Zachowanie asertywne

download Zachowanie asertywne

of 12

Transcript of Zachowanie asertywne

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    1/12

    PSYCHOLOGIA KOMUNIKACJI

    Komunikacja- komunikacja interpersonalna, komunikacja to jestinaczej czno, porozumiewanie si. Czsto wystpuje zjawiskoszumu komunikacyjnego. Komunikacja medialna tylko nadawanie,albo tylko odbieranie. Nadawca w TV, nadawca na wykadzie.Dwustronne komunikowanie jest uciliwe. Komunikacja w szkolejest jednostronna. Relacje rodzice dzieci. Sprzenie zwrotne

    Kontekst

    N komunikat O

    sprzenie zwrotne

    Komunikat- tre, wiadomo, informacjaNakazy, proby, odmowy, yczenia, groby.Przesyamy w:sowachgestach

    Komunikaty niewerbalne: gesty ilustruj to co mwi w sowach.Gesty ilustruj wypowiedzi sowne, informuj, czasami wyraaj coinnego ni dany osobnik mwi. Czy zbliaj ludzi, czy oddalaj. Czygestykulowa, a jeli tak to kiedy. Nie naley gestykulowaagresywnie, bowiem to bdzie le odebrane. Odsuwamy si bowiemjest to nieprzyjemne. Wchodzi w nasz intymno. Uczuciezagroenia, niepokoju jeli kto wchodzi w moj intymno (np.tramwaj tok, obcy ludzie).

    Komunikacja pozasowna mimika- uczucia rozpoznajemy w jakim kto jest stanie- jakie jest nastawienie do nas- trzeba uwaa eby le nie odczyta (np. bl zba)- kto si nie patrzy na nas: kamie, lekceway nas, moe go

    peszymyKomunikacja niewerbalna: pozycja ciaa, tempo, ruch, ubirMona oceni przez ubir jaki jest obecny stan praca czy rozrywka

    jaki jest status finansowy, jakie s preferencje, jaki jest gust.Jednoczenie nie wolno nam ocenia po wygldzie.

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    2/12

    Zjawisko pierwszego spojrzenia. Kto robi dobre wraenie, lubi go iju, kto robi ze wraenie, nie lubi go i ju.Dlatego rnie postrzegamy, ulegamy wraeniom, pod wpywemdziwnych skojarze. Np. skojarzenia z dziecistwa, z blu,upokorze, z reprymend. Podobiestwo do kogo innego. Lubimynajbardziej to co jest podobne do nas.Middle class lubi to co jest podobne!Jeli kogo od razu zaakceptujemy, musi nam bardzo podpa, ebyzmieni o nim zdanie i odwrotnie.Komunikat niewerbalny: gos, walory gosu. 7% znaczeniakomunikacji to s sowa, mimika, gesty ponad 50%, 40% walorygosu i mowy jako takiej. Sia, barwa, natenie, ton, czysto,

    pynno, styl. Tzw. gos radiowy: ciepy, serdeczny, niski (bo niedrani)(mczyzna). Umiejtne dostrojenie si do odbiorcy.Zapach nastpny komunikat.Odlego wskaniki, naley zachowa odlego 30cm mojaintymno50 cm koleeski zwizek1,5 m p oficjalna odlegokilka metrw publiczna

    Umiejtno trzymania dystanswPodawanie rki pe eska, albo osoba starsza urzdem, bdwysza statusem podaje pierwsza rk.Komunikacja werbalna - nie ma takiej moliwoci eby byawycznie komunikacja werbalna. Co jest wane:eby komunikacja werbalna bya zgodna z komunikacj niewerbaln.To co mwi byo zgodne z mimink. Najbardziej wiarygodne sdzieci, bo nie s kamliwe, s naturalne. Istotne jest aby to co mwi

    byo spjne z tym co robi. Np. komunikacja podwjna prowadzi dochorb np. do schizofrenii, jeli na co dzie jest si poddawanyminnym sowom i innym gestom naraa si na choroby psychiczne.Naley jednoznacznie komunikowa.Kontekst fizyczny komunikacji: opis sytuacji, sale, szkoa, ciany,czas, awki szkolne, krzesa. My siedzimy, wykadowca stosi. Jaki jeststan psychofizyczny. Kontekst socjologiczny- wynikajcy z roli..Siedzisz obok dobra komunikacja

    Siedzisz naprzeciwko za komunikacjaNadawca odbiorca kontekst, komunikat, sprzenie zwrotne.

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    3/12

    Kiedy komunikat dotrze do odbiorcy ten ktry ma dotrze. Zakomunikat odpowiedzialny jest nadawca. Za odbir jestodpowiedzialny nadawca i odbiorca. Komunikat odebrany przeznadawc jest rwny z nadawanym przez nadawc.Schemat procesu komunikowania si:

    - chc si komunikowa- potrzeba, intencja, cel porozumiewania si- mam wiadomo- intencja, wiadomo, zakodowanie, zakodowan wysa, po

    wysaniu zaczyna si rola odbiorcy- odebranie komunikatu, odkodowanie, zinterpretowanie

    Komunikat zinterpretowany przez odbiorc musi by bliski intencji.

    Najgorzej jeli nadawca nie jest bliski swoich intencji i nie umie ichprzekaza, komunikat nie ma nic wsplnego z intencj.

    NADAWCA-INTENCJA-KODOWANIE-PRZEKAZODBIORCA-DEKODOWANIE-INTERPRETACJA

    MYL - WIDZ INTERPRETUJ

    Interpretuj:- jasno, wyrazisto wypowiedzi- wierno intencji- porozumienie midzy odbiorc a nadawc- wsppraca - dobra komunikacja - umiejtno wyraania myli- nie sugerowanie si dowiadczeniami

    - umiejtno suchania- dokadnie, precyzyjnie, konkretnie- terminy zrozumiae dla odbiorcy- wyranie i w jego rytmie- upewni si czy odbiorca rozumie, czy odbiera- nadawca powinien korygowa swoje bdy- pozostawanie w kontakcie

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    4/12

    STYLE KOMUNIKOWANIA SI

    PRZYJACIEL

    Osoba taka jest chwiejna, zaley jej na sympatii innych, wraliwa,atwo poddaje si emocjom, mia, chtny suchacz, chtnie daje innymwsparcie, mao pewna siebie, spontaniczna, mao wyrazista.

    DORADCAOsoba pewna siebie,posiada poczucie wasnego zdania,ma potrzebgwiazdorstwa, lubi by w centrum uwagi, lubi wywiera wpyw nainnych, lubi ryzyko, taka osoba jest popularna, tzw. dusza

    towarzystwa, wady: niecierpliwo, przeszkadzanie, wyrywanie si zpomysami.

    ANALITYK

    Dua chwiejno, maa spontaniczno, osoba nastawiona przyjaniedo ludzi, uwielbia analizowa, znajdzie dziur w caym, skania doanalizowania, drobiazgowa, lubi liczby, niezawodna, lubi mie jaki

    gwny punkt jako zadanie, zdyscyplinowana, pesymista, skryty,mruk, ponurak, maruda, trudny przypadek dla kierownictwa; osoba,ktra wykryje wszystkie braki.

    PRZYWDCA

    Dua pewno siebie, maa wraliwo, chd, dy do celu potrupach, liczy si dla niego tylko cel a nie ludzie, szybko podejmuje

    decyzj, dua wadczo, trzyma innych w szachu, zwolennik teorii,e ludzi mona wymieni, osoba kontrolujca siebie i innych, kto ktonie da si wyprowadzi z rwnowagi, chd, dystans, piedesta,kontroluje innych strachem, pozbawieniem sympatii, wietnie oceniainnych, ma wadz nad przyjacielem, jest samowystarczalny, niepotrzebuje uczu, sam siebie kocha, jest przepenionysamouwielbieniem, jest bardzo aktywny, jest realist, jego decyzje strafne, jako dyrektor odnosi sukcesy, bowiem podejmuje suszne

    decyzje, nie waha si ich podj, nie ma prawdziwych, ciepychyczliwych kontaktw z ludmi, mwi bez ogrdek, nie widzi reakcji

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    5/12

    innych np. przyjaciela, jest niecierpliwy, szybki, nie sucha innych, mabardzo wysokie mniemanie o sobie, jeli kto si przeciwstawi moeby agresywny, nieprzyjemny.

    Oglnie jestemy mieszanin wszystkich stylw.

    Style porozumiewania si z drugim czowiekiem

    przyjaciel- otwarty ciepy

    analityk niezdecydowany doradca pewny siebie

    wdz zamknity w sobie

    To s tylko style komunikowania si, kady ma preferowany stylkomunikowania si, nie ma stylw dobrych ani zych, s tylko styledobre lub le dobrane

    znane innym

    nieznane innym1) cz osobowociznana mnie i innym(imi, nazwisko)

    2) cz znana innym nie znana mnie (nawyki)

    3) nieznana innym, ale ja o tym wiem (nasza uomno, fragmenthistorii, intymno)

    4) nieznana ani innym ani mnie (kto bdzie wzywa mojej pomocy,dowiem si czy pomogem czy nie)

    Rne relacje, im bliszy zwizek tym wicej informacji. Kiedywchodzimy z kim w kontakt, powinno by jak najmniej tegoznanego. Otwieranie jest zwizane z odwag na odkrywanie.

    Otwarto, wcale nie trzeba by otwartym. Kady ma przyrodzonystopie otwartoci. Nie z kadym musi si by otwartym do blu.

    1 2

    3 4

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    6/12

    Ta druga osoba moe zareagowa tym samym. Otwarto madotyczy relacji co si dzieje. Wyraanie emocji co si dzieje.Dzielenie si wraeniami tu i teraz. Zawsze jest zwizana z ryzykiem.Mj stosunek do siebie wpywa na stosunek do innych. Jeli siebielubi lubi innych. Jeli siebie nie nawidz to te nie lubi innych. Jestto skutek, przey, dowiadcze z dziecistwa, przey pniejszych,dalszych dowiadcze. Jeli kto w siebie nie wierzy, bdzie zymprzywdc, bdzie ba si poraki, skutki tej zanionej samooceny sbolesne dla nigo, skutki wysokiej samooceny s bolesne dla innych.Emocjonalna postawa wobec siebie wyraa si w akceptacji siebie iinnych.

    JA OK. TY OK.JA OK. TY NIEJA NIE TY OK.JA NIE TY NIE

    JA OK. TY NIETaki czowiek yje w przekonaniu, e on jest w porzdku, zawsze bd

    jest u innych, bardzo trudna osoba w grupie.

    JA NIE TY OK.Sytuacja odwrotna, osoba o zanionej samoocenie, inni majsuszno, on nie, atwo nim manipulowa, osoba nieszczliwa,sfrustrowana, czsto przeprasza.

    JA NIE TY NIE

    Bardzo smutna posta, wynika to z bardzo smutnego dziecistwa,sytuacja w ktrej nie ma po co y.

    JA OK. TY OK.Mona si dogada

    Czyste typy zdarzaj si rzadko. To bardzo rzutuje na kontakty zinnymi.

    Po co by odpowiedzialnym gdy jest odpowiedzialny kto inny.

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    7/12

    Malkontent zawsze le.Rne ja opiekucze, agresywne,naturalne itp.

    ASERTYWNOi zachowanie asertywne

    ulego InwazyjnoAgresywano

    Zdolno do odmawiania.Asertywno to postawa albo pojedycze zachowanie polegajce narealizowaniu swoich praw z jednoczesnym poszanowaniem prawinnych.

    Zachowanie a postawa.Pojedycze zachowanie jest czym krtkotrwaym, postawa jestczym zoonym i dugotrwaym.Zachowanie asertywnePostawa asertywnaPrawa- realizowanie i poszanowanie praw, prawo do bycia sob, dowasnego ja, do wyraania wasnych pogldw, do dysponowaniawasnym czasem, prawo do ubierania si jak lubi, do wasnych

    przekona, do wyznania, do odpoczynku, szacunku, rozrywki.Asertywno jest sztuk nabyt, zaley od dowiadcze. Dobrestosunki mam gdy szanuj innych.Ulego wity spokjAgresywno mam co chcMoe by asertywna odmowa, ja mam prawo odmwi ale inni temaj prawo odmwi. S takie sytuacje gdy nie mam na co ochoty iwtedy mwi nie. Odmawiam i wcale nie musz tumaczy dlaczego.

    Mam parwo odmwi!Trzeba tylko rozpozna dobrze czego chcemy. Odmowa jest zwiza,stanowcza bez poczucia winy, e odmwiam. Lecz to musi by mojenie.Asertywna proba:Masz prawo prosi o spenienie swoich potrzeb. Waniejsze jest jak topowiem, a nie co powiem, kto ma prawo odmwi. Musimy rwniedopuci, e inni maj prawo te odmwi.

    Asertywne wyraanie opinii:

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    8/12

    Mamy prawo mie wasne pogldy. Chodzi o to aby mie prawo dowyraania wasnego pogldu ze wiadomoci, e inni mog si zemn nie zgadza. Budowa asertywnego wyraania opinii:Ja uwaam....lubJa nie zgadzam si z twoj opini.Nie jest asertyne:Mylisz si....Nie masz racji.....Asertywne przyjmowanie krytyki:mam prawo aby krytyk przyj lub si z ni nie zgodzi.Jeste impulsywna (sprawdzam co ja myl na ten temat) np.:Tak zgadzam si

    lubJa uwaam inaczejAsertywne przyjmowanie pochwa:Trzeba umie przyjmowa pochway:Jest mi mio, ciesz siadnie wygldasz; Nie!/leadny kostium; Stary/ leNaley przyjmowa umiejtnie pochway.

    Samowiadomo:wiedza o swoich reakcjach, temperamencie(melancholik, flegmatyk, choleryk, sangwinik).Choleryk: impulsywnymelancholik: depresja, przygnbienie, pesymistaflegmatyk: sia spokoju, powolnosangwinik: ma w rwnowadze i pobudzanie i hamowanie.Choleryk szybko

    Flegmatyk spokjMelancholik refleksja, analizaSangwinik rwnowaga

    Wiedza o swoich potrzebach.Motywowanie:motywowanie karmotywowanie nagrod

    Co daje samowiedza:

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    9/12

    mona siebie kontrolowanie pozwala by spontanicznymlk, e si zachowam tak a nie inaczej, kady ma prawo, eby si niepoznawa.Samowiedza ma swoje wady i zalety. Skd ta wiedza o sobie inni sdla nas lustrem.Samowiedza w cigu ycia si zmienia.Empatia rozpoznawalno uczuWarto wiedzie dlaczego co robi.Krytyka nas wyniszcza!Prawo polaryzacji; jeli kto kontroluje innych za bardzo to wtedy inninie robi nic, kontrolujcy robi za innych, brak zaufania.

    TEAM

    Dziaanie w pojedynk ma plusy i minusy, rne temperamenty oglnie niewypa jeden musi czeka na drugiego. Ale jest te starepowiedzenie co dwie gowy to niejedna,jako i ilo pomyswwypowiadana grupowo. Dziaalno indywidualna sam podejmuj

    decyzje.Dziaalno grupowa, dlaczego grupowo? Trzeba zna siebie abypodj decyzj czy grupowo, czy samotnie. Zawsze s zyski i czasamis straty. Wielbd to ko stworzony przez grup ludzi.Grupa spoeczna (jako zjawisko spoeczne)-grupy mae (2,3,4,5,6,7,8,9,10 osobowe)-grupy due (sekty, mafie) maj tendencje do dzielenia si na mniejszeTriada, driada itd.

    W naszych firmach czsto dziaamy w triadach, trzy osoby ktre bdrywalizowa, bd znaczy swoje terytorium, dwch mczyzn jednakobieta, pe zawsze odgrywa du rol w grupach. Zwizek pci zzarzdzaniem. Grupa towarzyska, przyjacielska, terapeutyczna, grupaspotkaniowa. Grupa rozwoju tworzy podstawowe motywacje aby costworzy: aby zarobi pienidze lub urodzi dzieci. cz si te po toaby byo mio. Podstawowa potrzeba: kontakt z innymi. Nieprzetrwamy samodzielnie, dlatego czymy si w grupy.

    4 fazy kadej grupyI testowanie (pocztek) w ramach testowania kto jest kim

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    10/12

    II walka, etap buntu, kady ju wie gdzie jest i wie co moe zdziaaIII organizacja ma swoje normy, ciepeko brak dziaania, stagnacja.Strata pracy rewelacja dla twojego rozwoju, popycha do dziaania irozwoju. Spjno grupy mona pozna po tym, e wszyscy si zesob komunikuj. Spjno grupy jest moliwa gdy nie maosobowoci zaburzonych np. schizofrenikw, paranoikw,neurotykw. Uywanie ludzi do wasnych celw.Zalety spjnoci w grupie:

    - jeli jest spjna to si dobrze czujemy w tej grupie- wiksza efektywno dziaania i pracy- ronie duch i energia- podwysza morale i skuteczno

    Jest te pewne zagroenie w spjnoci:- przychodzimy nie po to by przcowa, lecz by si pospotyka- wolimy ze sob rozmawia ni pracowa- syndrom mylenia grupowego

    Grupa powinna by rnorodna, bucha rnorodnoci pomysw.Grupa jest niezbyt liczna:

    - wysoka spjno- wspdziaanie- wspdziaanie wszystkich czonkw w podejmowaniu decyzji- naley si konsultowa w grupie- kada grupa ma swoje normy- naley zachowa dyskrecj- nie podejmowa stosunkw seksualnych- nie zdradzi na zewntrz

    - kada grupa ma swoje prawa- powinien istnie lider spoeczno-emocjonalny- przywdca opozycji czsto nieformalny lider w grupie- przeciwnika przywdc opozycji mona zwoli lub pozyska

    Style kirowania:- lider w starym stylu si nie sprawdza zasada dziel i bd- lider wsplczesny adekwatny do dzisiaj kady czowiek ma

    osiga cele- trzeba by otwartym na zewntrz

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    11/12

    - stopie dojrzaoci zespou- zadanie jakie ten zesp ma wykona- jakie mam moliwe style- dziel prac na etapy- komentuj, dziel, wymylam, zadanie jest wane, ludzie mniej- jeli zesp jest mniej dojrzay trzeba wicej pokazywa- w grupie bardziej dojrzaj lider powoli si wycofuje- styl uczestniczcy przy mniej lub bardziej uczestniczcej grupie- czasami si zainteresowa jaki jest stan- gdy mam ju team mog odetchn, mam zespStyl zardzaniaTeam to druyna lecz kada grupa to nie jest druyna.

    Druyn pracownicz charakteryzuje 2+2=5Wypadkowa dziaania rnych ludzi daje wicej. Indywidualneosoby nie s w stanie osign podobnych wynikw. Ludzie zesob wsppracuj, kooperuj. Jest co takiego jak efekt unoszeniasi wgrupie, energia wzrasta, przychodz nniesamowite pomysy.Co innego by odpowiedzialnym, a co innego czu siodpowiedzialnym. Ale najpierw trzeba zbudowa team, wtedyczujemy si odpowiedzialni.Bardzo wane jest rozdanie w teamie

    zada adekwatnie do talentu i umiejtnoci. Wane wic jestrozpoznanie co w ludziach siedzi. Zbieram ludzi, wyuszczam imco oni bd mieli z tego dla siebie. Sprawa sprowadza si dozadania odpowiednich pyta:- co jest do zrobienia- jak si zorganizowa- nazwa, haso- kto jest odpowiedzialny za cao

    - kto dba o nasze sukcesy- jak rozwizujemy problemy- jakie korzyci bd mia ja jako czowiek

    Do pytania ludzi dla nich wane:- nie kady lubi robi to samo- kady musi wyranie powiedzie co chce, co moe robi i czego

    oczekuje od innych

    Waciwy podzia rl:- umie dobra role do predyspozycji

  • 8/6/2019 Zachowanie asertywne

    12/12

    - drog wsnej intuicji.

    Lider musi zapewni waciwe warunki pracy, eby utrzyma si narynku, eby zarobi, eby rzuci wszystkich na kolana. Musi zna celi uczy si na wasnych bdach. Dobrze funkcjonuj ci co sikonsultuj. Kwestia przekazywania uprawnie. Liderzy muszprzyj do wiadomoci, e inni umiej co lepiej (kto jest pikny inp. wywiera lepsze wraenie).Wykres techniki wchodzenia w relacje z innymi ludmi:

    DOMINACJA

    sabe tendencje silne tendencjedominacyjne dominacyjne

    ZALENO

    Moment tworzenia teamu, nie jest korzystne gdy szef kae nam

    stworzy team, sytuacja presji. Czasami team nie jest potrzebny, gdyjest dobra wsppraca po co team. Potrzebna jest akceptacja, e cotakiego robimy. Nie mam potrzeby to nie uczestnicz. Na lideranajlepszy jest typ doradca lub przyjaciel. Musi zbudowa odpowiedniklimat. Lider musi formuowa zadania dla grupy, wane jestprecyzyjne nadawanie.

    KONFLIKT