Dziś: Największy wyścig powietrzny świata !.

Dzisiaj

80 i

str\on I

15 groszy

Llustrowany dziennik narodowy 1 !ratolicki Nr. 193 • Wydsn;e

~

SZANGHAJ Z LOTU PTAKA Na zdjęciu część Szanghaju przy dop ływie rzeki \"~;ang-Pu-Soochow. Z pra­wej strony widać teatr "Capitol" i konsulat brytyjski z parkiem. Z lewej

szpital główny i konsulaty: sowiecki, niemiecki i japoński.

• •

u ~1!rIlO wyr .8 [ at

Rok 61 Poniedziałek, 23 sierpnia 1931 . 3

PO NOWY REKORD Malcolm Campbell, znany kierowca i rekordzista zamierza na Jeziorze Lago Maggiore pobić rekord światowy szybkości motorówek. Na zdjęciu wspa­niała motorówka Campbella "Blue-bir d" (Niebieski ptak) z silnikiem 2000 PS.

•

r ROI[ la aro OW!IO UroczystośCi urządzone ·przez Stronnictwo Narodowe w rocznicę zwycięstwa 15 sierpnia były wspaniałą rewią szeregów narodowych - Narodowców nic zrazić nie może - Czekają nas prace i walki aż do ostatecznego zwycięstwa

Tegoroczne obchody, zorganizowa­ne dnia 15 sierpnia w całym kraju przez Stronnictwo Narodowe, objęły b/łdź miejscowości, w których przed rokiem nie bylo zjazdów i zebrań (Warszawa, 'Vileńszczyzna, Kraków i in.), bądź obszary zagrożone agita­cj/ł anarchistyczno - komunistyczną. (Lubelszczyzna, Łódzkie itp.).

Sprawozdania w prasie codziennej odtwarzają. przebieg i rozmiary uro­czystości sierpniowych w poszczegól­nych punktach Polski. W niniejszych rozważaniach zestawimy w syntetycz­nym skrócie całość obrazu, podamy 0-gólny bilans obchodów.

Obchody sierpniowe obj ęły całą Polskę

Z punktu widzenia geopolityczne­go należy zauważyć, że zjazdy i zebra­nia Stronnictwa Narodowego odbyly się na obszarze calego państwa.

Idąc od wschodu objęły: Wileń­szczyznę ('''ilno, Oszmiana, Postawy, Nowa Wilejka i in.), Wolyń (Łuck, Krzemieniec), Bialostockie (koncen­tracja okręgowa w Białymstoku), Pod­lasie (Radzyil, Kode!'l), Lubelskie (Za.­mość, Lublin).

Polska południowa ma.nifestowała: na ziemi Czerwieilskiej (Lwów, Sanok, Brzozów, Tarnopol, Przemyśl, Stani­sławów, Borysław, Drohobycz, Ka­mionka Strumiłowa, Bełżec, Jarosław), . w Małopolsce środkowej, R7.eszów, Le­żajsk, Rani;i,ów w pow. kolbuszow­skim. Kraczkowa w pow. ]m')cuckim), w Małopolsce zachodniej (Kraków, No­wy Targ, Pilzno. Nowy SQcz, Biecz­Gorlice), na Podhalu (Ujsoly. Strysza­wal. W Polsce środkowej odbyły sit;> ~jazdy ikoncen tracje: w \V al'szawie, wdzi, Częstocho\vie, Radomiu, Kali­szu, Opocznie. ŁomżYllskim (Kadzidło w pow. otroł<;,ckim, Grajewo), KOll­kirh, Kielcach. Polska zachodnia świę­r.la rocznicę zwycięstwa nad bolsze-

wikarni: na Ślą.sku (Katowice), w Po­znańskim (trzy koncentracje rejono­we: Wolsztyn, Bydgoszcz, Kostrzyn), na Pomorzu (zjazdy powiatowe: w Tczewie, Pucku, Wielu w pow. choj­nickim i in).

\Vymieni liśmy w przeglą.dzie po­wyższym tylko ważniejsze punkty, gdzie odbyły się większe zebrania i zjazdy. Obok tego odbywały się ze­brania w powiatach i kołach. Kon­centracje okręgowe, obejmUjące Ilo kilka powiatów, miały miejsce: w \Varszawie, w Łodzi, w Częstochowie, w Białymstoku, w Radomiu, w Krako­wie, we Lwowie, w Katowicach, we WOlsztynie, w Bydgoszczy. W pocho­dach narodowych wzięły udział tysią.­ce zorganizowanych członków S. N., a w zgromadzeniach rzesze zwolenników Stronnictwa Narodowego.

Już ten pobieżny rzut oka na geo­grafię polityczną. obchodów sierpnio­wych wskazuje wyraźnie, że siły i wpływy Str. Nar. są dość rów'nomier­nie rozmieszczone na obszarze całego państwa. \Va;i,na to okoliczność, świad­cząca o niebylejakim rozroście sil or­ganizacyjnych stronnictwa. Ostatnie lata przyniosł~r nowe zdobycze: Stron­nictwo Nal'Odowe umocnilo się na zie­Doiach zdawna wyznających ideologię narodo\yą i rozszerzyło swoje wpływy na tereny oporne bądź bierne dotych­czas.

Stronnictwo Narodowe wzrosło w siłę

Liczebnie obchody tegoroczne zro­madziły bądź \vi~kszą. gromadę wy­znawców programu Stronnictwa., bądź utrzymały stan ilościowy z przed ro­ku. Pod względem wyrobienia poli­ty cznego i organizacyjnego zaznaczył się nie\\'ątpliwy postęp.

Karne, zdyscyplinowane szeregi Stronnictwa skupiają.ce masy zwolen­ników, nieźle technicznie wyszkolone,

zwracały uwagę swoją postawą. i orga­nizacyjną. sprawnością. W dniu 15 sierpnia miało się do czynienia ze zor­ganizowanymi oddziałami, nad który­mi panują. kierownicy i do których trudno trafić z zewnątrz, z obcą. agita­cją.. Stronnictwo Narodowe wykazało, że jest nietylko jedyną nacjonalistycz­ną. organizacją masową, ale umie pa­nować nad swoimi szeregami. Uderzał skład społeczny organizacji Stronni c­twa. W olbrzymiej większości należą. doń chłopi, robotnicy, rzemieślnicy, inteligenci. Element świeży, zapalny, młody, zdyscyplinowany.

Nic ani nikt nie był zdolen uroczystościom przeszkodzić

Dowodem sprawności organizacyj­nej był fakt, podnoszony nawet przez prasę przeciwną., że obchodom Stron­nictwa nie przeszkodziły złe w owym dniu warunki atmosferyczne ani tu i ówdzie zdarzające się przeszkody in­nego rodzajU. Ofiarność i wyrobienie członków Stronnictwa są. już tak duże, że na przebieg i rozmiary zebrań nie wpływają. ze wszystkich stron wysu­wane przeszkody.

we, ale i skutecznie walczyć o ich u­rzeczyw~stnienie.

Fałszywi prorocy Okazało się ponad wszelką. wą.tpli­

wość, że - pomimo tak pracowicie szerzonych w ostatnich tygodniach przez prasę przeciwną wiadomości o "dekompozycji" w Stronnictwie, o rze­komych rozłamach, o rozpadaniu się Stronnictwa - Stronnictwo Narodowe wykazuje znaczną. zwartość i jednoli­tość, oraz - czy kto chce, czy nie chce - stanowi jedyną. dziś twórczą., kon­struktywną. siłę w kraju, jeżeli idzie o polski nacjonalizm.

Pilnie obserwujący rozwój stosun­ków w Stronnictwie Narodowym or­gan żydowski "Nasz Przegląd", stwier­dził, że "próba rozłupania tego stron­nictwa (tj. Stronnictwa Narodowego) przy pomocy odpowiednio "urabia­nych" ugrupowań narodowo-radykal­nych, stanowczo zawiodła". Stronnic­two zrobiło znów niespodziankę swo­im przeciwnikom i - zamiast oczeki­wanego z utęsknieniem rozkładu i bez­siły - wykazało dużą żywotność i po­stępują.cy stale rozwój swoich wpły­wów i sprawności organizacyjnej.

Podkreślić również należy dziarską. Nie powinno się jednak wagi ob-posta\yę zorganizowanych narodow- chodów przeceniać ani oczekiwać od ców. Stanowią. oni wcale dużą. silę w nich więcej, aniżeli należy. Obchody kraju i zdołali wyrobić dla siebie na- mają. znaczenie pewnej próby sił i nie­leżyt~' szacunek. \1.1 całym szeregu dokładnego zresztą. egzaminu, stwier­miejSCOWOŚCi były próby zaczepek ze dzają.cego wartość dorobku, oSiągnię­strony socjalistów, wiciowców (ludow- tego w dziedzinie organizacyjno-poli­ców), komunistów i Żydów. Wszędzie tycznej w roku ubiegłym. Nie jest to .ie z miejsca likwidowano, nigdzie nie jednak egzamin ostatni i naj ważniej­doszło do rozhicia, ani choćby do prze- szy. Czekają. nas prace i walki o wie­rwania zgl'OmadZell Stronnictwa Na- le trudniejsze, aniżeli udane obchody. rodowego. Z największą zaciętoocią Tegoroczne uroczystości sierpniowe ~ta.kowali socjaliści. w ~ra~owie, co winny być podsumowaniem d-otych­sWIadc~y o us:uwam:u SIę 1m g;untu czasowych wysiłków, które wypadło spo~ l!0g, w te) do D1e~~wna tWIerdzy l korzystnie, i punktem wyjścia dla dal­socJahstrcz.n0-zrdows~leJ. Na~odow.cy szych prac i walk aż do całkowitego wykazah Dle po raz pIerwszy, ze umIe- zwycięstwa. B. ją nie trlko wrznawać idee narodo- .. ,--_

~frona ? Onr:;D()W1\"TK, ponieaziaJeli, ania 23 sierpnia 1937 - ,Num'!' 19:-, autA 4 UW ąg

Niemcv - Polska 50:44 pkt. G€{ssou'ski rewelacj€~ ~awodótv - Polacy ~wycięiyli w biegach na 400, 800 i 10 tys. -rn, w skoJ~u o tyc~ce i w trójskoku -

Tr~y nowe reJwrdy Polski

\V a r s z a w a. -'- Przy pięknej, sło­necznej pogodzie .odbył się w sobotę po południu na stadionie Wojsl{a Pol­skiego pierwszy dzień spotkania mię­dzypallstW.oWego P.olska i Niemcy. Za­wodnicy polscy trzymali się nadspo­dziewanie dobrze, przy czym na pierw­sze miejsce wybił się Gą,ssowski, który niespodziewanie zwyciężył w biegu na 400 metrów, zajmując w biegu na 800 metrów drugie miejsce.

Wyniki były następujące: 1()() m: 1) Gilmeister (N) 10.6, 2) Za­

slona (P) 10.7 (rek. Polski wyrównany), 3) Fischer (N) 10.8, 4) Dunecki (P) 11.

400 m: 1) Gąssowski (Pl 48,3 (nowy rekord Polski), 2) Hamann (N) 48.8, 3) Stulpnagel (N) 49, 4.) Śliwak (P) 50,3. '.

110 m pl:.: 1) Beschetznik (N) 15, 2) Schellin (N) 15.1, 3) Niemiec (P) 15.3 (rekord Polski wyrównany), 4) Haspel (P) 15.8.

10000 m: 1) Noji (P) 32:00.8, 2) Eber­hardt (N) 32:36.1, 3) Wirkus (P) 32:42, 4) Lick (N). .

Tyczka: 1) Szna.ider (P) 3:90, 2) Hardt­mann (N) 3.80, 3) Klemczak (p) 3.70, 4) Kobelt (N) 3.60.

800 m: 1) Kucharski (P) 1:55.2, 2)

Gąssowski (P) 1:55,8, 3) Linnhoff (N) 1 :56.1, 4) ]\[crtens (N) 1:57.

Trójskok: 1) Luckhaus (P) 14.83, 2) Ziebe (N) 14.77, 3) :M. Hoffmann (P) 14,61, 4) W6Ilner (N) 14.13.

Dysk: 1) Hilbrccht (N) 46.58, 2) Blask (Nl 43.95, 3) Fiedoruk (P) 43.23, 4) Gie­rut to (P) 42.04.

Młot: 1) Blask (N) 53,62, 2) Sprenger (N) 50.37, 3) Kocot (P) 44.50, 4) Węgla.r­czyk (P) 41.92.

Sztafeta 4X100 m: 1) Niemcy 42 sek, 2) Polska 42.2 (nowy rekord Polski).

Walasicwiczówna w biegu na 100 y ustaliła nowy rekord świata wynikiem 10,9. Na stadionie zebrało się powyżej 20 tysięcy widzów.

Kolarstwo Pierwszy dzień mistrzostw świata

w Kopenhadze zakończył się komplet­nym niepov,r-odzeniem Niemców, zna­nych również i w Łodzi. Zarówno Ihbe jak I{arsch i Haselberg zostali wyeli. minowani. W biegu sprinterów do fi· nałów zakwalifikowali się następujący zawodnicy: Pola (Wł.), George (Fr.), Collard (Belg.), Nielsen i Gene (Dania), Kropman, Ooms i van d, Vijver (Ho1.).

Narodowcy u wrót Sanłanderu P a ryż. (PAT). Korespondent Ha­

vasa na froncie Santanderu d (m-oSi, że wczoraj rano linia cz-olowYch oddzia­łów powstańczych znajdowała się w ' odległości od 25 do 36 km od Santan­daru.

Na. lewym skrzydle kolumna wojsk powstańczych zaniechała 'POsuwania się po drodze Palencia - Santander i obecnie postępuje naprzód poprzez wzgórza okalające tę drogę. W pią.tek wieczorem oddziały powstallcze ,posu-

nęły się poza wioskę Monedo. Woj-ska posuwają, się niewielkimi kolumnami, nie spotykając poważniejszego oporu ze strony przeciwnika. Około gody;. 8 ran.o wioski Santa Cruz, Helquerra i Laserra były już w rękach powstań­ców. Ważny węzeł komunikacyjny Las Arenas de Iquina oddziały powstańcze obeszły od północo-zachodu i obe~nie całkowicie nad nim panuj;)..

. Szanghaj. przesłoniety dymem pożarów Na prawym skrzydle kolumny 1:mo­

toryZQwane podjęły dalszy atak o świ­cie i rozwijają. swą akCję głównie wzdłuż drogi Burgos - Santander .

S t. 1 e a n d e L u z. (A TE). Samo­loty powstallcze wykonały nad San­tander lot, zrzucając ulotki, wzywają... ce w~jska rządowe do poddania się. Odniesione w tych dni.ach zwycięstwa na froncie Santander przez wojska po­wstańoza ,wywołały lV Hiszpanii praw­dziwy 'c:r;Ituzjazm" przy czym prasa po­wstań!!~a wychwala odwagę i karność legionistów hiszpańskich.

W'szystkie zabudowania,na przestrzeni półtora kilometra spalone są po bombardo.wa- , niu - W~jska japońskie ostrzeliwują Putang , "

s z a n g h a j. (PAT). Z wysokości. pończyków. Oddzialy japońskie za-semaforu, stojącego na nabrzeżu fran- .atakowały siły chińskie posuwając się cuskim, dokładnie widać, że wszyst- 'na południo ' - zachód od Liang-tsiang kie zabudowania na Brodweyu pGmię- i w\:pier.aj~ oddziały ~hińąkie w Gzahg­dzy 'Hong-Kiu a Yuang-Tse-Pou' na ·si-tien.

lotów japol1rskich, które atakowały wczoraj rano lotnisko chińskie w ' Jang-czo, 4 zostaly strącone. Lotnicy japoilSCY zrzucili wiele , oomb na lot­nisko, zanim wystartowały chińskie eskadrry myśliwskie.

Prasa rzq.dowa zaChowuje milcze­nie lub rozpisuje się szeroko o niepo.. rządkach, panują.cych w Hiszpanii na­rodowej starając się przedstawić ma­nifestacje patriotyczne jako rewolty,

przestrzeni około półtora kilometra N a n kin. (PAT). Spośród 6 samo-

:~~~~=~=~~~~~~~~-E-w-la~lnOł~fłaruflbaJo'lnf~KII'fl~ Cie~\tr~T~t~ż~~t~~~~hc~: v;ot~~~~g Skład WĘGLA, KOKSU i DRZ A ' y ~ u ~ ~ R II U ~ nu w magazvnach bawełny, należą.cych Z t K ,. "- 'n 47628 zam. Zgierz, Piaskowa, 26, lat m, W'trOfit

J ygmuD a azmlerCZ&.a.a średni, twarz pociągła, opalona, włOSy do towarzystwa brytyjskiego. \V naj- iJJlond, oczy niebieskie, czarna. sukienka bliższym są,siec1ztw .ie magazynu , stał Ł ó d ź, ulica Mazurska 8 (Choiny) - Telefon nr. 19044 w bials paski, zaginęła. w Częstochowie krążownik fral1cuski "Lamotte-Pi- poleca na selOn zimowy najlepsze g.tuaki węgla jak: "Juliusz"', "Kazimierz", podczas pielgrzymki li .sierpnia. UpraBza q\let". BUChające ' wrsoko płomienie "Modrzejów'" i iDne. Koks z koksuwnt "Gottb.ard". Drz.ewo sb •• owe· się o skierowanie Za. wynagrodzeniem rzucały niesamowite blaski na stojące Zgierz, Piaskowa 25. ' n 4J83ldl w pobiiżu okręty wojęnne pallstw eu­ropejskich. Nad ranem ogiell dogasał.

Szanghaj. (PAT). Wieczorem ja­pońskie okrQty wojenne ostrzeliwały Putung: Wielkie ~kłac1y oliwy na wy­brzeżu stoją. w płomieni·ach. Chińczycy wysadzili w powietrze molo, na ],tórym wyła'dowY\\'U110 ' oc1c17.iałv iapOl')skie.

T o ~ i,o. ,(PAT) DJ\iennik "I(~k~l-min" , (}głłlsza oświaclcJ\e,nie ,k~.Kpno]e.

: którY$t~rierdza m., in., że Chin)' ;pó ł -,nocne winny sta.ć się bastionem prze­. ciwJ>,o komunizmowi, z wyeUmingwa-niem <wszelldch elementów antyjapoń­!łkich. . Pl~l'mier Qświa(Ir::7.a, . że Japo­nia nie bęc1zie w żarl.n~-m w~'paclku to­

'lerowala interwencji tr-i\eciego mocar-stwa w sprawv chil'lskie. , Dziennik .. Niszi-ni!'7.i" donosi, że

ruch,· majacv ntt celu J\bliżenie 'C11iJ1-sko-japoilskie skierowanO' przeciw­ko dzinłalno,1ci lCominternl1, rozwiia

'. się w Chinach półnorn~'rh bOl'clzos7.yb­, kt> pr7.y WSpółlldzialp. lirzlwrh pisarz;\'

i ' Iiteratów, jak równi!'? wieln !'towa­" rzrszml i orgnni7.ucyi chiilSkich.

To ki 0, (P A T) KomuniJtat sztabu japońskiego w Tientsinie donosi. że sy­tuacja wzdłuż linii kolejowf'i Pekin -Hankou rozwija się pomyślnie dla Ja-

................... , ......... . I Na nowy ROK SZKOLNY I

materiały na mundurki i fartuszki

I po cenach przyst(lPnycb polf"cają

, Jan Za~rodzki i , S-ka ul. Zamkowa 5 PoznalI, nar. ul. ~ynkowej i .............................

łi 47 391.

Portugalia miała rację Prasa fl'ancusJca o ~atargu po rtugalskQ - c~ec1toslou'ackinł

P r a g a. (ATE). Wydano tu taj no- starczeni,a, zamówionej broni, rząd cze­we oświ.ac1czenie urzędowe w sprawie chosłowacki oświadcza, że za to odpo­konfliktu z Portugalią. Oświadczenie wiedzialności przyjmować nie może. to, zresztą. bardzo zawiklane, z jednej VV kołach politycznych dzisiejsze strony twierdzi, że sprawa ta nic nie ponowne oświadczenie oficjalne przy­ma wspólnego z hiszpańską. woJną do- jęto z peWl1?ill zdziwieniem, tym bar­mową· dziej, że treść jego odbiega nieco od o-

Po tym wstępie komunikat zazna- statniego komunikatu. . Cl';,a jednakowoż, że 3 sierpnia rząd P a ryż. (A TE). Zerwanie stosun­praski oficjalnie zawiadomił rząd por- ków dyplomatycznych pomiędzy Liz­tugalsl(j, iż wymaga oświadczenia, w bonę. a Pragą. jest żywo omawiane w ,którym by rząd portugalski zobowiq.- prasie francusldej. Pomimo sympatii, zał się nie odstępować broni, nabytej z jaką pisma francuskie odnoszę. się w ·Czechosłowacji, stronom walczą-' , do Czechosłowacji, przeważna część cym w Hiszpanii. Co się ty{;zy zaś od- ich przyznaje, że Portugalia nie za­mówienia przez fabrykę berneńską do- winiła w dokonanym fakcie zerwania.

Mussolini o politvce Włoch R z y m. (PAT) Koła zagraniczne cją, nie porzucą. swej dotychczasowej

komentując. wczorajszą mowę Musso- pOlityki hiszpańskiej, która nadal jest lini.ego, wygł0I3Z011ą w Palermo, zwra- antykomunistyczna i stanowi podsta­caJą uwagę na ustęp poświęcony spra- wę śc~słe.i współpracy pomiędzy Rzy­wie abisyńskiej. Oznacz'a on, że WIo- mem a Berlinem . chy nie domagają. się od Ligi Narodów Mowa w swym całokształcie oc&-

Z wyścigu lotniczego Istres - Damaszek - Paryż

L e B o u r g e t. (PAT) W zawodach lotniczych Istres- Damaszek - Paryż zwyciężyła załoga Cupini - Paradisi na samolocie "Savoia Marchetti". O godz. 16 min. 17 przeleciał nad lotni­skiem w Le Bourget samolot pilotowa­ny przez mjra Fiori i kpt. Licchini.

L e B o u r g e t. (PAT) Samolot, pi­lotowany przez B'runona Mussoliniego wylądował na tutejszym lotnisku o go­dzinie 16,37.

Le Bourget. (PAT) Oficjalna klasyfikacja trz~ch pierwszych samo­lotów w wrścigu lotniczym Istres-Da­maszek - Paryż jest następująca:

1. Cupini - Paradisi w 17 godz. 32 min. 45 sek.; przeciętna szybkość 352 km 789 m na godz. - 2. Fiori - Luc­chini w 17 godz. 57 min. 1 sek.; prz.ecięt­na szyhkość 344 km 639 m. - 3. Bisell­Bruno Mussolini 18 godz. 3 min. 35 sek.; przeciętna szybkość 342 km 746 m.

Uruchomienie koksowni uznania imperium de jure, ale zadowo- niana jest iako wystąpienie pokojowe. K a t a w i c e. (PAT) Na koksowni lą się uch.wałą stwier.dzają.cQ., że daw- Ujawnia się to zwłaszcz,a. w słQwach I "Walenty" w Rudzie Śląskiej, nalez~­na Abisynia, , rząclzona przez negusa, pOŚWięconych Anglii, z którą Włochy cej do Rudzkiego Gwarectwa. Węglo­przestała istnieć jako państwo niepod- I pragną. stałego porozumienia w spra- \Vego, uruchomiono 30 pieców kokso­legle. wie Morza Śródziemnego oraz w ustę-j wych systemu Collin, w związku z czym

Ustęp poświęcony "osi Rzym-Ber-\ pie ątwierdzającym gotowość Włoch przyjęto do pracy około 50 robotników. lin", wskazuje, że Włochy, mimo garo- do współQracy europejSkiej. Należy nadmienić, ze koksownia "Wa.-J1FOŚ~ ,do współpracy, " Anglię. i Fran- • lenty;" była nieczynn.a. od 1930 roku.

Numer t1lt -- tlRĘDOWNlK, poniedziałek , dnia 23 sierpnia 1937 - strona'

Najwiekszy wyścig powietrzny' świata Najlepsi piloci Francji, Anglii i Włoch na starcie gigantycznego wyścigu . - Wszyscy

spodziewają się zwycięstwa - Pierwsze lądowania L. pierwsze wypadki P a l' y Ż. (P AT). Na lotnisku w 1-

stres pomiędzy godz. 15 a 20 w obecno­ś c i licznej publiczności nastl;lpił start 4 samolotów f1'ancuskich do wyścigu lotni czego btl'es - Damaszek - Pa­ryż . Wystartowali: Rossj na samolocie "Louis Bleriot", ptk. Francois ha 4-motorowym samolocie "Bloch", Cod es i Arnoux na samolocie "Fulgur" i Laumet na samolocie "Farman".

I s t re s. (PAT). Anglik Clouston, bio1'ą,cy udział w wyścigu powietrz­nyrn Istres - Damaszek - Paryż, wy­startował po godz. 21.

I s t l' e s (P AT). Start samolotów wlosklch do wyścigu powietrznego na­stąpil pomif,'dzy godz. 22 a 22.30. Wy­startowali kolejno: Rovis. Rolandi, Gaetta, Fiori, Lippi, Condi. Cutpini o­raz Biseo i Bruno l\1ussolini, żegnani owacyjnie p1'zez zebranę. publiczność.

P a ryż. (P AT). Francuskie sfery lotnicze z niezmiernym zainteresowa­niem śledzą, l'OZpoczęty wyścig lotni­czy Istres - Damaszek - Paryż. W Paryżu spodziewają się iż indywidu­alne zalety pilotów francuskich pozwo­la im wyjść ZWYCięsko, chociaż za­wodnicy włoscy maja na ogół szybsze aparaty. Włosi spodziewaia się, że u­da się im osiągnąć zwycięstwo lecąc całą grupą ośmiu aparatów. "V tym' wypadku Włosi zdobyliby wszystkie 3 nagrody na ogólna, sumę 3 miln. fran-

. ków. Kierownikiem włoskiej ekipy lotni­

czej jest znany lotnik kpt. Biseo, któ­ry będzie kierować całym lotem wy­dając dyrektywy przez radio.

Włosi spodziewają się, iż przelot trasy długości 6 198 km odbędą w cią,­gu 18 godzin, rozwijając przeciętną, szybkość 350 km na godz., przy czym w Damaszku zatrzymaliby się Włosi tylko 15 minut, gdyż auto-cysterna będzie mogła nalać 6400 litrów ben­zyny do rezerwoarów 8 samolotów w ciągu 10 minut.

Ze strony francuskiej biorą, udział w zawodach najlepsi lotnicy, wśród nich Rossi, Codos oraz GuilIalłmex, który dokonał 56 przelotów nad Atlan­tykiem południowym.

p a r y ż. (Tel. wł.). Donoszą z Da­maszku: 'Vylądowały tu samoloty bio­rą,ce udział w wyścigu lotniczym. Tra­sę 2921 km Istres-Damaszek przebyli '''lo i w czasie około 7 godzin z prze­ciętną, szybkością, 410 km na godzinę, Francuzi zaś w czasie około 8 i pół g. z szybkością, około 340 km na godz. -Anglik Couston osiągnął czas zbliżony do czasu Francuzów.

Po postoju mmeJwlęcej jednogo­dzinnym wystartowano do dalszego lotu.

WYPADKI

P a ryż. (Tel. wł.). Z Damaszku do­noszą: 'Vylądował tu samolot Rossie­go, o losy którego poważnie się niepo­kojono. ROf;Si oświadczył, że musi VY-y- I cofać się z wyśc.igu wobec poważnego spóźnienia. Oświadczył on dalej, że miał wypadek, który w znacznym stop­niu odbił się na szybkości jego samo­lotu.

,V czasie startu samolotu włoskiego z załogą Lippi-Castelani wydarzył się

wypadek. Samolot w czasie startu ska-) ków, szczęśliwie jednak nie zapalił potował i rozbił się. Olbrzymi zapas się. Lotnicy wyszli z wvparlku bez benzyny wylał się z rozbitYCh zbiorni- szwanku.

Dalszy (i~g poszukiwań Lewoniewskiego' ].I o s kwa. (P A T). KomiSja rzą­

dowa, organizująca raid Moska - A­meryka Północna ogłasza następujący komunikat: lotnik Zadkow na wodno­płatowcu "N-2" wylądował w Bal'row, 5ką.d rozpocznie regularne loty w po­szukiwaniu samolotu Lewoniewskiego. Lodołamacz ,,l{rassin" znajduje się w odległości 10 mil od Point Barrow w lodach i oczekuje na ustąpienie mgły, by móc posuwać się dalej. '''odnosa-

molot nabyty w Ameryce i pilotowa­ny przez Wilkinsa wystartował z No­wego Jorku, kierują,c się do Portu Ar­tura w Kanadzie, w pobliżu Wielkiego Jeziora.

Przygotowania dalszych trzech sa­molotów ratowniczych typu "Ant-6" zostały ukończone w Moskwie. Dziś odbędą, się loty próbne tych samolo­tów, po czym ekspedycja wyruszy na poszukiwania.

Wspaniały hall domu prasy zagranicznej. Znaczenie dzicnnikarskic potl':lfiJ nal eż~'c ic oCf'nić l\Iussolini. ]\[iarą stal'ań I'ządu włoskicgo o ulatwicnit> dziennikill'zom zagl'al1iczlI~'m pracy Jest lII'ządz ('nic i bez­płatne oddanie do dy~pozycji związkowi dzif'ullikal"zy zagnl1licznych wspaniałej

siedziby - Domu Pra~y Zagt'anicznej w Rzymie.

Gdzie jest wspólnik Fleischerowei! Kra k ó w, 21. 8. - Na lawie OSkar-r mi i mimo bliskiego terminu procesu

żonych w wielkich procesie Żydówki do tej pory nie p()\vrócił. Ponieważ po­Bindy Fleischerowej, wspólniczki żony siada on kamienicę w Tel-Awiwie. zna­h. prezesa Sądu Apelacyjnego w Kra- jomi przypuszczają, że wyjechał do kowie śp. Wandy Parylewiczowej, któ- Palestyny. ry rozpocznie się w poniedziałek, dnia W sferach prawniczych dyskutowa-23 sierpnia, w Sądzie Okręgowym w na jest kwestia, czy w razie spóźnienia Krakowie przy ul. Senackiej, oprócz jej się żydowskiego adwokata Schiiftlera ośmiu towarzyszy, w tym 7 Żydów, na proces do Krakowa nie mógłby on jest adwokat bocheński, Żyd Schiiftler. zostać odroczony. lub też czy sprawa Otóż według wiadomości, które nade- tegoż oskarżonego nie może h~' ć wyłą­szły z Bochni, Żyd ten wyjechał z 1'0- czona. dzinnego miasta przed kilku tygodnia-

W śmierteln~/th splotath lin Tragiczna śnderć in-f.;yn-iera i do~orcy w hucie "Pokój"

K a t o w i c e. (AJS) W stalowni przybyła komisja sądowo - lekarska huty "Pokój" w Now~rm Bytomiu zaję- i inspekcji pl'acr z Chorzowa. ci kontrolą funkcjonowania naprawio- "T należącej do tego samego kon­nego żurawia inż. Mieczysław Sku- cernu hucie "Baildon" w I{atowicach­balski i dozorca Jan Kania, wskutek Dębie miał znowu w piątek przed polu­niespodziewanego uruchomienia przez I dniem ni.eszczęśliwv wypadek. Zatru­ma<;zynistę bębnów linowych przy źu- dniony w stolarni tej huty robotnik rawiu, dost,ali się \\" śmiertelne skręty Paweł Kampa z Katowic, przy podsu­przewijających się lin. Inż. Skubalski waniu obmbianego drzewa pod piłę poniósł śmierć na miejscu a Kania wy- tarczową, wsunął rękę pod zęby piły, zionął ducha w kilka godzin po wy- które obcięł~r mu zup_ełnie 1 palec, a padku. clmgi zmiażdżyły. Przewieziono go

Jedyna [bneŚ[ijaóska "ytwdrnla Beretów '"PO LO NI~t\""

J.Srebrzyński-Łódź ulica M. Piotrowiczowej nr. 10

tel. 256-44 D '8 a97

nych osób, jakie w wyrobieniu tej po­sady miały rzekomo Karabanikowi być pomocne.

Jak podaje posr.kodowanr w donie­sieniu do prokuratun', Karabanik na­mawiał osob~' trzecie, ab~' te opowia­dały Józefowi Kuczerze o rzekomych wpływach i staraniach Kal'abanika.

I{arabanik oclmówił zwrotu, twieJ"­dzą,c, że w~Tobi mu inną posadę, jak­kolwiek w swoim czasie zapewniał, że już powierzenie Kuczerze stanowiska dyrektora gazowni miejskiej jest rze­rzą prze~ądzoną.

Nadmienić należr, że Karabanik nie cieszy się specjalną. opinią. w Ry­bniku. W swoim cz.asie głośno opo­wiadano o prowizjach pobieranych przez Karaban ik.a prz~r w~'l'abianiu po­życzek z Banku Gospoclal'stwa Krajo­wego a wytoczony w zwil1zku z tym proces przez Karabanika oszczerstwo, zakończył się uwolnieniem jego prze­ciwnika. W nieszczególllych też oko­licznościach został on przeniesiony na emeryturę·

Afera "sanacyjnego" działacza wy­wołała w Rybniku olbrzymie porusze­nie.

Aresztowania ludowców War s z a w a. (Tel wł.) Z różnych

stron kraju, 7właszcz.a wo.iewództwa Iwowskieg-o, kielerkieg-o oraz warszaw­skiego, dochodzl;l wiadomości o are­sztowaniach wśród ludoweów. 'V Jaro­sławiu m. i. aresztowano pl'ezesa okrę­gowego oddziału Stronnictwa Ludowe­go adw. Jedliń!'kieg-o. Na terenie wo­jewództwa kieleckieg-o aresztowania były dość znaczne. (w)

Zezwolenia na odznaki War s z a w a. (Tel. wł.). Minister­

stwo Spraw Wewnętrznych udzielilo następują,cym stowarzyszeniom i orga­nizacjom zezwolenia na używanie od­znak:

Stow. Inżynierów Mechaników Pol­skich, żydowskiemu związkOwi "Zebu­lun" w Krakowie, Stow. b Więźniów Politycznych, Polskiemu Związkowi Łowiecl<iemu , Światowemu Zwiar.kowi Polaków z Zagranicy na odznakę ho­nOl'OWą,.

Przywiązanie artysty do swe

, Na miejsce tragicznego wypa<1ku do szpitala 00. Bonifratrów. I .; I Utalentowany artysta-grafik poznań-; I ski p. Franciszek Burkiewicz. wychowanek

'"i D' ł · " Państwowej Szkoły Sztuki Zdobniczej w

'

i zla acz "sanac"lny Poznaniu, obecnie student Akademii Sztuk , Pięknych w Warszawie, wykonał reprodu-kowany powyżej drzcworyt, wyobra~ający , ka · O t wsławione cU(]nIni arcydzieło 'Vita Stwo-OS rz n" O OSZUS WO sza "Chrystus IJkrzyiowany" z kościoła

, MariaCkiego w Krakowie. P. Burkiewicz Sensacyjna afera W Rybn-iku

K a t o w i c e. (AJS) Do prokuratu- związku z piastowaną, przez siebie go­ry sądu okręgowego, wydziału zamiej- dnością, pUbliczną, i w powołaniu się scowego w Rybniku wpłynęło donie- na nią, wyłudził od Kuczery pod pre­sienie Józefa J{uczery na członka Ra- tekstem wyrobienia mu posady dyre­dy Miejskiej z frakcji "Narodowego Idora gazowni miejskiej w Rybniku 0-Chrześcijallskiego Zjednoczenia Pra- kolo 1000 zł gotówką, i pewną sumę we­cf' ( .. sana('ja") Edwarda J{al'aballika, k~lal11i , które poszkodowan~r musiał o o.,t. u ;" III oJ Vu1" llliolle lJl ,, ': l lo, że w J II) !, u .'; ć Ol az kilkaset złotych dla in ..

ofiarował część dochodu ze sprzedaży wspomnianego drzeworytu na rzecz bu­dowy wieży w paraW Zmar twychwstania Pańskiego na Wilrlzie, jako swej rodzin­nej para fil.

Należy nadmienić, że p. Burkiewicz u­czestnic~ył w drugiej Międzynarod owej Wys~aw}e Drzeworytów w 1936 r. w 'Var-. szaWle l otrzymał zaproszenie do wzięcia udziału w Międzynarodowej Wystaw'ie Litografii i Dl'z l'·\\"J1 · ~· tów w Chicago. roz­{}OC'Zyllilj>\C('j si<: ,,, dniu 10 !islupa rla rb.

Strona l - bllF;DOW:t'TI\, pnnk'i!zJalelr, 'dnIa 23" słerpnla: 1937 - Numer 19:t

ola i siła obozu n r dow go nie tylko głowy na karku, locz także charakter, wytrwałość i odwagę.

Wiele jest prymitYWizmu i nied()­skonałości w całym życiu polskim, nie tWierdzimy też wcale, ażeby nasz obóz był doskonały i nie popełniał błędów; lecz patrząc bezstronnie i uważnie na. to, co się w naszym kraju dzieje, wy­powiadamy spokojnie opinię, że kwa,.. lifikacje, potrzebne do działaln 0 4 ci po.. litycznej i do przeprowadzenia przeł\)-< mu w rzeczywistości polskiej, posiada­ją właśnie ludzie "starej endecji". en'U przedstawiciele młodego l ()1"A1enia, skupieni w Stronnictwie Narodowym. Oni bowiem potrafili przemówić do u­mysłów i do serc szerszych warstw, SkupiĆ je koło siebie i zorganizowac s i ł ę P o l i t Y c z n ę. w kraju, która już dziś ma swą wagę w życiu, a wa­żyć będzie coraz więcej, Dla tych, co myślą. kategoriami pOlitycznymi, a nio historiozoficznymi lub ideologicznymi, jest rzeczą jasną., że jest to j e d y n a s i ł a w obozie narodowym. Nie uległa ona rozbiciu przez k o l e j n e secesje. lecz wzmogła się i stale się wzmaga . .

Pod nagłówkiem "Starzy i młodzi" ~amieszcza "Warsz. Dziennik Narodo­wy" artykuł, który ze względu na. jego zasadniczy chfl,rakter i trafne sformu­łowania przedrukowujemy poniżej w całości:

Mamy na myśli dwa pokolenia w obozie narodowym. Nie Ulega wątpli­wości, że tzw. młodzi tego obozu już 'dorośli politycznie. Mylnym jest jed­nak mniemanie, że pokolenie starsze ~est skupione w Stronnictwie Narodo­wym, młode z.aś w różnych z tego Stronnictwa secesjach. Mniemanie to ~est podtrzymywane z jednej strony przez secesjonistów, którzy chcą w ten sposób zdobyć silniejszę. pozycję tych, co przychodzą., wobec tych, co już od­chodzą; jest ono podtrzymywane tak­rżę przez wrogów obozu narodowego, którzy liczą na :pozyskanie "młodych", nie mogą. zaś liczyć na "starych". ,'. Rzeczy.wistość Zaś jest taka, że w Str?nnictwie Narodowym silę. czynną, maJącą przewagę nie tylko liczebną, lecz i organizacyjną, S9 właśnie mło­dził to znaczy przedstawiciele tego pokolenia, które w ostatnich kilku la­tach weszlo w życie publiczne. Są. to ci młodzi, którzy stoję. wytrwale przy zasadach obozu narodowego i rozu­mieją., że ciągłość ruchu ma swoje znaczenie, a "starzy", maj ący do­świadczenie życiowe i polityczne, je­szcze mają poważne obo\Yiązki przed sob~.

Odrzuciwszy tcdy sztuczny i nie­zzodny z rzeczywisto~rię. podział na "młodych" i "starych" w obozie naro­dowym. zajmi ;my się owymi mł;:)(I~-­mi, którzy w ciągu lat ostatnich WY3zl! ze Stronnictwa Naroc!ow('gO i utwol'zy­li szel'eg niezależnych Rkupieil pod rozmaitymi nazwami. 'V pOI'z~(lku chronologicznrm są. to: Zwil;lzek ~Tło­dych Narodowców, Obóz Narodf)wo­Radykalny, Recesja z ONR, tzw. "bepi­ści", lub grupa "Falangi", wre~zcie p . Jan Rembieliński z przyjaciółmi i "Podbipiętą".

Uplynęło już dużo czasu, ażeb~r si~ zoriento,vaćzaró"rno w treści m,"s!ó­w .ej t)"ch ,,:s'zystkich setes~i j, jak" i w ich znaczeniu politycznym.

,Co się tyczy oblicza ideowego t~'ch grup, to trzeba przyznać, że całe młode pokolenie' narodowe posiada pewne cechy wspólne, nie tyle w ' ideologii, ile ·w stylu i barwie tej ideologii. Jeśli jednak szukać z całę. życzliwo­ścią. nowych idei, odróżniają.cych owe secesje od pnia macierzystego. to do­praWdy trudno je znaleźć. ZMN może się powołać na hasło syntezy ideologii narodowej i ,;iclelogii" piłsudczyków, ONR na "radrkalny" program społecz­no-gospodarczy, "Falanga" na zastą­pienie słowa ,;r-ewolucja" słowem "przełom", na upowszechnienie haseł takich jak "organizacja. narodu", "hi e­·rarchia" itp.

Gdrby jednak zanalizować te hasła l te "programy", to okazaloby się -znów mówimy to bez cienia złośliwo­ści - że to, co w nich iest dobre. to nie .fest nowe, a to, co jest nowe, to 11 ie jest dobre. Stwierdzamy to z prawdzi­wą. przykrością, bo ma wprawdzie zna­czenie, czasem nawet bardzo duże, wy-powiedzElnie starych prawd w no­w~j formie, odpowiadającej psychice nowego pokolenia lub nastrojowi chwlli, lecz nie wszystko zostało już wypowiedziane w dziedzinie polityc7> nej i noWe pokOlenia mają. jeszcze du­żo pracy mYHli przed S'Obą.. Nie można odmówić llzf1olni('ll indywidualnych wielu przcd~t.awicielom grup Mce!'\yj­nych, nie można. 7..aprzeczyć, że tli,} jeden z nich daje wyraz starym pra.w· .dom w nowei formie i to nieraz po" ciągającej i świadczą.-cej o głębszej ku! turze, lecz - doprawdy - d'Orobel, ideowy własny tego pokolenia nie u­prawnia ~o do przekreślania sw"r1l popl'zNlników,

"Starzy i młodzi" mujemy się wyłącznie przy pobudkach ide'Owych; przypuszczamy dobrą. wolę inicjatorów. Stanąwszy na tym grun­cie trzeba jednak stwierdzić, że partne­rzy z drugiej strony barykady trakto­wali te wszystkie secesje z punktu wi­dzenia polityki Własnej, jako środki, prowadzące do rozbicia obozu narodo­wego, i pociągnięcia do swych szere­gów poszczególnych odłamów tego obozu; . Nie było traktowania na pła­szczyzDle "równych z równymi", było na~omiast stosowanie roboty dywersyj­neJ. Nic (w sensie politycznym) nie o­trzymał ZMN od p. Sławka, nic ONR od p. Pierackiego, nic ONR potem od OZN, nic p. Hembieliński, nie wiele "Falanga". Gdy dokładnie się patrzy na te rzeczy z zewnątrz, to trudno jest mówić o jakiejś "syntezie" dwóch ide­runków; ma się wyraźnie do czynienia ~ próba~i rozbicia obozu narodowego I wchłonIęcia pewnych jego żywiołów przez obóz rz~dz~cy.

Jeśli zaś porównać zdObycze Z;\IN i ,.Falangi", je~li stwierdzić, że ta o­statnia grupa może się jednak pOSZf'ZY­cić treścią pierwszego zesL:ytu "Mlod~.i Pol!:ki", kontra!,ygnowanej przez p Koca, to zasługa to nie secesjonistów, lecz nieustępliwego stanowiska, starej endecji". '

Bierzemy rzecz z najlepszej i naj­piękniejszej strony, zamykamy oczy na wiele zjaWisk i zatykamy uszy, by nie słyszeć wielu informacyj. Musimy jed­nak wtedy powiedzieć, że "młodzi" ide'Olodzy mogą ~ię zallo\Yolić teore­tycznymi koncesjami w dziedzinie hi" storiozofii i haseł oderwanych; mail.\"

ganizacyj społecznych, ten sam system wychowawczy, tę samą politykę w sto" sunku do mniejszości narodOWYCh itd.

Jeśli mają zajść zmiany w życiu polskim. to musi istnieć obóz czy stronni ctwo. które nie tylko posiada wyrobione i ustalone poglądy na to, jak być powinno i jakimi do tego trze­ba iść drogami, lecz także takie, któ­re twardo i nieustępliWie przy tych poglądaCh i tych drogaCh obstaje ~raz prowadzi konsekwentna. politykę, zmierzającą do tego, ażeby ów przełom nastą.pił i w ideologii i w życiu. P()­nieważ zaś chodzi tu o rzeczywisty przełom i w sposobie myślenia i w rzeczywistości, to trzeba., by ludzie, którzy chcą. go przeprowadzić, mieli

Węgiel, Koks i Drzewo Cement, żelazo konstrukcyjne i handlowe, belki i korytka żelazne, blachy żelazne, cynkowe i ocynkowane, karbid do oświetlania i spawania, gwoździe, wapno, gips oraz inne materiały budowlane poleca po cenach konkurencyjnych

ze składu i wagonowo Il 475?9

~LIBOR Sp.Akc.Handl.przem,.8~ ~ L. J. BorkowskI

Oddział w Łodzi, Killńskiego 70. Tel. 204-94 i 101-73

Ukradł 270 tysięcy koron cy poczucie odpowiedzialności i do- Epilog głośnej '""a(bie~y ro~egral się pr~ed sqdem świadcz('nia "starzy" politycy mu~zą. sta.ć na gruncie politycznym. Aje:m Katowice. (AJS) Przed Sądem stanąć na tym gruncie, to się widzi, Apelacyjnym odpowiadał w piątek że sie nic w Pol~ce nie zmi e lliło, że lW- znany kasiarz, Żyd Józef HernbaIJ z siadamy wciĘIż ten sam u>:trój poii- Kral\Owa, ldóry wespół jeszcze z dru­tyczny, ten sam stosunek grupy rz.ą- gim towarzyszem dokonali w lecie u­dzącej do samorzQ.du terytorialnego, I bieglego rolm włamania kasowego do zawodowego i uniwersytecldego. do Ol'" firmy drzewnej w Różogórze (Ros en-

PRYWAln~ filMnAlJUM MUKlf - U(fUM ~1AUMATY(lHO - fllY(lH~ I HUMAHISTYClHf (pełne prawa szkół państwowych)

orat Prywatna Szkoła Powszechna l\tęska Zgromadzenia Kupców m. Łodzi ul. Prez. Narutowicza Nr. 68, tel. 115-31

zawiadamiają, iż nowy rok szkolny rozpoczyna się daia 3-go września o godzi~ie 9 rano, egzaminy wstępne do W5zystkicb klas z wyjatkiem ósmych w tymże dniu.

Podania przyjmuje kancelaria codziennie od godziny !J -14. • n ł8 m Dyrektor ANTONI IDZKOWSKI.

Piekny przykład Opatowa Kieleckiego Echa ."roc~ystości JJCUdłt nad Wisl,;{" ° p a t ów K i eJ., 21. 8. - Na pa- procesja do tego obrazu, gdzie wierni

miątkę Odparcia bolszewików spod klęcząc śpiewają "Pod Twoją. obronę". Warszawy ks. prał. Sz. Pióro, b. dzie- Mie·szkallcy m. Opatowa i okolicy bar­kan i proboszcz opatowski, własnym dzo się przyzwyczaili do tego obrazu,

berg) w Czechosłowacji, gdzie łupem ich padło 270.000 Kcz.

Hernball UCiekając z łupem, usiło­wał przejść przez zieloną. granicę w Moszczenicy pod Jastrzębiem (Rybni­ckie) i napotkany przez strażnika u­siłował przekupić go 20.000 Kcz. Prze. kazano go wówczas władzom sądo.­wym. \V pierwszej jnstancji skazany 7.ostał HernbalI za Włamanie'· na 5' lat. wic:zienia, za usiJowane· przekupstwo 2 lata, przy czym wymierzono mu ka­rę łączną. 6 lat więzienia i 5 lat domu poprawy. Hernball wypierał się winy i twierdził, że znalezione przy nim pie­nią.dze pochodzą ze sprzedaży domu w Krakowie, które spekulując na walu­tach wymienił w Czechosłowacji. Tłu­maczenie to ok~za]o się klam1iwe.

Sąd Apelacyjny w wyniku rozpra­wy wyrok pierwszej instancji zatwier­dził. UChylając jedynie postanowienie, co do umieszczenia Hernballa w domu poprawczym na 5 lat. Hernballa do­prowadzono na rozprawę skuteg-o pod konwojem z więzieni,a w Rybniku.

Targi Me lwowie kosztem ufundował obraz Matki Bosk. uważając za rzecz zupełnie słuszną i L w ów, 21. 8. Napływ zgłoszeń w Cz-ęstochowskicj, który został zawie- właściwą, że na tak pięknym i god- ostatnich tygodniach na tegoroczne szony na starożylnej bramie miasta. uym miejscu miasta obraz wisi. Prze- Międz~rnarodowe Targi 'Wschodnie tak

Od kiJku już lat w dniu 15 sierpnia chodnie tak. jak w "Ostrej Bramie", znacznie przybrał na sile, że Zarzl,ld wyrusza po nabożeiistwie z kościoła odkrywają. ze czcią. głowy. Jednak Targów \Vschoclnich nie jest w mo~­

wskutek działań atmosferycznych 0- ności pomieścić wszystkich zgł. się wy­braz bardzo się podniszczył. W związ- !'tawców i z prawdziwą przykrością ku z remontem i konserwacją. obrazu był zmuszony wstrzymać przyjmowa­powstała kwestia nadania mu takiego nie zgłoszeń bardzo poważn~'ch firm wj'glą.du. by odpowiadał i harmonizo- krajow~rch i zagranicznych. 'V szcze­wal z otoczeniem.

Pod przewodnictwem burmistrza m. gólności brak miej~ca dał siC bąrdzo Opatowa p. 1(. Hałka-Ledóchowskiecyo dotkliwie odczuć na Targach Tcchni­zawią.zał się komitet, który zwrócił się cznych, mimo zarezerwowania dla te­c!o mieszkailCów Opatowa z prośbą. i go działu najwiękRzych pawilonów i odezwą o sfinansowanie odnowienia pozo!'1ja ,h~('cj do dyspozycji pr7.e~trzeni . f I . na woln~'m polno l 1.1 lIIH owame nowej ramy do tego obrazu. Koszta zakonserwowania o- 'V zwiQ.zku z tym ZaJ'zl).d Tar~ów hrazu i ramy miedzianej, artystycznie 'Vschodnich zastana.wiał siC nad bu­wykonanej, o rozm. 180X135 cm, wy- dową.. nowe;i pro,,:izoryczn('j hali tar­noszą około 250 zł. Ramę zaprojekto- g?,~'e.1,. co ~e~lnakze ok~za.lo. slO rów­wał i czuwał nad wykonaniem bezin- l1lez memozllwo. wobe~ Zfl.1QC la wolnc-1eresownie p. T. Kostk'Owski, wykonał I go pola pod !lap·ozmmts7..: e (>~~pol1at~'. mi~trz blacharski p. st. Gajewski. Fakty te sWladczą. llf\lleplc./ o roz-

W roku bieżącym 15. 8., według zwy- machu tegoroczn~rch 1\fi~dz~'l1m'()<1o­c7aju, również udała się procesja do wy ch Targów " TRchodnich. które tym obrazu. Udział w niej wziął osobiście samym stały się naiwi<;,kRz\t imprezą starosta opatowski p. \V. Boldok i bur- targow:). w Em'opie " TRrhodnicj mi~tl'z mio.sla.

SOCjaliŚCi bronią 1.ydów

JpRli zaś chodzi o wyniki praktycz­ne clziaJalnoRci polityc?nej grup !';t:\ce­s~'jnyrh, to mURi ~ię je ocenić znacz­hie sUI'owiej. niż ich żwie ideOwe. Bo - jnl, to już dziś widać calkil'ffi jasno - na plaszc7.~' 7.nie po1it~,ki prak­tycznej jedynym działaniem tych ~rup było ilest 8zvbsze lub powolniejsze zbliżanie się do obozu rzę.dzl).cego. Nie będziemy się zajmowali pobudkami, jakie tu wchodziły w grę i które u róż­nych ludzi były pewnie różne. Za.trzy-

Nowy obraz Matki Boskiej Czestochow" skiej na bramie Warszawskiej ;, Opato"

wie Kieł.

l?o kiJku tysi(;'cy ludzi, biol':).cych uc1z1ał w procesji, prz(}mówil ks. J. R~dzik. Z,,:yczaj ten świadczy chlub­me o patrIOtyczno-religijnych uczu­ciach 'Obywateli m. Opatowa i "'odzien jest jak najliczniejszego na.ślad~wania przez inne miasta naszej ojczyzny. (r)

War s z a w a. (TeJ. wł.). W pi~tck w Łomży grupa robotników PPS 11 i­łowała usunąć pikiety narodowców, pa~r~lują.cy?h. przed sklepami żydow­skImI. Pohc.la nie dopuściła do żad­nych zajść. (w)

~- .

MYwa ..

W piętkę gonią Co to jest "faszysta H? - Sta ry kawał - Powinni się obrazić - Jak określić socjalistę?

L ó d ź, 21 sierpnia Co to jes t faszy s ta '? - Faszysta jest to strasz1iw~' po­

t" ór w ludzkim ciele. Jest on tylko 7ewnętn.:nie podobny do człowieka, ale w gl uncje rzeczy jadowita kobra, sza-1al i polip, to lli cwinne stworzenie w porównaniu z faszystą. Najchęlniej (,dżywia ~ię on ludzką knyją, r ównie chętnie wyjada mózg, zwłaszcza socja­li s tom i derl1okratolll, oczywiście o ile znajdzie jakiekolwiek ślady tako\\·ego. ~Jałe dzieci pożcra ż~' \\'cem" a to w t en sposób, że ch\\· ~- ta zr.bami za gardzioł­ko i szarpie za\\'zir.cie, aż hiedna dzie­cina wyzioJJie ducha... \\'ystl' zegajcle jo;iQ faszystów l Proletariu. ze wszyst­kich krajów, df'lllOkraci i obywatele ")'znania. mojże:<7.0\yego, łączcie się w walce z faszyzmem! Brollcie demokra­cjPy i kulturę przed zalewem faszystow-' ekiego, nacjonalist~' cznego, nazistycz-11 ego, rasistowi'ki ego, endeckiego bar­harzyństwal Kto powiedział, że gdy słyszy !'lłowo "kultura", to ładuje re- ! wolwer? To,,,,arzysz Kahany powie­dział, co? A może obywatel Rabino­wicz?!! Faszysta rasistowski powie­dział! Bij faszystę, ja go znam!! ...

Tak rozumują. towarzysze stalinow­cr, tov,'arzysze trockiści, towarzysze bundowcy, obywatele bezwyznaniowi :o:tarozakonni, towarzysze pepesowcy, hracia wolnomularz~ i pospolici demo­kraci. Otumanionych demokratów do la t trzech straszy si ę kominiarzem, a od lat trzech faszystami.

Jest t<.' bardzo stary kawał, ale IX> dziś dzielI ooje pewne dodatnie rezul­taty. Oto gdy we Francji socjal-rady­kali zostali 'W oczach ogółu paskudnie ~kompromitowani przez ujawnienie się Mery Stawiskiego, gdy utworzono kom­promisowy rząd "pojednania narodo­wego" (l), towarzysze wystraszyli się. Groźba dojścia do władzy narodowców hyła realna i bliska, a socjaliści nie mog-li się niczym pochwalić, więc za­r7. .;'li francuskich frajerów bujać faszr­stami: "Cito~'ens! ObywateleI Towa­rr.YS7.e, Francuzi! Faszyści jadają d7.i~cj na surowo! "'p:tn:ega,icie si~ fasz~'stóv,' ! L~szy l.ły komunista od naj lep:;:zego faszysty! .....

Francuzi się wylękli. i mają. d7.iś front ludowy ze Vi'szrstkimi przyjem­nościami: szalonym wzrostem kos7:t6w utt·z~·mania., upadkiem międ7.yn.arodo­wt>j pozycji mocarstwowej, klapą. wy­sta \,"ową. itd.

Teraz przyszłll kolej na Polsk~. I tu wolno myślą.eych wolnomyS1.i­

rieli, demokratów w czerwoną. kratę, c:elikatną. mniejszość, tudzież pospoli-1 ~' ch tumanów straszy się "faszysta­mi". Szczególnie się popisuje "Robot­llik-Łodzianin" i o faszystach opowia­da naj straszliwsze, mrożące krew w ż~'łach historie. Oto na przykład w nr ?/k5 na pierwszej stroni~ znajdujemy ' taki oto tytuł: "Faszystowscy piraci w walce z żeglugą. świata - vVłoskie lo­(lzie -podwodne i powstańcze samoloty l.atapiają okręty handlowe". Co 1.:\

barban':yłlstwO! Nieprawdaż, obywa­telko Kupferfuss?

Treść tej wiadomości jest Jeszc:r.e hardziej rewelacyjna, bo oto czytamy tam:

"W o~atnich czasach we wszyst­kich prawie częściach Morza Śród­ziemnego okręty handlowe różnych krajó~' b~-ły atakowane przez faszy­stowskie (hiszpańskie i włoskie) sa­molot~·, łodzie podwodne i torpe­dowce."

I pp .. ,towarzY!'lze" nie chcą,c nic twierdz,ić gołosłownie, zaraz przytacza­ją kalendarzrk ostatnich wypadków, poczynając od dnia 6 sierpnia:

.,6 bm.: 'V pobli7.u Algicru bom­bardo\yany zostal an ,~iclski okręt .. Brii ish COI'poral", a również wIoskI okręt "Mongioja" i francuski "Djebel ,\nl0ur" ... "

Dalej nie mam~r sił czytać: Co za l111'OŻąCr krew w żyłach wvpad ek! Te faszysty, to gorzej niż wściekłe p"y! \\'la>:n<.>. l'odzOJ1c, włoskie statki zata­pia .ią! .Tuż wiem?, jak tam wów<:r.I-tS l' ~ ' lo: \Vyplynął taki krwiożerczy fa­s7\-sta w łodzi podwodne.i i plr\\'a so­Jjie. czyha na niewinny demokra. t~' czny I !'I aleczek z hll'abinkami masz~rnowr­mi .. . A tu j}1k n::l zlo~ć nic widać żad­peco! Torreda. r zccz jasna, w wyrzui-l 1'.1 ' świerzbi. a faszrs ~a laknie krl'l'\".;i!! J Jed:d~ nic nie podeFzewflJą,cy statek

włoski i cieszy się śr6dziemnomorskim sloneczkiem. Maszyny wesoło pracują., a pod po\yierzchnią faszysta zgrzyta z~bami: "Jak pragnę zdrowia, nie wy­trzymam! Pięć godzin pływamy i nic! Szykować torpedę! Wioski nie wioski, rżni.i w waterlinię! "

Taki właśnie jest każd" faszysta ... Ale swoją, drogą czytelnicy "Robot­

niko-Łodzianina" powinni się obrazić. Towarzysze-redaktorzy wYl'aźnie dają, do zrozumienia, że u\vażają. ich hur­tem i detalicznie za Ciemnych tuma­nów, głupków i bałwanów. No, bo czyż zdrow na umyśle człowiek uwierzy, że "fas7.yści" zatapiają wlasne okręty?

Wobec wszyslkiego powyższego, jak

MAREK OPTOLOWICZ - Wołyń.

należy ok.r~ś lić socjalistę, który z do­brą, wiarą czytuje dęte bujdy?

ba. P. S. Ci czerwoni redaktorzy to

w ogóle nielada cwaniacy. Ta prz);kład na tejże pierwszej stronie "Łodzianina" czytamy, że pismo to wychodzi już ... XX lat! Wyraźnie dwadzieścia lat. A nam się zdawało, że pismo pod tytułem ,.Łodzianin ' · ukazuje się dopiero rok. Umówcie się pp , "towarzysze", albo jest to zwycza.iny warszawski "Robot­nik" z 'Vareckiej ze zmienionym tylko tytułem, a nie żadne lokal ne łódzkie pismo, albo też .iest to ł6dzki "Lodzia­lIin", a wówczas nie zalewa.i cie z tymi dwudziesŁowa latami ...

Kielce wy moje.,. (trio let.)

:c lce W~- moje - mó.i rOdzinny grodzie karbnico uczuć i snów m .\' ch kołysko -

~dziem ujrzał żywot ... gdziem chwalił go codliel'l 'lloc1litwą w słońca wschód i o zachodzie.

Gdziem się oddawał Twych ulic przechodzie w upojnych marzell zawrotne kolisko .. . Kielce \Y.\· moje ... mój dziccillst,ya grodzie ~wiątrnio dUmal1.. i snów mych kołysko ...

?

Brześć nad Bugiem odżydza się Nou,,'e placówki po1.s1.'ie

B r z e ś ć, ~l. 8. Brześć nad Bugiem czuwać brak porllles zczell na >:klepy od dłuższego czasu był terenem inten- i wobec tego właściciele nieruchomo­sywne.i ekspans.ii kupiectwa polskio- ści chrześcijanie, przerobili szereg par­go. Ostatnio, odbyło się prz~' ul. Te- tCl'o\\'~ ' ('h mie:-zkall na sldep~' . Przy resa poświ~cenie lokalu niedawno 7.a- Sto\\'m'z~-szeni\l Kupców Polskich po­łożone.i Chl'zcści.iabskie . i hurtowni ż~' - wstal f..pre.ialll~· l\Ol1litrt buclow~' skle­wl1ośrio\Yc.i, która należ~' rlzi>:ia.i do jr- pÓw. !{omitet ten uzyskał osLatllio dnej 7. na,iicpie.i pro\\'arlzon~- ch placó- zezwol enie na budowę hal targowych wek hadlu pOlskieg-o \Y Brz('Ścill. na plflnl przed kościołrl11 pal'afirtJl1~'m,

nzięki akr.ii pol;-;kirg'o kupicc!\\'a , prt.~ zbirg'u lIlie Trzecie/Zo :\Iaja i Z~- ­o~l.atnio pO\\'i"t31o 1'2~) "klepó\\' clll"ZC ' 1 gmUlllo\\skici. Na placu t~ 111 powsta­ścijańskieh, zaloioll~ eh przrważllle nie 1 i no"~ cli ::-:klepó\\', w ,lląrznie poJ­pr7.e7. kuprów 7. Poznal1:;:kietro i 7. Po- ski ch. morza. Ostatnio nawet riał się ocl -

Ta jemnicze auto przemytników 11' aucie ~' IUlle~iollo sk (a€l kos~ul ; l)()I'ic~och

C i e s z r n, 21. 8. - Głośna stal a się aferjl. Fel'cl~'llancla Goldberga z Biel­ska, któremu udalo się przemycić 100 kg materiałów bawełnianych i jed­wabn~'ch z Czechosło\yacji. Dwa.i poli­cjaIlci, pORtel'unkow~' Placko,,"ski i !"t. przodo\\'nik Łepkowski, spotkali w no­cy 6 czen\'ca rb. tajemnicze auto na gOŚC il'lCU Cięcilla - Bielsko. Śledzili \>,'óz aż do Bielska. gdzie zatrz~mał się on przed mieszkaniem Goldherga na ul. Sukienllej. Golclberg przed rokiem

skazany został na grz~'wn~ " . wysoko­ści 30.000 zł za przemrtnictwo.

Przeprowadzona teraz rewizja dala wrnik l'e,\'elac~- jll~' . Znaleziono cały magaz~'n p]'zem~- con~ ch towarów, m. i. 5G6 koszul, ~80 par pol1czoch. Obecnie odb~Ja się przed S<;Iclem Okręgow~-m w Cieszrnie rozprawa.

Sąd skaza! Golclbrrga na gTZY\\'I1Q

6.~00 zl , a za usilo\\'ane przckUllsl\yo policjantów na 8 miesięcy ,,·ir.zicnia z zawieszeniem kary na 3 lata.

•

Kto się tym zajmie! ]\T r:.d~a beZl'obotnych po~batcio1łych dachu naci glou:tI.!

K a I i s z, 21. 8. Kto chce upewnić >:ię, że w Polsce "dobrze jest" niech po­fatyguje się do Kalisza i zobaczy pe­wne rzeczy tak, jak one przedstawia­ją. się w rzeczywistości. Mała wycie-

I

czka w tę gorszą, cZf;'ŚĆ miasta" powie więcej, niż 40 tomów opracowałl nau­kowych. Jako cel wycieczki postaw-

I my :;:obie ulicę Majkowską, dokła­dniej tak zwaną "Starówkę".

()gólny widok "mieszkań" bezdomnycb

Rodzina 7:'i-l etniego bc:nobotnego i są­siedzi w oczeki"'aniu na obiad.

Iclziem~' więc przez ::;ławny rynek Dckel'ta, ruchl i\\'Q, ale.ią, między Cl.ę­ścią miasta polsk~ a ż~dowską.. Mi­jam." linie "sl6.iek'· Stronnictwa I\a­rodowego, gdzie zostajemy obdarzeni pr7.Cz narodowców ulotkami i ".Jedno­rlnió\Yką." 7.e zjazdu 15 sierpnia. Bru­dn.nni uliczkami dociaram~' do celu.

Na kral'lcu ohszernego placu - po­la widzim~' , b~zksztaJtne rumowiska ubogich mebli i pościcli. Podchodzl­m~- bliżej. Siedem bucl sklecon~' ch z lóżek i stołów (te ostatnie odgrywają rolę dachów) tuli się do pochyłego pło­tu, szuka.ię.e ochrony odwiatru. Te Riedem bud - t.o micszkfłnia si<.>dl11iu rodzin pol'Skich. 30 Polaków, w wie­ku od jednego roku do 75 lat oczekll ie w beznadziejnej sytuacji jakiejkol­wiek - zda :;:ię zupełnie nierealnej -poprawy losu. 'Vdajem~r się w rozmo­wę z bezdomnymi, z których kilku p1'zeb~'wa już na tym "letnim oboz ie" od- siedmiu t~· godni. Ze skarg ,,' idzi­mv iedno - nikt nie zainteresował się icil 'losem. Dosłownie nikt! Nie o­trzymuję, żadnych zapom6g, choć sę. wsz~'scr bez prac? 'Vśród nich 15 dro­bn~'ch dzieci, prawie nagich, pokry­t.ych wrzodami - czeka na jedzenie od rodziców, którzy sami po kilka dni nic nie jedzą..

Nie chcenw nikogo winić! Biiemy t~'lko na alarm , aby ktoś nareszcie za­interesowRł się i 7.aopiekował się tymi w\'Chied7.irZOTwmi. "T ~-jście z s~ tua­c.(i j<.'st. Da.i c ie im pracę, dajcie ~'a­runki, aby wrd7.wignęJi się t nędzyl

Tani urlop na HuculslCly'źnię D7,irki iniC'jat~-\~ip Li~d Popierania Tu­

rys (Yki roz!"7:C'rzenia sezonu turystyczne-1Z:0 ,~, rÓ7,n~- rb , n<I.lbardziPI prze:>; turystńw U rZAA7:!'Za n \'C h, okolicach Polski, przed \\'~' j e żr)ża ją'{'\-mi we wl'zf'śniu i paidzier­nikli o( wicrają ~ i~ możliwości taniego ~·~·.iazdll "'yporz~' nkn,,,rgo i !'!pP,dzenia UT­lopu w najbardziej dogodnych warun­kach.

,Jedn~'m ,; takich t ... renów turystyC2:­n:l'Ch, objętych wspomnianą akcje" jest 1Iuculszczyzna.. Jesienny sezon tury­~l yczlly trwać tam będzie od 1 wrr.eśnia do 20 października br. W tym okl'e!' i e czasu poza 7:niż),ami kolejowymi obo­wiązy,"yać będą pobyty ryczałtowe z.a. bardzo przystępną cenę. Ryczałty te 7,or­~anizowano w miejscowościach najpi<:k­Jlicj szych, jak .Taremcze, Tatarów, '''0-roch ta, Kossów i Kuty.

:\a podstawie kart uczestnictwa Li~ Popierania Tury~tyki u7:yskać bGdw~ mo;;,na zniżki kol ejo\\"e w w~'sokości 66% 00 wsr,y slki ch s l nc~' j leżą c ~' ('h na odcinkil Drlalyn - " 'oronirnka orar, do Kołomyji i Kut. Sprr,edat. kart uczestnictwa po­wierzyła Liga Popierania Turystyki biu­rom podróż~' "Orbis", ,.\Vagons Lits Cook" i "Francopol" oraz kioskom Tow. "Ruch".

Przydziały do pem;.ionatów wydawać będą w JaremcZl1 '- Komis.ja Klimatycz­na, w Tatarowi!' - Zarząd Gromadzki, w \\'orochcie - Biuro Turyst~' rZlle Lig-j Po­pierania Tur~·f; l yld. w Knsso" .. ie - Za­rząd Miejski, w l\ulach - Zarząd iMe]ski.

Wy łom w przegrodach granicznych

War s z a vI' a. (TeJ. wł . ) "-obec bli­skiego podniesienia do rangi ambasad przeclsta,yiciel~tw dyplomatycznych Polski i TIumun i i oraz wobec zacieśnie­nia i'ię stosunKÓW polsko-rumUllskich rozważany .iest seni'acyjny projekt zniesienia wiz pnr przejazdach dla obywateli obu pal'lstw. (IY)

Aresztowania "ludowców" Vi' a r s z a w a. (Tel. wł.) " ' edług

wiadol1lomości otl'z~- manych przez se­kretariat naczelny Stronnictwa Ludo­wego na tle "'y s ląpień, które zaszły podczas obchody .,Czynu Chtop~ki"eo", doszło do dalszych aresztO\Yall wśród ludowców w rozmailych stronach kra­ju. W powiecie sieradzkim are:,zlowa­no sz(>~ciu czlollków. Najwir,cej ara­szto\Ya6 było w Małopolsce. (w)

Q

'Strona J _ 'ORĘDOWNIK, poniedziałek, dni& 23 sierpnia 1937 - Numer 193

00 lat patrzy na nas Na stanowisku przedhistorycznym na linii Bzury -100 grobów

w Wiłaszewicach importy rzymskie

Ł ę c z y c a, dnia 21 sierpnia Tegoroczne suche lato sprzyja wr­

kopaljskom. Al'cheologowie nasi prze­to nie posiadają się wprost z radości i zakasawszy r~l<awy kopią., grzehią. ,\V matce - ziemi bez wytchnienia, wy­dobY"vając na światlo dzienne nie by­le jakie wykopaliska i znaleziska, prz)'­sparzające nowe ciekawe fakty do po­znani.a pradziejów Polski.

\Vspaniale odkrycie osady bagien­nej kultury łużrckiej w Biskupinie, dzięki któremu mamy prawdziWą. wieś z przed 2500 lat stało się ,vielkim wy~ darzeniem kulturalnym, wzmagają cym zainteresowanie się szerszych warstw społeczeilstwa archeologią i prehistorią·

. Bawiąc w Łęczycy wpadam do po­bJJskiej wsi Witaszewice, gdzie obec­nie, już po raz trzeci, ekspedycja wy­kopaliskowa muzeum łódzkiego rozbi­ła swe namioty i pod kierunkiem mło­dej, zapalone.i al'C'heolożki, p. "Vandy :Kamienieckiej - absolwentki Uni\ver­sytetu 'Warszawskiego wraz z trzema archeoloikami i 24 robotnikami grze­bią. się dzień w dzień na tarasie zale­wowym Bzury na podmokłych łą.kach, gdzie w głębokoś ci od 80 cm do lYz metr~ od powierzchni ziemi ornej wy­kopUJą. na s" 'ym tzw. stanowisku licz­ne p;roby i inne znaleziska.

Praca to ueiężliwa, bo już na glo­b_~kośc~ 1 mr.(ra brodzi się w wodzi~. Nl.C dZiwn ego, przecież prastara. zie­ll'!la łęczycka ~wę. nazwą wywodzą.cą Się od s~arop~l ~kiego "łęg" lub ,.ług", przYP0l11111R I1JZll111y brzeg' rzeki, skąd też i głośne Łuiyce się w~'wodzą, o­znacza według Brucknera kra.i · nizin­ny, moczarowy.

'Vystal'czy przejechać się po powie­cie łęczyckim, zwla."zcza nad Bzurą. i wytrząść się na chal'akterystyc:wej tz~. u:ytwie, czyli drodze, przerzuco­nej mIędzy torfiskami, by zoriento­wać się w charakterze okolicy.

100 G·ROBÓW SKRZYNKOWYCH 'V tym roku, prowadząc prace wy­

kopaliskowe sprzed kilku lat natrafio­no w " Titaszewicach na ciekawe cmentarzysko przedhistoryczne mniej , .. '.i(',cej spr.zed 2.500 lat, reprezentujące kilka typow grobów różnych chrono­logicznie, rozmaitych epok.

,Dot.'~d odkopano już 100 grobów, glowme skrzynlwwych i podkloszo­wych i w cią.gu najbliższego miesiąca spodziewane jest odkopanie dalszych 100 grobów.

IMPORTY RZYMSKIE POD LECZYCA Wśród znalezisk, jakie widzimv ,~

~obach z ~ak odległych czasów naj­wIększe zam teresowanie z natury rze­czy budZi:!- naczynia wytłaczane b;w. terra sigillata, które SI), pop ros tu im­poortami z rzymskich kolonij nadre11-skich i naddunajskich.

Ponrzednie w~7kopaliska na. oh 57. fl.­rze mi~(lzy B:mrą. a Prosną., żeby tylko wl'ponmieć Gledzianówek. a wiQC w granicach województwa łódzkieo-o -dowodzą. , iż 7.amieszkałe przed" 2.000 la ty .lud~· na tym obszarze utrzymywa­ły ozywlOne stosunki handlowe z im­perium r7.~'mskim, 'które "zalewało", mówiąc dzi siejszym językiem ówcze­sne "rynki" ziem slowiallskich i nad-

::.;::

bałtyckich swymi wyrobami znaczony­mi, już wówczas nawet "specjalnymi" znakami ochronnymi fabryk rzym­skich w Noricum pod starorzymskim obo7.om warownym w Vindob-onie (elzi­siejs7.Y Wiedeń). Procyzyjne starannie wykonane importy rzymskie, przypo­minają. swymi znakami klasyczną for­mułkQ "Made in ... Roma" ...

Tędy biegł klasyczny szlak handlo­wy rzymski z południa przez za, chód na północ po nasz burszlyn.

PRZYSTAWKI ... Archeologia i przysta\\'ki? Tak, 'j to

nawet w grobaCh! Popros{u rozmaite Dodatki grobowe jak narz\:([2ia, broń, ozdoby toaletowe z obfit"111 za"obem damskiej galanterii w gl'olJa.rh kobie­(:ych (kobiety są. niezmienne! ) jak pa­cJorki. wisio"ki, fibule (zapinld), wresz­?ie I?-oże, igły, gliniane przQś l iki ( cię­zarkl do wrzecion) i inne przedmioty domo\,'ego użytku - Oto są. a1'e110010-giczne ... przystawki, jakie oglf,ldfl.l11v \V !l'ablotkach i w pracowni polowej ekspedyeji.

WIEKI MóWIA Dzięki ,,'ykopaliskom i ;'llalr7.islwm.

takim, jak w \Yitaszewicach zbliżają

się do nas wieki, przema.wiając groba­mi i przedmiotami użytkownymi.

,y żółtym pia;;ku nadbrzeżnym (l­

::tro odbijają się czarne węgielki elaw­nego ciałopalnego obrządku. Mimo woli kaida odnal eziona ustrina (miej­sce, gdzie palono nieboszczyków) przy­pomina dzisiejsze l,rematoria ... A niby lo coś nowego!

Różnorodność typów grobów wska­zU.ie niezbicie na fakt, iż używane one tyły przez długi okres czasu, zaś róż­norodność kultur)' materia1nej świad­czy o rozmaitych plemionach. których vrzynaleiność etniczna bezspornie nie została jeszcze przez naukę w ogniU dyskusji ustalona.

Z otrhłani wieków, dzięki pl'acom arcbeolo'g-ów polskich, jak odkrywcy Biskupina - profesora Uni\Yersytetu Pozna11skiego dra Józefa Kostrzewskie­go i innych w~'łania się obraz życia i dzi<ljó\V naszych praojców.

STEN

Dr. rund. L. Nitecki. opeci chorób skór .. wen er. i l11 oczn'plcio\\'l'r-h POWROC1L f~6.Ji. Nawrot 32, tel. nr. 13-18. pf·zyjmuje od 8-03D rano i od 5.30-9 ,viecz .... n 'p:lziele . święta 9-12.

47586

D ,~. ~aj tarszych miast, polsk!cll nalrźy Opoczno \II woj . kiele ckim. Już w r. 1283 ot1Z~ mnl? O!lO. prawo. ~l'oclr.klC. Już KazimIer:.: Sp1'a\l'irclliwy załOi, l tu kolegiatę

a hazlmlel'z WICJ};:I wybudowal dla siebic zamek i kaplicę (na zdjęciu) . '

Dancing w poczekalni dworca kolejowego Żyll 'wsze.dzie zn ajlbie za'ł'obel~!

\Vorochta, miejsco"wOŚĆ położona w najpiękniejszej cz~ści polskich Ii.arpat, ma nigd?:ie niespotykaną osobliwość. Osobliwością. tą. jest dancing urządzo­ny w bufecie kolejowym.

Trzech przedsiębiorczych panów: Michał Szczepański, Karol DeI illger i Kugielmas w jakiś cudowny sposób wydzierżawiło od dyrekcji stanisla­wowskiej budynek dworcowy i urzą­dziło tam lokal rozrywkowy.

Przed dwoma tygodniami hawił w \,"orochcie minister komunikacji UI-

rich. \Vówczas dancing zlikwidowano, ~l~ t)~lko !l~ kilka godzin, aby po od­]eZdZlO ml~lJstra otworzyć znowu wro­ta loka.lu l rozpocząć popisy taneczne. Dan~lllg w bu~ecie kolejowym ma je­

s~cze lUne os?bll've ~trony. Do wszyst­kIch gatunkow papierosów kupowa­nycI; t.am k~lJ'\er dolicza 20 procent, choc,. Jak Wiadomo, doliczanie jakich­kolWiek procentów do cen wyrobów monopolowych, jest z-abronione.

},~ało .tego! Gdy jakiś pasażer, któ­ry n.le bIerze absolutnie udziału w za­baWIe, zamówi w bufecie kolejowym wodę z sokiem, musi za to zapłacić 80 gr, bo ceny są. dancingowe, czyli o 100 do 200 procent wyższe od normalnych.

Co piszą inni

Głosy uznania Już zaczynają omawiać 15-sje}'pnio­

wy ob~h?d StroI:nictwa Narodowego tygodnikI, podkreslają· c z uznaniem ofiarność i postawę narodowców, któ­rzy cZQsto po kilkudziesięciu kilome­trach drogi, mimo zmęczenia i często deszczu wykazali imponującą. postawę podcz.1l:s defilady., Podkreśla się też Iakt, lZ uroczystosci odbyły siQ w wielu punktach kraju, w których w ubie­głym roku siQ nie odbywały.

Pelne uznania dla Str. Nar. są u­wagi "Myśli Narodowej",

VI najbl.itszym czasie odbędzie się ~ Charl';1pi Małej k.ol~ Sieradza uroczysty akt koronne,ll cuclown~~o ob.razu MatkI Bo~kleJ. Na zdjęcIU - wspaniały kości6ł

w Charlupl Male], w którym znaj dUJe się cudowny obraz..

Przytaczamy tu uwagi tygodnika ,.Pl:OS.t~ z Mostu'> który omawia naj­"aznHlJszy pod wJelol11a względami ob­chód w stolicy państwa:

"Obserw.owaliśmy obchód Stron­nictv,'a Narotlowego w Warszawie z

W okolicy 7.dul\~l<iej Woli przY!"lecl! na świat ni c;,:amowil~' polwo]'elc Oto uro­tizBo się cielę, które prócz normalnych cztorech nóg posiada jeszcze dwie, wyra­stające z lu:.:yża. Jest to niewątpliwie bardzo rzadki wYI;adek, tym ciel-;a W;51.Y, Ze ciele chowa się zupełnic dobrze. ~a

zdjęciu cielę o 6 nogach.

balkonu redakcyjnego, wychodzą.ce-­go na Nowy Świat. Obserwowaliśmy zrazu z niepokojem. Czy uda się to pierwsze od szeregu lat publiczue wystąpienie naroclowców? Bo prze~ cież tak się jakoś w Polsce działo ostatnimi laty, że wolno było Bun­dowi ze śpiewem "Międzynarodówki" maszerować 1 maja po ulicach sto­licy, natomiast narodowcom nawet na publiczne zebrania w zamknię­trch lokalach odmawiano często gę­sto zezwolel1. Więc też gdy ukazały się pierwsze szeregi jasnych koszul, serce zatargało niepokojem: ilu ich b~dzie?

"Prosto z mostu", b~dą.c pismem o wyraźnym obliczu ideowym, nie jest jednak organem żadnej partii, grupy, ani koterii. Dumą. naszą jest, że na łamach tygodnika obol{ pisa­rzy, krytyków i artystów, wypowia­dają się przedstawiciele nlłodego po­kolenia narodowego wszystkich od­cieni. Ten charakter pisma sprawia, 1.e umiemy reagować na W~z)·stkie radosne zjawiska w obozie narodo­wym, że nam nie zaciemnia obrazu koteryjny punkt widzenia. Kiedziel­ny pochód ja~nych koszul przez ulice 'Yarszawy hył takim zjaw'iskiem radosnym. Zamiast czerwonych sztandarów - miecze Chrobrego. Za­miast transparentów "Niech żrje Madrrt !., transparenty ,Siech żrje Wie11o\. Polska!". Trzeba mieć bardzo ciasn~r łeb, żeby w dokona­nym w tpn sposób wyłomie w prak­tyce "pochodowej" !'tolicy widzieć ty1ko .. partyjny obchód".

.,~ie Hc:zyliśmy tak dokładnie u­cr.estników obchodu. jak ów przed­stawiciel Agencji Agrarnej, który ich ?:anotowal 12.238. Ale przed t~-go­dniem, z tegoż balkonu. obserwowa­liśmy przemarsz strzelców, przyby­łych na koncentrac.ię 7. całe.i Pobsl{i. Było ich nie więcej, niż tych zOl'ga­nl7.owanych członków Stronnictwa Narodowego z okr~gu warszawskie­go, którzy z pewnością. nie dostali ani zniżkowych, ani bezpłatn."ch bi­letów kolejowrch. 'V szeregach prze­ważali zaś młodzi chłopi."

"Pokłosie obchodu 15 sierpnia .iest bardzo obfi.te j niezwykle korzystne dla Str. Nar., stwierdzając dynamikę, jednolitość i karność całego Str. Nar. i jego władz, ro nahiera specjalnego maczenia nil tle ogólnej dekompo,.;y­cji innych ruchów w Polsce.

STEN

święto Węgier Wars:1:ll.wa. (PAT). Z okazji '9,'1~­

gierskiego święta narodowego Prezy­dent R. P. przesłał do regenta Króle­stwa "Tęgier telegram o następującej treści:

"Proszę 'Vaszl), \Yysokość o przyję­cie z okazji święta narodowego moich oraz całego narodu polskiego, bardzo gorących iyczeó., jego szczęścia osobi­!"t.ego, jak również pom."ślności dla "r,Ia.chetnego Jlarodu węgierskiego."

Pomyłka artylerii P a ryż. (Te-l. wł.). Ludność malej

miejscowości Altweile-r w Lota.ryngii ogarnęła niebywała panika.. W pew­nym bowiem momencie miejscowość ta zasypa.na została gradem poeisków armatnich, jak się później okazało z bateryj fortyfikacji Maginota. Na szcz~. ście artyleria strzelała ślepymi nabo­jami nie mniej iednak wiele domów, a. specjalnie kościół miejscowy, zostało poważnie uszkodzonych. Z mieszkań­Ców nikt nie poniósł szkody. Dopiero po telefon iczne] rozmowie burmistrza. miasta z władzami wojskowymi ogień u5tał.

"Jlusłracje Polsk .. u I Czytajcie i abonujcie

E N'ume~ 193 -...... ·OlU;Dm"NIK, ponledzialeK, anla: 23 sierpnia 1937 - Strona -r

lody Śląsk - to Śląsk narodowy Obchód rocznicy 15 sierpnia stał się wspaniałym sprawdzianem siły obozu narodowe­go na Śląsku - Obóz Wszechpolski i "Praca Polska" są naj potężniejszymi organiza­

cjami na Śląsku - Młody Śląsk jest cały narodowy K a t o w i c e, w sierpniu polskiego znaczna ilość przeszła przez renowych, w~rl'osłych Z miejscowego

. Potcżna manifestacja ruchu naro- poznańskie wyższe uczelnie. W pozna- ł gruntu i stanowią.cych wspaniały ma­'dowego na Ślą.sku z okazji rocznicy niu studiowali! prezes zarzą.du glów- terial instrukcyjny. ,.Cudu nad Wisłą." ma szczególną. wy- nego Edward Kołodziej, kierownik 01'-mowę. Tysiączne rzesze narodowców, ganizacyjny adw. Edward Sójka, se- NARODOWE SZEREGI ROBOTNICZE zorganizowane w Obozie Wszechpol- l,retarz zarządu głównego apl. adw. Pomimo usilnej kontrakcji klaso-skim i w "Pracy Polskiej", zamanife- Adam Niebieszczailski. wy ch zwią.zków zawodowych "Praca stowały w Katowicach tężyznę i żywot- Praca organizacyjna prowadzana Polska" na Śl~sku zdobywa sobie co­no.ść pracy narodowej w prastarej zie- jest sprężyście i planowo. Napływający raz bardziej prawo obywatelstwa. llllcy śląskiej. I element poddawany jest ścisłej selek- Przede wszystkim stała się ona czynni-

Przed tłumami publiczności prze- cji.. Godność cz~on.ka otrzymać można Idem, z któnrm chcą.c n~e c1?-cą.c licz;V~ maszerowały dziarskie oddziały. W d?pIerO po przeJśc~u okresu kandy~ac- się trzeba. Nie odbywają. s~ę b~z .meJ czwórkach szli obok siebie kupcy rze- kIego, podczas ktorego następuje lde- lwnferencje z praco~awcaml, am ,ID.ne mieślnicy, rolnicy, robotnicy. Obok ?we szkolenie. Jakże jednak kursy ważniejsze rokowallla, dotyczą.ce SWIa­aplikanta adwokackiego kroczył gór- Id~owe Obozu W~zechpolskiego ?~bie- ta pracy. W po.szczególnych rad~~~ nil{, przy pomocniku handlowym stu- gają. w swym tYPIe od nudnych 1 jało- I załogowych o~dZlały, "P~acl PolskIej dent wyższej uczelni. Wszyscy polą- w~ch "przeszkalań" innych organi~a- z~o~ał~ z~obyc p0k:azn~ Ilosć ~rz~~~ta~ czeni bratershvem wspólnie wyznawa- r.yj polItycznych. Przede wszystlnm wIcIeh. Silne placow~I organlzacJI 1St

nych ideałów wspólnej służby. atmosfera tych kursów. Ileż w niej nieją. na całym te~ellle Ślą.ska. Szli dum~ie Żar sił umiłowania zainteresowania i napiętej uwagi! Na Wpływowa ongiś .na ŚI~sku Naro-

idei nadał obli~zom w r.az sku ienia zebrania kandydackie Obozu Wszech- dowa Partia Robotlllcza. me zdołała i dostojeIlstwa. Tłum y skuPionP na pol~k.iego prZYChodzą. ucz~stn~cy prze- utrzymać swych. pozycY,J. Rzecz cha­chodnikach odczuł majestat dusIy na- waZllle wprost z pracy. SiadaJą. na ła- rakterystyczna, ze syn J~dnego z naj­rodowe· armii Odczuł i zrozumiał że wach ludzie w roboczym ubraniu. Tu bardziej popularnych ~Zlalaczy rob:>.t­to ida .JŚwiado·mi sw ch cel6w żoł~ie- i ówdzie odświętna szata. A jak każdy niczych dr Józef Rog.oszczak rOZWIJa rze chorążowie idei y! tłum dał wyraz slucha! Jak patrzy prelegentowi wprost działalność ~a tereme "Pracy P?l­s\Y~m uczuciom Żabrzmiały oklaski w oczy! Mając w sobie utkwione dzie- skiej". Jak wld~ć na tym 'przykładZIe, i ohz ki.' ~iątki jasn~ch, ?<:b~y~h ~cz.u mówi się młode l?ol~0Ie11le, synowie. dayvny~h

y Jakoś płomIenmej 1 zarhwIej pragną.c pracowmkow klasowy~h, zWlązkow ~lle zaspokoić jak najpełniej głód gorą.cych idą. w ślady swych OJcow, szere~Ją.c serc i umysł6w. Po zebraniu każdy nie- się w organizacji o narodowym obhczu. KOŚć Z KOśCI LUDU ŚL~SKIEGO

Ruch narodowy na Ślą.sku gruntu­je się coraz bardziej. Polityczny jego wyraz - Obóz Wszechpolski - jest niewątpliwie najsilniejszą organizacją. te·go typu. Prężność swą. zawdzięcza on dynamizmowi reprezentowanej !Jrzez siebie idei oraz entuzjazmowi s wych szeregów. ,,'\Vszechpolacy" to kość z kości. krew z krwi bohaterskie­go ludu śląskiego, który swe przywią.-7.anie do ziemi czynem orężnym po­twierdził. Obóz '\Vszechpolski na Ślą­sku postawił sobie konkretne zadania j realizuje je z poświęceniem, nie znie­chęcając się trudnościami, mnożonv­mi przez obojęlność, zaciekłość part);j­ną i zawiść.

Naczelnym zadaniem Obozu WS7.ech­pol kiego jest zorganizować świado­mych swych celów Polaków i zużyć zgromadzone siły do spolszczenia życia ślą·ski~!w we wsz~' stkich jego przeja­·wach. Niewątpliwie polskość porobiła zn aczno postl?PY w ostatnich kilku­d ziesięciu latach, jednak zrobiono nie­współmiernie mało w stosunku do te­go, co dokonać należ~r.

O ile w okresie minionym postąpi­ła znacznie naprzód akcja odniemcza­nia, o tyle wystąpiło w dużych rozmia­rach zjawisko zażrdzania ziemi ślą­skiPj. Element żydowsl,i napłynął S7.e­roką falę. zwłaszcza do Katowic. Prze­c i wdziałanie dalszej migracji i rugo­wanie Żydów z pozycyj już przez nich zajęt~' ch, oto jedno z najważniejszych zada!'l Ohozu Wszechpolskiego na Ślą.­sku.

ZLOŚLIWOŚĆ PRZEBRZMIALYCR LUDZI

Rozwój ruchu narodowego na Ślą.­sku niepokoi tych, którzy dawniej dys­ponowali wielkimi wpływami, a dziś zeszli niemal do biernych obserwato­rów rwącego naprzód nurtu życia. Nie mogą. oni prze.boleć swej faktycznej degradacji ·i nie mogą.c sami nic stwo­rzyć ,usiłują. przynajmniej kłaść kłody pod nogi potężniejącemu stale ruchowi narodowemu. Ludzie ci nie przebiera­j~ w środkach. '\" ostatnim czasie po­sunęli się do niesmacznych wycieczek prasowych, usiłując, jak wiadomo, 0-s łabić wra7.enie wspaniałej manifesta­cji katowickiej.

Rzecz jasna, że tego rodzaju metody odnoszą wręcz od'wrotny od zamierzo­nego skutek. Nikle szeregi zwolenni­ków "pl'zel1l'zmialych ludzi" maleją. je­szczn bardziej. Nie powiększają. rów­nież swej popularności organy praso­we .które dają si.ę użyć do niepoważnej akcji.

JEDNOLITY BLOK GOR~CYCR SERC Obóz '\Vszrchpolsl,i na Śląsku, sze­

regująr szerokio maRy lu(ht śląskiE'go, rozmarh ~wej akCji organizacyjnej za­wdzir,rza przede wszy~lkim dynami­zmowi młodego pokolenia. Tak się składa, że na czoło przywódców wysu­waj ą. si~ głównie ludzie młodzi, pelni energii i rozpędu. Robota, jak się to mówi, pali im się w rękach. Zdumie­wa ruchliwość i rozwaga w działa.niu.

WśrÓ'd kierowników Obozu Wszech-

maI zaopatruje się w gazetę. Kupują. * . ,.Orędownik", nabywają. regionalny t y- Biorąc pod uwagę teren ogólny, Jak godnik ,.Narodowiec". i robotniczy można powiedzieć, że mło-

Obóz ~Tszechpolsld stara się dotrzeć dy Śląsk - to Śląsk narodowy. Młode do każdej miejscowości i włączyć ję. pokolenie ślę.skie pragnie Polski Na­w swą. sieć organizacyjnę.. Pracę pro- rodowej i dla jej wielkości ogniskuje pagandowę. prowadzą. dziś już nie tyl- swe wysiłki w jednolitym, zwartym ko kierownicy i 7.arządy, łile także sze- wewnQtrznie i zdyscyplinowanym Obo-roki ogół przeszkolonych działaczy te- zie '\Vszechpolskim. (jot) ,

Swego czasu podawaliśmy dwa "rodza.io we" obrazki z okupac.ii przez Żydów Kry­nicy. .Widocznie jednak i Trusl{a wiec ma w sobie co~ przyciągającego, jeŚli taki

widok nie jest tam rzadlcośCią.

Przedpłatę za "Orędownik" M wrzesień przyjmują listowi i wszystkie poczty

do 25 b. m. wl'ąoznie Proeimy o odnowieni c prenumeraty w powyższyJ:\ ter­

minie, ponieważ przy jego przekroczeniu narazić bię można na utratę pierwszych gazet we wrześniu.

Abonentów, zamawiających gazetę wprost w admini­stracji, prosimy o przekazanie przedpłaty na konto nasze w P. K. O. nr. 2DD-B9 lub przekaz 2m rozrachunkowym -również najpóźniej do dnia 25 um.

'1'111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111"

Sprawa Sieroszewskiego na łama(h prasy Sprawa zarzuconego przez red. konsekwencji do tego. że Polska Aka­

Tad. Hernesa plagiatu p. '\Vaclawowi demia Literatury pozbyła i pozbyć się SierO'szew,'kiomu, prezesowi Polskiej musiała togo plagiatO'ra ze swego gro­Akademii Literatury nabrała ol brzy- na. mie~o rozgłosu wPolsra. Hcwclacyjne Zarzut Tad. IIernesa, skie1rowal1Y artykuły II l'rnesa. zamiesz<.:zoJte no. to.- pod adresem pre7.esa PALu jest nie­mach "Ot'~dowllika". przeLlrukowane wąlpliwio cię:i.kl i zbyt wielkiej wagi, są. przewu:i.nie w całości przez prasQ aby można hyło nad nim przejść do niezależną., która zaopatruje je od sie- porządku dziennego. Cr.ynniki w spra­bie różnorodnymi, niekiedy dowcipny- wie decydujące musza. z zarzutu wy-mi komentarzami. ciągnąć daleko id:;lce konsekwencje.

Podobny zarzut, postawiony nie- Trzeba przyznać, że do rozgłosu po-dawno p. Wincentemu RZymOWSkie-, ruszonej sprawy przyczynił się sam mu, członkowi tej osławionej kongre- prezes Sieroszewski, którego O'sobliwe ga.<::ji, doprowadził, jak wiadomo, w "wyjaśnienie" w "Gazecie Polskiej"

• wzbu{fziło w Polsce niemałO' humO'ML

Obok podanYCh już przez n3.JS ko­mentarzy prasy na temat zarzuconego plagiatu i oświadczenia Sieroszew­skiego, cytujemy c1zisi~i _dalsze gł~;r.

I"·~"'''' j.,· ,~ uw • Katowicka·-··-"poio;ia" poświęca

sprawie zarzuconego pl.agiatu dużo miejsca, przytaczając w całości list o­twarty red. Hernesa do p. Sieroszew­skiego, pisząc m. in .:

"Teraz już wiemy dlaczego Pol­skiej Akademii Liter.atul'Y tak ciężko było rozstać się z plagiatorem Rzymo\\'­skim, dlaczego nie mogła wykrztusić wyraźnego potępienia jego metod. Pre­zesem Akademii Literatury jest \Va­cław Sieroszewski, który też oskarżo­ny jest o plagiat:

"Polonia" streszcz·a następnie za­rzuty podniesione przez red. Tad. Her­nesa i odpowiedź Sieroszewskiego na łamach "Gazety Polskiej" po czym do­daje od siebie:

"To mętne tłumaczenie od razu zo­stało przygwożdżone przez prasę· StwiE'rdzić należy, że bajki Grimma były tłumaczone i na język rosyjski i na język polski. Jest wątpliwe, by mogla je znać przed kilkudziesięc iu laty jakaś niania Sieroszewskiego. '\V żadnym zbiorze bajek rosyjskiCh ani polskich takiej bajki nie ma. Jest to bajka niemiecka. Jeśli Sieroszewski uważ.a, że wolno takie bajki wyda wać "w nowym opracowaniu" to powinien był . przynajmniej zaznaczyć źródło skąd je czerpał.

Zamieszczając następnie dowcipną odpowiedź red. Hernesa na oświadcze­nie Sieroszewski go "Polonia" kończy swoje ,vywody m. in. następująco:

"Jak na to z.areaguje Akademia Li­teratury? Powinn.a się natychmiast rozstać z p. Sieroszewskim. Czy zno­wu prai'\a n i ez.ależna będzie musiała przeprowadzić takę. kampanię, jak prr.eciw Rz~·mowskiemu?"

,.Falanga" w nrze 34, zamieszcZRj~c arfrJ.mł pod 'y~-mownym t~rtułem "Pre­zes A kadem i i Pl agi atorów przepisał od Grimma bajki ella dr.ieci", takie zamie­~zr7.a uwagi: "Tak panie preze<;ie PALu. Kie łnc1nie jei'\t zlewać coś od kogoś inneg'O i podawć to za i'\woje a wc10datku takie utwory literackie jak

bajId, po h ·m tr7.eba się glupio tluma­czyć, co zresztą i tak nic pomaga".

Poza pras/!. rodzienną ~prawę. Sic­l'o~7.e",skiego zainte1'eso,,·ały si~ rów­ni(,7; cza~opii'\ma li1erackie.

Ostatni numer "Prosto z mostu" za­mieszcza list otwart~" r en. T. Z. He1'ne­sa. do p. Sieroszewskiego i pismo prof. Kr7.~·ża nO\yskiego, stojącego w obronie nrezesa PALu, oraz .art"kuł Piotra Grzegol'czyka, zamie~zczony w "Ruchu Literarkim" z roku 1929, a zarzucają­cy p. Siernszewskiemu hrak orndnal­ności w jego utworach , jak to miało mie.i~ce w jego powieści pt.: "Zamor­ski Diabel".

Jak z tego w~·nika, poru~zona przez nas sprawa p . Sieroszewskiego nabie­ra coraz wir,k!:'zego rozgłosu.

Oszustwa żydówek Kra k ó w, 21. 8. W maju rb. kie­

dy na kl"akowskim rynku dawał się odczuwać wielki brak masla, handlar­ki żydowskie dodawaly do masła mar­g·aryny i tak fałszowany produkt sprzedawal~r jako masło "deserowe". Dwie z nich zclołały w~"lapać wladze. Po dokonaniu analizy okazało siQ, że żydowsk.a handlarka Rachela TIosenek z ul. Józefa 11 dodawała do masła de­serowego aż 50 pct margaryny, a Ży­dówka Sara Steinherg, zamieszkała przy ul,. Powiśle 2, tylko 40 pct marga­ryny.

Obie żydowskie oszuslki za,;iadl~r na ławie cp.lwrżonych w luakmvskim Sądzie Grodzkim i ui'\iJowały na we­Roło "przekonać" sędziego, że dodanie do masla margaryny nie .iest żadn~'m oszustwem, bo przecież mal'gar~' I1~· u­żywa się do przyrządzania potraw.

SQclzia .iednak nie dał siQ 11l'zekol\ać i skazał HachelQ Rosenek na 1 Ulie~iąc aresztu i 50 zł grzywny, a Sarę Stein­bel'g, na 1 miesiąc aresztu i 30 zł grz~·­wny. Poza tym sędzia odmówił 0-skadonym z:nvirszenia wykonania Iw.ry.

Sprawa Pędraka \V a r s z a w a. (Tel. ",1.) Protest

odwoławczy P~dl'aka, zabójcy śp. Ba­rana w Częstochowio, wyznaczony przez Sę.d Apelacyjny na 26 paździer­nika, odbędzie się bez świadków. \Vnioski dowodowe o powołanie no­wych świadków pozostały bez uwzględ­nienia. Pędrak przebywa nadal w wię­zieniu piotrkowskim. (w)

t

e:rona 8 - ORĘDOWNIK, poniedzialek, dnia 23 sierpnia 1937 - Numer 193

HALLO! TU WARSZAWA •••

Dworzec centrahlV i miasto pocztowe War s z a w a. w sierpniu.

"Warszawa Główna" - woła kon­duktor koleJOWy. Z wagonów wysypu­ją się tysiące podróżnych. Zjechali do stolicy z naj dalszych zakątków kraju, wielu z nich nawet z zagranicy. Tak już jakoś wiek XX-ty sprawił, że no­We miasla poznaje się - przeważnie - wpierw od ... dworca. Cóż więc myśleć o Warszawie spolą.dając na jej Główny Dworzec, ciągle jeszcze rozko­pany, zamieniony w jakiś labirynt pionowych i poprzecznych słupów że­laznych. potężnych wię.zań konstruk­cyjnych, obok których wznoszą. się drewniane prowizorYczne zabudowa­nia dworcowe?

Ale wstrzymajmy się z sądem. Już w przyszłym roku zaprezentuje nam stolica swój nowy, potężny no­woczesny dworzec centralny, którym będzie mogła się chlubić. Żółwie tem­po prac nad jego wzniesieniem należy do przeszłości. w roku bieżą.cym bo­wiem zrobiono więcej niż w cię.gu wszystkiCh lat poprzednich.

Na razie od Alei Jerozolimskich wyrasta potężny szkielet żelbetonowy, którego rozmiary pozwalają. się domy­śleć wielkich rozmiarów przyszłego dworca. Rolos żelbetonowy przyjmuje coraz wyraźniejsze obliCze i coraz bar­dziej upodabnia się do swego mi­niaturowego prawzoru gipsowego projektu, z takim zaciekawieniem oglądanego na urzę.dzonej przed mie­sie,cami wystawie .. \Varszawa przy-szłości". .

..~

Fragment potężnych kon.strukcyj żelaznych przyszłego dworca centralnego w Warua­wie, który ;uż w przyszłym roku oddany będzie częściowo do użytku publicznego.

najszybszą. ekspedycję Będzie to wiel­kie miasto pocztowe o olbrzymiej ku­baturze 325 000 m sześc.

Obecnie wznosi się w szybkim tempie wiązania żelazne. Jeszcze w tym sezonie budowlanym wykonane zostana dwie piąte całego kompleksu dworca, którego zupełne wykończenie

przewidziane jest równocześnie z u­kończeniem budowy dworca central­nego.

Wkrótce więc wzbogaci się Warsza­wa o dwie imponujące, nowoczesne budowle, które zmienilJ, zupełnie obli­cze architektoniczne śródmieścia.

ELLIOT.

Pierwsza w Małopolsce stacia %arvbieniowa

Po~ytec!:ina inicjatywa Lwowskiej l!:iby Rolniczej

obejmujące około 8 km usypanych już grobel. Nadto został zbudowany jaz iglicowy na rzece Bystrzycy, mają.cy

na cclu spiQtrzenie wody celem dopJ"()o wadzenia jej doprowadzalnikiem o dłU­gości 1.300 111 do komplcksu stawow .. go. Zaznaczyć należy, że ten rucho~, Jaz iglicowy jest pierwszą. tego rodzaJU budowlę. w Małopolsce Wschodniej nil rzece górskiej.

Ośrodek będzie rozporządzał 37 st:. wami o rozmaitych gl-Qbokościach • t:a!c~_lldci od celów. dla jakiCh będt siużyły. Do sta' ... ·ów doprowaazona bę.­dzie "'ocla z Bystrzycy w ilości do 3 m sześc. na sek., a odpływ następował bę­dzie do Dniestru, przy czym każdy sta\\' zaopatrzony będzie w oSODne do­pTowaLlzanie i odprowadzanie wody. Poza tym ośrodek zaopatrzony będzie w sztucznę. wylęgarnię dla ryb łososio­, .. 'atych i dla celów doświadczalnictwa naukowego.

Celem ośrodka będzie w pierwszym rzędzie produkcja materiału zarybienia­we'S'Q dla rzek otwartych. a mianowicie pstrąga. tęczo"'ego, sandacza, brzany, łowsia, głowacicy i innych gatunków poszukiwanych przez dzierża"".ców wód c'twartych, dla swoich potrzeb, oraz pi'o\\'adzenie llauko\\'rch doświadczeń ichtiobiologicznych. W tym celu do 06roclka przydzielone będą trzy obwo­dy ryhackie, a to dwa rzeki Dniestru oraz jeden rzeki Bystrzycy i na nich prowadzona będzie racjonalna gospo­darka, przy zastosowaniu silnego zary­biania znaczonym materiarem zarybia­niGwym, orali: przeprowadzany będzie szel'eg doświadczeń praktycznych, z zakresu całości gospodarki rybnej i po­łowów.

Dalszym celem stacji to WYChowanie elementu rybackiego dającego gwaran­cję należytej gospodarki na naszych wodach otwartych, elemnetu, którego brak na naszym terenie daje się dotkli­wie odczuwać i dlatego przewidzia­ne jest otwarcie w najbliższej przy­szłości przy ośrodku ichtiobiologicz­nym w Jezupolu szkOły kształcącej za­wodowego rybaka_ Całokształtem prac przy budowie ośrodka kieruje inspek­tor rybacki Lwowskiej Izby Rolniczej p. inż. Jan Gumowski, który poza. tym nie szczędzi wysiłków, aby tak. rybac­two zawodowe, jak i sport wędkarski na terenie ziem południowo-wschod­nich stały na odpowiednIm poziomie etyeznym i gospodarczym. (Sc)

Już w pierwszej połowie przyszłego roku część nowego dworca oddana będzie do użytku publicznego, a jego urządzenie wewnętrzne pomyślane jest tak. by podTóżny czuł się jak naj wy­godniej. Będ.;l. najbardziei nowoczesne kasy biletowe, biura informacyjne, kioski, poczekalnie, ruchome schody, Windy, restauracje, kawiarnie. a nawet łazienki, fryziernie. pra.sowalnie i od­świeżalnie garde'roby. Osobną część zajmie "dzielnica handlowa" ze sklepami. Projektuje się także urzą­dzenie hotelu, w którym przejeżdżają­cy przez Warszawę, a czekaję.cy na połę.czenie podróżny. mógłby wypo­czą.ć nie będą<: zmuszonym opuszczać dworca. Na miejscu dzisiejszych drewnianYCh budynków powstanie obszerny plac, sięgający aż do ulicy Marszalkow,skie j.

S t a n i s ł a w ów, 19. 8. Rzeki w Polsce obejmują. około 32.000 km wód rybnych, a rybołóstwo rzeczne stanowi poważne źródło zarobków dla ludności terenów nadrzecznych, przynosząc rów­nież pallstwu znaczny dochód z dzier­żawy rewirów rYbackich. Mało jednak c:t.yni się, szczególnie na kresach ' .... schodnich, nad zagospodarowaniem i ochroną. rybacką naszych rzek. lPCDIR

7 '.. • • • Ważność tej gałęzi gospodarki na-\\szystko. brzmI .~ak l'!aJbardzIeJ rodowej doceniła Lwowska Izba Rol­

c~aro",na baJka. A .ze b~lka .ta u~a nicza i po otrzymaniu z Funduszu SIę s.taĆ .rze<:zywlstośclą.. WIęC OIkt Ole I Ochrony Rybołóstwa kredytu w wyso­prz~J~uJe. SI.ę obecnym stanem dwor- kości 85.000 zł, przystąpiła do wybudo­ca I cIe.rplIwIe czeka. wania pierwszej na ziemiach wschod-

Drugi nowoczesny "żelazny las" nich stacji zarybieniowo-doświadczaJ­wyrasta o kilkaset metrów od dworca nej dla wód otwartych. W tym celu w kierunku zachodnim, mianOWICIe w Jezupolu, w woj. stanisławowskim między ulica Żelazną. a Towarową. w widłach rzeki Dniestru i Bystrzycy Rośnie tam wielki dworzec pocztowy, został zakupiony teren 126 mórg za którego konieczność powstała w związ- kwotę 55.000 zł, po czym rozpoczęto bu­ku z przebudową, warszawskioo-o wę- dowę ośrodka icl).tiobiologicznego, któ­zła kOlejowego, budowa dworca cen- rego ogólny kosztorys budowy, za­tralnego, oraz w zwię.zku z wzrastają.- twierdzony przez Ministcrstwo Roln. cym z roku na rok ruchem pocztowym, i Ref. RoJn. obliczony został na 105.000 obecne bowiem budynki pocztowe złotych. przy dworcu głównym sa już nieocltpo­wiednie.

Dworzec pocztowy, podobnie jak dworzec centralny, wyposażony będzie w najnowsze urz:;td7.cnia mechaniczne, hale dla autobusów pocztowych, au­tomatyczne sortownie listów i innych przesyłek, windy pośpieszne. słowem: wszelkie urządzenia, zapewniaią.ce jak

Roboty przy budowie ośrodka roz­poczQte zostaly dnia 11 maja 1937 r., prz~' czym okres wykOllcz-enia robót został wyznaczony do dnia 1 grudnia rb. Tempo robót wskazuje jednak na to, re budO\\"a zakoilczoną będzie iuż z k011cem bm. \V obecnym stanie zo­stały wyl<onane roboty ziemne o ogól­nei kubaturzc 70.000 m sz€ściennych,

w pobli:at dworca głównego w WarszlJllCie lDyr4.tta olbrzymi /{mach nowoczesnego a//;or. ca pocztowego. Na zdjęciu część wiązoń żelbetonowych od strony torów kolejowych.

Niedziela na boiskach piłkarskich

Kalendarzyk sportowy na niedziele pued8'1:a­wia się niezwykle ubogo. W pierwszym rzedzie wpłynęla na tO decyzja lódzkich władz kolar­skich , które wobec zgonu swego wiceP'l"ezesa śp. Jana Plac'ka od"'ołały wl5zystkie kolarskie im­prezy. Poza tym ligowy zespół ł". K. S. wyjeż­dża do Kutna. W Łodzi odbedzie się tylko szereg spotkal'I piłkars,kich o charakterze towa­rzy"kim. r tak na boisku Turu o godz. 17 go­spodarze zmierzą się z mistrzem Łodzi Union­Tou·ringiem. na hoisIm 'Wimy o godz. 11 gospo_ darze grają z K. P. Zjednoczone, w Pabiani­cach na boisku Kruszendera o godz. 11 gra P. T. C. z łódzkim Ł. T. S. G., zaś na boisku Sokoła o tej samej pOtrze gOS'Podarze zmierzll się lódzkim S. K. S-em.

Poza tym w dniu dzisiejszym odbędą się dwa spotkania () wejście do klasy A okręgu lódz­kiego i to w Tomaszowie Lechia - Kruszen­der i w Zgierzu Sokól - Kali ki K. S. Oby­dwa spotkania rozpoczynają się o godz. 17.

Lekka atletyka Znakomity tyczkarz amerykańSki, Ga.

org Varoff, właściciel niezatwierclzonego l'ekordu świa ta w skok u o tyczce (44:3cm) 'Itartował w tych dniach w Orleanie. \Vy­lITa! on naturalnie \V skol,u o tyczce. ma­jąc wynik 4:30 cm . Poza konkuI"i'em Val'off próbował fJrzei'kocz~' ć poprzeczkę na wy-50ko~ć 446 cm. W pierwszej próbie jednal, Varoff. zrzuciwszy poprzeczkę. upadł tak nieszczęśliwie, że doznał złamania nogi.

W dniu 29 bm. w czasie przerwy meczU pitkarskirgo o m istrzo;;two ligi, pomiędzy drużynami \\'arla - Cracovia. lel,koatleci Warty zuatal:uią n .. kol'd Polski w sztafe­cie 4X1;)OO m. Sztafeta Wart~' biec będzie w "kladzie: '\faćkolyiak. Szych. I,aszub!<ki i GÓ1"l1~·. PrlC'ciwnikami Wai·ty będą druży­ny HCP i I\Si\f. (PaO

w nowej hali Wimy ()dbędzie się w dniu dzisiejszym ciekawe spotJkanie pięscialTSkie pO­

między zesPl>łem gospodarzy i Zjednoczonych. Początek 6'Potkania o godz. 20.

Piłka nożna Do Łodzi wrócił z obozu pil>karskiego d-la

.. ml·odych talentów" w Warszawie crolowy na­pastnik Ł. K. S-u Lewandowski. Dzięki temu w dzisiejszYm $Potkaniu w Kutnie łodzianie be­dą mogli wystą,pić w pełnym składzie ligo­wym.

W prasie warszawskiej ukaza'ła się nastę­pująca wiadomość: Po powrocie Pogoni z Kra­kl>wa, kursują we Lwowie sen~acyjne pl>głoski o możliwości odebrania L. K. S_owi 5 punktów ze spotkań wyjazdowych wiosennej rundy mi­strzowskiej. Z dość niejasno i tajemniczo przed­stawionych r{'lacyj w,'nika. że rzekomo Garba,r­nia posiada niezbite dowody stwierdzające, ił. w Ł. K S-ie Występował w napadzie l!'racz nieuprawniony, ktllry grywał zawsze pod zmie­nionym nazwiskiem jednego ze zgłoszonych for­malnie do P. Z. P. N-u zawodników klubu łódzkiego. Podobno Garbnrnia ma już skompłe­towany materiał dowodowy. a nawet fotografię zbiorową drużyny Ł. K. S. z .. bohater<,m" tej nowej afery i protest swój w najbEższych uninelt pr'zcdstali'i lidze.

\V sprawie tej zwróciliśmy się do I>becnego kierownika sekcji pilkarskiej D. K. S-u p. Cyl!a. który nam wyjaśniJ, że nie ma pojęcia sklld się tego rodzaju pogłoski wziely. gdyż ł,. K. S. zarówno z Garbarnią jak i z innymi drużynami grał w swym normnlnY'm składzie ligowym. w którym W"zyscy gmcze są upraw­nieni do gry.

Tenis Bydgoszcz. Przygotowania do międzYlIarodo­

wych mistrz. Polski na kortach Bydgoskiego Klubu Sportowego są już na ukoriczeniu. Szałas fiKS-u porlr\ano wewnętrznym remontom. U5t~­wia .ię rlrugic wiC'lkie trybuny. dł kierownictw:!. turnieju i scdziów gotuje się spedalną 107,<:. u· mie<;zczoną n8 podwyższeniu, "b wszy~tkie kor­ty h,ły z niej wi,loc7.ne.

Dotychczas wplyncło z Polski i zagraniC"y po­wyżej 70 zgłoszeti wybitnych zll\\'orlnik6w. Z poł-

Pięściarstwo Po czwartkowych walkacb eJimlnacyjnyclr,

w któr,eh \>;'ojciechf\wski T (G) pokonał Celmp­Ta (W). a Kasznia (W) - Kowalewskiego !lKP) kal"t Zw. J". O. Z. B. P. Milsz ustam nastę­iPujllCY sklad reprezent8c-ji łJod21i na spotkania w 'l\ipmczech w dniach 17-21 września: Us.iel­ski. Wojciechowski 1. Augmitowicz, Mi.kolaj­czyk (WSZYSCy Geyer). Bartosik (Zj.), Chmiełew­ski (IKP) , Pisarski (G) oraz Pietrzak: jako re zerowi Ostrowsk.i w półśr. i Klodas z Wiroy w ciężkiej. Waika eliminacyjna w wadze ko­guciej Augoslowicz_Bartniak nie odbyl się, gdyż Bartniak na ostatnich za wodach 'IV Byd­goszCZY z Astorią nadwyrężył sobie prawą rękę i lekal'Z zaleci I mu dwutygodniowy odpoczynek.

•• kil'h rakiet notnjpmy tyl!'o kilkn: mi.trzynię i wicemistrzynię tegoroczna Połski - Głowack:) i TJunic\\"ską, l-r ... hrlę. 'floczyrls'dego. Spych alę, Warrniriskiego, Kończaka.

Z Austrii zapowie lziane są trzy rakiety: Herbstowa. Baworowski i Redeł; Jugosławii­~istrl!lyni Kowac oraz _'fitic i Puncec: z Wę­gier - Szigeti i Peto; z Berlina zawodniczki z kłub6w "Rotwloiss" i ,Bhuweiss" - Lilli. Ri­chard, DagMar. Schilg. Hame! i Heidtm8nn. a wybitniejsze rakiety męskie mają by'" zgloszone do soboty. Licznie obsyła turn;ej Gdańsk i Kró­lewiec.

Rozgrywki rozpoczną się już w środę. dnia 25 bm, i trwać będa do niedzieli włącznie. Komi­tet turniejowy zdobył kilkadziesiąt wartośclo­wych nagród.

SPRAJVY, KOBIEOE

KOSZYCZEK Z WEŁNĄ Czas najwyższy otrząsnąć się ze

słodkiego lenistwa, które uprawi.ali­śmy w upalne dni pełnego lata. Zbli­ża się jesiell - trzeba pomyśleć o no­wych potrzebaeh naszych toalet. Naj­pierw radzimy wyciągnąć z zapomnie­nia koszyczek z resztkami wełen, z szydełkiem i drutami. I do pracy!

Czy potrzebny będzie modny i cie­pły na jesienne chlody kasaczek, czy bluzeczka, czy wreszcie czapeczka tyl­ko, o trm zadecyduje każda z p.all. I{u pomocy w wyborze niecha,i posłużą poniższe zd.iecia.

Wzory kwiatków i liści, które połączone ipajęczkami tworzą koronkowe pasy w

bluzeczce.

Numer 193 onĘDOWNIK, poniedziałeK, 'dnia 23 sierpnia 1937 - Slrona ~

SZ'l'UKA W ROSJI: " Nie ma dnia żehyśmy U. cara StQlina ; Nie zauważyli Jakowego "szplina". Ostatnio: arty~tów Ucieczki - wyjazdy;:..;; Mimo, że to przecicż Same wielkie "gwiazdy".

"TYDZIEŃ GÓR": Górol ci ja góral,

.Od samiuśkich Tater -Z tego żyję. co mi HaIi przywieje wiater Zylb.ym Ę-Obie lę~iej, Goroll1ieborbcck, . ' ", Kiejby "TydzielI ~l''' tl'W0 :

! '.~

Choć bez caly rocek.

WYKOPALISKA: Nietylko Biskupin -I Gniczno już kopie Pamiątki po Piaśeie -Vel po królu - Chlapie. VV tyle 'za -inr_:;mi Poznań nie chcac zostać

Takie uległ modzie: Rozlwpał pół miasta.

\V i e r., z: Stanso.

JAOZlA JEDRZEJ,OWSKA: ·. ' "N a woiy'e ~.,;PQd wozem:' -:- ' Tak to -zwykle b):wa, ' Czy się Ję!irzejówska, Czy Marl)lc nażywas~; :..,­lcdnak, ' gdy' jU'Z:-picr,wszft t:osŁała rakieta, - . 'by jak najdlużcj :ostala, .. kobietą.

PORUSZENIE: Że nas wilki latcm , Hacz-yly odwiedzić -Zaraz tyle dziwu, Pytań ~ odpowier)zi.

... Przecież to necz zwylda~ ~ Czy w grudniu. ,czy w' fnaju W' w.szystkitI1, potach 1'6ku "Witki" 11US kąsają. '

DOtYNKI: .,Plon niesiemy plon Jegomości w dom -Aby dobrze Plonowało -Dziesięć korcy Z morga dało, To nie będzie racji Poddać, .. parcelacji."

.' .. ' .",~ ,

I I li S t r,: Wit Gawęcki.

ZAGROŻONE DZIECI ,V kronice wypadków prawie co­

dziennie czytamy ile dzieci ginie l~ staje się kalekami w poOrze wiosennej i letniej. Żadna .zapobiegliwa matka -nie wy:§le swego małegoO dzie~ka b~z opieki na ulicę, poniewa,ż z~aJe sobIe sprawę, ie każdy nierozwazny . krok dziecka moOże spowodować dlail l1le:bez­piezceństwo. A jednak, ile jest wyp3!d­l,ów! Lecz nie tylko na ulicy czyha niebezpieczellstwo, bo i w mieszkani:u zaleca się największą uwagę. W ubo~­szych domach stawia się niebaczllle naczynia z gotują.cą WoOdą. na PoOdłodz.e. Jeden nie.rozważny krok dziecka mozG sp{)wodować upadek do wrzątka, pCl-' parzenie, a nawet i śmię~ć: . Dlatego :" -domu, gdzie są małe dZlecl, w dnll" prania nie powinny się kręcić wk?ch­ni lub też sama matka nie powlllna st~\Vjać naczYll na stołkach lub ziemi.

Dalsze uwagi dotyczą. niepD.zosta­wiania na stołach noży, widelców, noO­życzek, brzytew i innych ostrych przed­miotów, A przede wszystkim nabitej broni, Onegdaj czytałam jak mały bra­ciszek bawiąc się bronią przez nieuwa­gę zabiłnarzeczoOnego siostry, Również i wszelkie środki lecznicze jak pigułki, pastylki i proszki muszą. być pI'zecho­wane w bezpiecznym miejscu, by dziec­ko, znalazłszy je, nie brało do ust.

Również w pokojach, w których ba­wią. się małe dzieci, dolne okna winne być zamkriięte, ho ruch uliczny nęci dzieci. Tylko dobrze zamknięte okno daje gwarancję uniknięcia upadku.

Poza tym obecność dziecka w po­bliżu gorą.cegoO pieca lub ogniska jest niedozwoloną., a wszelka zabawa zapal­kanu niepotrzebna.

Matki szyjące na maszynie do Szy­cia nie powinny w danej chwili zosta­wiać dzieci same w pokoju, co często doproOwadza -do kalectwa. Nierozwaga matek i piastunek powoduje nie tylko tak wielką. ilość wypadk6w śmiertel­nych wśród dzieci, ale i mnóstw{) oka­leczcll. na cale życia. Najlepiej widzi­my to w parkach i dziecillcach. Jeżeli zliczymy ilość wypadków rocznie, za­trwożymy się mocno, a nawet nie hę­dziemy chcieli temu wierzyć. Dobrze ,"ięc stale o tych rzeczach myśleć i po­Gwoić swoją. uwagę. Dziecko-kaleka d{)póki ma rodziców może wegetować na świecie ale z chwilą. ich śmiE!rci staje .. s~,ę . okrutnym balaste:m nie tylko dla spólecz..eI}stw~> ale i samego siebie . \Viclki111 dobrodziejstwem dla dziecl uboższych s~ obecni.e wszelkie kolonie i półkolonie. zwla~zcza w ośrodkach robotniczych. W. Z.

Składki i pokwitowania W nrlminishacji pisma naszego zlożono w

.Jal~zym ci'jgu: Na pomni!( Serca .Jezusowego: Helena Kru­

powa, Poznali, 5,- razem oZ poprzedllio pokwi­tow"-Ill'llli 17,I.GO zl.

Na .. Caritas". okr. pozn.: wyp]aciIiśmy 18 bm. 42 - zl. Na nowo zlozono: Znalezione w ekspedycji .. Rudera Poznańskiego" 2,:;0 zł.

Syjonistyczny "t' o ~ , v Dziennik" do­nosi o incydencie, j,L. mial miejsce na kongresie Rady Agencji Żydowskiej, odbywającym się w Zurychu:

..Późną nocą na posiedzeniu komisji politycznej Rady Agencji Żydowskiej do-

Niezwykl e skromna i efektowna blull.eczka .......................... _ szło do incydentu, który spowodował opu-ro'hiona szydełkiem I szczenie posiedzenia przez grupę niesyjo-

(oczek z ' wolny IV dwóch or]po\\ :c Jn i cl o ,iCtoil'llOCgO 6d·O ~U.

R t o kO RIALTO" Ł rd r P zeO d t nistów amerykal'lskich z Warburgiem na eprezen aCYJoe IDO n O Z, r Jaz nr. czele, Komisja miała przystąpić do gło-

I ma zaszczyt przedsta":ić najwspanialszy film podl. głośnej powieści Lwa Tołstoja p. t sowania, mając przed sobą dwie rezolu­

cje, z których jedna akceptowała l'ezolu­"Sonata Kreułzerowska" cję większości I{ongre~u Syjonistycznego, a druga omawiala konccpcję pal'i.stwa

w roJach głÓwnychI Albrecht SCHOENHALS i Liii DAGOVER dwunarodowcgo. WarbUl'g prosU o od-Na.stępl1y 'p~OQI'am: "Zwyciężyły 'kobiety" ~'oczenie, loso;va!lia do piątku, gdyż grupa

~ n 48400 Jego - Jak oswladczył - .iest w toku roz-

PRZEPISY Chlotlnik z jlllJlek: 1{1- 12 ł3l1nyClI i!lbJl'k

kwit$lwwych ouiel'3.tny, wrkl'ilwamy grodek. roz_ golowujemy IV tl'zech szklankach wouy, rloda­jac brochę skórki cytl'~' ltowej, Kiedy się roz­gotuje pl'zecjcl'amy [ll'.zez durszlak l 1.1 h sito. wklarlailllY do wazy, or.i~IJiamy, dodajemy litr lekkiego domowego wina, dodajemy lyżkę kon­fitur z WiŚl1i, malin pożeczek, cukrV-ymy do s-maku, w razie potrzeby wiskąmy .sok oZ cy­tryny.

. Do tego chłodnika robjmy klu8€c1Jki: do dwóch u tarty·ch ' na tarce jablek dodajemy ,cy­namonu., !>k6rki Z cytryny, cukru do smaku, trZy jajka t tyle tartej bulki, aby ciasto by,lo gę"tc. OdJewa,my nieco ZUpy z jabłek. zagoto­wujemy, kladziemy ly:1;cczk'l mnIe kluseczki, klcuy wypłyną na wie-rzch stuuzimy i nastGpnie wlp\\'~my do pozoli:ah'j ZlI,Pl".

Z a rniflsl wina Illożua wlać wod '! gotowaną

Zuna powjnna miee gęstośe ~wyJth!j zupy po­midol'{lw~j C~f 6zczawiowej.

Ogórki duszone: Ohiernmy kilkn ogMk(,w, W}',jlll\lj~tTl~ xl'oilki , ,krajemy IV porllużne ka-

o wnlld, 'solillny i znsl'awiamy' na pół godziny, Poll'mai:.atTlY w ma<iłe lub innym tłuszczu ' sie_ kaną cebule, ogórk~ odci"kamy z soli. wkłada­my i dusimy do miękkości. Na koQlicu pró"zl-my mąką i jeszcze trochę dusimy. D'la smaku można­ll.oclae kilka lyż~k śmietany lub bulionu w ply­"ie.

Ogórki raśz~rowane" Clbiera.ui.y -kilka' pi~cza­rek, , siekamy ,d;'oIbni.utJko" zakrapiamy cytryna • a,py nie czern!ałY I dusiJny na maśle nas tępnie '\lI'liypuleo:ny ' pół SZkI!tll,lti ryżo.' i gOtlijemy ' 10 mi{ tlut razem. Q,ij,rane o,gónki ' rozcinamy ; Jla . 'Pól' '\V szerz, ,wy,jm\ljemy, środki , solimy,' nadzie)vlI J

my ryże.m 'z' p.kczarkami. ś,kladal.hl' - w cat o'ść .. ob\\'il\zUje.my, podkładamy masła t dl,simy aż bqd& miekkie.

mów z drem Weizmannem i rozmowy te być może, pozwolą na uzgodnioną rezolu~ cję.

..Pr7.ewo,clnic,zący k,omis,ii prof. Speyer r, Brukseh me UW7.gl ęclnił rlrzyderatu \\':1 I'buJ'gu i zarz(t(lr,i! głosowan i c, wobec czrgo nu znak prolestu \\'al'lJurg' i nie­syjoniści amcl'ykm.iscy opuścili posiedze-nie." .

Przyczyną. konfliktu były 'nie tylko różnice ideowo-polityczlle: Według ostatnich doniesień konflikt został za­ż~gnany, gdyż dr WeiF;mann prz)Tz01d '

, grupie amerykańskiej wpłynąć na Ry­jonistyczną część Agencji w kierunku przyznania niesyjonistom równej ilo­ści mand,atów w organ.ach Agencji.

Ja.~ ,,,idać "małc gierki" mają rów­nież Zydzi na swym podwórku.

Mronll 'ftJ - rJltĘDOWNIK, ponieazialel{, i:ł1!ia 2S sierpnia: 1937 - Num1>r l~

• • owe OSie a ro o nl[ze

Głód mieszkaniowy - Robotnik mieszka w suterenach i na poddaszach - Piękne domki robotnicze na Budach Stokowskich

Ł ó d ź, 21 sierpnia Łódź jest miastem suteren, ponu­

rych, oślizgłych lochów, zawsze ciem­nych, wilgotnych, smrodliwych. W nich mieszka nędza polska, ludzie ży­wi w grobach. Problem mieszkań jest ciągle nierozwiązalny. Więcej niż po­łowa ludności (58,6 pct) mieszl,a w mieszkaniach jednoizbowych, stano­wiących 63 pct wszystkich mieszkań. Te Jednoizbowe mieszkania, to właśnie ponure sutereny, zimne poddasza, bu­dy drewniane, wciśnięte między śmiet­nik a ustęp. \Vznosi się co pl'awda wspaniałe gmachy, nowocześnie urzą­dzone, ale to ella ludzi bogatych .- po­tentatów żydowskich. Pobudowano również cale bloki domów robotni­czych, ale w nic.h mieszkają wszyscy - tylko nie robotnic~' . Na peryferiach miasta po,YStają. właściwe domki ro­botnicze. Bu'jują je ci, którzy ma.ią cośkolwieK własn~'ch pieniędzy. Głód micszkaniowy jest ciągle niezaspoko­jony. Toteż każdy przejaw, zmierzaję.-

Od. góry: Bliźniaczy dom, fragment wy­konczonych domków, widok na domki,

ogólny widok osiedla.

cy do likwidacji tej klęski, należy skrzętnie notować.

Na Budach Stokowskich powstaje właśnie nOWe osiedle robotnicze. Budy Stokowskie należą do naj piękniej- . szych okolic Łodzi. Falisty teren sucha zdrowa okolica. Idealnv te­ren dla osiedla robotniczego. 'MyŚI stworzenia takiego właśnie osiedla wy­szła od Banku Gospodarstwa Krajo­wego, który finansuje roboty budowla­ne.

Obecnie kończy się pierwsz.a seria 'domków, które będą oddane do użytku w końcu września rb. Są to domki je­'dnorodzinne, budowane systemem blo­kowym dla obniżenia kosztów. W pierwszej serii wzniesiono takich dom­ków 206. W projekcie jest zbudowa­nie domków na sześć tys. mieszkań-ców. ., '

Jak wygląda to osiedle? Przy trzech równoległych uliczkach

'stoją rzędem bloki bliźn;,aczo podobne "do siebie. Przed domkiem będzie 0-gródek o powierzchni 500 m kw. Do budynku prowadzi dwoje drzwi od strony ogródka i ulicy. Domki będą, Jak już zaznacz~'ljśmy, jednorodzinne, składające się z pokoju i kuchni na parterze i pokoju na poddaszu. Do po­koju na poddaszu będą prowadzi~ schody z pokoju parterowego. Mie­szkania są skromnych rozmiarów, je­dnak tak pomyślane, aby zapewniły maksimum_ w; g..?dl' _ qczJ w_i~~e __ !-

mieszkania tego może dopiero zrobi~ . niu wynosić będzie okolo 5 trs zł, przy przytulne i zaciszne ognisko domowe czym jednorazowo należy wpłacić oko­ręka zapobiegliwej i rządnej gospody- lo 800 zł, resztę zaś będzie się spłacać ni. w ciągu przeszło trzydziestu lat po o-

Dia zabezpieczenia od zimna ściany koło 20 zł miesięcznie. Warunki SI!-zawnętrzne są. wyłożone płytami izo- dość znośne i zapewne niejeden robo-

Fragmcnt ulicy budującego się osiedla.

lacyjnymi. Dla zaopatrzenia osiedla w zdrową wodę buduje się studnię ar­tezyjską. o głębokości przeszło 200 m, która ze specjalnego zbiornika będzie dostarczała wodę przy pomocy rur wo­dociągowych do mieszkań. Domki o­trzymają oświetlenie elektryczne.

Jakie są warunki nabycia takiego domku.

Otóż, jak nas poinformowano, ce­na nabycia na wlasność w przybliże-...

1l1ik, mający dziś jakie takie oszczę­dności, będzie mógł stać się właścicie­lem takiego domku. Na jesieni dom­ki te będl!- już viykOllczone i oddane do użytku. Będzie to już drugie osiedle robotnicze, po Marysinie, złożone z je­dno)'odzinnych domków.

Należałoby sobie życzyć, by powsta­wało ich jak najwięcej, wted\' znikną sutcJ'yny - i gruźlica wśród 1'ohotni­ków.

Z,dowski rekin prasOWf Ł ó d ź, dnia 21 sierpnia

• Jeszcze raz wracamy do osoby Ży­da Hilela Kozakiewicz.a i jego działal­ności, jako właściciela biura sprzeda­ży czasopism. Kozakiewicz zaciążył bardzo silnie nad łódzkim rynkiem ga­zetowym, wyrobił sobie stanowisko monopolistyczne, zlikwidował polskie biura dzienników a z żydowskim biu­rem Winograda wszedł w porozumie­nie. Dalo mu to możność decydowa­nia o tym, jakie pisma mogą znaleźć w Łodzi zbyt. Te swą. przewagę Ko­

kiewicz zawdzięcza przede wszystkim temu, że stał się niemal wyłącznym sprzeda"'cą wydawnictw żydowskiej "Republiki" i "Ekspresu", opanował dostawę pism do wszystkich kiosków, mało tego, w jego ręku znajduje się kilku kiosków w najrl1chliwszych punktach miasta, które wydzierżawia kioskarzom. Wszyscy kioskarze i u­liczni sprzedawcy są. uza.leżnieni od Kozakiewicza, toteż muszą oni sprze­dawać tylko te pisma, które dostarcza im jego biuro. Kioskarze odważą się czasem sprzedawać pismo, które jest na indeksie u Kozakiewicza. Gdy je­dnak dojdzie to do jego wiadomości, wtedy ma on niezawodny s1)osób na takiego kioskarza. Stawia mu ulti­matum, jeśli nie przestanie kolporto­wać tego pisma, nie otrzyma wyda­wnictw żydowskiej "Republiki", a szczególnie "Ekspresu", który rozcho­dzi się w dużej ilości wśród otumanio­nych Polaków.

Przed taką groźbą kioskarz zwykle kapituluje i nie trzyma już pisma nie­miłego Kozakiewiczowi, choćby ono nawet dobrze szło. Są jeszcze inne sposoby na pisma, które chce się utrą.cić na rynku łódzkim. Niejednokrotnie pismo, które biuro sprowadza, nie wy-

chodzi wcale na miasto. To p. 1\.oza­kiewici': nie pu~zcza go na rynek. Tak było nI). ,ostatnio z ,,~lłodą Polską", or­ganem "sanac~'jnym" OZON-u. Rozma­wialiśmy z wielu znajom~'mi, którzy z ciekawości chcieli nabyć pierwszy numer tego pisma, gdyż prasa codzien­na dużo o nim pisala a tu nie można go było nigdzie dostać ...

'V okresie przelIhitlerowskim w Niemczech Kozakiewicz sprzedawał w Łodzi olbrzymią. ilość pism niemiec­kich. 'V erze Hitlera Kozakiewiczowi nie wypadało kolportować tych pism, gdrby się nawet odważył, spotkać by go mogla sroga zemsta ze strony jego ziomków, mogliby go zbojkotować, cze­go się najwięcej boi.

Ale w Łodzi przecież dużo stosun­kowo czytają "Sturmera" i "Volkischer Beobachter", trzeba więc jakoś dostar­czyć - bo zarobek ładny. Kozakie­wicz człowiek interesów wziął się na sposób: podstawił jakiegoś szabesgoja, który na własny rachunek i na "wła­sną odpowiedzialność moralną" - jak to się wyraził szwagier Kozakiewicza Szulman - spro"'adza te hitlerowskie i antrsemickie pisma. W ten sposób uspokoił swe semickie sumienie. nie sprzeniewierz~'ł się "bojkotowi" Hitle­ra, ale i na kieszeni nie stracił. Nic dziwnego, że w tych warunkach inte­resy szly znakomicie... Kozakiewicz, jak może wypiera się zarzutu, że na rynku łódzkim jest monopolistą. Nie jest to dla firmy znowu taka ujma, gdyż świadczy to o jego rzutkości. Ale my uważamy, że Żyd Kozakiewicz wi­nień raczej wykorzystać swe "genial­ne" zdolności na innym terenie, choć­by naprzykład w Palestynie, gdzie ma duże posiadłości, nabyte w dodatku za polskie pieniądze.

Spoirzyjmy W rocznik statysty[zny Coś nie eoś o przestępst'waeh, ł o t yeTi, którzy Je popelniajq

_ Ł ó d ź, 21 sierpnia ralności innych wyznań, na ogół nie Nie ma dnia, aby prasa nie przyniO-1 zwraca. się przeważnie uwagi. Czasami

sła wiadomości o najrozmaitszych tylko dzienniki judejskie z triumfem przestępstwach popełnionych 'przez Ży- zacytuj~ parę cyfr, w.ających obrazo­dÓw. Jak rzedstawia się procentowo wać stan przestępczości na korzyść żv­~~ralność IYdÓW yr stosunku do ka- doy,;ska.. By rozproszyć Wąllli,,:ości; a

jednocze~nie ujrzeć, jakie ro·dza.je -prze­stępstw stały się udziałem Żydów się­gnijmy do Małego Rocznika Statysty­cznego na 1937 rok,

Przede wsz~'stkim należy ustalić procentowo stosunek ludności żydow­skiej do ogółu obywateli. Otóż we­dług spisu ludności z 1931 roku Ży­dzi stanowili 10.9 pct.

Spójrzmy teraz na statystykę "ska­zanych prawomocnie według wyzna­nia w Polsce w latach 1934 i 1935".

Ogółem odsetek skazan~'ch Żydów wynosi 10,2 pct na rok 1934, a 9,9 pct na rok 1935.

\Vykroczenie stosunku ludnościo­we~o nad stosunek przestępczości nie jest wielkie" ale za to z,ajmijmy się poszczególnymi pozycjami, (według ro­dzajów przestępstw) grupując je w 2 klasach - poniżej odsetka ludności i powyżej. •

Jakie przestępstwa są popelniane, przez Ż~'clów najrzadziej. Otóż kolej­no - (badamy rok 1935) - idą: Rozbój - przestępstw 33, odsetek 3. Kra­dzież - przestępstw 7.090, odsetek 5 Ciężkie uszkodzenie ciala - prze­stępstw 273, odsetek 5 Zabójstwo (art. 255 k. k.) - przestępstw 30, odse­tek 5. Lekkie uszkodzenie ciała - przestępstw 1.993, odsetek 6,8.

Tak w~'gląda odsetek przestępstw popelniol1ych przez Ż~'dów, mniejszy od odsetka ludności wyznania mojże­szowego.

Obecnie zajmijmy się innym rodza­jem przestępstw. Przestępstwa: Prze­ciw władzom i urzędom 3.216, odsetek

Dr. med. H. ZIOMKOWSKI I IDeci. cborób skór. weoer.i moc:zoolciowy , Łódź, 6 Sierpnia 2. tel. 118-33 Przyjmuje 9-12 i 3-9 w niedzielę: 9-1

n 43 997

9,9. Stręczycielstwo i sutenerstwo 167, odsetek 11,5, Przeciw porządko­wi publicZlJcmu i uczuciom religij­nym 51;), odsetek 12,5. Przywłaszcze­nie 1.459, odsetek 13. Zniewagi 2.356, odsetek 14. Paserstwo 2.900, odsetek 15. Falszowanie pieniędzy 78, odse­tek 15. Szalbierstwo 6.481" odsetek :W. Oszustwo 2.012, odsetek 22.

Tak ciekawie wypadła statystyka przestępczości żydowskiej. Zwróćmy uwagę, że odsetek prze.c;tępczości ro­śnie szybko w górę przy "paserstwie, fałszowaniu pienif?dz)', szalbierstwie, oszustwie". Zupełnie zro7.umiałe. Źy­dzi w tych przestępstwach nie nara­żają życia. Gdzież więc jest obecnie po tej dokJaclnej analizie owa osławio­na proporcjonalność przestępczości ży, dowskie.j wobec innych grup ludno­ściowych?

Co teraz powie żydowsko - komuni­zujący "Głos Poranny", tak skwapli­wie piszący o "równouprawnieniu" przestępc.zym? 'I!,. _:'~!'

Ale nie koniec na tym. ' Omawiana tabela statyst~'czna ·(str.

347) mieści w sobie pozycje następu­jące - wyznania: rz~'msko - katolic­kie, grecko - katolickie, prawosławne, ewangelickie, mojżeszowe i inne. Z\HÓćmy uwagę, że "inni" popełnili w 1935 roku prawie 5 pct wszystkich przestępstw. Jacy ludzie składa-ją się na tę rubrykę "in-nych". Otóż sekty wszelkiego ro-dzaju i pl'Zede wszystkim po wię­ksze.i części - bezwyznaniowcy. A z jakiCh to sfer rekrutują się owi bez­wyznaniowcy - przeważnie - z wy­znania mojżeszowego. Zatem nale­żało do powyższych cyfr dorzucić co· najmniej 3 pct na owych "innych".

Tak się przedstawia żydowska prze.­stępczość.

Na zakończenie podamy jeszcze je­den rodzaj przestępstw, najważniej­szy, naj groźniejszy dla narodu i poza tym w olbrzymim stopniu odbiegają­cy procentowo od wyżej podanych od­setek.

Jest to Przestępczość przeciw Pań­stwu.

Ilość przestępstw: Katolicy 481 -odsetek 18,1. Grecko - katolicy 145 -odsetek 5,3. Prawosławni 822 - odse­tek 30,4. Ewangelickie 15 - odsetek 0,3. Mojżeszowe 923 - odsetek 34,4. Inni 302 - odsetek 11,5.

Olbrzymie odsetki wykazuje prawo­sławni i Żydzi. Dlaczego Żydzi? Prze­cież według codziennYCh zapewnień prasy żydowskiej i tak częstych inter­pelacyj posłów żydowskich - Ż'-dzi to element obywatelsko "polSki"(?) i "naj lojalniejszy". Ta najpoważniejsza rubryka przestępstw wykazuje zara­zem największy odsetek.: Żydów i "innych",;

To nie są. niczyje wymysły, lecz fa-kty!... ia N.

M' !U~'BrAz.rd az.rarmAz.rd AmaZ.LW~Z OM.t~d at!afP(ld ~alu 'aUS'BłM AUlalzp~qoPz JI'Bf V ja!zp~q M9U'Z 0.1 "'eł~lI

~lm 'B.r9P{ '?~OłZ'SAZ.rd oJIIAl +'Sa[ elu ot 'a!U 'elN -'91MAZOfBdt:'l eIS łAzsn.rqo ~1Z'PZ aIV

'auzoAJ.olsrq arua!upt:lhn; OJIIAl ~lZ.P ~n[ ot 't:JIS ~Iod 't:uI'Ba.r t:JIAlHOd o2auUr<K) 'B 't:!uaz.rtroI 02amq 00 ZS'!Zp!M aIV '~JI,sM.aI9.IJI anS'BuAp 'UUI9dsM. Am~narw 'ar.L<}'tsI-q 'UZSt:A:\ UIt:UZ - 'ala!M. a?,{)1UI ł'Bdt:Z -

'aIs ł'Uu-qoalUI~n 'a!M.t:JIap ł'B'l.I[ods paM.zs j'BZSJaluUl ~lZSa.I o '!JIe.I op ?'B'tsop UN'B.r'eJI OJIIAl aIAg 'moJI'BP'tS'UV 'UIOP:DISOji\l 'Ul'OoUlaIN Mpaz.Id­

'a!UZOAlS'I:ązn'tua t'Bu-q:mqAM. -qJIZPZ

;, Ul!JI z I ;, ?AZOl'BM zsa:>-qo nmoJI M!oaz.rd 'zseIM Al AZO 'oJIIA.L ·AzOT}'BtsM.od 'p[sJ.aOA.I P9.It:U Ol a~ 'malM ap~ 'M.9JI'BIOd ra~!rq ureuz alN ;'}{'e't Ol o~IM -'nruarUl'e.I 'BU a}[a.I nodoI-qo IA?'O'łOd UIao.rlssut:JIS sIalN 'UI!U mI zt:.Ial ł'BuoIMod M9.IpII."e,a10 lIJ'Bdt:z AUJOW

i1JISIOd ?~OUI0M. 'BZ ?AZO{llM aOlIJ "ile ł'BMAqOpz 'B 'guO..Lq aru 'ap.aq AU'ZAz:>fo V 'map[llł1

--On tIIalSla.r 'OllSIM'Z'BU I e1UII arotII o:uo:>a.IJIaud n~tA.r "'Bd M Ol{IAl 'P{Sl}!0{9M M'BłS1Z,pZ aIS u:rlłM,A2roN -

"y!M9tII nm łHOMZod uo.r -oeq a~ 'łAq p'Bl:{ ·'Bluazsn.rz,M z aIS UUiaIUlltl.lrBZ ~IZPZ

l, AUZAZ:> -[o ?PllO.rq zsa::>lI::> [aJJI'Bf jalUI! aupre~ lsa( alU a1920M ot "WIS" os: l. maoma!N A'l/J '~al~r mazoUoli'B.y: -"1r.>dOfTP 'lru aluz::>req ł'Bu[ods mao,r:p;'Sli'Bl{S slaIN

laufoM. 'BU ?~f9d mAq{'BPlIJ ~ ;, ?luAzon ZS'BZ.Ia!UIroZ OJ 'Al V ~

'Maz.rp nJua!o M UlaZ'B.I aIS mqałlłt:Z ! nIuazouUl M 'UM -Oł~ ł'Uull{lS UO.It:q aIV 'M.9zt:JfZ.o.I O~rnl{az,::>o 'łlłaJQpod §lrz,pZ 'mao.I'ts,sut:}[S Z't:.Ia't aIS UM.'BfZ azpo.rp t:N

'9Z.tqo-p l ol{p0'ls 'alup02 -od I 0łAq OlPlo Tł'tzsa.LZ 'az:>zs.raIM.~ Al'BJt.IaIM? a!M'B.Il M 'falJtsO{M A'JoOU fałda P !MO.It:'Z:> aIuz::>iqAM. aJs ;>t:ppod oIAq 'B~OUl AqAplł Jttlf I lI::>AuuaSo!M. -q:><B~o.In M. ITłUOl

e:t &l.T, ~

~ 176 ....

Gdy znalezli się W Marsylii, okazalo się, ze pozo~ stała tylko godzina C'zasu do podniesienia k{)1j;wicy przez mały statek szwedzki "Waldemar", Należało Yłięc gpieszyć się bardzo.

Przed oczym Zd'Zicha zakotłowało nagle i przewa­liło się obok niego kolorowe i gwarne miasto portowe, illicami przeciągały się W czwórkach wojska francu­skie, rozlegał się dźwięk srebrzysty trąbki. W przeła­

downi3iCh portowych uwijali się biali i czarni traga­rze, nad molo wyrrustały olbrzymie, stłoczone maga­zyny i śpi chI erze. Od błękitnego tła nieba odrzynały się czrurnym zygzakiem żebrowania mostów i żelazne ramiona kra.nów. Ze zgrzytem i świstem przesuwały się dźwigi ruchowe, z łoskotem opadały w czeluście

okrętów wysypywane z ma]ych wagoników ciężary.

Na linach wisiały ogromne bloki bawełny, skrzynie i beczki; ludzie przesuwali cysterny i ładowali łomy kamienne, Las masztów gęstwił się i kołysał w przy­stani, łomotały na wietrze żagle szare, iółte i bru­natne.

Zdzich ledwie mógł pochwycić fragmenty tego obrazu, gdy już obydwaj z baronem znaleźli się na po­kładzie "Waldemara". Lecz, kiedy holownik wypro­wadził ich z portu v,'ydało się chłopcu, że to nie morze wcale, a tylko jakaś spokojna laguna, Bo na wodzie, dokoła okrętu hvorzyły się lśniące, tęczowe kręgi roz­lanej olhvy i smarów. Lekkie wzdęcia wody nio1sły na sobie pu~zld od sardynek, gnijące banany, arbuzy, de­szczułki skrzyń i różne śmieci. Powietrze przesycone było ORt rym zapachem ~leclzi i smoly. Na nabrzeżach, na dokach pływajQcych leżala ciężka chmura czarne­go dymu. Tylko górą prażyło słollce i trzeba bylo oczy odwracać od metalowych przedmiotów.

Zdziś cieszył się z tej no\vej podróży. Po raz pierwszy w życiu znajrio\\'8ł się na, statku, a wiedział, że czeka go kilk f1l1Cl.śde dni podróży. Musiał panować

~M, IqApS '['Br 'e~V\( '['Bt 'fIuM.JZPaz.Id T}OM 'et01[ -op )\łlłZ:YBlZO.I A.Ipmlalo -qO!U po azs~A.M. 'Ala!Jtnq alS --nnl{ 'au~a!m~ Jt'Bf 'mapaz.I AfB1S aMołt:p2!m 'BJ{M.az.rp a~9lI ·o!oJnla.L ul{.l'Bd od aIS It:Q;plB-qoaz.Id 't:UO.I ­"'Bq 'BU ;)'fąm{l9Z:>o '~z,pz Ap2 'łP'Bdt:z ~nf .I9z::>al.M.

·A::>OU M ~t:-q:y.)r -AtA {'Bz.ra!UlI'I'łz '!UlAurof'BUZ az aIS ?'Bulła~iOd !p,azs

'AZt:JtZO.I. azsI'Bp 'BU '010 -::ml9.1 nlI:>''BUIlł op np~[aM AZJd ?t:M.,JJIazoo l AnUa{) op A~auq ;>rdnl{:Bz '?"'l2roq ;>t:M.oJtt:ds Ja!M. It:Z'B}I 'nmop op oJtqAZS af!qop mazJ.OUl a~ r [aMo'ta.I'}{o HUlI faf0M.,s . :>aIMOl.todsu'B.I'l 'BU H'B.Ilt:U -qJI}[S.loUlouUlalzP9.I§l MW ~.rod z mAup.af M a~ 'Ol 'BU O'BZOn ''BUpOM alło.Ip t:U JalM ars I'BM.,opk>apz UlaO.LfSISU'B'}{S ·pfPa.Id l AUpooSOp Jt'BIZS oJFflf""'ars 'BI'B!M.'B'tspaz.Id alU 'rPlsnv faut:M.oZJuqoUlz o ~nf o'U!M9Ul alU 'AomaJN IU'B 't:fou'B.I.!:l lUB 'AufoM apemp,o M ~nf aJs 'Błt:.MJopf'euz t:1'B0 t:do.Ina ·'UU10.IM ~Od elło.rp ;>8PPO r Jt9IMIOJila1'Zplł ?t:mAZ~rez -qor 'UlłoJ'\l 'Uuz;>ardzaqalu aIS nUl 'B{t:M'BpAM 'UM.oll'PO.I~ adoma zaz..rd '1f::>aM.zs op ~9.Ip0d ''UMOłlł ł!oa.rJfod 1l0.IlBg

l, P'flJ[O(I -'alło.Ip M 'flf'Bo~n.r.AM 'B1.IJt:.I z o..I'lnr ez

ilp§lQ,UlOP'BIAi oS ł'BlJMOd mao.rtsstI'Bl{S 'n'l1J{zsarUI ~A:I ' '"9tl{ M 'snUrm.r9.L nlalOlI M a!'S flM'Bfz ~JZPZ APD

'99 JVIZ az o II

'!l{'SIod op azozsaf ~!ZP 9!zpafA.M. 'l:U10.IM.od ~9.Ipod 'eU

Az,p~!ua!d ;>~op 'BW ·UlaUI90.LlSSU'BJtS z aJs ;>aJtII1lz00JJOd J['Bupaf HMOU'BlSOd ·aM.'B.Ids l:zSfalu~t:M.f'Bu ''UzJ!umaf-et a't ?JM9UlO Aq t:U?OUl llI'!Jt z 'o2oJ{!u O{Aq aIN ';>'Uzood . O;) '{'BJzpaIM.. alU '-q:>I0M.S po oJtafBp 'n.L 'nJUaJ'UI"B.I 'BU 'UJt.M.9Haqnp z 'St:1 M ?~! napqo mazrl:l.I mA.I9lJt z ':>eT::>fo ~nr IA~ aJu ~nmazJ 1-q00 ;''B[z,'BJto 'B'JI'B'l aIS "eZ..t-ep'Z ~I~~ -'BlM. Z''B.Ial a~OW' 'BrU'l11SMod o~auro..rqz op rfT.eJto lIJI.\::> -'UfnJilazoo 'lzPUI lIoApołm ł'Bd'BZ 'a!Un.ras: M. 'BlI:>aIO n a!Jt::>uapnls t:!uazparsod aIS nUl Are'ltIULod,AZJd

e Zlot e

.. ~, . Zdzich zrozumiał, Czerwieniąc się z,apytał strwo-

żony:

~ Pan baron miął nieprzyjemnosci z moJej przy ... czyny?

Ska.nsstroem WZJI'U.szył ramionami,

-- Ponieważ jesteś moim służą,cym, więc ta pani myslała, że to ja pozwoliłem s'obie na taki nietakt, No, rzecz się wyjaśniła. Resztę załatwię sa.m,

W sercu Zdzicha poprzedni smutek i rozpacz za­mieniły się nagle w złość ogromną, Jednym susem do­padł do okna, jednym, gwałtownym szarpnięciem otworzył je na ościerz. Zgarniając i gniotą'c bukiety porozrywał je na strzępy i rzucił w wody kanału.

Gdy jednak wychylił się i zobaczył płyn~ce po fali p}.atki czerwony,ch róż rozpłakał się nagle, jak dziec­ko i wypadł z pokoju.

Był to jego pierwszy zawód sercowy i nie umiał dać sobie z tym rady,

Skansstroem odwrócił się do s'zafy, udClj:;tr. Że' nie spo'strzegł niczego,

ROZDZIAŁ 64,

Deszcz padał, gdy opuszczali Wenecję, Ogromnym, szarym całunem owinął się dumny

Pałac Dozów i Ponte dei Sospire. Z waporetta nie wi­dać już było tym razem kościoła Santa, Maria della Salute, Między dworcem w Wenecji a stacją Maestre, lagllny tonęły w mgle zimnej i bezbarwnej. Woda i niebo połą,czyły się razem jedną, zwiewną ścianą

dżdżu, w której wzrok tonął, jak w wacie. Zdzich siedział osowiały w wagonie, przeżuwa­

jąc gorycz i upokorzenie, Żal mu było prześlicznej Wenecji, a zarazem nienawidził tego miasta,

zalazny <5zlak 22

'~){uasold uMopnl 'U){SOłA\ 0loseĄ\ reM -ald~ AJalJa!Zp So.ł~ o.){arl'lpe!u ~a!zp~ 'o.q~!U aMOi>n){.Inl . 'alsAzJo,rzaz.Id D{'U!SIM az.I9~ M D1[OSAM 'UlIU p"U N 't[JAU -MnD M9MaZ,I1[ lp"UdBZ AmoUl J~r"U!U"U{t[JM '!nl t[JAI1[ -nUlSAM T,la!J !)(DqaI~ M' AlaIUTIS1lZ 'ppaurBl, mpl1d A\ fauuaJt!rB1[ a!Ml1{ l1U a!U§1"U{M fB'!zpaIs ll:i!ZpZ

i, "Uufo.M. 'M9UlDp t[J!OMS

o.P ;>!J9.IA\.Dd faglzSo!dsfBU Aq){B f 'illAl pUU o.JIIAl ~nr . H"U19AUlZo..I a!zpn'I '~p:D ,m:f{ pl1U l1IS!A\l1Z AufoM. l1ZD.I{) '!f;)l1nlAS az aMl1.Ids afqQs {l1pZ lP!ZPZ HDMDd

't[Jl1I -at0t[ t[;)!upa!sus M. D{l1){zsaIUl n){IPI llJ~.I91'1[ z 'H,M.l1U -Ap-litl){S az lUTB;)dn){ z uf;)ua.raJuo.){ UUJo.ZJ,a!M 'u~nłP

aIs l1IAZJT,101[BZ o.ltBUlUlnsuolt\1 o.p UlaZo.MOd l11fZ;)al{)AM. Z'B.rAM. pl1U l1JU fnsa.Iat UJ laM."U N 'Am"U~alal ?lM<\.OIped -s.){aAM l nIalDt[ o.p aIS ?upn Aqa~ 'a!Mo.lod M DUl1ZJZS -ndD H"Ut[ faMDIDUl.I1lUl 'fau){e!d M. 'paJUo.){ o.1Saz;:)

'[aMDpf\'llQoo. .az.rod Q JUfl1UIUlod -l1Z 'BIP9.I? ;)~["UfJdDP alu 'a!.M!pD~ ar fB1AZ~ l t[JI){;>oaJUI -alU 't[Jl){,snJlitl~J 't[J!1[SDIM laZ1lJJ ASo.1S ;>!SDUZ l1ure.1 z T,la!zpo~ a!qo.s 111Zl1){ UD.req )(l1upaf UlaSl1ZJUlA.L

'~a~nIP UU1ll soz.od alU a? ';)a!M rBMOrU~ 'Al.{J!A M.. :ąu '[aIUp1l1 aIa!M. Q nl DIAS: 'AnUa{) Dp aIS uzp-upn D!~~a.I1lJA o.P ?"U,t[J~r lSl1JUI -l1Z 'aludalS1lU 11 'nlsl1Ula!d lUP Aqz;>OH faA\o.s!daz.Id o.P U;)g.I){S aJuazJal a~ '{l1!ZP~IMo.d.1lz nUlaZJ 'aluUlo..!2o. )fUl UlAl aJS a fnA\JaUap Ulao..ą.S'Slitl){S o~aZJl1IP '{l1!UInZ -0..1 DZp.1l1q alU §1IzPZ TU!1f\'l;:) awo.W M. !fJreID){ l1U t[JAJ -uJM.l1q 'IJ~'O~ l1{"UMoZA.Q1[alaZ a!M.a fl1.I~S A\. faI1[;)1lT.I1Snl1 A.red faJa?UIs1[AJ.I1l ThIU1lAWPJlOUl"eZ Q ?§1<J1lUo.p'BIM.

'99 'lVIZaZOlI .

'!otS!d M. q900 . l{:JAUUI a1aJA\ ){Uf 'o.li ołau.LU .'Bo tl.r9P( ' n!ua[o.1{o.dallroz n'UIauMad ~IS il.az,rdo a?){'Bupaf ł1ł9Ul aru q:JlzPZ

~ ILI ",;

o::: 170 ~

laik: mozna było postą.pić tak oKrutnie"?" Ja;K: moż­na było na pocyw uczuć serdecznych, na ho.łd uwi~l­bioo'ia, odpowiedzieć lekcewwżą.cą. obr~ą.? Nie mógł zapomnieć spotkania z hrabiną Fo.rU na plaJOU św.

Marka, pośród białych gołębi, nie mógł zrupomnieć ąwQieh marzeń nltd brzegami cicho drzemią.cych,

ciemn}'1Ch wód kanału, powracały wciąż Zlwidy cudow­nie rzeibiony-ch pa},aców, urok i czar dziwnego mia­sta złącoZlOne rruzem z wizją florentynki.

De~ez siepią,cy bezustannie o ~yby okienne po­tęgował przykry nastrój, W dGdatku Niels Skan's­stroem czuł się znów niedobrze, Jechali więc na po­nowną kurację, tym ra'Zem do Monte Catini i Zdzich był p:l"ZekO'Ilany, że czekają. go teraz znów kilkotygo­dnio.we nudy kąpieliskowe,

'Jedyną pociechą był pro.jekt dalszej podróży do. Virureggio, Szwed tęsknił za morzem, chciał przez e?;as dłuższy zatrzymać się na włoskiej Riwierze, Zdzich cies1zył się więc na to., O'biecując sobie dużo. urozmaicenia,

Na dworcu w Pisto.i wypa,dł im dłuższy przysta­nek, Zdziś wyszedłszy na peron, zdziwił się, 'że panuje tu jakiś niezwykly podnieoro.ny rllrh ' i gwar, S'Prz~­

dawcy gazet biegali pokrzykując w?x1łuż po ci ą.gu , mali, czarnowło.si chłopcy rozno.~d1i ulotki. Do U!ml

Zdzicha dobiegł kilka razy nieznany mu wyraz ,jSe­raj ewo". Zaintrygowany, pOWTócił do. przedziału i za­pytał b aroo a, czy trzeba może kupić świeżą. gazetę,

~ Jeo:eli mają paryskiego Tempos'a, to przynieś! ,.... 'Ale gazety francuskie były wyprzedane, Lokomo­tywa gwironęł,a na odjazd, Skansmoem machnął ręką,

- Pewno. ja.1(ag katastrofa, małe trzęsienie ziemi. ~ystarczy( gdy do.wiemy się o tym jutro.,

Pociąg ruszył, usiedli z pcnvrotcm 'w przedziale.

'ł'flU'B1S'AZJd Wao.11SSul11{S sla!N '..\łAZJn'BU aruw o?np- e~g.tpod am'BS ~nr a? 'a!ua~tl.rM ~<'ll u:reW 'a1[n'BU 'BU azlYfłJuaJd )lAqOpZ Aqa? 'afn:Hud ~al:J

-azJd Dl ~u aIV 'n~A.red M t[JAM.O){AZaf M.9S.m~ 1[0..1 ! t[JAul'Bfz"Uum!~ S'BPt ~JllPr OJll-Al W'BW 'AlalSa!N -

'ł'fluq<>l'SaM lPłzPZ "'aJ1[JalAls.teA\IUn 'B!pntS '~IDpłW ;>a!m uq

-a'Z.1l, j,l1.Ia!UA?U! a.rap1n{ Z,S'B~"u;lqDAM. alqo.s )("U.r -'l1IuaJqJ

-alU po. Aqru 'o..g łf:mp-u-SBZ 'aJsuapa.r){ M. aUl1M.ot[J -AM 'D)pa!Zp 'BU rep~I~AM a!u ual Ja!uaJzpo.u~ 'nmo.Id SA.Il1Z AI'B!m§l I uUlua:8nalU! Z.I'BA\t o..:łef {A~l1M.nUZ O.I -aldop z"UJ.'a.L 'mA;)U~nłs' mIGM.s aIM,\'B.Id'au a1JS ł'BMo.sa.r

-alU!l1z AzsM...Ia!d zm.r Od 'AZ.reA\ł OISa[ z rfłu)'{1uz nuo.q:. sremA.I{) 'AuoyM.IZPZ l'BtpnłS weo..I'.J.sS'U'B1[S sla!N

i?l1UA:\9.1'o.P Wl1U UUl1.Ilo.d k)maJN AZJ' 'AUlAznqoz 't[JAMofaIO){ M.9.lDl l.{;}AMOU ,Se.ta2s tIrel Am.A~otod malod '~!sa1od ?Az.snsD ?el AUlpmw '!fJ'a){ -lunuro.){ faUM'B.1ds r fa!){qAzs DA\lSfa!z,poJqop UIał"Uym -nzo.JZ aTdOJn:f{ faM.o.){poJ§l od lU1'lł1j'fqJod e1A1- ~u~p

-?Jar >a!MpyufaIO'){ M. aIS afnz!{"U(oads'AM. ''gr j M9.Ia1U -A~uT 'BIl1M.o.q-az.qod e!zp~q 'B1[Slod '1nI){sfASO.I walu'gM -o.U'Bd p-od ~!S Ałl1M.o.pfl1uZ pU.lOP a.191){ 'M.9Jl1ZsQo. t[~A1-aufAJ'BzlUMAJ eTu.als~lttP()d {}rzpaq urpl1nod 91M.1Sl,l1łd UlA{111SM.q~'AM1.Il1UlZ M. UZJez.I uz,sfalu~,l1Mfl1N -

'9YA\.llf 'BU fall1P łAzmur o.){IA1- '1/paMZS l{J'BMotS M. falA.ntn 'UUo..q [ay){){aI ł,Saz."qsop alU ara 'AUDIA\.!z;p.z f\lz.Ifods ~!ZpZ

llato.H -l MQ,qSJUJUI l.{JAłZSAZJd 'tpAZS1lM. 'BlP IalO'q A{tlJUl1ds.M. alqos ZSA~o.łl1Z l aJM.lsT,ltld· mAM.o.u mAt.M. 'Zs.a!Z~q At urAz:J 9tV 'ag.rnls aIS '{"et a~ 'AUI?~dAZ.Id ON -: ~!M.H~'BłCFOd tUupl1.lrez 'l1JdDłl.{:J l}eZ.L"BlU 0IJ.'ilS 'BU ;)U.Io.!<ł

elU 'B 'nll1Pl1ł.Il l1fJAZodo.Jd 1lt l1łAZ!roJ~J 'BUO.I'BS:

IttrOO'UIalN 'B.smn -od alU l1!A\.1/uApmDIS a~ 'o2al'B1P Aq;>01p ~! 'UrJ~h\Z,S

.... 175 =

- Dlaczego nie .m·ówiłeś mi nigdy o tym' Zdzich zawahał się, .Ale widzą.c życzliWY usmł~ch

barOOla o.dparł szczerze, - Dla inteligenta jest przykro być lokajem, l'1lofi

lepiej, żeby ludzie o tym nie wioo.zieli, Szwed objął go t'amieni~m i szli tak chwHę w mU·

czeniu pod wybłyskują.cymi na ciemnym niebie gwia.­zdarni. Potem Zdoziś apowiedział historię sweg() ży. cia, a Skansstro.e.tn słuchał i nie przerywał mu.

Gdy wrócili do hOltelu, barOOl TUkł krótk(): - ZapaJkuj liberię d() kuferk&. i A potem dodał jeszcze: - Za;bio.rę cię do. Szwecji, a później zobaczymy, co

da się zrobić dalej,

ROZDZIAŁ 67

Genua nie zatrzymała podróżników, OkalZało się, że wszystkie cudzoziemSlkie okręty opuściły port, Po beznadziejnych kDnferem.cjach w kapitanacie, ~decy­do.wano się na wyja'zd do. Marsylii. Tam podo;bno miał zawinąć celem nabrania paliwa, jeden z mniejszych parowców linii tra;nsportowej Skans,stroem i Spólka,

Krótka pDdróż: Genua-Marsylia nie była po. do.bna do. 7.a,dnej z poprzednich, Po,d>róźni rozmawiali o wojnie, podaw8Jno sobie z ust do ust świeże wiado­mości, straż graniczna przeglądała pilnie papiery, zda­rzały się tysią.czne pomyłki i nieporo.zumienia, lud.zie na odmianę to' denerwo.wali się trudnościami podróży, to znów kpili ze zdenerwowania innych,

Najczęściej powtarzał się są.d:

- Wo.jna współczesna to. frasz,ka, Po,trwa może ze sze'ść tygodni!

Tego zdania bYł również i Skansstroem, Obiecy. wał sobie nawiązać z powrotem przerwane nagle intEt-· resy hancllo\Ye z rln\"ilą. ukończenia ~brojnego

konfUktu.

na Od pewnego czasu narodowe związ­

ki zawodowe "Praca Polska" wykazu­Ją. stały, systematyczny rozwój. Po­wstają. nowe ośrodki tam, gdzie ich do­tychczas nie było; istniejące placówki pozyskują. nowych członków. A przy tym - co jest może najważniejsze -wykształca siQ typ narodowca - kie­rownika takich związków, świadome­go, jak i ku czemu je prowadzić.

Rozwój ten - choć tempo jego w o­statnich czasach poważnic wzrosło -nie ma do tej pory jakiegoś gwałtow­nego, żywiołowego charakteru, ale tak właśnie jest lepiej. Nie chodzi bowiem o to, by przy pomocy demagogicznych haseł pozyskać masy, które później, w wyniku przelicytowania z innej stro­ny, równie łatwo można utracić,­chodzi o stworzenie zespołu ludzi, przekonanych o słuszności programu narodowego także w dziedzinie spo­łeczno-gospodarczej, ludzi ofiarnych i oddanych, którzy swą wartością. ideo­wą i moralną pociągać będą ku obozo­wi nal'odowemu coraz szersze koła ro­botników.

I to właśnie zadanie "Praca Pol­ska" spełnia coraz lepiej, przyciągając ku sobie stopniowo najbardziej warto­ściowe żywioły robotnicze. Ze tak Jest, o tym ŚWIadczy także nIepokój. jaki jej postępy wywołują. "'śród t~'ch wszystkich , którzy dotychczas robili różnego rodzaju interesy na zawodo­wym ruchu rObotniczym wygrywając głównie momenty "klasowc", a dzisiaj czuJą, że im się grunt spod nóg usU\\·a.

Bardzo charakterystycznrm obja­wem tego nie zaniepokojenia już, ale po prostu przerażenia byt wspólny front wszystkich "zawodówek", skiero­wany przecIw "Prac~T Polskiej" z po­wodu jej stanowiska w czasie ostatnie­go zat.argu zarobkowego 'v łódzkim przem.vśle włókienniczym. Stanowi­sko "Pracy Polskiej", o którym pisa­liśmy na łamach "Orędownika", spot­kalo się z żywym aplauzem w szeregach robotniczych, - natomiast wywołało gwałtowne ataki ze strony całego

"fołksfronlu" z "zawodówkami" "sana­cyjnymi" i chadeckimi łącznie.

A równocześnie podjęli akcję prze­ciw "Pracy Polskiej" fabrykanci ży­dowscy, którz.v got~wi są. popierać na­wet ż .\· wioly komunizują.ce i komuni­styczne, byle tylko utrącić rozwój na­rodowej organizacji polskiej. Świeżo mieliśmr tego znamienny przykiad w Bialymstoku.

'" tamtejszcj fabryce włókienniczej Żydo Dworecl< iego miała ruszyć w tych dniach druga zmiana; potrzeba było 16 robotników. Listy kandyda­tów na obsadQ zespołu zgłosi la "Praca Polska" oraz socjalistyczno - komuni­styczne Związki Klasowe.

Kied~' w oznaczonym terminic kandy­daci obu związków stawili się w fabry­ce, właściciel odczytał nazwiska przy­jętych robotników - samych "klasow­ców", w tym czterech Żydów. Człon­kom "Pra~ ,v Polskiej" oświarlczył na­tomiast, że dopóki on bQdzie fabrykan­tem, póty nic I)l'z~' jm. ic żadnego "faszy­sty" z "Prac~' Polskiej". Gd.v technik związko\\y "Prac~' Polskiej" Ustjall chciał \\"ejść clo fabryki, zotal areszto­wally przez Jl]"z~ ' b~' łego pol icj an ta, bo­jówka zaś socjalistyczna specjalnic pilnowała drzwi. hy świeżo zaangażo­'\"ani robotniey Żydzi mogli wejść i ob­jąć pracQ.

Ten fron t żydowsko-s.ocja listyczny - pl'zym i erze czct'\vonych "OhrOl1.CÓW proletariatu" z kapitałem żydow!"kim - ujawnia się talde w innych środo­wiskach. Tam zaś, gdzie socjaliści czują się silni, tam przy pomocy terro­ru starają się w ogóle uniemożliwić ~złonkom "Pracy Polskiej" uzyskanie jal(iegokolwiek zajQcia.

Jaskra wy przykład tego stanowiły niedawne wypadki. jakie rozegrały się

Numer 193 ORĘDOWNIK, poniedziałek, dnia 23 sierpnia 1937 - Strl>Da 13

" ra'ę

w znanej krakowskiej fabryce farb i przyborów malarskich "Iskra i Kar­mański", znajdującej się w rękach pol­sko-chrześcijailskich. Jak Czytelni­kom wiadomo, PPS posunęła się tam tak daleko, że zorganizowała okupa­cję fabryki, byle wymusić na jej wła­ścicielach uznanie wyłączności Związ­ku IGasowego i zwoln ien ie z posad członków "Pracy Polskiej".

Na szczęście już i w Krakowie, naj­silniejszej dotYChczas (obok Zagłębia Dąbrowskiego) domenie wpływów marksistow~ldch, budzi się przeciw nim zdrowa reakcja, której wyrazem jest właśnie rosnący na silach ruch na-

o są" rodowy. Wypadki w dniu 15 sierpnia, kiedy to narodowcy krakowscy, wśród których dużą część stanowili robotni­cy, siłę. odparli napad uzbrojonej bo­jówki "fołksfrontu" na zebranie Stron­nictwa Narodowego, były tego wymow­nym dowodem.

To też pewni jesteśmy, że terror so­cjal-komunistyczny nie zdoła stłumić rozwijającego się coraz lepiej narodo­wego ruchu zawodowego. Robotnik polski zdaje sobie coraz wyraźniej sprawQ, że jedynie program narodowy zapewnić może i jemu i całemu społe­czeństwu lepszą przyszłość także w dziedzinie materialnej.

Lrocz~'stość pos\\'lęcenia "Strzechy Narodowej" w Ujsolach wypadła - jak już do· n<'siliśmy - imponująco. Na zdj ę ciu uczestnicy poświęcenia: wicepi'ezCfi S. N. p. 1<arol \Virl"czak z \Vul'szawy (w plaszczu), na prawo od niego red ... Orędowni­ka" Andrzej Tl'ella, z lewej - red. Edward Zajączel, i p. Wilhelm Bartyzel

dwukrotny więzień Berezy Kartuskiej. '

dwugodzinnym strajkiem protestacyj­nym, obejmują.cym bez wyjątku wszy­stkie zakłady i wszystkich pracowni­ków,

Ta siła i ta jednolitość zdecydowała o losach konferencji.

Oto dnia 11 sierpnia na 4-godzinnej konferencji w obecności Inspektora Pracy dra Pastora, kierownika Związ­ku z ramienia zarządu okręgowego "Praca Polska" w Łodzi, przedstawl­cieli i delegatów Związku Zawodowe­go Prac. Przem. Drzewnego "Praca Polska" w Aleksandrowi.e i przedsta­wicieli mistrzów Cechu Stolarskiego został podpisany zbiorowy układ pracy dla pracowników ' przemysłu drzew­nego.

W wyniku konferencji pracownicy meblowi uzyskali podwyżkę w stosun­ku do umowy z ub. r. dla I kategorii 15 pet, a dla II i III kat. 10 pet; pra­cownicy budowlani 15 pct

Tym sposobem "Praca Polska" wy­walczyła słuszne prawo płacy dla ro­botnika polskiego, czeladnika stolar­skiego, który wreszcie dochodzi do gło­su po wielu latach wyzysku. A czelad­nik stolarski to fachowiec, któremu po trzech latach bezpłatnej nauki należy gię słuszne wynagrodzenie. Dziś dopie­ro dzięki "Pracy Polskiej" to prawo zdobywa.

Z ruchu narodowepo BUK. Zebranie Kola. S. N. odbyło się

w sali parafialnej. Omawiano szereg spraw organizacyjnych. Dłuższy referat nt. karności organizacyjnej wygłosił b. po­seł Fr. Górczak. Zebranie zakończono od­śpiewanirm Hymnu Młodych. - W Dobie­zynie odbyło się miesięr.zne zebranie ko­ła S. N. przy licznym udziale członków. Referat nŁ. stosunków wewnętrzn~' ch i sy­tuac.ii zagraniczne,i. wytworzonrj przrz i~'clowsJ\()-m8.sońs!<ie .,f'lłk"fronty". wygło­si/ kirrownik l,ola S. N. w 13ul,u. JT\'Jn­nem i\T!od~' ("h z:1kol'iczollo zl'branic. (1;m.)

CHODZIEŻ. {'roc7.\'str zrllJ'anir kola S. N". odh~'k :::ie z okazji rO"7.lIic~' .. Cur1u nad \Yisłą". Wndof'zon~' z o>:;! n t l'rfrJ 'a t oko­li<'znośriow~·. a na:::[r.' )llli r omó\\"iono spra­W~T organiznrv,jn('. /';rhl'nnip zakot'lczOI1') odśpiewaniem .. l3ożr. roś Po!"kp,·'. - \V l\Iorzewie odb~' lo się z,,})r '1\llir nrgflni za rYJ­nI' S. N. Przybyli mówcy z zal'zfj r]u ro\\"., ktMzy scharaldt'ryzowali konieczność opa­sania murem l,ót S. N. coraz więcej 1,0-munizującą sie Choc1zież. W kOl1cU na­stąpiło zapisywanie się na członków. (mc.)

ŚRODA. Na plenarnym zebraniu ko­ła S. N. w Środzie referat wygłosił p. L. Gontolec ze Środy. - Odbyły się równif't zebrania w l\Iurz~;nowie Kośc. oraz w SlarkówclJ Piątkowskim . Heforaty wy­głosił p. L. Gomolec ze Środy. (cś),

SZAMOTUL Y. W związku ze zjazdem r~jo~owym S. N. w. Szamotułach odbyły SIę lIczne odprawy kIerowników kół S. N.,

Sukcesy P ac Pol k· ." Al k d · zebrania kół w powiecie i ldlkanaście ze-r y s rei w e san rowie ~rań pubIiczn~ch, na których prz~mawia-" h prezes powIatowy oraz delegacI zarzą-

Niezwykle ciężka jest sytuacja ro- ferencji, postawiła zdecydowane wa-j du okręgowego z P~znania. O\~o.cem pra-hotnika polskiego w miasteczkach, po- l"unki żądają.c natychmia~towej decy cy dla dobra PolskI narodoweJ Jest stały łożonych w pobliżu Łodzi. Cale masy" ! t' C l d' . d ~ . ł - przyrost członków, zwłaszcza na wio-ZJI mIS rzow. ze a z zą, ama popar a ska ch. (sc.) chałupników i robotników żyją. wopła-kanych warunkach. Niedostateczna opieka prawa nad czasem pracy i wy­nagrodzeniem za pracę daje w wyniku Raptowna "gorliwość" źle o was świadczy wyzysk robotnika, głód i nędzę.

Taro, gdzie robotnik polski zrozu- D~iwne Inetody " obr o n y " .niekt6,·ych ~łciq~1.:61v ~au'o(lo'll'ych miał, że jedynie zrzeszenie się w naro-dowych organizacjach zawodowych Pracownicy umysłowi i fizyczni robki, nagle oba zwią.zki, tj. PZP i ZZP może mu pomóc i zapewnić lepsze wa- Spółki Brackiej, tj. personel admini_ oŚwiadczjaą.. że one za.iml;l. się tl;l. spra­l"unki egzystencji, dała się zaraz od- strac~'jny i leczniczy, do roku 19:H po- wą. i przywrócl;l. dawny st.an rzccz~-, czuć pewna zmiana na lepsze. bim'ali płacę według taryfy, obowiązu- ale pod warunkiem, że z konferencji

"Praca Polska" na tych terenach ją.cej w ciężkim przemyśle. \\1 cią.gu wyłączy się "Prace Polską". prowadzi zdecydowaną. walkę o byt roku 1931 zar:>;o.d Spółki Brackiej w Charakterystyczne przy tym jest. że robotnika polskiego. Tarnowskich Górach obniżył pracow- dyrektor Spółki Brackiej, p. Potyka,

Oto na terenie Aleksandrowa, słyn- nikol11 zarobki samowolnie o 17 pet, a wydał nakaz inspektorowi personalne­nago z przemysłu drzewnego, od wielu następnie wprowadził pragmatykQ mu Spółki, p . Cieplikowi, by WRZ~'st­lat robotnik pOlski był w straszliwy płac z ind~'wijualn~'m zaszerego\Va.- kich pracowników starał się zorgani­sposób wyzyskiwany. Życie pracowni- niem pracowników do w~'znaczonych zować w PZP i ponadto oświadcz"ł, ka stolarskiego to jedno długie pasmo prze7.. siebie grup, skut~<.iem cz~gO pra- że z żadnym inn~'m zwiflzkiem nie bę­fizycznego wysiłku ponad ludzkie siły, COWlllC~' poszkodowam zostah 'IV po- dzie rhrinł nertraktować. a wzamian głodowej egzystencji. równaniu z zarobkami sprzed 1931 r. 'Wynika sto.d jn!"no, że d7.i~ łfllno~ć

Dopiero w Toku ub. czeladź stolar- o~l. 40 do 50 proc?nt: Tak ,~'- y.sok:;L ob- PZP iC17.ie mocn'o na 1" (' ;;:1' 7.flrZl;ldowi ska Aleksandrowa zorganizowała się I1Izkę zarzą.d Społkl Bracloe.1 umoty- Spółki Brackiej, Ohernie, kied\' noru­w Zwią.zku Zawodowym Pracowników wował złYr;t ~tanem interesów finan- I S7.ona i 7.ainiciowann. 111"Z(,7. .· , . Pracę Przemysłu Drzewnego "Praca Polska" so\v~'ch społkI. Pol!"ko.·' kw(' , tia 7.mif1l1\' pragtll 'l l\-ld i dzięki energicznej pracy po raz pier- • co Ó \V ow~'m czasie interesów pracow- plac ,..,n . łl<i Bl'[\rkiei n '1 hil'1';1 cech ko-wszy w dziejach Aleksandrowa uzy- . , . k nicz.\'ch w Spółce Brackie.l· bronili: mecznOSCI, usiłują. na~l(' \"ei<i ć na al'e-s ala umowę z mistrzami stolarskimi, gwarantującą słuszne w~' llagrodzenie p. Br7.eskot z; ZZP oraz p. senator ~Ia- ne ci. ldór7\- r!on11 '; rili (j0 tllk krzn"­

cieiem,ki 7. PZP. Pan Bl'zeskot bez d7.ące.i obni.eki nlnc nrnr rm''liko\11. 7-7a pracQ. Rok bieżący przynió",ł niczwykle żallncgo oporu z!!"or1?:ił się na wprowa- Il'1R7.ep.:o stano.wiRka oodajemy. że inte-

ciekawy obrazek mentalności mi.strzów clzenie nowcj, a, tak kl'z\'wclzf,lccj pl'a- J'es~' pracownIcze, o jle maja b~rć nale­~tolarskich. Oto w okresie wzroslu ' co\\"nik(\w 1);·n~mntyki. l.aś p. ~faric- ż~'cie 1'pprp7('ntowane, mUS7.a spor,7.y­drożyzny, a z;wlaszc7.a artykułów pierw- je\\'ski po ]o'Mkim oporze dal r,a w~'- wać 'IV I!(ldn~'ch r('kach. Ni~rlv ten, szej PQtrzeb~', tych. klóre w ż~' ciu 1'0- I-!rnną· Od sze~ciu z g-óra lat. nie miał który porozumieniem Ol·a7. wSTlólnr::lcą totniczym są najważniejsze i stanowią kto zająć Rie losem pokrz~',,,dzonych z pracodawca dopuścił do W~T7.!)r1?;enia największą pozycjQ, - majstrowie wy- pracowników Spółki Brackiej . krzrwrly pracownikom. nie może na,-mówili w maju umowę z żą.daniem ob- Dopiero obecnie sprawę tę poruszy- (J.~l 7.~imow:ać .się sTlI-a.wami 11.1·aro"'l1i-niżki płacy. ła "PrJlca Polska". I, o dziwo, z chwila. KOW I h;ol11r 11'11. g-d\·7. rp,.),,, '(' ~(} iui

"Praca Polska" czuwa jednak nad gdy "Praca Polska" postawiła katego- u~rzed~Ja ~rl!,~cla, i uleglość wobec losem robotni~a i gdy tylko nastał po- ryczne żą.danie, abv prarowllikom )1 7. e \11 , . l0." ro~" . . .. czątek sezonu, na czwartej z kolei kon- Spółki Brackiej przywrócić dawne 7At- SzerokI ogoł praC!)\\'1l1rz,· nrnlerH e.1 ~~~~~~~ ___ ~ __ ~~~~~~~~~~~~_. ~~.~~~~~~~~ to oceni i ohronp s,,'oirh interesów PO-

MUNDURKI 1575

PŁASZCZE 24°0 POLECA

Nr .7 488/9

Dom Odzieży J. GRZYBEK

Poznań St. R,uk 10

wierzy w odpOWiednie r('ce. te - ldóre sprawę jego wydobyły na §wiatlo dzienne, tj. "Pracv PolRkiej"

b

Kalendan rzym.-ket. Sierpień Niedziela; Symforiana

ZZ Poniedziałc;k: Zacheusza

b :, Filipa Ben. . " . KaleDdar~ slowiań.1d

Niedziela: TIadomiła Poniedziałek: Cichom'ra

Słońca: wschód 4,15 Niedziela zachGd 19.0t

DluO'ość dnia ił g 19 min. Księżyca: wschód 18,43, zacL.6d 5,19

Faza: Pełnia o 2 godz.

A~re~ re~ak[ii i a~miniUra[ii W tO~li Piotrkowska 91

TELEFON redakcU , adminiltracJi 173-55

DYżURY APTEK . Nocy dzisiejszej dyżurują a.ptekl: Stekel. LI­manowskiego ~7, J ankiell'wicz (:2:,dl Stary Ry­nek 9. Sta.nielewicz. PomorskR ~t. Horkowek:i. Zawadzka 45. Głuchowski. NaruU>wi,cM ~. Hamburg i S-ka. Główna 50, Pa wlowśki. Piotr­

.kowska 307.

KINA Cllllitol' - ,.Ramona".

, .Corso - "Król Brodw8YU" I "Mściwy jet· :' dziec". . . Ikar - ,,'l'ylko raz kochali" I "ZaIllach w

Casinie"_ ' • Metro - "Darmożjad·' .

Miraż - "Ostatni poganin" i "świat .it\ śmieje".

l\limoza - .. Doktór X" i .. Kochany lobuz". , Oświatowy _ Sloflce - "San Francisko".

Palace - ,. Brzdąc". ,Przedwiośnie' - " ,~'ierleń szaleje". RialŁo - ' .. Sonata kreutzerowska".

-KRONIKA MIEJSCOWA Zmiany w' starostwie. W tych dni.ach

dolychczasowy . wircst RroRta 'P.ow.laW łódzkiego p. Ealata zostal przenl.cslOny na stanowisko wicpslarosty grorlzklf'go w Łodzi. Stanowi .. ko wiccslarosty Pt?­wiatu łódzkiego objąl dotychczasowy Wl­cestarosta w Kole p. CzerwiiIski, na któ­l'f'go miejsce mianowal~o wi~e~tarostą l,ie­l'ownil,a rrfrl'alu bezpleczenstwa. w łó<lz­kim slaro~l\\'ie gro<l7.kim p. Wiktora No­wak ows ki rgo.

Aleja Kościuszki reprezentacyjną uli­cą. Według planów zarzqdu miejskiego al. Kościuszki maja, stać Slę przys:;.:la. re­prezentacyjno, ulico, Łodzi. W przy­szłym roku ma być rozszerzony odcinek od ulicy Andrzeja do ul. Zame!1hofa, a :!: kolei odcinpk do ul. Bandul'sklego . .Ju1: (Iziś przy al. Kościus:;.:ki bUduje ~ię. ~i1kl\ nowoczesnych domów, a w przyszłoscl ma powstać szereg gmachów reprezentacyj-

, nych, jal, poczta, kinotea tr itd.

OI!r;nnWNm, ponipdzialek, dnia 23 sierpnia 1937 - Numer 10:) strona n - ------KRONIKA PABIANIC -

Apel· do Polako' w · na'rodowco' w Adres redakcji ~ministr:i Orędo-wnika ul. gen. Orlicz-Dreszera 5" tel. 230

bryk lub innych \yarsztatów pracy. Nie- Kino Oświatowe - "San Fl'uncisko::-Komitet Niesienia Pomocy Biednym Narodowcom przy zarządzie okr. Str. Nar. w Łodzi przeByla nam poni2szf apel z prośba, o opublikowanie.. .

"W czasie pancszącego Sll~ kryzysu l bezrobocia nie wolno nikomu zapomlTIa? o naszych kolegach ciel'p:ących nędzę I gł6d. 'Nie wolno przejść obojętnie obok niedoli czlonk6w naszej, j{'dnej wielkiej rodziny narodowcj.

W każdym domu znajdzie 6ię coś z odzieży lub obuwia, które bez \Yielkirgo uszczcrbl,u dla siebie będzie można ofia­rować biednym narodowcom. 'V każdej najbiedniejszej nawet sakiewce znajdzie się grosz, za który będzie molina kupić kawałek chleba dla głodnego dziecka.

Kie wołno nikomu cofnąć 6ię przed świętym obo\dązkiem wspomagania na­szych kolegów w niedoli.

W cię·żkiej lecz zaszczytnej walce o od­żydzenie Polski setki i tysiące nadzych kolegów ponosi ci~żkie ofiary m. in. w formie wyrzucania ich przez Żyd6w z fa-

sienie pomocy dz ielnym żołnierzom spra: Kino Luna - "Pan rcrlnldor sza,)eJe . wy narodo\\ej jetit po pr06tu nakazem ~ Chłopców do gaze,t ~lcz~iwych w wj~l<u obowiązkiem kazdego narodo\~'ca .JeŚll powyzej lat 15 przY!,mle .lesr:cz~ arlll'rJ.Dl­żydo6two w obl'onio zagr:>ż~meJ 6weJ po- strucja "Orędownika w PablUDlcach. zrcji mo~c mO'biJizować sWOje sdy do dal- W sprawie ogólnopolskiegn zjazdu M,,. szej \:alkl o awoJe interesy w ~ol6ce, ~ym~ żów Katolickich. W związlw z ogóluopol .. bardzIel nam, narodowcom .\\01~0 ."f.P~. skim zjazrlrm :Mężów Kntolickiell ~v m8:gać . tych, którzy 6ą. w ~Ie.n'tz.i. ~~~ dniach 18 i 19 września rb. na Jasnej Go-bo.lo\\'~.l w walce o lepsza, plZysz o·s I y rze _ zawiadamia się, że zapisy czlon-Polakow. ł ków jal, i nicczłonków , pl'zy.imu.lr oraz

W zrozumieniu ciężkiego polożenia, w informacji udziela sekretn,l'z tuL Slow. jakim znajdu.ią się liczne rodziny narodo- Mężów I{atol. p. I\f.a)Pwslu (:;;k.lpp galan;_ \\'e apelujemy do S0rc wszys!.kich Pola- plac gen Dąbrowsluego dRwn;",l .Stary !ł)­kÓj\, - nal'odo\Ycó\\". aby nie pozostali obo- nek). J(oszt pr~e,lazrlu z Pabla111c cIo <;zę­jętni na ten zew i przyszli tym biednym stochowy w obJC strony ,\"ynoslć będZIe 7 'rodzinom z jakąkOlwiek pomoca,. złotych. .

Ofiary przyjmuje sekretariat zarządu Pielgrzymka na Jasn~ ~órę .. W :11ą~(>k okr. Str. Nar. w Ł<ldzi, uJ. Piotrkol"'ska 20 hm. o godz. G,30 po. Ul o (':;.:yste.l ,~fsz~ S\~. 8'fi IV ietro m. 10 w godz. 'od 9~12 i od wyruszyła z parafIj sw. l\fateusv." tlUd~ ~ 1;""19 ~odzie·nnie. ' cY.ina coroczna J?iel&rzymka pIesza \10

• T' " • Cz!;stochowy w llc:;.:ble prze.szlo 400 osob KomItet Nleclenla ." Pomocy Biednym pod przewodnictwem l,s. dZld,ana dr Lr,-

Narodowcom w ŁodzI. wandowskiego. Pielgrzymkę oclPl'o"'acl~J:

Zatargi w przemvśle łódzkim ła orkiestra miejscowe.i Straży Pożarne] l rzesze parafian. :\Vl'óci ona w niedziel(} dnia 29 bm.

Czeladż rzeźnicka obraduje nad umO­wą. W środę ub. odbyło się zebranie Se~­cji Czeladzi przy Cechu Rzeźniczo-\"r,dh­niarskim. ,Celem zebrania bylo opraco­wanie i ustalenie pro.iektu umowy zbioro­wej reguluja.ce.i warunki pracy i placy. 11mowa ta będzie u:;.:godniona z Cechem Rzeźniczo-""ęclliniarskim i zostanie w tych dniach podpisana przez upowaznio­nych przedstawicieli Cechu Rzeźniczo \Vedliniarsl,iego, i czeladzi. Charalde­rystycznym jednym z punktów tej umo­wy iest, że zatrudniać będzie wolno tylk~ takich czeladników, któr:;.:~r są członkamI Sekcji Czeladzi przy Cechu Rzeźniczo­Węd!.

Ł ód ź, 22. 8. Po zatwierdzeniu o­neczenia komisji rozjemczej wprowa­dzającym lO-procentową podwyżkę plac w przemyśle włókienniczym, obec­nie komisja mieszana ostatecznie o­pracowała nową taryfę plac, która zo-

. stala oddana do druku i w przyszłym tygodniu zostanie rozesłana zal,ładom

. przemysłowym do zastosowania Nowe płace obowiązują od 2 sierp­

nia rb., tak że robotnicy otrzymają do­platę do dotychczasowych stawek. Na trm tle dochodzi ,już do zatargów.

W fabryce Abego przy ul. Zgier­skiej 1 wybuchł strajk 120 robotników, .którzy domagają się wypłacenia za­robków według nowego cennika, gdyż fJl'ma slosuje poprzednie płace. Wy­znaczona została już konferenCja u in­spektora pracy. Drugi gtrajk wybUChł w farbiarni na wykollczalni firmy .. Po­lesie" przy ul. Kątnej 12, gdzie 300 ro-

ł'otników zastrajkowało, albowiem fir­ma dotychczas nie podwyższyła płac.

Trzeci wreszcie strajk, ooojmujący ol,oło 400 robotników, wybuchł w Zakł. BOl'yszo"'skiej 'Hanufaktury przf uli~y Piekarskiej 29. Firma zgodZiła ~nę sta\\'ki podwyższyć od 10 sierpnia, na­tomiast l'ohotnicr, powołując się na klauzulę orzeczenia, domagali się pod­\"yższen ia od 2 sierpnia rb. i wyplace­nia różnicy do stawek. Doszło wczoraj do strajku. j€dnak podjęte pertrakta­cje doprowadziły do porozumienia i firma przyjęla żądania robotników. Strajk po pięciu godzinach przerwano.

Obecnie komisja mieszana przystą­piła do opracowania regulaminu dla delegatów oraz zajęła się ustaleniem nOl'm obsługi maszyn na przędzalni i i II nych dziaŁach produkcji włókienni­czej. Ostateczne prace zakoó,czone ma­ją być w październiku.

Dochodzenia przeciwko 30 członkom S. N.

Starania Cechu Rzeźniczo-Wędliniar­Skiego o egzaminy w Pabianicach. Ceel! RzC'źniczo-\Vędliniarski w Pahianicach czyni energic:;.:ne starania u wlaściwych c7~'nnik6w, ażeby wsz('lkie rgzaminy na c7.(·ladl1ik6w j mistrzów w tym zawodzie odbywaly się w Pabianicach. a nic w Ło­cI?i, .iak to dotychczas się odbywało. a co połl\czone było z wirlkimi trudnościami i kosztami. Cech wvłoniliuż nawet od­powiednią Komisję EgzaminacY.iną.

Przeciw zniesieniu obniżki komornego. >l'e>,.<Jak już to po~·uszy]iśm.y, z dniem ?1 paf­.....-dziernika rh. kOllezy sip, dWulc.t.m okr'es ::-niżki komornego, wpl'owad7.óny dt>kJ'e-

tem Prezydenta. TIzplitrj w Hl35 r. \V związku z tym zwiqzki 101wloró", .pi Cl'\~­sze rozpoc:;.:ęly interwencję, 11y dZlalnnle dC'kretu :;.:oslalo przedłużone na dalszy o­kres, wskazujqc, że sytuacja szerokich mas pracowniczych od 1935 roku nie ule­gla żadnej poprawie.

Ł 6 d z 22. 8. - Urząd śledczy \V ŁO-I w niedzielę i to akurat przed połu­dzi na ni~dzieję dzisiejszą wezwał po- dniem, kiedy w lościolach katolickich nad 30 członków Stronnictwa Narodo- Odprawiają się nabożeństwa. ,,' eg'o w celu stwierdzenia, czy brali Na marginesie powyższego warto udział w obchodzie Slronnictwa Xaro- przypomnieć fakt. iż w okresie istnie­ci o '"" c go 'l okazji uroczystości "Cudu Il ia Rady łlljej kie.i w Łodzi przewod­naci \Vislą" w mundurach organiza- Jlicząc~r tejże nie zwoływał posie.c1zeil cyjnych. Rady w piątl<i i soboty, bo to byly

Pożar. \V cz\vartek okolo godz. 11 w nocy wybuchł w S:;.:\'nkielcwie pod Pahia­nicami' pożar. Pastwa, plomieni parHa stoc1ola z sianem wlaść. S:;.:tencla. Pożar spowodować mial jakiś włóczęga, który W stanie pi.ianym zanocować chciał w t('j ' stodole. Na miejsce prz~'hyla O. S. P. z Pabianic, która pożar po dluższym czasie u/!,asila.

Piętnuiemy. P, Janu,7. SzwO;iee:r :w1a­ściciel l,mm folwarków w -llowi{)cie .la­skim znm. w folwarl,u Ostrów - wszyst­kie swoje zboże sprzedaje Żydom i miele w życl.owskich mlynach, mimo, że ma w pobliżu mlyny polskie. TIównież sluzbę foln'urczana, leczy p. Szwei cer u felczera. Żyda pomimo, że w Łasku znajduje się

,

Obecme akc.ia ta na terenie :r~odzi zo­stała wZTOożona, albowiem powstała mię­clzyorganizacyjna komis.ia, w sklad której weszli przedstawiCIele związków zawodo­wych robotniczych, pracowniczych, a na­wet drobnego rzemiosla. Komisja ta ma podjąć energiczną akcję, by nie dopuścić do zniesienia zniżki komornego.

Zmiana warunków sprzedaży tytoniu, Wśród organi7.acyj kupieckich, szc:;.:egól­ni€' drobnych li:Upców, zaniepokojenie wy­wolała zapowiedź zmian w systcmie sprzedaży wyrobów Pat'lslwowego Mono­polu Tytoniowego. Mianowicie detalicz­na sprzedaż wyrobów tytoniowych odby­wać by si.ę mogla w sk lrpach specjalnych (p'odhurto\\'niach), sklad[lch papiel'u, wy­łączone nalomiast miały by być sklepy spożywcze, owocarnie itp" '" ldórych o­becnie 'najwięcej uprawia się sprzedaż. Ponieważ już ' obecnie w zwi!\:;.:ku z wpro­wadzonym obowil\zki('m zawierania umo­wy przy udzielaniu koncesji na sprzedaż wyrobów tytoniowych, wielu sklepikarzy spotkało siG z zapowiedzi$, cofnięcia. tych uprawni ell, stowarzyszenia pod.iGly zabie­gi w kierunku utrzymania clotychczaso-

'. Yłych form sprzedaiy, gelyż projektowane zmjany pozbawily by zarobku setki ro­dzin, a ponad to zmniejszyłyby również

. obroty Monopolu.

ZE śWIATA PRACY :tądania pracowników umysłowych.

Komisja międzyzwiązlwwa pl'acownil,ów umysłowych ostatecznie sprecyzowała żą­dania zwią:;.:ków i wystąpiła już z wnio­skiem o zwolanie l<Dnferenc.ii i podjęcie rokowań, cełem zawarcia umowy zbioro­wej. Al,cją ob.ięci są pracownicy umyslo­wi w przemyśle, handlu, dalPj biui'n.liści ubezpieczeniowcy, farmaceuci, bankowcy itd. Żądania pracowników umysłowych strrszc7.ajo, "ię w n:ljwa~l1irjszych punk­tach, mianowicie uslulrnie :;.:asudy 7·go­dzinnego dnia pracy, podwyr,s:;.:pnie plac ohecnych o 20 proc, ustalenie katl'gorii plac ella po~zczególnych grup pracowni­czych, za\\'rrl'cie ukJrrdu zbiorow~go, gwa-

Zelaje się, iż jest to pienn;zy wypa- świąteczne dni żydowskie. Tak oto dek w Polsce, że polski urząd w takiej v"ygląda konsolidacja w praktyce. sprawie wzywa Polaków-chrześcijan

rantującego dotrzymanie tych żądall, jal, Na również uprawnieJl urlopowych, UbeZPiC-\ czeniowych ,itd. W sprawie tej, jak nas informują, w nadchodzącym tygodniu od-być się maja, wstępne rozmowy.

sJ'ebrnynt ekranie

R " " amona Kino "Capiłoi"

KRONII(A SADOWA Bezczelny 1:yd, Niecodzienny proces

oelbyl się przed Sl\dem Starościllskim w Łodzi. Dnia 20 bm. przr zbiegu ulic Piotr­ko\\'akiej i Legionó\y, stalo na chodniku kilku żydziaków, m. in. Abram Gelrubin. bez stalego miejsca. zamicszkania. Ponie' waż Żydzi lamowali ruch, J,;olicjant przy­slqpi! do spi.sania protok6lu. Gelrubin z typowo żydolyską czelnościa, odezwał s:ę jak nast~puje: "Szkoda paflskie.i prac~', jc,stem dziennikarzem, mam szerol,ie ple­cy. Pójdę do Starosty dra Mostow.skiego i pailfo1ki proteat. nad którym się pan po­ci, poleci do kOBza". Wobec takiego 0-świadrzen;a, Gelrubina odprowadzono do aref'zlu.

\V dniu wczorajszym Gełrubina zapre­zentowano staroście 'Mostowskicmu któ­ry odpowiedział, że widzi go po raz pier\\'szy. Okazalo się, że Idóczęga żydow­ski podtizy\\'ał się bezprawnie pod miano dziennikarza, gdyż w prasie nie pracuje. Sąd StarościI'lski Bkaza! Gclrubina na 1 miesiąc aresztu i polecił z miesjca osadzić w areszcie dla odbYCia kary.

Teraz, gdy resztki Indian są JUZ wy­mordowane, Amel'ykanie nagle ich poko­chali. Coraz częś<:ie.i na el,ranach oglą­damy rozrzewniaja,ce filmy amerykal16'kiej produkcji, gdzie Indianie są ofiarami be­stialskiej przcmocy bial,rch. Do tego właś­nie typu należy i "Ramo na". Nie jest to zl'eszt~ film awanturniczy - nie ma tu ani gonitw. ani strzalów. Treść polega na smutnej hi,~torii pól krwi Indianki. \"y­chowanej na ranczy białych kreolów, któ­ra ucif'ka by \yyjść za mąż za Indianina. Gló\"ną rolę kreuje doskonaJa Loretta Yuong. Jest to jerlna z najlepszych ról tPj ladnej. a co najważniejsze świelnie gra­jącej artystki. Drugim dużym walorem ,.!łamony" jest wielo'barwność. Naturalne ,kolory istotnie są naturalne, nieprzeja-6kra wione i dosk(Jllale wyzyskane. Opera­tor "'slawi! tu cały szereg świelnych frag­mrnlólV widokowych, a obok wschodów slollca i wodnych pejzaży, nocne sceny tallców zasluguja, na wyróżnienie. Jak w każrlym ameryka{\skim filmie kończy siG wszYBtko trad.rcy.il~ym "happy end'em".

Kadprogramy zr,ośne. m-t.

Kino "CORSO" Łódź Legionów 2 ma zaszczyt przedstawić dwa wielkie filmy I. pt. Król Brodwayu II. pt. Mściwy jeździec

Nastqpny program:

I. "ORZEŁ LECI DO CHIN" w roli gł. Pał O,BRIEN, Rosa ALEKSINIDER II 483D!!

II. "B I N K y" w roIł głównej Jacek COPPER ł Mary ASTER

dobry felczer i lekarz Polak. Dodać trze­ba, że Pan Szwe.icer był kiedyś właścicie­lem lasów w Kolumnie. która dziś nieste­ty w lecie cuchnie Żydami, którzy stwo­rzyli sobie tam "raj" letni.

Usiłowanie samobójstwa. Bloch Sta­nisław zam. przy ul. ks. Piotra Skargi 52, w celach samobó.ic:;.:ych napił się kwasu solnego. Desperata w stanic groł,lI,'m od­sta\viono do szpitala Ubezpieczalni Spo­kcznej.

I4:RONIKA ZGIERZA

Wypadek w lesie. \V czwartek dula 19 bm. w lesie miejskim t. zw. ,.Okrągli­ku" robotnik .T. Świątczak zam. przy ul. Baz~'lińskie.i 59 zatrudniony przy przewo­żeniu drzewa zostal przyCiśnięty pniem tak nieszczęśliwie że doznał złamania'no­gi. Świątczak po udzirlenin mu pierw­szej pomocy w Zbiorni Miejskie.i przywie­:dony zostal clo szpitala Czerwoncgo Krzy­ża w :r~oc1zi.

1:yd okradał gospodarzy. W środę 18 1m. podczas odbywającego się jarmarl\.U w Zgierzu na placu im. Hallera nieznany sIirawca wykorzystuiąc chwilową nieuwa­gę gospodarza .JÓzcfa Karpifi"kiego zam. we wsi Szczawin gm. Dobra. skradł z wo­zu koszyk z kupionym mr,skim garnitu­rem. Na.:!tępnie :;.:lodzicj skorzystał z nie­uWl1gi gosporlaJ'za wsi Gl1ztlów gm. Biala Franciszka Kacprzaka i sb'adł drugi m,~­ski garnitur. Powiadomiona o tym poli­c.ia wS'1:częla energiczne poszukiwanie sprawcy, którego udało się przylapać. Złodziejem okazał się Żyd Sl'ul StrafczYll­ski zam. w Lodzi przy ul. Dolnrj. Straf­czynski oddany zostal do dyspozycji wladz sądowych.

KRON I KA LASKU

Nieudana kradzież. W L.Ocy na 16 bm. o godz. 22, powracający do domu cm'ego pr:;.:y ul. ~arutowicza 18, Wróbel Bole.sław (krawiec) znatał swoje rzec7.y pOlyynoszo­ne z mieHz](ania na kor"tnrzlI. '" czasie kiedy Wróbel zdą.żył się zorjrnto\\ać, Bprawca zdoJa1 :;.:1Jiec. Dochodzeni e pl'o\ya­dzi policja IV ŁaNku.

Prenumerata miee:flCZQie (1 WTUI.U tnod~wo), ~ odbi(,!'em w a~ntnraciJ ~ .35 &/. Za I Centrala Poznatl, św. Marcin 70 P. K O Poznati 200 149 Telefony centrali' 40-72 14-76 odn_nle do doma odWWlednn d~lata. Na pocztach ł a hatonouów a3-O'l 44~1 3" "4, u.~: ~ '1" '.. ~ - . ,

O d Ok i11le1151ecmie 2.U al, Itwarlalnł. 7.-. Poczta przyjmaje zamówienia tylko . .';<' __ ;N, po """z. • oru w: niedziele .1 lIwIeta:. 4~-12. 14-76. 33·07. rę OWDł a na' wydall tJ'l[odlliowo (bez ponIedzlalkowego). - Pod opaskl\ w Poltlce . Red.8Jlttor odpowledZlaln~ Jan Plaz.ak z Poznarua. Za w:adomoścl J artykuły z m.

lI.- zI m.iesiecznie N8k!ad ł czcionki: Dl'Ilkam:. Pol.k •• Sp6lka Akcyjna.. Pozna4. św. Marcin Lodzi OO:POWIada Wladyelaw Mac'4~, Lódt, PlOtlIkowska llI. - Za ogloszenia l rekLmy: AntO!l.l 70. Rekopil!6w niezsm6wiouJ'eh ~ąeja ni. z .vraca.. _ . LeśnieWlcz z pomaDla.. W razie 1VYDadk6.- 8DOwodowanyeh .w • ....,.ZI\. DneEzk6d ,.. za.kladzle. straJków itp .. wydllwn.JCtwI> nt. odpOWIada u. oo.tll"~ pWmL li abOIneneł nie maj, lIRwa dom~ama &ie nledoetlll'" w ł czonych numerów lud ods!lkooowa.nia.

- ~ . --.---~-- -_ ........... -" -~

, ,

Numer 19~ - "OnĘDO,,",I1\TJK, ponieCizia.łe1i, -dnia 2a sierpnia 1~ - Strons tS

W środ~, dnia 18 sierpnia 1937 r., zasnął w Bogu, opatrzony św. Sakra.menta.mi, nasz naj­drotszy ojciec, teść, dziadek i ""uj, ś. 11.

Józef Kaniasty przetrl\·t!i1.y lat 75, Pogrzeb odbęd2'-ie 8ifl w nie­dzielę, 22. bm, o godzinie 16,30 :z. kaplicy Sió.str MHooierdzia w Gló,,-nej na cmentan świętojań6ki.

W ciężkim smutku p~rą~eni

Pg 2950"2-57,00 dzieci, wnuki i rodzina. Poznań. Bydgoszcz, 'Vlodzimien: Wołrński.

Zakl. Pogrzeb . .. Ceremonia!", ol. Towarowa 25. tel. 31-80,

TAPETY - CERATY • LINOLEUM Koczorowska i Borowicz~

tylko Pozaań, Al. Marcinkowsklego 24 Bank.

PBZYSZLOaO TWĄ WIDZI. NajBłTTlnie;e.z1 jallnowidz P67cho-grafolog. I1znu~ pr~ez Z.wolI- Chrseiclfańskl Sklep Bławałów ł GalanłerJI zek Miedzyna.rodowy MetaP6ychlków. MI.;I rz Wiedzy Tajemnej WQ~fOUTH ~hdarzony fe' .....,.. CZ TDEL nomenalnym :a.rem J.asnowldzemR. w ,trallB:e "" ... medlaln'Cm. Powie CI cz.y. masz I itiedy - ł.ódź, Piotrkowska 286. Tel. 260 - 53. IIzczęścili w grze loteryjnej. 0Fa~ wy~ierze ... e-dług obliczenia. dat1 arodzenlR Twej planety. Poleca w dużym wyborze: WEŁNY na płaszcze. ko· :cupe/nie bezpłatnie szczęśliwy nomer 1060. ,kt6- st]umy i suknie, JEDWABIE gładkie i wzor.zyst('1 ry pod IfwaranCJIl musi być wyg.rany . N!eza- b- ł • ' I b' l" . t ł e Firanki moony,n, jednak mającym szczęśc:e w Irrze lo- I towary la e: pOSCH'! owe, I,C Jzmane I s o .ow . • teryjnej wy/ooe l\e swoich p:~nied~y 10 zI. na """ odpasowane i na mctry. rJUle wszystklc szerokoscJ lOS. a.by przekonać o prawdzIwoŚCI wygrane~. ... l koronki siatkowe na story I kapy. BIELIZA dam~ka Dowodem tego sa "" moim pOII iadanlU setkI II- i męska, pończochy, rękawiczki, skarpetki, kołdry st6",' podziek :}\val: od oeÓ.b. ~t6re na w",kazane przezemnie 1()S~ ~atowane l' gobelinowe. Wszystko w dobrym gatunku, wygrały po 101.000, 5(1.000. 20.000 j 10.000 zl. Na '~dall l" przepo n

wiadam przeszłość i prz.ysbłOŚć - opracowuJe noro.;KOPY. I analizy ceny jal,najniższe. n 43998 grafologiczne. Rady i wsi;:a7.ówk!. dając rnoiność zdobyc.18 t~wałel ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ mi/ości pożądanej OlIoby. ~ie zwlekaj pisz j~~cze d:>:lś mc, nJf ;;

~~~~k~~6~z!ni~o~~~~;;S\ ~Ie~~. z~~~~ga~t~~~~~o~ 01/ ;~a.zk~;t~ f brnka "'ołY "'atol-Inll -I kołder "'oto"'I1Ch pocztowo kanc. Bez załą'czenl a znaczków oj powiedź nie nastap: a y w , w y w Wy Adres: Juftowid~ WOMO~Ilhl:rakó'IV. LcnOl~towlcza 116 lVal,lentar S rr E T K A

;z:~ł:~g:ra:~:~~n~:~ J. JA8t~ń~KI i t M~~l[lJń~KI Łódź, ni. Zaklltaa 86. Tel. 214-95. P. K. O. 603-326 n -'~ ~4.~

polecamy teczki. tornistry, cblebaki Fa ry a UZI ow ft ~?~!; o~\ ?!:I,:~a 111 ·····b···k···G··~·k·~1 dzieci~ce. ~~nebki dam~kie, walizy i Klamer

roznego rodzaJU. n 48&78

ChrzeŚcijańska Wytwórnia Krawatów ZAKtAD KRAWIECKI J' f R'· ke I·cS~!:.:i;~:k:~.~aa~~ I pod firmą: "LECH" Łódź, ulica Piwna nr_ 10 D~MSKO • MĘSKI oze a ozyc lego I Telefon 147-21 poleca duży wybór KRAWATÓW w różnych gatunkach. LODZ, al. Główna 32, tel. 264-33 i al. Ogrodowa 28 Wszllkl'! umoby galalitowe.

Wykolla .. le aolidne - Ceny "lald. n 48 ~EO N a B e z o n s z k o I n y a 4!~OI ~ RII

Ubój humanitarny aparatem

"Radicalu

zatwierdzony przez Mmisterstwo Rol~ nictwa i Reform Rolnych

S. nAKULSKI GNIEZNO

Fa.bryka broni

poleca: Muodurki, Pł .... c:ze dla uczni, uczennic i dla P. W. oru •••••••••••••••••••• garderobę dam.kll, męsk" i dzieeięcl\. Specjaloy dział miarowy. ;===='J\=4=8=31)8=====; Wykonanie solidne. Dojazd tramwajami 10 - 16 i 17.

Meble komplety i pojedyńcze poleca RESZTKI

po przystępnych cenach J. Cypryń.ki, Łódź, KUiń- . . .kiego 229. n ~1"346 na ubranIa męskl e. plaSlU'te _-"::~----~.:---=,-- letn'ie, komplety i suknie dam-

Chcesz mlec .skie <>raz na moundU!rki poleca wygodne o b u w i e? tanio w dUŻ:'1Il wyborze

to z:am6w do 1'1"0 i el norl form~ A. WasIlewska i każdy <7ewc ci zrobi wygodne buty. Wytwórnia najnowszych fasonów forn i pra wideł szew'

L6di, ul. Nawrot 13.

skich i dla fa~ryk g!lmo~vy,c!: , wejście z bramy. kalosz!", bot6 Itr. F-ma .. :SWIt . l ,ód:;', Kilińskiego 12(' tel. 204-88. Firma Cbr7,,'cijań~b n 411 r.2G

n 41·00

PARAMENTA-SITANDARY POLECA

WIELItOPOLSIO lAKI. AD HAFTÓWARTYSTYClNYCH

K. KĘDZIERSKA POZKAJ(, UL. SURBO\\' A ,

PRYWATNE GIMNAZJUM MĘSKIE POD WEZWANIEM ŚW. ANTONIEGO

o. O. BERNARDYNÓW Ił 48m

Podłogowe deskI szpundowa.ne i h-eblowaneo lis twy podłogowe, wyłO§ł. listwy profilOWe, poręcze, belki, kantówkI!. szalów .... l laty oraz deckl obrzy1lane t Dieobrzynan. po cena.eh

koru. urencyjnycr poleca •

Leon Zurowski skład dn:ewa l obróbka,

Poznań, Raczyńskich 5/8 przy 1)1. Barna.rdyńskim.

Telefon nr. 10-87. P 28 8.57-27.31

W ŁODZI, ulica Sporna, narożnik Bl'zezińskiej (Doły) do obsługi maszyn prowadzić będzie W' roku szkolno 1037/38 KLASĘ lo!!!! i II:e precyzyjnych w fabryee Zgłoszenia przyjmuje kancelarja codziennie. Początek cgzaminów wstępnych Oferty pod "tilusan MilSzy-

- l·go wrześma r. b. Przy gllnnaz]uln internat. nowy'" do AdmiTIlstracji "Orę-Dojazd tramwajami 1-6 i 4 ulica Wierzbowa przy PomorskieJ. downika" w ŁodZI, uliea

,=~;i;;;;=;;;i;I;;;;;;;;;~Z;;;;;;;=~ Piotrkowska 9L Ił ~ Obrączki, ślubne i wszelką biżuterię ~

w. s:e~;;:~:l:;;~ bń~~a ~1~lła 'IWU@[~na - mmnalium i U[@Um Lecznica

Łódź, Główna 41. Tel. 132·24 im. CECYLII WASZCZYŃSKlEJ dla zwierząt

MAG. WET.

DUŻY WYBOR. CENY NISKIE t W Łodzi, ul. Legjonów 15, tel. 219 -00

Sprzedaż KOŻUSZKÓW Egzaminy wstępne po wakacjach rozpoczną się 4 września r.b. zakopiań8kjch zwykłych, białych i czarnych oraz Kancelaria przyjmuj G podania od 23 sierpnia coclzlGnnie w godz. 9 - 14:,

skórek na pokrycia Do szkoły powszechnej przyjmuje się chłopc6w. ~

Prywatna szkoła powszechna gimnazjum, liceum humanistyczne i przyrodnicze

:z. pełnymi prawami szkól palistwowych

Heleny Miklaszewskiej w Łodzi, ul. Narutowicza 59 a

telefoDł 156-40

podaje do wiadomości, że rok szkolny egzamIny

Pan Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publiczllego nadał ~ Gimnazjum wszystkie uprawnienia Gimnazjów Państwowych.

Zdrowotne

ogrzewanie centralne do mniejszych mieszkań NORMA" kotłem ciepło-wodnym"

Ładna solidna budowa, prosta ob sI uga, różne wielkości. Koszty utrzymania n IŻ s z e, jak u z w Y k l Y c h pieców.

HÓNTSCH i S-KA ~~ ODLEWNIA KOTLt'lW OGRZEWALNYCH RADIOTECHNIK

Poznań-Rataje VI. samodzielny i rzutki potn:ebny od zaraz. Oferty z odp isami ~iii;;iiiiiiiiiiiiiiiiii ___ ;;iiiiii;;:;iiiiiiiiiiiiiiiii~ świadectw i P<ldaniem wynagrodzenia.. Fr. Kranc, ostrów

wstępne roz;poczynają się I 3 września 1937 r.

Zgłosz. przyjmuje codziennie sekretariat od godz. 9-15

"',====================="1 ng 47:)31 Wlkp., R~k01nka H. ng ],S 373

Prywatne meskie gimnazjum i szkoła powsze[hna z pełnymi prawami szkół państwowych

Stowarzyszenia Szkolnego im. Wład. Stan. Reymonta w todzi, nI. Piotrkowska 114, tel. !<t3-55

zawiadamiają, iż przyjmują zapisy nowych kandydatów do wyższych klas. Sekretariat czynny jest codz. od godz. 9-15

Egzaminy odbędą się w dniach 30 i 3t' sierpnia, 1, 2 i 3 września 1937 r., o godz. 9 rano

Czesne w g i m n a z j u m wynosi od 30,- zł miesięcznie, zaś w II z k o I e p o w II z e c It n e j od 20,- zł miesięcznie I

l Strona 18 - ·OnĘDOW~IK, poniedziałeK, dnia 2:; sierpnia ~m

?

rr Rok zal. 1888

\

Na • SZCZ.1/Cle

• • nalW.1lzszym .K

dobroci i uznania e·, '!!~

POLSKIE: KONIAKI - WINIAKI - WYPALANKI LIKIERY DESEROWE NALEWKI z OWOCAMI iKRYSTAL. WINA - MIODY . SOKI

93 Nagrody B. KASPROWICZ GNIEZNO, UL. CHROBREGO 3.

TELEFON 8S i 86 n 484e5

, ..... , ~~~ kup-bo warto ~ "UIII II."'U.III

Nagłówkowa słowo (tłU6to) U; groez1, kdde da.JMe słoW'O 10 groe.-zy. 5 hlczb "'" jedno słowo, i. w. E, 8. = 'kaMe I3taJf1owi 1 _łowI). Jedno ~ło- OGŁOSZENIA DROBNE 8zenie nie mote przekracza.ć 100 &łów, w tym Ogłonea1. wśr6d drobn,eh: 1-łamOWJ miUm.b 38 orou,.

5 nagłówkowyeh.

Domek Domek I dwa pokoie kuchnia i ogród - buuYllek gospodarcZ)'o 4 morgi -sprzedam. Poznai\. Osiedle Wal" s\lI'Zedllrn. DzierZYI'iski. Kickrz. -

Dom @zawskle. Oferty Orędownik. Po· nad malym jeziorem. zd 8204, 5 mórg prywatne cena 5500 _ znań zd 8 411 ~ Jurata wplata wedle ugody. Saja. Via· I: pensjonat Banrina tani. pohyt "rowiec. Piaskowa 7. zd 1838 Dom 2. PIENI1DZ sienlieli. wrzeRiPI\ .calodz~eIlTlYll!

pietrowy 4X2 pokoie kuchnia 9 \utrzYffi3J1Jem 10 om zl 5,),- 1,) Willka tys.. wplaty 4000.- Bloch. Po- Pk" dni 80.- zdg 8 3QS 4

nowa Puszczyltówko. ogr6d bez znań. Aleje Marcinkowskit'l!o J;' . I !,S7Z\l[ UlęJ ot6 ~kJ' dl· 4300 .. l.' . d m 5 zd 7 8341POSltl' acza iJ- fS. z. g'" . , K- 11

Ujj;U, PJ.H ede. splZe a • . celem zalożenia w mie§cie powia· 6 OŻENKI 'Vladysla wKleJber, Mosma, Bu· towym intra t!lego przetlsieuior. • " ~zyń8.ka 8. 3d 8448 Dom ~twa pJ'zemy"loweg(). z któregQ

W 'llk z ogrodem w !::>zuuloiulach zal'il,Z "tysty zy~k WyJHlSI rOCWle odl Właściciel . l a. ~przedalU. rocznie 2.800 za 2:;.000 la - .40.UOO zl. :.rego rodzaJ.u •. \. '11 . d b

Moslna nowa. 7 ubJkacYJ. dom Of ot O a ·k p , .. ' jlr~elt~leblOr~lw'l lll"cly ~tl'at me kamJelllc>,. uez ( U!,tU l <) rze i'OSPOaarCZY. mor "'n (grodu 7 500 el '1 rll °dng .j9i; Ollnun daj'\.. Oferty ki~ro~vać lDkspozy' lJl'o~pe!'uJ'-l(;t!g(1 mtel't!sl1 wl(lda Ję· mprzedll. 'Vtadys,q':'v KieJber. Mo· z - tura Oredownika. Konin, ~J .l,i· zykam!. 1l1l.IZyknln~. !lyvIOU1.jlwn: sina. Budzyńska. zd 84.49 • stopacln 4. poJ "P,·zedsJculol'· 1,1 Y , przysl(jJny, WY<lok.l. lat 4_ po

Willa slwo" .. 7.all1iejscowi znaczek. _11" sl,:,.bJ _ pa!l!'~, p1aJ~tną. .. 11,!u zie· Dom . . 1.' ~U· t t . odpo\\"Jedź n 4::; u dl llllanke. Łodz O, ~I" y tka D.

PJęCIOPOJ<OJO\\"O. ~ mmu ramwoJ • l]l 48 "V1 nowy Mosina wodzie lesie, % po· G6rczyn. bez stempla. ogród _ u

koje kuchnia. cl1lew 3 r,Q3 bl'z (ilu- wplata ą·OOO sprzedam. Oferty 10.000 S 'I " k" II"U sprzeda. Kleiber .. "[oiill.~. Ol'euowlllk. PoznaJ'i zd 8219 na I hipotekę gospodarstwa 56. . pO .nlCZ l .

zd .3 ·1.)11 " • mor'gow!'go .bez wymiaru i u.ez poszuku;e pOSJ~;la~l1~':J m:ere~

ng (7915116

Znak oferty na.pnykład: z 181J2i. Il 27.1.';, d 1790 i to d. :::; 1 &lO'Pl'o.

J)robn! oglo6zenia w dni powszednie pnyjmuje "i~ do godz. lO.30. w soboty I dut pnedewie,-

teoeZD& pn.yjmuje .ię do gocH. l"l,jó

Panna panna 00, poeiadająca "000 "" :otówce. 3 p-okojowe mieszkanie POEl!i\.lku1lł uoIUoolo'Wame. pO&lIukuje ll1P,ża. - kawalera .. emel'ytll do lat 4!l. Cel Panowie stanowisikach. Of~rty matrymomalny, O~el'ty Or'ldow-Oredo';\·nilk. Poonań zd S iI92 nik. Pozna.ń zd 8 ~2 ____ _

W · lki 'Kawaler le introligatOl' lat 34. hiedny ,9;u)ur wy.uór pań. panów nll r6ż,nych żony o dobrym sercu. - Ofert1. st<lIJo·"·i.,,kac-h po)eea .. Hanllo,nin". Orf)downik POl(:nań żd 8176 DY<l'krecia w 100'/6. Znaczek in- . C()nTJaci~ kiel'ować SkrytkR po~c·r.- Inteligentna towa 282 PQoznafJ. ~ 8 {'Hl blondynka jJ,·agllie wyjść zam"iI

za ul'zeullika. Oferty Orędownik, VVspólniczki 1~'o=z~1~la=ń~zd~8~1=1=7 __________ ___

gotówkl\ 5lJ ·-1000 7.' po~zliJk\lie p k:t ..... al~l· uO dobl'elCo przlld~i~biol" . a~~a . k . ~twa. Cel matrY\1HlIli,i!IlY. Oferty l'O!!lJ.mna.. oHla .. ~". (Il1Jeste linJ!'). Or~downlk I:'OZJ1lL ZU 8 fl1S pozlIa jJuml. ~ol!dllet;-,o. posad:ne.

. Cel matl'yo!omalny. l:;zczere zglo-8zenia Ol'euownik. Poznań

Panna Zll 8098 bez majątku 26. POZIl3 poważnie Kt' my~łącego WdOWC3 stolal·za. Cel ory . . matrymonialny. Oferty Orędow· z pan6w z egzystenCJ,a p~ślubl nik Poznań zd S ł!J5 wdowę. lat 36. przystoJną. mtel!-

. lIentnll. gOSlJo<.!arJlIl. Oferty Orę­Dom

!p1"I!)y Sta'rym Rynku. cena 60 ty· I!dll'CY IlIpl'zedam. Kailmierczak Po:r.nań. Małe Garbary 3. m. 15.

Kamienicę tjlu"u. Act re~ wskaże Orętlo ..... mk, '!lan.dlo\\ y lub z e oto",:kl1 do lalo • .. p "e , d 72r.l zeJlla. Cel matrymorualny. Zglo-

z mteresem .I śPJchrze.m •. ZbOill·1 OZlJ3.n z I szenia Oredownik. Łódź pod 1-:12 Wdówka wr m. U-pokOjową w ffiIeSCle 3000 n 48 385 hezdzietn~, majątek 86000. wyj· Wdowa r"Jeszkań.ców w rynku s~1·zetl3m. Spólni·ka -_ .. - ------,.- d~ie za ?:raż. Zg)o~z.enia znac~' lat 114. posiatlajQca. mieslIkanie . Zgł~szedma816do Ortldowmka, pO'

1

80 000.- hurtownia. monopolowa Marszantkę klem. \Ą·lta. Poznan, Dąbrow- cos"ko.lwiek gotówkI - po.5~ukUJe

uownik, l'oznań zcl 8 007

~ 87>212

DOlll l)i~trow1" mieście. rynku, Ekładem 41 mieszkań. morga ogrodu 11 000 wplatl.6 000,- ArlHOlSki. PoznaJ~, Plac .Nowomiejski (j a.

zd 8 494

Parcelę ltrb d"mek: kupil! w nmial1 sa­moch6d limuzyna, maly Fiat eko· nomiczny. Oferty Orędownik Poznań zd 8769

znan z 2 obok Poznania. obrM owa milio· . . . . ' k· O - ~ t .~ 8607 Of O ny udział zysku lub wysoki pro. zaangaZUJe .. Cel mat}) l!"l0malny, s -Jego 1 la, .1'011. ?.u ~o~~~il~~ap~~~~~zi:d 8 2a~rty rą-

Parcele ceJ;t ~ zab'ezpieczenie. Oferty Oferty Kuner P9UHlnskJ --------------Palacza, Promienista. _ budowa Orerlownik. Poznaj) zd 7 768 ng 48 :>09'10 Pal1na Ziemianka zwarta o ~ kOlldygllllcj~ch ~pl'zeda . K Ó przystojna. intelijf .. A'ot6wki G 000 wY8zktakona, intelig., goŁówki Ro~mi9rek. Poznań. G61'czynska Właściciel t ry \yyjrJzie ~~ mąż. Zl\'lo~lIenja znacz- 40000. wyjdzie za Ol:,!Z. ZglOfllie" 54. zd 8185 domu szuka pożyczki 2000.- zł pan .~hcj.3.łby b~gil.to, szyl:!ko 1i~ Idem. Witll, Poznań, DabJ'ow' lIia ~llaczkieru. Wita, Pozn!l-ń.

ltnbry procent i pewność'. Oferty o~el1Jc. niech ~PJeszy na, ulJce, lo- ~ki~lO'o 10 - 15. :!Id 8608 Dąbrowskiego 10 _ 15. zd 8611 Dom Or~downik Poznań zd 7 9ili cztowa 23 - b. front. I OZI18.n :;;.:::.:.:;:..::.::..::..:::.:.::.::..::..~=--_=~,;;...,;:..,;;;.; nowy. 6 ubikacyj. z ogrodem -' za 78;;2 Samotny Poszukuj., sprzectell1. Rataje. u!. JastrzGbia Szukam rzemieślnik. Id 30 mic~zkaniem, Panny (z. d.:w~ckJem llIewykl~t:f,o-.... ·Iaściciel U~k. zd 8263 2500 zl prOCPJlI l1lie~zkani" pok6j Kawaler poślubi sierote. panna dzieckiem 1111.) . rzeoue"lmk, .lat 32., z mOI9llZ-

Spn-..ł am kuchnia. gwar311cja hipoteczna - lat 32. katolik. 23wodu mechanik mile widr.i~na. ęo<kohvJ~k gotów. kaJ1le!l1. PvW,3.ZllC oferty re-. ~. lub 'óveksel. Ratajczak, Żabikowo, posiadający nowy dom. ogród ki. Oferty Ol'~downik. PO!lna.ń dowmk. Poznan !:d 8289

KUpił!! d9mek ogrąiJem. 2 ,00 UJ .POZll~: Mickiewicza 8. zd 8143 wartości 10000.- miejscowość za 8290 do d b ~. l t 1" mu. kom\l.mkacJą· tramwaj. kQIPJ IkUrac),jna warsztat do 'wólki. 'lt'awaler

m '" 0pr:rnl st.an,e ..... !h& 7 .~ dO/l'od,le .warl.\nkJ .platy .. Oferty S 'I "k szuka pan'ny do lat 30. eanliłowa. .a. ty!. zl. o~red111CY wykluczt;lm, OrlldownJk, POlman zd 829:3 PO nI a. . niem do kupiectwa uczciwa. po. Panna samodzielny, l'xemieślnik, lat.'Z'T Oferty Orędowlllk, Poznań z 1000. u do otw3),CJa .Plel\a.rUl 1'1.0- siadając4 od 6--8000,- lub nie. kr41iVlJowa 3 000 wyjd2!i~ u 1l\1I;'; na~yn poślubi p~l1l1e Z oośkolwlek

zd 8 753 Pąrcele .!\zukuJe. fII('howęa mekonJ,eczme. 1 ruchomość. Rzecz traktuie .po- kawaler. ....,·lowiec. Zgł08Zenia ;:otow:ka. Po~azna ofert)' Or~-• budowle.n~ D/lbrowskiego, Bu- Oferty Orędownik. Poznan waznie. Anonimy do kos2:a. Dy· 21naczkiom, ·Wita. Poznań, Dą. dowmk POZll&n z l S 2S?

Okazja koweka. PięknI!. Wiosenna. Ra· za 8282 skrecja zapewniona. Ofl'rtr Ore, browskie~o 10 - 15. !:{l 8612 tn;vmorgowa parcela "" P02llla· doona. Sl1:elag Rochll, AntonillP.k downik, Poznań zd 7 652 Przystojny niu, p,ierws:wrzedl1e żniwo j;:o- wyb,6r innYCll. .. O.~a~opol". Po' Wspólnika Kawaler rzemieślnik. staleJ posadzie,. Jat nystmtł OSIJrzcdlltn. przyjm!! te~ znano Rzecz'Pdol!7Pp}~teJ 9. w~p6Inic~ki Z3prOWan11l0nt>go Kawaler l~t 33. ZAPl'ow:lrlromr .klad ! _ 32. wysoki, szuka to;.varzY8l'.kl 111-dom. Of"J'ty Orerlownlk. P<mnań z Ił... pr:r,erlsiebiorstwlI. piekarni· cu- _ ,... . ó 000.- gotówki oszuka panny cia. Cel matrYlUomaln}'. OfertT

z<l al 768 S ed kif!rnj. śl'ed!łil\ .got6wkll r. p.owodu lat 20 .. chrze.~cJ~an.m. rl!emi~ślm~ ~kromllej z, ';\·tąBn~m dom>!!I1 lub ' Orl!<lownik, Potnań_~~ _1ł1Z am obJęcJ3 vneceJ pr~el]slęl1Jorstw. napra .... de Plzys.tOJny. Jllte!Jgcnt 5000.- wdowkJ me wykluozone, -

Dom ze składem. dom z zabudOwaniem 4 morgi ~e. Hotel, Piek8rni~. Loblilemca. llY Z dobra .OI?JJlla bez wad, I)alo: Oferty Oręd,l\vnik. P031l.ań Panlla w "'w.~Wftdzu _ "0 -J'n. od Po- mi w Chójnie. Lellicki. Nojewo, zd 7207 g(iw. powaznllt myślący. poslub) td li !r27 \lclciwa lI06podarna 1ec1i bl!z m~'

"' ..... = .' ;. ~. POW. Szamotuł,. \ĄTarunki podlug l1ann~. wdowę .. pod wItlOledem u· iatku s~uk" PJ,~ta. lat 46--."ill.. !113m3. " pokOJe, ~ .kuchnle. PT~I· ugody. zd j 866 1 000 rody wy.magam3. sk~omn!,. zapa· B ' tk Ofert)' Orędownik P~a.ń . ma. chlewy. ogrorl. zaraz na ,- truJac SJe materlall1le wJek obo· rune a d 8 aV7 5przed~i;. Wpłaty 8000.- reszta Do- na hipoteke pożvcze na kr6tki ietJlY. bcdzie zależeć od spotloba· 2 OOQ.- przvRtoil'la. wnolu., 1(00- I< ::...:... ____ _ amortyzacja. Ofert" Oredownik, 2 k· k-l' .... '. termin. Oferty Ol''ldownik, ł"tl,łź nia partnerki jej maiątkl1 lub zs· spodal'l1a. M za.milowanil'm ln· 1lru-ł_ POi!nań zel G 947 nowy. no oJe. u.c.Ima. _9811IJe .. Pilne". n 48382 robku. Adresownl": Czesto(!hoWIIJ teresu. dl!ielnll. Iłzuka meh urzę· . &10; I''''''~ .

3 590.- Dom !lokoJ. kuchIlla .. o· poczta skrytka 185. n 48 50" rlnika. 1!:Olejarza. WOi8k.. prze- stalej .'Posadzle. oszczedn~śC'l . Dom ~od 2600.- Baum:!.k. MO~1IJa.. Wspólnika mysIowca. OfHty Orędownik. _ szuka zony do lat. 30

0 pOSlIl.daJII-

murowany pięciu ubikacjaeh, 'I. ynek. zd I !l00 przyjmie ~l ·2000.- do dobrze P n Poznafl zd 8 (},11 cej ,390U,- got~wkJ' 8 aięrty 01'41" morgi ziemi. tlużej wsi blisko K" pJ'osP~l'uj"cej niklowni. ni~h.· . ~ na do" mk, Poznan l': l) •

. t . t ' d aJnlenlCa ch owca wyuczę Ci-zewski Pa- przystOJna. lllt 24. która otrzyma Panna l mlas li pQOJa owe!!o ,prze am za nowa 2 skła.dy. dochód mie8iecz- bianice Zamko';'a 37 n '48546 budynek. poszukuje poważnego . Kawa et 3 t:vs, IPIt ferty Oredo.wnik. Po· ny 200.- cena. 18200,-. wpłĄty , __ -; __ ' meża na. stalej p~sadzię. Oferty ~lol1dJ'nkll. $y~paty~zna. 1I0s l aąt,· rolnik ht 2ó, maj8.cy obia!! 60 znal'! tri 7 973 Hi 000.- Blll'alllak. MOSllla. Ry· Wspolnlka Oredowmk, Poznąl1 zd 7793 l liC, at d0

1Jn8'000ltY6d, kP1ZY :r:'Ol'ln

OIl.1

flJU, mQn: gOijpod. pozna panne celłm

nek 10 zd 7899 SP a, . .- !7.U 'a męza. el'· ~. e k dob' rodain'!l' i E "0' • (c7Jkil do bardzo d()!Jrego i'nteres'll • ty Oredownik. Poznań ~ 11 U z rel . • Dom D <ta,p-l'()wa{l,zolll'go. lrot6wb ;;.()()- Mlodzlutkiej zd 8 ?25 towka 6000.- ,?elem spłl,itJ.

,"OWY. t>61,tor8 morgi place. l:!OO om 1000 :ol 'I . Z'I . .. . . - Oferty Oredowmk, Poznan dochodu, bitpo·te-ka czysta. 1t:l 000 kup' u.plac got6~ k i pa rcelll ,Wspll,p.raca. I: o-.s-wnJ3. wybJtme zdolnej poroOZI! k:sztal· zd 8 546 lko.sztull1i s,pl·zedam. GnieŹInie, ul. Ind~fe pOlożo:1.a 2 f~Ol~ty. OfCI'ty OrE)(lownilk:. Pot.nań Il<l 8 flOO cić się. poślu~i miody lIiębrzyd1!-i Kawaler Wibkowslka 123. StrzeszyńlSfki. Oredownik. Poznań zd 7958 Dam kawaler, ,,\,Y~8~Y uJ'~edJ1Jk pa.n· lat :!5 posiadający 100 morgowe

n 48 471 . . . " $tw!>WY. Ulllwel Syteckle. wykszta/: gospod:lI'stwo przy mie~cie sźuka Dom 100 ".1{l'1:ych za vry'rOOIeI1'le JakieJ' ceme. Oferty Oręc1owl1lk. Poznan żony. Oferty Ol'edownik. Poznań Kamienicą- nowy Poznaniu. doch6d 225tl.- kt)I'''''IMc pril,~y. Oferty OrWow· zd 8410 zd S'?'.>6

"lI'VHll nowa.. d, ..... llJm,j'ell,zk3.niQiW3. sprzedam spiesznie za osmiokrot- ni,\;;. Pomań zn R 7~ --tnYlpolwiO'we - kuchnie. be·zpo. ny czynsz z powodu emil:'racii, Dam Starszy. Kaw~l~ datk.:>wa. czy6'ta hhpoteka. eJt"k· Oferty Oredownik. Poznań 200 l t h o· . t l . kawaler wlasnym mie@zksniem. k\lPJ~c. lAt 46. poslubl pllnnt 11:'0· trycznośc. ogród. parcela.. Il'przeda zd 79M - .:;0' y-o Z~. II .1.'"lI lem~ II ~ e'J pozna przystojna panią do lat 38 tówk" 2.000.-· celem otWArcia in. Klajber, M()sina. zd 8.Jilłl dPOSRlI.Yk ogp"'rCHi'l11~~~ 8q~~rty Ol'e' celem ożenku. Oferty Orędownik. tel·e;;u. Of':,rty Oredownik. Po. Osady <JW1lJ. 07_nan ~ Poznań zd"8 400 znan zd S 103

Osady 2 parcelacji mai. Siedmiorog6w. P k J ;::;:,;::.::....:.:;....:...:.::.:....--------III parcelacji mai. ~trzelce-G6rne. pow. Gostyń. Ziemie pszenno,bu- . O~ZU U, . . K Przystojny powiet Bydgoszcz. dQgodne wa- l'Mzane. drenowane, dogodnie po- wspólnll~a pJ~ka!·za cUk1ernJka .. awaler.. kupiec. kawaler, lat 31. dobr:re runki kupna. dlugoletnie 8t.>łaty. lożone w pobliżu ll1taeb. Borku i \Vzgledl1le zbozowcD z zot6!vka 29. 'POe)lł.d8JaCY przedsleblor~two ~ytuowany. 'Pozna J)ann~ lub oobra ziemia i ląki sPJ'lIledą.JIl - IZOSY Poo.1'III.ń-Kl'otoIZ7n. ~pr~Q· 3000 do. 4 ~'OO ztot;vch. WY)3zd i nieruc~oll:lQść warto~ei. 15000'-JWdowe iotówlta. celem ożenklL Zarz'Id. Mllj. Strzelce-G6rne D. clili\! w ,rod,. Inforłl\"c1e co- l1Ą kre~y,. ei:ZystM'leJ~ ~3P~Wflll'ln~. poszukuJ" lIeny ~ poUgIem S 006. Pqw3tne w;rezerpuj~ee " .. lo1!~nia lrOl'don st~ejn kol. Kotomierr., dzieJmie "' ... Imll'J1e 'ujadrll. Zl!'lOUenla de Or4dowlu.k.a .Po- OlerU' OreoowmJt. Pond ~klerować A •• tar. O,..oownik~

r 2~ :1!1!\ ~2 18 r 29 !i09-57.104 ~Ilań lId 8l101 zd 8 428 Środa. II 48 343

.qumer 193 'om;;UOvVNTK, poniedziałek, dnia 23 sierpnia 1937 - Stron~ 11 e

E 7" SPRZEDAŻE li Sprzedam

sklep. ,egz:ystujc 17 lat, materia­ł6w Plśmlenn/::eh galanterię ód zaraz. Łódź, :6gier'ka 89.

n 48384

Uwaga ku~cy Wielkopolski

POZI1lUlla. ;Bydgoszczy, Torunia i Lodzl. lJosladam Ha składzie du­żą ilość

kapusty i pomidorów sprzedam po cenach przystęp­nych. Łaska"'e zgioszenia Jan Szarafiński, Konin ul. KiJińskie­go 8. n 48578

Sprzedam Rad czy"ty w kawałku do 25 miligr. Mogc zaradować. Cena l)rZY~_tC'plla. Zgłoszenia poważne, OSObltiCle, Łódź, :::;kladowa 36. m, 28 od la - n-ej. n 48395

Sklep SPożywczy sprzedam Ł6dt, Kozi­ny, Okrzei 11. . n 48300

Domek drewniany 3 pokoje. Ogr6dek 10 drzew. 'rum LQczycki, sprzedam 2.000 zł, Wiadomość Łódź Ta­trzańska 27 Gl'udniewski ..

n 48389

Rowery ba,Jonowe od 80 zl. L6dt. ulica PIOtrkowska 167. n 48 365

Sokoln:iJki sprzedam dwie cizia/ki za/E!l!ione powierzchnia 2.000 rotr, ogrodzone rlomck niewrkollczOny: Wiado­mość: Orędownik. Łódź. ____ ..:n~48 386

12

TRAGEDii PAŁAfJÓW

iRESO\VYCH \ Dramatyczne chwile i bohaterski zqon mieszkańców pałacu w Młynowie na Wołyniu podczas najścźa czerwonej hordy.

oto (34)

jeden z artykułów w najnowszym numerze popularnego tygodnika

"Jlusłracja Polska" Pismo, które powinna abonować każda polska rodzina l,un,nn"UnUIIIIII11111I1UIIIIIIIIIIlIUllllnUIIIII1IItI1111ł1111l11l111l1ll1ll11ll1IIIllllllllllllłUIIIIIIllIIlllllllllllllllllllllllłlllllUI

m6drg przy miasteczku nadaje ~ill

po budowę sprzedam tanio. La­ferska. OstrorógA pow. Szamotuly

zd u 445 Dom Maszynę . _P, iekar. nię papieru, tow~~~.:t~.iC.h. tytoni)!, placem budowlanym sprzedam. - szewską do repel'acji lub słupko-

dom, mleSCle pOwiatowym sprze- gazety. 15 lat IstrueJący .. duze cena 12000.- zł. Bydg.o_szpoz~e:ń K~06f~1O sprzedam. Jan ~~8k~~ dam 28 tys. zł. Zgłoszenia Matu- miasto 'pow, z powodu zmian 1'0- tl'um. Oferty Or8ę5d008wml" szewski, JarłJcin. Targowa 8. dzinnych na sprzedaż. Adree Orę- _____ ~n:..4=_.:..:..=-____ _

zd 6602 \ downik. Poznań zd 8146 " Gospodarstwo

. Sklep ąwc;tca~:Jllę 45 m6rg. budynki m~sywne •. bez kolomaIno - w6dczany sprzedam przy ruchllweJ ulicy z powodu inwentarza. dlugu I. wymiar)] zaraz lub 15. 9. - 2500.- Z. budowy od zaraz sprzedam, Gdy- 8500.- sprzeda Baramak. ł40Sl' Wurm, Gdyni.... Tatrzańska 4. nia. świetojllńska 116. n 48 283 na. Rynek. zd /898

Skład ~POŻywczy dobrze prosperujący, jeden na ~ _ I~j ulicy z powodu wyjazdu natychmiast. Adres wskaźe Orpdownik Poznań

zd 8668

Resztówka pod Poznaniem 135 mórg bura­czanej. wplaty 25 tys. Z~loszenia Orędownik, Poznań zd 7083

Sprzedam 45 m6r$'. inwental'z martwy i ty­wy. żlllwa, ziemia pszenna. Mu­rzynowo Leśne. pow. Środa .. Ja­'kubowska. zd 8131

200-400 mÓl'g dzierżawy poszu.k!1ję, pa­dać warunki Orędowlllk, Po­znań zd fi 028

Piekarnię mieście powiatowym wydz!eria­wię. Z«loszenia MatuszewskI. J a­rocin. Targowa . 8. zd 7 312

Gospodarstwo Piekarnię .. 48 m6rg, bez inwentarzy za 7.000, piec piersio'w)' 3 po,koJe. st~JIl,la, 24 km Poznania. GOl'oi'LSki. Po- ogród prz.y P,?zna~1U wyd2ilerzą-znań, Szwajcarska 20, m. 22. wie mleSlęCZl1Ie 3/,- ZbIerakI,!

zd 8094 Robakowo. Gadki. zd 7 40~

125 Piekarnia pszennej Niemca bez długu, 3 ko· w powiatowym mieście. przepiso­nie, 13 bydla, maszyny 17 000, - wą oddzierżawie .powodu stosll!l­Szrmala, Września, 1YIilos/awskn ków rodzinnych .. - ZJglOsz.ellla 2. n 48 564 Agentura Ol'ędowlllka, arocm.

n 48577 Resztówki

120 buraczanej 30000,- wpłaty 20 Zbożowe tys. 85 buraczanej 27000,- wpla- przedsiębiorstwo celem, dzierżawy ty 17000,- Adamski. Poznali, poszukuję .. dobra okohca.~ Oferty Plac Nowomiejski 6 a. zd 8 489 ::0:.!r..::ę~d~0..::w:..:'n.::l~k:.!.,..:p~..::.0::.zn:.:a:.:n::·_z:.;d=-7_7_i_6 __ _

Majątecze'k 170 m6rg PIS'zennej b~}dY'Ilki ma­sywne, kompletne i1l1wentarze 4'5000, wpla ta 20 000. 1YIa/li,ńs-ki. Krotoszyn, J!'loriańlS>ka 3.

zd 8S1Q

Gospodarstwo TO m6rg ps'zt'nnej. mallY',,"ne ~\I­rly-nki ,wies koŚcieJ·na, 2tij ooQ. -w'plata ugodowa. Maliń.slki. Kro­to,",zyn. Florisll",ka B. ~d 8813

Majątków Dr! 20-500 mórg. kupna, dzier2a' wy illa 50 rdlcktantów. Spieszni e poszukuje Otręba. Jarocin, Ki­liIIskiego 2. zd 8775

Resztówka 80 morgowa. powiM Kościan. za­blldowani~ pierwszorzędne dwo­rek oŚlniopokojowI'. wpłaty 15000 Rutko\\'ski, Półwiejska 5. Po­znalI. zd 8462

Resztówka trzystamorgoW:l. 5'~ Inki, I. kI.. zablulo\\'ania pienvszorzęrlne • wplaty 22000. pozostale amorty cja. Rutko\\'~ki. Pólwiejska 5.

zd 8457

Jabłka ~],j,~"ki na marmeladę lmpuię. Fa· bry'ka cu'krÓ'w. Śledziń6lki. Po-

Skład na dl'ogerie i kolOllialkę w ~ydz.y­nie, Rynek ZFaz wydzlęl'z~w~ę. Ludwik Gemblak, Krzemleme~~o. pow. Leszno. n47 113

Wydzierżawię piekll1'lIię od kilkunastu lat Z !l­prowatl7.0nl\ większym mlcś~le pow. na .llepszy punkt h andlo:", y . :t;glo~zenia Oręrlnwmk, Poznan

n 47 777

Gospodarstwo prywntne .50 mórg ziemi pszp-nno­hllrUC7. tll1eJ bez mwental:za ~prze­d'lm wzglęrlnie wydzJ(~l'zawlę za­l'~z. Staszak, Ozarnków, Grl~rl­ska 26. n 48,,75

Dziedawa 95 tylko pszennei od \,:,la~cici0Ia in wental'zem lub bez. objęCie 1201l i4zymala Wrzcśnia, Mitoslaw~ka 2.' n 485li1

Piekarnia kolonialka wsi kościelnei % 500

mieszkaficów, dzieriawa 30. d?­lira egzy.tnccja. Adres wskaze OI'Gllownik Poznań zn 8604

400 pszenno.żytniej prz~ ~ozna.,niu na oborę mleczną. obJęcI P. 1~ 000.­Afla.m:<,ld. Poznań, Plac I N

804w91

°'; IllleJskl 6 a. z( g . ~

m. 5. n 48~4 Skł d znall. Wroniecka 11. n 48 218 Restaurację 8 a

Wydzierżawię go~dniec, kolonial,kę .. dzienny .0-l>I'ót 100 ",I, wieś koścl-e!ina, obJIl­de 1 400 zł. J\fa1iń6lkL Kwio!;zyn, Flol·iafi.,ka 3. ",ci 8 S14 Sprzedam sk.ład win. sP. irytualii. miasto po- mórg, budynkami'. zl'eml'a psz.en.- komisowy. dobrze prosperujl\cy. Samochód

d I b d d l b korzystnie sprzeuam. Adres wumorgową parce e pod u oW.ę wl.at!!We. tamo sprze am u wy- na. kościól, szkola. dworzec. mleJ- wskaże Orędownik. Poznań ekonomiczny 4 cylindJ'owy nowszy

ogrodnictwo. Zgłoszenia LeŚn}- dZlerzaw\ę. Oferty . A8· !l'e41]tura scu. cena ugodowa. Starostowa, zd 8 iiGG typ w dobrym stanie kupię. ~glo-

czak. Stęszew. zd 6 709 OrędQwmka. Poznań n 4 5.. Panienka. pow, .J a rocin. szenia Orędownik. Poznań Kupujac Kolonialkę n 48529 Skład n 48513

Rower z towarem, maglem. 2 pokoje ku- KI"no paP'iero .. cukiel'l,ów, p~zyleg.!e.- Gospodarstwo d b I ·' 2 pokOje kuchnI(\, tama dZlerza-. .

5-letnia gwa· chnia w o rym po ozemu spne- z powodu wYJ'azrlu do Ameryki wa, dobry punkt towarem 1200. o!<ołą 30 ~org p~?-el1no-bul'ac!1laneJ rancja dam. Adres Orędownik, Poznań Adres Orędm\-nik. Poznal1 zIemi. blls!w wlększel,ro miasta,

Poznan' _ zd 1300 sprzedam lub wydzierżawię ewen- zd 8 "'22' ladneJ okohcy, budynki masywne

Dzierżawa 3W m61'g, d,\\'ore-k 9 pokoi. 1!:0lD;l­pletlle i,nwentarze. za,pa5Y. olbl~ele Hi Il'OD. Malińs,ki, KrotoszYIll, Flo; riafi.ska 3. :Ul 881"

~~~~~:I~, tualnie przyjmę samodzielnego v l . '/ I O lO> wsp61nika do nowootwierającego mplę. 'J~ Mzenia rędownik 0-skiei Kolonialka się kina po gruntownym remoncie . Chcesz . znllli zd 7 518 P 'rzedszko.le

wytwórni na ElI?rz!!daż .. 3 pokoje, kuchnia. 85 z duża frekwencja. w powiato- zrobiĆ dobry mt~J'es - Gdym - Kupię rrywatnc Dlur:nszkowej, łt6dź, • ?ol ml'OO1ęCZllle. za,raz. Adree Orę· wym mieście w Kongre~ówce. - kup sklad kolomaIny dobrze NO- S' . b ul KiliI'i.shego 180 _ 17 przYlmu-rowerow downik. Por.nań :Ul 7 9W Atlres wsakże Kurie , Poznański spel'ujacy, powodzenie zapewnio- IglI!aszyne blacb;tl'ska w do rym l' . d' . '4-7 l t goLlz. 16-17:

płacisz cene fabryczna. Bracia zdg 6 964/5 ne Orędownik Gilynia 28-75". stallle. . Zgloszema Lęszno. ul. Je._ zle~1 . t a n 48396 Nowaczyk, Skład . n 48284 .. WolnoŚCI 10. ;~~a7\laPleru. . IPIOCZ sWlll. "

PO~8.1i. G6rna Wilda SO. Przyj- , delikatesów. sprzedaż wódek :- t9 Teki ,B' luro mUJemy asygnaty Kredyt. przy ruchliwej ulicy. Do objęCIa torby szkolne Samochód Domek piRania pod~i\. Jana No,,;akow-

ng 47939-40 9 tysil!cy. Zgloszenia Oredownik, śniadanki 4 osobowy na biegu, w bardzo przy wpłacie 2000 zt kupię. Ofer. ~I~ięgo prz,elllesl9no z ul. 'lreb~ -----=.....:..:....:..:..:....::..:.----- Poznań zd 8268 . dobrym stanie. tanit sprzedam. ty Agentura Orędownika VI'rze- ! kJ(~J 16 nR. ul. N31'ut,owlcza 45 Magle .. Walizy - naitaniej Oferty Orędownik PO:1lnall linia, Rynek pod 142. n 48563 elom P. K. O" kolo Sądu Ok4r8~3g90.;

nowoczesne. elektryczne, ręczne Gospodarstwo Tomsza. Wozna 18. n 48560 wego w ł"oc1zl. n w

oraz domowe magle - prasow- 12Q m6rg buraczanych. dom pie- \ Hurt. - Detal. M" Linoleum k nie nagrodzone zlotymi medalami ciopokojollVY. zabudowaniami Wlasne wyroby. anez . d b Akuszer a dostllTcza Fabryka Ma~li. M. snrzedaIh _ 35.000,- amortyza- nil' 48 220-1 mlóckarnie i kartoflarkI! korzy- uzywane o rym "."ilie na stop- Poznań. Strzelecka 2 J k . I. P . S k ~ 14000 P l h P ń t . d I:T k P me schooowE' okolo 14 lll'. 38 " an oww.. oznan. taro ę a - CJa . .- a uc. ozna - p t" s me sprze am. :>..orpo, sary sztuk narożnik6w mosieżnych 70 przy świętokrzyskim telefon 19-47. dg 23 768/9 Kantaka 819. zd 8:n3 ewna egzys encJa Male. pow. Września. n 48562 cm dl ugości kupie. Ofel'ty po-

Z powodu stosunków rodzinnych przyjmu.j~ ud.ziela porady. ,p08m72

o-S danie ceny KUI'ier PoznaliRki', ł dg 2~ I Meble Lokata sprzedam korz. ystn. ie. n.ierucho- DWl"e C_y.~p:.::o~o::;z::n:.:l:::cz::;e;:,:J.:.... ___ ~..:::...._u __

- l. k/ d Września pod 146. ng 48567 -'t .. 1 ' d d h kI d t - k k' h mośc. w •. t6reJ mIeŚCI Slę s a morgi' Z z-bu(]o"'"n:em· od ·araz B 'ćl naJ ameJ l{UPISZ ogo nyc W:!I: s a owarow ró,t 'IC , szereg kolonialny, blawatów sprzedaż n"~ J u acznos

rnnkac,h splaty - .. Hala Mebli. lat dobrze prospeqlJacy. centrum w6dek oraz duży ogr6d OWOcowy. na sprzedaż. Pa\V~/ Wojciechow' chlopczyka 4 mies. - odc1~m na POZI) al}. Wr9c1awska 38. Proszę Poznam a korzys~me towarem. - Miejscowość 3000 mieszkańców. ski, Sokolowo - Osiedle, p. ''Vrze- wlasne, Oferty Orędownik, Po-zwazae na fll·me. P 29 453-57.29 Oferty Oredowmk. Poznań Zgłoszenia kierować Kowalski, śnie. n 48565 znań zd 8003

zd 7734 Nowe Pomorze. ul. Gdallska. . Skład :::.:.::::.:..-=-=-.:.;:;=---------Kolonialkę n 48 444 Gospodarstwo od 20 lat, towary krótkie. kape- Ostrzeżenie!

zaprowadzona bezkonkurencyjna. Przybory I . " k 8 m6rg przy Mosinie. dom nowd

y lusze damskie. 2 pok.oj~ kuchnia Tylko "prawdziwa Ccntralina Mi-kllcntela got6wkowa. przyleg/ym. szewskie. sk6ry oraz dodatki po nteres rzezmc l 2 pokoje kuchnia. 3800 8prze a w centrum do w:r:~Ję<;la od go- cha/owskiego tuczy świnie w 9-wygodnym mieszkaniem, tania cenach najnjższych poleca K, dobrze zaprowadzony, wieś ko- W/adyslaw Kleiber. Mosina. spod~rza Plac KlllIlsklego l,. - czach, zapobiega kl·zywicy .. m~ dzierżawa okazyjnie sprzedam. Przybylski. Kalisz. Łazienna 2. ściel na przy stacji kolejowej, 3 zd '! .14', Tamze sklad od 40 lat ol?u-.yla, 2 zawodzi nigdy. żarlac wszędZie! Adres Orędownik. Poznań n 48531 szkol y na miejscu (Poznańskie) z pokoje .kuchnia do W.Y!1.8Ję,cla. zd 8106

zd 7042 -----.--:;;:..:;;:..:=------ powodu wyjazdu za granicę za- 44 Trzemeszno, Plac KIlInsklegO 1.

D przed ani raz do sprzedania, cena według pszennej 13000.- wpłaty 6000,- n 48 525 R In "kOWl" Majątki o s . a ugody. Oferty Agencja KUl'iera 3:; buraczanpj 12000,- wplaty 5 O l •

kamienice. gosporlnratwa, domy, ~d zaraz sklep ko!omaln'y w ruc~- Poznafiskiego. Pleszew n 48537 iys. Adam~ki. Poznań, Pluc No· .... 13 SZUKA MIESZK. __ od~am gospodarstwo. 82 morgI, tartaki, mlyny. wintraki .. parcele lrwym .punkcle m13.~ta. Zglo.szelll3. womiejski (j a. zd 8 486 lIaJ . __ ktory 0!l starcom rlozyw01::!Ie u-tanio polecam. l3Ioch. Poznafi. redakCJa Oręrlowl1Ika, KalIsz. Dla . trzymanie. Oferty OI'~dOWlllk, Alcje Mal'cillkow~l(Iego 15 _ 5. n 48 532 kupca dobrze zaprowadzony sklad 72 Poszukuję Poznań zd 7 350

ZG 740(i S d towarów kolonialnych okazyjnie bUI'acZllTIej 10000.- wplaty 10000 natychmiast bez(!?:ieiJlY urzl!dnik K------m---III •• " prze am nn 8przerloź. Wiadomogć: Orę- Gl IJszcllnej l:II11111,- wp/aty 8000 paćlslwowy spokojnego llIie~zka- 2'" NAUKA .. Piekarmę- wille nową ll: jedn,'l morpll ogro' downik. Poznal' 7.d 7 2!J5 A!lo,[U~ki,. 1'0zn3ĆI. Plac No~v,()- ni~ 2:-3 po~ojowego kuchllin,.- ....

Oukiernię kOl'zy,,'tnie ods,tą.pie - dl! \VI'az ch.le\yaou w .K.I·otOSZY· 1J11~J~ki (j a. zd 8487 dzwllllca Gorczyn, La,zal'z, ;Tezy-d:>.ie rża,wa 2~ zł. z powo.u,u ohję- me lub 7.Hlnlenle nn mmcJsze. c~· Drzewo ce. (,lfel't)' lll~(~~s/a~ hstowllI.e - Kursy t(' go hnnego PI· zp.u.się,biorS'twa wl. 118 podl1lg ll~ody.. Zg~s?,ema budowlane stolarskie poleca Ko- 140 RąWICZ, PrzYJamsklCgO 8. Mllew- handlowe Sawiekipgo. dypl. W. IIotet. Pie,lIa rnin. Lobżen[,ca. Agentura Ore owmka, 0i~~aó walkiewicz. składllica drzewa. - pszennej 35 000.- wplaty 25000. ski. ng 48 553/4 S. H. tf'rnz 1, Ilntaka 4 .. tel. 49-68

",d 7 206 wo. n Powań. HI'ama Debińslu\ 2. na- 102 buraczanpj 30000,- wplaty 1811[[ __ Kursy 3 wl'zrSI1. la . dg 23 !l0415 przeciw wylotu ul. Strzeleckiej. tys. Adamski, Pożnań, Plac No- 11 LOKALE __ -

Piekarnię. culdernię Gospodarstwo telefon 14-95. d 24136 womiejski 6 a. zd 8 488 " Buchalteryjne ' , zaprowadzoną w centrum mda- prywatne 112 m6rg. inwentarze 'DN ' i t Ob ki SkI d Wsp6ł~:esne Wykłady" - War-sta z calkowitym urzadzeniem,ż:'(wy, martwy ~omple~n.e budr.n- n.t.ezn C ~O . . • rąc~ .. . . . a szawa, Nowo!l'rodzka 48, gwa-wydzi crżawic od zaraz z powodu kl. masywnI', wIM kosCleina. zle- nowoczesne urząc1~eme korzy.~tme bu.dzlkl - ZJtl(arkl - nR.JtameJ z mleszkamem w rynku, dobre rantuia wielorlziec1zinowa samo­choroby. n~~ zdolny do pracy. -lmla drenowana, cena wedlult u-Izaraz na sprzedaz. Otto Muller, Mleczyslaw Hen~e. Poznań. polożenie 00 zaraz do wynajęcia dzielność - natychmiastowy war-Oferty Orędownik~ .. Poznań gooy .sprzed.am. Zgłoszenia Ore- Leszno. ul. Leszc!,;'.ńskich 46. St&.r7, Rynek 91.{' ~e). Wojciechowska. Śmigiel, RVl,ek sztat praC'Y! Zamiejscowym ko-

ad 61r .~_ , dowmk. Gruezno 1197. .48460 .!lo 47 / /~ . . , ,d 23 ~. ~ .48 519 respondcncyjni( Tg 21351

j ...

Strona 18 - ORrtnnWNTK poniedziałek, dnia 23 sierpnia 193':

11:;6, SZU~ POSADY ~ l owafl~~two Oalekomonki[~ ~ołowów ,,~omoue' ~i~~~~ae;~~,~~ft;1::tS~1~= O\:!oszPllla <10 3\1 Mów dla poszu· . Gd • ai p(>8·Hh do składu k<!lonialno. kujl\('y('b posady w tej rul>rYC~ Sp. Z o. o. W )I ni spożywczego. na. stanowtsko Iw~· ohliczamy DO je,lnp) trzeC'ipi cenie .. . . .. n b l . d rownicze. Na Jednym stanowl-

cirohnyC'h. KomumkuJe uprzeJmie, lZ w sobotę d. bm przy y Je en sku zastęT.,ezyni pracuje 3-ci Ć b ló J /. B b "rok. Oferty M Michalak. Mo----------------1 z ich w!a.,l1lcll paro wc w ry O wczyc l ., S .. at' ara, gilno Wawrzynlnka 7.

(ł) Sllt~b(l dO'll'UHl'a który wiezie świeże ryby dalekomorskie swe~o połowu. -. Ng 47430

Gospodyni długoletnia praktykl\ $zuka posa­dy w majatku od 1. 9. Agentura Orędownika Brudlo. Grodzisk Pozn. n 48 447

Świeże śledzie i inne dalekomOl't3kie ryby oraz śJle dzie zaso'l[ li lone tl3stat1<u oferuje .,ię po l:ena,cb b. korz~'?tnycb S~l'ze- 27.WOLNE MIEJSCA daż ryb z pol )\l1:U T ·wa "Pomorze· na. Poznan pt'Jwadzl f-a

"Przemysł Rvhny, W. Sentkowski", Poznań ~ Zawady. Inteligentna ng 43 286 osoba z refeI·encjami znająca się R. Barci kowski S. A. i>oznań

na gQspodarstwie domowyn:t po-Osoba . . Pomoc~ik , . Biegła . . . szukuje posady do samQtneJ 050- Zarobek uboczny l Stolarz

lat średnich. sympatyczna przyj- krawiecki posz.ukuJe posady od maszymstku połsko .• memlecka by. Laskawe oferty Orędownik. 10·-15 z/ dziennie może zarobić młody. dzielny, lek1!:ich prac zcjo-mie posfld~ pokojow('j. bufetowej zlłraz. Zgloszel11a oferty Orędow. rozległa praktyka hlUrowa. poszu· ł,ódź, pod "Samotna". każdy podejmujijcy siG wykona- :bniczych. ZglORzel11a Orędowmk. obsługi gości. do gospodarstwa Illk. PQznań zr1 8 408 kUJ~ posady (lf<.>rty Kurter Po- n 48388 nia pisemnych <;!zynno~ci. dQm~- ' Pozl1t1l'i z_J~2;)8 • domowcgo. u samotnej OSQby. - znansk. zdg 738! --- lYych. Zgłoszel113 "UIll\'ersal 'I zna prasowanie sztywnej bielizny Kelner I Kto Chorzów l. skrytk_a pocztowa 90. Krawcowe c?s!wlwiek. goto\vaniem miejs~o- poszukuje posadYt dobry facho· Zecer jest wymQwny dobrej prezencji n ~8 (J48 Jyrektryza. pomocnica i ucze!IDi-pg~" .o.~<?Je~~a816~ferty KUrIer wiec. Oferty Kurier Poznatiski IPoszukuje posady. Oferty Orę- nie potrzebnie jest bezrobotnym, Agentów Ice potrzebne; .fzabella. Pdozn8a2n60-1

znans I z g zdg 8007 downik Poznati zd 8 484 bo może zarobić dobrze na art y- . b k St' ł .Plac 'Volno.scl 17. z g . - -. - ------.. ----. I' .. -- -- kułach. które wzbudzają wszę- reJonow:yc poszu UJ" am~ aw I ~ . . Gospodyni Na ma)"ątku p d . k dzie wielkie zainteresowanie. - I{orzeck!. Krotoszyn. potrzeb!!e Kilkunastu ... I K I rzyro nlCZ a z l . . T (' k Koluszki 12.- z/ zarobek 8.- zł dZlenll1e.

s_~mo"zl~ na I tJr 311dk.3 .- ~.ot~w- panienka. znająca ks!ążkow9Sć. e 'zaminami UlRtemstyki. fizyki. g oszema om ZY9· . . n 48093 IIU!IZi kaucją potrzeb!! . n:I tych· kił) znaJą<:a dobr.zp k).ll!n3r1e .row- . ~o'PQdarstwo podwt'lrzowp. pisa· c~emii kuro ~imna.tyczny szuk;\ n 483. 4 - - mIast pracy. Oferty zyclprysem. ~~~~t l~c~J1lczą: Tllsaz I s~byclet - i nip maszyną· przyjmie p06acie posady· Ofe'rt; Kur'ier Poznański M tk rrzystojna wysokościa kau('ji. znaczkle.!l:! -P3?'-

I uJe posa')o' u oso s ar· zaraz It.:b p(\źniPj Oferty r"urier . .. CI 8011 arszan a . k b ł ' .. cztowym do. Par". pod .• "1., • sFz:'1 ('h 8am(~tnYl"h. Wilno. Zarzecz. Poznaliski zjg 7043 z g zdolna do ręcznycb prac pożąlla- pamen a d0 o s. ug. goscI FIIPtQ-I . Pg 29307-57.73

ł I arecka ,,8 - 1. I!:łła. I . , .. Z' I _ ~ mocy pracy. OIoze slPrQta. o e. ..:....::.;.;.;.:...----zdg 7 SUi; Panienka ny nlern~eckl zar~z. g ~szeJ1la ł,obżenica 7 pułku 40. zd 8602 DZl'eWCzyna _____ . Biuralistka: Orędownik Poznan zd 8 816 .:::::.=;;;.:.= . ......:......::.:.:.:.::.~:~-...;;.-.:..~

O ob . t l' t ? długoletnia praktyka znnjaca Jo iJrac .domo~ych -; a zaraz.cm Dziewczyna do gospodarstwa rolnego potrz~ S a ln e 1gen na ksiażkowość' nota"!alna i .iezyk znaJomo~{o w IntpreSIŁ kolont:!l- Ekspedientka bna od 1. \I. 37. Adres wskaze

obeznana z gospoda rst\yem dpąlo, niemiecki. pisząca na maszynie nym szuka p<?sady. Oferty KU- . _ . do wszystkiego z praniem Orędownik . Poznań zd 8043 w~m szuka po'ady naJch~tnleJ. u szuka posady. Oferty Kurier Po- ner Poznański zdg 8234 rzeźtl\C'ka. ktora zna ~'yrt.lb nllę- p ·o koj..'?w a osob samotny('h. Oferty Kurier zna,i~k!i zdg 7693 I ----.--- ... --- sa potrzebna. Bekol1lar11l3. Po· mlodsza potrzebna. Zgłoszenia Posada Poznański zJg 8135 I '· Technik - dentysta znali. Marsz. ~~('fto 81. - 13. odpisami ś\\'i~dectw Hotel Mpt!~;; czelallnik piekarRki. kartą, rze-

Poszukuję ,katolik . zdolny. pracujący w ope· z· pol. WągrowIec. zd 8 IIi.> mieślllicza potr~ebJ1Y. Po.~ac .W1: b) Inni posady zarządu domem lub do ratywip i technice poszukuje po· Pomocnl"k sokoś(' Ż:lJ~n('J tygodl1l\lwkI I -- dzieci. Krój. szycie. robótki reez' ~ady. Z podaniem warunków. - Fotograf . gdzie prapowal. ZgłoRzeJlla o~·

Szukam Ile. Zgłoszenia: Nowak. Rabia,,' Zilłoszenia Kraków. ZJzisław ogrollniczy potrzebny od zaraz. retuo1'zer. na kQlorowe samQdzicJ- downik. Pozllali zd 7 403 posaciy robotllika. "użlleg-o. stró. -ka 15. IIp:291~5'l;~ 91 I Proszek. MaidgR~IÓ~~ 4. ~~~~l~rin Przezmirów. z~o~~~~ nr od zaraz. Z!rłoszen!a OredO'w-ża łub podubnej. mogp' złożyć ban- - . . nik Poznań zd 8 ()W kowl\ kaucje. Oferty Agencja B d ki h

Starsza rlziewczyna C7.ysta. skrQmna do wszystk·ieg-o potrzebna na wieś. Pen"'ja Ui' złotych: Zgłoszenia. No· wako"·Rku. Brzezmy k. Łodzt. -Bronowice. _ z9..~

Oredownika Pobi"dziska. e nar s c zd G 330 czeladników od za raz potrzebuję.

Albert Schwarz. śmigieł. Panienka n 48 ;;70

inteligentna . kochająca wi~§. F . k dzieci. praktyka. robótki wyre- • - giełda lwowska: 15,00 Fr. !'Ichu- Krak6w - 12.15 kilka infor- ryz)er a Zwi~ek c~e!lie pani szuka pooady. 1 wrze- ~"'t'I~["Yt\"n"laa bert _ płyty: 15,35 .. Odpowie- macyj; 13,56 koncert muzyki lek· dzieln.a po>rzeb1l3 od zaraz. po.. Polski Le~zno Zieolna 12. poszu­~Ien. Łaskawe ofe,·ty C1chorska. ~~'L:L_ ~: ~ .. ~., dzi3lno§ć kierowcy i przcchodnia kiej - pły~; 1u,05 .. Czy wiecie. sada stała. Wac!aw Osuch. ś!O- kuje pokojowe.' kucharki . . gosposie Buk Ng 47434 Poniedziale 21> sierpnia. w świetle noweJ!'o kodeksu karm'- żro ..... ; 15.25 płyty: 15,40 lokalne da. Stary Rynek 17 n 48,,58 dziewczyny 110. wszystkiego. -

• 615 aud cj" poranna· _ 12 29 go" - pogadanka; lS.00 ,,"z(lIu?' wiarlomo~ci go~podarcze; 18.10 ,przyjmuje 10-12. n 47 772 Panienka Geo~ es Bi~et ,. ( I t ). i2 40 Ód wstegi Oporu - felieton; lS.10

1 Od~Zyt!lDl~ programu· lS.15. w/o- PanoWie

prowincji 7. 4-lctni~ praktyką - wal"s~tatll 'o \V:r~zfatu· ~ ~iZY'1 orkiestra dęta gra - plyty; 18.30 skll} pleśn, - płyty: 18,45 wlado· panie do lekkiej ~>Drzedaży dom 0- PTzedstawicieli skła,lzie drogeryjno - kolonial-, ta w cpchu mula;:;:;,· 1600 Antoś aktualia radiotechnic7.11P: 18.40 mO~Cl sPQrtowe; 19,15 płyty z, \\lej całej Polski. Pen., ja 120 lIlie- . ... . •. nVnl szuka posady. Kazmier· chce być >cchn!kier •. :: .: Wy.doby. prof~am na jt~tro: _18,4~ ,-,' iado- ~~a::zal"r 23,00 muzyka tanecz- sięcznie .. ~naczek, oJpowi!!.dź. - ~~yCt~~J~~t~ e;~o~ie~:'ków P~:~1~~~

wamy skarbv zlew'· al1'łycJa dla mOHC" sporta" E' lokalne. 23.00 z ,P y y. . Oręr1owDlk Pozna!. n 48566 kowych l rys" B-cia Łodyga. Gro. cźak . Obrzy ,'ko. pl: [{ ościuszki. 7,,1 8023 -.

Organista dyplomowany. 5 lat nanki u ol·ga-ni8ty archikaterlralnego. Samo-dzielnc byłe zaRtePRtwo tegoż Dr' ganiRty zamieni obecna posacie na mic.iskll oraz pro~i Ozcigorlnf' Duchowieństwo o PMaclę w mie-l'cie lub dużej wiej~kiej parafii. Zgłoszenia Or"downik. Poznali

zd 8211

Mistrz ślusarski. prawem szkolenia ucz· ni poszukuje posady. Zglosze-nia Oredownik. Poznań

zd 8172 _.

Pnyjmę zastępstwo sprzedaży towarów p,·aktycznych. poważnej. polskiej firmy. Własny rower. Poste-re-stante. Milosla", J. 20. zd 8123 -----_. __ . __ .

Piekarz cukiernik, dzielny piecowy szuka posady za skromnym Wl'na ~ro· clzeniem. Oferty Orcrlownik. Po . znań zd 8283

Posady woźnego . inkasenta. szofera lub inną poszukuje. Kaucja bankowa 2- 3000,- Zgłoszenia Agentura <2:ędownika . Jaroci!!:: ___ n_48528

Buchalter -bilansista kOl·espondent, sila samod7.ielna. rutynowana. b. rllugoletni kie-ruwnik przed!<iębiortitw handlo· wych zna bandeI zhożowo-nusien· ny zmieni posadę o.d 1 września. n:eżonaty. <12. Oferty Kurier Po· 'lmań~ki zdg 82ftr

Stolarz bucio.~dan y szuka prRCY. Oferty Kurier Pozna,l ski zd", 'S 337

Technik rlentyslycz;.y. pr:H'\1.i~c~- w opcra· tywie. szuka posady. Zgloszenia .\gpncja Kuriern Poznaliskiego Pleszew. n 4853()

Cholewkarz modelarz "Ha picf'\H;zo-rzeana. na wszellkie srace po,s'7.iu,kuje stałei posady. ferty O'·edowni-k. Po: }ljnail zd 8654

Wiejski młody. uczciwy robotnik poszu-kuje jakiejkolwiek pracy. Adres Orędownik. Poznań 7.d 8785 ---- .---

Bławatnik konfekcjoner. wladający dobrze po nipmiecku IJoszukuje posady od 1. 9. Oferty (1II·ier Poznański

zcig 7 i04 -

handlowiec. Kupiec

czterd7.iel>tka szuka po~a(ly zatlf~ne f'tan?wi~ko. -ohojetnip złoży kalt('jp hipoteki. Zgłosz~nia I< nrif'r Pozua,iski

zdg 8212

3000.-Samotny

kauf·ji łub udziele po-?,~-pzki za p06ade stała tllagazy-n iHa. woinf~O. inka.senta lub jnn~1. Przyjme tak;;" ,tróżostwo " .' Iii ~nam ~if' na ogrodnictwie. Oferty rio T(uriera Poznańskie-ilO zrl)? I:i 243

Kucharka

r1zieei starszych: - 16.15 Antoni albumu speakera. . ł16dz - 12,15 program !la dZj- • dzisk 'Vlkp. n 48551 D,,"ol"7.ak - kwnrte ~ fortepianowy Katowire -12.15 wiadomości bie- staj; 12,20 pare. mformacYJ; 13,55 Kolporterow D-Dur op. 23: 16.~ i ., \\" jednym żnce: 12.20 życie kulturalnc śllI- k"once~t PC'łurlDlOWY utwory dewocjonalii (zarobpk 10-20 zł łapciu - '" drugiL bucie" - fe· ska: 12.25 George, Rizet - płyty 1< r. LI!,zt,a: 15.00 kwa(lran~ dla dziennie) poszukuje Komitet Bu­lipton: 17.00 koncert kapeli łu ' lo- z Wal·nawy: 13.00 koncert Ży· pesytl1lstow: 15,15 o W~zyst!om po dowy Koścfoła. Zgloszenia: Za-wej «'elik'3 Dziprżanow~kipg,,: - czeli: 13,15 muzyka lpkka i tlI- troszku; 1155'42

20 ł~l1luzkł' ka .sal,ono'.vą wiercie Widok 9. zd 8 392 Kto z firmy Colombus Pozna1l,

18.15 oryginalne piosenki meksy, neczna - płyty; 14,05 ('h6r żoł- -:- plyty: , or 2! t~ w!ac omoscl' --- Wrocławska 15 • kn(\skie (nłyty)· - 190r all,łycja n:pr,ki z Lublii\ca pod dyr. Pi 0- gll,ldowe" 18!10 Plo~enkl francu- Pi' d zarobi~ R st rzelecka: 20.0~ muzyka tanecz- tra Żaka: 16,30 porad'llik dla 1"0- sku,,:18,4a wtarł0\l10SCI sportQwe.: . e~ą ze .. ~~ry . na w wyk. mnłej orkiestry P. R.: holnik6w: H.43 wiadomości Il'ieł- 19.1.5 plyty z War~.za~\'y: .,~0,5a moze kazdy k~o. w .. k?be d~naJo= kUPUJe ten sle Ole oszukUJe. 21.05 koncert wmfoniczny w wyk. dowp: lS,O~ .• Oll'rodnik ~llłSki": .. MarynaJ"k~ rł3\Y1Ilel I dZls - mych lub gdzl~kOI" le~a~h z ?!_ ci 23698 Ork:estry tl'-mfollicznej pod ciyr ... Sadźmy bylinv" _ lS.10 pro- pogadanka: 23,00 muzyka ta- przyklad w tO\\ ar.zy~h. • 13 P tn (t . . . t 1815 t' - . ne"zna bryka.ch etc. podejmie Się sprze- N t t ..,. t •. aumgar era .ran~mlsJa.z J!'.[.am na JU. ro: : z worczOSCI ~ . d,iży artykułu przynoszącego asze a u Y ra'Jloapara Y :-;nl.z!'U[gaJ_ 2~.45 ;pn,l POw<z('f!n!" F.,otra C~a'kn~\·R~!egO -. ~~łyty z wieika korzyść k<:msumel"!!ow}. 1l pa_t1:~\\ a . h.~\\ alsklch - POWtl'~<' Kr~ kowa. 18.4a "ladomoscl spor- Interesenci zechcą sle zg/OSlC PI- złotych Dl ieslE'cznie. mo\\ to~a . 2 .. or koncert rQzrywko.- tO\\ l'. . seulDie do EksPQzytur~ Orędow- k' wy orkiestry P. R. Kraków _ 12,15 kilka informa- nik a \V Pabianicach. Orlicz-Dre. POżyCZ 1

-"t k "4' • Cy.i: 12.25 arty~ci opel·y paryskiej Ponl'edzl'ałek, 23 sl·erpul·a. szera 5. n48547 Państwowe ore . .. SierpnIa. Śpiewa.ią _ płyty· 13,55 knncert .

6.15 audycja poranna: - 11.57 rozrywkowy - płyty: 15,05 kr~- 16.00 Kiinigswush. M. rozryw· Zdolna za 100 100

sygnal czasu: 12.03 dzicnnik po- kow.k i dziennik sportowy: 15.10 kowa. 16,10 Praga. Koncert po- retuszerka może sie zglooić. Fo-urJniowy: 12.15 skrzynka rolni- las jako fal)t·~·ka drzewa - od- pularny. " . toex!)ress Majewski. Poznań. ŚW m .,J:," .t. ,n;J.a C7.3 - inż. Waela Tarkowski: czy t: 15.2ó kwik dla (l~ieci - 17.00 R Parls. Koncert orkle· Marcin 6 (po~ada ~tala). -xauIOm(l{',Ia,tIH

12.25 koncert orkiestry detej [{o plyty: 15,4,' lokalne wiar1omo~ci strowy. 11,05 Sztokholm. M. lek- z.d 8 Gi5

I

P. W. \V Katowicach· 15,45 wia- I!ospodarcze (gielrla'· 18.00 ehwil- ka. _____ ....::."-~ ______ Sw. rio mości gospollarcz 16.00 za- k~ tanga - płyty: 18,10 ollczyta- 18.00 Hudapeszt M. cygańska. Bufetowa ga rlka geogra ficzna 8 urlyeja me programu: 18.15 z twórC'zości Lon~YII R K~nc~rt orkiest~y gosposia potrzebne. Restauracja. numer dla dzil'ci ~tarszycb - w oprac. Piotra Czajkowskiego - płyty; dętej. 1S.40 DrOltwlch. Szkocka I'worcowa Jarocin. n 48 443

Marcin

'Vład. Bartla i Stan. Litwininy- 18,45 10blne wiaclomości sporto- muzyka taneczna. , . 25 .nówny (z Poznanial· 16.20 na~ze WI': 2J1,00 muzyka taneczna (pły- l~.OO Monacbium •. Wesote me· Fryzjerka telefon 12-38. dg 23796·1 pieśni \V wyk. Heleny Zboiń· ty) . lodle tanecznI'. MedlOłau. 1\1. roz· . ' ___________ _ skiej-Ru~zkowskiei (sopran): - rywkowa. 19.40 LuksemburlI. Arie potrzebą8. Zgloszef\la z ~odamem 16.45 ziemia rodzinaa l\fieczysła· L6dź - 12.15 program na Ilzi- operowI'. ,~arunkow A,ndrzeJ Jamk. Od}': wa Karłowicza felieton (z ~iaj: .12,20 pnrę inform·acy.i: 12.25 20.00 Bratislawr Festival mu- ma 4. Chylonska 161. n 482/;) Wilna): 11.00 orkie~tra Filbar· O. Blzet - fragu1- zro ~uity .. Ar- zyk· kameralnej 2010 Lipsk

Radioaparaty bateryjnp. sieciowe

Telefunken monii Warszawskiej PQci dyr. JiJ· lez.ianka" - pl..-ty z ·Warszawy · .,C;rulik z Bagda·du·· ~pera kom:, Przyi~ę, ze fa Ozimilisldego: 17.45 z mi- 111.55 muzyk oopnlarna - płyt~ OorneliIlF.a. l~iinigswush. I{oncert'lod. zaraz 2 czeladmkow stolar- inne krofonem w balonie na IJwięzi za płytą; ".00 literatura nrzez orko kameralnej. poświęcony : sklc~ meblowych na dobrą ~racę nad Toruniem - sprawozr!aw(,3 mikrofon dIn wszl'stkich: .. Listv twórczo.ści J. S. Bacha. 20.25 formet"Owaną. Swarzedz. '''leLka Leo.Pold f'kwierczYliski iZ Toru· 110 matki" .JulilJ~za Slowackiego: L,!odyn _ Ił. KOl}cert Wagnerow. (Ryhac~ ~. zd 7 /47

Dedektory z głośnikiem

nia): 18.00 przegląd 8ktualno~ci llUIi o w~zptkim po tro,zku"; ski .. 20.40 R. Parl ~. Koncert symf. Inka ent finansowo.-go<porla.rczych: 18.10 lli.20 mllz~' k: salonowa - płyty; z Vlchy. S

Pożyczki Państwowe 100 za 100 tprminowe splaty .. l{ redy t"

- d!u&J­asygnaty program \la iutro: 18.15 7. 0perp- 15,42 ł6d7.lde wi8l1011l0,pj gipldo- 21,05 "'ieden. Festival salz. mag~zynier okregowy potrzcbny.

tpk MiI10rkcra i Oskar: . Straussa ,,·c: 18,On feli "ton <polcc7,nv: .. Pra- burski: Koncert Mozartowski. kaucla bankowa. \yy.nagrodz!!nle (plyty): 18.50 pogadanka aktual· wa straży ogniowej": lS.1n życic 21,15 Sztutgart. Koncel-l fort. penSja ?20.- prow.lzJa. Sol!dne Kolasa na: 19.00 .. Rp<Jsóh na kobiety" - utystrczne: 1S.15 płyty 7. Krako- c.mon RachILaninowa. Sztok. zgłoszema Orędowntk. Poznan Radiotechnik. Poznań św. Mar-.kecz Jerzcgo Ger7.nbka (z Po- wa: 18.45 \Viarlomo~ci sportowe; holm. M. taneczna 21,40 Hilver. zd 7 845 cin 45a. dg 23884-5 wania): 19.15 Berothcvrona Rrm· 23.00 muz'·'·" taneczna - płyty. sum I. M. organowa. M --.. -k fonia A·ciur Nr .. 7 QP. 92 (z ko· Wtorek, 24 sierpnia. 22.00 Sztokholm. Fonc .. rt ka., arszant a mpntarZf'm, (p łyty): 19.55 wiacio 'Varszawa lJ _ 1;',On koncert mera lny. Budapeszt. M. tanec~· potrzebna 40000 mieszkańców. mości sporlowe: 20.0~ .. Naci Ja· rozrywkowy _ ph ty: 14.00 parę na. 22,15 Droitwich. Koncert ra· Ofcrty OredOWllik. Poznań (iranem" - audych muzyc1;no- informacy;: 14,011 płyty: 15.00 re- dio-ork. ng 48 511/2 <łowna w opracowani!· muzyrz· port~ż z ż;<,C'ia: 15,15 koncf'Tt roz- 23,00 Wrocław. ~f. lC'kka i ta- Ś--------lym !'Itallisław3 Roy'a (11 Pozna' rywko,,'Y: 22,01 wiarlomoś('i sPor- neczna. Tuluza. Rozmaitości mu· lusarz I lin): 20.45 dziennik wie('zQrny: - towe: 22,O~ .. K.crl:- byłpm polit\'- zyczne. 23,15 Droitwich. M. ta· maszynowy. trzeźwy. dzielny, 20.5i; wia,lomogrj r<>lnicze: 21.0ii kiem" _ felil'ton _ 'VincentC'go nł"CZIIR. zdrowy do napraw maszyn, do mrłodi" filmowe i rewiowe w Rapackiego: 22.20 muzyka Ipkb 24.00 Frankfurt I Sztutgart. - poważnej fabryki w Poznaniu. wykonaniu tria saiolIowego P. _ płyty: 2';,lii muz~·kn tan('('zna Koncert. wiek 27-33 lat. Zglos7.enia pi-

,

R.: 2t.45 .. Dni powszerlnie pań- z dan('ingu .. Cafe-Club" semne z odpi~ami świadectw do. ,t\\"3 Kowalskich" o!lwipsl': 'Vtorek. 24 sierpnia. ..Par" pod .~33.40". 22.00 rccital fortepianowy Hen- Torun - 12,15 .. Uwagi przerl 16,00 Kl;nigswllsh. M. popuillr- P 29 488-33.40 ·yka M:ipl"O\\'~kiego (ze Lwowa): jesiennym sadzeniem drzew" - na. 16.05 \Vieden. ](oncert popu- • !

Dogodne warunki sl?laty. przy mI· mmalneJ wpła· dp .g.ot~~kowei, uillozllwlaJą -obecnie każciema nabycie wspa· nialych apara· tiJw

Prems i Telefunken Prosimy ieszcze ciziś. ~ciwiedzl~ naS2 salon ,1emonstracYJny.

22.30 pieśni wło~kie i pol,kie w oogadar,kll. roln. wygI. inż .. Tan larny. 16,tO Praga. Koncert kwar- Pomocnik. wykonaniu .JÓz('fa Korolkiewi- Fi,lIer: 111.00 orkiestry i "oliści - tctu salonowego. fryzjerslti może sie zgłosić. po- 12 A II) I O> L A \f O X cza: 22.50 ostatnip wiadomości. plyty: 15.1111 wesor muzyc7:ka - 17.00 Monachium. M. rozrYW-ISada stała. :lw7.e z onrlnlac.ią że-

Poniedziałek. 2a sierpuia. Warszawa n 13.00 Piotr

i C7.ujkowski - płyty: 14.00 parę nfor:nacyj ; progran' na jutro:

14.06 konC'ert rozrywkowy - pły· t)': lli,OO pogadank · aktualna; 15,10 :i:ycip kulturałnp stolil'Y: 15.15 koncprt solist6w· 22.00 wia­Ilorności ~portowe: 22,05 .. O pol­~kiego Hal..Jeta" - ~7.kie lite­racki Karola Trl.yk-owskicgo. Czyt.a .Jan Gładych: 22.20 muzy­ka lekka - płyty· 211,15 muzyka taneczna - płyty.

Toruń - 12.15 z Warszawy: 12,25 lTluzy!<a o,·kie trawa - pły· ty: 13,00 z operetek - płyty; 15.00 ~krzypce, śpiew i fortep~3n­nłyly: 15.40 wiaciomości z Pomo­I·za: 18,00 pogailanb aktualna: lS.10 r1awna muzyl, fran;pol, a - plyty: 1~,40 prQgram na Jutro; 18.45 wiallQmości spo,·towe z Po­morza; ?3,OO talice i piosenki -plyty.

płyty: 15.40 wiaciomości z Pomo- kowa. 17.3'1 Budapeszt. M. cyguli- lazkową. KarQlak. Września. Poznań . Ratajczaka 14. Telefon rzlł.: 18.10 . krzynka techniczna; ska. Poznańska 16, zd 8 024 32-1~. n 48226 18.20 na tematy orientlllne - pły- 18.00 Wrocław. 'Vesoła au(ly- -====~:..:..-----==-:::...::.::=-=::...:;::,-----------ty: 18,40 program na jutro: 18.45 cja. HilverSUID I. 1\1. taneczna. Humor zaO'Panl·czny wiallomości sportowe: 19,15 pły' 18,2;; Londyn. Koncert. A-ty z Warszawy: 23.0:1 tańczymy 19.0Ei "'ieden. Festival Ralzbur-- płyty. ski: .. Kawaler srebrnej Róży" op.

Lw6w _ ·13.u5 koncert rozryw- Ry~zarda Straussa 19,00 Frank­kowy ·z płyt: 14.55 gielda lwow- fiut. '''esoła podró : muzyczna.

19,55 Hilversum l, Koncert z Rka: 15.00 G. Puccini: op ... :Ma- udziałem H. Taubera. rlame Bntterfly" - 3 akt - pły' 2000 K ) O ty; 15.40 lwowski, wiadomości ' open laga. utwory rie-bieżące: 18,10 wiolonczela i orga- ga. 20.15 Droitwicb. Koncert sym ny - płyty' 18 20· ~ •. lUty It·t _ f01} icZ I!Y Qu.eC'nshallu. 20.10 Lipsk

• II • r ' •• 1vJ.II , ' • e 'Vlc('zor tallca. ~a~kte - no" "1.8 A.ryr!rzPJ3 R~ h- 21.00 lhym •.. L .. rlonne curiose" ,ktego pt: .,Plorok •. ~8.40 p~o: op. Wołf-Ferrariego. Berlin. Kon. gra}ll na Jutro: 1R.40 wlnciomOOCl t ~WII .. B r' k· . ~PQ."t20!?0'PO: 1~9.1ó pł~ty z Warsza- li:ukscla

t i.:mKo;~~ert s~~f.s IlJ: wy. ", .oncert zyczeli. Jonia. Koncert symf. Iw progr.

Katowiee - 12,15 wiadomości Mozart i 'Veber). bieżące: 12,20 życie kulturalne 22,00 Sztokholm. Koncert roz­~łą,ka: 1a,Oll koncert życzeń; rywkowy. 22.20 Droitwich. M. 13,lii r~wia - płyty: 15,30 sioRtry lekka. Monachium. Koncert po­Burski .. i TacletL~z Olsza - ply- pularny. 22,30 Hamburg. :1\[. ta­ty: 15,43 wiadomości giełdowe: npC'znn. lS,10 program na jutro; lS.15 23,00 Droitwicb. M. taneczna. W k . k· dzi frag,nent z powieści Jana WiktQ- 23,10 Kopenbaga. M. taneczna. amery ans lm są e. ra "Wierzby nail Sekwaną": 23.30 Budneszt. M. cygańska. ;.... Mv ława prz)"sięgłych orzekamy jednoglośnie. te 18.30 fortepian płyty: 18,45 24,00 Sztntgart i Fr~ukłnrt. 7 skazać należy ad wOlkata za zł" obronę. (M) wia·t"mości sportowe: 19,15 plyty Koncert symf. z udZiałem solt- .. z Warszawy. stów. (Saturday Evening Post. Filadelfia).

~amor!zielnn z d.')hrego domu do " . hpzllzll'tn('~o p3n,twa szuka pO-I Lw6w -12.15 płyty: 12,25 .. Mu·

sady. Oferty Kuri.' r Poznański zyka Północy" - płyty: 13,55 zdg 8306 muzyka operetkow' .~ płyt; 14,55

o ~ los ze n I a l-łamu\\< y m:Jiml'tr lub je~o mie-jsce ko.,-ztuje-: w Lwycza.jnych na stronie 6-łamowej 15 IO'Q6zy, na &tronie redakcyj ne-j t4-łam<>wej) al przv końcu cz~śc re-rlalkcyjnej 30 ~roszy. b) na stronie- czwartej 50 groszy. c) na 8tronte dru~iej 60 groszy. d) na Btronie wiadomości lQkabnycb 1.- zł. Oro-bne wł~zenj8

na w\"te] j{l'J słów. w tym 5 naełówkowycb) słowo najlłówk()we drukl~m tłuBtym, 15 ĄTOMY, każde dalsze słowo 10 groszY. ~łcszenilł wi~.ksze wśród dro-bnvcb poczvna;e,c ad Ot'-tatnie' ~!tony, t·łalllowv milimetr 30 Q"l'OSozy. 02'toszenia Skomplikowane, z t;aStrze'teniem mie;8ea ~ od POSZcz~óllllello wy1padku 20~ L!adw}'"tkl. Oe-ł06Zl'nia do bletl\c~o \\ ydaniq przv'mu;emy do !rodzlnv 10.30. a do wydań niedzielnych j św-:ątpcznycb do godr!iny g,MI rano. ~łosu.nta z pou WielkoDol~kl D"Zyjmuie-mv do wydań biet.acycb 1" !!'()r:!z 10 do wydAń nletfzielnvcb 1 ~wll\.tecznycb dnl·a ooprzednlejlo d() ~"Z. S. Za błędy d ru·kIlrskie-. które nie nleksztalcllją tr~ol QilłOAZenla. ILdministrllcjIL nie odoowilld8

()!!'ł"~7eni ,. pF7v;muipmv tvl'kn . 1.11 'l{)łl'1ta Irntówka " Irórv J{nnł.(\ "I. PKO. nr ?M H~

tttttt. .ł ••• ł ••••• ,

N A P I S A ł.: W I T O C D Z A Ś W I E t; - Część II. 54)

Streszczenie powieścl Akcja drugiej części "Serca nn. roz­

drożach" dziej e się w Hosji w okre­sie rewolucji bolszewickiej. Ciemne siły podziemne wychodzą nazewnątrz i demagogia połączona z terrorem do­chodzą do wladzy. Rosja jest w tym czasie na wulkanie, który lada dzień wybuchnie krwawą lawą , i skąpie kraj w czerwieni krwi.

\V tych warunkach oglądamy na­szych bohaterów: Nataszę, księżnicz­kę Tanię, kapitana Rybkowa, Piotra Bultowa, pulko\vnika Wooda, Kona, Rubina i pokaźne grono nowych lu­dzi. Walczą oni po obu frontach: bia­łym i czerwonym.

Podczas tej walki - rodzi aię mi­łość Nataszy do Rybkowa, który rzu­cony gdzieś losem, nie mote jej od­szukać. Piotr dążący do euzęśda Nataszy, odszukuje Rybkowa mimo, iż serce mu się krwawi i daje mu adres Nataszy. Wychodza,c od Ryb­kowa, by wrócić do Petersburga, do­ata;je się niespodzianie w ręce bolsze­wików.

W międzyczasie na widowni uka­ruje się pułkownik Wood pod zmie­'nionym nazwisKiem lorda Highway'a i dzięki Natll>szy przyja:tniącej aię z księżniczka, Tanią, komunikuje się z ta, ostatnia, i nawiązuje zerwaną przez CZ3JB znajomość. Celem jego działania jest wywiezienie Tani i jej matki księżnej Bałykiny z wrza,cego coraz bardziej piekła bolszewickiego, a równocześnie uratowanie pysznych klejnotów księżniczki Tani, jakie 0-trzymała w spadku po swej ciotce Iksięmej Szczerbatowskiej. W wyni­ku jego namów księtna BalY'kina po­stanawia opuścić R(}sję; nie ustwlono j&sZC%e terminu wyjazdu.

Piotr, ocknąwszy się "tV tanó~e ~ uwożą go bolszewicy, przysłu­chuje się rozmowie swych siepaczy.

- Nie 'Wiem, czy będzie dziś Ru" bin T "--' za.pyta.ł bas.

'-" Nie "Niem.. '- Ucill,ł MOfer.

nym korytarzem i znowu skręciwsl'.Y - tym razem dla odmiany w prawo -opuścili się na kilkanaście stopni w głąb gmachu. Kroki ich dzwoniły głu­cho, złowieszczo.

Piotrowi ciarki przeszły mimo woli po grzbiecie.

Wreszcie przystanęli. Towarzysz ?iotra chwilę coś majstrował przy drzwiach otwieraj!),c jakls zamek, wreszcie sz.arpnę.ł drzwi a:!; jękły i z~rzytnęły wrzeci;;tdze. Piotr, pChnięty naprzód, potoczył się aż pod ścianę i omal nie upadł. Czyjeś mocne ręce przytrzymały go. Za .chwilę te same ręce przeprowadziły skrupulatną rewi­zję za bronią. i odebrały mu bagnet, a następnie rozcięły sznury, krępujące dotą.d ręce Piotra. Następnie bolszewik wyszedł zamykajl;lc za sobą Skrupulat­nie drzwi na kłódkę.

Piotr rozprostował kości i odetchnął głęboko. Krew powoli dopływała. mu do obolałych rąk, w których odcr;uwał delikatne swędzenie. Zdjąwszy op·askę z oczu odrzucił ją w kąt i rozglądają,c się wokół rozcierał sobie ręce chcąc , przyśpieszyć w zdrętwiałych człon­kach obieg krwi.

Oswoiwszy się po trosze z ciemno­ściami doj~'z,ał, że znajdUje SIę w ma­leńkiej celi bez okna. Ściany, jak się o tym przekonał dotykaj!),c Ich, były wilgotne i praWdopodobnIe grube. Drzwi były zbite z mocnych, gruby,ch bierwion dębowych i ani drgnęły -pod naporem jego ciała. Cela była niska, tak, że Piotr niemal sięgał głOWą pu­łapu.

- Pocóżem taki wysoki urósł! -l>róbował wprow~dzić się ze smętnego nastroju w leposzy humop - tylko kło­pot będą. mieli ze mnę. bolszewiCY, żeby znaleźć dość wysokie drzewo na po­wieszenie mnie ...

Ten dowcip wiSIelczy zamiast ode-Więcej nie odzywali si., 'do konea gnać czarne myśli, dopiero zaczął zbie­

drogi. Piotr szukał w pamięci postaci rać ich chmury nad jego głową. Coraz noszących nazwiska Kaganowicz& i to bardziej ponure, jedna 0<1 drugiej Rubin8.t ale nie mógł sobie nikogo ta- beznadziejniojsza.. smutniejsza, roz­kiego przypomnieć. Nie mał tych lu- paczna. dzi. Ręce mocno skrępowane bolały ' _ Co będzie zNatasz!),? - razmy· go coraz bardziej. ślał. _ Rybkow przyjedzie dopiero. w

- Jak długo będ~ mnIe tak wł6czyli niedzielę ... A może i jego wzięli Jak i po coT - pytał się w myśli. mnie?! Boże! A cóż rodzice starzy beze

Czuł, że samochód kluczy rozmaiŁy- mnie zrobia? Jak sobie dadzą. radę? mi ulicami i uliczkami, by na wszel- Nie mógł znaleźć odpowiedzi na te ki wypadek zdezorientować więźnia, dręczące go pytania. Równocześnie uniemożliwić mu rozpoznanie miejsca., rozmyślał o sobie. , w którym się znalazł, a równocześnie _ Czego oni ode mnie chcą. l co ze wykluczyć pościg. mną zrobią? Zdaje im ~ię, że .les~m .u

- Głupi"" ' ostromość. I tak mnie nas grubsz!), ' ryb~? ObIecuJ!), SobIe, ze chyba zakatrupią! - myślał smętnie. im będę śpiewał, co wiem? Nnooo -:

Nie -wątpił w to ani na chwilę, że wzdrygnął się. - Pewnie mają ' om stał się łupem bolszewickiej czerez\1iy-' sposobiki, abY pociągn!),ć czlowieR,a ża czajki, działającej już na terenie Ro- język, maJa... Nie darmo to ~olsze­sji, terroryzującej już rozmaitych lu- wicv.. . Ej, Pietrku, coś mI SIę ta~ dzi i bezwzględnie, krwawo załatwia- zdaje, że źle jest z tob!)" źle... We~ ję.cej swe porachunki. Przyszły mu na no się dobrze w garść i uwa:!;aj, czy C.I myśl słowa Gromowa: się nie uda wykaraskać z teJ opresjI,

- Uprzą.tnęli już kilku naszych lu- bo inaczej przestaniesz cieszy~ się Bo-'ctzi... Iwana mego poprzednika też... żym słoneczkiem i życiem ...

- Teraz już na. mnie kolej. Wia- Raz jeszcze uważnie obszedł celę domo: po starszemu na gałąź - pró- dokola, ' ale niczego szczególniejsz~go bował dowcipkować w myśli, a jedno- nie mógł w ge~tvm mroku Mu\Vazyć, cześnie czujnym uchem łowił warkot ani wymacać. Zdcterminowanv, zac7i1}.ł motoru i starał się notować w pamię- walić pięściami w drzwi. Osad7.one ci kierunki jazdy, choć z.a,mierzenie to mocno na grubych zawiasacll, sl~by - wiedział o tym z góry, - skazane dawały jeA"o pięŚCiom odzew. MImo było na niepowodzenie. Pojęcia nie to 7. wściekłości!), atakował le, bom-miał, ile czasu upłynęło już od chwili barduję.c rękoma i noga.mi; '.

a głośno rzucił: - Zróbcie mI tu świa- dając mu spokoju. Mimo to zdawał się tło, bo szczury zaczynają. mnie gryźć .. : być zupełnie opanowany. Szedł spo­

- Szczury? - zdziwił się głupko- kojnym, równym krokiem nie zdradza­wato bołszewilt. - Może byC światło) jąc żadnym ruchem strachu i SP"\" nie zakazano tego. . . rzawszy spod oka na bolszewika od·

Pomajstrował coś na korytarzu i za parł powoli: chwilę u szczytu celi zapaliła się mała - A pewno, że jest wielki i czuwa elektryczna lampka. Piotr próbował nad matuszkę. Rosją.! nawiąza~ rozmowę: , Wysoki bolszewik, idący obok Pio-

- Czego ode mnie chcecIe? Co to tra na czele konwoju, roześmiał się wszystko ma znaczyć? Dlaczegościl:l szyderczo, a pozostali dwaj zawtóro-mnie uprowadzili? - wali mu hałaśliwie.

Tamci spojrzeli po sobie. IJas m,ruk- - Czuwa, mówisz, czuwa? No to nął gro'źnie: zdrowo! Obyś i ty był taki zdrów! He,

- Milczeć! Dowiesz sIę w~zyst- he, he, he ... kiego. Znowu śmiali się hałaśliwie i głu-

- A ktb mi to powie? pio, a Piotr postępują.c wolno z nimi - Towarzysz Kaganowicz - bąk- próbował rozwiązać tę zagadkę: je.

nął znowu bas - zreszta sIedź cicho, den z bolszewików znał ich hasło, ale bo ci kości polamię! tamci dwaj niczego nie rozumieli.

I zatrzasnał drzwi. Więc: zdrada czy porozumienie? Mijały chwile, minuty, godziny .. , Bolszewik wysol{i ułatwił mu raz· Piotr stał bezradny pod wilgotną wiązanie tej tajemnicy. W chwili, gdy

ścianą i usiłował opanowaC wSciekłość wstępowali powoli na schody, szep­i rozpacz, jakie go ogarni.ały. Paznok- tem rzucił mu w ucho: cie wpijał w zaciśnięte pięśCI, zęby za- - Bywaj, druhu! Spokojnie! Je-ciskał i klął w myśli swoJą głupotę steśmy przy tobie! tak okropnie, że gdyby głośno w czy- A głośno rzucił groźnie: . jejś obecności wyzwolił te słowa, uszy - Uważaj jak leziesz! Niby to by od nich puchły. Nie wtedział, jak zgrabny chłopak, a łazi jak krowa! dawno tu był: pół godziny, godzinę, Odpowiedział mu rechot towarzy. pięć godzin ... Stracił zupełnte rachu- szy. Piotrowi na jego szept z,akołysa. bę czasu. Czas odszedł, a pozostały la się ziemia pod nogami, ale równo· tylko: mrok i ciemność. cześnie przyszło głośne, wyraźne o··

Nagle usłyszał na korytarzu kroki strzeżenie, żeby chodzić spokojnia kilku ludzi. Szybko podsuną! się pod i niczego nie okazywać po sobie. Wy­drzwi i czekał. Kroki szły w Jego stro- prostował się więc, dumnie podniósł nę. Serce mu zabiło nadziej!).. Istotnie. do góry głowę, jakby podrażnionv ich Nie myliło go przeczucie. TaJemnicza głupimi dowcipami chciał im okazać grupa idących stanęła P9d drzwiami swą wyższość i szedł wolno, nastawia­jego celi i ktoś z niej zaczą.I przy nich jąc równocześnie czujnie uszu. manipulować. Nagle światlo zalało Długo nie czekał. Gdy skręcili w -celę, m~mo, że drzwi wcią.ż jeszcze były długi kOrytarz na piętrze, usłyszał zamklllę~e. '.. znowu szept, giną.cy w śmiechach bol~

<?śleplOny zamknął oczy l po chWIlI szewików. dopIero, clą.gle mr'..1gają.c, próbował _ Niczego nie mów! Odwlekaj przyzwyczaić wzrok do śwIatła. \V I

. . l' tł' sprawQ. międzyczasIe ?r.zwl. ce l o war'y ,SIę Równocześnie dryblas grubijańsko i wes~ło do nlel kIlku rObotlllk.ow, pchnął go w łopatki i zakomenderował uzbroJon}~ch w rewólwert, karabmy, chropawo: bagnety l ręczne ~anaty, zaw~eszone _ Na lewo na lewo! Gdzieś podział u pasa. Jeden z lllch, prawdZIWy 01- śl .? ' b~zym, . choć szczupły, podszedł do e~~owu odpowiedział mu rechot PlOtr~ l popchnął [{O z.lekka w.stron.ę śmiechu przez który sączyły się zbaw. drZWI. Zdawało SIę PIOtrowI, ze do.1- k 'l d . '. . k - cze rop e na ZIeI. rzał, J~k tamten mruga. u n1emu. po- _ Choćby nie wiem co, jutro bę-~ozumlewawc~o. Z~UmI?ny sp~Jrzał dziesz wolny. Masz dowód. Spokojnie, Jeszcze raz nIe dowlerza.1ą.c, ale IstOt- b '! nie: bolszewi}c najwyraźnIeJ mrugał ywa]. " . do Piotra dając mu tym jakte§ znaki, Bols7.ewil~ p.~trącają.c go brutalple a równocześnie łagodnie wypychał go wsuną.ł mu Jakls mały metalowy pler· z celi. ścień w rę~ę. Korzy.s}ając. z n.0\yego

_ Dokąd? - żachn!),l SIę Piotr. zakrętu PIOtr POdlllosł plerśclen do _ Zobaczysz - odparł sentencjo- oczu.i zobaczy~ wyryte w środku

nalnie bolszewile - A zresztą., czego sk~z~'zo~vane mlecze. C?detchnął z .ra. ty sil;! boisz? Tyś chrześcijanin, czlo- do.sc!!! l czym prędzej ~sunął Plęr:· wiek wierząc~r, a przecież wy mówicie: śC1en na palec. BolszewIk brł. ~W?,~, Bóg jest wielki. " he, he, he... członek władzy "Klubu MSClCleh ,.

piotr drgnaJ, T):lko skąd ~ię. t~ wziął? I ~o ~obi. ~ Co on powiedział? WIlczym glllezdzle? W. tej JamIe. Bóg jest wielki? Między bolszewikami?! Co to ma znaczyć? Przypadek czy Nie mógł znaleźć na te pytania od·

istotnie- wtajemnicz.J)ny? A może boI· powiedzi, zwł.aszcza, że wprowadzono szewicy odkryli hasło "l{]ubu Mści- go brutalnie popychając do dużej, ja. cieli" i kpia sobie teraz z nIego? Co sno oświetlonej sali, w środku której Jednak miało znaczyć to porozumie- stał wielki stół, nakryty czerwonym ~vawcze mruganie? suknem, a na nim karafka z wodą.

Myśli kotłowały mu się w głowie i trupia czaszka. Nic więcej. Za sto-­jak idębowisko jadowitYCh ~rriij, nie łem nie było nikogo.

Korn. Kaganowi cz na widowni porwania go: kilkanaście minut, czy Po chwili ushTsz..'tł :r.blizajl).('e SIę 7-parę godzin. głębi korytarza ' kroki. Przyloży~s:-y Powoli rozejrzał się badaWCZym" czucia ukryte były za doskonałą.

'Vreszcie samochód stanę.ł. ucho do drzwi, nasłuchiwał pllme, szperają.cym spojrzeniem w OliÓł sali martwotą. 'Vłaściciel basu zaopiekował się I{roki killnt osób zbliżały się do jego i na chwilę zawiesił wzrok na swych \V tejże chwili od korytarza zacz~ł

Piotrem podtykają.c mu znowu rewol- celi. Zgrzytn~l klucz, PT7:ekręcony.w eskorterach. 7.bliżać się nie!':pokojny gwar. Piotr. wer pod żebro. kłódce, 7.askrzypialy zawiasv i fala Ja- Dwa.! z nich byli pospolH:yml typa- spojrza.ł czujnie ku drzwiom. Na cza-­

_ Piśnij tylko, a. już po tobie! Jaz- ~::nego światła uderzyła w Piotra, aż mi, rzezimieszkami z gatunku tych, le grupy bolszewików, przeważnie żyd. 'da naprzód! Ostrożnie! oślrpł. Mrugajf.jc oczyma stal w kt61'ych niebezpiecznie jęst spotkać w ków, wRzedł do sali maleńki, czarny

Pomógł mu wyjść z samochodu u- drzwiath i czekał. ciemnej uliczce samemu, bez cegły w Żyd, z niedużą brodą, czarno ubrany. 8Zczelniwszy przedtem opaskę na o· Tamci też llic nie mówilf. Widać ręce.. '!'rzeci dobry duc,h z I{!u~u \Vszedł ostrym, drobnym kroczkiem czach Piotra i wprowadził go gdzieś. przyglądali się mu. WreszcIe osw?iw-. MściCIelI - .był nad POdZIW wy~a.nJę- z jedną. ręką założoną do tyłu, a dru. Piotr poznał, że to brama po głuchym szv się jakoś ze ś:viatlem, Płotr do~rzaI ty. 'prawdZIWY olbrzym, tyle, ze s.u- gą zasuniętą za -pazuchą; głowę miał odgłosie kroków. , cztery osoby, stoJRce przed sobą· Zad- chy l szczuply, prz.ez co w~glę.dal llle- pochyloną na piersi, a wzrok utk~viony

Przeszedłszy kilkanaście metrów nej z ni.ch nie znał. co tyczkowato. PIOtr rZUCIł okiem na w ziemię. Idą.c lekko pochylony do skręcili w lewo i zaczęli SCll0dzlć po , - Czego ha:Ia ujesz? - warknę.l, jego tw~rz. Była,~ taj chwili ldeal- -prZOdu, nie patrzył na nikogo. stopniach w dół. Zszedłszy w głą.b najroślejszy z nich basem. nie , obOJętna, drewlllana, nawet tępa . 'domu na poziom skleI)u znowu posu- '- :.\ha: to mój "przyjaciel t. sltmo- POdóbnie,. ja.k tw~ze .i?go dwu t~,~~a~ (Ciąg dalszy nast:;tpi) wali się naprzód chłodnym, wilgot- chodu - -pomyślał Piotr mac1nnalnie, rzyszy, me wyrazała l1lczego. l\Iysh l

•

Proł i Gerwazy w Afryce

Na tej ładnej fotografii Widzim, co Hernes potrafi: Darmo lawiruje nosem --" I on 6i~ pogodzi 'Z l()8em ....

1 akaś sknynia = same cuda ... A nut się ja, rozbić uda! I

• , Pa.n Prot8lZY bez gadania Biene się do otwierania.

-I ~ł na flkuiek brewerif ,I

_ 'Zginął w drodze do LiberiL Prot przYmierza głów p<Akryeie, l ~ygląd.a należycie.

Bez wa,tpienia, z małpiej branty Najciekawsze sa, szympansy; Co człek tYi1ko wykonuje, Zaraz małpa naśladuje.

Po tarapataeh nie wielu, Pan Gerwazy sia'ił u celu, Zgubił swoich towarzyszy I z fatygi ledwie dyszy,

Był w niej opierunek wszelki, I konserwy, i butelki! Prot pełen zdobywczej dumy, Ogląda przeróżne rumy,

Protazy nie ogolony, Przymierza różne fasony I w swoistym swym rozumie, Rozumuje tak - jak umie.

Ubrał się talk jak generał. Który w l06ie ludów 6IZpera "'"' :';0 wie o tym bardzo dobrze, Że galantem być -' jest mądrze!

Obrońca ojczyzny Pan Teofil Wcinaj jest człowiekiem

współczesnym, karmiącym się dobrą stra­wą minionej przeszłości. 1est bez preten­sji, bez pracy a nawet bez tytułów i przy­należności partyjnej.

Słowem, człowiek od nikogo, prócz to­ny, niezależny. Niezależny nawet od pra­,ey, albowiem jej nie ma od chwili wybu­:chu kryzysu światowego.

Prosto powiedziawszy, jest bezrobotny z zawodu, czyli - jak sam się zwięźle określa - nadetatowy służbowy Rzeczy­pospolitej. Z tego określenia odrazu po­znajemy, te mamy do czynienia z człowie­kiem, który kiedyś coś zrobił do dobrej sprawy i obecnie ka:tdej chwili gotów jest oddać swoje ciało i duszę na jej usłu­gi...

... Tymczasem zaś pan Teofil poslr.edł na bombkę piwa, przetrącana" noga" wie­przową. Najadlszy si~ i wypiwszy: mno-

gil, ilość chłodnego piwa, wynorny pIWosz skierował swoje kroki około północy ku domowi,

1akkolwiek od nikogo nieza.letny, pan Teofil stał się ofiara" nadmiernie spożyte­go płynu ochładzającego.

Trzeba powiedzieć prawdę: pan Teofil zachował się nieprzyzwoicie na ulicy W·spólnej. Po prostu nie jak człowiek.

Zjawił się str6:t bezpieczeństwa. - Co tu? Czy pan nie wie, że lampa

jest wyłącznie do oświetlania ulicy? -zagroził policjant.

- Wiem, - Nazwisko pańskie f ..- Teofil Wcinaj, obrońca ojczyzny

przedstawił się pan Teofil jednym tchem, wymieniajs"c określenie ,,.obrońca ojozy­zny" z podziwu godną naturalności!\.

_ Zapll!-ci pan 2 zł grzywny.

Struś = co nie ;est żadną bajką, - Musi znieść czrusami jajko! Prot stróżuje nad strusicą, By się wzmocnić jajecznicą.

Cmokna,ł raz i cmoknął drugi, A następnie wziął haust długi, Po czym zagryzł serwelatką, By utrwalić rzecz tak rzadka,.

Pełen własnej adoracji, Jakby wielki mąt ,,sanacji" Przywdział na się strój galowy -Ekskluzywny - "narodowy",

Tak na morzu, jak na lądzie ~ Rzecz polega na wyglądzie Można być całkiem idiota, Byle forsa szła z tępota,.

...... Nie dwa, nie trzy, nie pięć, nie dzie­l!ięć, nie sto, ale tysia"c złotych w dyspo­zycji jestem zapłacić - zawołał z przeko-naniem pan Teofil. .

- ObroIlca ojczyzny jestem iskorno ojczyzna za pomocą. władzy o pomoc się odezwie, faktycznie nie odmawiam , i od-

1edno wielkie strUSIe jaje Protazemu sił dodaje. Patrzy pokrzepion i syty, Na jakiś okręt rozbity,"

Bystro pa.trzy na wybrzeta, I aż mu się wzrok rozszerza . Wszędzie ",krzynie rozrzucone -' .' Oczywiście, nap&l:nione.

Małpy patrZĄ z wy.sokości. Aż pękają ze zazdrości, Bo rzadko się biednym zdarza = Obserwować dygnitarza.

Zobaczycie, czyja rada? Prot - czy małpia defilada T Nie chcę łatwo końezyć strofy, CzyniĆ małpom katastrofy,

mówić nie śmiem. To rzekłszy, pan Wcinaj zapłacił "od­

ręcznie" 2 złote. A kiedy policjant się oddalił, pan Te­

ofil w dalszym ciągu zachowywał się jak nie człowiek .. ,

HUMOR TRUDNE POCZĄTKI W Kielcach

Ćwicząc się w lataniu szybowcowym, Mieszkańcy Kielc słyne, z zarozumia-młody adept tej sztuki spadł na ogród łości. Oto mały przykładzik. warzywny opodal Rakowca pod Warsza- Pewien literat wybrał się z Warszawy wą i narobił szlwdy ogrodnikowi. do Kielc. Wsiadł do doróżki konnej i po-

- Na ile pan ocenia straty? - spytał, lecił woźić się po mieście. sięgając po portfel. - Pan dobrodziej z Warszawy? - py-

- Ano, będzie z pięć złotych - oznaj- ta doróżkarz. mil ogrodnik. - Tak, a bo co?

- Proszę, oto dwadzieścia złotych - - Z pana musi być niczły spl'ycian.. rzekł pilot - reszty nie chcę. Będę przy- - Niby dlaczego? najmniej mógł sobie pozwolić na SpAda-l - Bo od razu pan wybrałeś najlepsze-nie gratis do pańskiego ogrodu. go w Kielcach doróżkarza,