Wynikowy plan nauczania - PWN Wydawnictwo...

50
1 Wynikowy plan nauczania Klasa 2 Sabina Korpysz

Transcript of Wynikowy plan nauczania - PWN Wydawnictwo...

1

Wynikowy plan nauczania Klasa 2

Sabina Korpysz

2

Redaktor Łukasz Klimek Redaktor techniczny Maryla Broda Copyright © by Wydawnictwo Szkolne PWN Sp. z o.o. Warszawa 2010 ISBN: 978-83-262-0818-8

3

Wstęp Plan wynikowy do podręcznika Po polsku dla kasy II gimnazjum został rozpisany na 150 jednostek lekcyjnych. Liczba ta wynika z podziału na trzy lata 450 godzin przewidzianych przez MEN na naukę języka polskiego w gimnazjum. Dla nauczycieli uczących na poziomie II klasy jest propozycją – daje możliwość wyboru tematów, pominięcia niektórych w sytuacji, gdy nauczyciel ma do dyspozycji mniej niż 150 godzin.

W rozplanowanych 150 godzinach, oprócz propozycji lekcji wg podręcznika Po polsku, zawierają się również:

lekcje powtórzeniowe po omówieniu każdego rozdziału podręcznika, dwugodzinne sprawdziany po każdym rozdziale, lekcje przeznaczone na omówienie sprawdzianów, lekcje na analizę pięciu pozycji książkowych w całości (liczba ta jest zgodna z

podstawą programową); na te lekcje w palnie zaproponowano książki, które sugerują autorzy podręcznika Po polsku (na każdą lekturę zostały przeznaczone cztery godziny).

Propozycje lektur: 1. Jerome Dawid Salinger Buszujący w zbożu 2. Adam Mickiewicz Dziady. Część II 3. William Szekspir Romeo i Julia 4. Aleksander Fredro Zemsta 5. A. Christie Morderstwo w Orient Expressie

Wymagania edukacyjne zostały opatrzone propozycjami ocen (cyfry w nawiasach)

przewidywanych za realizację poszczególnych wymagań przez uczniów.

 

Wymagania edukacyjne Zagadnienia Liczba godzin

Podręcznik Po polsku

Dodatkowe materiały

Treści nauczania (wg podstawy programowej)

Pojęcia

podstawowe Uczeń:

ponadpodstawowe Uczeń:

Jak będziemy pracować na lekcjach języka polskiego w klasie II gimnazjum?

1 Po polsku – podręcznik i zeszyt ćwiczeń

program nauczania, słowniki językowe, lista lektur dla klasy II

I.1.1) I.2.1) I.2.3)

zna układ podręcznika i zeszytu ćwiczeń (2)

wie, z jakich pomocy może korzystać w czasie nauki języka polskiego (2)

zna wymagania edukacyjne na poszczególne oceny oraz listę lektur do klasy II (3)

interesuje się dodatkowymi źródłami, które mogą być pomocne do nauki języka polskiego w klasie II gimnazjum (4)

jest zainteresowany innymi, dodatkowymi książkami oprócz tytułów podanych na liście lektur (5)

ZMIENIAJMY ŚWIAT – 17 godz. + 4 godz. analizy lektury

I my możemy zmienić świat!

1 Zmieniajmy świat – oś czasu, s. 10–11.

encyklopedia, internet

I.1.1) I.2.1) I.2.2) III.1.1) III.1.2) III.1.5) III.1.8) III.2.3) III.2.11)

biografia bunt przeżycie

pokoleniowe

zabiera głos w dyskusji (2)

charakteryzuje sylwetki przedstawionych na osi czasu osób (3)

omawia wpływ jaki miały i mają przedstawione na osi czasu osoby na historię współczesną (3)

wymienia zasady prowadzenia

wymienia inne osoby, które dokonały ważnych zmian w świecie (4)

wskazuje, jaki może mieć wpływ na zmiany w świecie (4)

dokonuje autorefleksji – czy mógłby zostać kimś sławnym? (4)

dokonuje refleksji na temat dziedzin, w

5

dyskusji (3) których mógłby dokonać znaczących zmian w świecie (5)

wymienia najważniejsze fakty z życia niektórych sławnych osób niewymienionych na osi czasu (5)

poprzez umiejętne stawianie pytań dba o udział innych w dyskusji (6)

Nasz dziwny świat...

1 Cz. Niemen, Dziwny jest ten świat, s.12.

Nagranie utworu Cz. Niemena Dziwny jest ten świat

I.1.1) II.1.1) II.1.2) II.2.4) II.2.6) II.2.11) II.3.1) II.3.2) II.4.2) III.1.5)

protest song kult kultowy

analizuje utwór Niemena (2) oraz jego przesłanie (3)

wyjaśnia pojęcia

protest song, kult, kultowy (3)

interpretuje utwór Niemena (4)

dostrzega ponadczasowość utworu (4)

rozumie wymowę plakatu z filmu The Wall (4) wyjaśnia, dlaczego

utwór stał się kultowy dla młodzieży z lat 60. (5)

omawia wpływ muzycznego wykonania utworu na siłę wyrazu tekstu (5)

Bunt nastolatków 1 J.D. Salinger, Buszujący w zbożu (fragment powieści), s. 14.

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.2) II.2.3)

związek frazeologiczny

interpretuje postępowanie bohatera jako bunt (2) i uzasadnia swoje zdanie (3)

wyjaśnia motywacje

rozpoznaje potoczne związki frazeologiczne (4) określa funkcję

związków frazeologicznych w

6

II.2.8) II.4.2) II.4.3) III.2.4)

postępowania głównego bohatera (3)

określa stosunki panujące w rodzinie Holdena (3)

wyszukuje w tekście związki frazeologiczne (3)

wypowiedziach bohatera (4)

Analiza lektury – J. D. Salinger Buszujący w zbożu

4

Odmieńcy są wśród nas

1 Mądrość miejsca osobnego (fragm. wywiadu z R. Sulimą), s. 18.

I.1.1) I.1.2) I.1.10) II.2.5) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.5)

paronimy

bierze udział w dyskusji na temat współczesnych odmieńców (2)

wyjaśnia pojęcie paronim (3)

podaje przykłady paronimów (3)

wie, kogo nazywa się odmieńcem i dlaczego (3)

formułuje argumenty potwierdzające swoje zdanie (3)

objaśnia tytuł wywiadu (4)

ocenia motywacje ludzi dążących do bycia odmieńcami (5)

Człowiek jest istotą społeczną

1 E. Aronson, Człowiek istota społeczna (fragm.), s. 20.

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.5) III.2.3)

konformista nonkonformista

wyjaśnia przesłanie tekstu Aronsona (2)

bierze udział w dyskusji o przejawach konformizmu i nonkonformizmu (3)

omawia znaczenie i wartościowanie słów

uzasadnia swoją opinię na temat postawy bohatera powieści Salingera (4) ocenia postawę

konformistyczną i nonkonformistyczną

7

konformista i nonkonformista (3)

podaje synonimy do obu pojęć (3)

(4) podaje przykłady

przejawów obu postaw (5)

Konflikt pokoleń 1 J. Olech, Konflikt pokoleń, s. 21.

II.4.2) III.1.1) III.1.2)

empatia wyjaśnia, czym jest empatia (2)

podaje propozycje zachowań empatycznych (3)

pisze dialog pokazujący rozwiązanie konfliktowej sytuacji (4)

definiuje konflikt pokoleń (5)

Czasem trudno zaakceptować nową rodzinę…

1 B. Kosmowska, Miss Lata (fragm. powieści Pozłacana rybka), s. 22.

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.11) II.4.1) II.4.2) II.4.3)

pantomima opisuje wzajemne uczucia bohaterów tekstu (2)

wyszukuje w tekście cytaty potrzebne do uzasadnienia postawionej tezy (3)

tworzy pantomimiczną scenkę oddającą relacje w rodzinie bohaterki (3)

wyjaśnia sugestywną wymowę scenek pantomimicznych (4)

wyjaśnia, co zyskujemy w relacjach z innymi, gdy wykazujemy się empatią (5)

Kłopoty dzieci z rodzicami…

1 J. Olech, Pierniczki, s. 26.

I.1.1) I.1.2) I.1.4) III.1.5)

czyta ze zrozumieniem tekst (2)

bierze udział w rozmowie na temat tekstu (3)

charakteryzuje myślenie magiczne, podaje przykłady wyjaśniające to pojęcie (4)

wyraża opinię na temat: czy dzieci mają wpływ na decyzje zapadające w rodzinie (5)

Ochrona przyrody polską racją stanu

1 A.Wajrak, Środowisko

I.1.1) I.1.2)

racja stanu rozpoznaje główny problem tekstu (2)

dowodzi, że ochrona przyrody jest ważna

8

pospolitych gatunków, s. 32.

I.1.10) I.2.1) II.1.2)

wskazuje fragmenty tekstu, które są poglądami autora (3)

odróżnia przypuszczenia od sądów (3)

(4) wyjaśnia pojęcie

racja stanu w odniesieniu do ochrony polskiej przyrody (5)

wymyśla trafne i ciekawe hasła promujące proekologiczne działania (5)

wyszukuje zabytki i miejsca wpisane na listę UNESCO (5)

Przeciwko wszystkim – przeciwko sobie

1 B. Rosiek, Pamiętnik narkomanki, s. 33.

I.1.1) I.1.2) I.1.3) II.1.1) II.1.2) II.2.1) II.2.7) II.4.2) II.4.3)

streszcza przeczytany tekst (2)

znajduje w tekście fragmenty, w których bohaterka pisze o nałogu (2)

charakteryzuje sylwetkę Marka Kotańskiego i wyjaśnia, co to jest MONAR (3)

wyjaśnia, dlaczego bohaterka sięgnęła po narkotyki (3)

określa motywacje działań bohaterki (4)

wnioskuje na podstawie tekstu, co bohaterka myśli o sobie, a co o innych ludziach (4)

ocenia postawę bohaterki (4)

podaje przykłady sytuacji, w których bunt może przynieść korzyści oraz takich, w których buntowanie się jest niszczące (5)

Co kryją słowa? – o mechanizmach perswazji i manipulacji

1 Jak działać słowami? – o ocenach, perswazji i manipulacji, s. 36.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.1) I.1.6) I.1.7) I.1.8) III.1.6)

ironia perswazja manipulacja

językowa

wyciąga wnioski z przeczytanego tekstu (3)

tworzy scenki dramowe w grupie

wyjaśnia pojęcia: perswazja, manipulacja językowa, aprobata,

9

(3) dezaprobata, ironia i potrafi posługiwać się nimi w praktyce językowej (4)

tworzy scenki dramowe, wykorzystując wiedzę na temat mechanizmów perswazji oraz manipulacji (4)

analizuje teksty reklamowe, korzystając z informacji zgromadzonych na lekcji (5)

Rozmowa może być różna

1 Jak rozmawiać?, s. 38.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

III.1.5) III.1.6) III.1.7)

dyskusja debata meritum kompromis erystyka

wymienia zasady kulturalnej dyskusji (2)

bierze udział w dyskusji (2)

gromadzi argumenty i porządkuje je (3)

formułuje trafne wnioski w dyskusji (4)

ocenia poziom oglądanej dyskusji, potrafi określić jej cel oraz rzeczowość argumentów (5)

Podsumowanie rozdziału Zmieniajmy świat

1

Sprawdzam się, s. 42.

utrwala wiadomości i umiejętności zdobyte w trakcie omawiania rozdziału Zmieniajmy świat

Sprawdzian nr 1, 3 Arkusz testu wykorzystuje

10

omówienie obejmującego zagadnienia językowe i literackie

zgromadzone wiadomości w sytuacji problemowej

Tajemnice natury i duszy człowieka – 19 godz. + 4 godz. analizy lektury Nim poznasz bliżej epokę romantyzmu

1g Oś czasu, s.44.; Nim poznasz bliżej… epokę romantyzmu, s. 46.

Słownik XIX wieku, (hasło: romantyzm)

I.1.1) I.2.1) I.2.3) II.2.6) II.2.7) III.1.8) III.2.11)

ballada synkretyzm orientalizm

przedstawia podstawowe informacje o epoce romantyzmu (2)

wymienia nazwiska najważniejszych polskich i obcych twórców romantyzmu (3)

wymienia tytuły utworów poetów romantyzmu polskiego i obcego (3)

omawia podstawowe gatunki literackie romantyzmu (4)

objaśnia pojęcia poznane na lekcji (4)

charakteryzuje kontekst historyczny omawianej epoki (4)

wymienia najważniejsze motywy pojawiające się w twórczości poetów romantycznych(5)

wyjaśnia różnice między romantyzmem polskim i obcym (5)

Zobaczyli świat niewidzialny…

1 J. W. Goethe, Król olszyn. Ballada, s.48, 49 (przekład W. Syrokomli oraz W. Szymborskiej)

źródła encyklopedyczne – życiorys Goethego

I.1.1) I.1.2) II.2.1) II.1.1) II.1.2) II.2.6) II.2.7) II.2.11) II.3.1) II.3.2) III.1.5)

przeprowadza analizę świata przedstawionego ballady (2)

analizuje zamieszczony w podręczniku obraz Carolsfelda (3)

wymienia cechy ballady jako synkretycznego gatunku literackiego (4)

porównuje dwa przekłady ballady Goethego (4)

ocenia przekłady ballady Goethego (5)

omawia różnice językowe obu przekładów ballady

11

(5) uzasadnia swoje

zdanie na temat wyrazistości przekazu wiersza i obrazu (5)

Romantyczna biografia Adama Mickiewicza

1 Mapa podróży Adama Mickiewicza, s. 56.

Słowniki, encyklopedie z biografią Mickiewicza

I.1.1) I.1.2) I.2.1) I.2.2) I.2.3)

omawia najważniejsze fakty z życia Adama Mickiewicza (2)

wymienia kraje i najważniejsze miejscowości, w których przebywał poeta (3)

łączy miejsca odwiedzane przez Mickiewicza z utworami tam powstałymi (4)

uzasadnia, że biografię Mickiewicza można nazwać biografią romantyczną (5)

W świecie wierzeń ludowych

1 A.Mickiewicz, Świtezianka, s. 52.

I.1.1) I.1.2) II.1.2) II.2.4) II.2.6) II.2.7) II.4.2)

analizuje świat przedstawiony ballady Mickiewicza (2)

rozumie zależność między winą a karą w wierzeniach ludowych (3)

wskazuje cechy gatunkowe ballady w Świteziance (3)

określa rodzaj rymów w balladzie (3)

porównuje poznane ballady, dostrzega ich cechy wspólne i różnice (4)

dostrzega elementy charakterystyczne dla kultury regionu , z którego wywodzili się autorzy poznanych ballad (5)

Świat zaludniły dziwne postacie

1 B. Leśmian, Dusiołek, s. 57.

I.1.1) I.1.2) II.2.4) II.2.6) II.2.7) III.1.5)

opisuje Dusiołka z wiersza Leśmiana (2)

znajduje w tekście elementy humorystyczne (2)

rozpoznaje

wyjaśnia znaczenie neologizmów (4)

objaśnia stylistyczne, frazeologiczne oraz słowotwórcze innowacje w utworze poety i ocenia ich

12

neologizmy (2) znajduje

charakterystyczne dla ballady cechy wiersza Leśmiana (3)

zasadność (5) podejmuje własne

próby poetyckie – pisze wiersz z utworzonymi przez siebie neologizmami (6)

Analiza lektury – Adam Mickiewicz Dziady cz. II

4 Pomocna dłoń: wskazówki interpretacyjne i ćwiczenia do Dziadów cz. II, s. 63.

Świat literatury fantasy

1 A.Sapkowski, Droga, z której się nie wraca (fragm.), s. 72.

Komiks Wiedźmin. Droga bez powrotu, tekst: A. Sapkowski, M. Parowski

I.1.1) I.1.2) II.2.3) II.2.4) II.2.8) II.2.10)

podanie klechda legenda baśń literatura fantasy

opisuje bohaterkę opowiadania (2)

określa nastrój tekstu (2)

opisuje postać czarodzieja (2)

wymienia cechy gatunkowe podania, klechdy, legendy, baśni oraz literatury fantasy (3)

określa motywacje postępowania bohaterów (3)

wyjaśnia, czym są talizmany i określa ich funkcję (3)

omawia funkcje magicznych przedmiotów w baśniach i legendach (4)

wymienia magiczne przedmioty pojawiające się w opowieściach fantastycznych (4)

rozmawia o znaczeniu talizmanów dla współczesnych ludzi (4)

objaśnia funkcjonowanie podobnych motywów występujących w utworach fantastycznych (4)

określa funkcję środków artystycznych w opisie bohaterki tekstu (5)

Eksperymenty z konwencjami

1 J. Olech, Fantasy, s. 77.

I.1.1) I.1.2)

bierze udział w dyskusji: skąd bierze

rozpoznaje mechanizmy parodii, o

13

literackimi II.2.8) II.2.10) III.1.5)

się popularność literatury fantasy? (2)

charakteryzuje elementy różnych gatunków literackich, które połączył bohater w swojej powieści (3)

których jest mowa w tekście (4)

formułuje argumenty w dyskusji na temat popularności literatury fantasy (4)

podaje kilka przykładów tytułów książek należących do gatunku fantasy (4)

wymienia nazwiska kilku autorów gatunku fantasy (5)

, co zyskuje utwór literacki dzięki zabiegom, o których jest mowa w tekście (5)

Rozprawka – szkolny odpowiednik rozprawy naukowej

2 Rozprawka – czyli pierwszy krok w dorosłe myślenie, s. 78.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.9) III.1.1) III.1.2) III.1.3) III.1.4) III.1.5) III.2.1) III.2.3) III.2.5) III.2.8) III.2.10) III.2.11)

rozprawa naukowa teza i hipoteza argumentacja

wie, jakimi cechami wyróżnia się rozprawka wśród innych form wypowiedzi pisemnych (2)

stawia tezę/hipotezę (2)

omawia trzy schematy rozprawki i stosuje je w praktyce (3)

tworzy plan rozprawki do podanego tematu (3)

podsumowuje rozważania w

formułuje trafne argumenty potwierdzające tezę i zapisuje je (4)

porządkuje argumenty w logiczny sposób (4) stosuje sformułowania

językowe pomocne w pisaniu rozprawki (4)

dobiera do tematu rozprawki najodpowiedniejszy schemat (5)

wymienia precyzyjność oraz spójność jako cechy typowe dla rozprawki (5)

14

zakończeniu rozprawki (3)

bierze udział w dyskusji na temat: czy warto się uczyć? – i na jej podstawie pisze rozprawkę (3)

Części zdania 2 Nieprzypadkowe związki, czyli o częściach zdania pojedynczego i związkach między nimi, s. 81.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.3.5) I.2.6) III.2.6) III.2.10)

składnia orzeczenie podmiot przydawka dopełnienie okolicznik

wymienia nazwy wszystkich części zdania (2);

rozpoznaje części zdania (3)

omawia funkcje składni (3)

wyróżnia rodzaje orzeczenia (3)

wymienia części mowy, którymi może być wyrażona przydawka (3)

wymienia rodzaje podmiotu: gramatyczny, szeregowy, domyślny, w dopełniaczu (3)

wyróżnia podstawowe rodzaje okoliczników: czasu, miejsca, celu, sposobu, przyczyny (3)

rozpoznaje orzeczenie imienne; wie, z jakich części się składa (4)

omawia formy czasownika, jakimi może być wyrażone orzeczenie czasownikowe (4)

podaje przykłady podmiotów (gramatycznych i szeregowych) wyrażonych innymi częściami mowy niż rzeczownik (4)

odróżnia orzeczenie imienne od czasownikowego wyrażonego formą osobową czasownika być (4)

określa orzeczenie utworzone z formy czasu przyszłego złożonego jako orzeczenie proste(4)

odróżnia dopełnienie bliższe od dalszego (4)

15

buduje wypowiedzi zgodnie z zasadami użycia liczby pojedynczej lub mnogiej w orzeczeniu z podmiotem towarzyszącym (5)

rozpoznaje rodzaje okoliczników: czasu, miejsca, celu, sposobu, przyczyny, warunku, przyzwolenia, stopnia i miary (5)

Wyrazy też wchodzą w związki!

1 Związki składniowe, s. 85.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.3.5) III.2.8) III.2.10)

związki składniowe wyraz nadrzędny i

podrzędny związek główny związki poboczne związki: zgody,

rządu, przynależności wyrazy poza

związkami zdania

rozpoznaje związek główny w zdaniu oraz związki poboczne (2)

odróżnia wyraz nadrzędny od podrzędnego w związkach składniowych (2)

charakteryzuje trzy rodzaje związków pobocznych (3)

rozpoznaje w zdaniu wszystkie rodzaje związków składniowych (4)

określa, jakie części zdania tworzą poszczególne rodzaje związków (4)

stosuje zasady poprawności związku głównego z podmiotem szeregowym (5)

identyfikuje związek z wyrażeniem przyimkowym jako związek przynależności (5)

rozpoznaje w zdaniu wyrazy, które pozostają poza związkami składniowymi (5)

Analiza zdania na 2 Rozbiór logiczny Po polsku – I.3.5) rozbiór logiczny zaznacza grupę nazywa części zdania

16

części zdania zdania, s. 87. zeszyt ćwiczeń

III.2.10) zdania grupa podmiotu i

orzeczenia

podmiotu i orzeczenia (2)

tworzy wykres zdania pojedynczego (drzewko) (3)

stawia pytania między wyrazem nadrzędnym a podrzędnym (3)

(4) wskazuje, jakimi

częściami mowy wyrażone są poszczególne części zdania (4)

określa związki składniowe(5)

Gdzie postawić przecinek w zdaniu pojedynczym?

1 Interpunkcja w zdaniu pojedynczym, s. 89.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.3.5) III.2.6)

wymienia zasady interpunkcji zdania pojedynczego (3)

uzupełnia zdanie pojedyncze brakującymi znakami interpunkcyjnymi (4)

stosuje zasady interpunkcji zdania pojedynczego (5)

Podsumowanie rozdziału Tajemnice natury i duszy człowieka

1 Sprawdzam się, s. 91.

utrwala wiadomości i umiejętności zdobyte w trakcie omawiania rozdziału Tajemnice natury i duszy człowieka

Sprawdzian nr 2, omówienie

3 Arkusz testu obejmującego zagadnienia językowe i literackie

wykorzystuje zgromadzone wiadomości w sytuacji problemowej

Miłość niejedno ma imię – 23 godz. + 4 godz. analizy lektury

Wprowadzenie do rozdziału Miłość niejedno ma imię

1 Miłość niejedno ma imię – oś czasu, s. 94.

I.1.1) I.1.2) II.4.2) III.2.11)

wyjaśnia na czym polega ponadczasowość miłości jako motywu literackiego (3)

wymienia przykłady różnych tekstów kultury o tematyce miłosnej (5)

17

wymienia przykłady tekstów literackich o tematyce miłosnej (3)

Analiza lektury – W. Szekspir Romeo i Julia

4 Pomocna dłoń: wskazówki interpretacyjne i ćwiczenia do Romea i Julii, s. 101.

Nawiązania do Szekspirowskiej tragedii (po omówieniu Romea i Julii)

1 C. Norwid, W Weronie, s. 103.

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.4) II.2.6) II.3.1) II.3.2) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.1) III.1.5) III.2.11)

czyta ze zrozumieniem tekst wiersza (2)

wymienia najważniejsze fakty z życia Cypriana Norwida (3)

wskazuje podstawowe środki artystyczne w utworze (3)

wskazuje nawiązania wiersza Norwida do tragedii Szekspira (3)

analizuje wiersz Norwida pod względem formalnym – jego wersyfikację i środki artystyczne (4) tworzy wypowiedź

pisemną na temat aktualności poetyckiej refleksji w wierszu (4)

omawia zależności między budową i stroną artystyczną wiersza a jego wymową (5)

Jak powstał teatr? 1 Kulisy teatru, s. 106.

Zdjęcia ruin starożytnych teatrów

I.1.1) I.1.2) II.2.11) III.2.11)

teatr antyczny teatr elżbietański koryfeusz trik teatralny sufler

wiąże początek teatru z greckimi obrzędami religijnymi (2)

charakteryzuje wygląd sceny i widowni w starożytnym teatrze (3)

wyjaśnia, jak doszło do wykształcenia się starożytnego modelu dramatu (od pieśni chóru do dialogu między trzema aktorami i chórem) (4)

wymienia cechy tragedii antycznej (4)

18

omawia podstawowe gatunki dramatu antycznego (tragedia, komedia) (3)

omawia, jak powstał, jak wyglądał i od kogo wziął swoją nazwę teatr elżbietański (3)

przedstawia podstawowe informacje na temat najważniejszych twórców dramatu antycznego (5)

wymienia nazwiska autorów i aktorów sztuk dramatycznych w teatrze elżbietańskim (5)

Jak dobrze opisać spektakl teatralny?

1 Przepis na analizę spektaklu teatralnego, s. 108.

Przykładowe programy teatralne, recenzje, zdjęcia ze spektakli itp.

I.1.1) I.1.2) I.2.1) I.2.2) II.2.9) II.2.11) III.1.1) III.1.8) III.2.11)

aktor i reżyser teatralny

scenograf kompozytor choreograf inscenizacja prapremiera antrakt wybrane odmiany

teatru happening teatralia

wyjaśnia, czym różni się teatr współczesny od starożytnego i elżbietańskiego (2)

samodzielnie wyjaśnia pojęcia omówione na lekcji (3)

charakteryzuje i rozróżnia omówione odmiany teatru (3)

analizuje afisz teatralny i plakat (3)

opowiada historię powstania pierwszego polskiego teatru (4)

planuje międzyklasowy konkurs scenek teatralnych, spektakl szkolnego teatru, spotkanie ze znanym aktorem (5)

projektuje biuletyn informujący o dniu szkolnego Święta Teatru (5)

adaptuje wybrany tekst literacki do wystawienia na scenie (5)

organizuje klasowy happening (6)

Teatr uczy nas, my uczymy się o teatrze…

1 J. Olech, Teatr, s. 112.

I.1.1) I.2.3) I.3.2) II.3.3)

wskazuje informacje, jakie powinny znaleźć się na afiszu teatralnym (2)

korzysta ze słownika frazeologicznego i

wyjaśnia różne znaczenia słowa garderoba (4)

wymienia słynne postacie filmowe i teatralne amantek i

19

słownika języka polskiego (2)

projektuje afisz teatralny do przedstawienia (3)

wyjaśnia słowo amant (3)

amantów (5) demonstruje wzorcową

recytację fragmentu tragedii Szekspira (5)

Teatr, czyli świat 2 W. Szymborska, Życie na poczekaniu, s. 113.; C. Wodziński, Kim jest człowiek?, s. 115.

Krótka notka biograficzna o Wisławie Szymborskiej (encyklopedia, internet), książki Józefa Tischnera

I.1.1) I.1.2) I.1.10) I.2.1) I.2.2) I.3.2) II.1.1) II.1.2) II.2.2) II.2.4) II.2.6) II.3.1) II.3.2) II.3.3) III.1.1) III.1.8) III.2.11)

określa główny temat wiersza Szymborskiej (2)

analizuje wiersz Szymborskiej (3)

omawia przenośnie zawarte w utworze W. Szymborskiej(3)

wyjaśnia różne znaczenia słowa teatr (3)

przygotowuje prezentację na temat wybranego teatru (3)

interpretuje utwór Szymborskiej (4)

znajduje w wierszu motyw podobieństwa życia do teatru (4)

wyjaśnia twierdzenie J. Tischnera, że „człowiek jest istotą dramatyczną” (4)

porównuje dwa utwory poetki, zapisuje wnioski z ich analizy (5)

wyjaśnia znaczenie sformułowania teatralizacja życia codziennego (5)

samodzielnie uzupełnia mapę myśli do hasła: Życie to teatr (5)

Nastoletnia miłość 2 E. Colfer, Benny i Babe, s. 120.; J. Olech, Miłość zielona, miłość kiełbasiana, s. 124.

I.1.1) I.1.2) I.1.10) II.1.2) II.2.2) II.2.3) II.2.6) II.2.8) II.4.2)

określa główny temat przeczytanego utworu (2)

charakteryzuje głównych bohaterów (2)

identyfikuje tekst J. Olech jako recenzję (2)

interpretuje sposób mówienia bohaterów, wyciąga z tego wnioski do ich charakterystyki (4)

uzasadnia swoją opinię na temat przyjaźni między bohaterami (4)

przekształca fragment

20

III.1.1) III.1.5) III.2.11)

przedstawia pogląd autorki recenzji o opisywanej przez siebie książce (3)

opisuje motywy postępowania bohaterów fragmentu powieści E. Colfera (3)

ocenia zachowanie głównych bohaterów (3)

uzasadnia, że tekst J. Olech jest recenzją (3)

tekstu, aby przedstawić punkt widzenia różnych postaci (5)

pisze notkę biograficzną E. Colfera na podstawie przeczytanej recenzji (4)

uzasadnia swoje zdanie na temat języka recenzji J. Olech (5)

To nie jest takie trudne! – o pisaniu recenzji

1 Czego szukać w recenzji?, s. 126.

Przykład recenzji koncertu lub książki (wybrany dziennik lub tygodnik)

I.1.4) I.1.6) I.2.1) III.1.1) III.1.2) III.1.3) III.1.4) III.2.1) III.2.2) III.2.3) III.2.5) III.2.6) III.2.11)

recenzja książki recenzja filmu recenzja sztuki

teatralnej

przedstawia definicję recenzji i jej rodzaje (2)

wyodrębnia części, z których składa się recenzja (3)

pisze recenzję wydarzenia kulturalnego (3)

wskazuje cechy gatunkowe recenzji w przykładzie wziętym z prasy (4)

wymienia nazwiska znanych polskich recenzentów (5)

wyjaśnia, czym różnią się od siebie poszczególne rodzaje recenzji, zwłaszcza w części argumentacyjno-komentującej (5)

ocenia recenzje z portali internetowych (5)

pisze recenzję wydarzenia kulturalnego – posługuje się poprawnym językiem,

21

używa trafnych argumentów, uzasadnia swoje zdanie (5)

Rodzaje zdań złożonych podrzędnie

2 Składnia – zdanie pojedyncze a zdanie złożone, s. 127.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.3.6) III.2.5) III.2.6) III.2.7)

zdanie składowe zdanie złożone

podrzędnie zdanie nadrzędne i

podrzędne rodzaje zdań

złożonych podrzędnie (podmiotowe, orzecznikowe, przydawkowe, dopełnieniowe, okolicznikowe – miejsca, czasu, przyczyny, celu, sposobu, warunku, przyzwolenia, stopnia i miary)

odróżnia zdanie pojedyncze od złożonego (2)

przekształca zdania pojedyncze na złożone (2)

przekształca zdania złożone na pojedyncze bez zmiany treści (3)

rozpoznaje zdanie złożone podrzędnie (3)

zna terminologię dotyczącą zdań złożonych podrzędnie (3)

rozpoznaje zdania podrzędne podmiotowe, orzecznikowe, przydawkowe, dopełnieniowe, okolicznikowe orzecznikowe (4)

rozpoznaje wszystkie rodzaje zdań okolicznikowych (5)

odróżnia zdania podrzędne orzecznikowe od dopełnieniowych (5)

świadomie stosuje poszczególne rodzaje zdań złożonych podrzędnie w swoich wypowiedziach pisemnych (5)

Złamane serca 1 A.Mickiewicz, Do ***, s. 130.

Portret Maryli Wereszczakówny

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.2) II.2.4) II.2.5) II.2.6) II.3.1) II.3.2) II.4.2)

powieść epistolograficzna

werteryzm

określa tematykę utworu (2)

opisuje uczucia podmiotu lirycznego (2)

wyjaśnia frazeologizm złamane serce (2) i dopisuje do niego wyrażenia synonimiczne (3)

dostrzega wątki autobiograficzne w wierszu Mickiewicza (4)

nazywa środki artystyczne zastosowane w utworze (4)

wyjaśnia termin powieść epistolograficzna (4)

22

III.2.3) III.2.4)

odnajduje w wierszu fragmenty świadczące o sile uczucia podmiotu lirycznego (3)

określa funkcję czasowników w trybie przypuszczającym występujących w wierszu (3)

charakteryzuje postawę zwaną werteryzmem ; omawia genezę tej nazwy (5)

Motyw syren w literaturze i filmie

2 H. CH. Andersen, Mała Syrena, s. 131.

J. Parandowski Mitologia (fragm. przygody Odysa z Syrenami); film animowany Mała Syrenka (fragm.)

I.1.1) I.1.2) I.1.5) II.1.2) II.2.5) II.2.6) II.2.8) II.2.11) II.3.1) II.4.2) III.1.5) III.2.4)

opisuje świat przedstawiony utworu (2)

podaje motywacje postępowania bohaterów (3)

objaśnia przesłanie zawarte w baśni (3)

określa nastrój utworu (3)

opisuje nastrój ilustracji do baśni Andersena (3)

przedstawia najważniejsze fakty z życia Andersena (4)

określa stosunek narratora do świata przedstawionego (4)

uzasadnia swoje zdanie na temat przeznaczenia utworu dla dzieci lub dorosłych (4)

wyjaśnia frazeologizmy ze słowem oko (4)

porównuje baśń Andersena do filmu animowanego dla dzieci (4)

odpowiada na pytanie, na czym polegał tragizm głównej bohaterki (5)

uzasadnia przynależność filmu

23

do popkultury (5) Co to jest limeryk?

1 J. Olech, Syreny, s. 136.

Przykłady limeryków (np. W. Szymborskiej)

I.1.1) I.1.2) III.1.1)

limeryk licentia poetica

wyjaśnia, jak rozumie pojęcie samoocena (2)

prezentuje stereotypowe wyobrażenia baśniowych postaci (3)

uzasadnia autobiograficzny charakter baśni Andersena Brzydkie kaczątko (4)

wymienia charakterystyczne cechy limeryku (4)

odróżnia wysoką samoocenę od samouwielbienia (5)

podejmuje poetycką próbę napisania limeryku (6)

Zapatrzeni w siebie

1 S. Jaworski, Narcyz, s. 138.

I.1.1) I.1.2) II.2.11) II.4.2) III.1.1) III.1.2) III.1.4)

narcyzm opowiada mitologiczną historię Narcyza (2)

charakteryzuje Narcyza (3)

wyjaśnia antonimiczną relację słów: egoizm – altruizm (3)

opisuje obraz Waterhouse’a (3)

ocenia postępowanie Narcyza (3)

analizuje listę znaczeń mitu o Narcyzie (4)

projektuje symboliczną ilustrację do mitu o Narcyzie (4)

pisze wypracowanie - uzasadnia, które znaczenie mitu jest dla niego najbardziej przekonujące (5)

interpretuje obraz Waterhouse’a (5)

O współczesnym narcyzie

1 Czy świat jest sceną?, s. 141.

Przykłady haiku

I.1.1) I.1.2) II.4.2

haiku uzasadnia pisownię słów Narcyz i narcyz (3) charakteryzuje

współczesnego

omawia schematy opisujące postawy ludzi wobec siebie (4)

posługuje się tymi schematami , by opisać

24

narcyza (3)

relacje ludzi ze swojego otoczenia (5)

Najważniejsza jest miłość

1 Święty Paweł Pierwszy List do Koryntian (fragm. Hymn o miłości), s. 143.

I.1.1) I.1.2) I.1.3) I.3.8) II.1.1) II.1.2) II.2.7) II.3.1) II.4.1) II.4.2) II.4.3)

prezentuje hierarchię trzech najważniejszych dla św. Pawła wartości (2)

wyszukuje w tekście inne wartości przywołane przez autora (3)

objaśnia cytaty mówiące o cechach miłości (4)

określa zasadność zastosowania w tekście trybu oznajmującego i przypuszczającego (4)

tworzy własną definicję miłości (5)

Podsumowanie rozdziału Miłość niejedno ma imię

1 Sprawdzam się, s. 146.

utrwala wiadomości i umiejętności zdobyte w trakcie omawiania rozdziału Miłość niejedno ma imię

Sprawdzian nr 3, omówienie

3 Arkusz testu obejmującego zagadnienia językowe i literackie

wykorzystuje zgromadzone wiadomości w sytuacji problemowej

Patriotyzm to... – 18 godz. + 4 godz. analizy lektury Wprowadzenie do rozdziału Patriotyzm to…

1 Patriotyzm to… - oś czasu, s. 148.

Słownik języka polskiego

I.1.1) I.1.2) I.2.3) II.2.11) II.3.1) II.3.2) II.4.2)

patriotyzm uchodźcy

korzysta ze słownika języka polskiego (2)

prezentuje definicję pojęcia patriotyzm (3)

podaje daty najważniejszych polskich zrywów niepodległościowych (3)

wymienia przykłady malarskich dzieł o tematyce patriotycznej oraz nazwiska ich autorów (4)

rozpoznaje wydarzenia historyczne na znanych obrazach polskich malarzy (5)

definiuje pojęcie

25

patriotyzm i porównuje swoje wnioski z hasłem słownikowym (5)

Tęsknota za ojczyzną

1 C. Norwid, Moja piosnka [II], s. 150.

I.1.1) I.1.2) I.2.3) II.1.1) II.1.2) II.2.2) II.2.4) II.2.6) II.3.1) II.3.2) II.3.3) II.4.2) III.1.5) III.2.11)

nostalgia opisuje kraj, o którym mowa w wierszu Norwida (2)

korzysta z różnych słowników frazeologicznych i słowników języka polskiego (2)

charakteryzuje osobę mówiącą w wierszu (3)

bierze udział w dyskusji na temat uchodźców z innych krajów żyjących w Polsce (3)

wyjaśnia metafory oraz neologizmy użyte przez poetę (4)

podsumowuje analizę wiersza – sporządza notatkę (4)

podaje trafne argumenty podczas dyskusji na temat uchodźców (4)

podsumowuje dyskusję, formułuje wnioski (5)

odnajduje w wierszu nawiązania do biografii Norwida (5)

wypowiada się na temat znaczenia określenia emigracja wewnętrzna (5)

porównuje swoje wnioski z definicją słownikową (5)

Moja mała ojczyzna leży w centrum świata

1 O. Tokarczuk, Prawiek i inne czasy (fragm.), s. 152.

I.1.1) I.1.2) I.1.5) II.1.2) II.2.3) II.2.4) II.3.1) II.4.2) II.4.3) III.1.1) III.1.2)

ojczyzna mała ojczyzna

prezentuje definicje pojęć ojczyzna i mała ojczyzna (2)

opisuje położenie Prawieku i niebezpieczeństwa czyhające na mieszkańców tej miejscowości (2)

objaśnia nazwę Prawiek (3)

odczytuje symbolikę zawartą w opisie Prawieku (4)

wskazuje w tekście personifikacje opisywanych rzek (4)

wyjaśnia funkcję personifikacji i innych środków artystycznych w tekście (5)

posługuje się

26

III.1.4) III.2.3) III.2.11)

tworzy pisemny opis swojej małej ojczyzny (3)

poprawnym, urozmaiconym językiem w opisie swojej małej ojczyzny (5)

prezentuje, jak słowo ojczyzna zmieniało swoje znaczenie (5)

świadomie używa środków artystycznych, by stworzyć odpowiedni nastrój w tekście w opisie swojej małej ojczyzny (6)

Legendy kształtują rzeczywistość

2 A. Mickiewicz, Reduta Ordona, s. 157.

I.1.1) I.1.2) I.1.3) I.1.4) I.1.5) I.1.11) II.2.2) II.2.4) II.2.11) II.3.2) II.4.1) II.4.3) III.1.1) III.1.2)

poemat reduta dygresja

przedstawia prawdziwe dzieje J.K. Ordona (2)

rozumie przeczytany tekst, korzysta z wyjaśnień w przypisach (2)

podkreśla w poemacie Mickiewicza zdania nazywające czynności i uczucia żołnierza (2)

charakteryzuje osobę mówiącą w tekście (2)

szkicuje rozmieszczenie wojsk na podstawie przeczytanego tekstu (3)

wyjaśnia, dlaczego poeta w swoim poemacie zmienił fakty z życia Ordona (4)

wymienia tytuły innych utworów patriotycznych, w których autorzy ukazują sylwetki polskich bohaterów narodowych (4)

interpretuje symbolikę barw w opisie walczących stron (4)

objaśnia funkcję pytań retorycznych i powtórzeń (4)

pisze zwięzły raport adiutanta z pola bitwy (4)

interpretuje rysunek

27

opisuje obie walczące strony (3)

wyjaśnia pojęcie dygresja i rozpoznaje je w poemacie Mickiewicza (3)

charakteryzuje Ordona i ocenia jego postawę (3)

opisuje rysunek Grottgera Bitwa (3)

Grottgera Bitwa (4) analizuje dygresję

dotyczącą cara (5) wskazuje środki

artystyczne, które służą budowaniu napięcia w tekście (5)

na podstawie tekstu wnioskuje, jaka jest odautorska ocena postawy Ordona (5)

wskazuje symboliczne detale na rysunku Grottgera (5)

Literatura kształtuje patriotyczne postawy

1 S. Żeromski, Syzyfowe prace (fragm.), s. 162.

I.1.1) I.1.2) I.2.1) I.2.2) I.2.3) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.5) III.1.6) III.1.8)

rusyfikacja germanizacja wynaradawianie

opisuje gimnazjalistów z tekstu Żeromskiego (2)

określa motywy postępowania bohaterów tekstu (3)

znajduje w tekście cytaty charakteryzujące Zygiera (3)

rozróżnia edukację szkolną od samokształcenia (3)

bierze udział w dyskusji: jak rozumiesz polskość, co znaczy dla ciebie bycie Polakiem? (3)

wyjaśnia pojęcia: wynaradawianie,

opisuje reakcję uczniów i nauczyciela na recytację fragmentu Reduty Ordona (4)

wyszukuje informacje na temat sposobów rusyfikacji w różnych źródłach (5)

omawia wpływ literatury patriotycznej na kształtowanie się postaw ówczesnej młodzieży (5)

dostrzega ironię w wypowiedziach narratora, określa jej funkcję w tekście (5)

przygotowuje referat lub multimedialną prezentację na temat swojej pasji (6)

28

rusyfikacja, germanizacja (3)

Moja definicja patriotyzmu

1 K. Staszewski, Polska, s. 167.

Teledysk piosenki Kultu Polska

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.11) II.3.1) II.3.2)

charakteryzuje kraj, o którym śpiewa Kult (2)

opisuje nastrój utworu po jego wysłuchaniu (3)

interpretuje tekst Polska (4)

wyraża swoje zdanie na temat, jak dzisiaj powinien objawiać się patriotyzm (5)

Analiza lektury A.Fredro, Zemsta

4 Pomocna dłoń: wskazówki interpretacyjne i ćwiczenia do Zemsty Aleksandra Fredry, s. 177.

Ekranizacja Zemsty Fredry

Etykieta, czyli jak odpowiednio zachować się w każdej sytuacji

2 Etykieta – czyli kto zna proporcją, mocium panie, s. 179.

III.1.6) III.1.7) III.2.1) III.2.2)

etykieta konwenans kindersztuba szablon językowy empatia

objaśnia pojęcia poznane na lekcji (2)

odróżnia oficjalne sytuacje od neutralnych i prywatnych (3)

prezentuje zasady pisania formuł powitalnych i pożegnalnych (3)

spośród podanych formuł językowych wybiera najlepsze w danej sytuacji komunikacyjnej (3)

potrafi wyjaśnić pojęcia poznane na lekcji (4)

stosuje w praktyce zasady pisania formuł powitalnych i pożegnalnych (4)

stosuje w praktyce formuły językowe odpowiednie w danej sytuacji komunikacyjnej (4)

uzasadnia, dlaczego dana formuła językowa jest najlepsza w analizowanej sytuacji komunikacyjnej (5)

Wykres zdania złożonego podrzędnie

2 Składnia – zdania złożone podrzędnie, s.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.3.6) III.2.5) III.2.6)

zdanie bezspójnikowe zdanie spójnikowe zdanie względne

znajduje granice zdań składowych (2)

podkreśla orzeczenia

określa rodzaj zdań podrzędnych (4)

rysuje wykres zdania

29

182. zdanie główne

w zdaniu złożonym (2)

rozpoznaje zdania złożone podrzędnie (3)

znajduje zdanie główne (3) prezentuje zasady łączenia zdań złożonych (3)

stawia właściwe pytania pomiędzy zdaniami składowymi (3)

złożonego podrzędnie (4)

wykorzystuje wiedzę na temat budowy i rodzajów zdań podrzędnie złożonych, by jak najtrafniej wyrazić myśli w tworzonych przez siebie tekstach (5)

Imiesłowowy równoważnik zdania

1 Zdanie podrzędne z imiesłowowym równoważnikiem zdania, s. 184.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.3.6) III.2.5) III.2.6) III.2.7)

imiesłowowy równoważnik zdania

rozpoznaje imiesłowowy równoważnik zdania (2)

oznacza na wykresie imiesłowowy równoważnik zdania (3)

stosuje zasady poprawnego tworzenia zdania podrzędnie złożonego z imiesłowowym równoważnikiem zdania (4)

rysuje wykres zdania podrzędnie złożonego z imiesłowowym równoważnikiem zdania (4)

w praktyce pisarskiej stosuje zasady poprawnego tworzenia zdania podrzędnie złożonego z imiesłowowym równoważnikiem zdania (5)

Interpunkcja w 1 Interpunkcja w Po polsku – III.2.5) prezentuje w praktyce pisarskiej

30

zdaniu złożonym podrzędnie

zdaniu złożonym podrzędnie, s. 185.

zeszyt ćwiczeń

III.2.6)

podstawową zasadę rozdzielania przecinkiem zdań składowych w zdaniu złożonym podrzędnie (2)

zna zasady interpunkcji dla zdania z imiesłowowym równoważnikiem zdania (3)

stosuje zasady interpunkcyjne dla zdań złożonych podrzędnie, w tym także zdań z imiesłowowym równoważnikiem zdania (4)

wykorzystuje wiedzę na temat budowy zdania podrzędnie złożonego, by zastosować właściwą interpunkcję w swoich tekstach (5)

Eksperymenty z grzecznością

1 J. Olech, Grzeczność, s. 190.

I.1.1) I.1.2) II.2.11)

opisuje dziwne zachowanie bohatera tekstu (2)

opowiada, na czym polegał eksperyment bohatera i jakie były jego efekty (3)

ocenia postępowanie bohatera (4)

przygotowuje adaptację teatralną scenki o grzeczności (5)

Podsumowanie rozdziału Patriotyzm to…

1 Sprawdzam się, s. 192.

utrwala wiadomości i umiejętności zdobyte w trakcie omawiania rozdziału Patriotyzm to…

Sprawdzian nr 4, omówienie

3 Arkusz testu obejmującego zagadnienia językowe i literackie

wykorzystuje zgromadzone wiadomości w sytuacji problemowej

Obrazki z codzienności – 32 godz.

Wprowadzenie do rozdziału Obrazki

1 Obrazki z codzienności – oś

I.1.1) I.1.2)

realizm pozytywizm

rozumie nazwy realizm i pozytywizm

wyjaśnia, skąd pochodzi nazwa pozytywizm (4)

31

z codzienności czasu, s. 194; Nim poznasz bliżej… epokę pozytywizmu, s. 196.; definicja realizmu – s. 218.

II.2.11) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.2.11)

(2), przedstawia podstawowe założenia tych kierunków (3)

wymienia przykładowe wynalazki II połowy XIX wieku (3)

rozpoznaje dzieła malarskie o tematyce realistycznej (3)

podaje umowną datację pojawienia się realizmu w sztuce i pozytywizmu w literaturze polskiej (II połowa XIX wieku) (3)

wymienia nazwiska najważniejszych twórców polskiej literatury pozytywistycznej (3)

prezentuje podstawowe założenia filozofii pozytywistycznej (4)

wymienia nazwiska polskich i obcych malarzy realizmu (4)

prezentuje założenia filozoficzne na jakich oparty był światopogląd pozytywistyczny (5)

Kilka słów o kobietach

1 E. Orzeszkowa, Marta (fragm.), s. 205.

I.1.1) I.1.2) I.1.6) II.1.2) II.2.6) II.2.7) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.1) III.2.11)

emancypacja asymilacja

określa ogólną tematykę powieści Orzeszkowej (2)

wymienia kilka tytułów powieści E. Orzeszkowej, wie, jaka tematyka dominowała w jej dziełach (3)

na podstawie fragmentu powieści charakteryzuje

pisze list polecający eksponujący zalety bohaterki (4)

wyjaśnia pojęcia asymilacja i emancypacja (4)

na podstawie fragmentu powieści wyjaśnia, na czym polegała dyskryminacja kobiet (4)

wypowiada się na temat

32

sytuację życiową bohaterki (3)

wyjaśnia, czym różni się współczesna sytuacja kobiet od XIX-wiecznej (2)

form działalności społecznej (5)

określa ważne problemy społeczne we współczesnym świecie (5)

Maria Skłodowska-Curie

2 E. Curie, Wychowanie panien Curie, s. 208.; S. Zagórski, Maria Skłodowska, s. 210.

I.1.1) I.1.2) III.1.1) III.1.2) III.1.8)

prezentuje podstawowe fakty z życia rodziny Curie opisane w tekstach (2)

wyjaśnia znaczenie słowa dyscyplina (2)

opisuje metody wychowawcze Marii Skłodowskiej (3)

wyjaśnia, na czym polegały nowatorskie metody nauczania Marii Skłodowskiej i jej przyjaciół (4)

pisze rozprawkę, w której uzasadnia, czy chciałby uczyć się tak, jak robiły to córki Marii Skłodowskiej (4)

wyjaśnia pojęcie harmonijny rozwój (5)

po skorzystaniu z różnych źródeł przedstawia klasie sylwetkę jednej z córek Marii Skłodowskiej (5)

Zaprzepaszczone talenty

2 H. Sienkiewicz, Janko Muzykant (fragm. ), s. 220.

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.3) II.2.5) II.2.6) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.1) III.1.2)

nowela opisuje warunki, w których żył Janko Muzykant (2)

uzasadnia trafność przezwiska, które nadali bohaterowi mieszkańcy wsi (2)

opisuje uczucia i pragnienia bohatera (3)

zaznacza cytaty mówiące o życiu

opisuje wybrany instrument muzyczny na jeden z podanych sposobów (4)

uzasadnia, że utwór Sienkiewicza jest nowelą (4)

określa stosunek narratora do tytułowego bohatera oraz do mieszkańców wsi (4)

wyjaśnia, czemu miało

33

III.1.8) dzieci w XIX-wiecznej wsi (3)

wymienia cechy noweli (3)

w noweli Sienkiewicza znajduje szczegóły dotyczące życia na wsi w XIX wieku (3)

służyć tragiczne zakończenie noweli (5)

pisze artykuł na temat życia wiejskich dzieci w XIX w. (5)

znajduje i przedstawia klasie informacje o nauce dzieci mieszkających w XIX-wiecznym mieście (5)

w opisie instrumentu stosuje znane środki artystyczne (6)

Jak przeciwstawić się przemocy?

1 W. Kuczok, Gnój (antybiografia), s. 226.

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.2) II.2.6 II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.1) III.1.2) III.2.3) III.2.11)

na podstawie przeczytanego fragmentu określa tematykę powieści (2)

określa perspektywę z jakiej opisane zostały wydarzenia (3)

opisuje przeżycia i uczucia bohatera powieści (3)

wymienia źródła, gdzie można znaleźć informacje o osobach i organizacjach pomagających przeciwdziałać przemocy w rodzinie (3)

nazywa relację między ojcem a synem (3)

odróżnia agresję fizyczną od psychicznej (4)

w języku postaci ojca z powieści Kuczoka znajduje przejawy przemocy psychicznej (4)

pisze rozprawkę uzasadniającą, że przemocy nie można tolerować (4)

przedstawia, co może zrobić w celu zapobiegania szerzeniu się przemocy (5)

objaśnia stwierdzenie, że przemoc rodzi przemoc (5)

Dzieci w Afryce 1 R. Kapuściński, I.1.1) opisuje warunki życia tworzy notatkę na

34

Heban (fragm.), s. 230.

I.1.2) I.1.3) I.1.4) II.1.2) II.4.2) III.1.2) III.1.8)

afrykańskich dzieci (2)

objaśnia słowa autora o Etiopii: Bo też to jest świat dzieci (3)

podstawie przeczytanego tekstu (4)

wybiera z tekstu najbardziej poruszający fragment i uzasadnia swój wybór (4)

wie, co może zrobić, by pomóc afrykańskim dzieciom (5), potrafi taką pomoc zorganizować (6)

O agresji językowej

2 Agresja językowa – czyli czego nie robić i jak nie mówić, s. 233.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń; słownik wulgaryzmów

I.1.8) I.3.3) III.1.5) III.1.6)

epatować eufemizm ordynarny tabu językowe

w wybranym tekście znajduje słowa i wyrażenia, które niosą w sobie agresję (3)

bierze udział w dyskusji na temat wulgaryzmów w języku młodzieży (3)

rozpoznaje wypowiedzi eufemistyczne (3)

wyjaśnia terminy dotyczące słownictwa mogącego wyrażać agresję – ekspresywizmy, brutalizmy, przekleństwa, wyzwiska, wulgaryzmy (4)

dostrzega agresywne zachowania językowe w mediach (4)

określa funkcję wulgaryzmów w literaturze pięknej (5)

ocenia, jak częste używanie wulgaryzmów może zmienić wypowiedź i wypowiadającego się (5)

wyjaśnia na czym polega tabu językowe (5)

35

Dom – bezpieczna przystań

1 O. Tokarczuk, Prawiek i inne czasy (fragm.), s. 235.

I.1.1) I.1.2) I.3.2) II.1.2) II.2.4) II.3.1) II.4.2) III.1.1) III.1.2)

korzysta ze słownika symboli (2)

opisuje dom ukazany w tekście (2)

wyjaśnia, czego symbolem może być dom (3)

z przeczytanego tekstu wnioskuje, czym był dom dla mieszkańców Prawieku (3)

tworzy mapę myśli wyrazu dom (4)

analizuje przenośne i dosłowne znaczenia podanych wyrażeń (4)

pisze wypracowanie na temat: Czym jest dla mnie dom? (4)

interpretuje wiersz L. Staffa (4)

wyjaśnia odwołanie do biblijnego raju zawarte w tekście O. Tokarczuk (5)

Kiedy zabraknie Anioła Stróża…

1 D. Terakowska, Tam, gdzie spadają anioły (fragm.), s. 237.

I.1.1) I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.4.1) II.4.2) II.4.3) III.1.2) III.2.4) III.2.11)

określa tematykę powieści na podstawie przeczytanego fragmentu (2)

opisuje sytuację zaistniałą w domu bohaterów powieści (2)

korzysta ze słownika języka polskiego (2)

opisuje reakcję członków rodziny Ewy na wiadomość o chorobie dziewczynki (3)

nazywa wartości, którymi kierowali się rodzice i babcia głównej bohaterki (4)

opisuje przemianę, która zaszła w rodzicach Ewy (4)

objaśnia znaczenie podanych związków frazeologicznych (4)

wyprowadza z tekstu wnioski na temat tego, co dała bohaterom wiara w anioły i ich poszukiwania (5)

Głód uczucia 2 A.Onichimowska, Ethan. Głód, s. 244.

I.1.1) I.1.2) II.1.2) II.2.8) II.4.1)

charakteryzuje głównego bohatera (2)

nazywa problemy, które porusza tekst

ocenia relacje między Ethanem a jego rodzicami (4)

nazywa uczucia, których doświadczał

36

II.4.2) II.4.3) III.2.11)

(3) określa, na czym

polegał problem głównego bohatera (3)

opisuje relacje między Ethanem a rodzicami (3)

Ethan w domu z rodzicami i u dziadka (4)

wyjaśnia, o jakich rodzajach głodu mówi tekst (5)

charakteryzuje filozofię życiową dziadka Ethana (5)

dowodzi, że opowiadanie pokazuje uniwersalny problem, nie tylko kłopoty jednego nastolatka (5)

podsumowuje tematy poruszone w rozdziale Obrazki z codzienności; wypunktowuje problemy młodzieży, o jakich była (5)

Piszemy sprawozdanie

1 Z czego zdajemy sprawę? – czyli jak napisać sprawozdanie, s. 250.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.1) I.1.3) I.1.4) III.1.1) III.1.2) III.1.3) III.1.4) III.2.1) III.2.2) III.2.5)

sprawozdanie wymienia cechy sprawozdania (2)

wymienia rodzaje sprawozdań (2)

omawia, z jakich części powinno składać się sprawozdanie zależnie od jego rodzaju (3)

odróżnia sprawozdanie oficjalne od nieoficjalnego (4)

pisze sprawozdanie z różnych wydarzeń kulturalnych (4)

świadomie stosuje cechy sprawozdania w praktyce pisarskiej (5)

analizuje sprawozdanie pod względem cech gatunkowych (5)

Jak napisać reportaż?

2 Być jak Ryszard Kapuściński – czyli jak napisać

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.1) I.1.2) I.1.3)

reportaż omawia cechy reportażu (2)

określa tematykę

pisze reportaż o tematyce szkolnej (4)

w przeczytanym

37

reportaż, s. 251.; A. Fostakowska, Na jagody, s. 253.

I.1.10) I.3.3) III.1.1) III.1.2) III.1.3) III.1.4) III.2.2) III.2.3) III.2.4) III.2.5)

przeczytanego reportażu (2)

wymienia gatunki reportażu wyróżniane ze względu na temat oraz ze względu na środki przekazu (3)

wymienia gatunki reportażu wyróżniane ze względu na formę (3)

odróżnia reportaż od innych gatunków publicystycznych (3)

analizuje przeczytany reportaż

rozpoznaje odmiany reportażu (3)

charakteryzuje bohaterów reportażu (3)

reportażu wyróżnia różne formy wypowiedzi: opis, relacja, opowiadanie, monolog, dialog (4)

pisze reportaż, świadomie wykorzystując wiedzę na temat rodzajów reportażu oraz cech charakterystycznych dla tego gatunku (5)

uzasadnia, że reportaż A. Fostakowskiej jest pogłębioną analizą rzeczywistości i porusza problemy współczesnej młodzieży (5)

przekształca na reportaż wybrany tekst z podręcznika (5)

prezentuje wybrany z prasy reportaż, uzasadnia swój wybór (6)

Przełom cywilizacyjny

1 Potrzeba matką wynalazków (na podst. Kroniki techniki), s. 256.

Kronika techniki (lub inne wydania encyklopedyczne o podobnej tematyce)

I.1.1) I.1.2) II.2.1) III.2.11)

udowadnia, żewynalazki z przełomu XIX i XX wieku zmieniły życie ludzi (2)

wymienia kilka przykładów wynalazków z przełomu XIX i XX wieku (2)

wymienia nazwiska Polaków, którzy przyczynili się do przełomu cywilizacyjnego końca XIX wieku (4)

odpowiada na pytanie, jak mogła zmienić się psychika ludzi i ich światopogląd pod

38

prezentuje podstawowe informacje na temat I. Łukasiewicza i jego wynalazku (3)

wpływem ogromnego postępu techniki (5)

Felietony Bolesława Prusa

1 B. Prus, Kroniki tygodniowe, s. 258.

I.1.1) I.1.2) I.1.4) II.2.2) II.1.2) III.1.2)

felieton uwzględnia w prezentacji biografii, B. Prusa to, że pisarz zajmował się twórczością publicystyczną (2)

charakteryzuje bohaterów felietonu Prusa (3)

wyjaśnia XIX-wieczną potrzebę poruszania w prasie tematyki postępu cywilizacyjnego (4)

wyciąga wnioski na temat codziennego życia ludzi ówczesnej Warszawy (4)

znajduje w tekście opinie narratora (4)

ocenia sposób zwracania się do siebie bohaterów tekstu (5)

pisze scenkę o tematyce współczesnej na wzór tekstu Prusa (6)

Literatura science fiction

1 S. Lem, Jak ocalał świat, s. 261.

Słownik terminów literackich

I.1.1) I.1.2) I.2.3) II.1.2) II.2.3) II.2.4) II.2.8) II.4.2) III.1.1)

literatura science-fiction

fantastyka mit baśń legenda podanie bajka fantasy

wymienia pojęcia omawiane na lekcji (2)

opisuje świat przedstawiony w opowiadaniu Lema (2)

współpracuje w grupie (2)

prezentuje podstawowe fakty z życia i twórczości S. Lema (3)

określa gatunek

uzasadnia tezę o uczłowieczeniu maszyny z opowiadania Lema (4)

uzasadnia, że opowiadanie Lema zalicza się do literatury fantastycznonaukowej (4)

jako członek grupy uzasadnia jedną z podanych tez (4)

posługuje się pojęciami omawianymi na lekcji

39

opowieści Lema (3) opisuje motywacje

bohaterów opowiadania (3)

rysuje i opisuje elementy świata usunięte przez maszynę (3)

w analizie utworów literackich (4)

pisze streszczenie utworu – wybranego gatunku literatury fantastycznej (4)

odnajduje w tekście neologizmy Lema (4) i określa ich funkcję w utworach science fiction (5)

dostrzega ponadczasowość opowiadania Lema (5)

odczytuje przesłanie utworu (5)

Język też ma swój styl

2 Styl – czyli słowa odpowiednie do sytuacji, s. 265.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.3.1) I.3.3) III.1.7)

stylistyka styl style artystyczne i

nieartystyczne style: naukowy,

publicystyczny, urzędowy, potoczny

pleonazm błąd stylistyczny

wyjaśnia pojęcie stylu językowego (2)

omawia podział stylów językowych (3)

odróżnia style artystyczne od użytkowych (3)

wymienia nazwy stylów funkcjonalnych (3)

wyjaśnia, na czym polega błąd stylistyczny (3)

omawia cechy poszczególnych stylów funkcjonalnych (4)

omawia gatunki pisane w stylach naukowym i publicystycznym (4)

rozpoznaje styl analizowanego tekstu (4)

wyjaśnia, czym jest pleonazm (4)

wykorzystuje wiedzę na temat cech poszczególnych stylów, tworząc teksty funkcjonalne (5)

znajduje błędy stylistyczne w podanych tekstach (5)

40

tworzy własny tekst w określonym stylu (5)

znajduje pleonazmy w podanych tekstach (5)

O znaczeniach słów

1 Jak słowa znaczą?, s. 269.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.1) I.2.3) I.3.9)

treść wyrazu zakres wyrazu znaczenie realne

wyrazu znaczenie

słowotwórcze wyrazu znaczenie

etymologiczne wyrazu

kategorie słowotwórcze

korzysta ze słownika etymologicznego (2)

rozumie pojęcia wprowadzone na lekcji (3)

korzysta z odpowiednich źródeł w celu rozpoznania znaczenia słowotwórczego, realnego i etymologicznego wyrazów (3)

określa relacje pomiędzy znaczeniem słowotwórczym a realnym wyrazu (3)

omawia kategorie słowotwórcze wyrazów (4)

określa relacje pomiędzy treścią a zakresem wyrazu (4)

posługuje się pojęciami wprowadzonymi na lekcji, analizując wyrazy pod względem słowotwórczym i semantycznym (5)

określa kategorie słowotwórcze analizowanych wyrazów (5)

Nowe elementy języka

2 Neologizmy – czyli co nowego w języku, s. 272.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.1) I.3.3)

neologizmy słowotwórcze

neologizmy znaczeniowe

neologizmy artystyczne

zapożyczenia wyrazowe

wyjaśnia termin neologizm (2)

wymienia te języki, z których do polszczyzny najczęściej zapożyczane są nowe wyrazy (2)

omawia rodzaje neologizmów (3)

odróżnia neologizmy słowotwórcze od znaczeniowych i

podaje przykłady zapożyczeń z różnych języków (4)

prezentuje kryteria oceny zapożyczeń (4)

w utworze poetyckim wyszukuje neologizmy artystyczne i objaśnia ich znaczenia (4)

omawia kryteria oceny neologizmów (5)

charakteryzuje i ocenia przykłady neologizmów

41

artystycznych (3) wymienia sposoby na

bogacenie się języka (3)

(5) ocenia przydatność

najnowszych zapożyczeń z języka angielskiego (5)

Skracamy wyrazy 2 Skróty i skrótowce – czyli krótko po polsku, s. 274.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń; Słownik skrótów i skrótowców

I.1.1) I.2.3)

skrót skrótowiec

wyjaśnia pojęcia skrót i skrótowiec (2)

wyszukuje informacje o poprawnym zapisie skrótów i skrótowców (2)

odróżnia skrót od skrótowca (3)

omawia rodzaje skrótowców (3)

poprawnie zapisuje skróty popularne w polszczyźnie (3)

korzysta ze słowników: ortograficznego, poprawnej polszczyzny, skrótów i skrótowców (3)

stosuje w praktyce zasady pisowni skrótów (4)

odróżnia skrótowce literowe od głoskowych, sylabowych i mieszanych (4)

przedstawia zasady używania skrótowców w zdaniu (4)

podaje rodzaj gramatyczny skrótowców funkcjonujących w polszczyźnie (4)

tworzy poprawne zdania z różnymi rodzajami skrótowców (5)

Przekształcenia stylistyczne

1 J. Olech, Styl, s. 278.

I.1.1) I.1.2) I.3.1) III.1.7) III.2.1) III.2.2)

rozpoznaje różne style językowe (3)

uzasadnia przynależność danej wypowiedzi do konkretnego stylu językowego (4)

uzasadnia swoją opinię na temat adaptacji dzieł literackich na język subkultur młodzieżowych (5)

42

dokonuje przekształceń stylistycznych różnych tekstów (5)

Podsumowanie rozdziału Obrazki z codzienności

1 Sprawdzam się, s. 280.

I.1.1)

utrwala wiadomości i umiejętności zdobyte w trakcie omawiania rozdziału Obrazki z codzienności

Sprawdzian nr 5, omówienie

3 Arkusz testu obejmującego zagadnienia językowe i literackie

I.1.1)

wykorzystuje zgromadzone wiadomości w sytuacji problemowej

Człowiek istota twórcza – 15 godz.

Wprowadzenie do rozdziału Człowiek istota twórcza

1 Człowiek istota twórcza – oś czasu, s. 282; Nim poznasz bliżej… przełom wieków XIX i XX, s. 284.

I.1.1) I.1.2) II.2.11) II.4.1) II.4.3) III.2.11)

secesja Młoda Polska dekadentyzm fin de siècle modernizm neoromantyzm cyganeria artystyczna bohema

określa umowne ramy czasowe Młodej Polski (2)

podaje przykłady twórców i ich dzieł (3)

wymienia nazwiska twórców z przełomu wieków, polskich i obcych, oraz ich dzieł (4)

wyjaśnia pojęcia omówione na lekcji (4)

wymienia wynalazki, które przyczyniły się do rozwoju kultury (4)

omawia zjawiska artystyczne z przełomu wieków (rozkwit cyganerii artystycznej, spotkania w kawiarniach i kabaretach) (5)

Ekspresja i 1 H. Matisse, O Reprodukcje I.1.1) ekspresjonizm czyta tekst ze wymienia nazwiska

43

impresja w malarstwie

malarstwie (1908), s. 286.

znanych dzieł ekspresjonizmu i impresjonizmu

I.1.2) II.1.1) II.1.2) II.2.11) II.3.1) III.1.8)

impresjonizm zrozumieniem i określa jego tematykę (2)

objaśnia nazwy kierunków w malarstwie omówione na lekcji (3)

omawia podstawowe cechy ekspresjonizmu i impresjonizmu (3)

analizuje przykładowe dzieło ekspresjonizmu i impresjonizmu (3)

polskich i obcych twórców ekspresjonizmu i impresjonizmu (4)

odróżnia obraz ekspresjonistyczny od impresjonistycznego

porównuje obrazy ekspresjonistyczne i impresjonistyczne (4)

rozpoznaje dzieła ekspresjonistyczne i impresjonistyczne wśród obrazów z różnych czasów i szkół (5)

przeprowadza pełną analizę i interpretację przykładowego obrazu ekspresjonistycznego i impresjonistycznego (5)

Impresje poetyckie

1 K. Przerwa-Tetmajer, Melodia mgieł nocnych [Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym], s. 290.

Zdjęcia z widokami tatrzańskich pejzaży górskich

I.1.1) I.1.2) I.3.8) II.1.1) II.1.2) II.2.2) II.2.4) II.2.6) II.3.1) II.2.11)

prezentuje sylwetkę K. Przerwy-Tetmajera (2)

określa tematykę wiersza (2)

wymienia elementy przyrody opisane w wierszu (2)

określa funkcję użytych w wierszu form czasownika (3)

charakteryzuje podmiot liryczny w utworze Tetmajera

podaje przykłady sformułowań językowych opisujących kolory, dźwięki, zapachy, ruch; określa ich funkcję (4)

określa nastrój utworu (4)

zalicza wiersz Tetmajera do jednego z poznanych nurtów artystycznych; uzasadnia swoją opinię (5)

44

(3) analizuje i

interpretuje obraz L. Wyczółkowskiego (3)

porównuje wiersz z obrazem – jako dwie wersje opisu przyrody; redaguje wnioski (5)

podsumowuje rozważania o sztuce: uzasadnia, które formy sztuki najlepiej posłużą do pokazania swoich poglądów, które – do wyrażenia emocji, a które – do opisania rzeczywistości (5)

tworzy własny wiersz oddziałujący na zmysły czytelnika (6)

Kultura ludowa 1 W. Myśliwski, Kamień na kamieniu (fragm.), s. 293.

Słownik języka polskiego, Słownik frazeologiczny

I.1.1) I.1.2) I.2.3) II.1.2) II.2.11) II.3.1) II.4.1) II.4.2) III.1.1)

wyjaśnia, o jakim wydarzeniu jest mowa w przeczytanym fragmencie (2)

proponuje zakończenie przeczytanej historii (3)

wyraża swoje zdanie na temat: czym jest dla mnie szczęście? (3)

wypisuje związki frazeologiczne z wyrazem szczęście ze słownika języka polskiego i słownika frazeologicznego (2) i

wyciąga wnioski na temat szczęścia z bajki o królu i interpretuje ją (4)

charakteryzuje styl wypowiedzi narratora (4)

podaje cechy odmiany języka, do której zalicza się mowa narratora (4)

pisze wypracowanie zainspirowane obrazem J. Chełmońskiego (5)

45

objaśnia ich znaczenie (3)

Kultura ludowa na wesoło

1 S. Mrożek, Wesele w Atomicach (fragm.), s. 299.

I.1.1) I.1.2) I.3.3) II.1.2) II.2.6) II.3.1)

analizuje świat przedstawiony w opowiadaniu Mrożka (2)

identyfikuje utwór Mrożka jako satyrę (3)

określa tematykę opowiadania (3)

wyraża swoje refleksje po przeczytaniu utworu (3)

uzasadnia, że opowiadanie można nazwać satyrą (4)

określa cel zestawienia tradycyjnej wsi z elementami z przyszłości (4)

podaje przykłady stylizacji gwarowej (4)

charakteryzuje stosunek narratora do przekształcania przyrody przez człowieka (5)

wyjaśnia, na czym polega humor w opowiadaniu Mrożka (5)

Sąsiedzka pomoc 1 J. Olech, Babcia

I.1.1) I.1.2) II.1.2) III.1.5)

określa tematykę tekstu (2)

wymienia dobre strony mieszkania na wsi (2)

ocenia postawę sąsiadów tytułowej babci (3)

wyraża swoje zdanie na temat: czy każda pomoc jest zawsze mile widziana? (4)

definiuje słowo prywatność (4)

odpowiada na pytanie: dlaczego ludzie chcą chronić swoją prywatność?; podaje przykłady z życia (5)

46

Folklor tatrzański 1 Folklor tatrzański, s. 303.; Z. Urbanowska, Janosik (fragm.), s. 308.

Słownik języka polskiego

I.1.1) I.1.2) I.2.3) II.2.11) II.4.2) III.1.1) III.1.2) III.1.3) III.1.4)

folklor styl zakopiański drzeworyt

rozumie pojęcia folklor i styl zakopiański (2)

charakteryzuje postać Janosika (2)

korzysta ze słownika języka polskiego (2)

podaje datę powstania stylu zakopiańskiego i skrótowo prezentuje sylwetkę jego twórcy (3)

wymienia przykładowe elementy fantastyczne i realistyczne opowiadania Z. Urbanowskiej (3)

pisze rozprawkę na temat: Czy Janosik zasługuje na pochwałę? (3)

analizuje drzeworyt W. Skoczylasa (3)

wyraża swoje zdanie w rozprawce w uporządkowany i spójny sposób (4)

podaje trafne argumenty w rozprawce, posługuje się poprawną polszczyzną, podsumowuje rozważania (5)

określa swój stosunek do folkloru; uzasadnia swoje zdanie (5)

Odmiany polszczyzny

2 Odmiany języka – czyli mówimy tym samym językiem, ale inaczej, s. 312.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń; B. Chaciński, Wypasiony słownik najmłodszej polszczyzny

I.1.1) I.2.3) I.3.1) I.3.3) I.3.4) III.2.2)

dialektyzm dialektyzacja regionalizm gwary ludowe gwary miejskie archaizm archaizacja język współczesny i

dawny

rozumie pojęcia wprowadzone na lekcji (2)

odróżnia teksty napisane dawną polszczyzną od tekstów współczesnych (2)

znajduje w tekście archaizmy rzeczowe

rozpoznaje archaizację w tekście (4)

odróżnia rodzaje archaizmów (4)

pisze teksty w gwarze uczniowskiej (4)

wymienia najważniejsze cechy polskich dialektów (małopolskiego,

47

gwary środowiskowe i zawodowe

profesjonalizm kolokwializm

(3) wymienia dialekty

polszczyzny (3) wie, czym różnią się

gwary ludowe od miejskich i środowiskowych (3)

wymienia rodzaje gwar środowiskowych (3)

śląskiego, wielkopolskiego, mazowieckiego) oraz języka kaszubskiego (5)

charakteryzuje odmiany polszczyzny środowiskowej (5)

przygotowuje słownik gwary uczniowskiej (6)

Rodzaje zdań złożonych współrzędnie

2 Składnia – zdanie złożone współrzędnie, s. 317.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.1) I.3.6) III.2.6)

rodzaje zdań złożonych współrzędnie: łączne, rozłączne, przeciwstawne, wynikowe, synonimiczne

odróżnia zdanie złożone podrzędnie od złożonego współrzędnie (2)

wymienia rodzaje zdań złożonych współrzędnie (3)

rysuje wykresy zdań złożonych współrzędnie (3)

podaje zasady interpunkcji zdań złożonych współrzędnie (3)

rozpoznaje rodzaj podanych zdań złożonych współrzędnie (4)

rysuje wykres do podanego zdania złożonego współrzędnie (4)

stosuje w praktyce językowej zasady interpunkcji zdań złożonych współrzędnie (5)

wykorzystuje wiedzę na temat zdań złożonych współrzędnie w tworzeniu własnych tekstów (5)

Podsumowanie rozdziału Człowiek istota twórcza

1 Sprawdzam się, s. 319.

I.1.1)

utrwala wiadomości i umiejętności zdobyte w trakcie omawiania rozdziału Człowiek istota twórcza

Sprawdzian nr 6, 3 Arkusz testu I.1.1) wykorzystuje

48

omówienie obejmującego zagadnienia językowe i literackie

zgromadzone wiadomości w sytuacji problemowej

Na tropie – 6 godz. + 4 godz. analizy lektury

Jak powstała powieść detektywistyczna?

1 Na tropie – oś czasu, s. 320.; Kryminalna zagadka – wstęp do analizy powieści Agaty Christie, s. 322.

I.1.1) I.1.2) II.2.8) II.2.10) III.1.1) III.1.2)

powieść kryminalna powieść

detektywistyczna powieść kryminalno-

sensacyjna dedukcja indukcja

wymienia najsłynniejszych detektywów stworzonych przez pisarzy XX-wiecznych (2)

wymienia nazwiska XX-wiecznych twórców powieści detektywistycznych (3)

wymienia cechy rodzajów powieści omówionych na lekcji (3)

wyjaśnia, czym jest dedukcja i indukcja (4)

wymienia przykłady XX---wiecznych powieści detektywistycznych i ich autorów (5)

objaśnia, w jaki sposób metoda dedukcji może być użyteczna dla twórców literatury detektywistycznej (5)

pisze opowiadanie detektywistyczne (6)

A.Christie, Morderstwo w Orient Expressie – analiza lektury

4 Pomocna dłoń: wskazówki interpretacyjne i ćwiczenia do Morderstwo w Orient Expressie Agaty Chrisie, s. 329.

A.Christie, Morderstwo w Orient Expressie

Dedukcja na co dzień

1 J. Olech, Organoleptyka i dedukcja, s. 330.

I.1.1) I.1.2) II.2.8)

organoleptyka wyjaśnia, w jaki sposób tekst nawiązuje do powieści detektywistycznych (2)

przeprowadza dedukcję na temat wyglądu i zachowania kolegi w hipotetycznej sytuacji (4)

w sposób

49

wskazuje praktyczne zastosowanie organoleptyki i dedukcji (3)

organoleptyczny charakteryzuje przedmioty znajdujące się w klasie (4)

Jak analizować film?

2 Przepis na analizę filmu, s. 332.

Po polsku – zeszyt ćwiczeń

I.1.1) I.1.2) II.2.11) III.1.1) III.1.2) III.1.4) III.2.3)

kadr ujęcie (i jego rodzaje) cięcie plan filmowy (i jego

rodzaje) scenariusz scenopis scenografia producent adaptacja filmowa ekranizacja gatunki filmowe

rozumie pojęcia omówione na lekcji (2)

omawia początki historii filmu (3)

wymienia nazwiska najsłynniejszych aktorów filmowych XX wieku (3)

wymienia przykłady gatunków filmowych (3)

objaśnia pojęcia omówione na lekcji i posługuje się nimi, gdy analizuje film (4)

wymienia nazwiska pierwszych twórców filmu (4)

opowiada o początkach i rozwoju sztuki filmowej (5)

pisze scenariusz do wybranego fragmentu powieści detektywistycznej (5)

interpretuje ekranizację powieści (5)

porównuje literacki i filmowy portret wybranego bohatera (5)

Cena popularności 1 J. Olech, Gwiazdy filmowe, s. 338.

I.1.1) I.1.2) II.1.2) III.1.5) III.2.3) III.2.8) III.2.9)

paparazzi celebryta

określa tematykę tekstu (2)

wyjaśnia, kim są paparazzi i ocenia ich działania (3)

wyjaśnia, kim jest idol; opowiada o swoim idolu (3)

bierze udział w dyskusji na temat bezkrytycznego

objaśnia słowo celebryta, dopisuje do niego wyrazy bliskoznaczne (4)

wyraża opinię na temat bezkrytycznego naśladowania swoich idoli (4)

wyznacza kryteria nazwania kogoś gwiazdą filmową (4),

50

naśladowania idoli (3)

uzasadnia swoją opinię (5)

prezentuje informacje o sławnej osobie, która pomaga potrzebującym (5)

Podsumowanie rozdziału Na tropie

1 Sprawdzam się, s. 340.

utrwala wiadomości i umiejętności zdobyte w trakcie omawiania rozdziału Na tropie