autor: Agnieszka Lewandowska,Szkoła Podstawowa w Olsztynie

Zasady pisowniZasady pisownihh i i chch

Literę hh piszemy:

gdy wymienia się ona na gdy wymienia się ona na żż, , gg lub lub zz np.: np.:

drudruhh – dru – drużżynayna

wawahhać się – waać się – waggaa

błabłahhy - błay - błazzenen w rozpoczynającej wyrazy cząstce w rozpoczynającej wyrazy cząstce hipohipo--, np.:, np.:

hipohipoteka, teka, hipohipokrytakryta

Literę chch piszemy:

gdy wymienia się ona na gdy wymienia się ona na sz sz np.:np.:cicichcho – cio – ciszszejejsusuchchy – suy – suszszaaśmieśmiechch - śmie - śmieszsznyny

po po ss np.: np.:schschab, ab, schschody, ody, schschować, ować,

schschudnąćudnąć na końcu wyrazów np.:na końcu wyrazów np.:

memechch, ru, ruchch, w ocza, w oczachch

Zasady pisowni Zasady pisowni óó i i uu

Literę óó piszemy:

w zakończeniach: –w zakończeniach: –ówów, -, -ównaówna, -, -ówkaówka gdy w innych formach tego samego gdy w innych formach tego samego

wyrazu lub wyrazach pokrewnych wyrazu lub wyrazach pokrewnych wymienia się ona na: wymienia się ona na: oo, , ee, , aa np.: np.:

pokpokóój – pokj – pokooje – pokje – pokoojowy – pokjowy – pokooikik

ninióósł – nisł – nieesie – przynisie – przynieeść – wyniść – wynieeśćść

powtpowtóórka – powtrka – powtaarzać – powtarzrzać – powtarzaalnylny

Literę óó piszemy

w formach liczby mnogiej rzeczowników w formach liczby mnogiej rzeczowników rodzaju męskiego np.:rodzaju męskiego np.:

domdomówów, uczni, uczniówów, kilogram, kilogramówów na początku niektórych wyrazów np.:na początku niektórych wyrazów np.:

ósmyósmy, , ósemkaósemka, , ówów, , ówdzieówdzie, , ówczesnyówczesny

WyjątkiWyjątkiskuwka, wsuwka, zasuwkaskuwka, wsuwka, zasuwka

Literę uu piszemy:

na końcu wyrazów, np.:na końcu wyrazów, np.:

bratbratuu, cukr, cukruu, gniew, gniewuu

w zakończeniach czasownikóww zakończeniach czasowników

--ujęuję, -, -ujeszujesz, -, -ujeuje, -, -ujemyujemy, -, -ujecieujecie, , --ująują, -, -ujuj, -, -ujmyujmy, -, -ujcieujcie, ,

np.:gotnp.:gotujęuję, got, gotujeszujesz, got, gotujeuje, got, gotujemyujemy, , gotgotujecieujecie, got, gotująują, got, gotujuj, got, gotujmyujmy, got, gotujcieujcie

Zasady pisowni Zasady pisowni rzrz i i żż

Literę rzrz piszemy:

po spółgłoskach po spółgłoskach pp, , bb, , tt, , dd, , kk, , gg, , chch, , jj, , ww np.: np.:

przprzecinek, ecinek, brzbrzoza, paoza, patrztrzeć, eć, drzdrzewo, ewo, krzkrzew, ew, zzgrzgrzyt, yt, chrzchrzest, spoest, spojrzjrzeć, eć, wrzwrzesieńesień

jeśli wymienia się na jeśli wymienia się na rr np.: np.:

dwodworzrzec – dwoec – dworrcowycowy

kuchakucharzrz – kucha – kucharrskiski

lekalekarzrz - leka - lekarrskiski

Literę rzrz piszemy:

w nazwach zawodów zakończonych na –w nazwach zawodów zakończonych na –arar, , --erzerz np.: np.:

kuchkucharzarz, lek, lekarzarz, piek, piekarzarz, past, pasterzerz, harc, harcerzerz

WyjątkiWyjątkikształt, bukszpan, pszenica, pszczołakształt, bukszpan, pszenica, pszczoła

Literę ż ż piszemy: gdy wyraz wymienia się na: gdy wyraz wymienia się na: gg, , hh, , źź, , dzdz, , ss, , zz np.: np.:

momożżesz – moesz – moggęę

drudrużżyna – druyna – druhh

kakażżę – kaę – kazzaćać

grogrożżę – groę – groźźbaba

pieniąpieniążżek – pieniąek – pieniądzdz

węwężższy - wąszy - wąsskiki po spółgłoskach: po spółgłoskach: rr, , ll, , łł np.: np.:

rrżżysko, lysko, lżżej, łej, łżżećeć

Zasady pisowni cząstki Zasady pisowni cząstki nienie

łącznie i osobnołącznie i osobno

Cząstkę nienie piszemy łącznie

z rzeczownikami np.;z rzeczownikami np.;

nieniezgoda, zgoda, nienieszczęście, szczęście, nienieprzyjaciel, przyjaciel, nienieśmiałośćśmiałość

z przymiotnikami np.:z przymiotnikami np.:

nieniezgodny, zgodny, nieniemiły, miły, nieniekoleżeński, koleżeński, nienieprzyjacielskiprzyjacielski

z przysłówkami, które zostały z przysłówkami, które zostały utworzone od przymiotników np.:utworzone od przymiotników np.:

nieniedobrze, dobrze, nieniezgodnie, zgodnie, nieniedużo, dużo, nieniemałomało

Cząstkę nienie piszemy łącznie

UwagaUwaga

Istnieją czasowniki, które występują tylko cząstką nienie, pisaną razem, np.:nienawidzićnienawidzić, niepokoićniepokoić, niedowidziećniedowidzieć, niecierpliwić sięniecierpliwić się.

UwagaUwaga

Zapamiętaj pisownię wyrazów: niezbyt, nierazniezbyt, nieraz

Cząstkę nienie piszemy osobno

z czasownikami np.:z czasownikami np.:nienie piszę, piszę, nienie czytasz, czytasz, nienie mówi, mówi, nienie rysujecie, rysujecie, nienie idę idę

z przymiotnikami w stopniu wyższym i z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym np.:najwyższym np.:nienie gorszy, gorszy, nienie najgorszy, najgorszy, nienie lepszy, lepszy, nienie najlepszynajlepszy

z przysłówkami w stopniu wyższym i z przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym np.:najwyższym np.:nienie gorzej, gorzej, nienie najgorzej, najgorzej, nienie dalej, dalej, nienie najdalej najdalej

z przysłówkami, które zostały utworzone z przysłówkami, które zostały utworzone od przymiotników:od przymiotników:nienie bardzo, bardzo, nienie dziś, dziś, nienie wczoraj, wczoraj, nienie teraz, teraz, nienie zaraz zaraz

Cząstkę nienie piszemy osobno

Uśmiechnij się – wiesz już Uśmiechnij się – wiesz już bardzo dużobardzo dużo