1

Załącznik nr 2

do Regulaminu konkursów przedmiotowych

dla uczniów gimnazjów woj. małopolskiego

organizowanych w roku szkolnym 2016/2017

Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych na poszczególnych etapach

konkursów wraz z wykazem literatury obowiązującej uczestników

oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

Małopolski Konkurs Języka Polskiego

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

„Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość - te trzy: z nich zaś największa jest miłość”

Etap szkolny: WIARA

„Wiara jest wtedy, kiedy ktoś zobaczy Listek na wodzie albo kroplę rosy

I wie, że one są – bo są konieczne”

Etap rejonowy: NADZIEJA „ Wejść tam nie można. Ale jest na pewno”

Etap wojewódzki: MIŁOŚĆ „A kto tak patrzy, choć sam o tym nie wie,

Ze zmartwień różnych swoje serce leczy”

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności uczestników:

Na wszystkich etapach – szkolnym, rejonowym i wojewódzkim – forma testowa:

zadania zamknięte (wielokrotnego wyboru, na dobieranie, prawda / fałsz, z luką), zadania otwarte krótkiej odpowiedzi sprawdzające znajomość lektur konkursowych,

krótkie formy wypowiedzi (patrz pkt 4.d),

wypowiedzi dłuższe (patrz pkt 4.d).

Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników obowiązuje na wszystkich trzech etapach

konkursu. Uczestnik konkursu powinien czynnie posługiwać się podstawowymi kategoriami

teoretycznoliterackimi, kulturowymi i językowymi w celu analizy i interpretacji tekstów kultury podanych w spisie lektur konkursowych (wymagania określone w podstawie programowej przedmiotu

język polski – rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz. U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17 z późn. zm. – oraz wykraczające poza podstawę

programową III etapu edukacyjnego). Sprawdzana będzie również sfunkcjonalizowana wiedza

o języku.

W każdym etapie konkursu uczestnika obowiązuje znajomość kontekstów historycznych,

biograficznych, kulturowych i filozoficznych umożliwiających interpretowanie wskazanych lektur.

Uczestnicy etapu szkolnego, rejonowego i wojewódzkiego zobowiązani są znać teksty literackie wskazane w wykazie lektur konkursowych.

2

W zakresie redagowania tekstów uczestnik powinien wykazać się umiejętnością:

a) prezentowania stanowiska (opinia, teza, hipoteza), b) argumentowania (argumenty i kontrargumenty, hierarchizacja argumentów),

c) wnioskowania,

d) tworzenia tekstu poprawnego pod względem językowym i stylistycznym w formie krótszej (zaproszenie, ogłoszenie, zawiadomienie, reklama, różne formy notatek, regulamin, przepis,

instrukcja, kodeks, toast, dedykacja) oraz dłuższej (opowiadanie, opis postaci, sytuacji

i przeżyć, charakterystyka, dziennik, list, pamiętnik, mowa, recenzja, e-mail, rozprawka).

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

Etap szkolny: WIARA „Wiara jest wtedy, kiedy ktoś zobaczy

Listek na wodzie albo kroplę rosy

I wie, że one są – bo są konieczne”

1. Historia teatru: 1. Starożytna Grecja, Wikipedia, dostępna:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_teatru

2. Sofokles, Antygona, przełożył i wstępem opatrzył Kazimierz Morawski, Wydawnictwo

Zielona Sowa, Kraków 2004.

3. Edyp, [w:] Wanda Markowska, Mity Greków i Rzymian, Iskry, Warszawa 1997, s. 275-281.

4. Giovanni Lorenzo Bernini, Ekstaza św. Teresy, rzeźba znajdująca się w kościele Santa Maria

della Vittoria w Rzymie, dostępna:

http://www.sciencemusings.com/blog/uploaded_images/BerniniTeresa-703846.jpg

5. Czesław Miłosz, Wiara, [w:] Czesław Miłosz, Świat. Poezje, Czytelnik, Warszawa 1982, s. 83.

6. Eric-Emmanuel Schmitt, Dziecko Noego, przekład Barbara Grzegorzewska, Wydawnictwo

Znak, Kraków 2005.

7. Sławomir Mrożek, Szuler, [w:] Sławomir Mrożek, Opowiadania, Wydawnictwo Literackie,

Kraków 1981, s. 21-25.

8. Dekalog I, film fabularny, reż. Krzysztof Kieślowski, prod. Polska 1988.

Etap rejonowy: NADZIEJA „ Wejść tam nie można. Ale jest na pewno”

1. Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze, przełożył Bronisław Zieliński, Warszawskie

Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2003.

2. Czesław Miłosz, Ballada, Nadzieja, [w:] Czesław Miłosz, Poezje, Czytelnik, Warszawa 1982,

s. 264-266, s. 84.

3. Tadeusz Gajcy, Żegnając się z matką, [w:] Tadeusz Gajcy, Wybór poezji, Zakład Narodowy

im. Ossolińskich, Wrocław 1992, s. 140-141.

4. Leon Kruczkowski, Niemcy, Wydawnictwo KAMA, Warszawa 1993.

5. Wojciech Młynarski, Błędny rycerz, tekst piosenki, dostępny:

http://www.tekstowo.pl/piosenka,wojciech_mlynarski,bledny_rycerz.html

6. Ewa Nowak, Yellow bahama w prążki, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2015.

7. Pomagamy mimo wszystko, plakat Edwarda Lutczyna dla fundacji Anny Dymnej Mimo Wszystko,

2008, dostępny: http://www.bg.agh.edu.pl/STUDIOWALI/Lutczyn/index.php?p=plakaty

(plakat nr 9).

8. Uciekinier, fabularyzowany dokument, reż. Marek Tomasz Pawłowski, prod. Polska 2006,

dostępny: https://www.youtube.com/watch?v=AsnhlFPnHgs

Etap wojewódzki: MIŁOŚĆ „A kto tak patrzy, choć sam o tym nie wie,

Ze zmartwień różnych swoje serce leczy”

3

1. Jan Andrzej Morsztyn, Do trupa, [w:] Poezja polska w szkole średniej od średniowiecza

do współczesności. Antologia, Wydawnictwo KAMA, Warszawa 1999, s. 88-89.

2. Peter Paul Rubens, Wenus przed lustrem, obraz znajdujący się w Muzeum Historii Sztuki w

Wiedniu, dostępny: http://niezlasztuka.net/venus-in-front-of-the-mirror-c-1613-14-by-rubens/

3. Adam Mickiewicz, Romantyczność, [w:] Adam Mickiewicz, Ballady i romanse oraz inne

wiersze, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2000, s. 7-9.

4. Mark Twain, Pamiętniki Adama i Ewy, przełożyła Teresa Truszkowska, Wydawnictwo

Siedmioróg, Wrocław 2000.

5. Agatha Christie, Śmierć na Nilu, przełożyła Natalia Billi, Wydawnictwo Dolnośląskie,

Wrocław 2008.

6. Czesław Miłosz, Miłość, [w:] Czesław Miłosz, Poezje, Czytelnik, Warszawa, 1982, s. 84.

7. Krzysztof Kamil Baczyński, Wróble, [w:] Krzysztof Kamil Baczyński, Wybór poezji, Zakład

Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1989, s. 183-184.

8. Do trzech cnót, piosenka w wykonaniu Michała Bajora, muz. Włodzimierz Korcz, sł. Wojciech

Kejne, dostępna:

https://www.bing.com/videos/search?q=do+trzech+cn%c3%b3t&&view=detail&mid=645C0A

A13FE956B503D9645C0AA13FE956B503D9&FORM=VRDGAR

9. Henryk Sienkiewicz, Potop, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1990.

Małopolski Konkurs Matematyczny

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017

I. Tematyka konkursu

Zadania konkursowe zostaną opracowane w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla gimnazjum z przedmiotu matematyka — rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia

27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia

ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r., poz. 977 z późn. zm.) ze szczególnym

zwróceniem uwagi na:

1) podejmowanie przez ucznia działań o charakterze twórczym — stawianie hipotez, uogólnianie,

dostrzeganie analogii, formułowanie pytań, dobieranie kontrprzykładów;

2) formułowanie wniosków, definicji lub twierdzeń na podstawie analizy podanego tekstu o charakterze matematycznym;

3) argumentowanie przy użyciu języka matematyki;

4) dowodzenie nieskomplikowanych twierdzeń.

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

Uczestnicy konkursu muszą wykazać się wiedzą i umiejętnościami określonymi w treściach podstawy

programowej przedmiotu matematyka — rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia

27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r., poz. 977 z późn. zm.).

Przedstawiony powyżej zakres wiedzy i umiejętności obowiązuje na wszystkich trzech etapach konkursu. Zadania na kolejnych etapach będą różnicowane pod względem stopnia trudności

i poszerzone o treści dotyczące:

4

1) funkcji liniowej i jej własności,

2) wzorów skróconego mnożenia, 3) przykładów liczb niewymiernych,

4) procentu składanego,

5) pojęcia silni, 6) średniej arytmetycznej, mediany, mody,

7) wartości bezwzględnej liczby,

8) podobieństwa trójkątów.

W rozwiązywaniu zadań konkursowych uczeń powinien wykazać się umiejętnościami:

1) odkrywania prawidłowości,

2) uogólniania, uzasadniania i weryfikowania hipotez,

3) dowodzenia typowych twierdzeń, 4) stosowania pojęć i narzędzi matematycznych do rozwiązywania problemów.

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

1. Bobiński Z., Nodzyński P. i Uscki M.: 2004, Liga zadaniowa, zbiór zadań dla uczniów

zainteresowanych matematyką, Aksjomat, Toruń.

2. Nodzyński P. Bobiński Z., Uscki M.: 2010, Koło matematyczne w gimnazjum, Aksjomat,

Toruń. 3. Pawłowski H. 2011, Olimpiady i konkursy matematyczne — zadania dla uczniów szkół

podstawowych i gimnazjów, Oficyna Wydawnicza Tutor

4. Zaremba D. 2007, Matematyka przy okazji, zadania nie tylko dla gimnazjalistów, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa

5. Konkursy matematyczne dla gimnazjalistów. 2010, JERSZ, Wrocław.

6. Matematyka z wesołym Kangurem — Poziom Kadet, Aksjomat, Toruń. 7. Matematyka — Czasopismo dla nauczycieli — Spółka Wydawnicza Raabe.

Przykłady zadań konkursowych lub zadań dla kół matematycznych.

Małopolski Konkurs z Fizyki

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

Tematyka konkursu obejmuje podstawę programową przedmiotu fizyka dla III etapu edukacji

określoną w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych

typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.).

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

A. Treści zadań etapu szkolnego oparte będą na:

1) zagadnieniach podstawy programowej związanych z działami: właściwości materii,

kinematyka, dynamika, siły w przyrodzie, praca, moc, energia; 2) wymaganiach doświadczalnych związanych z tymi działami;

3) następujących zagadnieniach rozszerzających:

a) działania na wektorach (dodawanie, odejmowanie, rozkładanie na składowe, obliczanie wartości wektorów wypadkowych),

b) praca sił składowych,

c) prędkość względna,

d) kinematyka ruchu jednostajnego po okręgu i ruchu obrotowego;

5

e) ruch jednostajnie przyspieszony z prędkością początkową

f) ruch jednostajnie opóźniony,

g) opory ruchu, siły tarcia, współczynnik tarcia,

h) siła sprężystości i energia potencjalna sprężystości,

i) maszyny proste, np.: równia pochyła, dźwignia jednostronna, bloczek ruchomy,

j) pęd ciała oraz układu ciał, zasada zachowania pędu.

B. Treści zadań etapu rejonowego oparte będą na:

1) zagadnieniach obowiązujących na etapie szkolnym Konkursu; 2) zagadnieniach podstawy programowej związanych z działami: elektryczność, magnetyzm,

ruch drgający i fale;

3) wymaganiach doświadczalnych związanych z tymi działami;

4) następujących zagadnieniach rozszerzających: a) bilans cieplny,

b) rozszerzalność cieplna ciał stałych, cieczy i gazów,

c) wykresy zależności Q(t), T(Q), d) prawo Coulomba,

e) opór właściwy przewodnika,

f) prawa Kirchhoffa, g) łączenia oporów.

C. Treści zadań etapu wojewódzkiego oparte będą na:

1) pełnych treściach podstawy programowej fizyki dla III etapu edukacyjnego; 2) wszystkich zagadnieniach określonych dla etapu szkolnego i rejonowego Konkursu;

3) zagadnieniach związanych z działami: fale elektromagnetyczne, optyka;

4) następujących zagadnieniach rozszerzających: a) siła elektrodynamiczna,

b) współczynnik załamania światła,

c) równanie zwierciadła i równanie soczewki, d) przyrządy optyczne (m.in. lupa, oko, mikroskop),

e) konstrukcje powstawania obrazów w układach optycznych.

Na każdym z etapów konkursu mogą wystąpić zarówno zadania otwarte (obliczeniowe oraz opisowe)

oraz pytania testowe.

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

1. Podręczniki do fizyki dla gimnazjum dopuszczone przez MEN do użytku szkolnego.

2. R. Subieta, Fizyka. Zbiór zadań. Gimnazjum, WSiP, Warszawa 2013.

3. J. Salach, B. Sagnowska, Zbiór zadań z fizyki dla uczniów gimnazjum i liceum profilowanego,

ZamKor, Kraków 2000.

4. W. Kwiatek, I. Wroński, Zbiór zadań wielopoziomowych z fizyki dla gimnazjum, ZamKor,

Kraków 2009.

5. H. Kaczorek, Testy z fizyki dla uczniów gimnazjum, Wyd. ZamKor, Kraków 2006.

6. „Neutrino” – Pismo dla uczniów o fizyce i astronomii, Instytut Fizyki UJ, Kraków.

7. "Foton" – Pismo dla nauczycieli i studentów fizyki oraz uczniów, Instytut Fizyki UJ, Kraków.

8. Wielka Księga Eksperymentów, wyd. Elżbieta Jarmołkiewicz, Zielona Góra 2008.

9. J. Domański, Domowe zadania doświadczalne z fizyki, Prószyński i S-ka Warszawa l999.

10. M. Godlewska, D. Szot-Gawlik, Doświadczenia z fizyki dla uczniów gimnazjum, ZamKor,

Kraków 2001.

11. P. Hewitt, Fizyka wokół nas, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

12. R. J. Brown, 200 Doświadczeń dla dzieci, Prószyński i S-ka Warszawa l999.

6

Małopolski Konkurs Historyczny

dla uczniów gimnazjum – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

Polska Jagiellonów na tle historii Europy i świata

Cele konkursu:

1. propagowanie zainteresowań dotyczących przeszłości Polski w kontekście historii Europy

i świata; 2. popularyzacja wiedzy o dziejach małej i dużej ojczyzny;

3. doskonalenie umiejętności historycznych uczniów poprzez:

1) rozwijanie myślenia historycznego o charakterze przyczynowo-skutkowym oraz

analityczno-syntetycznym; 2) rozwijanie umiejętności pracy z informacjami, w tym z różnorodnymi źródłami

historycznymi;

4. wspieranie i promowanie najzdolniejszych uczniów zainteresowanych historią.

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

Uczeń potrafi:

1) posługiwać się ze zrozumieniem terminologią historyczną;

2) dostrzegać związki przyczynowo-skutkowe oraz przestrzenno-czasowe;

3) umieszczać wydarzenia, fakty, procesy, zjawiska w właściwym czasie i przestrzeni historycznej;

4) ustalać kolejność wydarzeń, dokonywać synchronizacji wydarzeń historii Polski z historią

powszechną; 5) porządkować, porównywać, dokonywać wnioskowania i formułować opinie o wybranych

problemach zarówno z historii Polski jak i z historii powszechnej oraz dokonywać ich oceny;

odróżniać fakty od opinii, prawdę historyczną od fikcji;

6) wyszukiwać informacje pochodzące z różnych źródeł: tekstów, map, materiałów ikonograficznych, tabel, diagramów i wykresów statystycznych;

7) analizować oraz interpretować różnorodne źródła i opracowania historyczne;

8) pracować z mapą historyczną (posiada właściwą orientację na mapie, wyszukuje odpowiednie informacje z mapy, pracuje z mapą konturową);

9) formułować poprawną wypowiedź pisemną dotyczącą wybranych zagadnień z historii Polski

i historii powszechnej, uzasadniając stanowisko własne lub cudze, dokonując niezbędnej argumentacji.

Powyższy zakres umiejętności obowiązuje na wszystkich trzech etapach konkursu. Zadania na

kolejnych etapach będą różnicowane pod względem stopnia trudności.

Zakres wiedzy oraz wykaz obowiązującej literatury dla poszczególnych etapów:

Etap szkolny

Wiedza i umiejętności określone w podstawie programowej przedmiotu historia obowiązującej w gimnazjum – rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych

typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm ).

Etap rejonowy

Wiedza i umiejętności określone w podstawie programowej przedmiotu historia (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej

7

wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U.

z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.) obowiązującej w gimnazjum dotyczące historii Polski, Europy i świata od XIV w. do końca XVIII wieku.

Etap wojewódzki

Wiedza i umiejętności określone w podstawie programowej przedmiotu historia (rozporządzenie

Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej

wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.) obowiązującej w gimnazjum dotyczące Polski Jagiellonów na tle

historii Europy i świata (1385 – 1572).

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

Etap szkolny:

1. Szkolne podręczniki nauczania historii dopuszczone do użytku przez Ministra Edukacji

Narodowej na poziomie gimnazjum. 2. Atlas Historyczny. Od starożytności do współczesności, wyd. Nowa Era.

Etap rejonowy:

1. Szkolne podręczniki nauczania historii dopuszczone do użytku przez Ministra Edukacji

Narodowej na poziomie szkoły gimnazjalnej. 2. Poczet królów i książąt polskich w oprac. A. Garlickiego; Czytelnik; Warszawa.

3. Atlas Historyczny. Od starożytności do współczesności, wyd. Nowa Era.

4. Norman Davies, Europa. Rozprawa historyka z historią, wyd. Znak, rozdziały: PESTIS:

Kryzys świata chrześcijańskiego, ok. 1250 – 1493, RENATIO: Odrodzenie i reformacja ok. 1450 – 1670, LUMEN: Oświecenie i absolutyzm ok. 1650 – 1789.

Etap wojewódzki:

1. Szkolne podręczniki nauczania historii dopuszczone do użytku przez Ministra Edukacji

Narodowej na poziomie szkoły gimnazjalnej; 2. Historia Europy pod. red. Antoniego Mączaka; str. 277– 326; Ossolineum Wrocław;

3. Poczet królów i książąt polskich; str. 269 – 344; Czytelnik;

4. Wielka Historia Polski t. 3 ; Krzysztof Baczkowski, Dzieje Polski późnośredniowiecznej (1370 – 1506) str. 55–305; Oficyna Wydawnicza FOGRA ;

5. Wielka Historia Polski t. 4; Stanisław Grzybowski, Dzieje Polski i Litwy (1506 – 1648)

str. 9–154; Oficyna Wydawnicza FOGRA ;

6. Atlas Historyczny. Od starożytności do współczesności, wyd. Nowa Era.

Małopolski Konkurs Biologiczny

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

Zdrowie człowieka w aspekcie terapii genowej

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

1. Wiedza i umiejętności określone w podstawie programowej przedmiotu biologia –

rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy

8

programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach

szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.). 2. Przedstawiony powyżej zakres wiedzy i umiejętności obowiązuje na wszystkich trzech etapach

konkursu (z zastrzeżeniem, że do etapu rejonowego i wojewódzkiego obowiązują treści

związane z tematyką konkursu). Zadania na kolejnych etapach będą zróżnicowane pod względem stopnia trudności.

3. Na wszystkich etapach sprawdzane będą umiejętności przewidziane w programach nauczania

zgodnych z podstawą programową biologii dla III etapu edukacyjnego.

Ponadto w rozwiązywaniu zadań konkursowych na etapie rejonowym i wojewódzkim uczeń powinien

wykazać się wiedzą i umiejętnościami zawartymi w podstawie programowej IV etapu edukacyjnego:

zakres podstawowy pkt.1 (Biotechnologia i inżynieria genetyczna) oraz zakres rozszerzony pkt. V (Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka), pkt. VI (Genetyka i biotechnologia) oraz treściami

zawartymi w literaturze konkursu dotyczącymi terapii genowej jako sposobu walki z chorobami.

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

Do etapu szkolnego:

Podręczniki szkolne i atlasy oraz zeszyty ćwiczeń do biologii (kl. I-III), dopuszczone do użytku szkolnego przez Ministra Edukacji Narodowej z uwzględnieniem pytań o charakterze

problemowym i twórczym.

Do etapu rejonowego:

1. Literatura obowiązująca na etapie szkolnym;

2. Ryszard Aleksandrowicz Mały atlas anatomiczny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 (nie obowiązują nazwy łacińskie), układy: ruchu – szkielet i mięśnie, nerwowy i narządy

zmysłów, układ chłonny, skóra, komórki i tkanki (s. 8– 89);

3. Emilia Bonar, Weronika Krzeszowiec-Jeleń, Stanisław Czachorowski Biologia na czasie.

Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych – zakres podstawowy, Wydawnictwo Nowa Era,

część I i II (s. 7-120).

Do etapu wojewódzkiego:

1. Literatura obowiązująca na etapie szkolnym i rejonowym;

2. Ryszard Aleksandrowicz Mały atlas anatomiczny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 (nie obowiązują nazwy łacińskie), układy: krwionośny, limfatyczny,

oddechowy, pokarmowy, wydalniczy i rozrodczy (s. 90-165);

3. Mitchell L. Gaynor Plan terapii genowej. Jak dietą i stylem życia wpłynąć na swoje dziedzictwo genetyczne, Wydawnictwo Bukowy Las, Wrocław 2016, część I rozdziały

1-6 (s. 25-239) oraz załączniki nr 1 i 2 (s. 355-365).

Małopolski Konkurs Geograficzny

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

Poznajemy świat i Polskę.

Wewnętrzne procesy geologiczne kształtujące powierzchnię Ziemi.

Cele konkursu to:

1) rozwijanie u uczniów zainteresowania geografią,

2) doskonalenie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji geograficznej, 3) rozwijanie ciekawości poznawczej uczniów,

9

4) zachęcanie uczniów do samokształcenia,

5) rozwijanie myślenia geograficznego, 6) doskonalenie umiejętności m.in. wyszukiwanie, selekcjonowanie i analiza informacji;

porównywanie, uogólnianie, wnioskowanie; myślenie przyczynowo skutkowe.

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

Zadania konkursowe zostaną opracowane w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego

z zakresu geografii na III etapie edukacyjnym zawartą w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.) oraz wskazaną literaturę.

Na wszystkich etapach konkursu sprawdzane będą umiejętności przewidziane w programach nauczania geografii zgodnych z podstawą programową dla gimnazjum oraz na etapie rejonowym

i wojewódzkim dodatkowo:

a) posługiwanie się skalą powierzchniową, b) wykonanie i interpretacja profilu hipsometrycznego,

c) obliczanie spadku rzeki,

d) stopień geotermiczny oraz gradient geotermiczny,

e) zastosowanie wzorów obliczania wysokości Słońca nad widnokręgiem w czasie górowania w pierwszych dniach astronomicznych pór roku,

f) obliczanie wskaźników i mierników społeczno-gospodarczych.

Etap szkolny (w zakresie przewidzianym podstawą programową):

1. Geografia fizyczna ogólna,

2. Geografia ekonomiczna ogólna, 3. Geografia regionalna - lokalizowanie obiektów geograficznych na mapach konturowych (na

kontynentach - niziny, wyżyny, góry (w tym wulkaniczne), rzeki, jeziora, linia brzegowa).

Etap rejonowy: Zakres etapu szkolnego oraz:

1) budowa wnętrza Ziemi,

2) płyty litosfery, 3) dzieje Ziemi (aktualnie stosowany podział geologicznych dziejów Ziemi na ery i okresy),

4) ruchy górotwórcze (orogenezy),

5) plutonizm, wulkanizm, zjawiska i procesy powulkaniczne, trzęsienia ziemi,

6) skały.

Etap wojewódzki:

Zakres poprzednich etapów oraz: 1) skamieniałości (w tym skamieniałości przewodnie),

2) pionowe ruchy skorupy ziemskiej (izostazja),

3) Polska: a) położenie i środowisko przyrodnicze,

b) regiony geograficzne,

c) gospodarka,

d) ludność, e) walory turystyczne.

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

Etap szkolny 1. Podręczniki szkolne dopuszczone przez MEN do użytku szkolnego w gimnazjum;

2. Atlas geograficzny;

3. J. Flis: Szkolny słownik. Terminy geograficzne. WSiP, Warszawa; 4. D. Licińska: Słownik szkolny. Geografia – człowiek i jego działalność, WSiP, Warszawa;

5. J. Balon, J. Desperak, Tablice geograficzne. Wyd. Park Bielsko-Biała;

10

6. J. Robins, Cuda Natury. Park Narodowy Yellowstone. Wydawnictwo Pascal.

Etap rejonowy

Literatura jak do etapu szkolnego oraz

1. W. Mizerski: Geologia dynamiczna dla geografów. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, strony: 42–87; 227–245; 289–290;

2. P. Wolniewicz, Jak przewidzieć trzęsienia ziemi? Geografia w Szkole 2015 nr 4;

3. M. T. Karasiewicz: Współczesna aktywność wulkaniczna Ziemi. Geografia w Szkole 2007

nr 1; 4. E. Świtalski: Islandia –wyspa ognia i lodu. Geografia w Szkole 2005 nr 1;

5. M. T. Karasiewicz: Wulkan – przyjaciel czy wróg. Geografia w Szkole, Wydanie specjalne

nr 2/2008; 6. M. Hojny-Kołoś: Trzęsienia ziemi na świecie. Geografia w Szkole, Wydanie specjalne

nr 2/2008;

7. M. Grad: Tsunami. Geografia w Szkole, Wydanie specjalne nr 2/2008; 8. A i Ł. Wroczyńscy. Góra ognia, Poznaj Świat 2003 nr 7;

9. Świat w liczbach, Wyd. WSiP, Warszawa 2013 (i starsze);

10. Tablice geograficzne, Wydawnictwo Adamantan, Warszawa 2014 (i starsze).

Etap wojewódzki

Literatura jak do wcześniejszych etapów oraz

1. Podręczniki do geografii Polski na poziomie gimnazjum dopuszczone przez MEN do użytku szkolnego;

2. M. Dworniczak: Najdroższy węgiel. Wiedza i Życie 2015 nr 10;

3. A. Kulka: Parki Narodowe USA, Hawajskie wulkany. Sceny stworzenia. Poznaj Świat 2004 nr 12;

4. A. Kulka Parki Narodowe USA, Eksplozja olbrzyma. Poznaj Świat 2005 nr 5.

Małopolski Konkurs Chemiczny

dla uczniów gimnazjum – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

1. Zadania konkursowe etapu szkolnego będą obejmować treści nauczania i wymagania opisane

w podstawie programowej przedmiotu chemia dla III etapu edukacyjnego, o której mowa

w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.), z pominięciem treści

zawartych w punktach 8 i 9 (chemia organiczna).

2. Zadania konkursowe etapu rejonowego będą obejmować treści nauczania i wymagania

obowiązujące na etapie szkolnym, a także treści opisane w punkcie 8 w/w podstawy

programowej (Węgiel i jego związki z wodorem), a także mogą zawierać zagadnienia dotyczące:

2.1. charakteru chemicznego tlenków rozumianego jako zachowania wobec kwasów i zasad

(w odniesieniu do następujących tlenków: N2O, NO, CO, CO2, NO2, N2O5, N2O3, P4O10,

SO2, SO3, Al2O3 (LK = 4 lub 6), BeO (LK = 4), ZnO (LK = 4), SiO2 oraz tlenków

pierwiastków grupy I i II układu okresowego;

2.2. badania zachowania wobec wody tlenków wymienionych w punkcie 2.1.;

2.3. zapisu jonowego skróconego równań reakcji związanych z punktami 2.1.-2.2.

oraz zagadnieniami objętymi podstawą programową dla III etapu edukacyjnego;

11

2.4. projektowania i opisywania doświadczeń związanych z właściwościami fizycznymi

(stan skupienia) i chemicznymi tlenków wskazanych w punkcie 2.1.;

2.5. obliczenia związane z pojęciami: mol, masa molowa, masy atomów i cząsteczek,

objętość molowa gazu w warunkach normalnych, interpretacja ilościowa równania

reakcji w ujęciu molowym, masowym i objętościowym (dla gazów), wydajność reakcji;

3. Zadania konkursowe etapu wojewódzkiego będą obejmować treści nauczania i wymagania obowiązujące na etapie szkolnym i rejonowym oraz dodatkowo opisane w punktach 9.1 - 9.9

w/w podstawy programowej (Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu

biologicznym), a także mogą zawierać zagadnienia dotyczące: 3.1 stopni utlenienia pierwiastków (stopnie utlenienia zapisujemy cyframi rzymskimi,

wyjątek stanowi zerowy stopień utlenienia oraz tzw. stopnie ułamkowe);

3.2 uzgadniania równań reakcji metodą bilansu elektronowego;

3.3 właściwości chemicznych chromu i jego związków, zwłaszcza:

a) charakteru chemicznego tlenków chromu na II, III i VI stopniu utlenienia

(hydroksokompleks na III stopniu utlenienia LK = 6); b) otrzymywania wodorotlenków chromu;

c) właściwości utleniających jonów dichromianowych(VI) w środowisku kwasowym;

d) utleniania jonów chromu(III) w środowisku zasadowym; e) trwałości jonów dichromianowych(VI) i chromianowych(VI) w zależności od

środowiska;

f) rozkładu termicznego dichromianu(VI) amonu (wulkan chemiczny);

g) barwy związków chromu na II, III i VI stopniu utlenienia; 3.4 właściwości chemicznych manganu i jego związków, zwłaszcza:

a) charakteru chemicznego tlenków manganu na II, IV, VII stopniu utlenienia

(bez związków koordynacyjnych); b) reakcji tlenku manganu(IV) z kwasem chlorowodorowym i siarkowym(VI);

c) właściwości utleniających jonów manganowych(VII) w zależności od środowiska;

d) otrzymywania wodorotlenku manganu(II) w atmosferze beztlenowej i tlenowej; 3.5 projektowania i opisywania doświadczeń związanych z właściwościami chromu, manganu

i ich związków.

4. Zadania w każdym etapie będą zawierać zarówno elementy obliczeniowe, jak i problemowe

przeznaczone dla uczniów zainteresowanych chemią i poszerzających wiadomości uzyskane

w szkole. Większość zadań będzie wymagać wnikliwej analizy informacji wprowadzającej.

5. W każdym etapie wymagana jest znajomość przebiegu doświadczeń chemicznych określonych w treściach podstawy programowej chemii – rozporządzenie Ministra Edukacji

Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania

przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.) wraz z treściami rozszerzającymi.

6. Zadania na kolejnych etapach będą różnicowane pod względem stopnia trudności.

7. Podczas rozwiązywania zadań na każdym etapie konkursu będzie można korzystać wyłącznie z układu okresowego i tablicy rozpuszczalności soli i wodorotlenków, które zostaną dołączone

do zadań konkursowych, a także z kalkulatora, który posiada tylko podstawowe działania

matematyczne (dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie) oraz pierwiastkowanie

i obliczanie procentów. Zabrania się korzystania z kalkulatorów w telefonie komórkowym, z własnych tablic, podręczników, książek oraz wszelkich środków łączności, jak np. telefony

komórkowe. Zabronione jest również używanie korektorów w trakcie rozwiązywania zadań.

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

Uczeń:

1) czyta tekst ze zrozumieniem i wyciąga prawidłowe wnioski,

12

2) rozwija wyobraźnię związaną z czynnościami laboratoryjnymi,

3) wykorzystuje posiadaną wiedzę do projektowania doświadczeń chemicznych oraz formułuje obserwacje i formułuje wnioski dotyczące ich przebiegu,

4) rozwiązuje zadania rachunkowe (z zachowaniem cyfr znaczących, czyli dokładności

wynikającej z dokładności danych i przybliżeń zgodnie z regułami matematycznymi), przedstawiając swój tok rozumowania,

5) stosuje do rozwiązania zadań podstawowe zagadnienia matematyczne zawarte w podstawie

programowej do gimnazjum,

6) podczas rozwiązywania zadań rachunkowych dobrze przekształca wzory i wykonuje poprawne obliczenia,

7) analizuje przedstawiony problem i wyciąga prawidłowe wnioski,

8) korzysta z dołączonych tablic chemicznych, 9) wykorzystuje poznane prawa chemiczne do interpretacji równań reakcji chemicznych i przy

rozwiązaniu zadań obliczeniowych i problemowych,

10) formułuje uogólnienia w oparciu o podane informacje szczegółowe, 11) konstruuje schematy, tabele i wykresy,

12) poprawnie interpretuje wykresy, informacje oraz dane liczbowe przedstawione w różnorodnej

formie,

13) posługuje się prawidłowymi systematycznymi nazwami związków chemicznych (W zakresie chemii nieorganicznej nie będą uznawane za poprawne nazwy typu: tlenek sodu(I);

węglan(IV) wapnia; zasada sodowa, oraz siarczanVI miedziII, jeżeli wartościowość będzie

zapisana bez nawiasów lub nazwy hydratów typu: półwodny siarczan(VI) wapnia, czy pięciowodny siarczan(VI) miedzi(II); w tym względzie obowiązuje nazewnictwo zalecane

przez IUPAC – np. siarczan(VI) miedzi(II) – woda(1/5). W zakresie chemii organicznej nie

będą uznawane nazwy typu: prop-1-en; 2 chloro pentan zapis bez „kresek” i podstawnik rozłącznie z węglowodorem; n-but-1-en; 2-metylopropan. Nazwy zwyczajowe niektórych

związków będą uznawane wówczas, gdy będzie to zapisane w poleceniu.).

14) odróżnia wzór strukturalny od półstrukturalnego (grupowego) i sumarycznego (W myśl

definicji wzór półstrukturalny to wzór będący odwzorowaniem wzoru zwanego zwyczajowo kreskowym, (wzór Wiswessera), a zatem np. grupa estrowa, karboksylowa powinny być

zapisane z widocznym wiązaniem węgiel – tlen.).

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

1. Etap szkolny – podręczniki i zbiory zadań do nauki chemii w gimnazjum dopuszczone do

użytku szkolnego przez MEN do nowej podstawy programowej;

2. Etap rejonowy i etap wojewódzki – literatura obowiązująca do etapu szkolnego oraz:

1) Michał M. Poźniczek, Zofia Kluz, Z chemią w przyszłość 2. Podręcznik. Zakres rozszerzony.

Szkoła ponadgimnazjalna, Wydawnictwo ZamKor, Kraków 2014.

2) Michał M. Poźniczek, Zofia Kluz, Z chemią w przyszłość 1. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych. Zakres rozszerzony uzupełniony treściami z wcześniejszych etapów

edukacyjnych, Wydawnictwo ZamKor, Kraków 2012 i wydania późniejsze.

3) Maria Litwin, Szarota Styka – Wlazło, Joanna Szymońska, To jest chemia 1. Chemia ogólna

i nieorganiczna. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres rozszerzony. Nowa Era, Warszawa 2013, Wydanie drugie i późniejsze.

4) Krzysztof M. Pazdro, Anna Rola-Noworyta, Zbiór zadań z chemii dla liceów i techników.

Zakres rozszerzony, Oficyna Edukacyjna *Krzysztof Pazdro, Warszawa 2012.

Wykaz literatury uzupełniającej:

1) Bożena Kałuża, Feliksa Kamińska, Podręcznik dla szkół średnich. Chemia 4. Właściwości związków nieorganicznych. Wybrane pierwiastki bloków s, p, d. Wydawnictwo Zofii

Dobkowskiej Żak, Warszawa 1996.

13

Małopolski Konkurs Języka Angielskiego

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

The history of the United States

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

1. Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych od uczestników etapu szkolnego odpowiada poziomowi B1 według klasyfikacji Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego

(Common European Framework of Reference for Languages).

2. Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych od uczestników etapu rejonowego odpowiada poziomowi B2 według klasyfikacji Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego

(Common European Framework of Reference for Languages). Ponadto wymagana jest

znajomość historii i geografii Stanów Zjednoczonych w zakresie wyznaczonym przez lektury, o których mowa poniżej.

3. Zakres wiedzy i umiejętności wymaganych od uczestników etapu wojewódzkiego odpowiada poziomowi C1 według klasyfikacji Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego,

(Common European Framework of Reference for Languages). Ponadto wymagana jest

znajomość historii i geografii Stanów Zjednoczonych w zakresie wyznaczonym przez lektury,

o których mowa poniżej.

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

Etap szkolny:

1. Podręczniki do języka angielskiego dopuszczone przez MEN do użytku szkolnego

w gimnazjum, 2. Michael Vince Intermediate Language Practice, 3rd edition, Wydawnictwo Macmillan, 2010.

Etap rejonowy:

1. Michael Vince, Language Practice for First Certificate, Wydawnictwo Macmillan, 2014,

2. Rachel J. Roberts The History of the United States, Wydawnictwo La Spiga Languages, fourth

level.

Etap wojewódzki:

1. Pozycje obowiązujące do etapu rejonowego, 2. Michael Vince, Language Practice for Advanced (wybrane zagadnienia: Grammar 1 – 24),

Macmillan 2014,

3. Bryn O'Callaghan An Illustrated History of the USA, Longman Group UK Limited, first published 1990, seventeenth impression 2004, dostępna jako PDF

https://cdn.preterhuman.net/texts/history/american/An%20Illustrated%20History%20of%20th

e%20USA.pdf str. 4-31.

4. strona internetowa www.history.com/topics/native-american-history

14

Małopolski Konkurs Języka Niemieckiego

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

Na każdym etapie konkursu obowiązuje zakres tematów ujętych w podstawie programowej języka

obcego nowożytnego (patrz: Treści nauczania-wymagania szczegółowe) oraz w programach nauczania języka niemieckiego. Są to:

– człowiek,

– dom,

– szkoła,

– praca,

– życie rodzinne i towarzyskie,

– żywienie,

– zakupy i usługi,

– podróżowanie i turystyka,

– kultura,

– sport,

– zdrowie,

– nauka i technika,

– przyroda,

– życie społeczne,

– wiedza na temat krajów niemieckojęzycznych.

Przyjmujemy zasadę stopniowania trudności w poszczególnych etapach konkursu zgodnie z zakresem

wymaganej wiedzy i umiejętności językowych uczestników.

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

Etap szkolny Uczniowie przystępujący do etapu szkolnego konkursu powinni wykazywać się znajomością języka

na poziomie, jaki przewiduje program nauczania j. niemieckiego w gimnazjum dla początkujących –

poziom III.0 podstawy programowej z języka obcego nowożytnego dla III etapu edukacyjnego, określonej w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych

typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.).

Wymagania te są zbliżone do poziomu A2 (poziom podstawowy) w sześciostopniowej skali

poziomów biegłości w zakresie poszczególnych umiejętności językowych, zdefiniowanej przez

Europejski System Opisu Kształcenia Językowego (ESOKJ), który został stworzony pod patronatem Rady Europy.

W etapie szkolnym przewidziany jest test pisemny, na który składa się:

– rozumienie tekstu czytanego,

– zadania leksykalno-gramatyczne.

Etap rejonowy Uczniowie, którzy zostali zakwalifikowani do etapu rejonowego powinni wykazać się

umiejętnościami językowymi, które zawarte są w programach nauczania języka niemieckiego

w gimnazjum dla początkujących – poziom III.0 oraz dla kontynuujących – poziom III.1 podstawy programowej z języka obcego nowożytnego dla III etapu edukacyjnego, określonej w rozporządzeniu

Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej

15

wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U.

z 2012 r., poz. 977 z późn. zm.).

Wymagania te są zbliżone do poziomu B1 według wytycznych ESOKJ.

W etapie rejonowym przewidziany jest test pisemny, na który składa się:

rozumienie tekstu czytanego,

zadania leksykalno-gramatyczne.

Etap wojewódzki Uczniowie powinni wykazać się umiejętnościami językowymi, które wykraczają poza program

nauczania języka niemieckiego w gimnazjum. Uczeń posiada bogaty zasób środków językowych

(leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych) i potrafi je zastosować tak, aby

umożliwiały formułowanie i zrozumienie wypowiedzi na poziomie B2 (poziom samodzielności) według wytycznych ESOKJ.

W etapie wojewódzkim przewidziany jest test pisemny, na który składa się:

– rozumienie tekstu słuchanego,

– rozumienie tekstu czytanego,

– zadania leksykalno-gramatyczne.

Zakres gramatyczny:

Etap szkolny

Zakres struktur gramatycznych ujętych w programach nauczania języka niemieckiego na poziomie III. 0 (np. Program nauczania języka niemieckiego. Gimnazjum. Kurs podstawowy Anna

Jaroszewska; Program nauczania języka niemieckiego w gimnazjum. Kurs podstawowy dla

początkujących Paweł Piszczatowski).

Etap rejonowy

Zakres struktur gramatycznych ujętych w programach nauczania języka niemieckiego na poziomie

III.0 oraz zakres struktur gramatycznych na poziomie III.1 ujętych w Programie nauczania języka niemieckiego. Gimnazjum. Kurs kontynuacyjny Anny Jaroszewskiej.

Etap wojewódzki Zakres struktur gramatycznych obowiązujących w etapie szkolnym i w etapie rejonowym oraz

dodatkowo:

1. Słowotwórstwo rzeczownika, czasownika i przymiotnika (dotyczy dodatkowych zagadnień nie ujętych wcześniej w etapach szkolnym i rejonowym).

2. Szczególne przypadki tworzenia liczby mnogiej rzeczowników.

3. Odmiana rzeczowników – słaba, mocna, mieszana/nieregularna (dotyczy dodatkowych

zagadnień nie ujętych wcześniej w etapach szkolnym i rejonowym). 4. Nazwy krajów, kontynentów i ich mieszkańcy.

5. Zaimek wzajemny einander w połączeniu z przyimkiem.

6. Zaimek wskazujący (dodatkowe zaimki nie wykazane w programach obowiązujących w etapie szkolnym i w etapie rejonowym; odmiana zaimków wskazujących).

7. Zaimek nieokreślony (dodatkowe zaimki nie wykazane w programach obowiązujących

w etapie szkolnym i w etapie rejonowym; odmiana zaimków, które tego wymagają). 8. Zaimek: einer, eine, eins z dopełniaczem.

9. Przysłówki zaimkowe.

10. Przyimek (zastosowanie przyimków, których nie uwzględniono w etapach szkolnym

i rejonowym z uwzględnieniem przypadków, z którymi się łączą oraz podziału na przyimki określające miejsce, czas i przyczynę).

11. Odmiana przymiotnika (dodatkowe informacje dotyczące odmiany przymiotnika np. po

zaimkach typu: dies-, jen-, derselbe, solche, kein, keine itp.)

16

12. Przymiotnikowa odmiana innych części mowy.

13. Przymiotniki pochodzące od nazw własnych. 14. Szczególne formy odmiany przymiotnika.

15. Odmiana wszystkich czasowników w czasie teraźniejszym (dotyczy dodatkowych zagadnień

nie ujętych wcześniej w etapach szkolnym i rejonowym np. odmiana czasownika z zaimkiem zwrotnym w celowniku).

16. Czas przeszły Präteritum czasowników regularnych i nieregularnych.

17. Imiesłowy.

18. Konstrukcje bezokolicznikowe (dotyczy dodatkowych zagadnień nie ujętych wcześniej w etapach szkolnym i rejonowym np. Perfekt z czasownikami, po których występuje

bezokolicznik bez zu ).

19. Strona bierna z czasownikami modalnymi. 20. Strona bierna Perfekt.

21. Strona bierna określająca stan (Präsens; Präteritum).

22. Rekcja czasownika. 23. Transformacja wyrażeń rzeczownikowych na czasownikowe i czasownikowych na

rzeczownikowe.

24. Czasowniki dźwiękonaśladowcze.

25. Tworzenie różnych typów zdań (okolicznikowe czasu; okolicznikowe sposobu; warunkowe; okolicznikowe celu; przydawkowe; porównawcze; przyzwalające; skutkowe; zdania ze

spójnikami wieloczłonowymi).

Uwaga: W Nowym Repetytorium z gramatyki języka niemieckiego Stanisława Bęzy znajduje się

wykaz zarówno podstawowych form czasowników nieregularnych, potrzebnych do tworzenia czasów

przeszłych jak i zwrotów, które należy uwzględnić przygotowując się do zagadnień ujętych w punktach: 2, 4, 10, 22, 24.

Forma testów konkursowych nie będzie znacząco odbiegać od testów z lat poprzednich, dostępnych na

stronie http://kuratorium.krakow.pl w zakładce archiwum.

W zadaniach testowych wszystkich szczebli obowiązuje całkowita poprawność ortograficzna i tylko

przy jej zachowaniu mogą być przyznawane punkty.

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

7. Podręcznik do nauki języka niemieckiego w gimnazjum obejmujący 3 lata nauki – poziom

III.0 / III.1

8. Nowe Repetytorium z gramatyki języka niemieckiego, Stanisław Bęza, Wydawnictwo szkolne PWN

9. PONS Gramatyka z ćwiczeniami. Niemiecki dla początkujących i średnio zaawansowanych,

Christian Fandrych, Ulrike Tallowitz, wyd. LektorKlett, Poznań 10. Repetytorium gimnazjalne. Więcej niż powtórka. Beata Ćwikowska, Beata Jaroszewicz,

Aleksandra Kubicka, wyd. LektorKlett, Poznań 2009

11. Repetytorium Gramatyczne. Język niemiecki. Beata Ćwikowska; Beata Jaroszewicz,

wyd. LektorKlett 12. Niemiecki. Egzamin gimnazjalny. Testy. Joanna Strójwąs, wyd. Edgard, Warszawa 2010

13. Niemiecki dla średnio zaawansowanych (poziom B1-B2). Bożena Niebrzydowska,

wydawnictwo Edgard, Warszawa 2012 14. Landeskunde so interesant! Język niemiecki materiały kulturoznawcze z płytą DVD (A1, A2,

B1). Elżbieta Kozłowska, wyd. Nowa Era

15. Deutsch. Repetytorium tematyczno-leksykalne. Ewa Maria Rostek, wyd. Wagros 16. Deutsch. Słownik Tematyczny. Ewa Maria Rostek, wyd. Wagros, 2013

Przykładowa netografia:

1. www.br-online.de 2. www.deutschegrammatik20.de

17

3. www.hueber.de

4. www.juppidu.de 5. www.yaez.de

6. www.dw.de

7. www.blinde-kuh.de 8. www.goethe.de

9. www.jugendpresse.de

10. www.wissen.de

11. www.mytopic.at 12. http://deutsch-lerner.blog.de/

13. www.duden.de

14. http://pl.pons.eu/

Małopolski Konkurs Języka Francuskiego

dla uczniów gimnazjów – rok szkolny 2016/2017 I. Tematyka konkursu

Les médias et la technologie

II. Zakres wymaganej wiedzy i umiejętności uczestników

Test do każdego z etapów Konkursu składa się z zadań opartych na podstawie programowej i tematyce wiodącej Konkursu.

Etap szkolny

Uczniowie przystępujący do tego etapu Konkursu powinni wykazywać się bardzo dobrą znajomością

języka francuskiego na poziomie przewidzianym programem nauczania w gimnazjum. Zakres wiedzy

i umiejętności wymaganych od uczestników etapu szkolnego odpowiada poziomowi III.0 i III.1 podstawy programowej z języka obcego nowożytnego dla III etapu edukacyjnego, określonej

w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy

programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 z późn. zm.).

Wymagania edukacyjne do poszczególnych etapów Konkursu opierają się na wytycznych Podstawy

Programowej, oraz Europejskiego Systemu Oceny i Kształcenia Języków Obcych (CECRL). Uczeń zna i stosuje proste struktury leksykalno-gramatyczne umożliwiające formułowanie i zrozumienie

wypowiedzi pod względem morfosyntaktycznym, leksykalnym i ortograficznym w wyznaczonym

zakresie, na poziomie A1 według wytycznych CECRL.

Test do tego etapu ma formę pisemną i zawiera:

– rozumienie tekstu czytanego,

– ćwiczenia leksykalno-gramatyczne w pytaniach zamkniętych.

Etap rejonowy

Uczniowie zakwalifikowani do tego etapu Konkursu powinni wykazywać się bardzo dobrą

znajomością języka francuskiego. Ponadto, wymagana jest wiedza związana z tematyką Konkursu w zakresie wyznaczonym przez podane lektury. Uczeń stosuje i rozumie różnorodne struktury

leksykalno-gramatyczne umożliwiające formułowanie i zrozumienie wypowiedzi pod względem

morfosyntaktycznym, leksykalnym i ortograficznym w wyznaczonym zakresie na poziomie A1 i A2

według wytycznych CECRL.

18

Test do tego etapu ma formę pisemną i zawiera:

– rozumienie tekstu czytanego,

– ćwiczenia leksykalno-gramatyczne.

Etap wojewódzki

Uczniowie zakwalifikowani do tego etapu Konkursu, powinni wykazywać się wybitną znajomością języka francuskiego oraz szeroką wiedzą z tematyki Konkursu, w zakresie wyznaczonym przez

podane lektury. Uczeń zna i stosuje wysoki stopień zróżnicowania struktur leksykalno-gramatycznych,

umożliwiających formułowanie i zrozumienie wypowiedzi pod względem morfosyntaktycznym, leksykalnym, ortograficznym i fonetycznym w wyznaczonym zakresie A2/B1 według wytycznych

CECRL.

Test do tego etapu ma formę pisemną i zawiera:

– rozumienie ze słuchu,

– rozumienie tekstu czytanego,

– ćwiczenia leksykalno-gramatyczne.

Zakres materiału leksykalnego:

Etap szkolny

a) człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, części ciała);

b) życie rodzinne i towarzyskie (np. członkowie rodziny, czynności życia codziennego, zainteresowania);

c) czas (np. pory roku, godziny, dni tygodnia, miesiące);

d) szkoła (np. przedmioty nauczania, zajęcia pozaszkolne); e) sport i sposób spędzania wolnego czasu;

f) praca (np. popularne zawody);

g) dom (np. miejsce zamieszkania, opis domu, pomieszczeń, wyposażenie);

h) ubrania i dodatki (np. stroje na dane okazje, wzory); i) orientacja w terenie (np. pytanie o drogę, kierunki);

j) podróżowanie (np. nazwy państw, narodowości);

k) świat przyrody (np. zwierzęta, rośliny, pogoda); l) jedzenie i kuchnia (np. produkty, przygotowywanie potraw);

m) zakupy (np. rodzaje sklepów, sprzedawanie i kupowanie, opis przedmiotów).

Etap rejonowy

a) materiał obowiązujący na etapie szkolnym;

b) media i technologia - telewizja, prasa, radio, komputer, Internet, telefon, telefon komórkowy (np. rodzaje programów telewizyjnych i gazet, słownictwo związane z komputerem – budową

i działaniem i Internetem, rozmowa telefoniczna, czynności związane z używaniem telefonu);

c) zdrowie (np. podstawowe objawy chorób, wizyta u lekarza, zdrowy tryb życia); d) usługi (np. poczta, bank);

e) pieniądze i sposoby płacenia;

f) kultura (np. dziedziny kultury, uczestnictwo w kulturze);

g) elementy wiedzy o Francji oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu międzykulturowego (np. podstawowe informacje z geografii Francji, symbole, stolica,

zabytki, posiłki we Francji, święta we Francji i w Polsce).

Etap wojewódzki

a) materiał obowiązujący na etapie szkolnym i rejonowym;

19

b) technologia i media (np. wady i zalety komputera, Internetu, telewizji, radia, telefonu

komórkowego, nazwy emisji telewizyjnych i tytuły gazet francuskich występujące w literaturze konkursu).

Zakres materiału gramatycznego:

Etap szkolny

a) czasowniki I, II i III grupy, czasowniki zwrotne, czasowniki nieregularne; b) czasy i tryby: le présent, le futur proche, le passé composé, l’impératif;

c) przeczenie ne…pas; ne… plus, ne… rien;

d) zdanie pytające z “est-ce que” i z użyciem zaimków pytających; e) rodzaj męski i żeński rzeczowników i przymiotników;

f) liczba pojedyncza i mnoga rzeczowników i przymiotników;

g) podstawowe rzeczowniki o różnych formach dla obu rodzajów (np.: le père / la mère); h) liczebniki główne, porządkowe;

i) zaimki osobowe;

j) dopełnienie bliższe COD;

k) zaimki wskazujące przymiotne; l) zaimki dzierżawcze przymiotne;

m) przyimki i wyrażenia przyimkowe oznaczające miejsce;

n) przyimki i wyrażenia przyimkowe oznaczające czas; o) przyimki z nazwami geograficznymi;

p) rodzajniki określone, nieokreślone, cząstkowe, ściągnięte.

Etap rejonowy

a) materiał obowiązujący na etapie szkolnym;

b) czasy i tryby: le passé composé, l’imparfait, le futur simple; c) tryb rozkazujący l’impératif; z zaimkami mocnymi;

d) forma przecząca;

e) zdanie pytające z inwersją i zaimkiem pytającym; f) zdania warunkowe: si + présent + impératif, si + présent + présent; si + présent + futur simple;

g) stopniowanie przymiotników i przysłówków;

h) tworzenie przysłówków;

i) COD, COI; j) zaimki względne proste;

k) zaimek nieokreślony tout;

l) wyrażenia ilościowe; m) słowotwórstwo (tworzenie przymiotników, czasowników, rzeczowników od podanych słów).

Etap wojewódzki

a) materiał obowiązujący na etapie szkolnym i rejonowym;

b) czasy i tryby: le passé récent, le plus-que-parfait, le subjonctif présent (podstawowe zwroty),

le conditionnel présent (w formach grzecznościowych); c) zdanie warunkowe si + imparfait + conditionnel présent;

d) strona bierna (w czasach wymienionych w zakresie wymagań);

e) mowa zależna w czasie teraźniejszym; f) zaimki pytające przymiotne i rzeczowne;

g) zaimki osobowe + en, y i ich miejsce w zdaniu;

h) zaimki względne złożone; i) formy nieregularne rodzaju żeńskiego rzeczowników i przymiotników;

j) formy nieregularne liczby mnogiej rzeczowników i przymiotników.

20

III. Wykaz literatury obowiązującej uczestników oraz stanowiącej pomoc dla nauczyciela

Etap szkolny

Zagadnienia leksykalno-gramatyczne

1. Podręczniki do języka francuskiego przeznaczone dla uczniów gimnazjum zatwierdzone przez

MEN; 2. Grammaire progressive du français avec 400 exercices, niveau débutant, M. Gregoire, wyd.

CLE International;

3. Vocabulaire progressif avec 250 exercices. Niveau débutant, C. Leroy-Miquel, wyd. CLE

International.

Etap rejonowy

Zagadnienia leksykalno-gramatyczne

1. Pozycje obowiązujące na etapie szkolnym; 2. Grammaire progressive du français avec 500 exercices. Niveau intermédiaire, M. Grégoie,

O. Thiévenaz, wyd. CLE International;

3. Le français avec… des jeux et des activités, niveau élémentaire et préintermédiaire, S. Tibert,

wyd. ELI.

Tematyka konkursu

1. Materiał znajdujący się w podręcznikach do języka francuskiego przeznaczonych dla uczniów gimnazjum zatwierdzonych przez MEN;

2. Vocabulaire progressif avec 375 exercices. Niveau intermédiaire, C. Leroy-Miquel, Goliot-

Lete, wyd. CLE International; 3. Vocabulaire progressif avec 250 exercices. Niveau avencé, C. Miquel, wyd. CLE

International;

4. Communication progressive avec 365 exercices. Niveau intermédiaire, C. Miquel, wyd. CLE

International; 5. Le français avec… des jeux et des activités, niveau intermédiaire, S. Tibert, wyd. ELI.

Etap wojewódzki

Zagadnienia leksykalno-gramatyczne

1. Pozycje obowiązujące na etapie szkolnym i rejonowym; 2. Bescherelle. La conjugaison pour tous, wyd. Hatier.

Tematyka konkursu

1. Pozycje obowiązujące na etapie rejonowym; 2. Vocabulaire en dialogues, niveau intermédiaire, É. Siréjols, wyd. CLE International;

3. Civilisation en dialogues, niveau débutant, O. Grand-Clément, wyd. CLE International;

4. Français. Repetytorium tematyczno-leksykalne dla młodzieży szkolnej, studentów i nie tylko…, M. Skoraszewski, wyd. Wagros s.c.;

5. Słownictwo francuskie do matury, Z. Borg, A. Fabre, Wydawnictwo Szkolne PWN.