Zakaz palenia w Polsce – jak to działa?

Stowarzyszenie Manko

Organizator kampanii Lokal bez Papierosa.pl

i Polska bez Dymu

Wpływ zakazu palenia na branżę gastronomiczną

Magdalena PetryniakStowarzyszenie Manko

Koordynator kampanii Lokal bez Papierosa.pl

to niezależna organizacja pozarządowa skupiająca aktywnych ludzi o różnym profilu zawodowym, którzy działają w imię wspólnych wartości.

ORGANIZATOR KAMPANII SPOŁECZNYCH:

− Lokal bez Papierosa.pl

− Polska bez Dymu

− RyzyKOchania

− Pilnuj Drinka

− Ekosegregacja

− Templar Network

Działania PR MANKO wspomaga Społeczna Agencja PR

Stowarzyszenie MANKO

WYDAWCA PRASY

Miesięcznik MANKOto pierwsze społeczno -ekonomiczne pismo akademickie w Krakowie i na Śląsku

Myśl ZdrowoTwój poradnik zdrowia

4 lata kampanii, od 2007 r.60 eventów zdrowotno-rozrywkowych w całej Polsce1500 Lokali bez Papierosa180 Instytucji publicznych w Polsce, uczelni wyższych, organizacji pozarządowych w całej Polsce, z którymi współpracujemy300 000 sztuk mapek z lokalami bez papierosa285 000 – liczba odwiedzin na stronie lokalbezpapierosa.pl 2500 relacji medialnych

Lokal bez Papierosa.pl oraz Polska bez Dymu

Postawy krakowskich pracowników lokali gastronomicznych i rozrywkowych wobec ograniczenia palenia w ich miejscu pracy

Badanie na próbie 320 lokali

Badanie Stowarzyszenia Manko 2010

Trzy miesiące zakazu palenia w lokalach gastronomicznych i rozrywkowych

Cele badania:

- poznanie opinii pracowników lokali o wprowadzonym zakazie palenia

- sprawdzenie, czy zakaz palenia przyjął się w krakowskich lokalach

Badanie Stowarzyszenia Manko 2011

Wyniki

Wnioski

- prawie 80% pracowników lokali gastronomicznych i rozrywkowych popiera zakaz palenia, podczas gdy w 2010 r. przed wprowadzeniem zakazu palenia poparcie wynosiło tylko 48,2%

- w 2010 r. przed wprowadzeniem zakazu palenia aż 67% pracowników odczuwało negatywne skutki palenia w ich miejscu pracy

- po wejściu zakazu palenia prawie 50% pracowników lokali gastronomicznych i rozrywkowych dostrzega pozytywne skutki wprowadzenia zakazu palenia dla swojego zdrowia lub samopoczucia

Wpływ zakazu palenia na zdrowie klientów i pracowników lokali

dr n. farm. Maciej Goniewicz

Zakład Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem

Medycyny LaboratoryjnejŚląski Uniwersytet MedycznyThe Tobacco Research Unit

Wolfson Institute of Preventive MedicineQueen Mary University of London, UK

Jak chcemy ocenić czy nowe prawo chroni biernych palaczy przed dymem tytoniowym w pubach i restauracjach?

Etap I: zmierzymy zanieczyszczenie powietrza dymem w lokalach

przed i po wprowadzeniu zakazu palenia (15 listopada 2010)

Etap II: zmierzymy toksyczne związki pochodzące z dymu papierosowego w moczu niepalących klientów pubów i restauracji przed i po wprowadzeniu zakazu

Etap III: zmierzymy te same związki w moczu barmanów i kelnerów

Zanieczyszczenie powietrza oceniano poprzez pomiar stężenia pyłu o średnicy poniżej 2,5 μm

Wykorzystano miernik PM 2.5 Dust Track

Pomiar prowadzono w 40 losowo wybranych lokalach przed i po wprowadzeniu nowego prawa

Jak mierzono zanieczyszczenie powietrza w lokalach?

Zanieczyszczenie powietrza w pubach i restauracjach

Wyniki

W blisko 40% badanych lokali stwierdzono naruszenie nowych regulacji prawnych

− brak wydzielonych pomieszczeń dla palących− brak palarni− brak wentylacji

Wpływ egzekwowania zakazu palenia na zanieczyszczenie powietrza w pubach i lokalach

Wpływ egzekwowania zakazu palenia na liczbę klientów w pubach i lokalach

− obowiązujące od 15 listopada 2010 roku nowe regulacje prawne nie chronią w zadawalającym stopniu biernych palaczy przed narażeniem na dym tytoniowy. Przyczyną tego jest łamanie przepisów w blisko 40% badanych lokali.

− w lokalach, w których nowe regulacje prawne są ściśle przestrzegane, zanieczyszczenie powietrza dymem tytoniowym jest znacząco niższe niż w lokalach, w których prawo nie jest egzekwowane.

− nie stwierdzono istotnego obniżenia się ilości klientów w badanych lokalach po wprowadzeniu zakazu palenia. W lokalach, w których nowe przepisy są ściśle przestrzegane zaobserwowano większą liczbę klientów niż w lokalach, w których prawo nie jest egzekwowane.

Wyniki

Zakaz palenia w miejscach publicznych działa!

Postawy społeczne przed i po wprowadzeniu zakazu

Krzysztof PrzewoźniakPrzewodniczący Obywatelskiej Koalicji

„Tytoń albo zdrowie”

Badanie wyjściowe (przed ustawą):23-26.07.2009Losowa, reprezentatywna próba ludności w wieku 15+N=1003Badanie TNS OBOP wykonane na zlecenie Fundacji „Promocja Zdrowia”, GIS, Stowarzyszenia Manko i World Lung Foundation

Badanie kontrolne (po wejściu w życie ustawy):3-6.02.2011Losowa, reprezentatywna próba ludności w wieku 15+N=1005Badanie TNS OBOP wykonane na zlecenie GIS,

Stowarzyszenia Manko, World Lung Foundation

Co zmienił zakaz? Badania OBOP z 2009 i 2011 r.

Mniejsza częstość narażenia na dym tytoniowy w prawie wszystkich miejscach publicznych i zakładach pracy.

Największa poprawa sytuacji w lokalach gastronomicznych.

Co zmienił zakaz? Narażenie na dym tytoniowy

Narażenie na dym tytoniowy (w %) w miejscach publicznych w Polsce w 2009 i 2011 r.

Częstość narażenia na dym tytoniowy w pracy i lokalach gastronomicznych spadła w podobnym stopniu wśród palących i niepalących.

Co to znaczy? Że nie tylko niepalący, ale także palacze go akceptują i przestrzegają.

Co zmienił zakaz? Postawy palaczy i niepalących

Narażenie palących i niepalących (w %) na dym tytoniowy

w lokalach gastronomicznych i zakładach pracy w Polsce w 2009 i 2011 r.

Zakaz palenia w miejscach publicznych „oczyścił” powietrze w innych środowiskach.

M.in. przyczynił się do spadku częstości palenia w obecności dzieci, kobiet w ciąży i w domu.

Co zmienił zakaz? Sytuacja dzieci, ciężarnych i w domu

Wpływ zakazu palenia w miejscach publicznych na postawy palaczy: palenie przy dzieciach, ciężarnych i

domu, Polska 2009 vs. 2011

Po wprowadzeniu zakazu palenia poparcie dla całkowitego zakazu palenia w miejscach publicznych i pracy wzrosło, przede wszystkim dla zakazu w lokalach gastronomicznych.

Co zmienił zakaz? Poparcie dla zakazu palenia

Poparcie dla zakazu palenia w miejscach publicznych i pracy

w Polsce w 2009 i 2011 r.

Co zmienił zakaz? Poparcie zakazu przez palących

Wzrost poparcia dla zakazu palenia jest proporcjonalnie znacznie większy wśród palących niż niepalących.

Na przykład, wzrost poparcia dla zakazu palenia w barach lub pubach w przypadku palących wyniósł 45%, a wśród niepalących 22%.

Poparcie dla zakazu palenia w lokalach gastronomicznych i zakładach pracy wśród palących w

Polsce w 2009 i 2011 r.

Co zmienił zakaz? Poparcie zakazu w Polsce i Irlandii

Poparcie dla zakazu palenia w pracy i lokalach gastronomicznych przez palących przed jego wprowadzeniem było w Polsce wyższe niż w Irlandii, w szczególności w przypadku barów i pubów.

Niestety, nie wykorzystaliśmy tej potencji. Po wprowadzeniu zakazu, w Irlandii całkowitego, w Polsce częściowego, poparcie to jest dzisiaj w Polsce mniejsze niż w Irlandii.

Poparcie dla zakazu palenia w lokalach gastronomicznych

i zakładach pracy wśród palących w Polsce i Irlandii przed

i po wprowadzeniu zakazu

Co zmienił zakaz? Opinie o szkodliwości biernego palenia

Po wprowadzeniu zakazu palenia w miejscach publicznych korzystnie zmieniły się opinie palących na temat szkodliwości biernego palenia.

Ciągle jednak wiedza o biernym paleniu jako przyczynie poważnych chorób jest niewystarczająca, nawet w przypadku raka płuca.

Opinie o szkodliwości biernego palenia wśród palących przed

i po wprowadzeniu zakazu palenia, Polska 2009 i 2011 r.

Co zmienił zakaz? Liczba klientów

Wprowadzenie zakazu spowodowało, że ci, którzy wcześniej unikali miejsc zadymionych zdecydowali się te miejsca, dzisiaj „czystsze”, ponownie odwiedzać.

Co ciekawe, decyzję tę proporcjonalnie częściej podjęli palący niż niepalący Polacy.

6

14

0

5

10

15

20

palący niepalący

10

13

0

5

10

15

20

palący niepalący

Unikający miejsc zadymionych, 2009

Po zakazie wrócili do miejsc, które wcześniej były

zadymione, 2011

Co zmienił zakaz? Wnioski

− zakaz palenia w miejscach publicznych działa! Zmniejszyło się narażenie na dym tytoniowy, wzrosło poparcie dla zakazu, nie zmniejszyła się liczba klientów.

− wbrew wcześniejszym oczekiwaniom także palący pozytywnie zareagowali na zakaz palenia.

− wydaje się, że niewprowadzenie całkowitego zakazu palenia w lokalach gastronomicznych i zakładach pracy ma wpływ na przestrzeganie obowiązującego zakazu i postawy, w szczególności palących.

Dziękujemy za uwagę