Wykład: Równowazno˙ ´sc ricardia´ nska; Inwestycje´ · Ale: altruizm miedzy-pok˛ oleniowy....

Wykład: Równowaznosc ricardianska; Inwestycje

Makroekonomia IIZima 2018/2019 - SGH

Jacek Suda


Publiczne ograniczenie budzetowe

Sektor publiczny/panstwo równiez zaciaga i udziela pozyczekstopa procentowa, rG moze sie róznic od stopy procentowej gospodarstwdomowych

Panstwo zbiera podatki, Ti, zeby spłacic dług (Di) i sfinansowacwydatki rzadowe Gi

Deficyt panstwa: Gi + DirG > Ti

deficyt podstawowy: Gi − Ti < 0odesetki od wczesniejszego zadłuzenia: DirG

2 okresy1. okres:

G1 + D1 = T1 + D2

2. okresT2 = G2 + rGD2 + D2

Ograniczenie budzetowe panstwa

T2 − G2 = (1 + rG)(G1 − T1) + D1 + rGD1 = (1 + rG)(D1 + G1 − T1)

lubD1 = (T1 − G1) +

T2 − G2

1 + rG


Publiczne ograniczenie budzetowe

Jezeli panstwo ma deficyt podstawowy w pierwszym okresieT1 − G1 < 0 to musi miec nadwyzke w drugim okresie T2 − G2 > 0

Jezeli ma wczesniejsze zadłuzenie, D1, nadwyzka musi pokryczarówno zadłuzenie jak i odsetki

Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e

© Michael Burda and Charles Wyplosz, 2017. All rights reserved.© Michael Burda and Charles Wyplosz, 2017. All rights reserved.

Publiczne ograniczenie budżetowe

( ) { ( )⎞⎛⎟⎜

+ + − = −⎟⎜⎟⎜⎜ ⎟

⎝ ⎠

1424314243

1442443

1 1 1 2 2 old next period'sthis period'sdebt surplus deficit

new debt

1 Gr D G T T G

( ) { ( )⎞⎛⎟⎜

− + + − = −⎟⎜⎟⎜⎜ ⎟

⎝ ⎠

1424314243

1442443

1 1 1 2 2 old next period'sthis period'sdebt deficit deficit

new debt

1 Gr D G T G T

Figure 6.7 (a)

przyszły deficyt

(podstawowy)

istniejące obecny deficyt zadłużenie (podstawowy)

przyszły deficyt

istniejące obecny deficyt zadłużenie

obecne zadłużenie

obecne zadłużenie


Linia ograniczenia budzetowego


Publiczne ograniczenie budżetoweFigure 6.7 (b)

przy braku wcześniejszego długu (D1=0)

⎞⎛⎟⎜

Deficyt budżetu jutro ( ) { ( )

⎞⎛⎟⎜

− + + − = −⎟⎜⎟⎜⎜ ⎟

14243142431 1 1 2 2ld

1 Gr D G T G T⎟⎜⎜ ⎟

⎝ ⎠1442443old next period'sthis period's

debt deficit deficit

new debt

istniejące obecny deficyt zadłużenie (podstawowy)

obecne zadłużenie

przyszły deficyt

(podstawowy)

Deficyt budżetu dzisiaj0

nachylenie = -(1+rG)

j0


Linia ograniczenia budżetowego państwa


Dane: podstawowe skonsolidowane nadwyzki budzetupanstwa



Podstawowe skonsolidowane nadwyżki budżetu państwa, 1970-2015

Figure 6.8

Źródło: OECD, Rachunki Narodowe


Skonsolidowane publiczne i prywatne ograniczeniebudzetowe

Publiczne i prywatne ograniczenia budzetowe razempodatki płacone sa przez gospodarstwa domowezałozenie: D1 = 0

Prywatne ograniczenie budzetowe:

C1 +C2

1 + r= Y1 − T1 +

Y2 − T2

1 + r

Publiczne ograniczenie budzetowe:

G1 +G2

1 + rG= T1 +

T2

1 + rG


Publiczne i prywatne ograniczenia budzetowe

Oba ograniczenia razem

C1 +C2

1 + r= Y1 − G1 +

Y2 − G2

1 + r+

[r − rG

1 + r

](G1 − T1)

zaktualizowana wartosc konsumpcji =zaktualizowana wartosc zasobów-wydatki panstwa +

+ zaktualizowana wartosc korzysci z róznicy stóp

Jezeli rG = r

C1 +C2

1 + r= Y1 − G1 +

Y2 − G2

1 + r

gospodarstwo domowe moze konsumowac tylko ta producje, której nieprzejeło panstwo: substytucja miedzy konsumpcja prywatna i publiczna


Twierdznie o równowaznosci ricardianskiej

Sektor prywatny całkowicie internalizuje ogranicznie budzetowesektora publicznego: dług publiczny w ujeciu netto nie wpływa nazachowanie sektora prywatnego

Nie ma znaczenia czy wydatki rzadowe finansowane sa wyzszymzadłuzeniem dzisiaj (i wyzszymi podatkami jutro) czy wyzszymipodatkami dzisiaj

C1 +C2

1 + r= Y1 − T1 +

Y2 − T2

1 + r= Y1 −

Y2

1 + r−

(T1 −

T2

1 + r

)

T1 +T2

1 + rG= G1 +

G2

1 + rG

znaczenie ma G1 i G2, nie T1 lub T2


Równowaznosci ricardianskaBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e

Równoważność ricardiańska

Figure 6.9

rom

pcja

jut

rK

onsu

m


Konsumpcja dzisiaj




Ko

nsu

mp

cja

ju

tro

0

Przed wydatkami rządowymi i podatkami

B

D

Punkt zasobów początkowych, przed

podatkami i wydatkami rządowymi, to A.

Konsumpcja dzisiaj

Figure 6.9 (a)

Y1

Y2A

Majątek państwowy to 0B, zdyskontowana

zaktualizowana wartość zasobów A.

nachylenie = -(1+r )


Równowanosci ricardianskaBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e


0 B´

D´

B

D

A´

(Y1-G)

(Y2-G)

Odejmując zaktualizowaną wartość

wydatków rządowych (równą

zaktualizowanej wielkości podatków),

otrzymujemy zaktualizowaną wartość

majątku prywatnego OB´ (= OB-B´B).

(Zakładamy na rysunku równą wielkość G

w obu okresach)

Figure 6.9 (b)

Y1

Y2A

Ko

nsu

mp

cja

ju

tro

Konsumpcja dzisiaj


Uwzględniając wydatki rządowe i podatki




0 BB´

D

D´

Y1

Y2A

A´

(Y1-G)

(Y2-G)

Nie ma znaczenia dla majątku

prywatnego czy (i) niskie podatki i

deficyt dzisiaj finansowane są

wyższymi podatkami jutro czy (ii)

wyższe podatki dzisiaj finansują

dzisiejsze i jutrzejsze zakupy.

Figure 6.9 (c)

Ko

nsu

mp

cja

ju

tro

Konsumpcja dzisiaj


Równoważność ricardiańska


Brak równowaznosci ricardianskiej

Nie obserwujemy równowaznosci ricardianskiej, gdystopy procentowe sa rózne rG 6= r

Country 10 year

Government bonds Corporate bonds

Australia 6.36 8.80

Britain 4.71 7.45

Canada 3.81 N/A

Denmark 4.39 5.61

Japan 1.64 1.84

Sweden 4.06 4.71

United States 3.86 5.97

Euro area 4.18 5.32

Switzerland 3.07 3.10

Interest rates: Government and Corporate Bonds

May 7, 2008 (% per annum)

5.2 The Ricardian equivalence fails


Brak równowaznosci ricardianskiej

Nie obserwujemy równowaznosci ricardianskiej, gdystopy procentowe sa rózne rG 6= rBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e


Stopy procentowe dla prywatnych i publicznych pożyczkobiorców we Włoszech

Figure 6.10

2003 - 2015

Źrodła: ECB; Banca d‘Italia


Brak równowanosci ricardianskiej

Nie obserwujemy równowaznosci ricardianskiej, gdy......stopy procentowe sa rózne rG 6= r...ludzie nie zyja wystarczajaco długo, aby w pełni uwzglednic publiczneograniczenie budzetowe

ponadto: nowi obywatele (np. imigranci) płaca podatki i tym samymzrywajac zwiazek miedzy ograniczeniem budzetowym obecnie zyjacychpokolen a przyszłymi dochodami rzadowymi

...podatki zakłócaja decyzje podmiotów ekonomicznychpodmioty ekonomiczne zmienia swoje zachowanie, np. podaz pracy, przyzmianach w podatkach

...istnieja ograniczenia dla gospodarstw domowych w mozliwoscizadłuzania sie

Ale: altruizm miedzy-pokoleniowy


Ograniczenia w mozliwosci zadłuzania sieBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e

Ograniczenie możliwości zaciągania pożyczek

Figure 6.11

Ograniczenie możliwości zaciągania pożyczek

opc

ja j

utro

Kon

sum

p

nachylenie = − (1+ r’)

K

nachylenie = − (1+ r)


Konsumpcja dzisiaj



(a) Gospodarstwo domowe może oszczędzać ale nie Figure 6.11 (a)

Dmoże zaciągać pożyczek

Jeżeli gospodarstwo domowe nie może zaciągać pożyczek(ale może oszczędzać) możecj

a ju

tro

A(Y2-G2)

(ale może oszczędzać), może wybierać tylko pomiędzy AD.

onsu

mpc

Ko

nachylenie= − (1+ r)


B0 (Y1-G1)Konsumpcja dzisiaj



(c) Państwo/rząd może zaciągać pożyczki

Figure 6.11 (b)

D

(c) Państwo/rząd może zaciągać pożyczki

Jeżeli państwo może zaciągać ż ki t i d żpożyczki przy stopie r, rząd może

obniżyć podatki dzisiaj i podnieść w przyszłości (aby sfinansować iż d tki d i i j i d tki)cj

a ju

tro

A(Y2-G2)

niższe podatki dzisiaj i odsetki).

Przesuwa to odcinek budżetu gospodarstw domowych do DA´on

sum

pc

A´(Y2-T2)

gospodarstw domowych do DA .Ko



B0 (Y1-G1) (Y1-T1)Konsumpcja dzisiaj


Ograniczenia w mozliwosci zadłuzania sieBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e Figure 6.11 (c)

(b) Gospodarstwo domowe może oszczędzać i

DGospodarstwo domowe ma większą

zaciągać pożyczki

Gospodarstwo domowe ma większą stopę procentową (r‘) kiedy pożycza niż kiedy oszczędza (r).

cja

jutro

A(Y2-G2)onsu

mpc

Ko

nachylenie= − (1+ r’)


y ( )


0 B(Y1-G1) B´Konsumpcja dzisiaj



(d) Państwo łagodzi ograniczenie zaciągania pożyczek

Figure 6.11 (d)

(d) Państwo łagodzi ograniczenie zaciągania pożyczek D

Rząd może obniżyć podatki dzisiajRząd może obniżyć podatki dzisiaj i podnieść w przyszłości (aby sfinansować niższe podatki dzisiaj i odsetki)cj

a ju

tro

A(Y2-G2)

odsetki).

Przesuwa to odcinek budżetu gospodarstw domowych do DA´B´´on

sum

pc

A´(Y2-T2)

z DAB´.Ko

nachylenie= − (1+ r’)


y ( )


B´´0 B´(Y1-G1) (Y1-T1)Konsumpcja dzisiaj


Równowaznosc ricardianska w danych

To zalezy...Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e


Figure 6.12

Równoważność ricardiańska: Wielka Brytania, 1970-2015

Źródło: OECD, Economic Outlook


INWESTYCJE


Inwestycje

Inwestycje = tworzenie kapitału krajowego bruttokomputery, meble biurowe, sprzet do robót, autobusy, ciezarówki, nowebudynki fabryczne, zmiany ilosci zapasów,...równiez: programy komputerowe kupowane przez przedsiebiorstwa,

Dobra inwestycyje umozliwiaja produkcje dóbr i usług w przyszłosci

Decyzja o inwestowaniu jest decyzja o charkterze miedzyokresowym.


Funkcja produkcji

Załózmy, ze nakład pracy jest stały (L = 1)

Y = F(K, 1) = F(K)

Zwiekszenie nakładu K powoduje przyrost produkcjikrancowa produktywnosc kapitału, MPK: przyrost produkcji otrzymanydzieki uzyciu dodatkowej jednostki kapitału

MPK =∂Y∂K

= F′(K)

malejaca produktywnosc krancowa oznacza, ze przyrosty produkcji wwyniku zwiekszania kapitału sa coraz mniejsze

F′′(K) < 0

Koszt zwiekszenia kapitału: stopa procentowa


Optymalny zasób kapitału

Koszt kapitałujezeli moje srodki: odpowiada kosztowi alternatywnemu→ zwrot z alternatywnej inwestycji (np. na rynku finansowym)

jezeli pozyczam od kogos: odpowiada kosztowi krancowemu

Koszt kapitału: (1 + r)K

Zysk przedsiebiorstwa (dla pełnej deprecjacji δ = 1)

Zysk = F(K) − (1 + r)K

Optymalny zasób kapitału maksymalizuje zysk

F′(K) = MPK = 1 + r

krancowa produktywnosc = krancowy koszt




© Michael Burda and Charles Wyplosz, 2017. All rights reserved.

Krańcowa produktywność kapitału

Output

MPK

R

K

K

Krańcowy koszt kapitału1+r

Y=F K( )

K

K

Optymalny zasób kapitału jest większy niż

zasób początkowy

Punkt początkowy

Fig. 8.10 (a)

Produkcja

Zasób kapitału

Zasób kapitału

nachylenie=(1+r)






Output

MPK

R

K

K

1+r

Y=F K( )

K

K

MPK>1+r, inwestycja w kapitał aż do

jest zyskownaK

Fig. 8.10 (b)

Produkcja


Zasób kapitału

Krańcowy koszt kapitału

Zasób kapitału


nachylenie=(1+r)


Deprecjacja a zysk

Jezeli po produkcji czesc (1 − δ) kapitału nie ulega zuzyciu to zysk

Zysk = F(K) + (1 − δ)K − (1 + r)K

Zysk zalezy od tego co sie dzieje z kapitałem po produkcji

jezeli ulega deprecjacji δ: Zysk = F(K)− K(δ + r)

jezeli całkowicie zuzyty (δ = 1): Zysk = F(K)− K(1 + r)

jezeli brak deprecjacji: Zysk = F(K)− Kr

Załózmy, ze δ = 1



Optymalna ilosc kapitału zalezy od

efektywnosci technologii, czyli MPK

kosztu kapitału, czyli stopy procentowej r


Optymalny zasób kapitału: postep technologiczny



Zacznijmy z optymalnym

zasobem kapitału...

OutputR

K

K

1+r

MPK

Fig. 8.11 (a)

Postęp technologiczny

Produkcja


Zasób kapitału

Zasób kapitału

nachylenie=(1+r)


Optymalny zasób kapitału: postep technologicznyBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e


Postęp

technologiczny

umożliwia

wytworzenie

większej ilości

produkcji za

pomocą takiej

samej ilości

kapitału.

Optymalny zasób

kapitału rośnie.

Output

R

K

K

MPK´

nowa

1+r

stara

MPK

K

K

Fig. 8.11 (b)

Postęp technologiczny

Produkcja

Krańcowa

produktywność kapitału

Zasób kapitału

Zasób kapitału

nachylenie

=(1+r)


Optymalny zasób kapitału: stopa procentowaBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e


R2A1

MPK

A2

R1

Fig. 4.5 (f)

Zwiększenie r

prowadzi do obrotu

linii kosztu R.

Kapitał staje się

droższy i

optymalny zasób

kapitału maleje

( nachylenie = 1+r2 )

( nachylenie = 1+r1 )

Wzrost stopy procentowej

Zasób kapitału

Zasób kapitału

Krańcowa

produktywność kapitału

Produkcja

K2 K1

1+r1

1+r2



Optymalny zasób kapitału zalezy...

...dodatnio od poziomu technologiipoprzez krancowa produktywnosc kapitału

...ujemnie od stopy procentowej

poprzez zmiane kosztu kapitału

MPK = 1 + r

InwestycjePrzyblizaja zasoby kapitału do pozadanego poziomuOdtwarzaja utracony na skutek zuzycia (fizycznego i ekonomicznego)kapitałSa ujemnie zwiazane ze stopa procentowa, I = I(r)

Wzrost r obniza optymalny zasób kapitału i obniza inwestycje


Inwestycje i zasada przyspieszenia

Zgodnie ze stylizowanymi faktami Kaldora, KY jest stałe.

Jezeli K = vY , gdzie v jest stała, wzrost Y powoduje proporcjonalnywzrost K

Jezeli Y = F(K, 1) = AKα to MPK= αAKα−1 KK = α Y

KOptymalny zasób kapitału K∗ jest dany przez MPK = 1 + r czyliα Y

K∗ = 1 + ri wynosi K∗ = α Y

1+r = vY , gdzie v = α1+r

Inwestycje prowadzace do zmiany z Y1 do Y2 wynosza

I1 = K2 − K1 = v(Y2 − Y1) = v∆Y2

Aby inwestycje były stałe, PKB musi rosnac: zasada przyspieszenia

Poniewaz KY jest pomiedzy 2 a 3, oznacza to, ze zmianom PKB

towarzysza duze wahania inwestycjiwzrost Y o 10 (∆Y = 10)oznacza inwestycje = 20wzrost Y w nastepnym okresie o 5 (∆Y = 5) oznacza spadek poziomuinwestycji do 10


Kapitał a oczekiwania

W modelu firmy okreslaja optymalny poziom inwestycji poprzezzrównanie krancowego produktu kapitału z jego kosztem...... nie biorac pod uwage ewentualnych zmian w MPK lub r

W rzeczywistosci firmy opieraja swoje decyzje o zmianie zasobówkapitału biorac pod uwage oczekiwania dotyczace przyszłosci

np. sprzedazy, warunków ekonomicznych,...


Wartosc przedsiebiorstwa i ceny akcji

Wartosc przedsiebiorstwa okreslona jest przez zdyskontowana wartoscprzyszłego strumienia dywidend i/lub zysków

Cena akcji przedsiebiorstwa: rynkowe oszacowanie wartosci obecnychi przyszłych zysków

zysk to róznica miedzy przychodami ze sprzedazy a kosztami produkcjiakcje to tytuł własnosci/prawo do roszczen do tych zyskówceny akcji odzwierciedlaja oczekiewnia rynków co do przyszłegostrumienia zysków

Rynkowa wartosc przedsiebiorstwa = całkowita wartosc wszystkichakcji


Cena akcji a wartosc kapitału

Cena akcji moze róznic sie od kosztu odtworzenia zasobu kapitałuprzedsiebiorstwa

koszt odtworzenia = cena dóbr kapitalowych składajacych sie naprodukcyjne aktywa

róznice moga stanowic:aktywa niematerialne, np. know-how, siec odbiorców, marka, reputacja...

moze byc wynikiem koniecznych nakladów materialnych i czasowych dou/odtworzenia nowego przedsiebiorstwa

im szybszy projekt inwestycyjny tym wiekszy koszt


Teoria q inwestycji

Wspólczynik q Tobina to definicja relacji rynkowej wartosciprzedsiebiorstwa i kosztu odtworzenia kapitału

wpółczynik q Tobina =rynkowa wartosc zainstalowanego kapitałukoszt odtworzenia zainstalowanego kapitału

licznik = wyceniona przez giełde wartosc przedsiebiorstwamianownik = cena ódtworzenia"kapitału przedsiebiorstwa

Teoria q inwestycji: zmiany inwestycji wyjasnione poziomemwspółczynnika q Tobina

q > 1: zainstalowany w przedsiebiorstwie kapitał jest wart wiecej nizkoszt jego odtworzenia

kupno i zainstalowanie kapitału zwieksza wartosc przedsiebiorstwa o wiecejniz koszt tego kapitału⇒ dodatnie inwestycje netto: malejaca krancowa produktywnosc ograniczawzrost inwestycji

q < 1: zainstalowany w przedsiebiorstwie kapitał jest wart mniej niz cenajego odtworzenie

wyprzedaz urzadzen produkcyjnych po koszcie odtworzenia jest zyskowne⇒ ujemne inwestycje netto


Teoria q inwestycji



Teoria q inwestycji

q Tobina

Inw

esty

cje

01

Fig. 8.12


Teoria q inwestycji a stopa procentowa

Współczynik q Tobina zalezy od rynkowej wyceny przesiebiorstwaczyli rynkowej wyceny oczekiwanego zdyskontowanego strumieniazysków

Zmiany stopy procentowej zmieniaja zmiany czynnika dyskontujacegoi zmiane wyceny

r ↑ ⇒ wartosc zaktualizowana ↓ ⇒ współczynik q Tobina ↓=⇒ I ↓

(Oczekiwany) postep technologiczny prowadzi do wzrostu (przyszłego)MPK i biezacej wyceny akcji

wartosc zaktualizowana ↑ ⇒ współczynik q Tobina ↑ =⇒ I ↑

Oczekiwania dotyczace przyszłosci wpływaja na wycene akcji,współczynik q Tobina i inwestycje

Keynes: “zwierzece instynkty” (animal spirit) i zmienne oczekiwaniaprzedsiebiorców wytłumaczeniem zmiennosci inwestycji


Współczynik q Tobina

Współczynik q Tobina: ceny akcji wyprzedzaja inwestycjeBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e


Inwestycje a q Tobina:Republika Weimarska, 1925-1935

Fig. 8.13 (a)

Źródło: IMF; Ritschl (2004)


Współczynik q Tobina

Współczynik q Tobina: ceny akcji wyprzedzaja inwestycjeBurda & Wyplosz MACROECONOMICS 7/e


Fig. 8.13 (b)

Źródło: IMF; Ritschl (2004)

Inwestycje a q Tobina:Niemcy, 1980-2010


Funkcja inwestycji

Inwestycje zaleza od

stopy procentowej (−)

zmian PKB (+)

współczynnika q Tobina (+)

I = I( r︸︷︷︸−

, ∆Y︸︷︷︸+

, q︸︷︷︸+

)


Wykład: Równowazno˙ ´sc ricardia´ nska; Inwestycje´ · Ale: altruizm miedzy-pok˛ oleniowy....

Documents

Transcript of Wykład: Równowazno˙ ´sc ricardia´ nska; Inwestycje´ · Ale: altruizm miedzy-pok˛ oleniowy....