Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Faculty of Machines and ...

Wydział Maszyn Roboczych i TransportuPOLITECHNIKI POZNAŃSKIEJ

INFORMATOR

A GUIDE TO THE

Faculty of Machines

and TransportPOZNAN UNIVERSITY OF TECHNOLOGY

Poznań 2009

Okładka i opracowanie typograficzne / Front cover and graphicsPiotr Gołębniak

© Copyright by Comprint, Poznań 2009

ISBN 978-83-89333-23-0

WYDAWCA:Agencja Reklamowa COMPRINT60-465 Poznań, ul. Heleny Rzepeckiej 26Atel. 0-61 842 2173, tel. kom. 0-602 266 426e-mail: [email protected]://www.comprint.com.pl

�Spis treści / Contents

Spis treści / ContentsSłowo wstępne 4Historia wydziału 6Władze wydziału 8Kształcenie 10Struktura wydziału 34INSTYTUT MASZYN ROBOCZYCH I POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH 36Zakład Pojazdów Samochodowych i Transportu Drogowego 40Zakład Maszyn Roboczych 52Zakład Maszyn Spożywczych i Transportu Żywności 56Zakład Logistyki 66INSTYTUT SILNIKÓW SPALINOWYCH I TRANSPORTU 76Zakład Silników Spalinowych 80Zakład Pojazdów Szynowych 86Zakład Metod Projektowania Maszyn 98KATEDRA PODSTAW KONSTRUKCJI MASZYN 104KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ 114

Introduction 5Historical background 7Faculty 9Education 11Organization scheme of the Faculty 35INSTITUTE OF MACHINES AND MOTOR VEHICLES 37Division of Motor Vehicles and Road Transportation 41Division of Heavy Machinery 53Division of Food Industry Machines and Food Transportation 57Division of Logistics 67INSTITUTE OF COMBUSTION ENGINES AND TRANSPORT 77Division of Combustion Engines 81Division of Rail Vehicles 87Division of Methods of Machine Design 99CHAIR OF BASICS OF MACHINE DESIGN 105CHAIR OF THERMAL ENGINEERING 115

�

Słowo wstępneCzasy, kiedy środowiska akademickie stanowiły zamknięte enklawy, a informacja

o ich działalności była ograniczona, dawno minięty, co wcale nie oznacza, że dla obser-watora zewnętrznego środowiska te nie są i współcześnie w swoisty sposób zamknięte. Ta sytuacja wynikała ze specyfiki zdobywania wiedzy – w zaciszu biblioteki, w pracow-niach naukowych oraz z ograniczonego charakteru jej przekazywania – kształcenia na poziomie akademickim. Jednak dzisiaj, tak jak dawniej, członkowie tego środowiska to nie tylko twórcy nowej wiedzy naukowej, ale jednocześnie twórcy wspaniałego pro-duktu – wykształconego człowieka.

Cele działalności, jak widać, pozostają ciągle takie same. Zmieniają się jednak formy i sposoby ich osiągania.

W dobie nieograniczonego, szybkiego, globalnego dostępu do informacji produkty działalności uczonego, tj. wiedza i możliwości jej wytworzenia, podlegają takim samym prawom rynku, jak produkty będące wytworami materialnymi. Dlatego to wszystko, co w odniesieniu do produktu materialnego należy do działań marketingowych, musi również towarzyszyć pracy i efektom indywidualnych i zespołowych działań członków tego specyficznego środowiska akademickiego.

Między innymi te współczesne tendencje leżą u podstaw intencji wydania obszerniej-szego informatora charakteryzującego formy organizacyjne i działalność Wydziału Ma-szyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej. Zasadnicze cele pracy wydziału są tradycyjne i sprowadzają się przede wszystkim do działalności naukowej i kształcenia. Informator zawiera opisy realizowanych zadań związanych ze wspomnianymi sferami działalności, a także opisy form ich realizacji.

Zaprezentowanie obu sfer naszej działalności jest ze wszech miar uzasadnione, mimo że corocznie są przygotowywane materiały informacyjne do celów rekrutacyj-nych. Uważam, że przytoczone informacje z jednej strony stanowią ofertę naszych możliwości kształcenia, a z drugiej prezentują nasz warsztat i możliwości badawcze. Pierwsza oferta jednoznacznie jest adresowana do absolwentów szkół średnich, druga natomiast jest kierowana do firm, którym możemy służyć naszą wiedzą, warsztatem teoretycznym i doświadczalnym w celu rozwiązywania problemów współczesnej tech-niki i technologii.

Nie wykluczam, a wprost mam nadzieję, że takie „odkrycie kart” może zainspiro-wać do współpracy z nami również pracowników instytutów badawczych, ośrodków badawczych i jednostek innych uczelni wyższych.

Pięćdziesięciopięcioletnia historia naszego wydziału oraz aktualny potencjał intelek-tualny jego pracowników upoważnia mnie, jako kierownika wydziału, do sformułowa-nia spostrzeżenia, że jesteśmy dobrze przygotowani do realizacji zadań naukowych, które niesie współczesność. Ten sam potencjał intelektualny daje gwarancję kształcenia studentów na najwyższym poziomie. Nasze osiągnięcia to około 7 tys. absolwentów, ponad 320 wypromowanych doktorów, ponad 75 habilitacji i kilkadziesiąt przewodów o nadanie tytułu profesora.

Pracujemy i kształcimy dla przyszłości w nawiązaniu do przeszłości. Rozszerzamy swoją ofertę edukacyjną o nowe specjalności, ostatnio związane z lotnictwem. To gwa-rantuje, że zdobyta wiedza ma swoje korzenie i jest ugruntowana. Jednocześnie zdoby-te umiejętności jej rozwijania i praktyczne umiejętności inżynierskie stanowią o dobrych rokowaniach co do rozwoju karier zawodowych naszych absolwentów w przyszłości.

Dziekan Wydziału Maszyn Roboczych i Transportu

dr hab. inż. Marek Idzior, prof. nadzw.

Słowo wstępne

�

IntroductionThe times when academic circles were somewhat isolated and the information on

their activities was limited now belong to the past. That, however, does not mean that for an outsider such circles are fully accessible. Such a situation results from the specifi-city of the scholarly life – the seclusion of the libraries and laboratories – and limitations in the distribution of knowledge – education on an academic level. Yet today, as ever, the members of the academic society are not only creators of outstanding knowledge but a product – an educated man.

As one can see, the aims have not changed, only the form and means of their achievement have. In the era of quick and unlimited global access to information the products of a scholar, i.e. knowledge and the ability to create it, are governed by the same market principles as other material products. Thus, all the marketing that regards material products must be mirrored in the individual and team efforts of a specific aca-demic society.

Among other, these contemporary trends are the stimulus for the edition of a more comprehensive guide that would describe the organization and activities of the Faculty of Macines and Transport of Poznan Univeristy of Technology. The basic objectives of the faculty are scientific activity and education. Our guide provides descriptions of current tasks and forms of their implementation.

Presenting both sides of our activity seems, by all means, justified even though each year new information materials are prepared for recruitment. I reckon that all presen-ted information is a form of offer regarding our educating capabilities as well as a proof of our expertise and research abilities. Our first offer is strictly targeted at high school graduates, the other aims at companies that are welcome to use our knowledge and resources, theoretical and practical know-how in order to facilitate the solution of prob-lems of contemporary technology.

I hope that such a disclosure from our side will also inspire other universities, rese-arch institutes or research centers to establish cooperation.

Fifty-five years of history of our faculty and current intellectual potential of our staff authorizes me to write here that our faculty is well prepared to fulfill our scientific tasks of the present. The very same intellectual potential guarantees student education on the utmost level. Our achievements are: 7000 graduates, more than 320 PhDs, more than 75 postdoctoral graduates and many applications for the title of professor.

We work and educate for the future with regard to the past. It guarantees that our knowledge has roots, is well consolidated and all knowledge-developing and professio-nal skills constitute a good chance for our graduates to have an outstanding career.

Dean of the Faculty

of Machines and TransportAssoc. Prof. Marek Idzior, PhD (Eng), DSc

Introduction

�

Historia wydziałuTradycje kształcenia inżynierów w Poznaniu sięgają początków drugiej Rzeczypo-

spolitej, kiedy to w roku 1919 powstała Wyższa Szkoła Budowy Maszyn. Decyzja Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Powszechnego z 1939 roku o powo-łaniu politechniki w Poznaniu i rozpoczęciu przez nią działalności w roku akademickim 1940/1941 niestety nie doczekała się realizacji.

Od 1945 roku rozpoczęła natomiast działalność Szkoła Inżynierska, w której z dniem 1 października 1953 roku powołano Wydział Mechanizacji Rolnictwa z trzema kate-drami: Maszyn Rolniczych, Samochodów i Ciągników oraz Eksploatacji Samochodów i Ciągników. Początkowo kształcono tylko na poziomie inżynierskim. Rok 1959 za-owocował wykształceniem pierwszych magistrów inżynierów na kierunku mechanika i budowa maszyn.

Rozwój naukowy nauczycieli akademickich oraz specyfika prowadzonych badań na-ukowych przyczyniły się do utworzenia nowych specjalności kształcenia. Zewnętrznym przejawem zachodzących przemian jakościowych i ilościowych była zmiana nazwy wy-działu, która nastąpiła w 1967 roku. Od tego roku wydział działał jako Maszyn Robo-czych i Pojazdów i tworzyło go już dziesięć katedr.

W czerwcu 1969 roku wydział uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk technicznych w dziedzinie budowa i eksploatacja maszyn.

Rok akademicki 1969/1970 przyniósł zmiany katedralnej struktury organizacyjnej na instytutową. Powstały: Instytut Maszyn Roboczych oraz Instytut Wysokoprężnych Silników Okrętowych i Kolejowych (od 1975 roku Instytut Techniki Cieplnej i Silników Spalinowych).

17 maja 1980 roku Wydział Maszyn Roboczych i Pojazdów uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego nauk technicznych.

W 1990 roku wydział uzyskał zgodę na powołanie nowego kierunku studiów – transport.

Rok 1993 przyniósł zmiany organizacyjne sprowadzające się do powstania instytu-tów: Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych, Silników Spalinowych i Podstaw Konstrukcji Maszyn oraz Katedry Techniki Cieplnej.

Od 1 listopada 2000 roku wydział przyjął nową nazwę: Wydział Maszyn Roboczych i Transportu (WMRiT).

W 2003 roku z Instytutu Silników Spalinowych i Podstaw Konstrukcji Maszyn wyod-rębniła się samodzielna Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn, a instytut zmienił nazwę na Instytut Silników Spalinowych i Transportu.

Historia wydziału

�

Historical backgroundThe tradition of engineer education in Poznań has the roots in the Second Republic,

when in 1919 High School of Mechanical Engineering was established. The decision of The Ministry of Religion and Common Education in 1939, regarding

the foundation of a technical university in the academic year 1940/41, unfortunately was never implemented.

1945 was the year of establishing The School of Engineering where, as of October 1st 1953, The Faculty of Agricultural Engineering came to being together with the Chair of Agricultural Machinery, Chair of Motor Vehicles and Tractors and the Chair of Motor Vehicles and Tractors Maintenance. In the beginning, the Faculty would educate only mere engineers. In 1959 the first engineers with the Master’s degree in the area of Mechanical Engineering were promoted.

The development of academic teachers and the very specificity of scientific research greatly contributed to the creation of new profiles of study. Further changes and de-velopments resulted in renaming the Faculty that took place in 1967. From then, on the Faculty operated under a new name – Machines and Vehicles, already comprising 10 Chairs.

In June 1969 the Faculty was certified to award the title of Ph.D. in Engineering in machine design and maintenance. In the academic year 1969/70 there were the chan-ges in the structure from chairs to institutes. Institute of Machines and Institute of Com-pression Ignition Marine and Railway Engines were established (from 1975 – Institute of Thermal Engineering and Internal Combustion Engines).

On May 17th 1980 the Faculty of Machines and Vehicles was certified to award the title of assistant professor of technical sciences. In 1990 the faculty was authorized to establish a new profile of studies – Transportation.

The year 1993 saw organizational changes – new institutes were formed: Machines and Motor Vehicles, Internal Combustion Engines and Basics of Machine Design and The Chair of Thermal Engineering.

Since November 1st 2000 the faculty has been operating under a new name of the Faculty of Machines and Transport.

In 2003 an independent chair of Basics of Machine Design came to life by separating from the Institute of Combustion Engines and this same institute was renamed to Insti-tute of Combustion Engines and Transportation.

Historical Background

�

Władze wydziału Dziekan

dr hab. inż. Marek Idzior, prof. PP ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznań tel. 0-61 665 2355, 0-61 665 2350, fax 0-61 665 2402 E-mail: [email protected]

Prodziekan ds. studenckich i kształcenia

dr inż. Ireneusz Malujda, doc. PP ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznań tel. 0-61 665 2244, fax 0-61 665 2402 E-mail: [email protected]

Prodziekan ds. rozwoju i współpracy z zagranicą

prof. dr hab. inż. Zbigniew Kłos ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznań tel. 0-61 665 2231, fax 0-61 665 2402 E-mail: [email protected]

Prodziekan ds. studiów niestacjonarnych i zamiejscowych

dr hab. inż. Wojciech Serdecki, prof. PP ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznań tel. 0-61 665 2243, fax 0-61 665 2402 E-mail: [email protected]

DZIEKANAT

Władze wydziału

Kierownik administracyjny wydziałudr Wioleta Nowaczyk-Jankiewicz – tel. 0-61 665 2355

Specjalista ds. promocji i dydaktyki wydziałumgr inż. Katarzyna Wojciechowska – tel. 0-61 665 2313

Studia Stacjonarne Studia niestacjonarnetel. 0-61 665 2357 tel. 0-61 665 2356

Fax (0-61) 665 2402ul. Piotrowo 3, 60-695 Poznań

�Faculty

Faculty Dean

Assoc. Prof. Marek Idzior, PhD (Eng), DScPiotrowo 3, 60-965 Poznań, Polandphone +48 61 665 2355, +48 61 665 2350, fax +48 61 665 2402E-mail: [email protected]

Vice Dean for Education and Students’ Affairs

Ireneusz Malujda, PhD (Eng), ReaderPiotrowo 3, 60-965 Poznań, Polandphone +48 61 665 2244, fax +48 61 665 2402E-mail: [email protected]

Vice Dean for Development and International Co-operation

Prof. Zbigniew Kłos, PhD (Eng), DScPiotrowo 3, 60-965 Poznań, Polandphone +48 61 665 2231, fax +48 61 665 2402E-mail: [email protected]

Vice Dean for Extra-mural and off-Campus Studies

Assoc. Prof. Wojciech Serdecki, PhD (Eng), DScPiotrowo 3, 60-965 Poznań, Polandphone +48 61 665 2243, fax +48 61 665 2402E-mail: [email protected]

DEAN’S OFFICE

Administrative manager:Wioleta Nowaczyk-Jankiewicz, Dr. – phone +48 61 665 2355

Specialist for promotion and education:Katarzyna Wojciechowska, MSc (Eng) – phone +48 61 665 2313

Full time (regular) studies: Extra-mural studies: phone +48 61 665 2357 phone +48 61 665 2356

Fax +48 61 665 2402Piotrowo 3, 60-695 Poznań, Poland

10 Kształcenie Education

KształcenieSTUDIA STACJONARNE I NIESTACJONARNE*

Kierunki:

Mechanika i budowa maszynSpecjalności:1) inżynieria wirtualna projektowania 2) maszyny spożywcze i chłodnictwo3) maszyny robocze4) mechatronika5) pojazdy transportu masowego6) samochody i ciągniki7) silniki spalinowe8) technika cieplna9) silniki lotnicze

TransportSpecjalności:1) ekologia transportu2) logistyka transportu3) transport drogowy4) transport szynowy5) transport żywności6) inżynieria transportu rurociągowego7) transport lotniczy

STUDIUM DOKTORANCKIE (4-letnie) nt. Nowoczesne zagadnienia budowy oraz eksploatacji maszyn i systemów technicznych

* Specjalności są uruchamiane w zależności od zainteresowania zgłaszanego przez studentów.

Kształcenie 11Education

Education REGULAR AND EXTRA-MURAL STUDIES*

Profiles:

Mechanics and Machine DesignSpecializations:1) Virtual Design Engineering2) Food Industry Machines and Refrigeration3) Heavy Machinery4) Mechatronics5) Mass Transportation Vehicles6) Motor Vehicles and Tractors7) Internal Combustion Engines8) Thermal Engineering9) Aircraft Engines

TransportationSpecializations:1) Ecology of Transportation2) Logistics of Transportation3) Road Transportation4) Railway Transportation5) Food Transportation6) Pipeline Transportation Engineering7) Aircraft Transport

DOCTORAL STUDIESContemporary problems of operations and maintenance of machines and technical systems

* Programs of the areas are launched contingent on number of candidates.


STUDIA I i II stopniaDLA KIERUNKÓW MECHANIKA I BUDOWA MASZYN ORAZ TRANSPORT

W roku akademickim 2005/2006 wprowadzono dwustopniowy system studiów, którego ideę pokazano na poniższym schemacie.

Na Wydziale Maszyn Roboczych i Transportu rekrutację kandydatów przeprowadza się na dwa kierunki studiów: Mechanika i Budowa Maszyn oraz Transport. W ramach tych kierunków od roku akademickiego 2005/2006 jest prowadzony nabór na pierw-szy stopień studiów inżynierskich. Studia na wybranym kierunku trwają 7 semestrów dla studiów inżynierskich. Nauka trwa wspólnie do 4. semestru. Od 5. semestru nauka odbywa się na wybranej przez studenta specjalności. Studia I stopnia (inżynierskie) koń-czą się obroną pracy dyplomowej inżynierskiej. Studia II stopnia (magisterskie) trwają 3 semestry i kończą się obroną pracy dyplomowej magisterskiej. Absolwenci uzyskują tytuły zawodowe magistra inżyniera lub inżyniera określonego kierunku i danej specjal-ności. W ciągu dwóch najbliższych lat zakończą kształcenie studenci 5 letnich, jednoli-tych studiów magisterskich.

Wydział prowadzi również studia niestacjonarne I stopnia (inżynierskie) trwające 4 lata, a także niestacjonarne II stopnia (magisterskie) trwające 2 lata.

Po ukończeniu studiów magisterskich istnieje możliwość podjęcia nauki na 4-letnich dziennych studiach doktoranckich, które obejmują nowoczesne zagadnienia budowy oraz eksploatacji maszyn i systemów technicznych.

Kształcenie 1�Education

B.Sc. and M.Sc. STUDIESMECHANICAL ENGINEERING AND TRANSPORTATION

In the academic year 2005/2006 a two stage B.Sc. and M.Sc. system of studies was introduced as shown in the table below.

Candidates are recruited for two profiles of studies: mechanical engineering and transportation. Within these profiles, since 2005, the students have been recruited for B.Sc. studies. The course of studies within a chosen profile lasts for 7 semesters. The first four semesters are common for both. From the fifth semester onward the didactic process is continued within a chosen specialization. The B.Sc. program ends with an admittance to the title of engineer. The M.Sc. studies are finished in the third semester with a Master’s Thesis and the graduates are admitted to the title of a Master of Sci-ence Eng. or the title of Engineer in a given profile and specialization. In the next two years the unified 5 year M.sc. system will seize to exist. The faculty recruits students for extra-mural B.Sc. and M.Sc. studies that last 4 and 2 years respectively. After graduating the students may continue their education on 4 year doctoral studies on contemporary problems of operation and maintenance of machines and technical systems.

1� Kształcenie Education

Kierunek:

MECHANIKA I BUDOWA MASZYN

Studia magisterskieStudia magisterskie przygotowują absolwenta do samodzielnej twórczej pracy in-

żynierskiej, do prowadzenia prac badawczych przy rozwiązywaniu złożonych inter-dyscyplinarnych problemów technicznych i organizacyjnych z wykorzystaniem metod i technik komputerowych oraz do kierowania zespołami ludzkimi.

Program studiów zapewnia harmonijne połączenie wiedzy teoretycznej z wiedzą profesjonalną z dziedzin projektowania konstrukcji, projektowania procesów technolo-gicznych oraz badań i eksploatacji maszyn roboczych i pojazdów. Tok studiów jest po-dzielony na dwie części: podstawową i specjalizacyjną. W programie kształcenia ważną pozycję zajmują studia z dyscyplin podstawowych: matematyki, fizyki, elektrotechniki, elektroniki i chemii. Ich celem jest nabycie wiedzy i umiejętności teoretycznej anali-zy oraz syntezy zjawisk i procesów w systemach technicznych. Uzyskanie gruntownej wiedzy zawodowej inżyniera mechanika zapewniają przedmioty kierunkowe: materia-łoznawstwo, mechanika techniczna, termodynamika i mechanika płynów, wytrzyma-łość materiałów, podstawy konstrukcji maszyn, automatyka, informatyka, metrologia i podstawy niezawodności. Kształcenie uzupełniają niezbędne w gospodarce rynkowej przedmioty z zakresu ekonomii (mikro- i makro-ekonomia, organizacja i zarządzanie przedsiębiorstw, rachunek efektywności i kosztów) oraz praktyczna nauka języków obcych.

Na omawianym kierunku studiów jest prowadzonych osiem specjalności: inżynieria wirtualna projektowania, maszyny spożywcze i chłodnictwo, maszyny robocze, me-chatronika, pojazdy transportu masowego, samochody i ciągniki, silniki spalinowe, tech-nika cieplna, silniki lotnicze.

W ostatnim czasie zmodernizowano programy studiów z wykorzystaniem doświad-czeń europejskich uczelni technicznych. Celem tej modernizacji było zaspokojenie nowych potrzeb na rynku pracy i zwiększenie możliwości znalezienia atrakcyjnego za-trudnienia. Reforma programów studiów jest powiązana z nowym trzystopniowym systemem kształcenia na wydziale: studia inżynierskie – magisterskie – doktoranckie.

Specjalność: inżynieria wirtualna projektowaniaAbsolwent tej specjalności nabywa umiejętności: modelowania produktu technicz-

nego od koncepcji do wytwarzania z zastosowaniem metod wirtualnego projektowa-nia, integrowania elementów procesu projektowania w informatycznym środowisku pracy inżyniera, tworzenia zaawansowanych, specjalizowanych programów kompute-rowych wraz z organizacją platformy obliczeniowej oraz metodycznego przygotowania do samodzielnego działania i pracy w zespole.

Absolwent tej specjalności może być zatrudniony w nowoczesnych pracowniach kon-strukcyjnych dużych firm o zaawansowanej technologii, biurach konstrukcyjnych i ośrod-kach badawczych stosujących high-tech, a także w własnych biurach inżynierskich.


MECHANICAL ENGINEERING

M.Sc. studiesThe M.Sc. studies prepare future engineers for independent and creative work,

computer assisted research concerning complex interdisciplinary technical and organi-zational problems and team management.

The syllabus assures a combination of theoretical and professional knowledge in design of structures, design of technological processes, research and operation of heavy machinery and vehicles. The course of studies is divided into two parts – general and specialized. General disciplines such as mathematics, physics, electro-technology, elec-tronics, and chemistry play an important role in the didactic process allowing students to gain necessary skills in theoretical analysis and synthesis of phenomena and processes in technical systems. The specialized courses such as material engineering, technical mechanics, thermodynamics and fluid mechanics, strength of materials, basics of ma-chine design, automation and computer science, metrology and basics of reliability, in turn, contribute to the professional skills and knowledge of a mechanical engineer. The educational process is enriched by practical language courses and courses in economics (micro- and macro-economics, organization and management, profitability and cost account) necessary in today’s market economy.

There are nine specialities in mechanical engineering: Food Industry Equipment and Refrigeration, Heavy Machinery, Mechatronics, Mass Transportation Vehicles, Motor Vehicles and Tractors, Internal Combustion Engines and Thermal Engineering, and Air-craft Engines.

Recently, the syllabuses have been modernized based on the experience of other

European technical universities. Such modernization aimed at fulfilling new needs in the job market as well as increasing the chances of finding a good job. The reform of the syllabuses is connected with the three-stage didactic process within the faculty: B.Sc., M.Sc. and Ph.D. studies.

Specialization: VIRTUAL DESIGN ENGINEERINGThe graduates’ acquired competences are: modeling of a product from its concept

stage through production with the use of methods of virtual design, integrating of in-dividual design stages in an IT environment, developing of advanced and specialized computer software and computing platforms. The graduates are prepared to work in a team but can work independently. The graduates may seek employment in modern high-tech corporate engineering centers, high-tech research centers as well as own engineering offices.


Specjalność: maszyny spożywcze i chłodnictwoAbsolwent tej specjalności jest przygotowany do rozwiązywania zadań inżynierskich

w dziedzinie maszyn i urządzeń służących do wytwarzania, pakowania i chłodniczego przechowywania żywności. Zdobywa on wiedzę specjalistyczną w zakresie projek-towania, wytwarzania i eksploatacji tych urządzeń oraz podstawy wiedzy o ochronie środowiska, działalności gospodarczej, marketingu wyrobów przemysłowych. Przewi-dywane zatrudnienie to: zakłady produkujące maszyny spożywcze i firmy chłodnicze, działy mechaniczno-energetyczne zakładów produkujących żywność, przedsiębiorstwa handlowe i kompletujące urządzenia technologiczne zakładów produkcyjnych i prze-chowalniczych, firmy serwisowe itp. Uzyskane w ramach specjalności przygotowanie zawodowe umożliwia również podjęcie pracy w pokrewnych gałęziach przemysłu, ta-kich jak farmaceutyczny czy chemiczny.

Specjalność: maszyny roboczeAbsolwent tej specjalności jest przygotowany do samodzielnej, twórczej pracy w dzie-

dzinie projektowania, badań i użytkowania maszyn roboczych, organizacji zakładów ob-sługowych i obrotu maszynami roboczymi ze szczególnym uwzględnieniem maszyn do robót ziemnych, drogowych i rolniczych. Studia na tej specjalności zapewniają opano-wanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do pracy na stanowiskach: konstruktora, me-nedżera produktu, specjalisty ds. eksploatacji, doradcy techniczno-handlowego, doradcy ds. inwestycyjnych w przedsiębiorstwach budowlanych, drogowych, fabrykach maszyn rolniczych i w produkcji rolniczej. Po uzyskaniu doświadczenia praktycznego absolwent może obejmować kierownicze stanowiska w przedsiębiorstwach przemysłowych, usłu-gowych, instytucjach finansowych, urzędach państwowych i w służbie publicznej.

Specjalność: mechatronikaIntegracja inżynierii mechanicznej z elektroniką i inteligentnym sterowaniem kompute-

rowym, charakterystyczna dla mechatroniki, pozwala absolwentowi na integralne podejście do projektowania i wytwarzania produktów. Studenci są przygotowywani do opracowy-wania nowych maszyn, „inteligentnych” i przyjaznych użytkownikowi, do ulepszania i mo-dernizacji urządzeń przemysłowych w interdyscyplinarnych zespołach, wykorzystywania nowych technik komputerowych, pomiarowych i mikroprocesorowych w projektowa-niu zwłaszcza zautomatyzowanych maszyn i nowoczesnych urządzeń powszechnego użytku. W kształceniu specjalizacyjnym zaakcentowano metody i techniki komputerowe: analizy konstrukcji, komputerowego wspomagania prac inżynierskich CAD/CAM, symu-lacji komputerowej i zintegrowanego projektowania mechatronicznego.


Specialization: FOOD INDUSTRY MACHINES AND REFRIGERATION

The graduates are prepared to fulfill tasks related to machinery and equipment for production, packaging and refrigerated storage of food. Students gain specialized knowl-edge in design, production and operation of machinery and equipment for production of food as well as the basics of ecology, economic activity and industrial produce mar-keting. Projected employment is food industry equipment factories, mechanical depart-ments of such factories, refrigerations firms commercial companies and service centers. Professional background facilitates employment in adjacent industry branches such as pharmaceutical or chemical companies.

Specialization: HEAVY MACHINERYThe graduates are prepared for independent and creative work in design, research

and operation of heavy machines, organization and management of the stock with emphasis on building machinery and farm equipment. The studies provide adequate knowledge for such positions as: designer, product manager, operation specialist, tech-nical- commercial advisor and investment advisor for construction companies, machine production facilities and agricultural production. Having gained necessary experience students may take up managerial positions in industry, services, financial institutions, government offices and civil service.

Specialization: MECHATRONICSIntegration of mechanical engineering, electronics and intelligent computer control,

which is characteristic of mechatronics, enables students to take an integral approach to design and product manufacturing. Students are prepared to create new intelligent and user-friendly machines, improve and modernize already existing ones in interdisciplinary teams. They also take advantage of new measuring and microprocessing techniques in design of common automated appliances. During the didactic process a special em-phasis is put on computerized methods and techniques such as CAD/CAM, computer simulations and integrated mechatronic design.


Specjalność: pojazdy transportu masowegoW ramach specjalności studenci zdobywają wiedzę ogólną i szczegółową na temat

pojazdów oraz systemów transportu masowego. Poznają budowę i konstrukcję całych pojazdów oraz ich podstawowych układów konstrukcyjnych.

Główny nacisk położony jest na projektowanie i konstruowanie pojazdów z wyko-rzystaniem narzędzi CAD, projektowanie własności użytkowych, a także modelowa-nie i badanie pojazdów oraz ich elementów na etapie projektowania, konstruowania, wytwarzania i eksploatacji. Studenci zapoznają się również z problematyką teorii ruchu i dynamiki pojazdów, szacowaniem niezawodności pojazdów na etapie projektowania i eksploatacji, technik diagnozowania oraz metod wnioskowania o stanie pojazdów, technik naprawczych pojazdów i ich elementów, bezpieczeństwa systemów i analiz ryzyka, wykorzystania pojazdów w systemach transportu kombinowanego oraz metod analizy zagrożeń środowiska przez pojazdy transportu masowego.

Absolwent tej specjalności jest przygotowany do samodzielnego stosowania ana-litycznych i eksperymentalnych metod badawczych na etapie projektowania, kon-struowania, wytwarzania i użytkowania pojazdów transportu masowego. Domeną absolwenta jest wszechstronne przygotowanie do projektowania pojazdów i ich ele-mentów oraz wykonania badań prototypowych i eksploatacyjnych opracowanych kon-strukcji tak metodami numerycznymi, jak i eksperymentalnymi.

Zdobyta wiedza na specjalności pojazdy transportu masowego pozwala znaleźć za-trudnienie w przedsiębiorstwach transportowych, zakładach projektujących i badają-cych pojazdy oraz zajmujących się transportem kombinowanym.

Specjalność: samochody i ciągnikiStudenci specjalności samochody i ciągniki zdobywają wykształcenie w zakresie bu-

dowy, projektowania, badania i eksploatacji pojazdów samochodowych. Absolwent tej specjalności ma wiedzę w zakresie przedmiotów podstawowych

ogólnych i podstawowych technicznych potrzebną dla prawidłowej eksploatacji, utrzymania i odtwarzania oraz modernizacji istniejącego potencjału wytwórczego. Zna i umie posługiwać się sprzętem komputerowym oraz posiada umiejętność po-sługiwania się programami w zakresie technologii projektowania, a także organizacji i zarządzania. Nabywa również wiedzę w zakresie ogólnie rozumianego zarządzania, ekonomi i marketingu, która pozwoli na śledzenie ze zrozumieniem sytuacji rynkowej oraz zachodzących tam procesów, a także przewidywanie i dostosowanie swoich dzia-łań do zachodzących zmian. Absolwenci specjalności dzięki szerokiemu wykształceniu w zakresie technicznym, mają szerokie możliwości poszukiwania zatrudnienia. Profil wykształcenia najlepiej przygotowuje ich do pracy w przedsiębiorstwach branży mo-toryzacyjnej a także zaplecza technicznego firm transportowych oraz wszelkich innych miejscach, gdzie wymagana jest wiedza z szeroko pojętego obszaru mechaniki.


Specialization: MASS TRANSPORTATION VEHICLESWithin this major students gain knowledge on vehicles and transportation systems.

They learn about the design of vehicles as a whole and their basic subassemblies. Stu-dents mainly learn the art of design and construction of vehicles in the CAD technology. They learn to design usable properties of vehicles, model and test vehicles and their subassemblies at all stages of development. The students familiarize themselves with the problems of traffic and vehicle dynamics, vehicle durability assessment on the stage of design and operation, diagnostic techniques and methods of concluding about the vehicle condition, repair techniques, safety of vehicle systems, risk analysis, the use of vehicles in combined transportation systems, methods of analysis of vehicle induced environmental perils (mass transportation vehicles). The graduates are prepared to apply analytical and experimental research methods on all stages of development of mass transportation vehicles. The students’ asset in this major is a thorough background related to the design of vehicles and their subassemblies. They possess the skills to perform prototype and operational tests of the developed designs through numeri-cal and experimental methods. The graduates may seek employment in transporta-tion companies, vehicle design and test centers and companies involved in combined transportation.

Specialization: MOTOR VEHICLES AND TRACTORSThe students of this major gain knowledge in basic general and technical subjects

enabling them to properly operate, maintain, repair and modernize the existing ma-chinery. The graduates have the competence to use computer equipment and soft-ware related to design, organization and management. The students gain knowledge in management, economics and marketing that enables understanding of a given market situation and market specific processes as well as foreseeing and adapting actions to the economic changes. Owing to a thorough technical education there are many possibili-ties of employment. The profile of education prepares the graduates for employment in the automotive industry as well as in infrastructure of transportation companies, let alone other employers where wide technical knowledge is required.


Specjalność: silniki spalinoweAbsolwent specjalności jest przygotowany do organizowania i kierowania działal-

nością w zakresie budowy i napraw silników spalinowych, a także organizacją obsłu-gowo-naprawczą pojazdów. Może prowadzić twórcze prace projektowe i badania w obszarze silników spalinowych i procesów termodynamicznych. Program studiów obejmuje zagadnienia: budowy silników spalinowych, elementów termodynamiki i mechaniki płynów, zasad doboru urządzeń napędowych, dynamiki maszyn, wytrzy-małości materiałów, technologii budowy, napraw i eksploatacji zespołów napędowych – z uwzględnieniem problemów ekologii, a także zagadnienia obliczeniowo-kon-strukcyjne z wykorzystaniem zasad mechaniki i termodynamiki oraz komputerowego wspomagania rozwiązywania tych zagadnień. Absolwent jest też przygotowany do pro-wadzenia prac badawczych w zakresie maszyn, w szczególności układów napędowych pojazdów. Profil kształcenia uwzględnia najnowsze tendencje w dziedzinie silników spalinowych ze szczególnym uwzględnieniem bardzo ważnych dzisiaj zagadnień zwią-zanych z wymogami ochrony środowiska.

Specjalność: technika cieplnaProgram kształcenia na tej specjalności obejmuje gruntowne studia z dziedziny teo-

rii, podstaw konstrukcji oraz zasad eksploatacji maszyn i urządzeń energetycznych. Ich szczegółowy zakres tematyczny określają przedmioty wykładane na tej specjalności: wymiana ciepła i masy dynamika gazów, cieplne procesy silnikowe, turbiny parowe i gazowe, silniki spalinowe, sprężarki i pompy, ochrona środowiska, a także programy wybieranych na czwartym roku profili kierunków dyplomowania: energetyka cieplna, maszyny przepływowe i energetyka gazowa. Szczególną uwagę zwraca się na dobre przygotowanie absolwenta do rozwiązywania zadań o charakterze badawczym, wyma-gających wiedzy i doświadczenia z teorii i praktyki eksperymentu, umiejętności stoso-wania metod numerycznych i technik komputerowych. Uniwersalny charakter zdobytej wiedzy i powszechność występowania w gospodarce narodowej zagadnień energetyki cieplnej wraz z interesującymi perspektywami rozwoju tej dziedziny stanowią o dużych możliwościach znalezienia przez inżyniera tej specjalności atrakcyjnej pracy i dalszego rozwoju zawodowego.

Kształcenie 21Education

Specialization: INTERNAL COMBUSTION ENGINESThe graduates are prepared to organize and manage activities related to combustion

engines design and repair as well as the organization of the maintenance process of vehicles. They may conduct creative design works and research in the field of combus-tion engines and thermodynamic processes. The syllabus includes: combustion engine design, elements of thermodynamics and fluid mechanics, principles of selection of driv-etrains, machine dynamics, strength of materials, construction technology, repairs and operation of drivetrains with respect to the issues of environment protection, design and computational issues with respect to mechanics and thermodynamics as well as computer assisted problem solving. The graduates are prepared to conduct research works in the field of machinery, vehicle drivetrains in particular. The syllabus includes modern trends in the development of combustion engines with particular respect to the environment protection issues.

Specialization: THERMAL ENGINEERINGThe syllabus in this profile comprises thorough studies in theory, basics of design

and principles of operation of power systems. A detailed thematic scope of these is shown through specific courses such as: heat and mass transfer, gas dynamics, engine thermal processes, steam and gas turbines, internal combustion engines, compressors and pumps, environment protection, and finally courses taken up in the fourth year – thermal power, gas power engineering and flow machinery. Special care is taken of preparation of the students for problem solving activities in the field of research with the use of experimental techniques, numerical methods and computer techniques. The universal character of such knowledge and commonness of the thermal issues in na-tional economy will inevitably facilitate employment and further development of gradu-ates in this major.


Specjalność: silniki lotniczeSpecjalność silniki lotnicze umożliwia uzyskanie umiejętności rozwiązywania prob-

lemów z zakresu budowy i eksploatacji silników lotniczych. Studia inżynierskie na spe-cjalności silniki lotnicze kształcą specjalistów dla nowoczesnego przemysłu lotniczego oraz innych gałęzi przemysłu pracujących na rzecz lotnictwa. Kształcenie na tej specjal-ności uwzględnia również ogólne potrzeby użytkowników statków powietrznych ze szczególnym uwzględnieniem zespołów napędowych w zakresie ich eksploatacji, ma-jąc na uwadze wymagania międzynarodowe dotyczące kwalifikacji personelu (zgodnie z PART-66).

Propozycja kierowana jest zarówno do maturzystów tegorocznych, jak i z lat ubie-głych, w tym: pracowników zakładów przemysłu lotniczego, użytkowników statków po-wietrznych, pracowników portów lotniczych i lotnisk, instytucji paramilitarnych, Straży Granicznej RP, policji i wojska.

W ramach specjalności przy współpracy z Aeroklubem Wielkopolskim proponujemy dodatkowo:

możliwość uzyskania licencji pilota (PPL),możliwość skoków spadochronowych,możliwość uzyskania licencji pilota szybowcowego.

Ponadto:zajęcia w symulatorze lotów,dla najlepszych studentów praktyki w zakładach Rolls-Royce w Berlinie i krajo-wych zakładach lotniczych, jak również w Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.

Kształcenie na tej specjalności umożliwi zdobycie wiedzy w zakresie:budowy i eksploatacji silników lotniczych,projektowania oraz badania i diagnostyki napędu lotniczego,studia prowadzą do wykształcenia specjalisty dla nowoczesnego przemysłu lotni-czego oraz innych gałęzi przemysłu pracujących na rzecz lotnictwa,absolwenci są przygotowani do podjęcia pracy w zakładach przemysłowych w kra-ju i za granicą oraz prowadzenia własnej działalności gospodarczej.

We współpracy z Wojskową Akademią Techniczną – istnieje również możliwość od-bycia szkolenia dla uzyskania certyfikatu PART-66 w zakresie obsługi silników lotniczych.

–––

––

–––

–


Specialization: AIRCRAFT ENGINESAircraft engines specialization offers skills for solving problems in the area of building

and exploiting aircraft engines. Engineering studies in a specialization airplane engines educates specialists not only for a modern aircraft industry, but also for other industry branches which support the aircraft industry. Education in this specialization takes into consideration airship users’ general needs. A special attention is put on exploitation of aircraft propulsions taking into account the international personnel qualifications (ac-cording to PART-66).

This offer is aimed at graduates of this year and last years’ secondary schools, also employees in the aircraft industry, users of airships, employees of airports, paramilitary institutions, Border Patrols of Republic of Poland, police and army.

Furthermore we offer, in cooperation with Greater Poland’s Aeroclub the following:

acquiring a pilot licence (PPL),possibility of parachute jumping,acquiring glider licence.

Moreover we offer:classes in a flight simulator,for top students practical training at Rolls-Royce in Berlin and national Department for Aviation (at the Military University of Technology in Warsaw).

Education in this specialization enables acquiring knowledge in the areas of:construction and exploitation of airplane engines,designing, testing and diagnostics of aircraft propulsion,these studies provide further education to specialists for modern aircraft industry and other industry branches which support aircraft industry,graduates get prepared for taking a job both in Polish as well as international indus-tries or becoming freelances

In cooperation with the Military University of Technology there exists a chance to train for a PART-66 certificate in the area of airplane engines operation.

–––

––

–––

–


Studia zawodoweAbsolwent 3,5 letnich dziennych studiów zawodowych z tytułem inżyniera ma za-

pewnione, oprócz rzetelnej wiedzy w dziedzinach podstawowych, dobre przygotowa-nie do podjęcia pracy zawodowej w wybranej dziedzinie specjalności.

Może on oczywiście kontynuować studia na Wydziale Maszyn Roboczych i Trans-portu na poziomie magisterskim w trybie studiów dziennych lub zaocznych. Edukacja podstawowa na pierwszych dwóch latach studiów inżynierskich i magisterskich jest jednakowa. Edukacja specjalizacyjna rozpoczyna się po wyborze jednej z dziewięciu prowadzonych na wydziale specjalności (inżynieria wirtualna projektowania, maszyny spożywcze i chłodnictwo, maszyny robocze, mechatronika, pojazdy transportu ma-sowego, samochody i ciągniki, silniki spalinowe, technika cieplna, silniki lotnicze). Po ukończeniu studiów inżynierskich absolwent dysponuje wiedzą i warsztatem pracy in-żynierskiej stosownym do wymagań rynku pracy, w tym także dobrym opanowaniem technik komputerowych, znajomością jednego języka obcego, umiejętnością organiza-cji pracy własnej i kierowania zespołami ludzkimi w wybranej specjalności gospodarki rynkowej. Charakterystyki szczegółowe są pochodnymi wcześniej przedstawionych charakterystyk specjalności absolwentów studiów magisterskich. W celu łatwiejszej adaptacji do przyszłej pracy zawodowej podkreślono w profilu specjalistycznego kształcenia umiejętności praktycznego wykonywania działań inżynierskich, a zwłaszcza wykorzystywania technik komputerowych w różnych obszarach działalności projek-towej i eksploatacyjnej oraz w realizacji procesów obsługowo-naprawczych, wytwór-czych i badawczych występujących w różnych specjalnościach zawodowych.


Bachelor in Science StudiesGraduates in 3.5 year bachelor studies with the title of engineer have, apart from

well consolidated knowledge in general areas, a good background for professional ca-reer in his field.

Students may, obviously, continue studies in the Faculty of Machines and Trans-port in order to get the Master’s degree at regular or extra-mural studies. The initial general didactics in the first two years in Bachelor and M.Sc. studies is identical. Spe-cialized courses begin on choosing one of the seven majors available in the faculty (Food Industry Equipment and Refrigeration, Heavy Machinery, Mechatronics, Mass Transportation Vehicles, Motor Vehicle and Tractors, Internal Combustion Engines, Thermal Engineering and Aircraft Engines). On graduating, students possess knowledge and expertise required by the job market including skills in computer techniques, and a at least one foreign language. They are also prepared to organize their own work and operate as team managers. The detailed characteristics of these studies are based on those presented earlier in relation to MSc. Students. In order to facilitate adaptation to prospective professional career path a stress is put on practical engineering skills, es-pecially computer techniques in design and operation as well as service – maintenance processes, production and research.


Kierunek:

TRANSPORT

Studia magisterskie Absolwent pięcioletnich studiów magisterskich, otrzymujący tytuł zawodowy magi-

stra inżyniera, jest przygotowany do samodzielnej pracy twórczej w zakresie organizacji i zarządzania przedsiębiorstwami transportowymi i kierowania zapleczem technicz-nym transportu. Posiada on umiejętności konstruowania, opracowywania technologii i prowadzenia napraw oraz przeglądów pojazdów i środków transportowych, a także tworzenia systemów ochrony środowiska związanych z eksploatacją pojazdów samo-chodowych lub szynowych.

Student zdobywa w czasie studiów wiedzę ogólną z przedmiotów ścisłych kształ-cenia politechnicznego (matematyki, fizyki, chemii, mechaniki technicznej i elektroniki) oraz kształcenia ekonomicznego w zakresie organizacji, ekonomii, ekologii, logistyki, marketingu i rachunkowości. Szczegółowa wiedza inżynierska obejmuje przedmioty związane z zawodem inżyniera mechanika (maszynoznawstwo, materiałoznawstwo, metrologia, konstrukcja maszyn, wytrzymałość materiałów, techniki wytwarzania, diag-nostyka techniczna) i przedmioty wybranej specjalności (budowa, eksploatacja, naprawa i sterowanie pojazdów mechanicznych, urządzenia przeładunkowe, silniki spalinowe). Zgodnie ze swoim wyborem student może ukończyć jedną z siedmiu specjalności: ekologię transportu, logistykę transportu, transport drogowy, transport szynowy, trans-port żywności, inżynieria transportu rurociągowego, transport lotniczy.

Absolwent tego kierunku jest przygotowany do organizowania działalności prze-wozowej, spedycyjnej, obsługowo-naprawczej i inwestycyjnej, a także do kierowania nią. Może prowadzić twórcze prace projektowe i badania w obszarze systemów logi-stycznychw transporcie, procesów transportowych i baz transportowych oraz zaplecza technicznego. Jest także przygotowany do prowadzenia działalności marketingowej i handlowej.

Specjalność: ekologia transportuAbsolwent tej specjalności to magister inżynier o proekologicznym sposobie myśle-

nia i działania w zakresie: projektowania, wytwarzania i eksploatacji środków technicz-nych, a także gospodarowania materiałami i energią w transporcie lądowym.

Absolwent może znaleźć zatrudnienie w zakładach eksploatujących pojazdy takie jak koleje, tabor tramwajowy, metro, w bazach transportowych wchodzących w skład przedsiębiorstw realizujących zadania szeroko pojętej logistyki, w działach głównego mechanika zakładów transportowych, w przedsiębiorstwach zajmujących się handlem pojazdami, ich serwisem, a także sprzedażą części zamiennych przeznaczonych dla ta-boru szynowego i kołowego itd.


TRANSPORTATION

M.Sc. StudiesGraduates in 5-year M.Sc. studies with the title of M.Sc. in engineering are prepared

for independent and creative work in organization and management of transportation enterprises as well as management of technical resources in transportation. They pos-sess necessary knowledge of design, preparation of repair processes and technical in-spections in vehicles including environment protection systems with respect to road/rail vehicles.

During the studies students gain knowledge in sciences such as mathematics, phys-ics, chemistry, technical mechanics and electronics. Students also gain knowledge in economics – organization, ecology, logistics, marketing and accountancy. Detailed en-gineer knowledge comprises such courses as theory of machines, theory of materials, metrology, machine design, strength of materials, techniques in manufacturing, techni-cal diagnostic and other courses assigned to a given major – design, operation, main-tenance and control of mechanical vehicles, internal combustion engines and reloading machinery. It is at a student’s discretion to choose among seven specializations – ecol-ogy of transportation, logistics of transportation, road transportation, rail transportation, food transportation, engineering of pipeline transportation, and air transportation.

Graduates in this major are prepared for organizing forwarding and logistic proc-esses, maintenance services as well as investment activities. Graduates can also manage the aforementioned processes. They can also carry out design and research in the fields of logistics, transportation, transport bases and back-up technical services. They are also ready to operate in marketing and commerce.

Specialization: ECOLOGY OF TRANSPORTATIONGraduates hold a title of M.Sc. and have an ecological approach to design, pro-

duction, operation of technical equipment as well as energy management in overland transportation.

The graduates may seek employment in: operators of vehicles of any kind such as railway, tramway, subway, logistics companies, the office of chief mechanic at transpor-tation companies, vehicle trade, service and spare part distribution companies.


Specjalność: logistyka transportuW ramach specjalności logistyka transportu kształci się inżynierów i magistrów inży-

nierów, których specjalizacja w dużej mierze związana jest z przepływami towarowymi, informacyjnymi i finansowymi w dziedzinie transportu z uwzględnieniem zintegrowa-nych łańcuchów dostaw.

Absolwent kierunku logistyka posiada umiejętności z zakresu: eksploatacji środków transportu, projektowania i optymalizacji systemów logistycznych, zarządzania. Posiada wiedzę i umiejętności niezbędne do kierowania przedsiębiorstwem transportowym lub usługowym, szczególnie małym lub średniej wielkości.

Rynek pracy obejmuje firmy przewozowe i spedycyjne, działy transportu przedsię-biorstw, centra logistyczne, wydziały komunikacji urzędów miejskich, specjalistyczne firmy świadczące usługi transportowe.

Specjalność: transport drogowyAbsolwent tej specjalności jest przygotowany do organizowania i zarządzania dzia-

łalnością przedsiębiorstw transportu drogowego, do organizacji i opracowywania tech-nologii obsług i napraw w zakładach naprawczych oraz stacjach obsługi, użytkowania oraz do zarządzania parkiem samochodowym, akwizycją usług i spedycją w przedsię-biorstwach transportowych.

Rynek pracy obejmuje przedsiębiorstwa: komunikacyjne, transportowe i spedycyj-ne, sekcje transportowe firm produkcyjnych i handlowych, zaplecze techniczne trans-portu, firmy dealerskie, fabryki pojazdów samochodowych.

Specjalność: transport szynowyStudenci specjalności transport szynowy zdobywają wiedzę ogólną i szczegółową na

temat pojazdów szynowych oraz systemów transportu szynowego. Poznają istotę za-rządzania transportem szynowym, organizację jego zaplecza technicznego, organizację ruchu, elementy logistyki systemów transportowych oraz wiedzę z zakresu szynowego transportu miejskiego. Uczą się zasad eksploatacji pojazdów szynowych uwzględniają-cych najnowsze naukowe metody niezawodności i bezpieczeństwa, diagnostyki tech-nicznej, technik wytwarzania i napraw oraz gospodarki energetycznej w transporcie. W szczególności studenci zapoznają się z problematyką: eksploatacji kolei, ochrony środowiska w transporcie szynowym, telematyki transportu szynowego oraz organi-zacji i zarządzania transportem szynowym, niezawodności i bezpieczeństwa transportu szynowego, budowy pojazdów szynowych, diagnostyki obiektów i systemów trans-portu szynowego, eksploatacji systemów hamulcowych, organizacji ruchu i sterowania ruchem kolejowym, technik wytwarzania i napraw pojazdów szynowych, metod anali-zy ryzyka zagrożeń w transporcie szynowym.

Absolwent tej specjalności jest przygotowany do podejmowania zadań z zakresu organizacji i zarządzania w przedsiębiorstwach transportu szynowego, projektowa-nia systemów transportowych, wykorzystywania nowoczesnych metod użytkowania i diagnozowania pojazdów szynowych, a także wdrażania elementów zarządzania bez-pieczeństwem i ochroną środowiska.

Ukończenie specjalności transport szynowy pozwala znaleźć zatrudnienie w przed-siębiorstwach komunikacyjnych, u operatorów transportu szynowego i kombinowane-go jak i w centrach logistycznych.


Specialization: LOGISTICS OF TRANSPORTATIONWithin this major the students’ specialization is closely related to the flow of goods,

information and cash in the field of transportation with respect to integrated delivery network. The graduates in logistics are trained in operation of means of transportation, design and modernization of logistics systems and management. The graduates have the necessary knowledge to manage small and medium sized transportation compa-nies. The job market includes: forwarding agents, transportation departments at large companies, logistics centers, departments of motor vehicles at municipal offices, special-ized companies rendering transportation services.

Specialization: ROAD TRANSPORTATIONGraduates in this major are prepared to organize and manage activities for road

transportation companies, organize and prepare maintenance technology for repair shops and service centers, manage vehicle fleets, sell services and manage forwarding for the said companies.

The job market includes: municipal transportation companies, transportation and forwarding companies, transportation departments of production and trade companies, technical infrastructure in transportation, vehicle dealerships and car manufacturers.

Specialization: RAILWAY TRANSPORTATIONThe students in this major gain general and specialized knowledge on rail vehicles

and rail transportation systems. They learn about the idea of rail transportation, its organization and infrastructure, the organization of rail traffic, logistics including munici-pal rail transportation. They learn the principles of operation of rail vehicles including modern scientific methods of reliability and safety, technical diagnostics, techniques of production, repair and energy saving in transportation. In particular, the students famil-iarize themselves with: railway operation, environment protection in rail transportation, telematics of rail transportation, organization and management of rail transportation, reliability and safety of rail transportation, rail vehicle design, diagnostics of rail vehicles and their infrastructure, operation of braking systems, organization of traffic and traffic control, techniques of production and repair of rail vehicles, methods of risk assessment in rail transportation.

The graduates are prepared to undertake tasks in organization and management in railway companies, design transportation systems, use modern methods of vehicle op-eration and diagnostics, implement elements of safety management and environment protection.

The graduates may seek employment in municipal transportation companies, rail transportation and combined transportation operators as well as logistic centers.

�0 Kształcenie Education

Specjalność: transport żywnościAbsolwent tej specjalności posiada obok podstawowej wiedzy transportowej z zakre-

su logistyki i technicznych środków transportu również specjalistyczne przygotowanie z zakresu podstaw wytwarzania, pakowania, magazynowania i transportu żywności.

Przewiduje się zatrudnienie w szeroko rozumianym sektorze żywnościowym, głów-nie w przedsiębiorstwach transportujących żywność, również w przedsiębiorstwach projektujących i produkujących pojazdy chłodnicze, zakładach serwisowych, firmach handlowych itp.

Specjalność: inżynieria transportu rurociągowegoSpecjalność Inżynieria Transportu Rurociągowego oferuje ogólną wiedzę: matema-

tyczno-fizyczną, informatyczną i inżynierską dla inżyniera mechanika w zakresie po-trzebnym dla transportowca. Absolwent tej specjalności przygotowany jest do pracy w pracowniach projektowych i do eksploatacji maszyn i systemów rurociągowych. Specjalistyczna wiedza dotyczy racjonalnego projektowania i eksploatacji transporto-wych systemów rurociągowych, transportu bliskiego i dalekiego różnych gazów i cie-czy: powietrza, wody, pary wodnej i gorącej wody, ale także gazów specjalnych np. gazu ziemnego i gazów technologicznych. Poznana wiedza obejmuje także transport materiałów rozdrobnionych np. pyłów, trocin, zrębków drewnianych, zgranulowanych surowców chemicznych oraz instalacji wentylacyjnych i odciągowych itp. Transport ru-rociągowy jest specyficzną formą celowego użytkowania energii w czasie eksploatacji. W systemach rurociągowych energią motoryczną jest energia potencjalna przekazy-wana przez sprężarki, dmuchawy, wentylatory i pompy napędzane różnymi silnikami: elektrycznymi, tłokowymi spalinowymi i turbinami gazowymi. Konieczne jest dlatego poznanie ich budowy oraz podstaw racjonalnej i ekonomicznej eksploatacji. Specjal-ność ta wiąże się ściśle z ekologią, ekonomiką i bezpieczeństwem użytkowania. Zdo-byta wiedza i umiejętności będą atutem do znalezienia odpowiedniego miejsca pracy zawodowej i dalszego doskonalenia zawodowego.

Kształcenie �1Education

Specialization: FOOD TRANSPORTATIONThe graduates, apart from a basic knowledge related to logistics and technical means

of transportation, have specialized background in the basics of production, packing, storage and transportation of food.

The graduates may seek employment in a widely understood food sector, mainly in transportation companies related to the food industry, companies designing and manu-facturing specialized equipment for food transportation, relevant service centers and trading companies.

Specialization: PIPELINE TRANSPORATION ENGINEERING

This major provides general knowledge in: physics and mathematics, information technology and transportation engineering. The graduates are prepared to work for design centers and to operate pipeline systems and related machinery. The specialized knowledge concerns rational design and operation of pipeline transportation systems, short and long distance transportation of gases and liquids such as air, cold water, steam and hot water, special gases such as natural gas and other industrial gases. The students also learn about the transportation of such materials as powders, sawdust, wood chips and granulated chemical substances and the operation of ventilation and extraction sys-tems. Pipeline transportation is a specific form of energy utilization during operation. In pipeline systems the motor energy is the potential energy provided by compressors, blowers, fans and pumps driven by: electric motors, piston combustion engines and gas turbines. That is why it is necessary to learn about the design of these elements as well as the basics of rational and economical approach to operation. This major is strictly related to ecology, economics and safety of operation. The acquired knowledge is an asset while seeking employment and for further career development.

�2 Kształcenie Education

Specjalność: transport lotniczyStudia na specjalności transport lotniczy umożliwiają uzyskanie wiedzy i umiejętności

z zakresu obsługi portów lotniczych, zaplecza lotniczego, eksploatacji środków oraz infrastruktury transportu lotniczego. Studia prowadzą do wykształcenia specjalisty dla nowoczesnego transportu lotniczego oraz innych gałęzi przemysłu współpracujących i pracujących na rzecz lotnictwa. Kształcenie na tej specjalności umożliwi zdobycie wie-dzy w zakresie:

eksploatacji środków transportu lotniczego,napędów i diagnostyki statków powietrznych,zasad funkcjonowania lotniska,ekologii w transporcie lotniczym,operacji lotniskowych,podstawowych elementów infrastruktury lotniska,utrzymania lotnisk (letnie i zimowe),przepustowości lotnisk, jego czynniki składowe i ograniczenia,zasad rozwoju lotnisk,zapewnienia bezpieczeństwa – system zarządzania bezpieczeństwem na lotnisku,certyfikacji lotnisk: międzynarodowe standardy i przepisy.W trakcie studiów na specjalności transport lotniczy, przy współpracy z Aeroklubem

Leszczyńskim istnieje dodatkowo możliwość:uzyskania licencji pilota szybowcowego,rozwijania zainteresowań lotniczych w ramach Aeroklubu np. skoki spadochro- nowe.W ostatnich latach powstaje w kraju wiele nowych lotnisk, a istniejące są moder-

nizowane i rozbudowywane. Wiele miast ma w planach budowę lokalnych centrów i lotnisk biznesowo-turystycznych. Ponieważ w lotnictwie zdecydowanie więcej ludzi jest niezbędnych do obsługi na ziemi, na lotnisku niż w powietrzu zapotrzebowanie na specjalistów po tej specjalności jest niewątpliwie duże.

Studia zawodoweAbsolwent 3,5-letnich dziennych studiów zawodowych z tytułem inżyniera na kie-

runkuTransport ma możliwości kontynuowania studiów (na naszym wydziale) na po-ziomie magisterskim w trybie studiów dziennych lub zaocznych. Jest przygotowany do organizowania i kierowania działalnością przewozową, spedycyjną, obsługowo-na-prawczą, inwestycyjną i szkoleniową jak również do prowadzenia działalności marke-tingowej i handlowej.

•••••••••••

••

Kształcenie ��Education

Specialization: AIRCRAFT TRANSPORTStudies in the aircraft transport specialization gives knowledge and skills in the area of

airport service, aircraft background, resource exploitation and infrastructure of aircraft transport.

Studies leads to education of specialists for modern aircraft transport and other in-dustry branches which support aircraft industry. Educating in this specialization enables gaining knowledge in the area of:

exploitation of aircraft transport means airship propulsion and diagnosticsrules of airport operationaircraft transport ecologyaircraft operationsbasic elements of airport infrastructureairport maintenance (summer and winter)airport traffic, its integral components and limitationsrules of aircraft developmentsafety assurance – system of airport security managementcertification of airports: international standards and regulations.During the studies of Aircraft Transport specialization, in cooperation with Leszno

Aeroclub there is a possibility of:acquiring glider pilot’s licenceaircraft interests arousing within the confines of Aeroclub, e.g. parachute jumping.New airports have been built during the last years and the existing ones are mod-

ernized and expanded. Many cities plan to build local shopping centers and business-touristic airports.

Because more people are required in the aircraft industry for airport service than in the air, the need for graduates of this specialization is enormous.

Bachelor in Science StudiesGraduates in 3.5 year bachelor studies with the title of engineer in Transportation

may continue studies in order to get the Master’s degree on regular or extra-mural studies. Graduates in this specialization are prepared for organizing forwarding and lo-gistics, maintenance services as well as investment activities. Graduates can also man-age the aforementioned processes. They are also ready to operate in marketing and commerce.

•••••••••••

••

��

Struktura wydziałuJednostki naukowo-dydaktyczne

INSTYTUT MASZYN ROBOCZYCH I POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Zakład Pojazdów Samochodowych i Transportu Drogowego

Zakład Maszyn Roboczych

Zakład Maszyn Spożywczych i Transportu Żywności

Zakład Logistyki

INSTYTUT SILNIKÓW SPALINOWYCH I TRANSPORTU

Zakład Silników Spalinowych

Zakład Pojazdów Szynowych

Zakład Metod Projektowania Maszyn

KATEDRA PODSTAW KONSTRUKCJI MASZYN

KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ

Struktura wydziału

��

Organization scheme of the FacultyINSTITUTE OF MACHINES AND MOTOR VEHICLES

Division of Motor Vehicles and Road Transportation

Division of Heavy Machinery

Division of Food Industry Machines and Food Transportation

Division of Logistics

INSTITUTE OF COMBUSTION ENGINES AND TRANSPORT

Division of Combustion Engines

Division of Rail Vehicles

Division of Methods of Machine Design

CHAIR OF BASICS OF MACHINE DESIGN

CHAIR OF THERMAL ENGINEERING

Organization scheme of the Faculty

�� Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych Institute of Machines and Motor Vehicles

Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych

ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznań tel. 0-61 665 2236, fax 0-61 665 2736 E-mail: [email protected]

Dyrektor prof. dr hab. inż. Wiesław ZWIERZYCKI tel. 0-61 665 2237, 0-61 665 2236

Kierownicy zakładów

• Pojazdów Samochodowych i Transportu Drogowego dr hab. inż. Marian Jósko, prof. PP

• Maszyn Roboczych dr hab. inż. Włodzimierz Kęska, prof. PP

• Maszyn Spożywczych i Transportu Żywności dr hab. inż. Stanisław Nosal, prof. PP

• Logistyki dr hab. inż. Jacek Żak, prof. PP

Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych ��Institute of Machines and Motor Vehicles

Institute of Machines and Motor Vehicles

Piotrowo 3, 60-965 Poznań, Poland phone +48 61 665 2236, fax +48 61 665 2736 E-mail: [email protected]

HeadProf. Wiesław ZWIERZYCKI, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2237, +48 61 665 2236

Heads of Divisions

• Division of Motor Vehicles and Road Transportation Assoc. Prof. Marian Jósko, PhD (Eng), DSc

• Division of Heavy Machinery Assoc. Prof. Włodzimierz Kęska, PhD (Eng), DSc

• Division of Food Industry Machines and Food Transportation Assoc. Prof. Stanisław Nosal, PhD (Eng), DSc

• Division of Logistics Assoc. Prof. Jacek Żak, PhD (Eng), DSc


HistoriaInstytut wywodzi się z Instytutu Maszyn Roboczych utworzonego w roku 1970. Kie-

rowali nim kolejno: Bolesław Wojciechowicz (do 1981 roku), Lech Gasiński (do 1990 roku), Wojciech Osmólski (do 1996 roku), Karol Nadolny (do 1999 roku), Wiesław Zwierzycki (od 1999 roku). Od roku 1993 zastępcą dyrektora Instytutu jest dr inż. Andrzej Wołyński. W roku 1992 przyjął nazwę Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych. Instytut miał początkowo trzy zakłady (nazwy ulegały zmianie):

Zakład Eksploatacji Maszyn (kierownicy: Jan Czarnecki – do 1974 roku, Edward Dreszczyk – do 1981 roku, Bolesław Wojciechowicz – do 1993 roku, Lech Gasiński – do 1999 roku, Wojciech Osmólski – od 1999 roku),Zakład Maszyn i Urządzeń Rolniczych (Kazimierz Mielec – do 1981 roku, Zdzisław Kośmicki – od 1981 roku),Zakład Dźwignic i Maszyn Budowlanych (Alojzy Polański – do 1975 roku). W 1975 roku został powołany Zakład Maszyn i Urządzeń Przemysłu Spożywczego

(Kazimierz Jasik – do 1984 roku, Wiesław Leszek – do 1990 roku, Wiesław Zwierzycki – do 1999 roku, Wiesław Leszek – od 1999 roku). Likwidacji uległ Zakład Dźwig-nic i Maszyn Budowlanych, a Zakład Maszyn i Urządzeń Rolniczych przekształcił się w Zakład Maszyn Roboczych.

W 2004 roku zmieniono nazwę zakładu Eksploatacji Maszyn i Pojazdów Samocho-dowych na Zakład Pojazdów Samochodowych i Transportu Drogowego, a w 2005 roku przemianowano Zakład Maszyn i Urządzeń Przemysłu Spożywczego na Zakład Maszyn Spożywczych i Transportu Żywności. W lutym 2009 roku powołano Zakład Logistyki.

Obecnie w skład instytutu wchodzą cztery zakłady:Pojazdów Samochodowych i Transportu Drogowego,Maszyn Roboczych,Maszyn Spożywczych i Transportu Żywności,LogistykiInstytut prowadzi następujące specjalności dydaktyczne:na kierunku mechanika i budowa maszyn:

maszyny robocze,maszyny spożywcze i chłodnictwo,samochody i ciągniki,

na kierunku transport:logistyka transportu,transport drogowy,transport żywności.

Na specjalnościach tych są prowadzone studia inżynierskie i magisterskie (w systemie stacjonarnym) oraz zawodowe inżynierskie (w systemie niestacjonarnym). W zależno-ści od zapotrzebowania są prowadzone także dwuletnie zaoczne kursy magisterskie dla absolwentów studiów zawodowych.

PracownicyW roku 2008 w Instytucie było zatrudnionych 43 pracowników naukowo-dydak-

tycznych (w tym 9 pracowników samodzielnych, 1 docent, 28 adiunktów, 2 starszych wykładowców i 3 asystentów), 9 pracowników technicznych i 2 administracyjnych.

•

•

•

••••

•–––

•–––


Historical sketchThe institute derives from the Institute of Working Machines formed in 1970. Heads

of the institute were, chronologically: Bolesław Wojciechowicz (to 1981), Lech Gasiński (to 1990), Wojciech Osmólski (to 1996), Karol Nadolny (to 1999), Wiesław Zwierzy-cki (since 1999). D.Sc. Eng. Andrzej Wołyński has been the deputy head of the institute since 1993. The institute was renamed in 1992 as Institute of Working Machines and Motor Vehicles. Initially the institute comprised three Divisions (whose names were subsequently changed):

Division of Machine Operation (Heads: Jan Czarnecki – to 1974, Edward Dreszczyk – to 1981, Bolesław Wojciechowicz – to 1993, Lech Gasiński – to 1999, Wojciech Osmólski – since 1999)Division of Agricultural Machinery and Equipment (Kazimierz Mielec – to 1981, since 1981 – Zdzisław Kośmicki)Division of Cranes and Construction Machinery (Alojzy Polański – to 1975 r.)In 1975 a Division of Food Industry Machinery and Equipment was formed (Ka-

zimierz Jasik – to 1984, Wiesław Leszek – to 1990, Wiesław Zwierzycki – to 1999, since 1999 – Wiesław Leszek). Division of Cranes and Construction Machinery was dissolved, and Division of Agricultural Machinery and Equipment was transformed into Division of Heavy Machinery. In February 2009 a Division of Logistics was formed.

At present, there are four divisions within the Institute of Working MAchines and Mo-tor Vehicles: Division of Motor Vehicles and Road Transportation (Z1)Division of Heavy Machinery (Z2)Division of Food Industry Machines and Food Transportation (Z3)Division of LogisticsInstitute of Working Machines and Motor Vehicles has the following majors:Mechanics and Machine Design

Heavy MachineryFood Industry Machines and RefrigerationVehicles and Tractors

TransportationLogistics of TransportationRoad TransportationFood Transportation

Within these majors there are M.Sc. studies (regular) and B.Sc. studies (extra-mu-ral). There are also two-year M.Sc. extra-mural studies for B.Sc. engineers. These are contingent on popularity.

StaffIn 2008 there were 43 research/didactic employees in the institute- (incl. 9 inde-

pendent employees, 1 docent, 28 senior lecturers, 2 senior lecturers and 3 assistants), 9 maintenance and 2 administrative employees.

•

•

•

••••

•–––

•–––

�0 Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych Institute of Machines and Motor Vehicles

ZAKŁAD POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I TRANSPORTU DROGOWEGO

Kierownikdr hab. inż. Marian JÓSKO, prof. PPtel. 0-61 665 2247

Działalność naukowo-badawczaBadania ruchowe i stanowiskowe pojazdów samochodowych oraz maszyn z wy-korzystaniem specjalistycznej aparatury:

m.in. pomiary prędkości i intensywności rozpędzania samochodu, badania kiero-walności, charakterystyk trakcyjnych i procesu hamowania, także układów z ABSbadania samochodów na hamowni podwoziowejbadania dynamiczne wielkości mechanicznych w maszynach roboczych i urządze-niach dźwigowych, w tym cyfrowa obróbka wyników

Symulacje komputerowe w zakresie badania i konstrukcji pojazdów samocho-dowych i maszyn roboczych:

symulacje numeryczne w zakresie pełnego obszaru dynamiki pojazdów samocho-dowych z wykorzystaniem programów Matlab/Simulink oraz ADAMSsymulacje numeryczne w zakresie aerodynamiki pojazdów samochodowych za-równo w zakresie pełnych trójwymiarowych studiów aerodynamiki, jak i szybkich, uproszczonych testów porównawczychobliczenia wytrzymałościowe maszyn roboczych, pojazdów samochodowych i urządzeń dźwigowych, wykonywane z użyciem profesjonalnych systemów NASTRAN, COSMOS

Modelowanie i prototypowanie układów sterowania w pojazdach samochodowych:

projektowanie i badania układów sterowania zawieszeń półaktywnychbadania układów sterowania automatycznymi i zautomatyzowanymi skrzyniami biegówbadania sterowników w symulacji ze sprzętowym sprzężeniem zwrotnym, tzw. symulacji „hardware-in-the-loop”

Projektowanie stanowisk badawczych do badania podzespołów samochodów:prace obliczeniowebadania symulacyjneprojekt wykonawczy i nadzór nad wykonaniem

Modelowanie matematyczne i optymalizacja systemów i procesów w transporcie:

wspomaganie decyzji w transporcie – metodyka wspomagania decyzji, narzędzia i metody sztucznej inteligencji, interaktywne metody analizy i rozwiązywania prob-lemów decyzyjnychprace rozwojowe w zakresie logistyki, modelowania ilości i lokalizacji centrów lo-gistycznych oraz przepływu informacji

•

–

––

•

–

–

–

•

––

–

•–––

•

–

–

Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych �1Institute of Machines and Motor Vehicles

DIVISION OF MOTOR VEHICLES AND ROAD TRANSPORTATION

HeadAssoc. Prof. Marian Jósko, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2247

Scientific researchRoad and stand investigations of motor vehicles and machines with the use of specialized equipment

motor vehicle speed tests, acceleration and deceleration tests, ABS system tests, drivability and traction parameter tests.chassis dynamometer vehicle tests dynamic investigations of mechanical quantities in heavy machinery and cranes in-cluding digital processing of obtained results

Computer simulations in terms of design and testing of motor vehicles and heavy machinery:

numerical simulations in full range of dynamics of motor vehicles with the use of Matlab/Simulink and ADAMS softwaresnumerical simulations in aerodynamics of motor vehicles in full three – dimensional aerodynamic studies and short-term comparative testsstrength computations of heavy machinery, motor vehicles and cranes – computa-tions performed in professional systems NASTRAN and COSMOS

Modeling and prototyping of control systems in motor vehiclesdesign and tests on semi active suspension control systemstests on control systems of automatic and automated transmissionstests on controllers in the hardware-in-the-loop simulation

Design of test stands for vehicle subassembliescomputational workssimulation worksproject design and supervision of execution

Mathematical modeling and optimization of systems and processes in transportation

decision making assistance in transportation – methodology of multi-criteria deci-sion making assistance, tools and methods of artificial intelligence, interactive meth-ods of solution and analysis of decision making problems development works in the area of logistics, modeling of the number and location of logistic centers and the flow of information Implementation efforts in the area of logistics, modeling of logistic centers and flow of information

•

–

––

•

–

–

–

•–––

•–––

•

–

–


Optymalizacja eksploatacji pojazdów samochodowych:modelowanie procesów zachodzących podczas eksploatacji i ich wpływu na stan technicznyopracowanie metodyk badawczych rzeczywistych obiektów dla potrzeb oceny procesów eksploatacji oraz dla diagnostykiocena rozwiązań organizacyjnych i projektowych stacji recyklingu pojazdów samochodowychbadania stanu fizycznego elementów pojazdów samochodowych i maszyn robo-czych metodami nieniszczącymi

Badania warstwy wierzchniej:badania wpływu stanu warstwy wierzchniej elementów maszyn na ich trwałość – części silników oraz łożyska tocznebadania modyfikacji właściwości fizycznych i użytkowych warstw wierzchnich ma-teriałów stosowanych w budowie maszyn i pojazdów samochodowychopracowywanie nowoczesnych technologii kształtowania warstwy wierzchniej części pojazdów samochodowychkombinowane obróbki powierzchniowe – obróbka cieplna i cieplno-chemiczna elementów samochodów i maszyn implantacja pierwiastków i modyfikacja warstw wierzchnich stopów żelaza z wyko-rzystaniem wiązki laserowej – stopowanie i hartowanie laserowezastosowanie metod uczenia maszynowego w problematyce powierzchniowej trwałości zmęczeniowejrozwijanie metod badawczych opartych na spektroskopii elektronów Augera i szu-mach Barkhausena

WyposażenieLaboratorium badań ruchowych pojazdów samochodowych[system akwizycji danych pomiarowych oraz specjalistyczne czujniki firmy DATRON do poligonowych pomiarów dynamiki ruchu samochodu – prędkości wzdłużnych, poprzecznych, kątów znoszenia, parametrów kinematyki zawieszenia; czujniki przy-spieszeń, prędkości obrotowych kół, przemieszczeń liniowych i ciśnień; zestaw do pomiarów tensometrycznych naprężeń]Laboratorium projektowania i wdrożeń elektronicznych układów sterowania w pojazdach samochodowych i transporcie[zestaw sprzętowy i programowy firmy dSpace i Mathworks do modelowania, pro-totypowania i testowania algorytmów sterujących w pojazdach samochodowych, np. zawieszeń półaktywnmych, systemów ABS, ESP i in.; stanowisko badawcze za-wieszenia półaktywnego wyposażone w amortyzator o zmiennej i sterowanej elek-tronicznie charakterystyce tłumienia; stanowisko badawcze automatycznej skrzyni biegów ze sterowaniem elektronicznym pozwalającym na pomiar parametrów pra-cy układu napędowego i służące do prac badawczych nad sterowaniem samym stanowiskiem i skrzynią biegów; stanowisko badawcze do prac badawczych nad automatycznym sterowaniem manualną skrzynią biegów – tzw. zautomatyzowana manualna skrzynia biegów; stanowisko badawcze symulacji dynamiki samochodu podczas hamowania do badania pracy układu ABS w warunkach stanowiskowych – symulacja HILS]

•–

–

–

–

•–

–

–

–

–

–

–

•

•


Optimization of motor vehicle operationmodeling of operational processes and their influence on the technical condition of a motor vehicledevelopment of methodology of real objects for the purpose of evaluation of the operational processes and diagnosticsevaluation of organizational and design solutions of recycling stations for motor vehiclesinvestigations of physical conditions of elements of motor vehicles and heavy ma-chinery by using with did of non-destructive methods

Surface layer testsinvestigations of the influence of surface layer condition in machines on their dura-bility – engine parts and roller bearingsinvestigations of modifications of physical and operational properties of surface lay-ers of materials used for motor vehicles and machine constructionworks on modern technologies of surface layer forming of motor vehicle partscombined surface treatment – heat treatment and thermochemical treatment of motor vehicle partsimplantation of chemical elements and laser techniques in the modification of sur-face layers of ferroalloys– laser hardening and alloy formingapplication of machine learning methods in the area of surface wear resistancedevelopment of research methodology based on Auger electron spectroscopy and Barkhausen noise

EquipmentLaboratory of motion tests studies of motor vehicles[data acquisition system and specialized sensors by DATRON for polygon meas-urement of motor vehicle motion dynam-ics – longitudinal and transverse speeds, angles of drift, parameters of suspen-sion kinematics; accelerometers, wheel speed sensors, linear displacements and pressures; equipment for tensometric measurement]Laboratory of design and implementation of electronic control systems in motor vehicles and transportation[hardware and software set by dSpace and Mathworks for modeling, prototyping and testing of control algorithms in motor vehicles such as semi active suspension, ABS, ESP and other systems; test stand for semi active suspension fitted with a shock ab-sorber of variable electronically controlled damping characteristics; automatic trans-mission test stand with an electronic control enabling measurement of the powertrain parameters for research works related to the automatic transmission and the test stand itself; test stand for research works on electronic control of manual transmission i.e. automated manual transmission; test stand for vehicle dynamics simulation during braking for tests of the ABS system in stationary conditions-HILS]

•–

–

–

–

•–

–

––

–

––

•

•


Laboratorium diagnostyki po-jazdów samochodowych [Automatyczna linia diagnostycz-na firmy MAHA, zawierająca stanowisko badania zbieżności, stanowisko do badania stanu amortyzatorów zamontowa-nych w pojeź dzie, stanowisko rolkowe do badania hamulców w pojazdach 4×4, 4 płyty najaz-dowe do badania hamulców w warunkach dynamicznych, urządzenie typu „szarpak” do wykrywania luzów w układzie zawieszenia i kierowniczym; hamownia podwo-ziowa obciążeniowa firmy Hofmann do badania charakterystyk mocy i momentu obrotowego oraz zużycia paliwa; systemy diagnostyczne MEGAMACS oraz CDIF/2 do testowania układów elektronicznych w pojazdach; przenośna stacja do diagnosty-ki i obsługi klimatyzatorów w pojazdach samochodowych FR2000]Laboratorium technologii obsług i napraw oraz wytwarzania i regeneracji[zespół stanowisk badawczo-dydaktycznych, związanych z obsługą i naprawą ze-społów oraz wytwarzaniem i regeneracją elementów maszyn i pojazdów samocho-dowych, obejmujący stanowiska do: azotowania na stali, natryskiwania i napawania powłok metalowych, statycznego nagniatania naporowego, badań poprzecznych łożysk ślizgowych, badania wytrzymałości zmęczeniowej elementów regenerowa-nych oraz tester tribologiczny T05 do oceny właściwości materiałów stosowanych w wytwarzaniu i regeneracji elementów pojazdów; przyrządy i urządzenia do badań nieniszczących i defektoskopii firmy Karl Deutsch oraz aparatura ultradźwiękowa do badań i kontroli grubości i przyczepności powłok oraz połączeń adhezyjnych, w tym klejowych; zestawy pomocy dydaktycznych do nauczania technologii montażu, de-montażu, obsług i napraw różnych układów pojazdów samochodowych]Laboratorium badania warstwy wierzchniej elementów maszyn[analizator szumów Barkhausena do diagnostyki stanu warstwy wierzchniej elemen-tów maszyn; spektrometr elektronów Augera do dyskretnej analizy składu chemicz-nego w mikroobszarach warstwy wierzchniej (szczególnie pierwiastków lekkich); mikrotwardościomierze Vickersa, w tym twardościomierz wyposażony dodatkowo w penetrator Knoopa, stosowany do pomiaru naprężeń własnych w strefach przy-powierzchniowych maszyn; defektoskop stanu warstwy wierzchniej elementów maszyn wykorzystujący zjawisko prądów wirowych; trójgłowicowe stanowisko do badania powierzchniowej trwałości zmęczeniowej próbek, np. o laserowo konsty-tuowanych warstwach wierzchnich; stanowisko do badania trwałości zmęczeniowej elementów tocznych łożysk walcowych]

•

•

•


Laboratory of motor vehicle diagnostics[Automatic diagnostic set by MAHA, including wheel alignment testing equipment, shock absorber testing equipment, roller type brake testing equipment for 4×4 mo-tor vehicles, 4 stands for dynamic brake testing, equipment for identification of exces-sive play in the suspension and steering systems; chassis dynamometer by Hofmann for the testing of power, torque and fuel consumption characteristics; MEGAMACS and CDIF/2 diagnostic systems for electronic system testing in vehicles; portable mo-tor vehicle air conditioning diagnostic station FR2000]Laboratory of service and repair technology, production and remanufacturing[a set of research-didactic stands related to servicing and repair of subassemblies as well as production and remanufacturing of machine and motor vehicle elements: nitriding, metal surface overlaying, static burnishing, tests on transverse slide bear-ings, tests on strength of remanufactured elements and T05 tribological tester for the evaluation of properties of materials used in production and remanufacturing of motor vehicle subassemblies; equipment for non-destructive tests and defectoscopy by Karl Deutsch and ultrasound devices for tests and control of thickness and adher-ence of layers and adhesive joints including glued surfaces; sets of scientific aids for the training in assembling and disassembling technology, maintenance and repair of a variety of systems in motor vehicles]Laboratory of the surface layer of machine elements[Barkhausen noise analyzer for the di-agnostics of the condition of the sur-face layers of machine elements; Auger electron spectrometer for discrete analysis of the chemical composition in micro areas of the surface layer (light elements in particular); Vickers micro hardness testers, including a hardness tester fitted with Knoop penetrator used in the of resided strsses tension in the near surface zones; defectoscope of the condition of the surface layer of ma-chine elements utilizing the Eddy cur-rent phenomenon; three – head stand for the measurement of surface fatigue strength of samples e.g. laser constitut-ed surface layers; a stand for the meas-urement of surface fatigue strength of roll neck bearings]

•

•

•


Laboratorium komputerowego wspo-magania projektowania pojazdów sa-mochodowych oraz ich elementów i zespołów[zestaw oprogramowania inżynierskiego wspomagającego projektowanie – sy-stemy bazujące na metodzie elementów skończonych: MSC. Patran – pre- i post-procesor graficzny systemów Nastran, Dytran oraz Marc; MSC. Nastran – sy-stem MES do symulacji złożonych prob-lemów inżynierskich od prostej analizy liniowej do zagadnień silnie nieliniowych; MSC. Dytran – system do modelowania zjawisk szybkozmiennych, takich jak zde-rzenia, wybuchy, tłoczenia, MSC. Marc – system MES zoptymalizowany do za-gadnień nieliniowych; system Solid Edge – aplikacja typu CAD, wspomagająca projektowanie konstrukcji mechanicznych; środowisko obliczeń naukowo-technicz-nych MATLAB, wykorzystywane do modelowania zjawisk fizycznych zachodzących w pojazdach, do przetwarzania i analizy danych pomiarowych; SIMULINK – pakiet służący do graficznego modelowania, symulacji i analizy układów dynamicznych za-równo liniowych, jak i nieliniowych, wykorzystywany do symulacji dynamiki ruchu całego pojazdu i jego podzespołów; program do symulacji ruchu i zderzeń pojazdów samochodowych V-SIM – system wykorzystywany do ilustracji zagadnień z teorii ruchu samochodu; system ADAMS z modułami ADAMS/Car, ADAMS/Driveline, ADAMS/Tire do symulacji dynamiki pełnych modeli samochodu i jego podzespołów wraz z trójwymiarową wizualizacją wyników]Laboratorium systemów komputerowych w transporcie[system finansowo-księgowo-magazynowy NAVO; SatLOK – system satelitarnego zarządzania flotą pojazdów; system TRANSCAD – narzędzie klasy GIS (Geographic Information System) komputerowego wspomagania procesu projektowania (opty-malizacji), weryfikacji i zarządzania systemami transportowymi; moduły optymalizacji sieci transportowych oparte o algorytmy genetyczne; MapInfo Proffessional – narzę-dzie klasy GIS wspomagające zarządzanie transportem; system TRANSIMS do symu-lacji „mikroskopowej” przepływu ruchu drogowego; system VISUM do planowania ruchu w sieciach drogowych, w aspekcie transportu publicznego i indywidualnego; systemy VISSIM + CROSSIG do mikrosymulacji ruchu drogowego wraz z modelo-waniem sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniach]

•

•


Laboratory of computer – aided design of motor vehicles and their elements and subassemblies[engineering software for assistance in design – systems based on finite elements methods: MSC. Patran – graphic pre- and postprocessor of the Nastran systems, Dytran and Marc; MSC. Nastran – MES for the simulation of complex engineer-ing problems from simple linear analysis to heavily non-linear issues; MSC. Dytran – a system for modeling of quick changing processes, such as collisions, explosions, extrusions, MSC. Marc – a MES system optimized for the non-linear issues; Solid Edge – CAD application, assisting the design of mechanical elements; MATLAB com-putational system, used for modeling of physical phenomena occurring in vehicles, and analysis and processing of the measurement data; SIMULINK – used for graphic modeling, simulation and analysis of dynamic systems both linear and non-linear, used for the simulation of motion dynamics of the whole vehicle and its subassem-blies; V-SIM – software for vehicle motion and collision simulation – the system is used to illustrate issues from the theory of a motor vehicle in motion; ADAMS with the following modules: ADAMS/Car, ADAMS/Driveline, ADAMS/Tire used to simu-late dynamics of full motor vehicle models and its subassemblies including 3D result visualization]Laboratory of computer systems in transportation[financial, accounting and warehousing software NAVO; SatLOK – satellite vehicle fleet localization system; TRANSCAD – GIS class tool (Geographic Information Sys-tem) for computer assisted design (optimization), verification and management of transportation systems; modules of transportation systems optimization based on the genetic algorithms; MapInfo Professional – GIS class tool assisting in transporta-tion management; TRANSIMS system for microscopic simulation of road traffic flow; VISUM system for traffic planning in road networks in the aspect of public and indi-vidual transportation; VISSIM + CROSSIG systems for micro simulation of road traffic including intersection traffic lights modeling]

•

•


Ważniejsze osiągnięciarozwój konstrukcji autobusów nowej generacji (współpraca z firmą NEOPLAN, obecnie SOLARIS – optymalizacja układów napędowych oraz konstrukcji nośnych autobusów N4020, Solaris Urbino II i III, Solaris Vacanza, Solaris Urbino Hybrid)I nagroda w konkursie „i-Wielkopolska – Innowacyjni dla Wielkopolski” w kategorii Innowacyjna Inwencja za projekt „Opracowanie i wdrożenie do produkcji autobu-su miejskiego z napędem hybrydowym”realizacja projektu celowego „Autobus międzymiastowy o podwyższonym pozio-mie bezpieczeństwa aktywnego i komfortu” wykonanie badań wdrożeniowych nieniszczącej metody oceny połączeń klejo-wych karoserii samochodu Volkswagen Caddy w Zakładach VW-Poznań optymalizacja konstrukcji osprzętu urządzeń dźwigowych oraz ciężkich maszyn ro-boczych (wieloletnia współpraca z firmą FAMABA Głogów)

Opracowanie:systemu przetwarzania i analizy danych z badań poligonowych pojazdówbazy modeli dynamiki ruchu samochodu zaimplementowanych w systemie Matlab/Simulinksystemu symulacji aerodynamiki pojazdów samochodowych w oparciu o wykorzy-stanie adaptacyjnych metod numerycznychstanowisk badawczych i dydaktycznych do badania procesów dynamicznych w podukładach samochodówzintegrowanego komputerowego systemu symulacji ruchu drogowego, emisji spa-lin i dyspersji zanieczyszczeń motoryzacyjnych w środowisku zurbanizowanymmodeli procesów eksploatacyjnych w pojazdach samochodowych i ich wpływu na stan techniczny wraz z odpowiednimi metodykami badawczymisystemu modelowania sieci transportowych w procesach city-logisticstransportowego węzła logistycznego (TWL) dla małych i średnich firm przewozo-wych zwiększający konkurencyjność względem przewoźników Unii Europejskiejmodelu kinetyki wzrostu warstw azotowanych na stalach wraz z oszczędną tech-nologią azotowania regulowanego „ZeroFlow”, pozwalającego na kształtowanie budowy fazowej warstw azotowanychmetod poprawy właściwości tribologicznych elementów pojazdów i maszynmetody określania trwałości łożysk tocznychkompleksu metod kształtujących oraz identyfikujących własności użytkowe warstw wierzchnich elementów maszynmodeli diagnostycznych połączeń adhezyjnych powłok regeneracyjnych i prewen-cyjnych z podłożem, zweryfikowanych w oparciu o badania z użyciem metod ultradźwiękowychkoncepcji komputerowego systemu wspomagania decyzji o specyfice transporto-wej, umożliwiającego rozwiązywanie najważniejszych transportowych problemów decyzyjnych

OrganizacjaWspółorganizowanie z ośrodkiem Karl Deutsch z Wuppertalu międzynarodowych seminariów naukowo-technicznych „Zastosowanie metod badań nieniszczących w rozwiązywaniu problemów technicznych – teoria, szkolenie, warsztaty”

–

–

–

–

–

•––

–

–

–

–

––

–

–––

–

–

•–


AchievementsDevelopment of new generation city buses (collaboration with former NEOP-LAN Polska, now SOLARIS – powertrain optimization in Neoplan N4020, Solaris Urbino II and III, Solaris Vacanza, Solaris Urbino Hybrid)Grand Prix in the competition „i-Wielkopolska – Innovative for Wielkopolska” in the category Innovative Invention for the project „Development and Implementa-tion of a Hybrid City Bus”Realization of a project „Inter City Bus of Higher Active Safety and Comfort” Realization of implementation research of a non-destructive method of glue joints evaluation in a bodywork of Volkswagen Caddy in VW-Poznań Optimization of crane equipment and heavy machinery design (long established collaboration with FAMABA Głogów)3 prizes in a prestigious competition of the Minister of Infrastructure for best doc-toral and postdoctoral dissertation in TRANSPORTATION

Developed projects:Data processing and analysis system from polygon tests of vehiclesBases of models of motion dynamics of motor vehicles- implemented in Matlab/SimulinkMotor vehicle aerodynamics simulation system based on adaptive numerical methodsTest and didactic stands for dynamic processes in motor vehicle subsystemsIntegrated computer simulation system of road traffic, exhaust emission and auto-motive pollution dispersion in an urban environment Models of operational processes in motor vehicles and their influence on their technical condition including relevant test methodsModeling system of transportation networks in the city-logistics processes transportation logistic node (TLN) for small and medium sized transportation com-panies increasing competitive advantage against the EU carriersmodel of growth kinetics of nitrided layers in-cluding regulated nitriding economizing tech-nology – “ZeroFlow” enabling phase build control of the nitrided layersmethods of improvement of tribological prop-erties of elements of vehicles and machinesmethods of roller bearings durability determinationa group of methods forming and identifying usable properties of the surface layers of ma-chine elementsdiagnostic models of joints of adhesive regenerative and preventive layers with the substrate, verified using ultrasouic methods a concept of a computer system for assistance in decision making processes re-lated to transportation that allows a solution of the most important decision making problems in transportation

Activity as organizerCo-organization (together with Karl Deutsch Center in Wuppertal) of international scientific seminars ”The application of Non-destructive Methods in Technical prob-lem solving – Theory, Training and Workshops”

–

–

––

–

–

•––

–

––

–

––

–

–

–

–

–

–

•–


Członkostwo – Inicjatywy europejskie Aktywna współpraca z międzynarodowymi ośrodkami naukowymi, m.in.: Techni-cal University of Crete, (Grecja), Universitat Politecnico de Catalunya, Barcelona (Hiszpania), University of Hannover, Hannover (Niemcy), Technische Fachhoch-schule Wildau, Wildau (Niemcy), Universidade do Porto, Porto (Portugalia), Politecnico di Bari, Bari (Włochy), National Research Council, Rome (Włochy), University of California, Berkeley (USA), Jyväskylä University of Applied Sciences, Jyväskylä (Finlandia)Współpraca z firmą Seco/Warwick Elterma – producentem urządzeń do obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej stali

Przykładowe publikacjeMaciejewski M., Ślaski G.: Identyfikacja parametryczna modelu zawieszenia ćwiart-ki pojazdu – porównanie algorytmów ewolucyjnych i metody simpleks Neldera-Meada. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów, 2(65)/2007, s. 17-27, Politechnika Warszawska, Warszawa, 2007.Małdzinski L.: Controlled nitriding rusing a zeroflow process. Heat Treating Pro-gress, August 2007, Vol 7, No 5, p. 53-57Josko M.: Modeling the Ultrasonic Diagnosis of Adhesive Bonds. Communications – Scientific Letters of The University of Zilina, 2007, No 4, pp. 25-29Maciejewski M. Walerjańczyk W., Przegląd i porównanie makroskopowych mode-li przepływu ruchu. Prace Naukowe – Transport, z. 62 (2007): Bezpieczeństwo, Sterowanie Ruchem, Telematyka w Transporcie, OWPW, s.191-200Ślaski G.: A Concept of an Integrated Suspension Control Logic Architecture and its Testing, ISC’2007 Proceedings, Delft 2007Jósko M., Mańczak R.: An Evaluation of Adhesion of Coatings by Using Ultrasonic Lamb Waves. Proc. of 7-th European Conference TRANSCOM 2007, Zilina, June 257, 2007, Slovak Republic, Section 6, pp.109-112Małdziński L., Tacikowski J.: Concept of an economical and ecological process of gas nitriding of steel. Harterei-Technische-Mitteilungen, 61 (2006) 6, p. 295-302Foltynowicz L., Małdzinski L., Rybak Z.: Badania docierania stali 40HM ulepszanej cieplnie i azotowanej gazowo, Tribologia, 2/2007, s. 199-209Jósko M., Kowalczyk J.: Określenie zakresu zastosowania ultradźwiękowej techniki echa do oceny połączeń klejowych. Zeszyty Problemowe. Badania nieniszczące, 2007, nr 12, s. 162-167 Ślaski G., Pikosz H., Walerjańczyk W.: Modelowanie hamowania z układem ABS samochodu osobowego z uwzględnieniem pracy zawieszenia w symulacji ze sprzętowym sprzężeniem zwrotnym. Teka Komisji Motoryzacji PAN, Zeszyt nr 33-34/2008, s. 413-420Merkisz-Guranowska A.: Recykling samochodów w Polsce. Wydawnictwo Instytu-tu Technologii Eksploatacji. Poznań-Radom 2007, s.180Libera M., Waligóra W.: Estymacja początkowego okresu niezawodnej pracy ło-żysk tocznych w pojazdach samochodowych na podstawie badań eksploatacyj-nych. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, Vol. 42, 2007, s. 109-119 Libera M., Waligóra W.: Wykorzystanie badań skróconych do analizy statystycznej trwałości łożysk tocznych. Tribologia, nr 2/2007 (212), s. 415-424Paczkowska M., Waligóra W.: The influence of laser boronizing on the surface layers structure of 500-7 nodular iron. Ninth Yugoslav Materials Research Society Conference “YCOMAT 2007” Herceg-Novi, September 10-14, 2007, s.14

•–

–

•–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–


Membership – European initiatives Active collaboration with international scientific centers: Technical University of Crete, (Greece), Universitat Politecnico de Catalunya, Barcelona (Spain), Univer-sity of Hannover, Hannover (Germany), Technische Fachhochschule Wildau, Wil-dau (Germany), Universidade do Porto, Porto (Portugal), Politecnico di Bari, Bari (Italy), National Research Council, Rome (Italy), University of California, Berkeley (USA), Jyväskylä University of Applied Sciences, Jyväskylä (Finland)Collaboration with Seco/Warwick Elterma – a manufacturer of systems for thermal and thermal-chemical processing of steel

Selected publicationsMaciejewski M., Ślaski G.: Parameter Identification of a Model of Suspension of a Vehicle Quarter – Comparison of Evolution Algorithms and the Simplex Method by Nelder-Mead. Institute of Vehicles, Scientific Publications (Zeszyty Naukowe), 2(65)/2007, s. 17-27, Warsaw Univeristy of Technology, Warsaw, 2007.Małdzinski L.: Controlled Nitriding Rusing a Zeroflow Process. Heat Treating Progress, August 2007, Vol 7, No 5, pp. 53-57Josko M.: Modeling the Ultrasonic Diagnosis of Adhesive Bonds. Communications – Scientific Letters of The University of Zilina, 2007, No 4, pp. 25-29Maciejewski M. Walerjańczyk W., Review and Comparison of the Macroscopic Models of Traffic Flow. Scientific Works (Prace Naukowe) – Transport, z. 62 (2007): Safety, Traffic Control, Telematics in Transportation, OWPW, pp.191-200Ślaski G.: A Concept of an Integrated Suspension Control Logic Architecture and its Testing, ISC’2007 Proceedings, Delft 2007Jósko M., Mańczak R.: An Evaluation of Adhesion of Coatings by Using Ultrasonic Lamb Waves. Proc. of 7-th European Conference TRANSCOM 2007, Zilina, June 257, 2007, Slovak Republic, Section 6, pp.109-112Małdziński L., Tacikowski J.: Concept of an Economical and Ecological Proc-ess of Gas Nitriding of Steel. Harterei-Technische-Mitteilungen, 61 (2006) 6, pp. 295-302Foltynowicz L., Małdzinski L., Rybak Z.: Tests on Wear-in of 40HM Steel, Ther-mally Enhanced and Gas Nitrided, Tribology, 2/2007, pp. 199-209Jósko M., Kowalczyk J.: Determining of the Range of Application of Ultrasound Echo Technique in the Eevaluation of Glue Joints. Scientific Problem Publications (Zeszyty Problemowe). Non-destructive Tests, 2007, no. 12, pp. 162-167 Ślaski G., Pikosz H., Walerjańczyk W.: The Modeling of ABS Braking of a Passenger Car with Regard to the Vehicle Suspension in a Hardware-in-the-loop Simulation. Polish Academy of Sciences, The Portfolio of the Automotive Committee (Teka Komisji Motoryzacji PAN), issue no. 33-34/2008, pp. 413-420Merkisz-Guranowska A.: Recycling of Vehicles in Poland. Institute of Technology of Operation. Poznań-Radom 2007, pp.180Libera M., Waligóra W.: The Estimation of the Initial Period of Trouble Free Op-eration of Roller Bearings in Motor Vehicles – Based on Operational Tests. Is-sues on Machine Operation (Zagadnienia Eksploatacji Maszyn), Vol. 42, 2007, pp. 109-119 Libera M., Waligóra W.: The Use of Accelerated Tests for Statistical Analysis of the Life of Roller Bearings. Tribology, no. 2/2007 (212), pp. 415-424Paczkowska M., Waligóra W.: The Influence of Laser Boronizing on the Surface Layers Structure of 500-7 Nodular Iron. Ninth Yugoslav Materials Research Soci-ety Conference “YCOMAT 2007” Herceg-Novi, September 10-14, 2007, s.14

•–

–

•–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–


ZAKŁAD MASZYN ROBOCZYCH

Kierownikdr hab. inż. Włodzimierz KĘSKA, prof. PPtel. 0-61 665 2225

Działalność naukowo-badawczaZakład Maszyn Roboczych zajmuje się badaniami w konstrukcji i eksploatacji maszyn

rolniczych i maszyn budowlanych, a w szczególności maszyn do prac ziemnych. Zakład wykonuje prace badawcze, konstrukcyjne i rozwojowe w zakresie:

Badania procesów wysiewu omłotu i separacji nasion, brykietowania materiałów roślinnychBadania właściwości mechanicznych gleb, gruntów i innych ośrodków poli- dyspersyjnychOpracowywania specjalnych metod badania maszyn roboczych i procesów w nich zachodzących, w tym także modeli symulacyjnychProjektowania i modelowania trójwymiarowego konstrukcji maszyn roboczych oraz ich obliczeń funkcjonalnych i wytrzymałościowych w tym także metoda elementów skończonych (FEM)Badania eksperymentalne maszyn rolniczych i do prac ziemnych, w aspekcie funkcjo-nalnym i wytrzymałościowymBadania zużycia elementów maszyn pracujących w ośrodkach ściernych

WyposażenieSystemy pomiarowe firmy Hottinger-Baldwin Messtechnik: DMC+ oraz SPIDER 8, do pomiaru wielkości mechanicznych (naprężeń, odkształceń i przemieszczeń), w warunkach polowych i laboratoryjnychSystem pomiarowy do pomiaru sił szybkozmiennych i obciążeń udarowych firmy PCBOprogramowanie komputerowe w zakresie CAD umożliwiające wykonywanie wir-tualnych modeli trójwymiarowych maszyn, a także ich obliczanie wytrzymałościoweStandardowy zestaw wyposażenia do analiz mechanicznych gleb i gruntów (aparat trójosiowy, edometry, wagi, wago-suszarki laboratoryjne itp.)Zestaw specjalnych stanowisk badawczych z własnym oprogramowaniem do bada-nia elementów maszyn pracujących w gruncie oraz do badania procesów separacji wibropneumatycznej i optoelektronicznej materiałów granularnychZestaw uniwersalnych napędów elektrycznych i hydrostatycznych do stanowisk laboratoryjnychPrecyzyjny system do prowadzenia i pozycjonowana maszyn roboczych na polu z odbiornikiem GPS firmy Trimble

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•


DIVISION OF HEAVY MACHINERY

HeadAssoc. Prof. Włodzimierz Kęska, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2225

Scientific researchThe Division of Heavy Machinery carries out research in design and operation of

building and agricultural machinery. The division is responsible for test, design and de-velopment works in the field of:

seeding, threshing, seed separation and briquetting of Bio materialstesting mechanical properties of soils and other polydispersivesdeveloping specialized testing methods for machines and machine processes includ-ing simulation models3D designing and modeling of machines and their functional and strength related computations including the finite element method (FEM) and discrete element meth-od (DEM)experimental examination of agricultural machines and machines for earthworks in the functional and derobility related aspect Investigations of material wear in machines operating in abrasive environment

EquipmentMeasurement systems by Hottinger-Baldwin Messtechnik: DMC+ and SPIDER 8, for the measurement of mechanical quantities (tensions, deformations, displace-ments), in field and laboratory conditionsA system for the measurement of quick changing forces and percussive loads by PCBCAD computer software that enables generat-ing 3D computer models of machines and their strength related computationsA standard set for mechanical soil analysis (tri-axial device, edometers, weighers, laboratory weigher-driers)A set of specialized test stands with independent software for testing of machine elements operating in the soil and for testing of the vibropneumatic and optoelectronic separation processes of granulatesA set of universal electrical and hydrostatic drives for laboratory test standsA precise system for routing and positioning of machines in the field (GPS by Trimble)

•••

•

•

•

•

•

•

•

•

••


Ważniejsze osiągnięciaOpracowanie

modeli matematycznych i programów komputerowych do badania ruchu mate-riałów ziarnistych w przestrzeniach technologicznym maszyn (zespoły młócące i czyszczące, układy transportowe, siewniki, rozsiewacze nawozuzestawu metod badania nierównomierności wysiewu siewników punktowych oraz pomiarów ruchu ziarna w układach transportowych maszynsystemu do sporządzania map plonu na kombajnie zbożowym dla rolnictwa pre-cyzyjnego (wspólnie z PIMR)metod badania i rozpoznanie przebiegu i rozkładu nacisków na powierzchnię klina roboczego pracującego w grunciesystematyzacji i analiz statystycznych parametrów konstrukcyjnych produkowanych maszyn budowlanych

Organizacjacyklicznych (corocznych) konferencji naukowych na temat modelowania i projek-towania maszyn rolniczych z zastosowaniem wspomagania komputerowego tu-dzież bezpieczeństwa, ergonomii oraz ekologii w użytkowaniu maszyn i ciągników rolniczych (wspólnie z PIMR w Poznaniu)członkostwo w Europejskim Towarzystwie Inżynierii Rolniczej, Polskim Towarzy-stwie Inżynierii Rolniczej, uczestnictwo w radach naukowych PIMR i IBMER

Ważniejsze publikacjeKośmicki Z., Kęska W., Feder S.: Wybrane zagadnienia badań symulacyjnych w projektowaniu maszyn rolniczych. Inżynieria Rolnicza, Warszawa, 2002, nr 5(38), część I, s. 501-508.Feder S., Kęska W., Kośmicki Z.: Metoda symulacyjnego badania ruchu warstwy ziarna na powierzchni sita. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Warszawa, 2002, zeszyt 486, część II, s.325-331.Włodzimierz Kęska: KOMPUTEROWA SYMULACJA KOMBAJNOWEGO ZBIO-RU ZBÓŻ Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. Nr 2, 2002. PoznańMaciaszek H. Kęska W.: Problematyka optymalizacji zespołu roboczego urządzenia do do punktowego siewu buraka cukrowego w technologii bezorkowej. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. Nr 1, 2003. Poznań ss. 54-58.Kośmicki Z. Kęska W. Feder S.: Relacja: badania empiryczne i symulacyjne w pro-cesie produkcji maszyn. Journal of Research and Applications in Agricultural Engi-neering. Nr 4, 2003. Poznań ss. 5-8Kośmicki Z. Kęska W. Feder S.: Inteligentne systemy techniczne – jako podstawa rolnictwa przyszłości. Materiały IX Międzynarodowego Sympozjum im. Prof. Cz. Kanafojskiego 2003, ss.46-49Kęska W. Jankowiak S. Pomianowski R. Zestaw do wykonywania map plonu ziarna instalowany na kombajnie zbożowym. S.127-135, Inżynieria Rolnicza nr 8. 2005.Kęska W. Feder S. Włodarczyk K. Wstępne wyniki badań nad pneumatyczną intensyfikacją procesu sortowania mieszanin ziarnistych na sicie wibracyjnym. S.235-243. Inżynieria Rolnicza nr 3. 2005.Kęska W. Właściwości metrologiczne satelitarnych systemów pozycjonowania obiektów ruchomych oraz ich zastosowanie w technologiach rolnictwa precyzyj-nego. Elementy Inżynierii Systemów Rolnictwa. WUPP Poznań 2008.Nadolny K., Selech J.: The influence of modification of surface shape of mating working elements of friction connection on tribological characteristics. Acta Mecha-nica Slovaca 2004, 3-B s. 129-138.

•–

–

–

–

–

•–

–

•–

–

–

–

–

–

–

–

–

–


AchievementsDeveloped projects

mathematical models and computer software for the investigation of motion of granular material in the technological spaces of machines (threshing and cleaning systems, conveyors, seeders, fertilizer distributors)a set of methods for the testing of exactness of single grain seeder operation and measurements of seed motion in the conveying systems of machinesa system for yield mapping on a combine harvester for precision agriculture (in collaboration with PIMR)test methods and determination of courses and dis-tributions of pressures on the surface of elements operating in the soilsystematization and statistical analyses of parameters of construction machines

Activity as organizerRegular (annual) scientific conferences on modeling and design of agricultural ma-chines in the CAD technology, conferences on ergonomics and ecology in agricul-tural machines and tractors (in collaboration with PIMR, Poznań)Membership in European Association of Agricultural Engineers, Polish Association of Agricultural Engineers, a member of scientific boards of PIMR and IBMER

Selected publicationsKośmicki Z., Kęska W., Feder S.: Selected Issues Related to Simulation Research in the Design of Agricultural Machines. Inżynieria Rolnicza, Warszawa, 2002, nr 5(38), część I, s. 501-508.Feder S., Kęska W., Kośmicki Z.: The Method of Simulation Test of the Movement of the Seed Layer on the Surface of the Sieve. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Warszawa, 2002, zeszyt 486, część II, s.325-331.Włodzimierz Kęska: Computer Simulation of Harvesting, Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. Nr 2, 2002. PoznańMaciaszek H. Kęska W.: Issues of Working Unit Design Optimization of the Device for Sugar Beet Single-Grain Sowing in the No-tillage Technology. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. Nr 1, 2003. Poznań ss. 54-58.Kośmicki Z. Kęska W. Feder S.: The Relation Between Empirical and Simulation Tests in the Production of Machines. Journal of Research and Applications in Agri-cultural Engineering. Nr 4, 2003. Poznań ss. 5-8Kośmicki Z. Kęska W. Feder S.: Intelligent Technical Systems– the Fundamentals of Future Agriculture. Materiały IX Międzynarodowego Sympozjum im. Prof. Cz. Kanafojskiego 2003, ss.46-49Kęska W. Jankowiak S. Pomianowski R. Set of the Equipment to Mapping Grain Yield Mounted on a Combine Harvester. S.127-135, Inżynieria Rolnicza nr 8. 2005.Kęska W. Feder S. Włodarczyk K.: Results of Preliminary Studies on Intensification of Grain Sorting Process on a Vibration Sieve by Means of Air Flow. S.235-243. Inżynieria Rolnicza nr 3. 2005.Kęska W. Metrological Properties of Satellite Positioning of Objects in Motion and Their Application in Precision Agriculture. Elementy Inżynierii Systemów Rolnict-wa. WUPP Poznań 2008.Nadolny K., Selech J.: The influence of Modification of Surface Shape of Mating Working Elements of Friction Connection on Tribological Characteristics. Acta Me-chanica Slovaca 2004, 3-B s. 129-138.

•–

–

–

–

–

•–

–

•–

–

–

–

–

–

–

–

–

–


ZAKŁAD MASZYN SPOŻYWCZYCH I TRANSPORTU ŻYWNOŚCI

Kierownikdr hab. inż. Stanisław NOSAL, prof. PPtel. 0-61 665 2232

Działalność naukowo-badawczaBadania fizykochemicznych cech substancji spożywczych na potrzeby projekto-wania maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego

wpływ właściwości reologicznych surowców i produktów spożywczych na para-metry pracy maszyn do ich przetwarzaniaoptymalizacja ciągów transportowych oraz układów dozująco-pakujących do produktów sypkich, płynnych i pastowatych dla małych zakładów przemysłu spożywczego

Modelowanie zjawisk zachodzących w chłodniczych układach przechowywania żywności

wspomaganie projektowania przechowalni owoców i warzyw (modelowanie zja-wisk w izolacji zimno- i parochronnej, prognozowanie zmiany wilgotności w prze-strzeni przechowalniczej)symulacja numeryczna pracy podzespołów układów chłodniczychoptymalizacja pracy układów chłodniczych pod względem energetycznymwspomaganie projektowania chłodniczych osuszaczy powietrza sprężonego oraz w pomieszczeniach produkcyjnych (do tzw. technologii „clean room”)

Optymalizacja procesu i środków chłodniczego transportu żywnościsymulacja rozkładu temperatury w ładunku żywnościowym w różnych sytuacjach transportowychoptymalizacja doboru agregatów chłodniczych do nadwozi izotermicznychkompleksowa ocena stanu termoizolacyjności nadwozi chłodniczych (w tym na zgodność z wymaganiami międzynarodowej umowy ATP)badania transportowych agregatów chłodniczychbadania systemów kontroli temperatury w komorach transportowych

Podstawy sterowania niezawodnością eksploatacyjną maszyn urządzeń przemy-słu spożywczego

metody stabilizacji niezawodności maszyn w fazie eksploatacjibadania niezawodności linii produkcyjnych,kształtowanie odporności na zużycie i zacieranie warstwy wierzchniej węzłów śliz-gowych maszyn spożywczychmetody prognozowania wskaźników trwałościowo-niezawodno-ściowych węzłów ślizgowych, zwłaszcza pracujących w środowiskach aktywnych fizykochemiczniezmiana właściwości środków smarowych podczas eksploatacjistarzenie się osłon termoizolacyjnychbadania systemów uszczelniających w przemyśle spożywczym

•

–

–

•

–

–––

•–

––

––

•

–––

–

–––


DIVISION OF FOOD INDUSTRY MACHINES AND FOOD TRANSPORTATION

HeadAssoc. Prof. Stanislaw Nosal, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2232

Scientific researchTests on physical-chemical properties of food substances for the design of food industry machines and equipment

the influence of reological properties of raw materials and food products on the parameters of food processing machineryoptimization of transport lines and packing-dosage systems for pasty and loose products for small food industry enterprises

Modeling of phenomena occurring in food refrigerating systemscomputer aided design in fruit and vegetable stores (modeling of phenomena in temperature and moist insulation, projected moisture changes in the storage space)numerical simulation of operation of refrigerating system subassembliesenergy saving optimization of refrigerating systems operation Computer aided design of compressed air dehumidifiers, and production room dehumidifiers (clean room technology)

Optimization of the processes and means of perishable food transportationSimulation of temperature distribution in the load under different transport conditionsoptimization of refrigerating unit selection for reefer truckscomplex evaluation of the state of thermo-insulation of reefer trucks (for compli-ance with ATP)tests on refrigerating units in transportationinvestigations on temperature control systems in cargo chambers

Basics of operational reliability control of machines and equipment of food industry

Methods of reliability stabilization in operationInvestigations of reliability of production lines,wear and seizure resistance control of the surface layer of the slide assemblies in food industry machinerymethods of forecasting of durability indexes of slide assemblies, particularly those operating in physically and chemically active environmentchanges in the lubricant properties during operationageing of thermo-insulating shieldsinvestigations on sealing systems in the food industry

•

–

–

•–

–––

•–

––

––

•

–––

–

–––


Ekologiczna ocena rozwiązań technicznych maszyn spożywczychinwentaryzacja głównych zagrożeń środowiska ze strony obiektów oceny oraz prowadzenie obliczeń ekobilansowychprośrodowiskowe kształtowanie lub modyfikacje maszyn i urządzeń, zwłaszcza przemysłu spożywczegoopracowanie charakterystyk (profili) oddziaływania obiektów oceny na środowisko

Inżynieria jakości, w tym:projektowanie kryterialnych wzorców jakości maszyn i urządzeńkompleksowa ocena jakości maszyn i urządzeń oraz procesów z zastosowaniem analiz ilościowych

Wyposażenie Laboratorium maszyn spożywczych(stanowiska do badania: pomp i przepływów cieczy spożywczych, parametrów transportu pneumatycznego, parametrów operacji susze-nia bezpyłowego, właściwości fizycznych pro-duktów sypkich, parametrów reologicznych ciekłych i półpłynnych produktów spożywczych, badań modelowych zużywania mechaniczno-ścierno-korozyjnego, właściwości tribologicz-nych płynów myjąco-smarujących stosowanych w przemyśle piwowarskim; urządzenie firmy Instron do pomiaru własności mechanicznych surowców i produktów spożywczych, stanowi-sko i oprogramowanie do charakterystyki zuży-ciowej stali nierdzewnych i kwasoodpornych)Laboratorium podstaw chłodniczego przechowywania żywności(stanowiska do badania: parametrów izolacyjności małych komór przechowalniczych, rozkładu temperatur w ładunku żywnościowym oraz przestrzeni międzyładunkowej, dynamiki schładzania mleka, całkowitego zużycia energii przez szafę chłodniczą, chłodniczych osuszaczy powietrza sprężonego i atmosferycznego, alternatywnych systemów zasilania chłodniczych układów absorpcyjnych, parametrów odzysku cie-pła odpadowego w przemyśle spożywczym przy użyciu pompy ciepła, elementów dławiących typu rurka kapilarna, czasu otwarcia termostatów, działania termostatycz-nych zaworów rozprężnych z układem MOP (regulacji maksymalnego ciśnienia ro-boczego), sterowania modelem złożonego układu chłodniczego Power Pack)Laboratorium badania chłodniczych nadwozi transportowych(stacja diagnostyczna do oceny nadwozi chłodniczych na zgodność z wymaganiami międzynarodowej umowy ATP – znajdująca się w sieci stacji europejskich – wyposa-żona w systemy wielopunktowego pomiaru temperatury, system sterowania mocą grzewczą oraz automatyczny układ sterowania kryptoklimatem komory pomiarowej; system termowizyjnej diagnozy nadwozi (mostki cieplne); stanowiska do wyznacza-nia lokalnych wartości współczynnika przenikania ciepła metoda skrzynki grzejnej i metodą ścianki pomocniczej; układ do pomiaru szczelności zabudów transporto-wych – test gazoszczelności, układ do badania wydajności transportowych agregatów chłodniczych)

•–

–

–•

––

•

•

•


Ecological evaluation of technical solutions in food industry machineryinventory of environmental risks generated by the objects under evaluation and eco-balance calculationspro-environmental machines modifications, food industry in particularpreparation of characteristics (profiles) of environmental impacts of the objects un-der evaluation

Quality engineeringdesign of criteria based quality standard for machines and equipmentcomplex evaluation of quality of machines, equipment and processes with the use of quantitative analyses

EquipmentLaboratory of food industry machinery(test stands for: pumps and flows of food liquids, pneumatic transport parameters, parameters of dust free drying, physical properties of loose products, reological pa-rameters of liquid and semi liquid food products, model investigations of mechanical, abrasive and corrosive wear, tribological properties of lubricants and detergents used in the brewing industry; Instron device for the measurement of mechanical proper-ties of raw materials and food products, test stand and software for wear characteris-tics of stainless and acid resistant steel)Laboratory of basics of refrigerated food storage(test stands for the investigations of: insulation parameters of small storage chambers, distribution of temperatures in the stored food items and inter load space, dynamics of milk cooling, total energy consumption by refrigerators, compressed and atmos-pheric air dehumidifiers, alternative power supply of refrigerator absorption systems, parameters of waste heat recuperation in the food industry through a heat pump (reverse cycle heating), choking elements i.e. capillary, thermostat opening times, operation of thermostatic expansion valves with the MOP system (maximum operat-ing pressure), control of a complex refrigerating system model- Power Pack)Laboratory of reefer vehicles(diagnostic station for the evaluation of reefer bodywork for compliance with ATP – registered within the Euro-pean network– fitted with systems for multipoint temperature measurement, heating power control system and an automatic system for the control of the crypto-climate of the measurement chamber; a system of thermovisual body-work diagnostics (heat leakage bridges); stands for the assessment of local values of the heat transfer coefficient by the guarded hot box method; a system for the measurement of the air tightness of reefer bodyworks– air tightness test, a system for the tests of capacity of trans-port refrigerating units)

•–

––

•––

•

•

•


Laboratorium komputerowe(oprogramowanie wspomagające: obliczenia procesowe w projektowaniu urządzeń suszarniczych, projektowanie układów chłodniczych w przechowalniach owoców i warzyw, projektowanie wymienników ciepła w układach chłodniczych, projekto-wanie i dobór wyposażenia chłodniczych nadwozi samochodowych, symulację pracy układów chłodniczych, obliczanie charakterystyk zużyciowych i niezawodnościowych elementów pracujących w korozyjnych środowisk technologicznych, obliczenia ekobilansowe)Laboratorium badania układów mechanicznych(stanowisko do badania sprzęgieł przegubowych krzyżakowych; układy do pomia-rów: dynamiki elementów układu kierowniczego, współczynnika tarcia w hamulcach i łożyskach, momentu obrotowego z wykorzystaniem przetworników indukcyjnych, obrotów krytycznych wału z wykorzystaniem przetwornika reluktancyjnego)Laboratorium badania materiałów eksploatacyjnych(zestaw urządzeń do pomiarów znormalizowanych własności olejów i smarów; spek-trofotometr w podczerwieni IR do badań zmian chemicznych w olejach i paliwach, automatyczne urządzenie do badań derywatograficznych, aparat ultradźwiękowy do badań odporności olejów na ścinanie, zestaw do badania składu frakcyjnego benzyn; tribometry: aparat czterokulowy, Amslera oraz UMT1)

Ważniejsze osiągnięciaOpracowanie

bazy o cechach fizyko-mechanicznych surowców, półproduktów i produktów spożywczych w aspekcie projektowania ,maszyn technologicznychsystemu komputerowego wspomagającego projektowanie chłodniczych przecho-walni żywności (głównie owoców i warzyw)sposobu symulacji rozkładu temperatury w chłodzonym ładunku żywnościowym w różnych sytuacjach transportowychkompleksowego systemu diagnostycznego nadwozi pojazdów chłodniczych do transportu żywności, umożliwiającego ocenę pojazdów nowych (badania certyfi-kacyjne ATP) oraz eksploatowanych (w tym projektowanie zakresu napraw)

•

•

•

•–

–

–

–


Computer laboratory(software for: process computations in design of drying equipment, design of refrigerating systems in fruit and vegetable stores, design of heat exchangers in the refrigerating units, design and selection of reefer bodywork, sim-ulation of refrigerating system operation, com-putations of reliability and wear characteristics of elements operating in corrosive environ-ment, eco-balance computations)Laboratory of mechanical systems(test stand for universal Hooke’s couplings; systems for the measurement of dynam-ics of elements of the steering system, friction coefficients in brakes and bearings with the use of induction transducers, critical shaft speed with the use of reluctance transducers)Laboratory of consumables(a set of devices for normalized measurement of properties of lubricants; IR spec-trophotometer for the tests of chemical changes in lubricants and fuels, automatic device for derivatographic tests, ultrasound device for lubricating oil shear resistance, equipment for the testing of fractional composition of gasolines; tribometers: four ball apparatus by Amsler and UMT1)

AchievementsDeveloped projects

Database of physical-chemi-cal properties of raw mate-rials, half-products, finished products in the food indus-try in the aspect of machine design computer aided design sys-tem for perishable food stor-age (fruits and vegetables)simulation of the tempera-ture distribution in a refrig-erated food item in different transport conditionscomplex diagnostic system for reefer vehicles – newly registered vehicles (ATP certifications) and vehicles in operation (repair plan)

•

•

•

•–

–

–

–


katalogu mostków cieplnych występujących w nadwoziach chłodniczych z przy-czyn konstrukcyjnych, technologicznych (montażowych) oraz eksploatacyjnych (kilkanaście tysięcy termogramów)systemu komputerowego wspomagającego projektowanie chłodniczych osusza-czy powietrzasystemu obliczeniowego do oceny zużycia par tarciowych pracujących w środowi-skach przemysłu spożywczego (agresywnych korozyjnie)kompleksu metod doświadczalno-analitycznych do uzyskiwania zużyciowych cha-rakterystyk materiałowych w środowiskach przemysłu spożywczegomodelu zacierania metalowych elementów maszyn podstaw systemu stabilizacji niezawodności maszyn i urządzeń przemysłu spożyw-czego w fazie eksploatacji metodologii generowania i realizacji programów badawczych w nauce o eksploa-tacji obiektów technicznychmetody wartościowania właściwości ekologicznych obiektów technicznych na przykładzie maszyn spożywczychsystemu kryteriów środowiskowych przydatnych w projakościowym rozwoju ma-szyn i urządzeń

Organizacjamiędzynarodowej cyklicznej (co 2 lata) konferencji na temat strategii TQM w prze-myśle oraz kilku konferencji na temat chłodniczego transportu żywnościszkoleń dla przedsiębiorstw transportowych oraz Inspekcji Transportu Drogowe-go (ITD) z zakresu warunków międzynarodowego transportu żywnościudział w pracach zagranicznych stowarzyszeń naukowych i grup roboczych (jak np. Rada Programowa „International Journal of LCA”, SETAC Working GROUP on Life Cycle Costing, Management Committee of COST Action 530, Komisja ONZ WP11 ds. transportu żywności, Polish Regional Section EHEDG – European Hygenic Equipment Design Group)

Wybrane publikacje (monografie i podręczniki)Samochody chłodnicze w transporcie żywności. Pod red. W. Zwierzyckiego i K. Bieńczaka. Wyd. SYSTHERM, Poznań 2006Fizyczne podstawy diagnostyki układów termoizolacyjnych do transportu żywno-ści. Pod red. K. Bieńczaka. Wyd. ITeE, seria: Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2004Chłodniczy transport żywności. Pod red. W. Zwierzyckiego. Kalendarz Chłodni-ctwa ‘2005, Wyd. SYSTHERM, Poznań 2005Bieńczak K., Rochatka T., Stachowiak A., Tyczewski P., Zwierzycki W., Transport chłodniczy [w:] Technika chłodnicza dla praktyków. Przechowalnictwo i transport. Pod red. B. Gazińskiego. Wyd. SYSTHERM, Poznań 2003Rochatka T., Stachowiak A., Tyczewski P., Transport żywności [w:] Transport dro-gowy w praktyce. Zbiór aktualnych i praktycznych rozwiązań dla specjalistów ds. transportu. Pod red. J. Muzyczka. Wyd. Forum Sp. z o.o., Poznań 2006Wojciechowski Ł., Urządzenia do transportu wewnętrznego w magazynach żywności. Urządzenia do składowania i przeładunkowe [w:] Podstawy Logi-styki. Pod red. M. Fertscha. Wyd. Instytutu Logistyki, seria: Biblioteka Logistyki. Poznań 2006Metody stabilizacji niezawodności maszyn w fazie eksploatacji. Pod red. S. No-sala. Wyd. ITeE w Radomiu, seria: Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2002

–

–

–

–

––

–

–

–

•–

–

–

•–

–

–

–

–

–

–


a catalogue of heat leakage bridges in reefer vehicles occurring due to technological and operational reasons (several thousand of thermograms)a computer aided design of air dehumidifierscomputation system for the evaluation of friction pairs operating in highly corrosive food industry environmentexperimental-analytical methods for wear characteristics of materials in the food industry environmenta model of seizure of metal machine elements basics of a system of reliability stabilization in machines and equipment for the food industry methodology of launching and realization of research projects in the field of didac-tics related to the operation of technical objectsmethods of valuation of ecological properties of technical objects based on food industry machinesa system of environmental criteria for quality oriented machine improvement

Activity as organizerOrganizer of an international conference (every 2 years) on industrial product qual-ity (TQM) and a domestic conference on food transportation (annual)trainings for transportation companies and Road Transport Inspection (ITD) on the legislation of international food shipmentparticipation in works of international scientific associations and task forces (Sci-entific Board of „International Journal of LCA”, SETAC Working GROUP on Life Cycle Costing, Management Committee of COST Action 530, UN Commission WP11 – Food Transportation, Polish Regional Section EHEDG – European Hy-genic Equipment Design Group)

Selected publications (textbooks and monographies)Reefer Vehicles in Food Transportation. Editors: W. Zwierzycki i K. Bieńczak. SYS-THERM, Poznań 2006Physical Basics of Diagnostics of Thermo-insulation Systems for Food Trans-portation. Editor: K. Bieńczak. ITeE, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2004Refrigerated Food Transportation. Editor: W. Zwierzycki. Kalendarz Chłodnictwa ‘2005, SYSTHERM, Poznań 2005Bieńczak K., Rochatka T., Stachowiak A., Tyczewski P., Zwierzycki W., Refriger-ated Food [in:] Technika chłodnicza dla praktyków. Przechowalnictwo i transport. Editor B. Gaziński. SYSTHERM, Poznań 2003Rochatka T., Stachowiak A., Tyczewski P., Food Transport [in:] Transport drogowy w praktyce. Zbiór aktualnych i praktycznych rozwiązań dla specjalistów ds. trans-portu. Editor J. Muzyczka. Forum Sp. z o.o., Poznań 2006Wojciechowski Ł., Inside Transportation means in Food Warehouses. Reloading and Storage Appliances [w:] Podstawy Logistyki. Pod red. M. Fertscha. Wyd. Insty-tutu Logistyki, seria: Biblioteka Logistyki. Poznań 2006Methods of Reliability Stabilization of Machines in Operation. Editor S. Nosal.. ITeE Radom, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2002

–

––

–

––

–

–

–•

–

–

–

•–

–

–

–

–

–

–


Leszek W., Wojciechowicz B., Zwierzycki W., Metodologia generowania i realiza-cji programów badawczych w nauce o eksploatacji obiektów technicznych. Wyd. ITeE, seria Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2004Kłos Z., Kurczewski P., Laskowski G., Anticipative environmental valuation of tech-nical realizations for machines and appliances. Methodical framework and exam-ples. Ed. PUT, Poznań 2000Kłos Z., Kurczewski P., Kasprzak J., Środowiskowe charakteryzowanie maszyn i urządzeń. Podstawy ekologiczne, metody i przykłady. Wyd. Politechniki Poznań-skiej, Poznań 2005Legutko S., Nosal S., Kształtowanie technologicznej i eksploatacyjnej warstwy wierzchniej części maszyn. Wyd. PAN, Poznań 2004Modele prognostyczne korozyjno-mechanicznego zużywania się elementów ma-szyn. Pod red. W. Zwierzyckiego. Wyd. ITeE, seria Biblioteka Problemów Eksplo-atacji, Radom – Poznań 2002Fizyczne podstawy doboru materiałów na elementy maszyn współpracujące tar-ciowo. Pod red. W. Zwierzyckiego i M. Grądkowskiego. Wyd. ITeE, seria Biblio-teka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2000Nadolny K., Tribologia przekładni zębatych. Podstawy obliczeniowe. Wyd. ITeE, seria Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2001Podstawy niezawodności materiałów eksploatacyjnych. Pod red. K. Nadolnego, Wyd. ITeE, seria: Biblioteka Problemów Eksploatacji, Poznań – Radom 2002Zwierzycki W., Materiały eksploatacyjne do środków transportu drogowe-go. Charakterystyka funkcjonalna i ekologiczna. Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań 2006Starkowski D., Bieńczak K., Zwierzycki W., Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy. Kompendium wiedzy praktycznej. Pod red. W. Zwierzyckie-go. Wyd. SYSTHERM, Poznań (T. I Zabezpieczenie ładunków oraz zagadnienia techniczno-eksploatacyjne w transporcie drogowym – 2006; T. II Przepisy prawne – 2007; T. III Środowisko pracy kierowcy. Logistyka – 2007)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–


Leszek W., Wojciechowicz B., Zwierzycki W., Methodology of Launching and Realization of Research Projects in the Field of Didactics Related to the Operation of Technical Objects. ITeE, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2004Kłos Z., Kurczewski P., Laskowski G., Anticipative Environmental Valuation of Technical Realizations for Machines and Appliances. Methodical Framework and Examples. Ed. PUT, Poznań 2000Kłos Z., Kurczewski P., Kasprzak J., Environmental Characteristics of Machines and Equipment. Ecological Background, Methods and Examples. Politechnika Poznańska, Poznań 2005Legutko S., Nosal S., The Formation of Technological and Operational Surface Layer in Machine Parts. Wyd. PAN, Poznań 2004Prognostic Models of Corrosive-Mechanical Wear of Machine Parts. Editor W. Zwierzycki. ITeE, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2002Physical Grounds for the Selection of Materials for Friction Pairs in Machines. Editor W. Zwierzycki i M. Grądkowski. ITeE, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2000Nadolny K., Tribology of Gear Wheels. Computational Background. ITeE, Bibli-oteka Problemów Eksploatacji, Radom – Poznań 2001Basics in Reliability of Consumables. Editor K. Nadolny, ITeE, Biblioteka Prob-lemów Eksploatacji, Poznań – Radom 2002Zwierzycki W., Consumables for Means of Road Transportation. Functional and Ecological Characteristics. Politechnika Poznańska, Poznań 2006Starkowski D., Bieńczak K., Zwierzycki W., Domestic and International Truck Transportation. Practical Knowledge. Editor W. Zwierzycki. SYSTHERM, Poznań (T. I Payload Fixing and Some Technical and Operational Issues in Road Trans-portation– 2006; T. II Przepisy prawne – 2007; T. III Środowisko pracy kierowcy. Logistyka – 2007)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–


ZAKŁAD LOGISTYKI

Kierownikdr hab. inż. Jacek ŻAK, prof. PPtel.: 0-61 665 2230

Działalność naukowo-badawczaRozwój metod wspomagania decyzji w transporcie i logistyce

metodyka jedno- i wielokryterialnego wspomagania decyzji,narzędzia i metody sztucznej inteligencji (metody eksploracji danych, metaheurystyki).

Zarządzanie w transporcie i logistyce. Rozwiązywanie złożonych transportowo-logistycznych problemów decyzyjnych

problematyka zarządzania taborem (marszrutyzacja – projektowanie tras przewo-zowych, przydział pojazdów do zadań przewozowych, kompozycja taboru, aloka-cja środków transportowych, harmonogramowanie pracy taboru),zagadnienia zarządzania zasobami ludzkimi (dobór pracowników, ustalanie liczeb-ności pracowników, przydział pracowników do zadań, harmonogramowanie pra-cy kierowców),problematyka marketingowa (ustalanie polityki cenowej, optymalizacja portfela usług transportowo-logistycznych), zagadnienia zarządzania procesami transportowo-logistycznymi (modelowanie, przebudowa, symulacja; zastosowanie narzędzi symulacyjnych: ARIS, Extend Sim, Power Sim; restrukturyzacja procesowa przedsiębiorstw – rozwój metodyki Business Process Reengineering),organizacja zaplecza technicznego (harmonogramowanie obsług i napraw tabo-ru, ocena jakości i efektywności obsług i napraw taboru, projektowanie systemów eksploatacji taboru),analiza ekonomiczno-finansowa (Activity Based Costing, analiza wskaźnikowa).

Tworzenie dedykowanych narzędzi komputerowychprogram PEOPLE wraz z pakietem LBS – wielokryterialna optymalizacja ustalania liczebności pracowników oraz przydział pracowników do zadań transportowych,program MEGROS wraz z pakietem LBS, ELECTRE III lub UTA – wielokry-terialna optymalizacja ustalania liczebności pojazdów w przedsiębiorstwach transportowo-logistycznych, program TABOR wraz z pakietem LBS – wielokryterialna optymalizacja polityki wymiany taboru,program VR – adaptacja algorytmów genetycznych, lokalnego przeszukiwania oraz hybrydowych algorytmów genetycznych do optymalizacji marszrut i harmonogra-mu przewozów w przedsiębiorstwach transportowo-logistycznych.

Analiza i ocena systemów transportowo-logistycznychbadania rynku logistycznego,ocena jakości usług transportowo-logistycznych,ocena infrastruktury logistycznej przedsiębiorstw,projektowanie i optymalizacja sieci logistycznych,audyty logistyczne i programy restrukturyzacji.

•––

•

–

–

–

–

–

–•

–

–

–

–

•–––––


DIVISION OF LOGISTICS

HeadAssoc. Prof. Jacek ŻAK, PhD (Eng.), DScphone +48 61 665 2230

Scientific ResearchDevelopment of the decision aiding methods for transportation and logistics

Methodology of a single and multiple criteria decision aiding,Tools and methods of artificial intelligence (data mining and metaheuristics).

Management in transportation and logistics. Solving complex transportation and logistics decision problems

Fleet management problems (vehicle routing – design of transportation routes, assignment of vehicles to transportation jobs, fleet composition, allocation of trans-portation means, vehicle scheduling),Human resource management issues (selection of employees, crew sizing, assign-ment of employees to tasks, crew scheduling), Different aspects of marketing management (defining pricing policies, optimization of the portfolio of transportation and logistics services), Management of transportation and logistics processes (modeling, redesign, simula-tion; application of simulation tools: Aris, ExtendSim, PowerSim; process-oriented restructuring of enterprises – development of the Business Process Reengineering methodology),Organization of the back-up facilities (scheduling of fleet maintenance and repairs, assessment of quality and effectiveness of fleet maintenance and repairs, design of fleet operation / utilization systems),Financial and economic analysis (Activity Based Costing, index based analysis).

Development of dedicated computer toolsComputer software PEOPLE with an LBS package – multiple criteria optimization of the crew size and crew assignment to transportation jobs,computer software MEGROS with an LBS, ELECTRE III or UTA packages – multi-ple criteria optimization of the fleet size in transportation and logistics companies, Computer software TABOR with an LBS package – multiple criteria optimization of the fleet replacement policy,Computer software Vehicle Routing – VR adaptation of: genetic algorithms, local search and hybrid genetic algorithms for the optimization of the vehicle routing and scheduling problems in transportation companies.

Analysis and evaluation of transportation and logistics systemsSurvey research of the logistics market,Quality evaluation of transportation and logistics services,Evaluation of the logistics infrastructure,Design and optimization of the logistics networks,Logistics audits and restructuring programs.

•––

•

–

–

–

–

–

–•

–

–

–

–

•–––––


WyposażenieLABORATORIUM OPTYMALIZACJI, SYMULACJI I WSPOMAGANIA DECYZJI W TRANSPORCIE I LOGISTYCE Narzędzia wielokryterialnego wspo-magania decyzji i sztucznej inteligencji

pakiety MKA-2, MKO-2 – narzędzia wykorzystujące metody: AHP, PRO-METHEE II, ELECTRE III/IV oraz al-gorytmy: STEM, GUESS, NIMBUS, DALDI – zastosowanie do rozwiązy-wania wielokryterialnych problemów: klasyfikacji, szeregowania i wyboru;program LBS – interaktywne narzę-dzie analizy wielokryterialnej;pakiety 4eMka, Rose – narzędzia zaawansowanej eksploracji danych z wykorzysta-niem teorii zbiorów przybliżonych.

Metody optymalizacjiprogram Evolver Industrial 5.0 – silnik optymalizacyjny, wykorzystujący algorytmy genetyczne do rozwiązywania liniowych i nieliniowych problemów o dowolnej liczbie ograniczeń i zmiennych decyzyjnych; program OptQuest Solver (Pakiet Premium Solver Platform v. 6.5) – narzędzie optymalizacyjne, rozszerzona wersja standardowego solvera programu MS Excel; metaheurystyczna metoda przeszukiwania tabu (Tabu Search) – rozwiązywanie problemów nieliniowych, do 5000 zmiennych decyzyjnych i 1000 ograniczeń.

Narzędzia modelowania procesów i systemów transportowo-logistycznychpakiet ExtendSim – narzędzie symulacyjne do modelowania, symulacji i wizualizacji zdarzeń ciągłych, dyskretnych, hybrydo-wych (ciągłych i dyskretnych) – nieograniczona liczba obiek-tów (symulacja zorientowana obiektowo), w tym: Extend CP, Extend OR, Extend Industry, Stat: Fit firmy Geer Mountain Software, Wolverine Software’s Proof Animation; program ARIS Toolset 7.0 wraz z pakietem ARIS Simulation – narzędzie do mo-delowania procesów transportowych i logistycznych z możliwością symulacji za-chowania modelu (wykorzystanie zasobów, identyfikacja wąskiego gardła i ocena długości kolejek).

Specjalizowane narzędzia transportowe/logistyczne system komputerowy Fleet Management TRANSPORT II – narzędzie przezna-czone dla spedytorów – dyspozytorów taboru do nadzoru procesu przygotowa-nia, realizacji i rozliczenia usługi transportowo-spedycyjnej; system komputerowy PlanLogiX – narzędzie przeznaczone dla przedsię-biorstw transportowych i logistycznych do rozwiązywania m.in. marszrutyza-cji i harmonogramowania pracy pojazdów i kierowców oraz planowania sieci transportowo-dystrybucyjnych;

•

–

–

–

•–

–

•–

–

•–

–


EquipmentLABORATORY OF OPTIMIZATION, SIMULATION AND DECISION AIDING FOR TRANSPORTATION AND LOGISTICS Multiple criteria decision aiding and artificial intelligence tools

MKA-2, MKO-2 packages based on: AHP, PROMETHEE II and ELECTRE III/IV methods as well as STEM, GUESS, NIMBUS, DALDI algorithms – application for solving multiple criteria decision problems, including classification, ranking and choice problems;Computer software LBS – interactive tool for multiple criteria analysis;Computer packages 4eMka, Rose – tools for advanced data mining based on Rough Set Theory.

Optimization methodsComputer software Evolver Industrial 5.0 – an optimiza-tion engine based on genetic algorithms for solving linear and non-linear problems with unlimited number of decision variables and constraints; Computer software OptQuest Solver (Premium Solver Plat-form v. 6.5) – an optimization tool, an extended version of a standard MS Excel solver based on Tabu Search metaheuristic method for solving non-linear problems with up to 5000 decision variables and 1000 constraints.

Tools for modeling of transportation and logistics processes and systems Computer package ExtendSim (including Extend CP, Extend OR, Extend Industry, Stat: Fit) – simulation tool for modeling, simulation and visualization of continuous, discrete and hybrid (continuous and discrete) events; unlimited number of objects (object-oriented simulation); Computer software ARIS Toolset 7.0 with an ARIS Simulation package – a tool for modeling of transportation and logistics processes enabling simulation of a model behavior (resource utilization, bottleneck identification, queue length evaluation).

Specialized transportation and logistics tools Fleet Management TRANSPORT II computer system – a tool dedicated to forwarders / fleet dispatchers for monitoring and supporting of the process of preparation, fulfillment and financial settlement of transpor-tation services; PlanLogiX computer system – a tool dedicated to transportation and lo-gistics companies focused on rout-ing and scheduling of vehicles and crews;

•–

––

•–

–

•–

–

•–

–


Autorskie narzędzia optymalizacji problemów logistycznych: program PEOPLE narzędzie wielokryterialnej optymalizacji ustalania liczebności pracowników oraz ich przydziału do zadań transportowych;program MEGROS narzędzie wielokryterialnej optymalizacji ustalania liczebności pojazdów w przedsiębiorstwach transportowo-logistycznych;program TABOR narzędzie wielokryterialnej optymalizacji polityki wymiany taboru;program Vehicle Routing – VR narzędzie optymalizacji marszrut i harmonogramu przewozów w przedsiębiorstwach transportowo-logistycznych.

Ważniejsze osiągnięciaOpracowanie:

metodyki wielokryterialnego wspomagania decyzji w transporcie drogowym i transporcie miejskim,modeli decyzyjnych/optymalizacyjnych dla różnych transportowo-logistycznych problemów decyzyjnych, specjalistycznych narzędzi optymalizacyjnych: TABOR, MEGROS, PEOPLE, Ve-hicle Routing – VR,metody ROQUEFORT do kompleksowej oceny jakości systemów transporto-wych z zastosowaniem teorii zbiorów przybliżonych, metody strategicznego zarządzania taborem samochodowym dotyczącej: wymia-ny pojazdów, wyboru formy pozyskiwania taboru, przydziału pojazdów do zadań przewozowych, marszrutyzacji oraz harmonogramowania pracy taboru,jednorodnej i kompleksowej metodyki rozwiązywania wielokryterialnych proble-mów decyzyjnych transportu drogowego z wykorzystaniem zasad wielokryterial-nego wspomagania decyzji,listy najważniejszych problemów decyzyjnych w transporcie drogowym (rezultat programu badań rynkowych),koncepcji komputerowego systemu wspomagania decyzji o specyfice transporto-wej, umożliwiającego rozwiązywanie najważniejszych transportowych problemów decyzyjnych,metodyki restrukturyzacji przedsiębiorstw transportowych i logistycznych; zasady metodyczne Business Process Reengineering.

OrganizacjaWspółorganizacja międzynarodowych warsztatów naukowych w ramach Polish Center of Logistics Competence – POLLOCO – 5 Program Ramowy Unii Euro-pejskiej, Poznań 2004-2005.International Transportation Seminar (ITS) – cykliczne seminaria i wykłady między-narodowych ekspertów z dziedziny transportu (m.in. Theodor Crainic i Gilbert Laporte – Montreal, Kanada; Leena Suhl, Paderborn, Niemcy; Jorge Freire de So-usa i Jorge Pinho de Sousa, Porto, Portugalia; Chan Wirasinghe, Calgary, Kanada), Poznań, od 2005.Międzynarodowa Konferencja – 10th EURO Working Group on Transportation (EWGT) Meeting – Advances in Modeling, Optimization and Management of Transportation Processes and Systems – Theory and Practice, Poznań, 2005.Międzynarodowa Konferencja – 16th Mini EURO Conference – Artificial Intelligen-ce in Transportation, Poznań, 2005.

•–

–

––

–

•–

–

–

–

–

–

–

–

–

•–

–

–

–


Original tools for optimization of logistics problems computer software PEOPLE a tool for multiple criteria optimization of the crew size and its as-signment to transportation jobs;computer software MEGROS a tool for multiple criteria optimization of the fleet size in transpor-tation and logistics companies; computer software TABOR a tool for multiple criteria optimization of the fleet replacement policy;computer software Vehicle Routing – VR a tool for optimization of routing and scheduling prob-lems in transportation companies.

Major achievementsDevelopment of:

A consistent and comprehensive methodology of solving multiple criteria decision problems in road and urban transportation with the application of multiple criteria decision aiding rules,Optimization and decision models for different transportation and logistics decision problems, Specialized optimization tools: TABOR, MEGROS, PEOPLE, Vehicle Routing – VR,ROQUEFORT method for comprehensive quality evaluation of transportation sys-tems with the applications of Rough Set Theory, The method for strategic fleet management focused on: fleet replacement, selec-tion of fleet acquisition method, assignment of vehicles to transportation jobs, rout-ing and scheduling of vehicles,The list of the most important decision problems in road transportation (a result of the survey research),A concept of a transportation-oriented computer-based decision support system enabling a solution of the most important transportation decision problems,The methodology of transportation and logistics companies restructuring; meth-odological principles of Business Process Reengineering.

OrganizationCo-organization of international workshops within the Polish Center of Lo-gistics Competence – POLLOCO, the EU 5th Framework Program, Poznan 2004-2005.International Transportation Seminar (ITS) regular seminars and lectures delivered by international experts in transportation (e.g. Theodor Crainic i Gilbert Laporte – Montreal, Canada; Leena Suhl, Paderborn, Germany; Jorge Freire de Sousa and Jorge Pinho de Sousa, Porto, Portugal; Chan Wirasinghe, Calgary, Canada), Poznan, since 2005.10th EURO Working Group on Transportation (EWGT) Meeting – Advances in Modeling, Optimization and Management of Transportation Processes and Sys-tems – Theory and Practice, Poznan, 2005.16th Mini EURO Conference – Artificial Intelligence in Transportation, Poznan, 2005.

•–

–

–

–

•–

–

––

–

–

–

–

•–

–

–

–


Menedżerski Warsztat Transportowy – Tendencje rozwoju transportu, Poznań, 2005.Miedzynarodowa Konferencja pod auspicjami EURO Working Group on Trans-portation (EWGT) – Modeling and Management in Transportation, Poznań – Kra-ków, 1999.

Inne daneuzyskanie nagród za działalność naukową – między innymi:

Wydziału IV Nauk Technicznych Polskiej Akademii Nauk za rozprawę habilita-cyjną – J. Żak (2007),Ministra Infrastruktury za rozprawę habilitacyjną – J. Żak (2007),Ministra Infrastruktury za rozprawy doktorskie – A. Redmer (2004), P. Sawicki (2003).

członkostwo w międzynarodowych organizacjach, miedzy innymi w: World Conference on Transport Research Society, Lyon, Francja.EURO (European Operational Research Society) Working Group on Transpor-tation, Rzym, Włochy.International Commission for Standardization in Transportation, Advisory Board for European Commission, Bruksela, Belgia.

inicjatywy europejskie, miedzy innymi (ostatnie 5 lat):Realizacja projektu badawczego w ramach 7 Programu Ramowego UE, o akro-nimie KOMODA, „Co-modality – towards optimized integrated chains in freight transport logistics”, 2008–2009.Udział w projekcie Central Loco – Central European Network of Logistics Competence w ramach 6 Programu Ramowego Unii Europejskiej, 2006.Realiazcja Projektu Polloco – Polish Center of Logistics Competence w ramach 5 Programu Ramowego UE; organizacja warsztatów naukowych, 2004–2005.

liczne zagraniczne wykłady zapraszane (miedzy innymi w: USA, Meksyku, Indiach, Korei, Brazylii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Włoszech, Hiszpanii, Portugalii); międzynarodowa współpraca naukowo-badawcza; prestiżowe staże i stypendia naukowe (między innymi: stypendia Fulbrighta, stypendia Lifelong Learning Pro-gramme – Erasmus, stypendium Fundacji Nauki Polskiej).

Przykładowe publikacjeŻak J.: Transport – procesy, operacje i technologie transportowe, koszty trans-portu, regulacje prawne w transporcie i dokumentacja transportowa. W: Kisper-ska-Moroń D., Krzyżaniak S. (red.): Logistyka. Wydawnictwo Instytutu Logistyki i Magazynowania, seria Biblioteka Logistyka, Poznań 2009.Żak J., Jaszkiewicz A., Redmer A.: Multiple Criteria Optimization Method for the Vehicle Assignment Problem in the Bus Transportation Company. Journal of Ad-vanced Transportation, Special Issue on Multiple Criteria Evaluation and Optimiza-tion of Transportation Systems, Vol. 43, No.2, 2009, s.203-243.Sawicki P., Żak J.: Technical Diagnostic of a Fleet of Vehicles Using Rough Sets Theory. European Journal of Operational Research, Vol. 193, No. 3, 2009, s. 891-903.Żak J.: The Methodology of Multiple Criteria Decision Making / Aiding in Public Transportation. Journal of Advanced Transportation, Special Issue on Public Trans-portation, Vol. 43, No. 4, 2009 (w druku).Żak J., Redmer A., Sawicki P.: Multiple Objective Optimization of the Fleet Sizing Problem for Road Freight Transportation. Journal of Advanced Transportation, Vol. 42, No.4, 2008, s. 379-427.

–

–

•–

a)

b)c)

–a)b)

c)

–a)

b)

c)

–

•–

–

–

–

–


Managerial Transportation Workshop – Current Trends in Transport Develop-ment, Poznan, 2005.International Conference under the auspices of the EURO Working Group on Transportation (EWGT) – Modeling and Management in Transportation, Poznan – Cracow, 1999.

OtherRewards for scientific activity (among others):

Award of the 4th Department of Technical Sciences of the Polish Academy of Sci-ences for a post doctoral dissertation – J. Żak (2007),Award of the Minister of Infrastructure for the best post doctoral dissertation in transportation – J. Żak (2007),Award of the Minister of Infrastructure for the best doctoral dissertation in trans-portation – A. Redmer (2004), P. Sawicki (2003).

Membership in international organizations (among others): World Conference on Transport Research Society, Lyon, France.EURO (European Operational Research Society) Working Group on Transporta-tion, Rome, Italy.International Commission for Standardization in Transportation, Advisory Board for European Commission, Brussels, Belgium.

European initiatives (last 5 years, among others):Participation in the research project within the EU 7th Framework Programme – KOMODA, „Co-modality – towards optimized integrated chains in freight transport logistics”, 2008–2009.Participation in Central Loco project – Central European Network of Logistics Competence within EU 6th Framework Programme, 2006.Participation in the POLLOCO project – Polish Center of Logistics Competence within the EU 5th Framework Programme; organization of scientific workshops, 2004–2005.

Numerous international invited lectures (USA, Mexico, India, Korea, Brazil, Germany, UK, Italy, Spain, Portugal); international scientific collaboration; prestigious internships and scholarships (Fulbright, Lifelong Learning Programme – Erasmus, Foundation for Polish Science)Selected publications

Żak J.: Transport – Processes, Operations and Technologies in Transportation, Costs of Transportation, Legal Regulations in Transportation, Transport Documen-tation (in Polish). In: Kisperska-Moroń D., Krzyżaniak S. (eds.): Logistics. Institute of Logistics and Warehousing, Logistics Library Series, Poznań, 2009 (in Polish).Żak J., Jaszkiewicz A., Redmer A.: Multiple Criteria Optimization Method for the Vehicle Assignment Problem in the Bus Transportation Company. Journal of Ad-vanced Transportation, Special Issue on Multiple Criteria Evaluation and Optimiza-tion of Transportation Systems, Vol. 43, No.2, 2009, pp.203-243.Sawicki P., Żak J.: Technical Diagnostic of a Fleet of Vehicles Using Rough Sets Theory. European Journal of Operational Research, Vol. 193, No. 3, 2009, pp. 891-903.Żak J.: The Methodology of Multiple Criteria Decision Making / Aiding in Public Transportation. Journal of Advanced Transportation, Special Issue on Public Trans-portation, Vol. 43, No. 4, 2009 (in press).Żak J., Redmer A., Sawicki P.: Multiple Objective Optimization of the Fleet Siz-ing Problem for Road Freight Transportation. Journal of Advanced Transportation, Vol. 42, No.4, 2008, pp. 379-427.

–

–

•–

a)

b)

c)

–a)b)

c)

–a)

b)

c)

–

•–

–

–

–

–


Żak J.: Multiple Objective Optimization of Crew Size in a Public Transportation Sy-stem. Archives of Transport, Vol.19, Issue 1-2, 2007, s. 193-209.Żak J., Fierek S.: Design and Evaluation of Alternative Solutions for an Integrated Ur-ban Transportation System. Proceedings of the World Conference on Transport Re-search, Berkeley, June 24-28, 2007 (WCTR’2007 – CD Proceedings – 21 stron).Jaszkiewicz A., Kaczmarek M., Żak J., Kubiak M. (red.): Advanced OR and AI Methods in Transportation. Proceedings of the 10th Jubilee Meeting of the Euro Working Group on Transportation: “Advances in Modelling, Optimization and Management of Transportation Processes and Systems – Theory and Practice” and 16th Mini Euro Conference: “Artificial Intelligence in Transportation”, Poznan, September 13-16, 2005, Poznan University of Technology Publishers, Poznan, 2005.Żak J.: Wielokryterialne wspomaganie decyzji w transporcie drogowym. Wydawni-ctwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2005.Żak J.: Identification of the Most Important Road Transportation Decision Problems. Archives of Transport, Vol. 16, No. 2, 2004, s. 89-109.Żak J., Redmer A., Sawicki P.: Wielokryterialne wspomaganie decyzji w transporcie drogowym. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu, Nr. 57, 2004, s. 243-250.Hapke M., Jaszkiewicz A., Żak J.: The Design of the Physical Distribution System with the Application of the Multiple Objective Mathematical Programming. Case Study. W: Trzaskalik T., Michnik J. (red.): Multiple Objective and Goal Programming. Re-cent Developments. Advances in Soft Computing, Physica-Verlag, Heidelberg, 2002, s. 297-309.Żak J., Włodarczak H., Kiciński M.: The MCDM Based Redesign of the Distribution System. Materiały konferencyjne 9th Meeting of the Euro Working Group on Trans-portation: Intermodality, Sustainability and Intelligent Transportation Systems, Bari, 10-13 czerwca 2002, s. 665-670Żak J., Thiel T.: Multiple Criteria Evaluation of the Development Scenarios of the Mass Transit System. W: Park C.-H., Cho J., Oh J., Hayashi Y., Viegas J. (red.): CD-Elsevier Selected Proceedings of the 9th World Conference on Transport Research, Seoul, July 22–27, 2001 (20 stron).Adamski A., Rudnicki A., Żak J. (red.): Modelling and Management in Transportation. Proceedings of the International Conference: Modelling and Management in Trans-portation. Poznan – Cracow, October 12-15, 1999.Żak J.: The Methodology of Multiple-Criteria Decision Making in the Optimization of an Urban Transportation System: Case Study of Poznan City in Poland. International Transactions in Operational Research, Vol. 6, No. 6, 1999, s. 571-590.Czyżak P., Żak J.: A Model of an Urban Transportation System Formulated as a Mul-tiobjective Mathematical Programming Problem under Uncertainty. Journal of Advan-ced Transportation, Vol. 29, No. 1, 1995, s. 43-62.Czyżak P., Jaszkiewicz A., Żak J.: Interactive Decision Support System for Transpor-tation Based on Linear and Nonlinear Optimization. Ricerca Operativa, Vol. 24, No. 70, 1994, s. 51-71.Jaszkiewicz A., Żak J.: A Mass Transit System Frequency Multicriteria Model Sol-ved by an Interactive Search Procedure. Ricerca Operativa, Vol. 24, No. 70, 1994, s. 27-49.Czyżak P., Słowiński R., Żak J.: M-FLIP – An Interactive Method for Multiobjecti-ve Mixed Integer Linear Fractional Programming under Uncertainty. Foundations of Computing and Decision Sciences, Vol. 18, No. 2, 1993, s. 71-81.

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–


Żak J.: Multiple Objective Optimization of Crew Size in a Public Transportation Sys-tem. Archives of Transport, Vol.19, Issue 1-2, 2007, pp. 193-209.Żak J., Fierek S.: Design and Evaluation of Alternative Solutions for an Integrated Ur-ban Transportation System. Proceedings of the World Conference on Transport Re-search, Berkeley, June 24-28, 2007 (WCTR’2007 – CD Proceedings – 21 pages).Jaszkiewicz A., Kaczmarek M., Żak J., Kubiak M. (eds.): Advanced OR and AI Meth-ods in Transportation. Proceedings of the 10th Jubilee Meeting of the Euro Working Group on Transportation: “Advances in Modelling, Optimization and Management of Transportation Processes and Systems – Theory and Practice” and 16th Mini Euro Conference: “Artificial Intelligence in Transportation”, Poznan, September 13-16, 2005, Poznan University of Technology Publishers, Poznan, 2005.Żak J.: Multiple Criteria Decision Aiding in Road Transportation (in Polish). Poznan University of Technology Publishers, Poznan, 2005.Żak J.: Identification of the Most Important Road Transportation Decision Problems. Archives of Transport, Vol. 16, No. 2, 2004, pp. 89–109.Żak J., Redmer A., Sawicki P.: Multiple Criteria Decision Aiding in Road Transpor-tation (in Polish). Scientific Papers of Poznan University of Technology, Faculty of Machines and Transportation, No. 57, 2004, pp. 243-250 (in Polish).Hapke M., Jaszkiewicz A., Żak J.: The Design of the Physical Distribution System with the Application of the Multiple Objective Mathematical Programming. Case Study. W: Trzaskalik T., Michnik J. (red.): Multiple Objective and Goal Programming. Re-cent Developments. Advances in Soft Computing, Physica-Verlag, Heidelberg, 2002, pp. 297-309.Żak J., Włodarczak H., Kiciński M.: The MCDM Based Redesign of the Distribution System. Proceedings of 9th Meeting of the Euro Working Group on Transportation: Intermodality, Sustainability and Intelligent Transportation Systems, Bari, June 10-13, 2002, pp. 665-670.Żak J., Thiel T.: Multiple Criteria Evaluation of the Development Scenarios of the Mass Transit System. W: Park C.-H., Cho J., Oh J., Hayashi Y., Viegas J. (eds.): CD-Elsevier Selected Proceedings of the 9th World Conference on Transport Research, Seoul, July 22-27, 2001 (20 pages).Adamski A., Rudnicki A., Żak J. (eds.): Modelling and Management in Transportation. Proceedings of the International Conference: Modelling and Management in Trans-portation. Poznan – Cracow, October 12-15, 1999.Żak J.: The Methodology of Multiple-Criteria Decision Making in the Optimization of an Urban Transportation System: Case Study of Poznan City in Poland. International Transactions in Operational Research, Vol. 6, No. 6, 1999, pp. 571-590.Czyżak P., Żak J.: A Model of an Urban Transportation System Formulated as a Mul-tiobjective Mathematical Programming Problem under Uncertainty. Journal of Ad-vanced Transportation, Vol. 29, No. 1, 1995, pp. 43-62.Czyżak P., Jaszkiewicz A., Żak J.: Interactive Decision Support System for Transpor-tation Based on Linear and Nonlinear Optimization. Ricerca Operativa, Vol. 24, No. 70, 1994, pp. 51-71.Jaszkiewicz A., Żak J.: A Mass Transit System Frequency Multicriteria Model Solved by an Interactive Search Procedure. Ricerca Operativa, Vol. 24, No. 70, 1994, pp. 27-49.Czyżak P., Słowiński R., Żak J.: M-FLIP – An Interactive Method for Multiobjective Mixed Integer Linear Fractional Programming under Uncertainty. Foundations of Computing and Decision Sciences, Vol. 18, No. 2, 1993, pp. 71-81.

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

�� Instytut Silników Spalinowych i Transportu Institute of Combustion Engines and Transport

Instytut Silników Spalinowych i Transportu


Dyrektor prof. dr hab. inż. Jerzy MERKISZ tel. 0-61 665 2207, 0-61 665 2233, 0-61 665 2208

Kierownicy zakładów

• Zakład Silników Spalinowych prof. dr hab. inż. Antoni Iskra

• Zakład Pojazdów Szynowych dr hab. inż. Franciszek Tomaszewski, prof. PP

• Zakład Metod Projektowania Maszyn prof. dr hab. inż. Bogdan Branowski

Instytut Silników Spalinowych i Transportu ��Institute of Combustion Engines and Transport

Institute of Internal Combustion Engines and Transport


HeadProf. Jerzy MERKISZ, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2207, +48 61 665 2233, +48 61 665 2208

Heads of divisions

• Division of Internal Combustion Engines Prof. Antoni Iskra, PhD (Eng), DSc

• Division of Rail Vehicles Assoc. Prof. Franciszek Tomaszewski, PhD (Eng), DSc

• Division of Methods of Machine Design Prof. Bogdan Branowski, PhD (Eng), DSc


HistoriaJednostka powstała w 1956 roku, jako Katedra Motoryzacji Rolnictwa kierowana

przez Bolesława Orgelbranda. W roku 1959/1960 przekształcono ją w Katedrę Sil-ników Spalinowych i Ciągników, a w 1965 r. nastąpił jej podział na Katedrę Ciągni-ków i Katedrę Silników Spalinowych Trakcyjnych. W roku 1970 zlikwidowano katedrę, a w jej miejsce utworzono Instytut Wysokoprężnych Silników Okrętowych i Kolejo-wych. W 1974 roku placówkę przemianowano na Instytut Techniki Cieplnej i Silników Spalinowych, a w 1993 roku na Instytut Silników Spalinowych i Podstaw Konstrukcji Maszyn. Funkcję dyrektora instytutu pełnili kolejno profesorowie: Kazimierz Nie-wiarowski (do 1973 r.), Edmund Tuliszka (do 1980 r.), Włodzimierz Gąsowski (do 1993 r.) i Jerzy Merkisz (od 1993 r.).

Początkowo w skład instytutu wchodziły cztery zakłady: Silników Spalinowych, Po-jazdów Szynowych, Podstaw Konstrukcji Maszyn i Techniki Cieplnej. W 1993 roku ostatni z nich został wyodrębniony z instytutu i przekształcony w Katedrę Techniki Ciep-lnej. Na początku 2001 roku powstał Zakład Metod Projektowania Maszyn. W 2003 roku z Instytutu Silników Spalinowych i Podstaw Konstrukcji Maszyn wyodrębniła się samodzielna Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn, a instytut zmienił nazwę na Instytut Silników Spalinowych i Transportu.

Obecnie w skład instytutu wchodzą:Zakład Silników Spalinowych,Zakład Pojazdów Szynowych,Zakład Metod Projektowania Maszyn.Instytut prowadzi następujące specjalności dydaktyczne:na kierunku mechanika i budowa maszyn:

inżynieria wirtualna projektowania,pojazdy transportu masowego,silniki spalinowe,

na kierunku transport:ekologia transportu,transport szynowy.

PracownicyW połowie 2008 roku w instytucie było zatrudnionych 49 osób, w tym 41 na eta-

tach nauczycieli akademickich.Wśród nauczycieli akademickich zatrudnionych na etatach jest: 3 profesorów ty-

tularnych, 7 doktorów habilitowanych oraz 31 doktorów. Są oni zatrudnieni na sta-nowiskach: profesorów zwyczajnych (3), profesorów nadzwyczajnych (7), adiunktów (27), asystentów (3) i starszych wykładowców (2). Ponadto w instytucie pracuje siedem osób na etatach technicznych i jedna osoba na etacie administracyjnym.

•••

•–––

•––


Historical sketchThe history dates back to 1956 when Chair Of Motorization of Agriculture was

formed and managed by Bolesław Olgebrand. In 1959/1960 it was reformed into Chair of Combustion Engines and Agricultural Tractors and in 1965 the Chair was divided into Tractors and Traction Combustion Engines. In 1970 the Chair was dissolved and Institute of Compression Ignition Marine and Railway Engines was formed. In 1974 the institute was renamed to Institute of Thermal Engineering and Internal Combustion Engines and, in 1993, Institute of Internal Combustion Engines and Basics of Machine Design. The position of head of the institute was held by: Kazimierz Niewiarowski (to 1973 ), Edmund Tuliszka (to 1980), Włodzimierz Gąsowski (to 1993 ) and Jerzy Merkisz (1993 to date).

Initially the institute comprised four divisions: Division of Internal Combustion En-gines, Division of Rail Vehicles, Division of Basics of Machine Design and Division of Thermal Engineering. In 1993 the last one turned into a separate chair of Thermal Engi-neering. In the beginning of 2001 a Division of Methods of Machine Design was formed and the institute changed its name to Institute of Combustion Engines and Transport.

At present the institute comprises:Division of Internal Combustion EnginesDivision of Rail VehiclesDivision of Methods of Machine DesignThe institute provides education in the following:Mechanics and Machine Design

Virtual Design EngineeringMass Transportation VehiclesCombustion Engines

TransportationEcology of TransportationRail Transportation

StaffIn the beginning of 2008 there were 49 employees in the institute, including 41 aca-

demic teachers.Among the academic teachers there are: 3 full professors, 7 associate professors

(7 holding the position of a university professor) and 31 PhDs . They hold the posi-tions of: professors (3), associate professors (34), assistants (3), senior lecturers (2). 7 technicians and 1 person in the administrative position are currently employed in the institute.

•••

•–––

•––

�0 Instytut Silników Spalinowych i Transportu Institute of Combustion Engines and Transport

ZAKŁAD SILNIKÓW SPALINOWYCH

Kierownikprof. dr hab. inż. Antoni ISKRAtel. 0-61 665 2511, 0-61 665 2514

Działalność naukowo-badawczaBadanie cieplnych procesów silnikowych

badania wtrysku paliwa, tworzenia mieszanki i jej spalania (badaniami są objęte w szczególności niekonwencjonalne rozwiązania tego problemu), a także ruchu ładunku w cylindrze,optymalizacja procesu doładowania, optymalizacja procesu spalania w komorze silnika spalinowego z wykorzystaniem obserwacji optycznych (techniką wideo lub szybkiego filmowania),zastosowanie wtrysku bezpośredniego w silnikach o zapłonie iskrowym i wtrysku wielofazowego w silnikach o zapłonie samoczynnym.

Modelowanie pracy łożysk i smarowaniabadanie łożysk ślizgowych wchodzących w skład mechanizmu korbowo-tłokowe-go silnika spalinowego,opracowanie komputerowego oprogramowania umożliwiającego wszechstronną analizę pracy łożysk, szczególnie w zakresie ich trwałości i niezawodności.

Symulacje komputerowe oraz badania dynamiki silników spalinowych i ich diagnostyka

badania związane z poprawnością pracy najbardziej narażonego na uszkodzenia węzła tłokowo-cylindrowego silnika spalinowego,analiza zjawisk towarzyszących współpracy tłoka i zespołu pierścieni z gładzią cylin-drową w obecności oleju smarującego.

Badania w zakresie ochrony środowiska przed skażeniem silnikami spalinowymiprace nad oceną wpływu rozwiązań konstrukcyjnych i warunków pracy pojazdów wyposażonych w silniki spalinowe na środowisko naturalne człowieka,badania „on-board” emisji związków szkodliwych z wykorzystaniem mobilnych analizatorów spalin oraz danych z pokładowych systemów informatycznych po-jazdów i lokalizacji GPS,optymalizacja parametrów pracy silnika pod kątem zmniejszenia emisji spalin,badania reaktorów katalitycznych i niskoenergetycznych systemów regeneracji fil-trów cząstek stałych,badania niekonwencjonalnych układów napędowych.

•–

–

–

•–

–

•

–

–

•–

–

––

–

Instytut Silników Spalinowych i Transportu �1Institute of Combustion Engines and Transport

DIVISION OF INTERNAL COMBUSTION ENGINES

HeadProf. Antoni ISKRA, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2511, +48 61 665 2514

Scientific researchInvestigations on thermal engine processes

fuel injection, mixture formation and combustion (unconventional solutions in par-ticular) and charge behavior in the combustion chamberoptimization of the charging process with video-assisted techniques applied in the combustion chamber application of direct injection in spark ignition engines, and multiple injection in diesel engines

Investigations on bearings and lubrication research on the problems of slide bearings as a part of the crank–piston assembly of internal combustion enginesdevelopment of computer software enabling a comprehensive analysis of slide bearing operation particularly with respect to the issues of durability and reliability

Investigations on engine dynamics and diagnostics research on problems of operation of the most damage-prone piston assembly in internal combustion enginesanalysis of mating phenomena of piston rings and lubricated cylinder surface

Investigations on environment protection works on evaluation of the influence of new solutions in internal combustion en-gines and their operating conditions on natural environment on-board emission tests with the use of portable analyzers, on-board diagnostic information systems and GPS systemsemission-related optimization of engine operating parametersresearch on catalytic converters and regenerative particulate trapsresearch on unconventional drivetrains

•–

–

–

•–

–

•–

–•

–

–

–––


WyposażenieLaboratorium cieplnych procesów silnikowych(system AVL EVS do optycznej obserwacji i rejestracji procesu spalania w silniku wraz z programem komputerowym do analizy zapisanych obrazów, umożliwiającym wy-znaczenie rozkładu temperatury w komorze spalania, system do szybkiego filmo-wania (250 tys. klatek/s) przebiegu procesów wtrysku i spalania (zakres od UV do światła widzialnego firmy LaVision wraz z systemem analizy typu Particle Image Ve-locimetry PIV), stanowisko do badań ruchu ładunku w cylindrze silnika spalinowego; maszyna pojedynczego sprężania z dojściem optycznym do komory spalania; układ INDISET do pomiaru ciśnień szybkozmiennych w silniku wraz z oprogramowaniem do akwizycji danych i ich obróbki; jednocylindrowe silniki badawcze o zapłonie sa-moczynnym do badań rozwojowych nowych systemów spalania; system komplek-sowej diagnostyki silników spalinowych; stanowiska hamulcowe do badań silników spalinowych i sporządzania ich charakterystyk; układ do stabilizacji termicznej cieczy chłodzącej umożliwiający realizację tzw. szoków termicznych; stanowisko do badania pomp wtryskowych i rozpylaczy)Laboratorium smarowania i łożyskowania silników spalinowych(zestawy urządzeń do pomiarów podstawowych własności paliw i olejów silniko-wych; zestaw do badania składu frakcyjnego paliw; układ do pomiaru zużycia oleju przez silnik spalinowy; oprogramowanie symulujące pracę łożysk i elementów grupy tłokowo-cylindrowej)Laboratorium ochrony środowiska(zestaw mobilnych analizatorów spalin SEMTECH do pomiarów emisyjności pojazdów podczas eks-ploatacji wraz z odczytem danych z pokładowych systemów informa-tycznych oraz lokalizacji pojazdu, urządzenie do dynamicznego po-miaru emisji cząstek stałych metodą optyczną, umożliwiające również określenie frakcji sadzowej i węglo-wodorowej emitowanych cząstek stałych; urządzenie do grawimetrycz-nego pomiaru emisji cząstek stałych z podziałem na wielkość cząstek; urządzenie do dynamicznego pomiaru emisji cząstek stałych metodą podwójnego detektora FID; spektrometr masowy do wyznaczania rozkładu wymiarowego emisji cząstek stałych wraz z tunelem rozcieńczającym i licznikiem cząstek, urządzenie do pomiaru zaczer-nienia i współczynnika absorpcji spalin, umożliwiające również realizację testu „free acceleration”; analizatory gazowych składników spalin do pomiaru stężenia w spa-linach: tlenku i dwutlenku węgla, tlenków azotu, węglowodorów, dwutlenku siarki oraz tlenu, urządzenia do diagnostyki silników spalinowych – OBD)Pracownia dynamiki(silnikowe stanowisko hamulcowe z hamulcem prądnicowym i silnikiem wysokopręż-nym; silnikowe stanowisko symulacyjne umożliwiające pomiar chwilowych wartości momentu strat tarcia w mechanizmie korbowo-tłokowym; stanowisko modelowe do badania parametrów filmu olejowego w obszarze pierścieni tłokowych; układ pomiarowy do rejestracji trajektorii osi czopa w panwi łożyska głównego silnika)

•

•

•

•


EquipmentLaboratory of engine thermal processesAVL EVS system for observation and recording of the engine combus-tion process with a software for the analysis of recorded images that ena-bles determining of the temperature distribution in the combustion cham-ber, a high speed camera (250 000 frames/s) for recording the process-es of injection and combustion (the range from UV to visible light) by LaVision together with Particle Im-age Velocimetry PIV analysis system, a test stand for the investigations of the charge behavior in the cylinder; a rapid compression machine with optical access to the combustion chamber; INDISET for the meas-urement of quick changing pressures together with a software for data acquisition and processing; single cylinder diesel research engines for development works of new combustion systems; a system of complex diagnostics of combustion engines; engine test beds for engine tests and characteristics; a system for coolant thermal stabilization for thermal shock investigations; a test stand for the investigations of injection pumps and injection nozzlesLaboratory of slide bearing and lubricationdevices for the measurement of the basic properties of fuels and lubricants; a de-vice for the testing of the fractional composition of fuels; a system for the measure-ment of oil consumption; software simulating the operation of bearings and piston assembliesEnvironment protection laboratoryportable emission analyzers by SEMTECH for the measurement of on-road emis-sions and data acquisition from on-board information systems and GPS, a device for dynamic optical measurement of particulate matter emissions – this device also allows determining of the soot and hydrocarbon fraction of the emitted particles; a device for gravimetric measurement of particulate matter emissions including PM size differ-entiation; a device for dynamic measurement of particulate matter emissions by the FID method; mass spectrometer for determining of the size distribution of particulate matter emissions including a full dilution tunnel and particle counter, a device for the measurement of opacity and exhaust absorption coefficient (also enabling a free ac-celeration test); exhaust gas components analyzers measuring the concentration of CO, CO2, NOX, HC, SO2 and O2, OBD diagnostic systemsLaboratory of dynamicsengine test bed including a dynamometer and a diesel engine; engine simulation stand measuring momentary friction torque in the piston assembly; modeling stand for the investigations of oil film parameters in the area of piston rings; measurement system for recording of the trajectory of the pin inside the bushing of a main bearing

•

•

•

•


Ważniejsze osiągnięciaczłonkostwo w ważniejszych towarzystwach naukowych i naukowo-technicznych: komitety PAN (Termodynamiki i Spalania, Transportu), Polskie Towarzystwo Na-ukowe Silników Spalinowych (założyciele, członkowie-założyciele), oddziały PAN (w Poznaniu i Krakowie), Zespół Górnictwa, Geodezji i Transportu (T-12) Ko-mitetu Badań Naukowych, Polskie Towarzystwo Naukowe Motoryzacji, Polskie Towarzystwo Pojazdów Ekologicznych, Komisja Budowy Maszyn Poznańskie-go Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Akademia Transportu Ukrainy, Amerykańskie Stowarzyszenie Society of Automotive Engineers, Belgijskie Towarzystwo Tri-bologiczne, Société Europeanne pour la Formationdes Ingenieurs, Ethics in Engi-neering, European Society for Engineering Education (SEFI), European Association for International Education (EAIE), Akademie für Interkulturelle Kompetenz (ACA-DIC), European Road Transport Research Advisory Council (ERTRAC) z siedzibą w Brukseli, European Automotive Research Partners Association (EARPA) z sie-dzibą w Brukseli, Controle Technigue Automobile, International Motor Vehicle Inspection Committee (CITA)funkcje pełnione na uczelni i poza PP: prorektor, dziekan i prodziekan, dyrektor instytutu; członek Senatu PP oraz członkowie komisji senackich, rektorskich itp.praca w radach naukowych branżowych instytutów i ośrodków badawczo-rozwo-jowych oraz w ogólnokrajowych organach ds. kształcenia (np. Konferencja Prorek-torów ds. Kształcenia Polskich Wyższych Uczelni Technicznych)udział w programach międzynarodowych (jak np. w pracach programu SOCRA-TES /ERASMUS)redakcja dwujęzykowego kwartalnika „Silniki Spalinowe” – publikacji zawierającej najnowsze doniesienia naukowe z zakresu badań, konstrukcji i rozwoju silników spalinowych

Opracowanieopracowanie programów naukowo-dydaktycznych: numerycznego Pat-EV – Pic-ture Analysis and Transformation of Engine Video Observationsopracowanie badawczego systemu sterowania wtryskiem typu „common rail”

Organizacja (współorganizacja)okresowych konferencji naukowych – międzynarodowych (np. Kones, Auto-progres-Konmot, Kongres PTNSS, FH Braunschweig/Wolfenbüttel, Volkswagen – Wolfsburg) i krajowych (np. Doctoral Workshops, doładowanie współczesnych silników spalinowych, konferencja OBD, corocznego Sympozjum Silników Spali-nowych w ramach współpracy z H. Cegielski–Poznań S.A.)szkoleń w zakresie obsługi aparatury badawczej (np. Horiba MEXA 1220 PM)corocznej wymiany studentów (ok. 25-30 rocznie) oraz 5-10 pracowni-ków naukowych na 2–3-dniowe seminaria naukowo-dydaktyczne (np. w ra-mach współpracy z Instytut für Fahrzeugbau – Wolfsburg, Fachhochschule Braunschweig/Wolfenbüttel)

–

–

–

–

–

•–

–•

–

––


AchievementsPAN committee (Thermodynamics and Combustion, Transportation), Polish Sci-entific Society of Combustion Engines (founders, members), Branch Divisions of PAN (Poznań and Cracow), Department of Mining, Surveying and Transportation (T-12), Scientific Research Committee, Polish Automotive Scientific Society, Polish Society of Environment Friendly Vehicles, Machine Design Committee at Poznan Society for the Friendship of the Sciences, Academy of Transportation in Ukraine, SAE „Society of Automotive Engineers”, Belgian Tribological Society, Societe Euro-peanne pour la Formation des Ingenieurs, Ethics in Engineering, European Society for Engineering Education (SEFI), European Association for International Educa-tion (EAIE), Akademie für Interkulturelle Kompetenz (ACADIC), European Road Transport Research Advisory Council (ERTRAC) with its seat in Brussels, European Automotive Research Partners Association (EARPA) with its seat in Brussels, Con-trole Technique Automobile, International Motor Vehicle Inspection Committee (CITA)positions held within and outside the university: vice-provost, dean and vice-dean, head of institute; member of the university senate and senate committeesmember of scientific boards of institutes as well as research and development cent-ers, nationwide didactic events (i.e. The conference of vice-deans for didactics in Polish technical universities)participation in international projects (SOC- RATES/ERASMUS)editorial of a bilingual magazine Combus-tion Engines – a publication of scientific novelties in research, design and develop-ment of combustion engines

Developed projectsdevelopment of a scientific and didac-tic software: numerical-Pat-EV – Picture Analysis and Transformation of Engine Video Observations development of a common rail control system

Activity as organizer Organizer/co-organizer of periodic scien-tific conferences – international (Kones, Autoprogres-Konmot, PTNSS Congress, FH Braunschweig/Wolfenbüttel, Volkswa-gen – Wolfsburg) and domestic (AUTOMA-SIL, Doctoral Workshops, Super-charging of Modern Combustion Engines, OBD conference, annual symposium on combustion engines (collaboration with H. Cegielski–Poznań S.A.)trainings in operation of research apparatuses (Horiba MEXA 1220 PM)annual student exchange project (25-30 per annum) and 5-10 scholars for 2-3 day scientific-didactic seminars (collaboration with Institut für Fahrzeugbau – Wolfsburg, Fachhochschule Braunschweig/Wolfenbüttel)

–

–

–

–

–

•–

–

•–

––


ZAKŁAD POJAZDÓW SZYNOWYCH

Kierownikdr hab. inż. Franciszek TOMASZEWSKI, prof. PPtel. 0-61 665 2570

Działalność naukowo-badawczaBudowa i konstrukcja pojazdów z zastosowaniem nowoczesnych metod kom-puterowych (metody CAD i symulacja komputerowa)

rozwijanie teorii konstrukcji pojazdówkonstruowanie elementów pojazdów transportu masowego przy wykorzysta-niu wykorzystania metod CAD i innych nowoczesnych metod projektowania pojazdówbudowa pojazdów transportu masowego, systemów transportu kombinowanego i bimodalnegobadanie właściwości użytkowych pojazdów

Badania właściwości dynamicznych pojazdówsynteza stanów pracy podstawowych zespołów funkcjonalnych pojazdu szynowe-go w warunkach stochastycznego charakteru wymuszeńprzewidywanie stanów niebezpiecznych w układach funkcjonalnych pojazdu z za-stosowaniem metod inteligentnychstatyczna i dynamiczna analiza wytrzymałości i trwałości układów nośnych pojazdu szynowegobadania symulacyjne obciążenia zestawu kół lokomotyw siłą pociągową

Teoria i projektowanie układów hamowania pojazdówteoria i projektowanie układów hamowania pojazdówmodelowanie układów hamulca pociąguopracowywanie metod oraz modelowanie charakterystyk elementów pneumatycznychanalizy działania systemów hamulcowych w sytuacjach nietypowych i awaryjnych

Racjonalizacja i optymalizacja pojazdów i systemów ich eksploatacji według kry-teriów niezawodnościowych

badania oraz oceny niezawodności pojazdów lądowych i systemów ich eksploatacjimodelowanie niezawodnościowe i symulacja komputerowa systemów eksploata-cji pojazdów transportu lądowegooptymalizacja systemów eksploatacji pojazdów transportu lądowego

Optymalizacja pracy pojazdów w aspekcie ekonomicznymmetodyka optymalnego energetycznie prowadzenia pociągów w trakcji elektrycz-nej i spalinowejenergetyczne i czasowe skutki ograniczeń prędkości wybranych pociągówbadania wpływu wzniesień i zakłóceń ruchu na zużycie energii i czas jazdy pociąguoszczędność energii w transporcie

•

––

–

–•

–

–

–

–•

–––

–•

–

–

–•

–

––

–


DIVISION OF RAIL VEHICLES

HeadAssoc. Prof. Franciszek TOMASZEWSKI, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2570

Scientific researchDesign and construction of vehicles with the use of modern computer methods (CAD and computer simulation)

development of theories of vehicles designdesign of elements of mass transit vehicles with the use of CAD methods and other modern vehicle design solutions design of mass transit vehicles, design of bimodal and combined transportation vehiclesinvestigations on usable properties of vehicles

Investigations on dynamic properties of vehiclesa synthesis of work states of the basic functional assemblies of a rail vehicle under conditions of stochastic shock forecasting of dangerous states in the functional vehicle systems with the use of intelligent methodsstatic and dynamic strength and durability analysis of the load bearing assemblies of a rail vehiclesimulation investigation of locomotives wheelsets loading by tractive effort

Theory and design of brake systems of vehiclesTheory and design of vehicle brake systems modeling of train brake systemdevelopment of methods and modeling of characteristics of pneumatic elementsanalyses of brake system operation in non-typical and emergency conditions

Improvement and optimization of vehicles and their operation systems accord-ing to reliability criteria

tests and evaluations of reliability of road vehicles and their systems of operation reliability modeling and computer simulation of road vehicle operation systems optimization of road vehicle operation systems

Optimization of vehicle operation in the aspect of economymethodology of energy efficient train driving (electric and diesel locomotives) energy and time related consequences of speed limits of selected trainsinvestigation of hills and traffic disturbances influence on train energy consumption and on journey duration energy saving in transportation

•

––

–

–•

–

–

–

–•

––––

•

–––

•–––

–


Modelowanie i badania procesu ruchu pociągówmetodyka prowadzenia pociągów forsownego, quasi-forsownego i optymalnegometodyka obliczania wybranych składowych kosztów przewozów dla operatora szynowego transportu towarówbadania symulacyjne czułości procesu ruchu pociągu na zmiany warunków ruchu w tym zakłóceń ruchowychmetoda wyznaczania oraz badania uciążliwości energetycznej dróg szynowych

Telematyka transportu i metody heurystyczne w organizacji transportuBadania, modelowanie oraz symulacja procesów i systemów transportowych

metody projektowania systemów pojazdów przeznaczonych do realizacji losowej liczby zadań transportowychprojektowanie systemów pojazdów operatorów transportowych z uwzględnie-niem kryteriów niezawodnościowo-kosztowychprojektowanie systemów pojazdów funkcjonujących na zasadach planowo-zapo-biegawczych obsługmetody planowania zapotrzebowania na wybrane asortymenty zasobów potrzeb-nych dla grup pojazdówmetodyka odwzorowania infrastruktury i ruchu w wybranych obszarach systemów transportowych

Analizy bezpieczeństwa oraz oceny ryzyka zagrożeń generowanych w syste-mach transportowych

analizy ryzyka zagrożeń w systemach transportowychinżynieria ocen ryzyka zagrożeń w systemach transportowychsystemy zarządzania bezpieczeństwem w systemach transportowych

Badania diagnostyczne pojazdów oraz analiza metod wnioskowaniabadania diagnostyczne pojazdów i ich zespołówbadanie związków między parametrami diagnostycznymi, niezawodnością oraz stanem technicznym zespołów pojazdumodelowanie diagnostyczne obiektów transportowychmetody wnioskowania o stanie technicznym pojazdówanaliza metod szacowania wartości granicznych parametrów diagnostycznych i prognozowanie przyszłych stanów

Badania i ocena poziomu drgań i hałasu pojazdów i ich zespołówocena poziomu hałasu w otoczeniu pojazdów oraz w środowiskumodelowanie hałasu środowiskabadanie poziomu hałasu generowanego przez pojazdy i ich zespołybadanie i ocena poziomu drgań generowanego przez zespoły pojazdu i ich wpływ na operatora

Ochrona środowiska w transporcie lądowymocena zanieczyszczenia środowiska przez pojazdy lądowebadanie wpływu rozwoju transportu na środowisko

WyposażenieLaboratorium do badań wibroakustycznych pojazdów Laboratorium wyposażone jest w następującą nowoczesną aparaturę do pomiaru drgań i hałasu spełniającą międzynarodowe normy ISO:

całkujący miernik poziomu dźwięku Mediator 2238 firmy Brüel & Kjºrsystem wielokanałowej rejestracji i analizy sygnałów wibroakustycznych PULSE® firmy Brüel & Kjºr

•––

–

–••

–

–

–

–

–

•

–––

•––

–––

•––––

•––

•

––


Modeling and investigation of train movementtrain driving methodology – intense, quasi-intense and optimummethodology of calculations of selected components of the costs of carriage for rail transport operatorsimulation research on train motion sensivity to changes in traffic conditions includ-ing traffic disturbancesmethods of determining and investigation an energy arduousness effect of railway tracks

Telematics of transportation and heuristic methods in transport organizationTests, modeling and simulations of transportation processes and systems

methods of design of a system of vehicles for random number of transport tasksdesign of a system of vehicles for transport operators considering the reliability and cost related criteriadesign of vehicles systems operating in the preventive service schememethods of demand forecasting for selected resources needed for group of vehiclesmethodology of mapping of infrastructure and traffic in selected areas of transporta-tion systems

Safety analyses and risk assessment in transportation systemsrisk analysis in transportation systemsrisk assessment engineering in transportation systemsSafety management systems in transportation systems

Diagnostic tests on vehicles and analysis of methods of inferencediagnostic tests on vehicles and their subassembliesinvestigations of relations between the diagnostic parameters, reliability and techni-cal condition of vehicle subassembliesdiagnostic modeling of transportation objectsmethods of inference related to vehicle technical conditionanalysis of methods of estimation of boundary values for diagnostics parameters and forecasting of future states

Tests and evaluation of the level of vibration and noise in vehicles and their subassemblies

evaluation of the level of noise in vehicle surroundings and in the environmentmodeling of environment noisetests of the level of noise in vehicles and their subassembliestests and evaluation of the level of vibration in vehicles and its impact on the operator

Environment protection in land transportationEvaluation of the level of environment pollution by land vehiclesinvestigation of the impact of the transportation development on the environment

EquipmentLaboratory of vehicle vibroacoustic tests The laboratory is equipped with the following modern devices for the measurement of vibrations and noise that complies with the ISO standard:

Mediator 2238 by Brüel & Kjºr (sound intensity measurement)A system for multi channel record and analysis of vibroacoustic signals by PULSE® by Brüel & Kjºr

•––

–

–

••

––

––

–

•–––

•––

–––

•

––––

•––

•

––


System wielokanałowej akwizycji i analizy sygnałów wibroakustycznych PULSE® bazuje na 17-sto kanałowej kasecie pomiarowej typ 3560-C z modułami pomiarowymi typ 7538A oraz 3040. Unikalność na skalę światową tego urzą-dzenia wynika z nowatorskich rozwiązań firmy Brüel & Kjºr w zakresie akwizycji sygnału drgań i hałasu. Zastosowana nowoczesna technologia procesora syg-nałowego pozwoliła uzyskać dynamikę pomiaru przekraczającą 160 dB, co oznacza możliwość jednoczesnego rejestrowa-nia drgań sejsmicznych aż po hałas startującego samolotu odrzutowego, czy detonacji ładunków wybuchowych. Środowisko analizatora PULSE® pozwala na komplekso-wą analizę klimatu akustycznego oraz drgań mechanicznych. System jest wyposażony w pakiet specjalistycznego oprogramowania do analizy modalnej maszyn i urządzeń. System PULSE jest z powodzeniem wykorzystywany w diagnostyce maszyn i urzą-dzeń oraz środków transportu i środowiska naturalnego, a także pomiarów norma-tywnych i certyfikacji wyrobów ze względu na generowany hałas i drgania. To bardzo nowatorskie, unikatowe urządzenie pomiarowe jest jedynym o takiej konfiguracji urządzeniem w kraju.ręczny analizator dźwięku typ 2250A firmy Brüel & KjºrRęczny analizator dźwięku typ 2250 umożliwia wykonanie punktowego pomiaru i analizy hałasu. Urządzenie umożliwia przeprowadzenie analiz w czasie rzeczy-wistym w dziedzinie czasu (poziomy dawki dźwięku) oraz częstotliwości (widma oktawowe i tercjowe) wyznaczając charakterystyki klimatu akustycznego zgodnie z obowiązującymi przepisami, normami i dyrektywami. Analizator pozwala również na wykonanie pomiaru czas pogłosu pomieszczeń.ręczny analizator drgań i hałasu typ 2250HV firmy Brüel & KjºrOprócz wszystkich cech użytko-wych i funkcjonalnych analizatora 2250A analizator w wersji 2250 HV umożliwia wykonanie pomiaru i analizy drgań. Analiza sygnałów drganiowych i hałasu może być re-alizowana w dziedzinie czasu oraz częstotliwości, tak ze stałą względną (CPB) jak i stała bezwzględną szero-kością pasma analizy (FFT).analizator drgań i hałasu typ 2145 firmy Brüel & Kjºr wraz z pomiarem natężenia dźwiękuUmożliwia wykonanie podstawowych analiz drgań i hałasu w czasie rzeczywistym, atakże umożliwia lokalizację i pomiar mocy akustycznej źródła dźwięku, a także iden-tyfikację i lokalizacja pierwotnych i wtórnych źródeł dźwięku. Głównym zastosowa-niem tego analizatora jest określanie mocy akustycznej źródeł dźwięku, lokalizacja źródeł dźwięku na terenach przemysłowych, w halach fabrycznych i pomieszcze-niach biurowych. Może być również z wykorzystany w przestrzennym mapowaniu rozkładu dźwięku na pojedynczych maszynach i urządzeniach na potrzeby kontroli jakości produktu finalnego lub optymalizacji urządzenia na etapie badań prototypu.

–

–

–

Instytut Silników Spalinowych i Transportu �1Institute of Combustion Engines and Transport

The system for multi-channel record and analysis of vibroacous-tic signals by PULSE® is based on 17 channel measuring cassette – 3560-C with measuring mod-ules – 7538A and 3040. The uniqueness of this device results from the novel solutions of Brüel & Kjºr in the field of vibration and noise signal acquisition. The ap-plied modern technology of sig-nal processor allows a measuring dynamics of 160dB (at the same time the device can record earth-quakes, the noise of a plane taking off and explosions). The PULSE® analyzer allows a complex analy-sis of the acoustic climate and mechanical vibrations. The system is equipped with a specialized software for modal analysis of machines and equipment. The PULSE system successfully used in machine, vehicle and natural environment diagnostics as well as for the normative measurements and product certifications. Only one of these novel and unique measuring apparatuses is available in Poland.Hand held sound analyzer 2250A by Brüel & KjºrHand held sound analyzer 2250A allows a spot measurement and analysis of noise. The device can perform real time analyses in the domain of time (levels of sound doses) and frequency (octave and tertial spectrums) determining the characteristics of the acoustic climate in accordance with current regulations, standards and directives. The analyzer can perform a measurement of the echo delay time.Hand held vibration and noise analyzer 2250HV by Brüel & KjºrBesides all the usable and functional features of the above mentioned analyzer 2250 HV can measure and analyze vibrations. The analysis of noise and vibrations can be realized in the in the domain of time and frequency with both (CPB) and (FFT).Vibration and noise analyzer 2145 by Brüel & Kjºr including sound intensity measurementThis device can analyze real time vibrations and noise, can locate and determine the acoustic power of the source of sound as well as locate and identify the primary and secondary sources of sound. The main useful property of this analyzer is the location of the source of sound in industrial environment (office space, production rooms) and determining of the sound acoustic power. It can also be used in spatial mapping of sound distribution on individual machines and pieces of equipment for the purpose of final product quality control or optimization of devices in the pro-totype stage.

–

–

–


analizator drgań oddziałujących na człowieka typ 4447 firmy Brüel & Kjºr

Urządzenie umożliwia wykonanie jednoczesnego pomiaru i analizy drgań oddzia-łujących na ciało człowieka w trzech kierunkach z dodatkowym odczytem sygnału referencyjnego. Urządzenie dedykowane jest do pomiarów drgań ogólnych i miej-scowych oddziałujących na człowieka na stanowisku pracy i w środkach transportu. Analizator typ 4447 może również pracować w trybie dozymetru drgań ogólnych i miejscowych, a tym samym może być użyty do kontroli narażenia pracownika-ope-ratora na chorobę wibracyjną.To bardzo nowatorskie urządzenie pomiarowe jest jedynym takim w kraju.program do tworzenia map akustycznych LIMA® firmy Brüel & KjºrProgram LIMA pozwala na tworzenie map akustycznych dowolnie wybranych te-renów, tak aglomeracji miejskich, jak i przestrzeni niezurbanizowanych. Unikatowa technika wyznaczania poziomów dźwięku, bazująca na pomiarze mocy akustycznej źródeł, pozwala na określanie bieżących parametrów akustycznych analizowanych terenów. Umożliwia jednocześnie predykcje przyszłych obciążeń akustycznych śro-dowiska przy założonych strumieniach pojazdów lub wprowadzeniu planowanych inwestycji przemysłowych. Walory merytoryczne i użytkowe oprogramowania spra-wiają, że Lima jest często używana w zarządzaniu hałasem terenów przemysłowych i miejskich oraz określania wpływu rozwoju akustycznie krytycznych elementów in-żynieryjnych, jak np.: lotniska, autostrady, drogi lokalne, mosty kolejowe i inne.Laboratorium budowy pojazdów oraz ich urządzeń pomocniczychLaboratorium wyposażone jest w szereg zespołów i urządzeń pojazdów szynowych i samochodowych, na których studenci mają możliwość zapoznania się z ich budową i działaniem. Możliwe jest wyznaczanie i sprawdzanie podstawowych ich charaktery-styk. Na uwagę zasługują zbudowane stanowiska do:

badania zaworów rozrządczych i zaworów maszynisty oraz innych układów ha-mulcowych, wyposażone jest ono w szereg czujników ciśnienia, przemieszczenia i temperatury wraz z układem cyfrowego przetwarzania i rejestracji sygnałówszereg elementów pojazdów i modeli demonstracyjnych do analizy budowy i właściwości pojazdówweryfikacja działania odbieraków prądu przez pomiar docisku ślizgacza do przewo-du i pomiar ciśnienia w siłowniku rozruchowym.

Laboratorium projektowania procesów i systemów eksploatacji pojazdówLaboratorium zbudowane jest na bazie kilkudziesięciu aplikacji komputerowych wspomagających proces dydaktyczny i badania naukowe w zakresie projektowania procesów i systemów eksploatacji pojazdów. W ramach laboratorium istnieje możli-wość badań m.in. w zakresie:

–

–

•

–

–

–

•


Analyzer of vibrations affecting humans 4447 by Brüel & KjºrThe device can measure and analyze vibrations affecting human body in three di-rections with additional reading of the reference signal. The device is dedicated for the measurement of general and local vibrations affecting humans in workstations and in means of transportation. 4447 analyzer can operate in the general and local vibrations dosimeter mode i.e it can be used to check the worker’s exposure to the vibration sickness. Only one of these extremely novel measuring apparatuses is available in Poland.Software for acoustic mapping LIMA® by Brüel & KjºrLIMA generates acoustic maps of city agglomerations or non-urbanized areas. The unique technique of sound level determination, based on the acoustic power measurement of sources of sound allows the determining of the current acoustic parameters of the areas under analysis. This software also allows predicting future acoustic loading of the environment at assumed traffic or planned industrial invest-ment projects. The outstanding features of the software make it a frequently used product for noise management of industrial and municipal zones and determining of the influence of the development of acoustically critical engineering projects (airports, motorways, local roads, railroad bridges) on the environment.Laboratory of construction of vehicles and related equipmentThe laboratory is equipped with a variety of systems and devices for the rail and road vehicles. Student can learn about the design and operation of these vehicles. Basic characteristics of these vehicles can be determined with the use of this equipment. The following are of special significance:

Investigations of distributor valves, driver’s brake pipes and other brake systems, The test stands are fitted with a variety of pressure, displacement and temperature sensors including a system for digital signal recording and processingA multitude of vehicle elements and demonstration models for the analysis of their design and properties vehiclesVerification of current collector operation through the measurement of the clamp-ing force of the collector to the cable and the measurement of pressure in the hydraulic cylinder.

Laboratory of design of processes and vehicle operation systems The laboratory is built based on several computer applications assisting the didactic and research processes in the field of design of processes and vehicle operation sys-tems. In the laboratory we can perform tests in the following:

–

–

•

–

–

–

•


projektowania elementarnych procesów i systemów obsługi pojazdów – wspoma-ganie pakietem programów P_ESO w składzie: MHS, JSO, JSO_z, SYS_MMnoo, SYS_MMnr projektowania elementarnych procesów i systemów eksploatacji pojazdów – wspo-maganie pakietem programów P_ESE w składzie: CSO, CSO_z, System_ESE optymalizacji elementarnych systemów eksploatacji pojazdów operatorów trans-portu lądowego – wspomaganie pakietem programów O_ESE w składzie: Op-tym_System_ESO Optym_System_ESE wielostanowych modeli pojazdów eksploatowanych przez operatorów transpor-towych – wspomaganie pakietem 49 programówprojektowania systemów pojazdów operatorów transportowych z uwzględnie-niem kryteriów kosztowych i niezawodnościowo-kosztowych – wspomaganie pa-kietem programów P_Sys_Poj w składzie: Sym_Sys_Poj_1, Sym_Sys_Poj_2 optymalizacji ilości pojazdów w systemach pojazdów operatorów transportowych przeznaczonym do realizacji losowej liczby zadań – wspomaganie pakietem pro-gramów MOLPplanowania zapotrzebowania na asortymenty części wymiennych potrzebnych dla grupy jednorodnych pojazdów – wspomaganie aplikacją programową POLApolityk odnawiania asortymentów części wymiennych w systemach pojazdów operatorów transportowych – wspomaganie pakietem programów B_Sys_Zas w składzie: Sym_Sys_Zas_1, Sym_Sys_Zas_2, Sym_Sys_Zas_3, R-nprojektowania oraz optymalizacji procesów i systemów eksploatacji pojazdów operatorów transportowych działających na zasadach planowo-zapobiegawczych obsług – wspomaganie pakietem programów P_OSO w składzie: DATA_97, ROZZ_97, P_OSO_B, D_OSO_B, P_OSO_P, D_OSO_P, JSO, JSO_z, CSO, CSO_z, TSO, TSO_z, SELL, SELL_D, SEWO, SOBWT, LOBWT, SSO_UKO.

Laboratorium komputerowego wspomagania projektowaniaLaboratorium CAD/CAE przeznaczone jest do komputerowego wspomagania pro-jektowania pojazdów szynowych, jak również ich elementów. Wyposażone jest w 15 stanowisk komputerowych, wyposażonych w specjalistyczne oprogramowa-nie, wspomagające konstrukcję pojazdów zarówno w zakresie projektu oraz doku-mentacji konstrukcyjnej (systemy CAD), jak również obliczeń wytrzymałościowych (MES), oraz kinematycznych i dynamicznych (systemy typy MBS – Multibody System Dynamics).Przykładowe prace wykonane przez M. Manturo i P. Karmowskiego – studentów specjalności PTM – na rysunkach obok.Laboratorium modelowania i symulacji procesu ruchu pociąguLaboratorium oparte jest na cyfrowych modelach symulacyjnych procesu ruchu pociągu RSEL (Run Simulation of Electric Locomotives) i RSDL (Run Simulation of Diesel Locomotives), które umożliwiają badania naukowe w zakresie analizy i op-tymalizacji procesu ruchu pociągu dla faz projektowania i użytkowania pojazdów trakcyjnych. Były wykorzystane np. przy projektowaniu lokomotywy EP09 w IPSz TABOR, w CNTK m.in. w pracach dla Biura Studiów i Badań UIC oraz w szkoleniu jazdy energooszczędnej maszynistów PKP. Programy używane są przez studentów podczas zajęć laboratoryjnych i projektowych związanych z teorią ruchu pociągów i analizą jakości realizacji przewozów w systemach transportowych.

–

–

–

–

–

–

–

–

–

•

•


Design of elementary processes and systems of vehicle maintenance– assisted by P_ESO: MHS, JSO, JSO_z, SYS_MMnoo, SYS_MMnr Design of elementary processes and systems of vehicle operation– assisted by P_ESE: CSO, CSO_z, System_ESE Optimization of elementary systems of vehicle operation of land transportation operators– assisted by O_ESE: Optym_System_ESO Optym_System_ESE Multi-state vehicle models used by land transportation operators – assisted by 49 computer applicationsDesign of vehicle systems of transport operators considering the cost and reliability based criteria– assisted by P_Sys_Poj - Sym_Sys_Poj_1, Sym_Sys_Poj_2 Optimization of vehicle number in vehicle systems of transport operators for the realization of a random number of transport tasks– assisted by MOLPForecasting of demand for spare parts needed for a group of uniform vehicles – as-sisted by POLAPolicies of spare part inventory update systems for transport operators – sys-tems of transport operators B_Sys_Zas -Sym_Sys_Zas_1, Sym_Sys_Zas_2, Sym_Sys_Zas_3, R-nDesign and optimization of processes and systems of vehicle operation of transport companies working on the basis of the preventive service principle– systems of trans-port operators P_OSO -DATA_97, ROZZ_97, P_OSO_B, D_OSO_B, P_OSO_P, D_OSO_P, JSO, JSO_z, CSO, CSO_z, TSO, TSO_z, SELL, SELL_D, SEWO, SOBWT, LOBWT, SSO_UKO.

Laboratory of computer assisted designCAD/CAE laboratory was formed to facilitate the process of computer assisted de-sign of rail vehicles and their subassemblies. It is equipped with 15 workstations with specialized CAD software (design, technical documentation, strength computations-MES, kinematic and dynamic computations – MBS Multibody System Dynamics).

Example works made by the students M. Manturo and P. Karmowski

Laboratory of modeling and simulation of train morementThe laboratory is based on digital simulation models of the process of train motion – RSEL (Run Simulation of Electric Locomotives) and RSDL (Run Simulation of Diesel Locomotives) that enable analyses and optimization of the train motion for both the design and the operation stages of the locomotives. The models were used for the design of the EP09 locomotive in IPSz TABOR, in CNTK in the works prepared for the UIC as well as for the training related to economy driving for the PKP (Polish Rail) train drivers. The applications are used by the students during laboratory and design classes related to the theory of train motion and the analysis of the quality of transportation services in transportation systems.

–

–

–

–

–

–

–

–

–

•

•


Laboratorium umożliwia:prowadzenie symulacyjnych przejazdów pociągu według 3 różnych sposobów prowadzenia pociągów forsownego (przejazd minimalno-czasowy), quasi-for-sownego (przejazd w zadanym czasie) i optymalnego energetycznie (przejazd też w zadanym czasie, z wymuszonym wybiegiem)ocenę czułości procesu ruchu pociągu na zmiany warunków ruchu, w tym zakłó-ceń ruchowych wprowadzanych do zbioru danych z ograniczeniami prędkościprzygotowanie opisu profilu dla obliczeń, wspomagane aplikacją pomocniczą UNPR służącą do łączenia odcinków toru o różnej kilometracji ocenę uciążliwości energetycznej wybranej drogi szynowej na realizację wykony-wanych zadańgraficzne przedstawienie efektów symulacji ułatwiające analizę wyników badań.

Przykładowe wyniki graficzne obliczeń symulacyjnych na tle profilu toru na rysunku obok.

Ważniejsze osiągnięciaNajważniejszymi osiągnięciami pracowników Zakładu Pojazdów Szynowych są:

opracowanie modeli symulacyjnych ruchu pociągów i procesów transportowychopracowanie modeli do oceny bezpieczeństwa systemów transportowychopracowanie modeli oraz analiza systemów i procesów transportowychopracowanie modeli symulacyjnych kolejowych układów hamulcowychopracowanie wibroakustycznej metody diagnozowania silników spalinowych lokomotywopracowanie modeli diagnostycznych do oceny stanu zespołów pojazdówocena poziomu drgań i hałasu pojazdów i ich zespołówopracowanie i wykonanie prototypu do badań stanowiskowych sterującego zespo-łu lokomotywowego hamulca elektropneumatycznego (wersja mikroprocesorowa i analogowa)ocena stanu środowiska transportu szynowegozastosowanie algorytmów genetycznych w syntezie dyskretnych modeli funkcjo-nalnych układów pojazduwykorzystanie kryteriów sterowalności i obserwowalności w tworzeniu struktury funkcjonalnych modeli w badaniach eksperymentalnych

Zakład Pojazdów Szynowych jest organizatorem cyklicznych konferencji naukowych „Pojazdy szynowe”, na której prezentowane są osiągnięcia nauki i praktyki z zakresu budowy, konstrukcji, eksploatacji oraz badań pojazdów szynowych a także organiza-cji transportu szynowego.

–

–

–

–

–

•–––––

–––

––

–

•


In the laboratory we can:train run simulations according to three different train driving methodologies – in-tense (minimum time), quasi-intense (in a given time) and optimum (in a given time with a forced coasting)evaluate the sensitivity of the train motion to change in traffic conditions including traffic disturbances entered into the data set containing speed limitsprepare the description of a profile for calculations assisted by UNPR for consolida-tion of the track portions of different length evaluate the arolwousness effect of a given track in relation to the given tasksprovide a graphic presentation of the results of simulations facilitating the analysis of the tests results:

Example graphic results of simulation calculations against the track profile

AchievementsThe most important achievements of the employees of Division of Rail Vehicles are:

developing of the simulation models of train movement and transport processesdeveloping of models for the evaluation of safety in transport systems developing of models and analysis of transport processes and systemsdeveloping of simulation models of railway brake systemsdeveloping of a vibroacoustic diagnostic method for diesel locomotivesdeveloping of diagnostic models for the evaluation of the condition of vehicle subassembliesevaluation of noise and vibration level of vehicles and their subassembliesdeveloping a prototype of a control system of locomotive electropneumatic brake for test bed investigations (microprocessor and analogue versions)evaluation of the condition of the rail transportation environmentapplication of genetic algorithms in the synthesis of discrete functional models of vehicle subassembliesutilization of the criteria of controllability and observability in the making of struc-tures of functional models in experimental research

Division of Rail Vehicles is the organizer of periodic scientific conferences „Rail Vehi-cles”, where scientific and practical achievements are presented in the area of design, construction, operation and research of rail vehicles as well as the organization of rail transportation.

–

–

–

––

•––––––

––

––

–

•


ZAKŁAD METOD PROJEKTOWANIA MASZYN

Kierownikprof. dr hab. inż. Bogdan BRANOWSKItel. 0-61 665 2256e-mail: [email protected]

Historia, organizacja i działalność dydaktycznaZakład Metod Projektowania Maszyn powstał w 2000 roku jako nowa jednostka

w Instytucie Silników Spalinowych i Transportu.Historia Zakładu MPM jest ściśle powiązana z rozwojem dziedziny naukowej Pod-

staw Konstrukcji Maszyn i wieloma zmianami organizacyjnymi jednostek naukowych PKM w uczelni – od Katedry Części Maszyn i Teorii Mechanizmów na Wydziale Bu-dowy w latach 60-tych XX w. przez Zakład Podstaw Konstrukcji Maszyn powstały w latach 70-tych XX w. w Instytucie Wysokoprężnych Silników Spalinowych na WMR. Kierownikami tych jednostek byli Profesorowie o wspaniałych osobowościach na-ukowych śp. Kazimierz Kodym, Stanisław Wiśniewski, śp. Wiktor Pietrzyk, śp. Witold Kręglewski, śp. Janusz Schmidt i Marian Dudziak. Obecni pracownicy Zakładu MPM stworzyli pierwsze laboratoria doświadczalne PKM, pierwsze laboratoria komputerowe PKM i pracownie teorii konstrukcji. Towarzyszący rozwojowi naukowemu pracowni-ków wzrost aspiracji do samodzielności pozwolił na początku XXI w., na utworze-nie nowego Zakładu MPM. Początkowo w Zakładzie pracowali: prof. B. Branowski, prof. M. Morzyński i doktorzy W. Kruszewski, R. Mostowski , M. Nowak, D. Torzyński i M. Zabłocki. Obecnie w Zakładzie pracuje 14 nauczycieli akademickich, w tym 11 etatowych pracowników, z czego: 2 osoby z tytułem naukowym, jedna osoba ze stopniem dr. hab. nt., 8 ze stopniem dr. n.t. oraz 2 współpracujących nauczycieli aka-demickich, w tym jedna z tytułem naukowym prof. n. med. i jedna ze stopniem nauko-wym dr. Nowi doktorzy są w większości wychowankami Zakładu MPM.

W 2003 roku powierzono Zakładowi prowadzenie specjalności Inżynieria Wirtualna Projektowania na kierunku Mechanika i Budowa Maszyn.

Zakład prowadzi działalność dydaktyczną w obszarze: podstaw konstrukcji maszyn, układów napędowych maszyn, metod twórczego rozwiązywania problemów inżynier-skich, komputerowego wspomagania projektowania, grafiki komputerowej, ergonomii, systemów transportu bliskiego i magazynowania oraz szereg przedmiotów specjali-stycznych w ramach specjalności.

W Zakładzie istnieją trzy laboratoria: Laboratorium inżynierii wirtualnej, Superkompu-terowe laboratorium naukowe obliczeń równoległych i Laboratorium komputerowe.


DIVISION OF METHODS OF MACHINE DESIGN

HeadProf. Bogdan Branowski, PhD (Eng.), DScphone +48 61 665 [email protected]

History, organization and DidacticsThe Division of Methods of Machine Design was formed in 2000 as a part of the

Institute of Combustion Engines and Transport.The history of the Division of Methods of Machine Design is tightly related to the

development of the Division of Basics of Machine Design and to many organizational changes within this unit (from the Chair of Machine Parts and Theory of Mechanisms in the Faculty of Design in the 1960s of the XX through the Division of Basics of Machine Design formed in the 1970s of the XX in the Institute of Self Ignition Engines at the Faculty of Machines). The heads of these units were professors of exceptional scientific personalities: the late Kazimierz Kodym, Stanisław Wiśniewski, the late Wiktor Pietrzyk, the late Witold Kręglewski, the late Janusz Schmidt and Marian Dudziak. The present employees of the division of Methods of Machine Design created the first test and com-puter laboratories of the Division of Basics of Machine Design and the labs of the theory of design. The scientific development of the employees accompanied by a growth of their aspirations led to a formation of a new division of Methods of Machine Design in the beginning of the XXI century. Initially the following worked for the division: prof. B. Branowski, prof. M. Morzyński and doctors – W. Kruszewski, R. Mostowski, M. Nowak, D. Torzyński and M. Zabłocki. Currently the division employs 14 aca-demic teachers, including 11 full time employees, one of them holding a scientific title, 1 holding a degree of dr. hab., 8 holding a degree of Dr. Eng. and two associated academic teachers (one with a scientific title of prof. med., and one with a degree of a doctor). The new doctors are mostly graduates of the Division of Methods of Ma-chine Design.

Since 2003 the division has supervised the major of Virtual Design Engineering in Mechanics and Machine Design.

We teach: basics of machine design, basics of machine drivetrains, creative solutions of engineering problems, computer assisted design, computer graphics, ergonomics of systems of short distance transportation and storage and many other specialized courses.

There are three laboratories: Laboratory of Virtual Engineering, Supercomputer laboratory for parallel computations and Computer laboratory.

100 Instytut Silników Spalinowych i Transportu Institute of Combustion Engines and Transport

Działalność naukowo-badawczaZakład prowadzi prace naukowo-badawcze w następujących dziedzinach:

metody i procesy projektowania w zintegrowanym rozwoju produktuteoria konstrukcjiprojektowanie konstrukcji i technologii sprężyn metalowychbadania nad metodami projektowania zorientowanymi na właściwości wytworu DfX (Design for X) w projektowaniu współbieżnym (Concurrent Engineering)badania nad metodologią projektowania urządzeń dla osób niepełnosprawnych i w starszym wieku (Assistive Technology)metody inżynierii odwrotnej w projektowaniuakwizycja i przetwarzanie ruchu człowieka dla systemów CADmodelowanie sprzężenia strukturalno-przepływowego w aeroelastyce konstrukcji lotniczych (badania flatteru, obliczenia przepływowe z zastosowaniem siatek lepkich RANS)analiza niskowymiarowa w badaniach stabilności przepływówoptymalizacja parametryczna i topologiczna konstrukcjimodelowanie wytrzymałości, sztywności półsztywnych połączeń kompozytów drewnopochodnychbadania odkształceń trzonów kręgów ludzkiego kręgosłupa w zależności od zmian własności konstytutywnych i zwyrodnieniowych.

WyposażenieLaboratorium inżynierii wirtualnej(skanery 3D optyczny Scan Bright Structural Light oraz stykowy firmy MicroScribe 3D; system rejestracji ruchu (MOCAP) egzoszkielet Gypsy5 z rękawicami pomiarowymi Data Glove 5, sterowana numerycznie CNC frezarka trójosiowa Mini 700, maszyna do Rapid Prototyping – drukarka ThermoJet 3D Systems, wyświetlacz nahełmowy Hi-Res 9003 D z 3D-pozycjonerem InterTrax 2 oraz 3D-manipulator Space Ball 5000 do analiz Virtual Reality, ramię robota o 6-ciu stopniach swobody Lynx 6 Series Robotic Mars, 6-cio ramienny robot Extreme Hexapod, zestawy Mindstorms)Superkomputerowe laboratorium naukowe obliczeń równoległych (16-procesorowy klaster Beowulf oparty na technologii LAN IGbit do przepływowych obliczeń równole-głych w zagadnieniach z niestruk-turalnymi siatkami o wielkiej liczbie elementów)Laboratorium komputerowe20 stanowisk z oprogramowaniem CAD 3D (CATIA V5, SolidWorks, RhinoCeros, COSMOS Works, COSMOS FloWorks, COSMOS Motion, Ansys)

Przykładowe prace (zdjęcia obok) z dziedziny projektowania pojazdów i urządzeń dla osób niepełnosprawnych wykonane przez studentów specjalności Inżynieria Wirtu-alna Projektowania: A. Bzdręgę i A. Woźniaka.

••••

•

•••

•••

•

•

•

•

Instytut Silników Spalinowych i Transportu 101Institute of Combustion Engines and Transport

Scientific researchMethods and processes of product design and developmentTheory of ConstructionDesign and technologies of metal springsResearch on the methods of design oriented towards the properties of a product DfX (Design for X) in Concurrent EngineeringResearch on the methodology of design of appliances for senior citizens and the disabled (Assistive Technology)Methods of reverse engineering in designAcquisition and computation of human motion for CAD systemsModeling of fluid-structure interaction in aerolastics of aviation equipment (flatter, flow computations with the use of RANS viscuous meshes)low dimensional analysis in the research of flow stabilityParameter and topology optimization in machines and equipmentModeling of strength and rigidity of semi rigid composite timber derivative jointsResearch on deformations of human vertebrae in relation to the constitutive and pathological changes.

EquipmentLaboratory of Virtual Engineering(3D optical scanners-Scan Bright Structural Light, MicroScribe 3D; motion detection system (MOCAP) exoskeleton Gypsy5 with Data Glove 5, CNC triaxial miller Mini 700, Rapid Prototyping machine – ThermoJet 3D Systems printer, Helmet display Hi-Res 9003 D with a 3D-positioner InterTrax 2 and a 3D-manipulator Space Ball 5000 for Virtual Reality analyses, 6degree of freedom robot arm-Lynx 6 Series Ro-botic Mars, 6 arm robot Extreme Hexapod, Mindstorms systems.)Supercomputer laboratory for parallel computations (16-processor Beowulf based on LAN IGbit technology for parallel computations of flow used in the problems of non-structural grids of high number of elements)Computer laboratory(20 workstations with CAD 3D software (CATIA V5, SolidWorks, RhinoCeros, COSMOS Works, COSMOS FloWorks, COSMOS Motion, Ansys)

Example works in design of vehicles and devices for persons with disabilities performed by the students of Virtual Design Engineering: A. Bzdręga and A. Woźniak

••••

•

•••

••••

•

•

•

102 Instytut Silników Spalinowych i Transportu Institute of Combustion Engines and Transport

Ważniejsze osiągnięciaRozwój własny pracowników Zakładu w ostatnich latach: jeden tytuł profesora n.t., jeden stopień naukowy dr hab. n.t., sześć stopni dr n.t.;Udział w 5-tym Programie Ramowym, 4-tej akcji kluczowej „Nowe perspektywy dla aeronautyki” w ramach tematu „Technology development for aeroelastic simulations on unstructured grids” (TAURUS), realizowanego przez konsorcjum składające się z 15 instytucji;Przynależność do sieci European Aeronautics Science Network i Network of Aero-nautic and Space Centres;Współpraca międzynarodowa z renomowanymi jednostkami naukowymi, a zwłasz-cza TU Berlin, Europejskie Centrum Wizualizacji LETS w WB;Monografie i książki pracowników Zakładu:

Optymalizacja konstrukcji według wzorca biologicznego, M. Nowak, Rozprawy nr 402, Politechnika Poznańska, 2006Podstawy konstrukcji napędów maszyn (pod red. B. Branowskiego), Wyd. PP. 2007Modelowanie półsztywnych węzłów konstrukcyjnych mebli (monografia pod red B. Branowskiego i P. Pohla), Wyd. AR w Poznaniu, 2004Branowski B.: Metody twórczego rozwiązywania problemów inżynierskich, Wyd. NOT, Poznań, 1999Wprowadzenie do projektowania (monografia pod red B. Branowskiego), Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 1998Branowski B.: Sprężyny metalowe, PWN, 1997

Integracja wielu obszarów aktywności studentów – www.iwp.put.poznan.pl

•

•

•

•

•–

–

–

–

–

–•

Instytut Silników Spalinowych i Transportu 10�Institute of Combustion Engines and Transport

AchievementsThriving careers of our own employees: one title of professor, one Dr hab. (post doctoral studies), six titles of PhD;Participation in the 5th Framework Program, Key Action 4, „New prospects for Aer-onautics” on: Technology Development for Aeroelastic Simulations on Unstructured Grids (TAURUS), carried out by the consortium of 15 institutions;Membership in European Aeronautics Science Network and Network of Aeronautic and Space Centers;International collaboration with renowned scientific centers: TU Berlin, European Center for Visualization LETS in WB;Monographies and books written by our scholars: Optimization of Design According to the Biological Standard, M. Nowak, Rozprawy nr 402, Politechnika Poznańska, 2006

Basics in Machine Drives (editor: B. Branowski) Wyd. PP. 2007, Modeling of Semi Rigid Furniture Joints (monography, editor: B. Branowski and P. Pohl), Wyd AR w Poznaniu, 2004Methods of Creative Solutions of Engineering Problems, Wyd. NOT, Poznań, 1999Introduction to Design, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 1998Metal Springs, B. Branowski, PWN, 1997

Integracja wielu obszarów aktywności studentów – www.iwp.put.poznan.pl

•

•

•

•

•–

––

–

––

•

10� Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn Chair of Basics of Machine Design

Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn


Kierownik prof. dr hab. inż. Marian DUDZIAK tel. 0-61 665 2246

HistoriaHistoria Katedry Podstaw Konstrukcji Maszyn jest związana z tworzeniem wyższego

szkolnictwa technicznego w Poznaniu. Gdy w 1919 r. podjęto decyzję o powołaniu Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn, ogromy wkład w rozwój dziedziny kon-strukcji maszyn włożył inż. Wacław Moszyński, późniejszy członek Polskiej Akademii Nauk. W 1952 r. w związku z wprowadzeniem struktury katedralnej w Wyższej Szkole Inżynierskiej utworzono na Wydziale Mechanicznym Katedrę Części Maszyn i Rysunku Technicznego. Kierownictwo Katedry objął doc. mgr inż. Kazimierz Marcolla. W roku 1955 powołano Politechnikę Poznańską; zmieniono dotychczasową nazwę na Katedrę Części Maszyn i Teorii Mechanizmów. Kierownictwo objął zastępca profesora Kazi-mierz Kodym. W roku 1961/62 kierownictwo Katedry przejął prof. dr hab. inż. Stani-sław Wiśniewski.

Po reorganizacji i utworzeniu instytutów w roku 1970 w Instytucie Technologii Bu-dowy Maszyn powstał Zakład Podstaw Konstrukcji. Na kierownika Zakładu powołano prof. dr. hab. inż. Wiktora Pietrzyka. Na Wydziale Maszyn Roboczych zajęcia z pod-staw konstrukcji maszyn i rysunku technicznego prowadzili pracownicy Katedry Ciągni-ków. W 1973 r. w skład Zakładu Podstaw Konstrukcji Maszyn Roboczych i Pojazdów weszli pracownicy Katedry. W 1976 r. kierownictwo zakładu przejął prof. dr hab. inż. Witold Kręglewski (1913-1984). Po jego śmierci kierownikiem zakładu został doc. dr inż. Janusz Schmidt (1923-2002). W 1991 roku na kierownika Zakładu został powołany prof. dr hab. inż. Marian Dudziak. W tym czasie Zakład nosił nazwę Zakładu Podstaw Konstrukcji Maszyn i wchodził w skład Instytutu Silników Spalinowych i Podstaw Kon-strukcji Maszyn na wydziale Maszyn Roboczych i Transportu.

Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn 10�Chair of Basics of Machine Design

Chair of Basics of Machine Design


HeadProf. Marian Dudziak, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2246

Historical SketchThe history of the Chair of Basics of Machine Design is related to the process of

creation of the system of higher education in Poznań. When, in 1919 the authorities decided to create High School of Mechanical Engineering, inż. Wacław Moszyński, later a member of PAN, largely contributed to the development in this field. In 1952 due to the newly implemented structure in the Mechanical Faculty of High School of Me-chanical Engineering Chair of Machine Parts and Engineering Drawing was formed. The head of this chair was, at that time, doc. mgr inż. Kazimierz Marcolla. In 1955 Poznań University of Technology was formed; the chair was renamed to Chair of Machine Parts and Theory of Mechanisms and the head was Kazimierz Kodym. In 1961/62 the management was taken over by prof. dr hab. inż. Stanisław Wiśniewski.

After the reorganization and formation of institutes in 1970 Division of Basics of design was created in the Institute of Machine Design Technology. Prof. dr hab. inż. Wiktor Pietrzyk was appointed head of this division. In the Faculty of Heavy Machines courses in basics of machine design and engineering drawing were conducted by the employees of the Chair of Tractors. In 1973 the employees of the Chair were included in the structures of Division of Basics of Machine and Vehicle Design. In 1976 the management of the division was taken over by prof. dr hab. inż. Witold Kręglewski (1913-1984). After his passing, doc. dr inż. Janusz Schmidt (1923-2002) took over. In 1991 prof. dr hab. inż. Marian Dudziak was appointed head of the division. At that time the division went by the name of Division of Basics of Machine Design and was part of Institute of Combustion Engines and Basics of Machine Design in the Faculty of Machines and Transportation.


W 1999 r. została utworzona na kierunku Mechanika i Budowa Maszyn specjalność Mechatronika, ciesząca się dużą popularnością wśród studentów. Jej prowadzenie po-wierzono Zakładowi Podstaw Konstrukcji Maszyn. Od tego czasu są organizowane co roku Seminaria Mechatroniczne, podczas których – oprócz wystąpień pracowników naukowych – swoje prace przejściowe i magisterskie prezentują studenci specjalności Mechatronika. W dniu 1.12.2003 r. na mocy Zarządzenia Rektora Politechniki Poznań-skiej powołano Katedrę Podstaw Konstrukcji Maszyn, której kierownikiem został prof. dr hab. inż. Marian Dudziak.

Aktualny stan organizacyjny i zatrudnienieKatedra Podstaw Konstrukcji Maszyn składa się z pięciu pracowni. Są to:

Pracownia Modelowania i Badań Konstrukcji – zajmuje się problemami modelo-wania nieklasycznych materiałów konstrukcyjnych, teorią projektowania maszyn i urządzeń, konstruowaniem maszyn do niekonwencjonalnych procesów techno-logicznych, analizą konstrukcyjną zespołów i elementów maszyn. Pracownia Mechatroniki – zajmuje się problemami projektowania zespołów me-chatronicznych, badaniem ich cech konstrukcyjnych oraz teorią sterowania ukła-dów mechatronicznych.Pracownia Napędów i Sterowania Maszyn – zajmuje się zagadnieniami projekto-wania i badania oraz analizą numeryczną dynamiki napędów mechanicznych, hy-draulicznych i pneumatycznych.Pracownia Zapisu Konstrukcji – zajmuje się metodami zapisu cech konstrukcyj-nych elementów i zespołów maszyn przy pomocy edytorów graficznych (CAD), modelowaniem i analizą komputerową konstrukcji z wykorzystaniem MES oraz problematyką szybkiego prototypowania (Rapid Prototyping).Pracownia Badań Wypadków Komunikacyjnych i Bezpieczeństwa Maszyn – zaj-muje się analizą przyczyn wypadków komunikacyjnych oraz identyfikacją zagrożeń występujących podczas eksploatacji maszyn.

W Katedrze są zatrudnione 24 osoby, w tym 21 nauczycieli akademickich. Wśród etatowych nauczycieli akademickich są 2 profesorowie tytularni, 2 docentów, 11 dok-torów i 6 magistrów.

Działalność naukowo-badawczaKatedra prowadzi prace naukowo-badawcze w następujących dziedzinach:

teorii konstrukcji maszyn z wykorzystaniem komputerowego wspomagania pro-jektowania (CAD), ze szczególnym uwzględnieniem MES,heurystycznych metod poszukiwania koncepcji w projektowaniu elementów i ze-społów maszyn,projektowania elementów maszyn wykonanych z materiałów nieklasycznych,badania właściwości materiałów o budowie wielocząsteczkowej i porowatej,modelowania materiałów konstrukcyjnych stosowanych w budowie maszyn,modelowania procesów dynamicznych w układach hydraulicznych, pneumatycz-nych i innych,metodologii konstruowania napędów mechanicznych i przekładni,projektowania i badania cech konstrukcyjnych urządzeń mechatronicznych, projektowania sterowania do napędów mechatronicznych,zagadnienia dynamiki w maszynach i urządzeniach,projektowania i badania cech konstrukcyjnych układów hydraulicznych i pneumatycznych, badania bezpieczeństwa i nadzorowania maszyn.

•–

–

–

–

–

•

•–

–

––––

–––––

–


In 1999 in the profile of Mechanics and Machine Design a new major was developed under the name of Mechatronics, enjoying considerable popularity among students. The supervision of this new major was entrusted to the Division of Basics of Machine Design. Ever since, each year seminars in mechatronics are organized when, beside the papers read by the scholars, students of mechatronics have the opportunity to present their works. On 1.12.2003 by virtue of the ruling of the Provost of Poznań University of Technology Chair of Basics of Machine Design was formed, the head of which is prof. dr hab. inż. Marian Dudziak.

Organization and employmentThere are 5 laboratories within the Chair of Basics of Machine Design:

Department of modeling and tests on mechanical structures – investigates prob-lems of modeling of untypical construction materials, theory of design of machines and equipment, machine design for unconventional technological processes, de-sign analysis of machine subassemblies. Department of mechatronics – investigates problems of design of mechatronic sys-tems, their design parameters and theory of mechatronic system control.Department of machine drives and control – investigates problems of design, test-ing and numerical analysis of dynamics of mechanical, hydraulic and pneumatic drives.Department of design recording of mechanical structures – investigates methods of recording of design parameters of machine elements through (CAD) image edi-tors, modeling and computer analysis of mechanical structures with the use of MES and the problems of rapid prototyping.Department of traffic accidents and machine safety – analyzes causes of traffic ac-cidents and identifies dangers during machine operation.

The chair employs 24 persons including 21 academic teachers. Among the academic teachers there are 2 full professors, 2 assistant professors, 11 PhDs and 6 M.Scs.

Scientific ResearchesThe chair conducts scientific researches in the following fields:

theory of machine design with the use of CAD and MESheuristic methods of concept finding in design of machine elementsdesign of machine elements made from untypical materialstests on properties of porous and polymolecular materialsmodeling of construction materials used in the production of machinesmodeling of dynamic processes in hy-draulic, pneumatic and other systemsmethodology of design of mechanical drives and transmissionsdesign and tests of the properties of mechatronic devicesdesign of control systems for mechatronic drivesdynamics problems in machines and equipmentdesign and tests of the properties of hydraulic and pneumatic systemsinvestigations of machine safety and supervision

•–

–

–

–

–

•

•

–

–

–

–

–

–

––––––


WyposażenieLaboratorium mechatroniki jest wyposażone w zestaw stanowisk demonstracyj-nych do automatycznej identyfikacji i selekcji elementów prostopadłościennych firmy FESTO, badania histerezy binarnych czujników zbliżeniowych, pomiaru prędkości silnika elektrycznego asynchronicznego zasilanego przetwornicą częstotliwości, nauki programowania sterownika LOGO Siemens, badania charakterystyki silnika kroko-wego z układem automatycznej regulacji na przykładzie pneumatycznego napędu pozycjonującego, programowania sterownika NXT LEGO, sterownika swobodne-go w oparciu o procesor firmy ATMEL, układów automatycznej regulacji procesów przemysłowych na przekładzie regulatora PID, badania sensorów występujących w strukturach mechatronicznych, pomiaru temperatury, pomiaru parametrów ruchu obrotowego, pomiaru przemieszczeń i przyspieszeń ruchu prostoliniowego i badania i wizualizacji systemu ABS. W laboratorium znajdują się również: przenośny przyrząd do pomiaru chropowatości, mikroskop stereoskopowy z systemem telewizyjnym i rejestracją obrazów, okrągłościomierz firmy MAHR umożliwiający pomiar odchyłek kształtu elementów osiowosymetrycznych, jedna tradycyjna maszyna wytrzymałoś-ciowa i druga z ekstensometrami optycznymi i komorą grzewczą.Laboratorium hydrauliki i pneumatyki jest wyposażone w kilka stanowisk badaw-czych, m.in: stanowisko uniwersalne do badań generatorów, silników, elementów hydraulicznych i przekładni hydrostatycznych; stanowisko z multiplikatorem hydrau-licznym do badań ciśnieniowych elementów hydraulicznych oraz testowania prze-wodów wysokociśnieniowych; liniowy serwonapęd elektrohydrauliczny do badań elementów układu zawieszenia pojazdów i wyznaczania charakterystyk wibroizo-latorów, zestaw do badań zmęczeniowych elementów maszyn; stanowisko firmy Rexroth do modelowania i symulacji układów napędu i sterowania pneumatycznego; liniowy napęd pozycjonujący firmy Festo do badań dynamicznych, stanowisko do wyznaczania sprawności i dynamiki siłowników pneumatycznych, zestaw aparatury do badań szybkozmiennych ciśnień, temperatur, sił, przepływów i momentów z re-jestracją komputerową.Laboratorium komputerowego wspomagania projektowania i zapisu konstruk-cji jest wyposażone w 13 stanowisk komputerowych, na których zainstalowane są najnowsze wersje systemów CAD, m.in.: Autodesk Inwentor, Solid Works, Solid Edge, Ideas. Ostatni z ww. systemów wyposażony jest w kompletny moduł MES do przeprowadzenia obli-czeń konstrukcyjnych, cieplnych i przemysło-wych. W laboratorium znajduje się także mi-kroobrabiarka CNC do szybkiego wykonywa-nia prototypów.

•

•

•


EquipmentLaboratory of mechatronics is equipped with test stands for automatic identifica-tion and selection of cubicoidal elements by FESTO, research on histeresis of binary proximity sensors, asynchronous electric motor speed tests powered by a frequency converter, LOGO Siemens controller programming, characteristics of stepper mo-tors with a system of automatic adjustment on the example of pneumatic positioning drive, NXT LEGO controller programming, free controller based on ATMEL proces-sor, systems of automatic adjustment of industrial processes on the example of PID, tests on sensors in mechatronic structures, temperature measurement, measure-ment of rotary motion parameters, measurement of displacements and accelerations in linear motion and tests and visualizations of the ABS system. The laboratory also owns: a portable device for surface roughness measurement, a stereoscopic micro-scope with a TV system and image recording device, a roundness meter by MAHR for measuring of axisymmetric elements, one traditional strength testing machine and the other fitted with optical extensometers and a heating chamber.

Laboratory of hydraulics and pneumatics is equipped with test stands for the test-ing of generators, motors, hydraulic elements, hydrostatic transmissions; a test stand with a hydraulic multiplier for pressure related investigations of hydraulic elements and the testing of high pressure conduits; a linear electrohydraulic servo motor for tests on vehicle suspension systems and determining of characteristics of vibroinsula-tors, a stand for fatigue tests of machine elements; a stand by Rexroth for modeling and simulations of drive and control of pneumatic systems; linear positioning drive by Festo for dynamic tests, a stand for determining of efficiency and dynamics of pneu-matic jacks, devices for tests of quick changing pressures, temperatures, forces, flows and torques including a recording device.Laboratory of Computer assisted design and recording of design is equipped with 13 computer workstations where the latest versions of CAD have been installed: Autodesk Inventor, Solid Works, Solid Edge, Ideas. The last is fitted with a complete MES module for design, thermal and industrial computations. The laboratory also has a micro CNC for rapid prototyping.

•

•

•

110 Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn Chair of Basics of Machine Design

Ważniejsze osiągnięciaMonografie i podręczniki:

Dudziak M., Seweryn A., Siemieniuk M., Zwoliński J., Analiza elementów kon-strukcyjnych metodami nośności granicznej, Wyd. PP, Poznań 1995,1996Dudziak M., Przekładnie cięgnowe, PWN, Warszawa 1997Bober A., Dudziak M., Zapis konstrukcji, PWN, Warszawa 1999Dudziak M., Mielniczuk J., Nieklasyczne modele materiałów w projektowaniu ma-szyn, Wyd. ITE, Poznań-Radom 2001Kierunki projektowania i badania cech konstrukcyjnych elementów, p. red. I. Ma-lujdy, KPKM PP, Poznań 2006Krawiec P., Grafika komputerowa – laboratorium, Wyd. PP, Poznań 2005, 2006, 2007Krawiec P., Projektowanie napędów i elementów maszyn z CAD, Wyd. PP, Po-znań 2007Mielniczuk J., Plasticity of porous materials, Wyd. PP, Poznań 2000Piwnik J., Dudziak M., Morgado A., Seweryn A., Siemieniu M., Applications of the theory of plasticity to the analysis of notched constructional details, Universiade da Beira Interior Covilha (Portugalia), 1994Projektowanie i badanie układów mechatronicznych, p. red. A. Auguścińskiego, KPKM PP-PWSZ Kalisz, Kalisz 2007.

Publikacje w renomowanych czasopismach naukowych krajowych i zagranicznych, takich jak: Archiwum Budowy Maszyn, Bulletin de L’Academie Polonaise des Scien-ce, Dietali Mašin, Engineering of Biomaterials, Ingenieur-Archiv, Journal of Theore-tical and Applied Mechanics, Kautschuk und Gummi Kunststoffe, Machine Dynamics Problems, Maschinenmarkt, Zeitschrift für Angewandte Mathematik und Mechanik.Opracowanie konstrukcji zespołów maszyn i urządzeń wykonane na zamównienie firm przemysłowych, m.in.: Solaris Bus & Coach S.A. w Bolechowie, Apator-Powo-gaz S.A., H. Cegielski Poznań S.A., SKF Polska S.A., Stomil-Poznań S.A., Volkswagen Poznań Sp. z o.o., Metalplast Sp. z o.o. w Poznaniu, Lesznie i Obornikach, Winkow-ski Engineering Sp. z o.o. w Pile, Sanipol Sp. z o.o. w Międzyrzeczu.Nowatorskie projekty konstrukcyjne – wdrożone w przemyśle – były podstawą wielu nagród i wyróżnień za wybitne osiągnięcia techniczne, otrzymanych przez pracowni-ków Katedry. Przykładami mogą być: złoty medal Naczelnej Organizacji Technicznej za opracowanie i wdrożenie obrabiarki sterowanej numerycznie generującej 78 tys. operacji oraz nagroda wojewódzka za zajęcie pierwszego miejsca w ogólnopolskim konkursie wynalazców (za opracowanie urządzenia do zbierania i przetwarzania osa-dek kukurydzy).Wieloletnia współpraca naukowa z ośrodkami zagranicznymi, m.in. z Uniwersytetem w Żylinie (w zakresie symulacji komputerowych w projektowaniu maszyn), Uniwer-sytetem Zagłębia Ruhry w Bochum (w zakresie analizy modeli nieklasycznych mate-riałów konstrukcyjnych) oraz z Politechniką w Lille (w zakresie mechaniki).Współpraca naukowa i dydaktyczna z uczelniami krajowymi, m.in. z politechnika-mi w Warszawie (głównie z zakresie problemów mechatroniki), Łodzi i Wrocławiu, AGH w Gliwicach oraz Uniwersytetem im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Współpraca z Instytutem Ekspertyz Sądowych w Krakowie oraz sądami.

•–

–––

–

–

–

––

–

•

•

•

•

•

Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn 111Chair of Basics of Machine Design

AchievementsMonographies and textbooks:

Dudziak M., Seweryn A., Siemieniuk M., Zwoliński J., Analysis of Machine Ele-ments by the Methods of Boundary Capacities, Wyd. PP, Poznań 1995, 1996Dudziak M., Strand Transmissions, PWN, Warszawa 1997Bober A., Dudziak M., Design Recording, PWN, Warszawa 1999Dudziak M., Mielniczuk J., Non-classic Models of Materials in Machine Design, Wyd. ITE, Poznań-Radom 2001Krawiec P., Computer Graphics – Laboratory, Wyd. PP, Poznań 2005, 2006, 2007 Design and research of mechatronic system, edited by A. Auguściński, KPKM PP-PWSZ Kalisz, Kalisz 2007Krawiec Piotr, CAD Design of Drives and Machine Elements, Wyd. PP, Poznań 2007

Publications in recognized domestic and international magazines: Archiwum Budowy Maszyn, Dietali Mašin, Engineering of Biomateriale, Journal of Theoretical and Applied Mechanics, Ingenieur-Archiv, Kautschuk und Gummi Kunststoffe, Machine Dynamic Problem, , Maschinenmarkt, Zeitschrift für Angewandte Mathematik und Mechanik.Development of the designs of machines and equipment as commissioned by: Solaris Bus & Coach S.A., Apator-Powogaz S.A., H. Cegielski Poznań S.A., SKF Polska S.A., Stomil-Poznań S.A., Volkswagen Poznań Sp. z o.o., Metalplast Sp. z o.o., Sanipol Sp. z o.o.

A long established collaboration with international scientific centers: University in Zilina (computer simulation in machine design), Ruhr University in Bochum (analysis of models of untypical construction materials) and Lille Polytechnic (mechanics).

•–

–––

–

–

–

•

•

•

112 Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn Chair of Basics of Machine Design

Współorganizacja konferencji międzynarodowych, m.in. corocznej polsko-słowackiej konferencji naukowej poświęconej problemom modelowania i symulacji w konstruo-waniu maszyn, polsko-francuskiej konferencji dotyczącej zagadnień mechaniki stoso-wanej oraz odbywającego się co dwa lata sympozjonu poświęconemu problemom podstaw konstrukcji maszyn.Organizacja corocznego seminarium „Projektowanie mechatroniczne” dla studen-tów specjalności mechatronika.Katedra opracowała program kształcenia, przygotowała specjalistyczne laboratoria i wdrożyła specjalność mechatronika na Wydziale Maszyn Roboczych i Transportu. Pracownicy Katedry współdziałali również przy utworzeniu międzywydziałowego kierunku mechatronika; Katedra prowadzi na nim specjalność mechatronika w środ-kach transportu.Pracownicy naukowi Katedry są członkami międzynarodowych i krajowych orga-nizacji naukowych, m.in. Gesellschaft für Angewandte Mathematik und Mechanik (GAMM), Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, Polskiego Towarzystwa Naukowego Silników Spalinowych, Polskiej Akademii Nauk (sekcje dy-namiki maszyn oraz podstaw konstrukcji maszyn) oraz Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (sekcja budowy maszyn). Ponadto pełnią funkcje konsultantów na-ukowo-technicznych w korporacjach przemysłowych, są biegłymi sądu okręgowego w Poznaniu oraz członkami komitetów redakcyjnych czasopism technicznych i popu-larno-naukowych (m.in. „Paragraf na drodze”, „Kronika Wielkopolski”).

•

•

•

•


Scientific and didactic collaboration with domestic universities: Warsaw University of Technology (issues of mechatronics), Universities of Technology in Łódź and Wrocław, University of Science and Technology in Gliwice (AGH) and Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz. Collaboration with the Institute of Court Experts in Cracow and national courts.Co-organization of annual Polish –Slovak scientific conference on the problems of modeling and simulation in machine design.Organizer of annual seminars „Mechatronic Design” for the students of Mecha- tronics.The Chair has developed a syllabus, specialized laboratorie and finally implemendted the major of Mechatronics at the Faculty of Machines and Transport. Our employees have also collaborated on the formation of an interfaculty profile of Mechatronics; In this profile our Chair supervises a major of Mechatronics in Transportation.The scientific workers at our Chair are members of domestic and international sci-entific organizations such as Gesellschaft für Angewandte Mathematik und Mechanik (GAMM), Polish Association of Theoretical and Applied Mechanics, Polish Scientific Society of Combustion Engines, Polish Academy of Sciences (Machine Dynamics and Basics of Machine Design) and Poznań Society for the Friendship of Sciences (ma-chine design). Our employees also serve as technical-scietific consultants in the indus-trial sector, are experts at the District Court in Poznań and members of the editorial boards of technical and popular science magazines (e.g. “Paragraf na drodze – Traffic Regulations”, “The Wielkopolska Cronicles”).

•

•

•

•

•

11� Katedra Techniki Cieplnej Chair of Thermal Engineering

Katedra Techniki Cieplnej


Kierownik dr hab. inż. Leon BOGUSŁAWSKI, prof. PP tel. 0-61 665 2212, 0-61 665 2046, 0-61 665 2206

HistoriaW swej historii Katedra Techniki Cieplnej nawiązuje do powstałej w sierpniu 1956

roku Katedry Teorii Maszyn Cieplnych, kierowanej do 1962 roku przez prof. Jana Szałajkę. Katedra ta znalazła się w strukturze Wydziału Budowy Maszyn Politechniki Poznańskiej. Powstała ona na bazie Katedry Kotłów i Maszyn Parowych powołanej w 1952 roku na Wydziale Budowy Maszyn Szkoły Inżynierskiej. W roku 1962 kierow-nictwo Katedry objął przybyły z Politechniki Łódzkiej prof. Edmund Tuliszka i od tego momentu rozpoczął się dynamiczny rozwój jednostki. W roku 1970 w związku ze zmianami struktury organizacyjnej uczelni Katedra Teorii Maszyn Cieplnych przekształ-ciła się w Zakład Techniki Cieplnej w ramach nowo utworzonego Instytutu Wysoko-prężnych Silników Okrętowych i Kolejowych, przy łączonego do Wy działu Maszyn Roboczych i Pojazdów. W tym samym roku zakład przeniesiono do nowo oddanych pomieszczeń w gmachu mechanicznym przy ulicy Piotrowo. Kierownictwo tej nowej struktury powierzono prof. Edmundowi Tuliszce. W roku I974 w związku ze zmianą nazwy instytutu zakład znalazł się w Instytucie Techniki Cieplnej i Silników Spalinowych, którego dyrektorem został prof. Edmund Tuliszka. Wówczas kierownictwo zakładu objął prof. Józef Pientka. W 1980 roku prof. Edmund Tuliszka powrócił na stanowi-sko kierownika Zakładu Techniki Cieplnej, które piastował do przejścia na emeryturę. W 1990 roku kierownictwo przejął ponownie prof. Józef Pientka. W 1993 roku Zakład Techniki Cieplnej został wyłączony z Instytutu Techniki Cieplnej i Silników Spalinowych i powstała samodzielna Katedra Techniki Cieplnej w strukturze Wydziału Maszyn Ro-boczych i Pojazdów. Katedrą do czasu przejścia na emeryturę kierował inicjator tej reorganizacji prof. Józef Pientka. Od 1995 roku kierownikiem Katedry jest prof. Leon Bogusławski.

Katedra Techniki Cieplnej 11�Chair of Thermal Engineering

Chair of Thermal Engineering


HeadAssoc. Prof. Leon BOGUSŁAWSKI, PhD (Eng), DScphone +48 61 665 2212, +48 61 665 2046, +48 61 665 2206

Historical sketchHistorically our chair is related to the Chair of Theory of Thermal Machines at the

Engineering School which was formed in 1956 and managed by prof. J. Szałajka un-til 1962. That chair subsequently became a part of the Faculty of Machine Design at Poznań University of Technology. The Chair of Boilers and Steam Machinery formed in 1952 within the Faculty of Machine Design at the Engineering school also lay founda-tions for our current chair. In 1962 the position of head of the chair was assumed by professor Edmund Tuliszka who came to Poznań from Łódź. Owing to his arrival our unit saw a very dynamic growth at that time.

In 1970 along with the changes of the organizational structure of the university the Chair of Theory of Thermal Machinery was transformed into the Division of Ther-mal Engineering within the newly formed Institute of Compression Ignition Marine and Railway Engines at the Faculty of Heavy Machinery and Vehicles. In the same year, the Division was moved from Wilda (district of Poznan) to a brand new building at Piotrowo. The management of this new structure was taken up by professor E. Tu-liszka. In 1974, because of the renaming of the institute, the division was a part of the institute of Thermal Engineering and Internal Combustion Engines, whose head was, at that time, professor E. Tuliszka. Then the management of the division was taken up by professor J. Pientka. In 1980 professor E. Tuliszka came back to the Division of Thermal Engineering, as its head, and held the position until retirement. In 1980 professor J. Pientka retook the position of the head of the division. In 1993 the Division of Thermal Engineering was separated from the Institute of Thermal Engineering and Internal Combustion Engines and an independent Chair of Thermal Engineering was formed within the structure of the Faculty of Heavy Machinery and Vehicles. This chair was managed by, professor J. Pientka, the originator of such reorganization. Since 1995 the position of the head has been held by professor L. Bogusławski.


PracownicyW katedrze jest zatrudnionych 6 profesorów, w tym 2 tytularnych, 7 adiunktów,

2 starszych wykładowców, wykładowca oraz 3 pracowników technicznych i admi-nistracyjnych. Od kilku lat integralną częścią personelu katedry są studenci studiów doktoranckich.

Działalność naukowo-badawczaBadania procesów konwersji energii:

badania procesów spalania gazów, w tym gazów niskokalorycznych, w różnych warunkach z uwzględnieniem redukcji emisji substancji toksycznych, badania procesów spalania różnych paliw (stałych, ciekłych, gazowych, odpado-wych i odnawialnych) w urządzeniach grzewczych i kotłach małej mocy w celu optymalizacji ich konstrukcji z uwzględnieniem emisji zanieczyszczeń gazowych badania i optymalizacja skojarzonej gospodarki energetycznej z wykorzystaniem obiegów lewo bieżnych i odnawialnych źródeł energii

Badania przepływowych maszyn sprężających:badania maszyn sprężających i wykorzystanie wyników do weryfikacji procedur projektowych i obliczeniowych maszyn sprężających analizę pracy maszyn przepływowych i badanie kolektorów wentylatorów promie-niowych i wentylatorów wysokociśnieniowych badania niestacjonarnych trójwymiarowych przepływów turbulentnych i przejścio-wych w układach wirujących metodami DNS i LES z uwzględnieniem wymiany ciepła

Badania procesów transportu pędu i ciepła:badania wpływu turbulencji przepływu na procesy transportu pędu i ciepła na po-wierzchniach wybranych elementów konstrukcyjnych maszyn i urządzeń zastosowanie zagadnień odwrotnych do analizy przepływu i pól temperatur oraz wielomianów cieplnych do zagadnień mechaniki płynów i przepływu ciepła

Badania urządzeń i systemów energetycznych audyting energetyczny obiektów przemysłowychdiagnostyka energetyczna i doskonalenie energetyczne procesówzagadnienia kogeneracji energii elektrycznej i ciepładiagnostyka energetyczna i doskonalenie eksploatacji turbin parowych i gazowychmodelowanie współpracy maszyn i sieci transportu rurociągowego doskonalenie konstrukcji kotłów na paliwo gazowe i paliwa odnawialne

WyposażenieStanowiska badawcze:

stanowiska do badania kotłów grzewczych wodnych niskotemperaturowych w za-kresie wielkości mocy cieplnej, efektywności energetycznej i emisji spalinstanowiska do badania dmuchaw i wentylatorówstanowiska do badania pompotwarty tunel aerodynamiczny do pomiarów przepływów turbulentnychdoświadczalna komora spalania o temperaturze pracy do 1200°C o wymiarach 1200×1200×2700 mm wyposażona w komplet palników z regeneracją i rekupe-racją ciepła. Możliwość testowania palników do 1 MW z podgrzaniem powietrza do 400°Cpracownia zaawansowanych technik numerycznych

•–

–

–

•–

–

–

•–

–

•––––––

•–

––––

–


StaffThe Chair of Thermal Engineering has 6 professors, including 2 full professors, 7 as-

sistant professors, 2 senior lecturers, one lecturer and 3 technicians and administrative staff. For some time now doctoral students have been an integral part of the staff within our chair.

Scientific researchResearch on processes of energy conversion

Investigations of gas combustion processes, including gases of low calorific value, in various conditions, in relation to the reduction of toxic emissions Investigations of fuel combustion (solid, liquid, gaseous, waste and renewable fuels) in heating appliances and low-power boilers for optimization of design and reduc-tion of toxic emissions. Investigations and optimization of associated energy management with the applica-tion of left-bank circulation and renewable sources of energy.

Research on compression machinesInvestigations of compressors and application of obtained results for verification of design and calculation procedures for compressors Analysis of fluid-flow machinery operation and tests on centrifugal fan collectors and high pressure fans. Investigation of the 3D turbulent and transitional flows in rotating systems with hest transfer using DNS and LES methods

Research on processes of transport of heat and momentum Investigations of the influence of flow turbulence on the heat and momentum transport processes on surfaces of selected machine elements Application of inverse problems for analysis of thermal flow and thermal fields as well as thermal polynominals for the problems of fluid mechanics and heat transfer

Research on energy systems and equipmentenergy audit of industrial objectsenergy related diagnostic and improvement of energy related processesthe issues of electrical energy and heat co-generationenergy related diagnostic and improvement of gas and steam turbine operationmodeling of cooperation of machines and pipeline transportation systemsimprovement of design of gas and renewable fuel boilers

Equipment Test stands

Test stands for low temperature water heating boil-ers for the measurement of heating capacity, energy efficiency, and toxic emissionstest stands for fans and blowerstest stands for pumpsopen aerodynamic tunnel for turbulent flow measurementsresearch combustion chamber of operating tem-perature of 1200°C (1200×1200×2700) fitted with regenerative and recuperative burners (testing of burners up to 1 MW- air heating up to 400°C)laboratory of advanced numerical techniques

•–

–

–

•–

–

–

•–

–

•––––––

•–

–––

–

–


Urządzenia i zestawy pomiarowe:cyfrowe zestawy do pomiaru wielkości wolnozmiennych (temperatury, ciśnienia) wykorzystujące multimetry serii Keithley 2000 i 2001 pod kontrolą programu LabViewcyfrowe zestawy do pomiaru wielkości szybkozmiennych (prędkości, temperatury, ciśnienia) wykorzystujące 16-bitowe przetworniki A/C firmy IOtech pod kontrolą programu TurboLab oraz LabViewwielokanałowy zestaw termoanemometrów stałotemperaturowych firmy TSIprzetworniki różnicy ciśnień stałych i szybkozmiennychukład wizualizacji spalania schlierenkamera szybka do 10 000 klatek/szestaw sond pomiarowych do pomiaru w płomieniusonometry do pomiaru hałasupiec do wzorcowania termometrówczujniki temperaturyzestaw do pomiaru mocy elektrycznejzestawy analizatorów spalin typu Beckmann i Testochromatograf gazowy firmy Variankalorymetry do pomiaru kaloryczności paliw stałych, ciekłych i gazowychprzetworniki do pomiaru fluktuacji ciśnienia momentomierzanemometry do pomiaru prędkości przepływu powietrzacyfrowy rejestrator sygnału z pamięcią kotły małej mocy z palnikami na paliwo ciekłe i gazowe z oprzyrządowaniem po-miarowym do bilansu cieplnegokocioł na paliwa stałe z oprzyrządowaniem pomiarowymzintegrowany system pomiarowy temperatur ICISbarometry

Ważniejsze osiągnięciaMonografie, artykuły i referaty, udział w krajowych i międzynarodowych konferen-cjach naukowych a także tytuły i stopnie naukowe Wdrożenie do produkcji badanych konstrukcji kotłów grzewczych małej mocy na paliwa stałe, ciekłe i gazowe oraz ogrzewaczy powietrzaOpracowanie charakterystyk pomiarowych przyrządów do pomiaru prędkości po-wietrza (ciśnienia i strumienia objętości)Opracowanie typoszeregów dmuchaw i sprężarek promieniowych i wdrożenie ich do produkcji (dmuchawy zostały wyróżnione wieloma nagrodami na targach, wysta-wach i konkursach, w tym nagrodą Prezesa Rady Ministrów)Opracowanie i wdrożenie do produkcji typoszeregu wodnych kotłów grzewczych małej i średniej mocy z palnikiem nadmuchowym wraz z firmą TORUS (kocioł z tej serii uzyskał Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich w 2000 roku)Współpraca z zagranicznymi ośrodkami naukowymi: TU Dresden, Universitat Stutt-gart CNRS Marsylia, Politechnika w Sztokholmie, Gas Warme Instytut w EssenOrganizacja krajowych i międzynarodowych semianriów naukowych

•–

–

–––––––––––––––––

–––

•

•

•

•

•

•

•


Measuring devicesDigital measurement systems for slow-changing quantities (temperature, pressure) assisted by multimeters (Keithley 2000 i 2001) in LabView software environmentDigital measurement systems for quick-changing quantities (speed, temperature, pressure) with a 16-bit A/C converter by IOtech in TurboLab and LabView soft-ware environmentMulti channel TSI constant temperature anemometrdifferential pressure converterssonometers for noise measurementa furnace for thermometer calibrationtemperature sensorselectric power measurement deviceexhaust-gas analyzer- Beckmann i Testogas chromatograph by Variancalorimeter for calorific value measurement of solid, liquid and gaseous fuelspressure fluctuation meterstorque meteranemometers for air flow speed meaurementdigital signal recorder with memorylow power boilers with solid and liquid fuel burners with measuring apparatus for energy balance calculationssolid fuel boilers with measuring apparatusintegrated temperature measuring system ICISbarometers

AchievementsMonographies, articles, papers, participation in domestic and international confer-ences, titles and scientific degreespractical application of low power solid and gaseous fuel heating boilers and air heatersDevelopment of measurement characteristics of measuring devices for air speed test-ing (pressure and volumetric stream) Preparation of series of types of fans and centrifugal compressors and their Applica-tion (these fans have been awarded during fairs, exhibitions and competitions includ-ing the Prime Minister’s award)Preparation and application of low- and medium- power water heating boilers with a blow type burner in cooperation with TORUS (this boiler has been awarded with a Golden Medal at the International Poznań Fair 2000)collaboration with international scientific centers: TU Dresden, Universitat Stuttgart, CNRS Marseilles, Stockholm Polytechnic, Gas Warme Institut in Essenorganization of the domestic and international workshops

•–

–

––––––––––––––

–––

•

•

•

•

•

•

•

Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Faculty of Machines and ...

Documents

Transcript of Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Faculty of Machines and ...