Koncepcja i formy e-learningu

Michał KuciapskiKatedra Informatyki Ekonomicznej

Uniwersytet Gdański

Wykład do wyboru

2 z 23

Prezentacja Pojęcie e-learningu

Historia e-learningu

Formy e-learningu

m-learning

Korzyści wykorzystania e-learningu

Bariery wdrażania e-learningu

3 z 23

Pojęcie e-learningu - nazwa e-learning (e-Learning, eLearning), polskie nazwy:

e-nauczanie e-kształcenie kształcenie elektroniczne

„e” w słowie e-learning: „e” jako electronic (elektroniczny), „e” jako emerging (pojawiający się), „e” jako easy (łatwy), „e” jako economical (ekonomiczny), „e” jako effective (efektywny), „e” jako executive (nadzorujący), „e” jako experiential (oparty na doświadczeniu), „e” jako engaging (angażujący), „e” jako eclectic (eklektyczny

4 z 23

Pojęcie e-learningu - definicja

Wielość definicji e-learningu: e-learning od strony edukacyjnej określany jest jako sposób

nauczania i szkolenia w oparciu o media elektroniczne. Inna definicja określająca

e-learning od strony technicznej, definiuje go jako zbiór aplikacji i procesów służących dostarczaniu materiału edukacyjnego w formie elektronicznego przekazu przez Internet, intranet, extranet, interaktywną telewizję i nośniki danych.

e-learning od strony biznesowej to model nauczania wykorzystujący technologię do tworzenia, dystrybucji i dostarczania danych, informacji, szkoleń oraz wiedzy w celu podniesienia

efektywności pracy i działań organizacji.

5 z 23

Pojęcie e-learningu - definicja

Definicja e-learningu (własna)

E-learning jest sposobem dostarczania cyfrowego materiału

edukacyjnego i informacyjnego oraz prowadzenia nauczania

przy wykorzystaniu mediów elektronicznych jak Internet,

intranet, extranet, przekazy satelitarne, telewizja

interaktywna, w oparciu o sprzęt komputerowy, urządzenia

mobilne i oprogramowanie.

6 z 23

Historia e-learningu - rozwój

E-learning powstał jako forma nauczania na

odległość (ang. distance learning – d-learning),

wykorzystywanego od ponad 300 lat.

7 z 23

Historia e-learningu - d-learning

Nauczanie na odległość:

Prekursorami d-learningu byli amerykanie. W roku 1700 w Stanach

Zjednoczonych pojawiło się pierwsze ogłoszenie prasowe z ofertą kursu

korespondencyjnego.

Jest metodą kształcenia, w której dominuje zasada otwartego dostępu do

edukacji, gdzie bezpośrednie kontakty prowadzącego z uczestnikami kursu są

ograniczone do minimum.

Inaczej nazywane nauczaniem otwartym jest podejściem do nauczania

dającym studentom i pracownikom swobodę w wyborze czego, kiedy, gdzie i

gdzie chcą się uczyć.

8 z 23

Historia e-learningu - powstanie

Początki e-learningu:

lata dwudzieste XX wieku

wykorzystywanie radia jako elektroniczny sposób

przekazywania wiedzy na odległość

Zastosowanie najnowszych zdobyczy technologii

informatycznych i komunikacyjnych w edukacji w ostatnich

latach spowodowało wykształcenie się nauczania sieciowego

(przez Internet).

9 z 23

Formy e-learningu - zależności modeli

10 z 23

Formy e-learningu - modele

Szkolenie komputerowe (ang. Computer Based Training) oznacza nauczanie (trening, szkolenie) przy użyciu komputera stacjonarnego, bez wykorzystania sieci komputerowej. Opiera się na oprogramowaniu oraz materiałach edukacyjnych zawartych na dostarczanych nośnikach danych. Ten typ prowadzenia szkoleń nie wspiera komunikacji pomiędzy uczestnikami kursu.

Szkolenie sieciowe (ang. Web Based Training, Internet Based Training) jest nauczaniem online przez sieć lokalną, a przede wszystkim Internet. Zasoby edukacyjne znajdują się na serwerze danych, najczęściej platformie e-learningowej, a uczestnicy kursów mogą się ze sobą komunikować za pomocą udostępnionych narzędzi komunikacyjnych.

Przykład szkolenia WBTPrzykład szkolenia WBT

11 z 23

Formy e-learningu - formy nauczania Nauczanie w pełni e-learningowe Nauczanie mieszane (ang. blended learning) nazywane również

hybrydowym jest modelem prowadzania szkoleń przy wykorzystaniu tradycyjnych metod nauczania i e-learningu

Nauczanie tradycyjne E-learning

Zwiększa zmotywowanie uczestników kursu, dzięki regularnym spotkaniom.

Kursy mają elastyczność i adaptacyjność nauczania – nauka wybranego materiału w dobranym indywidualnie czasie.

Zmniejsza poczucie wyobcowania uczestników kursów i nietrwałości kontaktów z innymi kształcącymi się osobami.

Multimedialność i interakcyjność udostępnianego materiału edukacyjnego wspomaga przyswajanie wiedzy.

Szkolenia mieszane są tańsze niż szkolenia tradycyjne.

Szkolenia mieszane cechuje mniejszy procent osób rezygnujących z uczestnictwa niż w przypadku szkoleń e-learningowych.

12 z 23

Formy e-learningu - technologia Internet Intranet (sieć lokalną) Extranet (wirtualna sieć będąca połączeniem ze sobą

sieci lokalnych za pomocą Internetu) przekaz satelitarny radio taśmy audio/video telewizja interaktywna nośniki danych (np.: płyty CD, DVD)

13 z 23

m-learning - definicja

M-learning (ang. mobile learning) jest formą e-learningu wykorzystującą w nauczaniu sprzęt przenośny oraz telefony komórkowe z bezprzewodowym dostępem do Internetu.

14 z 23

m-learning - cechy Zapewnia najbardziej elastyczny dostęp do informacji oraz szkoleń

dzięki urządzeniom mobilnym, jak laptopy i palmtopy oraz sieciom bezprzewodowym.

Pojawienie się jego jest ściśle związane z powstaniem bezprzewodowych technologii komunikacyjnych jak Blutooth, WAP (Wireless Application Protocol), GPRS (General Packet Radio System) oraz UMTS (Universal Mobile Telecommunications System).

Za rozwój technologii nauczania mobilnego jest odpowiedzialna przede wszystkim organizacja MOBILearn (www.mobilearn.org).

e-learning sukcesywnie przekształca się w m-learning analogicznie jak e-biznesu (ang. e-business) w m-biznes (ang. m-business).

15 z 23

Korzyści wykorzystania e-learningu Z punktu widzenia organizacji (instytucji, firmy):

skalowalność kursów – zwiększenie ilości osób szkolonych nie powoduje znaczącego wzrostu kosztów ich nauczania oraz trudności organizacyjnych.

skrócenie czasu organizacji szkolenia – szkolenia można organizować niemal „just in time” - kiedy zachodzi potrzeba

łatwość zapewnienia aktualności i jakości przekazywanej wiedzy – materiał szkoleniowy znajduje się w scentralizowanym miejscu i tylko tam dokonywana jest jego aktualizacja

jednolitość szkoleń (kursów, studiów) – wszystkim uczestnikom kursów oferowany jest identyczny materiał nauczania

efektywność nauczania – szkolenie ma charakter indywidualny, gdzie każdy uczestnik poświęca czas na naukę wybranych zgodnie z własnymi potrzebami partii materiału, a nie całości przekazywanej przez prowadzącego

16 z 23

Korzyści wykorzystania e-learningu Z punktu widzenia organizacji (instytucji, firmy):

brak spadku wydajności pracy – uczestnik kursu szkoli się w czasie wolnym, zarówno w pracy jak i po niej

brak dodatkowych kosztów działania – nie są potrzebni okresowo dodatkowi pracownicy, ani zastępstwa;

wygodna kontrola nauki - dzięki systemom LCMS i LMS możliwe jest automatyczne i szybkie monitorowanie postępów w nauce uczestników kursu

optymalizacja pracy działu szkoleń – dzięki skalowalności kursów i automatyzacji ich prowadzenia, dział szkoleń ma mniej obowiązków organizacyjnych

eliminacja kosztów – eliminowane są koszty: noclegów, dojazdów, ewentualnych diet za delegacje, wynajmu sal szkoleniowych, drukowania materiałów edukacyjnych

17 z 23

Korzyści wykorzystania e-learningu Z punktu widzenia organizacji (instytucji, firmy):

redukcja kosztów – znacznej redukcji ulegają koszty: wynagrodzenia trenerów, obsługi organizacyjnej, ogólnego czasu uczestnictwa w szkoleniach

promowanie uczenia się permanentnego i przez całe życie (ang. Long Life Learning)

możliwość integracji systemu szkoleniowego z innymi systemami: bibliotecznym, księgowo-płacowym, stypendialnym, socjalnym, kół naukowych oraz innymi.

budowanie trwałych więzi z klientem

18 z 23

Korzyści wykorzystania e-learningu Z punktu widzenia uczestnika kursu (szkolenia, studiów):

indywidualny tok nauczania – każdy uczestnik dobiera samodzielnie zakres wiedzy, która jest mu potrzebna, pomijając już znany materiał szkoleniowy

elastyczność nauki – uczestnik kursu indywidualnie dobiera sobie czas i miejsce uczenia się, zgodnie z własnymi potrzebami

jednolitość i aktualność materiału szkolenia – uczestnik szkolenia nie musi obawiać się o niższą jakość oferowanego materiału nauczania w stosunku do innych uczestników kursu

atrakcyjność szkolenia – w przeciwieństwie do tradycyjnych szkoleń materiał kursu może zawierać zasoby multimedialne w postaci: prezentacji, grafiki interaktywnej, nagrań audio/wideo.

brak przerw w pracy – nie występują dłuższe wyjazdy, po których uczestnik musi się ponownie „wdrażać” do pracy

19 z 23

Korzyści wykorzystania e-learningu Z punktu widzenia uczestnika kursu (szkolenia,

studiów): brak występowania „kosztów utraconych korzyści” – np.

finansowych: premia, część wynagrodzenia eliminacja obaw współfinansowania szkolenia – uczestnik

nie musi się obawiać ponoszenia części kosztów związanych z: dojazdem, zakwaterowaniem, innymi

zniknięcie szeregu barier w dostępie do kursów w stosunku do tradycyjnej oferty edukacyjnej: geograficznych – konieczność dojazdu do odległej miejscowości czasowych – niemożność wygospodarowania czasu na szkolenia

odbywające się w określonych terminach osobistych – specyficzna sytuacja osobista np.: osoby samotnie

wychowujące dziecko, kobieta w ciąży zdrowotnych – choroba, niepełnosprawność

20 z 23

Bariery wdrażania e-learningu Z punktu widzenia firmy:

technologiczne – wdrożenie e-learningu wymaga zakupu i poznania szeregu technologii z zakresu tworzenia i prowadzenia kursów. Wiążą się z tym znaczne nakłady finansowe i organizacyjne

metodologiczne – przygotowanie szkoleń e-learningowych różni się od szkoleń tradycyjnych, co wymaga dostępu do specjalistów z zakresu projektowania, tworzenia, prowadzenia i wdrażania kursów.

21 z 23

Bariery wdrażania e-learningu Z punktu widzenia uczestnika kursu:

słaba znajomość technologii komputerowych – obawa przed wykorzystywaniem narzędzi wcześniej nieużywanych

brak dostępu do odpowiednich technologii komputerowych – wielu potencjalnych uczestników szkoleń nie posiada odpowiedniej jakości komputera, dodatkowego osprzętu (np.: kamera internetowa, słuchawki z mikrofonem), czy też łącza internetowego o odpowiedniej przepustowości

ogólny brak zaufania do nowości – konserwatyzm w stosunku do większości dziedzin, w tym i edukacji

poczucie izolacji i osamotnienia – część uczestników kursów ma trudności w komunikacji z osobami, z którymi nie mają bezpośredniego kontaktu

brak samodyscypliny – wiele osób nie potrafi samodzielnie zmotywować się do nauki

22 z 23

Portale tematyczne e-learningu IADL (International Association for Distance Learning) –

www.iadl.org.uk - zawiera olbrzymią liczbę artykułów i książek na różne

tematy związane z e-learningiem

elearningeuropa.info – www.elearningeuropa.info - rozbudowany portal

tworzony przez Unię Europejską , zawierający informacje odnośnie

działań wspierających rozwój e-learningu i aktualnie realizowanych

projektów

EURODL (European Journal of Open, Distance and E-learning) –

www.eurodl.org - magazyn jest wydawany przez organizację EDEN

(European Distance and E-Learning Network) stowarzyszającą ponad 100

instytucji z całego świata

23 z 23

Dziękuje za uwagę

Michał Kuciapski

Katedra Informatyki Ekonomicznej

Wydział Zarządzania

Uniwersytet Gdański