WykÅ ad 9 ZTM i TCH - Politechnika Gdańska 6... · 2019. 11. 6. · Microsoft PowerPoint - _WykÅ...
Transcript of WykÅ ad 9 ZTM i TCH - Politechnika Gdańska 6... · 2019. 11. 6. · Microsoft PowerPoint - _WykÅ...
-
06.11.2019
1
Wstęp do Wiedzy o Środowisku i Ekologii
Zielone Technologie i MonitoringTechnologia Chemiczna
dr inż. Paweł Kubica
Historia obserwowanych zmian klimatycznych – efekt cieplarniany
2
1899 T. C. Chamberlin1903 S. A. Arrhenius
1957R. Revelle, H. Sues
1979P. D. Jones et al.
1988
1992
1979
Powstaje koncepcja na temat możliwości występowania zmian klimatycznych w wyniku wzrostu stężenia CO2 w powietrzu atmosferycznym.
Publikacja w czasopiśmie TELLUS z ostrzeżeniem o niebezpieczeństwie globalnego ocieplenia klimatu.
I Światowa Konferencja Klimatyczna (Genewa).
Publikacja w czasopiśmie NATURE z twierdzeniem, że średnia temperatura powierzchni Ziemi podniosła się o 0,5 °C w okresie 1881-1894.
Konferencja ONZ na temat zmian w atmosferze (Toronto).
II Kongres Ziemi (Rio de Janeiro). Podpisanie międzynarodowego porozumienia o klimacie.
-
06.11.2019
2
Historia obserwowanych zmian klimatycznych – efekt cieplarniany
3
Konferencja ONZ na temat zmian klimatycznych (Berlin).
Konferencja i PROTOKÓŁ Z KIOTO.
XIV Konferencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu
The United Nations Climate Change Conference (Poznań, 1 - 12 grudnia).
19. Sesja Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu - COP19 (Conferences of the Parties) Warszawa (Warszaw, 11-22 listopada)
- Konferencja w Paryżu, kraje zobowiązują się do redukcji emisji CO2 i zatrzymania wzrostu temperatury na poziomie 1,5ºC
- COP24 w Katowicach
1995
1997
2008
2013
2015
2018
Intergovernmental Panel On Climate Change (IPCC) Międzyrządowy Zespół Do Spraw Zmian Klimatu
4
• W 1988 dwie organizacje Narodów Zjednoczonych:▫ Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO)▫ United Nations Environment Programme (UNEP)
• utworzyły Intergovernmental Panel on Climate Change, czyliMiędzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu (w skrócie IPCC).
• Cel powstania IPCC to ocena ryzyka związanego z działalnością ludzi nazmianę klimatu oraz określenia światowych uregulowań mającychograniczyć emisji spalin do atmosfery
• IPCC stanowi stałe forum współpracy setek naukowców z wielu krajów,publikując co kilka lat raporty, które mają duże znaczenie wformułowaniu narodowych i międzynarodowych programówklimatycznych i polityki finansowania badań zmian klimatycznych.
-
06.11.2019
3
Konferencja w Kioto
5
• Celem konferencji (1997) było osiągnięcie porozumienia co do traktatu, którydomagałby się od uprzemysłowionej części świata zmniejszenia emisji gazówcieplarnianych
• Uchwalono porozumienie dotyczące zakładanych poziomów redukcji emisjigazów cieplarnianych w krajach uprzemysłowionych:▫ Protokół z Kioto.
• Państwa uprzemysłowione do 2008-2012 roku mają obniżyć emisję sześciu gazówcieplarnianych o około 5% w porównaniu do poziomu z roku 1990.
• Porozumienie to jest prawnie wiążące. Kraje, które zgodziły się na przyjętewarunki, ale nie wywiążą się z nich, mogą zostać poddane sankcjom
• Sankcje te nie będą mogły objąć krajów, które wycofały się z umowy w trakcie jejtrwania.
Protokół z Kioto
6
• Porozumienie dopuszcza także możliwość osiągnięcia założonychograniczeń na drodze innej, niż tylko redukcja ilości emitowanych gazóww danym państwie.
• Ustanowiono trzy tak zwane "mechanizmy elastyczności" by pomócposzczególnym państwom obniżyć koszty osiągnięcia przyjętych założeń
-
06.11.2019
4
Mechanizmy elastyczności
7
• 1. Międzynarodowy handel zezwoleniami na emisję gazów cieplarnianychzezwala państwom uprzemysłowionym kupować bądź sprzedawać częścikontyngentów na emisje, wyznaczonych przez Protokół z Kioto.
▫ Tego typu handel jest jednak ograniczony tylko do krajów uprzemysłowionych.
▫ Rząd każdego państwa może zezwolić firmom kupować lub sprzedawaćzezwolenia na emisje.
Mechanizmy elastyczności
8
• 2. Z zasady wspólnego działania wynika, iż jeden kraj uprzemysłowionypłaci za środki służące obniżeniu emisji innemu krajowiuprzemysłowionemu.
• Daje to nabywcy prawo do emitowania większej ilości gazów na własnympodwórku, sprzedawca zaś będzie zobligowany, by emitowaćodpowiednio mniej.
-
06.11.2019
5
Mechanizmy elastyczności
9
• 3. Mechanizm Czystego Rozwoju (CDM) zezwala państwomuprzemysłowionym uzyskiwać kredyty emisyjne (prawo do emitowaniagazów cieplarnianych), w zamian za to, iż będą one przekazywać środkikonieczne do redukcji emisji krajom rozwijającym się, które nie posiadająwyznaczonych poziomów redukcji
• Te środki muszą także wspierać zrównoważony rozwój w kraju, dlaktórego są przeznaczone
• Opracowano szczegółowe zasady i przepisy, mające na celu zapewnienie,że owe środki będą rzeczywiście spełniały wszelkie stawiane imwymagania
Mechanizm tworzenia efektu cieplarnianego
10
• Strumień energii słonecznej, oświetlający powierzchnię Ziemi πR2, nagranicy atmosfery wynosi 1360 W/m2 (tzw. stała słoneczna)
• W przeliczeniu na całą jej powierzchnię (4πR2) daje to jednostkowystrumień energii:▫ E=1360/4=342 W/m2.
▫ Część tego strumienia (107 W/m2), po odbiciu od chmur i powierzchni Ziemiwraca do przestrzeni kosmicznej
▫ Reszta, która wynosi: 342-107= 235 W/m2, ulega adsorpcji na powierzchni Ziemilub w jej atmosferze.
-
06.11.2019
6
Mechanizm tworzenia efektu cieplarnianego
11
• Ziemia stanowi zamknięty układ termodynamiczny, będący wrównowadze o czym świadczy jej stała średnia temperatura T=15°C.
• Zgodnie z prawem Stefana-Boltzmana każdej temperaturze dowolnegociała odpowiada emisja promieniowania z jego powierzchni, opisanaponiższą zależnością. W przypadku Ziemi odpowiada to wartościstrumienia:
2
44
390100
14,2731567,5
100 m
WTCe c
gdzie: Cc=5,67 W/(m2xK4)- stała Stefana- Boltzmanna ciała doskonale czarnego.
Mechanizm tworzenia efektu cieplarnianego
12
• Zgodnie z zasadą zachowania energii oraz prawem Kirchhoffa strumieńenergii absorbowanej i emitowanej przez ciało, będące w stanierównowagi termodynamicznej, są sobie równe.
• Stąd wynika, że strumień wypromieniowany z powierzchni Ziemi dokosmosu powinien być taki sam, jak strumień zaabsorbowany przez nią,czyli 235 W/m2.
• Gdyby tak było w rzeczywistości, to wówczas, zgodnie z prawem Stefana-Boltzmanna, równowagowa średnia temperatura powierzchni Ziemimusiałaby wynosić:
7,25367,5
235100100 44
cC
eT K=-19,42C
-
06.11.2019
7
Mechanizm tworzenia efektu cieplarnianego
13
• Pozornie sprzeczne wzajemnie warunki zostały „pogodzone” dziękizjawisku efektu cieplarnianego.
• Ziemia emituje ze swojej powierzchni strumień energii równy 390 W/m2,ale już z granicy swojej atmosfery emituje do kosmosu tylko 235 W/m2.
• Pozostały strumień energii wynoszący 390-235= 155 W/m2 pozostajepomiędzy powierzchnią Ziemi a jej atmosferą, nie zostając przez niezaabsorbowany, dzięki czemu nie zostaje zachwiana równowagatermodynamiczna Ziem i jej atmosfery.
• Świadczą o tym stabilne średnie poziomy temperatury.
Mechanizm tworzenia efektu cieplarnianego
14
-
06.11.2019
8
Mechanizm tworzenia efektu cieplarnianego
15
• W rzeczywistości, przepływ strumieni energii (wymiana ciepła i konwersjaenergii) na Ziemi jest bardziej skomplikowany
• Przebiega on nie tylko przez promieniowanie,▫ odbywa się również przez konwekcję (ruch ku górze ogrzanego powietrza), która
wywołuje wiatry (24 W/m2)▫ oraz przez parowanie, generujące powstanie chmur (78 W/m2)
• Pozostałe strumienie energii doprowadzane od atmosfery to:▫ strumień radiacyjny podczerwony
▫ strumień długofalowy o długości fali 480 μm (390 W/m2)
▫ część pierwotnego promieniowania krótkofalowego o długości 0,14 μm (67 W/m2)
▫ strumienie przemian fazowych (parowania, kondensacji, topnienia i krzepnięcia)
Albedo
16
• Niemianowana wartość charakteryzująca zdolność ciała do odbijaniapromieniowania słonecznego
• Określona stosunkiem natężenia promieniowania odbitego do natężeniapromieniowania padającego na daną powierzchnię
• Dzięki ALBEDO Ziemi około 35% promieniowania słonecznego odbijanejest w kierunku Kosmosu
• Na ALBEDO Ziemi składa się:▫ odbijanie światła słonecznego przez chmury▫ rozpraszanie świata w kierunku kosmosu przez atmosferę▫ odbijanie promieniowania przez warstwę przypowierzchniową
-
06.11.2019
9
Zależności stężenia CO2 w powietrzu atmosferycznym a populacja mieszkańców ziemi
17
Źródło: Science, 334, 34 (2011)
Stężenie N2O w powietrzu atmosferycznym (ppmv)
18
Źródło: Science, 334, 34 (2011)
-
06.11.2019
10
Stężenie metanu (CH4) w powietrzu atmosferycznym (ppmv)
19
Źródło: Science, 334, 34 (2011)
Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego(Global Warming Potential - GWP)
20
• Wskaźnik wykorzystywany do ilościowej oceny wpływu poszczególnychzwiązków chemicznych na efekt cieplarniany w odniesieniu do ditlenkuwęgla (GWP=1) w założonym przedziale czasu (zazwyczaj 100 lat).
• GWP100* - wartość liczbowa parametru GWP odniesiona dla przedziałuczasowego wynoszącego 100 lat
-
06.11.2019
11
Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego(Global Warming Potential - GWP)
21
Substancja Czas życia w atmosferze (lata) GWP100*
Ditlenek węgla (CO2) 7 1
Metan (CH4) 12 23
Podtlenek azotu (N2O) 144 296
Tetrafluorek węgla(CF4) 50000 5700
Heksafluorek siarki (SF6) 3200 22200
Halony
Halon-1211 (CF2BrCl) 11 1300
Halon-1301 (CF3Br) 65 6900
Nowoczesne gazy gaśnicze ? ?
FM-200 (C3HF7) 33 3500
Novec 1230 (C6F12O) 0,014 0
Emisja gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej
22
LULUCF - Land use, land-use change, and forestry
-
06.11.2019
12
Skumulowany wzrost temperatury przy powierzchni ziemi wywołany wzrostem stężenia poszczególnych
gazów cieplarnianych
23
Zm
ian
a te
mp
era
tury
[°C
]
2,0
1,5
1,0
0,5
ditlenek węgla
freony
metan
podtlenek azotu
ozoninne gazy
Scenariusz emisji ditlenku węgla przez sektor elektroenergetyczny dla obszaru Europy
(emisja w milionach t/rok)
24
Rok Scenariusz Emisja
1993 Emisja rzeczywista 2100
1993 Bez energetyki jądrowej 2900
2010 Bez energetyki jądrowej 3800
2010 Plany z uwzględnieniem energetyki jądrowej 3000
2020 Bez energetyki jądrowej 4200
2020 Plany z uwzględnieniem energetyki jądrowej 3300
2020 Podwojenie zdolności produkcyjnych energetyki jądrowej
800
-
06.11.2019
13
Jakość powietrza wewnętrznego
25
• (ang. Indoor air quality - iaq)
• W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt stały ludzi
Czym człowiek oddycha w ciągu doby
26
Atmosfera Specjalna (mieszanki oddechowe,
kapsuły ratunkowe, łodzie podwodne)
Powietrze atmosferyczne (zewnętrzne)
Powietrze na stanowiskach pracy (biura, laboratoria)
Powietrze w pomieszczeniach
zamkniętych (powietrze wewnętrzne)
-
06.11.2019
14
Co to jest powietrze wewnętrzne?
27
• Za pomocą terminu „powietrze wewnętrzne” (ang. Indoor Air) określa siępowietrze w pomieszczeniach zamkniętych, które nie podlegająuregulowaniom prawnym dotyczącym stanowisk pracy (atmosfera nastanowisku/w miejscu pracy).
Gdzie występuje powietrze wewnętrzne?
28
• Pomieszczenia mieszkalne (pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt)
• Biura i urzędy
• Szkoły
• Kościoły
• Kina i teatry
• Szpitale
• Środki transportu (samochody, pociągi, samoloty, statki)
-
06.11.2019
15
Czynniki determinujące jakość powietrza wewnętrznego (Indoor Air Quality –IAQ)
29
• Mikroklimat▫ Temperatura▫ Wilgotność względna▫ Ruch powietrza▫ Nasłonecznienie pomieszczenia
• Czynniki fizyczne
• Czynniki biologiczne
• Czynniki chemiczne – chemiczne zanieczyszczenia powietrzawewnętrznego
Czynniki determinujące jakość powietrza wewnętrznego (Indoor Air Quality –IAQ)
30
-
06.11.2019
16
Powody prowadzenia badań jakości powietrza wewnętrznego
31
• Jako odpowiedź na narzekania użytkowników pomieszczeń na złą jakośćpowietrza wewnętrznego objawiającą się np. wystąpieniem objawówzwiązanych z tzw. Syndromem chorych budynków (SBS)
• Jako część badań epidemiologicznych
• W celu oceny skuteczności działań podjętych na rzecz poprawy jakośćpowietrza wewnętrznego
• W celu sprawdzenia czy określone parametry powietrza wewnętrznego(np. Poziom stężenia związków chemicznych z grupy lotnych związkóworganicznych) są zgodne zapisami zawartymi w obowiązującychprzepisach prawnych.
Analityka i monitoring zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego – problemy i wyzwania
32
• Stężenie analitów w powietrzu wewnętrznym jest na znacznie wyższympoziomie niż w powietrzu atmosferycznym – endogenne źródła emisji
• Duża różnorodność zanieczyszczeń
• Możliwość występowania tego samego związku na różnych poziomachzawartości w pomieszczeniach o podobnej wielkości i przeznaczeniu
• Konieczność prowadzenia badań w trakcie normalnej eksploatacjipomieszczeń
• Brak odpowiednich wzorców i materiałów odniesienia.
-
06.11.2019
17
Syndrom Chorych Budynków (ang. Sick Building Syndrome – SBS)
33
• Budynek można nazwać chorym, jeśli 20% jego użytkowników stwierdza,że przyczyną objawów złego samopoczucia jest budynek, tzn. że objawychorobowe pojawiają się i nasilają tylko w czasie przebywania w tymbudynku, zaś znikają prawie natychmiast po jego opuszczeniu
• WHO, 1982
Syndrom Chorych Budynków (ang. Sick Building Syndrome – SBS)
34
SO2
COCO2
NOxPył (cząstki zawieszone)
HC
Pb
Aldehydy
Formaldehyd
Radon
Włókna
Bakterie
Wirusy
Pasożyty
Pyłki kwiatowe
SO2COCO2
NOx
Pył (cząstki zawieszone)
HC
PbAldehydy
Formaldehyd
Radon
Włókna
Bakterie
Wirusy
Pasożyty
Pyłki kwiatowe
-
06.11.2019
18
Infiltracja/migracja zanieczyszczeń z powietrza zewnętrznego
35
• Przedostawanie się zanieczyszczeń do powietrza wewnętrznego możezachodzić, gdy stężenie zanieczyszczeń na zewnątrz pomieszczenia (wpowietrzu atmosferycznym otaczającym pomieszczenie zamknięte) jestwyższe, niż wewnątrz niego.
1.
. wewn
zew
C
C
Schorzenia związane z budownictwem (building related illnesses)
36
Schorzenie Czynnik etiologiczny/ źródło Objawy kliniczne/ uwagi
Przewlekle nieswoiste choroby układu oddechowego (zapalenie krtani, oskrzeli, tchawicy)
Pleśnie, związki chemiczne,fotopowielanie, urządzeniawentylacyjne
Schorzenia o podłożualergicznym: przewlekły kaszel,wzmożona produkcja śluzu,duszności, świszczący oddech(niezależnie od innych choróbgorączkowych), upośledzeniesprawności wentylacyjnej płuc
Astma oskrzelowa
Pleśnie, związki chemiczne,systemy wentylacyjne,nawilżacze, papier dokopiowania (zawierającyformaldehyd i ftalany)
Brak możliwości rozpoznania,czy zanieczyszczenia powietrzawewnętrznego mają zasadniczeznaczenie etiologiczne, czypowodują jedynie zaostrzenieobjawów u osób z atopią
Gorączka „nawilżaczowa”
Bakterie, pleśnie(bioaerozol), związkichemiczne, urządzeniaklimatyzacyjne, nawilżacze
Schorzenie na tle alergicznym,gorączka, utrzymująca się 4-12 hpo ekspozycji, kaszel, dreszcze,objawy grypopochodne
-
06.11.2019
19
Schorzenia związane z budownictwem (building related illnesses)
37
Schorzenie Czynnik etiologiczny/ źródło Objawy kliniczne/ uwagi
Zapalenie płuc z nadwrażliwością
Pył drzewny, bakterie(bioaerozol), związkichemiczne urządzeniaklimatycyjne
Schorzenie na tle alergicznym objawyzbliżone do oskrzelowego zapaleniapłuc: kaszel, dreszcze, gorączka,świsty,bóle mięśniowe rozwija się w wynikudługotrwałej ekspozycji na patogenybiologiczne
LegionellozaLegionella pneumophilaciągi ciepłej wody,nawilżacze
Choroba infekcyjna zapalenie płuc,niekiedy o ciężkim przebiegu
Gorączka z Pontiac Legionellacae Schorzenie na podłożu alergicznymgorączka po ekspozycji na bioaerozol
Fotodermoza Światłomonochromatyczne Rumień dłoni i twarzy
Kontaktowe zapalenie skóry Papier do kopiowania(światłoczuły, bez kalki) Pokrzywka, plamica
Związki nieorganiczne występujące w powietrzu wewnętrznym
38
ZWIĄZEK/ KLASA ZWIĄZKÓW GŁÓWNE ŹRÓDŁA EMISJI
tlenki siarki spalanie paliw
tlenek i ditlenek węgla spalanie paliw, dym tytoniowy, przemianymetaboliczne
tlenki azotu spalanie paliw i biomasy
radon materiały budowlane
rtęć środki grzybobójcze w farbach, rozbite termometry,rozbite jarzeniówki
azbest, włókna mineralne i syntetyczne
materiały ogniotrwałe, izolatory akustyczne,termiczne i elektryczne
-
06.11.2019
20
Związki nieorganiczne występujące w powietrzu wewnętrznym
39
ZWIĄZEK/ KLASA ZWIĄZKÓW GŁÓWNE ŹRÓDŁA EMISJI
formaldehyd płyty drewnopodobne, uszczelnienia, meble, dym tytoniowy,piece gazowe
nikotyna dym tytoniowy
p-dichlorobenzen repelenty przeciw molom, środki używane do dezynfekcji toalet,odświeżacze powietrza
węglowodory alifatyczne spaliny samochodowe, perfumy oraz dezodoranty w aerozolach, środki czystości, płyty wiórowe, farby
węglowodory aromatycznepłyty wiórowe, lateks, farby, dym tytoniowy, pranie chemiczne odzieży, spaliny samochodowe, obecność drukarek laserowych i światłoczułych, panele drewniane, materiały uszczelniające
aminy aromatyczne spalanie paliw, spalanie produktów węglowych
Główne źródła chemicznych zanieczyszczeń powietrza w pomieszczeniach zamkniętych
40
-
06.11.2019
21
Główne grupy związków organicznych uwalnianych z elementów wyposażenia pomieszczenia zamkniętego
do środowiska wewnętrznego
41
Węglowodory alifatyczne (n-heptan, n-dekan)
Węglowodory aromatyczne (toluen, styren)
Źródła oraz wzajemne zależności pomiędzy pyłem atmosferycznym a kurzem (pył powierzchniowy)
42
PYŁ ATMOSFERYCZNY
Emisje przemysłoweEmisje z gospodarstw domowych
Energetyka zawodowa
Emisje ze środków transportu
Wietrzenie materiałów (beton ,pokrycia malarskie)
Pożary lasów
Materiały osadowe
Emisja z roślinności
Odgazowywanie skał i osadów
Emisje wulkaniczne
PYŁ POWIERZCHNIOWY [KURZ]
KURZ ULICZNY KURZ DOMOWY
Suchy i mokry
opad pyłu
Wtórne pylenie
Próchniejąca roślinność
Ziemia
Farby
Wietrzenie materiałów budowlanych
Kurz przemysłowy przeniesiony do wnętrza pomieszczeń
Kurz wewnętrzny (śmieci, spalanie, odzież, dywany, hobby)
Transport
Śmieci i odpadki
Osady przemysłowe
-
06.11.2019
22
Schemat procesu emisji związków chemicznych uwalnianych z powierzchni materiału do środowiska
wewnętrznego
43
1 - dyfuzja wewnątrz materiału wewnętrznego (wewnętrzna),2 - desorpcja (uwalnianie analitu z powierzchni materiału wewnętrznego),3 - konwekcja (unoszenie).
J. Xiong, L. Wang, Y. Bai, Y. Zhang, Build. Environ., 66 (2013) 65-71
Czynniki wpływające na typ oraz ilość związków organicznych uwalnianych do powietrza wewnętrznego z
materiałów wyposażeniowych
44
-
06.11.2019
23
Czynniki wpływające na typ oraz ilość związków organicznych uwalnianych do powietrza wewnętrznego z
materiałów wyposażeniowych
45
Pierwotne zanieczyszczenia organiczne
1. LZO2. kwas oleinowy
Wtórne zanieczyszczenia organiczne1. formaldehyd2. heptanal
Czynnik lub zjawisko inicjujące rekcje w powietrzu
wewnętrznym
ozon troposferyczny
promieniowanie słoneczne
para wodna
Próbniki pasywne do pobierania próbek ketonów i aldehydów emitowanych z powierzchni ludzkiej skóry
46
• Średnica zewnętrzna - 39 mm, wysokości - 9 mm,• W celu zapewnienia odpowiedniej szczelności układu stosuje się
specjalną opaskę elastyczną• Badana powierzchnia skóry ludzkiej - 7,79 cm2• Czas ekspozycji pasywnego próbnika - 1 godzina.
Y. Sekine et al., J. Chromatogr. B, 859 (2007) 201
-
06.11.2019
24
Próbniki pasywne do pobierania próbek ketonów i aldehydów emitowanych z powierzchni ludzkiej skóry
47
• Związkami chemicznymi emitowanymi z powierzchni skóry, któreobrazują przebieg procesów metabolicznych są:▫ aceton – produkt reakcji metabolicznych kwasów tłuszczowych.
Emisja tego związku ze skóry człowieka może być związana z takimi chorobami jakcukrzyca lub kwasica ketonowa,
▫ aldehyd octowy – metabolit alkoholu etylowego. Emisja tego związku ze skóry człowieka może być związana z występowaniem
choroby alkoholowej.
Y. Sekine et al., J. Chromatogr. B, 859 (2007) 201
Wykorzystanie roślin ozdobnych do usuwania zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego
48
• Aloe vera – bardzo dobrze usuwa formaldehyd• Dieffenbachia maculata – bardzo dobrze usuwa formaldehyd• Dracaena deremensis, Dracaena marginata – bardzo dobrze usuwa
benzen, dość dobrze formaldehyd i trichloroetylen• Guzmania Cherry – bardzo dobrze usuwa formaldehyd i ksyleny• Ficus benjamina - dość dobrze usuwa formaldehyd• Schefflera arboricola – dobrze usuwa benzen, toluen i formaldehyd• Sansevieria trifasciata Laurentii - bardzo dobrze usuwa
formaldehyd i benzen, dość dobrze trichloroetylen
-
06.11.2019
25
Średnie ważone w czasie stęzenie (12 godzinne) limonenu w czasie dnia i nocy w powietrzu
wewnętrznym pomieszczenia mieszkalnego
49S. Król, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., 468-469 (2014) 985-995
Średnie ważone w czasie stężenie związków zaliczanych do monoterpenów w powietrzu wewnętrznym nowego
pomieszczenia mieszkalnego
50M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., 481 (2014) 35–46
-
06.11.2019
26
Sumaryczne stężenie związków organicznych - TVOC
51
• Suma stężeń związków chemicznych z grupy lotnych związkóworganicznych należących do poszczególnych klas związków organicznychuznawana jest często za sumaryczne stężenie związków organicznych(Total Volatile Organic Compounds - TVOC)
• Wartość ta jest coraz częściej używana do ogólnej oceny stopniaszkodliwości związków organicznych na zdrowie człowieka
• Nie zawsze możliwe jest zidentyfikowanie i ilościowe oznaczeniewszystkich związków obecnych w badanym powietrzu wewnętrznym.
Sumaryczna zawartość lotnych związków organicznych (TVOC) w wybranych materiałach
wewnętrznych
52
0,0 100,0 200,0
MERBAU - parkiet drewniany egzotyczny (tropikalny)
JESION - parkiet drewniany
Płyta wiórowa pokryta Ratanem
BALAU - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
Płyta wiórowa pokryta Bambusemem
KEMPAS - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
MERBAU - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
DĄB (Quercus) - parkiet drewniany
BUK - parkiet drewniany
Korek podkład podpodłogowy
Drzwi Sosnowe pokryte okleiną
JATOBA - parkiet drewniany egzotyczny (tropikalny)
Płyta wiórowa pokryta Ratanem
Doussie - Lingue - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
Parkiet drewniany dwuwarstwowy (KLON/DĄB)
LAPACHO - parkiet drewniany egzotyczny (tropikalny)
Listwa przypodłogowa Sosnowa
Płyta wiórowa pokryta Ratanem
sumaryczna zawartość lotnych związków organiczmych, TVOC [µg/g]
Zawartość TVOC w 100°C (FID)
Zawartość TVOC w 40°C (FID)
0,0 100,0 200,0
MERBAU - parkiet drewniany egzotyczny (tropikalny)
JESION - parkiet drewniany
Płyta wiórowa pokryta Ratanem
BALAU - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
Płyta wiórowa pokryta Bambusemem
KEMPAS - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
MERBAU - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
DĄB (Quercus) - parkiet drewniany
BUK - parkiet drewniany
Korek podkład podpodłogowy
Drzwi Sosnowe pokryte okleiną
JATOBA - parkiet drewniany egzotyczny (tropikalny)
Płyta wiórowa pokryta Ratanem
Doussie - Lingue - podłoga drewniana (deska parkietowa, naturalna)
Parkiet drewniany dwuwarstwowy (KLON/DĄB)
LAPACHO - parkiet drewniany egzotyczny (tropikalny)
Listwa przypodłogowa Sosnowa
Płyta wiórowa pokryta Ratanem
sumaryczna zawartość lotnych związków organiczmych, TVOC [µg/g]
Zawartość TVOC w 100°C (FID)
Zawartość TVOC w 40°C (FID)
B. Zabiegała et al., Int. J. Environ. Health, 1 (2007) 13