Zespół Technologii i Laboratorium · 2015-02-03 · • PN-B-02480:1986 Grunty budowlane....
Transcript of Zespół Technologii i Laboratorium · 2015-02-03 · • PN-B-02480:1986 Grunty budowlane....
Zespół Technologii i Laboratorium
Wytyczne badań podłoża gruntowego dla potrzeb
budowy i modernizacji infrastruktury kolejowej
Warszawa, 28.01.2015
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
2
PODSTAWOWE CELE WDROŻENIA WYTYCZNYCH:
właściwe i racjonalne projektowanie budowa i eksploatowanie obiektów
liniowych, inżynieryjnych oraz towarzyszących infrastrukturze kolejowej,
uniknięcie roszczeń i prac dodatkowych związanych z brakiem
prawidłowego rozpoznania podłoża gruntowego – uniknięcie wstrzymania
inwestycji,
rozpoznanie geologiczne adekwatne do etapu realizacji inwestycji,
uniknięcie nieplanowanych kosztów związanych z wykonaniem badań
uzupełniających,
poprawne oszacowanie kosztów i ryzyka związanego z
projektowaniem oraz budową infrastruktury przez Wykonawcę.
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
3
KLUCZOWA ROLA WYTYCZNYCH
Wytyczne określają zakres rozpoznania i badania podłoża gruntowego pod obiekty
infrastruktury kolejowej na każdym etapie realizacji inwestycji. Ich kluczową rolą jest:
• wybór najkorzystniejszego wariantu trasy – ominięcie obszarów niekorzystnych,
• przyjęcie koncepcji rozwiązań technicznych pozwalających na wstępne oszacowanie kosztów realizacji inwestycji i oceny jej wpływu na środowisko,
Studium wykonalności
• właściwe zaprojektowanie robót ziemnych,
• właściwe zaplanowanie technologii budowy,
• w przypadku modernizacji linii kolejowej, dostarczenie informacji o aktualnym stanie w zakresie podtorza i podłoża obiektów inżynieryjnych,
• zaprojektowanie posadowienia infrastruktury kolejowej,
• wybór najkorzystniejszej metody wzmocnienia podłoża gruntowego,
Projekt budowlany,
Projekt wykonawczy
• kontrola wykopów fundamentowych, zagęszczenia podsypek i zasypek, nośności gruntów podłoża i warstw nasypowych, uziarnienia i zagęszczenia kruszywa,
• ocena przydatności gruntów przeznaczonych do wbudowania,
Realizacja inwestycji
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
4
ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
4. Opracowanie dokumentacji badań
3. Wykonanie polowych i laboratoryjnych badań podłoża gruntowego
2. Ustalenie kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego
1. Wstępne rozpoznanie terenu badań
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
5
1. WSTĘPNE ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
• Dostępne materiały kartograficzne
(mapy geologiczne, hydrogeologiczne),
• Archiwalne dokumentacje geologiczne,
• Archiwalne otwory wiertnicze
(CBDG, CBDH),
• Informacje uzyskane z banków
i rejestrów prowadzonych przez instytucje – baza danych sieć Natura 2000,
baza danych obszarów bezpośredniego zagrożenia powodzią OBZP,
• Zdjęcia lotnicze i wcześniejsza fotointerpretacja.
ANALIZA DANYCH ARCHIWALNYCH
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
6
• określenie odcinków problematycznych, głównie z widocznymi przejawami
procesów geodynamicznych,
1. WSTĘPNE ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Spękania nasypu wskazujące na ryzyko powstania osuwiska
Obecność wody u podstawy nasypu może wskazywać, że podłoże osiada
WIZJA LOKALNA
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
7
1. WSTĘPNE ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
• rejestracja odsłonięć możliwych do wykorzystania w dokumentowaniu,
Naturalne odsłonięcie skał
węglanowych - pustka krasowa (źródło: geoportal.pgi.gov.pl)
Wychodnie skał podłoża – łupki (źródło: medartzasada.blogspot.com)
WIZJA LOKALNA
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
8
1. WSTĘPNE ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
• ocena stopnia zagospodarowania terenu, infrastruktury podziemnej
i naziemnej na potrzeby lokalizacji punktów dokumentacyjnych,
Przepust zlokalizowany w drodze kolejowej (źródło: www.zits.pwr.wroc.pl Zygmunt Burski)
Perony kolejowe (źródło: t_kuznica5_434-infokolej)
WIZJA LOKALNA
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
9
1. WSTĘPNE ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
• w przypadku modernizacji istniejących linii
kolejowych – wstępna inwentaryzacja
przejawów niekorzystnych zjawisk
występujących w podłożu, w szczególności:
deformacji nasypów, występowanie tzw.
wychlapów, spełzywania gruntu ze skarp
wykopów,
Deformacja nasypu świadcząca o osiadaniu podłoża
Wychlapy gruntu (Żródło: eu07.pl/forum/index.php)
WIZJA LOKALNA
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
10
ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
4. Opracowanie dokumentacji badań
3. Wykonanie polowych i laboratoryjnych badań podłoża gruntowego
2. Ustalenie kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego
1. Wstępne rozpoznanie terenu badań
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
11
2. USTALENIE KATEGORII GEOTECHNICZNEJ OBIEKTU
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU,
BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ
z dnia 25 kwietnia 2012 r.
w sprawie ustalenia geotechnicznych warunków
posadawiania obiektów budowlanych
Akt prawny
O kategorii geotechnicznej decyduje:
• stopień skomplikowania warunków gruntowych,
• konstrukcja obiektu budowlanego,
• stopień złożoności oddziaływań,
• stopień zagrożenia życia i mienia awarią konstrukcji,
• wartość zabytkowa lub techniczna obiektu budowlanego,
• możliwość oddziaływania obiektu na środowisko,
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
12
2. USTALENIE KATEGORII GEOTECHNICZNEJ OBIEKTU
Warunki gruntowe w zależności od stopnia skomplikowania
proste złożone skomplikowane
warstwy gruntów jednorodnych
genetycznie i litologicznie,
zalegających poziomo,
nieobejmujących mineralnych
gruntów słabonośnych, gruntów
organicznych i nasypów
niekontrolowanych, przy zwierciadle
wody poniżej projektowanego
poziomu posadowienia oraz braku
występowania niekorzystnych zjawisk
geologicznych
warstwy gruntów niejednorodnych,
nieciągłych, zmiennych genetycznie i
litologicznie, obejmujących
mineralne grunty słabonośne,
grunty organiczne i nasypy
niekontrolowane, przy zwierciadle
wód gruntowych w poziomie
projektowanego posadowienia i
powyżej tego poziomu oraz przy
braku występowania niekorzystnych
zjawisk geologicznych
warstwy gruntów objętych
występowaniem niekorzystnych
zjawisk geologicznych, zwłaszcza
zjawisk i form krasowych,
osuwiskowych, sufozyjnych,
kurzawkowych, glacitektonicznych,
gruntów ekspansywnych i
zapadowych, na obszarach szkód
górniczych, przy możliwych
nieciągłych deformacjach górotworu,
w obszarach dolin i delt rzek oraz
na obszarach morskich
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
13
1. Typ obiektu
2. Stopień złożoności podłoża
Warunki
skomplikowane
Warunki
złożone
Warunki
proste
trzecia kategoria
geotechniczna
trzecia kategoria
geotechniczna
trzecia kategoria
geotechniczna
druga kategoria
geotechniczna
druga kategoria
geotechniczna
trzecia kategoria
geotechniczna
pierwsza kategoria
geotechniczna
druga kategoria
geotechniczna
trzecia kategoria
geotechniczna
niewielkie obiekty budowlane, o statycznie
wyznaczalnym schemacie obliczeniowym
obiekty budowlane, wymagające ilościowej i
jakościowej oceny danych geotechnicznych
nietypowe obiekty budowlane
2. USTALENIE KATEGORII GEOTECHNICZNEJ OBIEKTU
Obiekty infrastruktury kolejowej, projektowane lub modernizowane na obszarach występowania skomplikowanych warunków gruntowych lub zaliczone do infrastruktury krytycznej oraz nowoprojektowane linie kolejowe wchodzące w skład transeuropejskiego systemu kolei dużych prędkości międzynarodowych należy zawsze przyjąć do trzeciej kategorii geotechnicznej.
!
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
14
2. USTALENIE KATEGORII GEOTECHNICZNEJ OBIEKTU
Ustaloną kategorię geotechniczną należy weryfikować na każdym etapie realizacji inwestycji. Może ona ulec zmianie po stwierdzeniu innych od przyjętych w badaniach warunków geotechnicznych.
!
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
15
ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
4. Opracowanie dokumentacji badań
3. Wykonanie polowych i laboratoryjnych badań podłoża gruntowego
2. Ustalenie kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego
1. Wstępne rozpoznanie terenu badań
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
16
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
PLAN BADAŃ POLOWYCH
lokalizacja punktów
badawczych
głębokość badań
określenie metodyki
badawczej
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
17
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Punkty dokumentacyjne należy zaprojektować w zależności od:
• rodzaju inwestycji (modernizacja, budowa linii kolejowej),
• etapu realizacji inwestycji (etap studium, etap projektu budowalnego, etap
realizacji),
• kategorii linii kolejowej (magistralne, pierwszorzędne, drugorzędne,
znaczenia miejscowego, koleje dużych prędkości),
• stopnia skomplikowania warunków gruntowych (warunki proste,
złożone, skomplikowane).
a) Określenie lokalizacji i liczby punktów dokumentacyjnych
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
18
Rozstaw punktów dokumentacyjnych dla drogi kolejowej
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
19
Rozstaw punktów dokumentacyjnych dla drogi kolejowej
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
NASYP
WYKOP
OB1
OB1
OB2
OB2
OB3
OB3
SO1
SO1
Do oceny parametrów geotechnicznych
zaleca się stosowanie węzłów
badawczych złożonych z minimum
jednego wiercenia i jednego sondowania.
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
20
Rozstaw punktów dokumentacyjnych dla obiektów inżynieryjnych
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
21
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
W przypadku stwierdzenia w podłożu drogi kolejowej lub obiektu
inżynieryjnego złożonych lub skomplikowanych warunków gruntowych,
np.: gruntów organicznych, gruntów pęczniejących, w strefach zaburzeń
glacitektonicznych, na terenach objętych procesami osuwiskowymi lub
predysponowanymi do osuwisk, w strefach zboczy dolin rzecznych, na
obszarze dolin rzecznych oraz liczbę punktów dokumentacyjnych należy
zwiększyć oraz uzupełnić je sondowaniami.
a) Określenie lokalizacji i liczby punktów dokumentacyjnych
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
22
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
b) Głębokość rozpoznania podłoża gruntowego
Grunty nasypowe, słabonośne lub organiczne
• W przypadku występowania gruntów nasypowych, słabonośnych lub organicznych, należy je przewiercić do głębokości minimum 2 m poniżej ich spągu
Droga kolejowa
• za ≥ 2 m poniżej projektowanej niwelety
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
23
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
b) Głębokość rozpoznania podłoża gruntowego
Nasypy
• za ≥ 6 m,
• 0,8 h ≤ za < 1,2 h, gdzie h jest wysokością nasypu
Wykopy
• za ≥ 2 m,
• za ≥ 0,4 h, gdzie h jest głębokością wykopu
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
24
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
b) Głębokość rozpoznania podłoża gruntowego
Wykopy wąskoprzestrzenne
• większa z wartości: za ≥ 2m poniżej poziomu dna wykopu, za ≥ 1,5 bAh, gdzie bAh jest szerokością wykopu
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
25
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
b) Głębokość rozpoznania podłoża gruntowego
Budowle o dużej wysokości i konstrukcje inżynierskie – fundament płytowy
• za ≥ 1,5bB m, gdzie bB jest krótszym bokiem konstrukcji
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
26
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
b) Głębokość rozpoznania podłoża gruntowego
Budowle o dużej wysokości i konstrukcje inżynierskie – fundament palowy
• za ≥ 1,0bg,
• za ≥ 0,5 m,
• za ≥ 3,0DF, gdzie bg jest krótszym bokiem prostokąta stanowiącego obwód grupy pali tworzących fundament, w poziomie podstawy pali, DF jest średnicą podstawy pala
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
27
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
b) Głębokość rozpoznania podłoża gruntowego
Małe tunele i komory podziemne
• bAb < za ≥ 2,0bAb m,
gdzie bAb jest szerokością wykopu
Podłoże skalne
• W przypadku występowania podłoża skalnego na proponowanym poziomie posadowienia budowli, to ten poziom zaleca się przyjąć jako za, a w innym przypadku za odnosi się do powierzchni podłoża skalnego.
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
28
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Wiercenia badawcze
• ustalenie następstwa warstw w podłożu, pobranie próbek gruntów i skał do badań laboratoryjnych
Sondowania geotechniczne
• uszczegółowienie rozpoznania podłoża gruntowego w określonych lokalizacjach lub zakresie głębokości
Badania geofizyczne
• wstępnego rozpoznania budowy geologicznej wzdłuż planowanego lub modernizowanego odcinka,
• uszczegółowienia budowy geologicznej wzdłuż projektowanego lub modernizowanego odcinka,
c) Dobór metodyki badawczej – badania polowe
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
29
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Metodę wiercenia należy dostosować do przewidzianych warunków gruntowo-wodnych, rodzaju
gruntu oraz wymaganej klasy jakości próbki.
WIERCENIE BADAWCZE
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
30
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Do oceny parametrów geotechnicznych zaleca się stosowanie węzłów badawczych złożonych
z minimum jednego wiercenia i jednego sondowania.
• W przypadku drugiej i trzeciej kategorii geotechnicznej należy zaprojektować
sondowania w ilości nie mniejszej niż 50 % ogólnej liczby punktów dokumentacyjnych.
• Dla linii modernizowanych należy wykonać w torowisku minimum 1 węzeł badawczy.
Przykłady sondowań geotechnicznych:
- Statystyczna sondo stożkowa CPT,
- Sonda dynamiczna DP,
- Presjometr Menarda PMT,
- Sonda cylindryczna SPT,
- Dylatometr płaski DMT.
OB1
OB2 OB3
SO1
SONDOWANIE GEOTECHNICZNE
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
31
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Stosuje się do:
- wstępnego rozpoznania budowy geologicznej wzdłuż planowanego lub modernizowanego
odcinka, należy je wykonać przed planowaniem wierceń geologicznych, powinny być pomocne
w ustaleniu lokalizacji wierceń,
- uszczegółowienia budowy geologicznej wzdłuż projektowanego lub modernizowanego
odcinka, pomiędzy wykonanymi już wierceniami, lub w obszarze o skomplikowanej budowie
geologicznej,
- określenia niekorzystnych właściwości
podłoża, szczególnie stref uskokowych,
kawern, pustek.
BADANIA GEOFIZYCZNE
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
32
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Próbki gruntu i skał zaleca się pobrać z każdej warstwy gruntu różniącej się
litologią, stanem lub wilgotnością, lecz nie rzadziej niż co 2 m w warunkach
prostych i złożonych oraz 1 m w warunkach skomplikowanych.
Minimalny zakres badań laboratoryjnych do wykonania dla linii kolejowych i kolejowych obiektów inżynieryjnych
BADANIA LABORATORYJNE
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
33
3. WYKONANIE POLOWYCH I LABORATORYJNYCH BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO
Z uwagi na stan przepisów i norm krajowych, jak również dostępnych
materiałów i literatury należy równolegle podawać nazewnictwa i
klasyfikacje gruntów zgodnie z dotychczasową normą
• PN-B-02480:1986 Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i
opis gruntów
oraz
•PN-EN ISO 14688-1 Badania geotechniczne – Oznaczenie i klasyfikacje
gruntów, Część 1: Oznaczenie i opis,
•PN-EN ISO 14688-2 Badania geotechniczne – Oznaczenie i klasyfikacje
gruntów, Część 2: Zasady klasyfikacji
OPIS I KLASYFIKACJA GRUNTÓW I SKAŁ
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
34
ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
4. Opracowanie dokumentacji badań
3. Wykonanie polowych i laboratoryjnych badań podłoża gruntowego
2. Ustalenie kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego
1. Wstępne rozpoznanie terenu badań
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
35
4. OPRACOWANIE DOKUMENTACJI BADAŃ
Forma opracowań, jakie należy sporządzić w ramach
ustalenia geotechnicznych warunków posadowienia
wynika z etapu realizowanej inwestycji oraz
kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego.
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
36
Studium wykonalności
Studium geologiczno-inżynierskie
Projekt budowlany Projekt wykonawczy
I kategoria geotechniczna
opinia geotechniczna
II kategoria geotechniczna
opinia geotechniczna + dokumentacja badań podłoża gruntowego + projekt geotechniczny
III kategoria geotechniczna
opinia geotechniczna + dokumentacja badań podłoża gruntowego + projekt geotechniczny
III kategoria geotechniczna + II
kategoria geotechniczna w warunkach złożonych
DOKUMENTACJA GEOLOGICZNO-INŻYNIERSKA
Realizacja inwestycji Raport geotechniczny
4. OPRACOWANIE DOKUMENTACJI BADAŃ
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
37
4. OPRACOWANIE DOKUMENTACJI BADAŃ
Dokumentacja geologiczno-inżynierska II kategoria geotechniczna (złożone warunki gruntowe), III kategoria geotechniczna
Projekt robót
geologiczny
Decyzja organu
administracji geologicznej
zatwierdzająca PRG
Dokumentacja geologiczno-inżynierska
Decyzja organu
administracji geologicznej
zatwierdzająca DG
Jeśli na potrzeby dokumentacji
geologiczno-inżynierskiej wykonywane są
roboty geologiczne należy dodatkowo
opracować projekt robót geologicznych.
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
38
ROZPOZNANIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO
4. Opracowanie dokumentacji badań
3. Wykonanie polowych i laboratoryjnych badań podłoża gruntowego
2. Ustalenie kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego
1. Wstępne rozpoznanie terenu badań
CRI, Dział Wsparcia Procesów
Zarządca narodowej sieci linii kolejowych
39
IRTL
ZATWIERDZONE
CERTYFIKATEM
JAKOSĆI
Dziękuję za uwagę
CRI, Dział Wsparcia Procesów