jów polskiej poczty polowej. Brak da-nych ź ród łowych w pewnym stopniu

9 C.KW. Szt. Gl. Oddzia ł T, Wydz, Ob. t. 113.

uzupe ł ni ć mogą uwagi by ł ych pracowni-ków tej s ł użby; a posiadaj ą cy ca ł ostki i ostemplowania mog ą si ę przyczyni ć do skompletowania typów datowników sto-sowanych w 1939 r.

Wychodz ą c z za ł o żenia, iZ dzieje s ł u żby poczt polowych Wojska Polskiego z lat 1918--1921 i 1939 są ma ł o znane szerszym kr ęgom filatelistów !polskich pragn ął em w niniejszym opracoWaniu da ć zarys hi-storyczny • organizacji i dzia łalności tej S ł u żby.

W opracowaniu tym, opartym na za-chowanych materia ł ach archiwalnych, ilustrowanym odbitkami fotograficznymi oraz ca ł ostkami i ostemplowaniami poczt Polowych nie mog ł em da ć wyezerpuj ą .ce-go opisu poruszanego problemu. Pierw-szy wariant opracowania musia ł em skró-cić znacznie, aby zmie ś ci ć si ę w ramach ustalonego limitu obj ę to ś ci.

Niektóre zagadnienia wypad ło pomin ąć zupe łnie, niektóre poda ć w wielkim skró-cie, inne za ś w miar ę zachowanych Ma-teria łów ź ród łowych. potraktowa ć sze-rzej.

Wiadome jest, że organizacja poczty polowej w armiach zaborczych, a g ł ów-nie austriacka-wę gierskiej i rosyjskiej Oraz organizacja i dzia łalność poczty po-lowej Legionów Polskich i 1-go Polskiego Korpusu w Rosji stanowi ł y ż ródto do-ś wiadczeń w pracy poczty polowej Woj-ska Polskiego w latach 1918-1921. Wypa-da ło by da ć krótką charakterystyk ę orga-nizacji i zasad dzia ł ania tych poczt a tak-że zilustrowa ć odbitkami stempli i ca-ł ostek. Nie uczyni łem tego ś wiadomie, by nie wybiega ć poza ramy tematu. Ma to oczywi ś cie stron ę dodatnią i ujemn ą , Dodatni ą — wi ęcej miejsca można by ł o po ś wieci ć na opisowo-historyczne uj ę cie podjete.go tematu, ujemn ą — bo nic daje się skali porównania organizacji i wzorów zaczerpni ę tych z poczt polowych i etapo-wych armii zaborczych, Legionów, Kor-pusu Wschodniego, czy te ż Armii gen. Iranem i nie uwypukła si ę twórczego i oryginalnego rozwi ą zywania spraw organizacyjnych czy te ż technicznych.

Wychodzi ł em jednak z za łoż enia, ż e dla zainteresowanych dost ępne są prace: Poczty wojskowe na ziemiach polskich w latach 1914-1921 Kowarzyka. Polskie Poczty polowe w łatach 1914-1918 Pia-sko-wskiego, czy Poczta polowa w Legio-nach Zygmuntowicza.

Intencj ą moj ą jest przedstawi ć w pracy niniejszej wyniki swych poszukiwa ń , pa.-móc zbieraczom i badaczom usystematy-zowa ć zbiory i wiadomo ś ci dotycz ą ce tej interesuj ą cej a zarazem ma ł o znanej dZiedziny.

90

12


WI.VMFLUE,G-.3-14-si iiii4e1.1112741' 9,X462.131171

.1•1 ,...!

>75. ,

,••

tv

-1,4K 111 -191, 9' T. M4-.1

, `7̀ J ,97144'11 4,, .nrs 1rta, ,

r;

'

urnmerir,_.0oR.ap 04- Mxorlyr. £,..1,14,"11F217- bfflen2,111A caJG :moa

LAWA«.

S'?

/77-

el:I

"";f ;T:. Irtlf t..1.

• xl. O

ł..nr-41,a ł fru,

• • 14 atlxPat

" tIF 31

ar

Witlfm0..ko ł J'r rJ

n i kmx

4,4

• , •

•

- •••,• •

.; Y:4 .1,..!•••,,,

4.-m- picil <1,, ' - ."', .--: , ;',...V, ,4,.-4 1.1<sti ...nyial, "it, . ,, z 1 .......... r„,,,, ,,,,.....

■ ^. ru24.'f': - ...1,,, ...1. ......,,aag. ....n , r ......, .w,.J1-1-1,,V , •

:••«113■ 7•73*, P,dar: ,11711i .4 . 1144 ge,7., -,..., ,..,/,.., .04 ..: .,.,..;ę kLA .,, 4.41,-1.1.". .J.k.71.»4.

.0449 g1akcao .%,......7, p••,■ix■ .:71.. LigCt, po--..• '

.,..,.,',", <4 1,1,'4 ,,..r.k, 1 ,,r ;,:,,,-..V t4,4k.F•41 .c..4,11.,;,....m*s.;. c: Si..x.y . pm,sel xtrim i.';.. ,-...i.low,-• • .4nii7 ii ,r4iiti* '. rafii ta,:r1.-iiiar „...„,d.,,,. ,,,,,wy.,. ,, -•:, t . tr.inev jar:.

.d.,.r.,,,, t..1.4,0-.v, ,. ,,C,1143%,■• ',.G ,,,t .,..,,,...., , 7.-..7. rxitlit 141 41,..1...., -.^.1.... 1..,'4,2 }ii4 ,1•4. i4:1II•iii 'W

, . ',3 1,1-ira.1..J.,1k14.1.• 04..1 ,..,, ,,,,14, d:441. -., d,./.kiiii. twefl■illoilo 1,494/wi,t,,,kito :4,.1.,, , :::)-..i.r.4 .1.i:es :4. %;',.;4°.,-?:,.,■=''...,' .4.: ''-' ' ' ' '"”" 'ł r,'""",:f.l.',..Z,'''''" ■ ,...- -,- ,,',,",.. ,,,,.'S ••',,

'' '' .: ,•iL19 : , • , ,,b7.....,

P 7 c(

Poczt t.) Pol ■.) .tva 47

isr.r..4•••••,44mn.441~441TOIN

,ffiRMV12

t11,3,

nth g,s2.624 nr ad - 44,11144i.nin.

: „T

ut,~

ZjapoWiecI Ż uruchomienia pocz ły pniowej nr a6

Zawiadomienie o przydzieleniu poczt polowych nr nr 50, 74, 17U i 164

ZaWiacloni:enie n przydzieleniu pot..z1 polowych nr url8. 33, ■ 1U i 1.[14

Rozle az o uruchomieniu poczty polowej nr 34 i jej regula min

13


- 4t.

G sr ~44,

5:ziuba J9QCZ polow,Kh _ • . - • . ,

48

LueliM 'ret«

9-2

14


g

‚42/4~ £4t 't

(ław?

, 1/44flui-4t,„t4-4. 1,1 ,

g1,1 1•0 "f/J,

,r‚ q -1(--Ł■f-4 tł !' gl f-V? 1" 1 111-0/

114d

•

15" 4' /1( id," i I:ty Ar «k ił ik ‚, ł

ł • v-, fd..4ty d o > ,L7 ,0-94,--L-Lc &Li; ot ,5(0

tleNit.14(e rp A/i? re iLei(* Arfy vslr

1.40 vir~redcf.,,,, . &itr

/oi-1,4_. .9. 12. .e p „ ć 'o. d. e. ,57f7)

-ą 5,5( •-/' Aif7p1-4~k,

et-r÷ 47-g?",1-4 .44

IGC^ ALt3trd-lw-c I e ceQ e '41 ?LO-t' ,

),--/P -7, "Ue el(d? 14-11-44. yłej-ectay oety:

I , • Y rt-I O i r itGr€-"E-r 57

‚7y.41—, 4raff . 2 'e ›Ir '5 te-c Te_

roL4fie k Y -Etif~- r'',4-t

td_y -i'zi ‚ l_4tf..« .erzyigy 0-1.1'4 5

Ątu« ki( vip f`, viter

eło

.Q1 fe,

4•21

14.4.£`4z. ty-&-f ą-‚,/..Lo Ł , P / 11 ,J_Kst

14-1.~ 1e-t..L(r.; 14.1-44Lifil 1,9,7`1C-e4, 2.4 ,1k,_, .4e


.4t,,,j4 •

4diur_k: 47 Ar_e_g__49 kot-po. j'

1(4#, 14f.«._xx l()Lżl i~ 4-1aLt: g—Wel- t, f « .~ .kri t iii i i (5, • el 0 11-4

~1 G ✓' o v t.--uuLy

II

%t e tik-0-16. I (

Ć 4 3« 1‹) ,

t L-LC i ś LC ó r 4dL«_/-‹ ce ł ix_c 'e d p-c-e-t 0,„/____

tUl , 1(4 to kd zb? S-42_,;# '11YLłlif 4f07/0-le>4 ti4J It~

cijłuc_f PlipP-rea-7 0---4k. 4L(‚'IW

dryii-g--~ »-a_it ~fe_e_A,

'4hr-0-#11.444_ vi 0- i kr,-; k-oł&fibt-oty , (

4-ŻY 1U-4-4--eftLi4j-fY Of 4 417§Zor,

14.flo-ze_że.eic łp 14,..‚,7 e f-ot,r -i-e-tx d'oi.064-f 114

. /3.e „3. , ,z6:,/,,Ła

5rim-•_«,»Joi;

tLvt., 4 2?,~5-0A_(/ ta //,;4i_,5_•_t „6,L.0,0•

P t%,--ece5ittoiv; \-/aut'

V '17 tILL duLtAZ_ /9-17

Vo-kvaJLo7 r 0-ii :p-oi-f9.0-4 ef ett-q-ct4-5,

77 tł« rojp.4-45,ii> 7«

`«.-e u-C t wf WAL * 10.4144--ti. 11-5-a-r&L

1-&-tt

`

dp'cu t !tuż ' tui-p-Ik

ą

"troi

13


/4141.-Le

1.11)-d' ć

r , 3 I.

e V it:« "4,1' ( r /71 S-44_

4c.€ o,9‚. 4_4 _r_49 ~. ". 6ittą 5,--t-A~ ,M-4,-/O I

41A-4,Pf 4.? Ł s 4t<9 uir; „ 1 //('

4/ttż tu,u) IAL‹: l',f ąe f d o ✓ *V-Yzi:4,1

g h aL4t/L4t.,- y 4

v-104 Iti~ do oituutti_ew a '`'s ,,P.W.Z.C4 t

17 /1 ILd 6,-Ł j1 ?‹ U „E v" Ł

tłut_ey-€44 de's, - tte5 c.re,pa

"gry eifux.r`g, sow, .~-55.! ,ł 4y, P-ea

.4‚:6, /t/' i` oztez,Lef6e2._

clef ULA p./ ›ift-x> b(5- e«-~i

Wlico 0-ł -/ ice-c;t- ke_1:ża e )--e-gr-k Ł.4

pt-1-1 1L7 tct_ja 51-1

do124.'

1:eż 44+ Y (" tt"—r/5-- -4 1- Ą ;

mir -e-,nr e c..Lo•- v~Q_..£41.44 t' - .5

Y 1,4 6łzt, ep y tu' r (11€

1;-‹` 6A-.4t it

.4.)L.k.4 1 ./ 6709v« złć zi d „, fe.f.<_ 4,0(ą /1,4«

4. r-

1 9 `‚^


z iii-4)riw J ct kre7 )5112# % fl-". Ł i

47 t, Q_Jr-Jeg_

/9 a k: ( - 4 .(34,te-N; c4e y`/C` I (th

/(410-6t" ''kzr 4Ą r § 141, rr- 7

itc"; 9i"-rocry Wc---4 9

l uritteŃ~ ~a 4 • 'dr 1--'1 c a-xi łą

i4Jtir 1 ,

tAff-11]i € p 41..~ e 5,--6twii. -c

p-fo-v--

Q } Jr / to-LI(4-0-rtą ff 4 i/ Yid-• (x-4 1 g- (14 eZys,„,.

e--t-CL4 j)-1, Y-1(ftk t 47\.

1+2 46.1 9"r›,14 luk /5-&-ft-44

Zei e. ł Pf

Ł-,(74- [--05`<a /0 7e.

/4~--C £4,/ 4 ,?‚ trą 'fl-‚g O-C ).'ł Ok0-4. fer r

5P-~C (er Ć •Q 1,'0 #1? U-G tte-C. r ,.42-./e,Z..Ą_%«;

c‚o ie?_0 c16...e)2 -r-Le-eic,i-cy e e fk_

ż 5 Zind~ o.4 "Ft-,• r u.

Airdtipet.,f(L47

.4/6-Łu_i« tc-ef / do lt7; "(Li)?

iktt . 4/4 . JAk tr ę ""i4 o fią_t_4_4

1

pLateil-10

"45 x ż lit.0_,(„4:4.4_. 14,1p-0-4 AV2 07.-<.7titt

4( 1 5?-19 ›t CŁ-u-4 lite« • tik, i i•-t Le-t-f

iii iLer-ar sć_A: s ł 9 1 .2-20-c-i—e—r

4

20


3° e t LLt"." (' C,- z`e-p-

y tk-1-1 P--4-0 10--irkikj e1--r se_wt e.-r-d--

"S; P 0-1-0 2 'e-ŁA--c eL 6r-g 4I (SrŁ)

i e d 41-0-r--4 fi-g` ri o-~

1( ̀,9 91 . _4,4,

rtv- gye

o 4_ d rki

tir 'ż s o2.9/

I. 3 f. 4,-e j.« i k f_ i_ .1. &E!, p- d_ k.- 7-

1--AVY-71I-e-c- / 'cu, ' 914

41.1-1` *44`,..t`st~ g o Ił 74~ ł ł -)y-ż •ł ł -,-,--z•—sr •÷Ąż.

7- 0 ' IL49-4-7 cc. "-ŁAM z< 4-44 1e-4,--e-4

r. "0 Ici y?"' 'kE

"-ey7 ‚,"4-6-«, 2: 0- Aż - v■-; . ' ł

44( er -r-1 147, ł Ł4-4/

do-c.

wi e 4‚,9', e ło rrz

4- s‹,(-116-W_,Ł 11-1 e-cć 4-‹-t ł -O-t

sAILL,:c-£ ć ? 4

77reft cy? -

2


4/0 A.-;# l 6-e'd1-4,_4_5

Lo /31

7. 17 A7y-ei4 łź zw-44 ,,_42 Ali/-1 ..£17e-p!"-.

O VI:tue . Pel lży 49_ 1!") , AK 0'7) ,

yrs Sr Li_c4.( k .€4.,d °to 4--ri---a-‚1 • x/P-4-4.

9/ -1 ci- 47 Ar oi 417.41_ tfu-ct~

.11,11 tc.f , 11)et-łł_. Pud I i~

hWe t SGi /44-1 Y ithr) -A.#

ti • .4s1

"A7vti~vc-cr_.4_: A r ,-,r)177

/10•114~ ki_ t

łłż 5-7'0

r )111 .1111-7- 7- ■E..:,Ly i "-r k-i--€---t-4ą 5. )10-44

ALŻ-44_,{kL72e 41 1Ą v e'tt,1-&-/-e~ 1:7 ,-%4N

Vż -e-re 10-19 17 Ać .

%o ' I "t—e` 43,77

ż 4/e si/PA~ 1,u.

'e (41-1414) t4 514-14:b )f--« •

71,1.# `$7 k& y "~-4710fr

41/Wy lyi4. 1--,574 97 »Y-,":11-‹

"1-4L-0,-3 4 9.41--"f 1,4 /1113-11-Ifłg41,0-47 te- kg, 42__-

f 47.14_,t le_

01-0---"fot 4*÷ tey AL0-2(--e- 2 62-ce ,etAL

22


0 4,-i.o.t(i f. 4 9 . .57. ł " • .:;%. 4-1.« x/

9% ;f I — ł a9 A il 0_-,--c-, • 44*-A-e li--6c 7,/-74

O 110-e 7 2-1« a-ef € . 06 7-e-c. 4 /

J34 i I ż A it-ei-& 4r-ir? i ' 4‚ 0.-~- 4s

W-c'e 7:1-.4 , ' p-r-4.4..0 si_£_£.( k r4l . ~-e-e4-----A--- i.

)>--) -)-4 e 14,4 AL ti 4 4t-r-4 `c /

1 7' 14- Cl ŁAL-e 4c t ‚ dt V (b.--7---ą-j-g, 4;--1---"- 44--141 pl-i 7"/ C,r-r--1 — -c,

g-44 ( i e V r "2 9' I 9 97 0-€4.--e-c--t._ (4-ir e .t \ -w-i & /

a, altd1-Jair, >ą łść lyy1:1,-7 r v/-4-4-0-",

43, 4 Z `47 4- d'"?

aga-i >41C ?<e GG

Pil te-f2

4/11,10,6 4‚ . 44~.4.k e_ 14t-tV 4. f ›- 714,2

,13eL4 r

'›~

i $'4 Y2111 €101---elL7 €,169

il",y0-,44297-0,_ 71-0L,Lw if.e.t ge fi-e t Q-11--&-"_

Ń O -"- if--(--c- 4 ; 4- j 0--4" GE-t P- 4---<-- #fit) Fr i* ram`

6-7 k - f

>1 11%"2 .....‹.- e t 9,..7 ig . p gl- r ' / ■t ~I ' ,,41«-,,,--4_,e_

11--1 e._ key •...e k 4r—e .---e.-€-ĄL .£:eelr__,e7 « .,,,,,, )6--, ,/, k, I r 4_

4 , /__dt„, ; .44.41.4u u . hi_45, 4

‚TJ ,4(.4.‚ią e? e j.0 V iro-Lill -/-Lit,f-L "P sz€,-,E

r k 't•

I<

23


v140 lic at-, a )--a_e.

• ,414(4,

1;7 g .1. '•-■e? ł --4/ /13---"-zWe. O >le-Ał 1/#0-0-7A4:4&

/Pt t ai-o-i5t,(4_~" kiep? c j,/, 't, ve~,

isł7 g 912.4-e e,-.‚ /0. ‚,

o iPp ł ✓/x(Ź ds łą_('€),--./),,,

/7 7,,f-ptiry 47ą kcLe

14;itrl r2 19f )f J7 ,

at /"?..

4 - ta-c-4 14 , 1,-(9

wr' e y gui' „ 44-6 /0 «.(0-r 01 e. /...k.tx-t

iM t u f f . 6,6Lztir .) atg 2-4y 44,

kLy L/Ń f-6,,A,r,"0 <1. c14- itr łł .r.ce

4-7 ;.;:c..7 Ł ive 1//t/tt,de-cie_.; ,” I 0- l■P •it

144 6etie

47/^ " Ił; ć f cli c d'c'-rfaero cle:9 pt- r 4.".

b-t( / 4,1 - "47

eż tt>

0-łVat,•-ę "..40 tr:b L9-0

' śstil

d ./1-"" ty-t§«....•__5.-

sitc.L .Ą Jor ą 76L,1„-Ge e-444.4.

2- A.L.0-1( 4

)(>7 V-W« ime.--•2 e- A ,--"~-,£.7e

Ajoi-4_ liv-, oir)e Av -i" '42.010


.r.

€‹ y 7()-i, p14-6-1-4.-€4 /PkiA/0 4, zc.e_ W 4 1 7

0-e-'4.> ` 47—,,,yy.

l' 4_,Ł vbristi .9 J-<-- A G

4'. ,- 4 4 a - (J-i-5 E cił I le 5 44_« ihy:•/Vii, ł • ✓ £40-774.4_,

Ł AP 41-011)-ci-7, 17.49-1( 11? 8---#7 1( e-e

aec ć of.e<_ z' e reLc.,,. Z9 k

;to -ra.A.£ riltL-g-eL ,9 rtl/07 -

11-",%ce-f-NIL-Nr-,;2. ( dłere jA9.71-; 1-7 g.*-149

Arzt e 6,,,r7 ` )lw e' 1(441r> I

_.-~"t le? u Q t 7,7-?-71):*-4"0-4 "

e riki2c_ .;■ ;,_,7. /.5-20 6,-5° sł-4A?

.c«1 .!ttL( g wi-4-4..e

t- t (.4. #4 1e if4

t-Q_ 4_ I r-4 dLe...r -4_ 4'7 470-f 1-(-15L-■

YV Sk:(' ł j:‹9 >2!) tVet f 71e I`NO- A2--&-4--•z

1 g4.47

A 11,5". o-4 . IY,,t2-) or c FĆ4-- 'iĄ? ?f Y4 -01(

1-d-ć: 4_ ye`el-itt . ł ć C9 ł "'IWĄ ' STIS2 Z i ,,2xect.

)31 ja-t:IY9-it4 h d 4it;c__ /3. tw d ft

sr 4.7, /eg, ddd— i'■‚f4 « k i •

2 3- 2r. R J ‚. d a-IV-`4*--,) ,t e .54, Zćc-e-

/0 0--1-44--c',--2 c 1/1 y p, 7i),-e—e"-~ J ee ade.441-710

V(‚' 176~ <g ł ? co (r-ur

J


`e e-r-., A 11,--4A,r- Vke--,-.9 il-tic. 4.0.4..-f_k,,_:, T_.-~r

d 0-ki`,44,,, , z Ł ..0 d ir ,477 13439-141017 ' , 01,1;

W--#/1-4I 14-£ «../■.,c-4-r-) g 7 y /., 1'o-e £ t - g g bil -7 i t de ts-41—i-43---.;?-. f t ..

14c kit/d rkof.; • 0-7A /4~ ji."6-42,

4/I LIŁ-41-4r_s: /1 11,-"--> tF€1 itec

MT1y1e~ 47k 4,4

#:,f's ,Plfir 0--Ab --7-72-c-ą—ą_t, 1-2-ow

„/ -0_0 /4-• e

Aii---,‚"?-€.4. Ł C e 4-0-4-‹ ,‚k-41,1--4 -

`tej `v

ftr.{. • v" u Ati

Ć1) 11,-i f te,( c ,t 1t

/4,4. "C‚r-02-,-- $1144 k4eit1L-4-1-1-14c

o .!"-• z 'ić.4 Ł 4, 4, drl,

.._ . • , _ „

/II /b 11/ (5 ,--------- Ai le-xt-t c? 4 )- /` 4 A 1.-4 -44_ ____.

-Ć (11--r-bs.,Lt-e_ i 7~-0-17 4ti Ii k e, L i,F__,...,_ e e-e %,~se^

I✓ o ł it ( --ii• 2 .t J t 3 Il.t''e z-,-;-ar - Ac' A1(0 €,-c-<"«, iii;27 P,4"

.LL-4.-ift-i-11:4-,- •-,-*L7e.,..,.‹.._ A 4,:0),--1--c-c. V iii.ce..<_ 7 ./- y -i.„,„....

C' 111 git? ✓k-C 4 bilfir 4z el b‚ te_f

kt tc to 7

b-173' °1‚"V ł cr, y r 1-£1 ei`2 h ą A 2,7

»tity,z( Arif.‹ ! • . I mt, 1-4--4 tio-p-,0,--F:k

i i p r o-4, ,itY2

h,/, e V A--6-‹ k-ifZ '4


Y t;r2Y-177 Nr 4 e Gćx"e• 7,1-e 41~i

pf 21e,c,c,«;-, 4"/ ł pi,e~ 547 4111.4■ ki ‹;

»pe. k 4 iy 7:t.e -- C / "tvji5 "~:.

/J I ``./- 4-1-(4.4. 'cv er • tt=er j'e7

)1/0 (9- 7- &-0 a t • 14-€) 1.di ą 4 r h 6-( '‚.« (-(4. y

47/ espm i 04 M4` -5,

ĄPP15-0--6-410-ef 'fe - ̀E-c ,415=6/.-

Lt i`o' rur N",-,( le 2 )*_.(e_c..-1_

2 ka-:~ik. t4. &-f- t i'7~ k 111-..h-r /1-??4

.../Y) c t y: ,41-f•-?..---91$_-4(.44 1 e_ p /_ 4t 04-7 v-,

e--t

• k ,>1 p £A-ry 7/4

ki re ›ILŁY 2? 3-£9 /xc if_44 '0,-;SL. ,e-4-4 r

N--1:43:9 d_4eij- śtz ło rfil

ri--a-fi t Ł cr 1 ł A o kr 4,.5-2); T-

e Nistif i u Syf '

( u-

k bt: O. (;)",,, (` /0 ?1‹

s r1-e

htir-j/ ,o k e /Iktoivi' iii ti ( )« ou'.4P-(1?_&/` )1'»--e-, 'i.- '

41 14-4- ł ik t 1--y? (t,9_, gl/ e ii , ił-7 --,t,£.4.-‹ t« ),----, 5

kt-iwf4 ',I,A, ł r-• 44_4, iz,r1 , , , gż5,- /2"--n-f-.1- , ł ,

, i, , A 7,, i, 4, ".",,LT" )t eti ,"-ii, i~ ł ,sx„, ,__. ,041::y /›.--.-

61!, ti (


/54,-,L< >, eizse 2- 4-c:ce4łw e e« (,%,,

v J «41~ e 2- 44'14 e ei_x_xk_? 19-. it/ 4,:: Ó. -

•27 >f d,-(-t c

71,3~ P-4/-7-I Ą t-7- ZGru-r-uf_

1C-iv-e-4( r7, i 4.o_if tt, t , V?t, qr / r Ll~

1}Ź e. ( AP d .57~ 1_~.4E.,«. brr-z :Z1-

‚bał ot-cą (e,"1,-.0' b 49 j 47 \‚‚A

ł er a--4-7 ‚ - 4 4 i f

)145.JY , Ł-4(?-t (e-41 4-1L-- 4traii--,4-1-11 r ei° ✓ót-t et - ,

-ś'

vą --(<- k 4 t, I p/ kr-t-t,'",•--, (.! lo-t-44~ e

i kf ltAt-A-•-4 141-tt r 1-7 ■157 ix--I4-"~ gt-f r

ie.,* e U-1th ( 0,0-4-4( e vi 14-&-ą t e A i lit e-i g ,i4-4- `;t'*


ZMIKROFILMOWANE DNIA - pism.co.ukpism.co.uk/B/BI4d.pdf · ty polowej nadawcy, w przypadku wł adz...

Documents

Transcript of ZMIKROFILMOWANE DNIA - pism.co.ukpism.co.uk/B/BI4d.pdf · ty polowej nadawcy, w przypadku wł adz...