Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego...

31
Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój Ministerstwo Edukacji Narodowej Kwiecień 2013 r.

Transcript of Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego...

Page 1: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój

Ministerstwo Edukacji Narodowej

Kwiecień 2013 r.

Page 2: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Docelowy model edukacji

Edukacja przedszkolna – wiek 3-5 lat

Wiek 3 i 4 lata – prawo do wychowania przedszkolnego

Wiek 5 lat – obowiązek rocznego wychowania przedszkolnego

Edukacja szkolna – wiek 6 lat2

Page 3: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Kiedy do przedszkola?

Od 1 września 2011 r. – obowiązek 1-rocznego

przygotowania przedszkolnego dla 5-latków

Projekt ustawy „przedszkolnej” wprowadza

prawo do wychowania przedszkolnego:

– dla dzieci 4-letnich

– dla dzieci 3-letnich3

Page 4: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Kiedy do szkoły?

1 września 2013 r.

jeszcze rodzice zdecydują o zapisaniu

dziecka 6-letniego do szkoły lub

pozostawieniu go na drugi rok

w rocznym przygotowaniu przedszkolnym

1 września 2014 r.

każdy 6-latek zostanie objęty obowiązkiem

szkolnym4

Page 5: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Edukacja przedszkolna 2007 i 2012

Porównanie długości edukacji przedszkolnej w latach 2007 i 2012

5

42%

3%

15%

32%

14%

19%

29%46%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

3 lata

4 lata

5 lat

6 lat

2007 r. 2012 r.

Page 6: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Finansowanie szkół podstawowych

6

Od 2009 r. do gmin trafiło 1,9 mld zł z budżetu państwa oraz 631,5 mln zł ze środków unijnych na realizację projektów

wspierających nauczanie w najmłodszych klasach szkoły podstawowej

1.Część oświatowa subwencji ogólnej naliczana dla uczniów sześcioletnich

1,448 mld zł dla 184 tysięcy uczniów, którzy w latach 2009-2012 rozpoczęli edukację w szkole w wieku 6 lat

2.Remonty bieżące szkół podstawowych

157 mln zł w latach 2009-2012

3.Wyposażenie nowych sallekcyjnych i sal gimnastycznych

49 mln zł

4.Program rządowy„Radosna szkoła”

244 mln zł na 2024 place zabaw i wyposażenie 11 773 szkół podstawowych w wewnętrzne sale zabaw

Page 7: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Dobre przygotowanie nauczycieli

7

1. Wszyscy pracujący w klasach I – III nauczyciele

muszą posiadać kwalifikacje odpowiednie do pracy

z dzieckiem młodszym.

2. Nauczyciele z 80% szkół podstawowych uczestniczyli

lub uczestniczą w programie realizowanym w ramach projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”.

Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów.

Z 600 mln zł do szkół podstawowych trafiło

już ponad 437 mln zł

Nauczyciele pracujący w szkołach posiadają kwalifikacje do pracy z małymi dziećmi

Page 8: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Dobre przygotowanie szkół

8

Kontrole sanitarne potwierdzają przygotowanie szkół do pracy

z młodszym dzieckiem

W kontrolach przeprowadzonych w I półroczu 2012 r. przez Państwową Inspekcję Sanitarną

bardzo dobrą i dobrą ocenę

stanu przygotowania szkoły podstawowej do obniżenia wieku szkolnego otrzymało

93% skontrolowanych szkół

Page 9: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Coraz lepsza opieka świetlicowa

9

Wzrasta liczba etatów nauczycieli zatrudnionych w świetlicach

Od roku 2008/2009 liczba ta

wzrosła o 10%

mimo spadku liczby uczniów o 4,7%

Z badania zleconego przez MEN w ramach projektu unijnego wynika, iż ze świetlicy korzystało

70% uczniów

badanych szkół podstawowych

Page 10: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Krajowe i międzynarodowe badania dowodzą, że wcześniejsza edukacja to:

1. lepsze wyniki nauczania

2. lepszy rozwój kompetencji społecznychi umiejętności uczenia się

3. wyrównywanie szans edukacyjnych

4. większe staranie szkoły o wzrost poczuciabezpieczeństwa rodzica oraz dziecka w szkole

Edukacja najmłodszych w badaniach

10

Page 11: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badania PIRLS & TIMSS 2011

Średni wynik dziecka a czas edukacji w przedszkolu

507

498

479

457

519513

493

475

450

460

470

480

490

500

510

520

530

540 TIMSS (matematyka) PIRLS (czytanie)

min. 3 lata 1 – 3 lat maks. 1 rok nie uczęszczało11

Page 12: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badania PIRLS & TIMSS 2011

4 45

6 6 6 6 6 6 6 6 67 7 7

6 65

4 4 4 4 4 4 4 4 43

4 4

0123456789

1011 wiek rozpoczęcia nauki w szkole lata nauki w szkole

6

Wiek rozpoczynania edukacji i lata nauki w szkolea umiejętności uczniów (wybrane kraje)

12

Page 13: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badania PIRLS & TIMSS 2011

„Im wcześniej dzieci rozpoczną obowiązkową edukację

szkolną, tym szybciej i lepiej będą się rozwijały.”

Źródło: Rekomendacje dla polityki edukacyjnej: Droga edukacyjna

sześciolatków – szkoła czy przedszkole?, oprac. zbiorowe, IBE, 2011

Najlepsze wyniki w nauczaniu osiągają 10-latki z krajów, w których edukacja szkolna rozpoczyna się w wieku 6 lat.

Polscy uczniowie w wieku 10 lat, mając za sobą 3 lata edukacji szkolnej, wypadają średnio słabiej niż ich rówieśnicy z innych krajów, mający za sobą 4 lata nauki.

Umiejętności matematyczne – 34. miejsce wśród 50 krajów

Umiejętności przyrodnicze – 29. miejsce wśród 50 krajów

Czytanie – 28. miejsce wśród 45 krajówŹródło: Badania PIRLS i TIMSS 2011 13

Page 14: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie OBUT, IBE, 2012

Po trzech latach nauki w szkole 6-latki osiągają wyniki niekiedy nawet lepsze niż 7-latki

1717,5

1818,5

1919,5

2020,5

219 lat

10 lat

JĘZYK POLSKI – średni wynik w teście w zależności od wieku i miesiąca urodzin

14

Page 15: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie OBUT, IBE, 2012

Po trzech latach nauki w szkole 6-latki osiągają wyniki niekiedy nawet lepsze niż 7-latki

10,5

11

11,5

12

12,5

139 lat

10 lat

MATEMATYKA – średni wynik w teście w zależności od wieku i miesiąca urodzin

15

Page 16: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie TUNSS, IBE, 2012

16

Średni wynik dziecka sześcioletniego w testach umiejętności

liczb

a zd

ob

ytyc

h p

un

któ

w

80

85

90

95

100

105

uczęszcza do "zerówki"w przedszkolu

uczęszcza do "zerówki"w szkole

uczęszcza do I klasyszkoły podstawowej

matematyka pisanie czytanie

Page 17: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie TUNSS, IBE, 2012

10

1. Wszyscy pracujący w klasach I – III nauczyciele

muszą posiadać kwalifikacje odpowiednie do pracy z dzieckiem młodszym.

2. Nauczyciele z 80% szkół podstawowych uczestniczyli lub uczestniczą w programie realizowanym w ramach

projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”.

Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600 mln zł do szkół podstawowych trafiło już

ponad 437 mln zł.

Nauczyciele pracujący w szkołach posiadają kwalifikacje do pracy z młodszym dzieckiem

66

214 7 20

10

20

30

40

50

60

70

jeden dwa trzy lubwięcej

nie oferujeposiłków

nie wiempro

cen

t o

dp

ow

ied

ziLiczba posiłków oferowanych w szkole (odp. rodziców)

17

Wniosek: 91 % szkół w Polsce oferuje dzieciom co najmniej jeden posiłek dziennie.

Page 18: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie TUNSS, IBE, 2012

18

Zadowolenie rodziców 6-latków w I kl. z opieki szkolnej nad dziećmi

83

1610

20

40

60

80

100

całkowiciezadowolony

pewnezastrzeżenia

poważnezastrzeżenia

pro

cen

t o

dp

ow

ied

zi

Page 19: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie TUNSS, IBE, 2012

19

Zadowolenie rodziców 6-latków w I kl. z edukacji szkolnej

84

1510

20

40

60

80

100

całkowiciezadowolony

pewnezastrzeżenia

poważnezastrzeżenia

pro

cen

t o

dp

ow

ied

zi

Page 20: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie TUNSS, IBE, 2012

20

Zadowolenie rodziców 6-latków w I kl. z ich nauczycieli

96

40

20

40

60

80

100

zdecydowanie tak /raczej tak

raczej nie /zdecydowanie nie

pro

cen

t o

dp

ow

ied

zi

Page 21: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badanie TUNSS, IBE, 2012

21

Zadowolenie rodziców z decyzji dot. posłania 6-latka do I kl.

89

110

20

40

60

80

100

zdecydowanie tak /raczej tak

raczej nie /zdecydowanie nie

pro

cen

t o

dp

ow

ied

zi

Page 22: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Ocena postaw dziecka wobec szkoły w opinii rodziców

22

CBOS, „Edukacja małych dzieci”, 2011

93%

16%

14%

6%

76%

7%

82%

83%

93%

20%

0% 50% 100%

moje dziecko bardzo chętnie uczestniczy wzajęciach szkolnych

moje dziecko początkowo bardzo chętnieuczestniczyło w zajęciach szkolnych, ale

potem straciło entuzjazm

moje dziecko na ogół nudzi się na lekcjach

moje dziecko czuje się zdominowane przezinne dzieci w klasie

dzieki dobremu podejściu nauczycieli mojedziecko bardzo zachęciło się do chodzenia

do szkoły

TAK

NIE

Odpowiedzi nie sumują się do 100% - pominięto odpowiedzi „nie wiem”.

Page 23: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Zdaniem ekspertów…

Wcześniejsza nauka w szkole nie odbiera dziecku dzieciństwa.

To szansa na wykorzystanie potencjału dziecka i stworzenie mu optymalnych warunków rozwoju.

Dzieci w jednej klasie, niezależnie od wieku, różnią się między sobą poziomem aktualnego rozwoju i kompetencjami, ale:

Kompetencje odpowiednio formowane na etapie wczesnej edukacji mogą stać się podstawą do

samodzielnego rozwiązywania przez dziecko zadań szkolnych.

Źródło: Rekomendacje dla polityki edukacyjnej…, IBE, 201123

Page 24: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Wnioski z badań

Szkoła pozwala szybciej wykształcić umiejętności sprzyjające świadomemu uczeniu się, tj.

� hamowanie reakcji, czyli wykonywanie poleceń bezzbędnego rozpraszania się;

� kontrola własnych emocji, czyli zdolność do podtrzymania koncentracji i kontynuowaniawymaganych działań;

� gotowość do angażowania się w działania ważne w kontekście nadrzędnego celu.

Źródło: Opracowanie „Dziecko sześcioletnie idzie do szkoły”, Zespół Wczesnej Edukacji IBE, 2012

24

Page 25: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Badania PIRLS & TIMSS 2011

Doświadczanie przemocy przez uczniów (odsetek uczniów, którzy nigdy nie doświadczyli przemocy w szkole)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

25

Page 26: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Inne badania krajowe

Z badań przeprowadzonych wśród uczniów na etapie nauczania wczesnoszkolnego w Polsce wynika, że:

83% lubi chodzić do szkoły

81% twierdzi, że w szkole bardzo im się podoba

80% nazwałoby się zdolnym uczniem

Źródło: „Badanie szkolnych uwarunkowań efektywności”, Instytut Badań Edukacyjnych, 2010

26

Page 27: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Zdaniem ekspertów…

„Dziecko poradzi sobie z nową sytuacją, a nawet będzie

czerpało z niej satysfakcję i budowało poczucie

kompetencji, jeśli będzie adekwatnie przygotowane

wcześniej. To w dużej mierze od rodziców zależy,

czy ich dzieci wykształciły kompetencje potrzebne

do nauki w szkole.”

Źródło: Rekomendacje dla polityki edukacyjnej…, IBE, 2011

Stosunek dziecka do szkoły zależy w dużej mierze od:

� informacji, jakie usłyszało o szkole w domu, od rodziców

� tego, co usłyszało w telewizji

� tego, czego bezpośrednio doświadczyło (wizyta w szkole)27

Page 28: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Zdaniem ekspertów…

Rodzice są pierwszymi i najlepszymi nauczycielami swoich

dzieci. Poprzez regularną pracę w domu ze swoim

dzieckiem rodzice mogą wpływać na sukcesy edukacyjne

swoich dzieci.Źródło: Raport „Parents have power”,

Departament ds. Edukacji USA

To od nas dorosłych w dużej mierze zależy,

� czy dziecko polubi szkołę

� czy dziecko będzie chciało się uczyć

28

Page 29: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

www.men.gov.pl/mam6lat

29

Page 30: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w kontekście całego systemu

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ:- Kierunki polityki oświatowej na dany rok- Podstawa programowa- Wymagania stawiane szkołom

Szkoły i placówki

Nadzór pedagogicznyPlacówki wspierania szkół(ODN, PPP, biblioteki ped.)

Wyko

rzystuje

w p

racy

30

Page 31: Zmiany w edukacji najmłodszych szansą na lepszy rozwój · projektu systemowego „Indywidualizacja procesu nauczania…”. Wsparciem zostało objętych 512 tys. uczniów. Z 600

Dziękuję

za uwagę!