Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

23
Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków FOTOEMISYJNE STANY ELEKTRONOWE FOTOEMISYJNE STANY ELEKTRONOWE PEROWSKITÓW MANGANOWYCH I PEROWSKITÓW MANGANOWYCH I MAGNETYTU MAGNETYTU Andrzej Andrzej Kołodziejczyk Kołodziejczyk Zakład Fizyki Ciała Zakład Fizyki Ciała Stałego Stałego XI Krajowa Szkoła Nadprzewodnictwa pt. "Zjawiska kolektywne i ich współzawodnictwo” Kazimierz Dolny 26-29 Wrzesień 2005

description

Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków. FOTOEMISYJNE STANY ELEKTRONOWE PEROWSKITÓW MANGANOWYCH I MAGNETYTU. Andrzej Kołodziejczyk Zakład Fizyki Ciała Stałego. XI Krajowa Szkoła Nadprzewodnictwa pt. "Zjawiska kolektywne i ich współzawodnictwo” - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Page 1: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej

Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

FOTOEMISYJNE STANY ELEKTRONOWE FOTOEMISYJNE STANY ELEKTRONOWE PEROWSKITÓW MANGANOWYCH I PEROWSKITÓW MANGANOWYCH I

MAGNETYTUMAGNETYTU

Andrzej KołodziejczykAndrzej Kołodziejczyk

Zakład Fizyki Ciała StałegoZakład Fizyki Ciała Stałego

XI Krajowa Szkoła Nadprzewodnictwa pt. "Zjawiska kolektywne i ich współzawodnictwo”

Kazimierz Dolny 26-29 Wrzesień 2005

Page 2: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

A. Einstein, AdP 17, 132 (1905) 17 Marzec 1905Über einen die Erzeugung und Verwandlung des Lichtes betreffenden heuristischen Gesichtspunkt

O heurystycznym podejściu do zjawiska emisji i przemian światła

Page 3: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Spektrometr ARUPS w ZFCS AGH

Page 4: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

1_Pompa2_Lampa He3_Komora analizy4_Manipulator próbki5_6 Uchwyt próbki

Spektrometr ARUPSOmicron

Page 5: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków
Page 6: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

METALE: POWIERZCHNIE FERMIEGO

Na Cu Fe

kx

ky

kz

Model metalu: 3 wymiarowa nieskończona studnia potencjału

x

y

z

V=0

V=

Lz

Ly

Lx

22

2z

2y

2x

2

k km2

)kkk(m2

E

)L

,L

(k),L

,L

(k),L

,L

(kzz

zyy

yxx

x

Powierzchnia Fermiego dla elektronów w nieskończonej studni potencjału jest kulą

Page 7: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Metody wyznaczania powierzchni Fermiego

Bardzo wiele własności fizycznych

ciał stałych zależy od

topologii powierzchni Fermiego.

ARUPS stosuje się w tym celu

jako jedną z najowocniejszych metod.

Cztery metody stosuje się aby z widma ARUPS wyznaczyć wektory Fermiego kF czyli energię Fermiego EF:

1) Maksimum natężenia w EF

2) Maksimum gradientu po energii ze scałkowanego natężenia

3) Metoda Delta T

4) Z ekstrapolacji krzywej dyspersji do EF

Mierzymy I(Ek,)

Wyznaczamy: z praw zachowania energii i pędu energię i pęd elektronów wewnątrz ciała stałego E(k)

Ek = hv - P – E k// = 2m/h Ek sin cos

Page 8: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Y

ARUPS YBCO

Page 9: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

1000 800 600 400 200 0

Mn:L

MM

Mn:3

s

O:K

LLa:3

d

Mn:2

p

O:1

s

Ca:2

p

C:1

s

La:4

p

La:4

d

(La,Tb)CaMnO

LaCaMnO

LaCa(MnFe)O

cou

nts

[

arb

.u.]

Binding Energy [ eV ]

XPS polikryształów

Page 10: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

10 5 0

LaCaMnO

LaCa(MnFe)O

V.B.

co

un

ts [

arb

.u.

]

Binding Energy [ eV ]

Page 11: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-12 -9 -6 -3 0

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

= 40o

coun

ts

Binding energy (eV)-10 -8 -6 -4 -2 0

0

2000

4000

6000

8000

10000

= 60o

= 50o

= 40o

= 30o

= 20o

= 10o

= 0o

= 40o

Cou

nts

Binding energy (eV)

Widmo ARUPS dla warstw LaCaMnO i LaCeMnO

Page 12: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-10 -5 0

0

2000

LaCaCoO3

=0 o, =40 o

=20 o, =20 o

=40 o, =0 o

cou

nts

Binding Energy / eV

ARUPS kryształów LaCaCoO3

Page 13: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

10 5 0

LaCaMnO

LaCa(MnFe)O

V.B.

cou

nts

[ a

rb.u

. ]

Binding Energy [ eV ]

-10 -5 0

0

2000

LaCaCoO3

=0 o, =40 o

=20 o, =20 o

=40 o, =0 o

cou

nts

Binding Energy / eV

-10 -8 -6 -4 -2 0

0

2000

4000

6000

8000

10000

= 60o

= 50o

= 40o

= 30o

= 20o

= 10o

= 0o

= 40o

Cou

nts

Binding energy (eV)

-12 -9 -6 -3 0

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

= 40o

coun

ts

Binding energy (eV)

Page 14: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-10 -5 0

0

2000

4000

6000

B B

LaCaCoO3

80 o70 o50 o40 o

30 o

= 20 o

= 20 o

cou

nts

Binding Energy / eV

ARUPS

Page 15: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków
Page 16: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków
Page 17: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków
Page 18: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-10 -5 0

0

2000

Data: T20FI80_BModel: Gauss Equation: y=y0 + (A/(w*sqrt(PI/2)))*exp(-2*((x-xc)/w)^2) Weighting:y No weighting Chi^2/DoF = 2433.27556R^2 = 0.99079 y0 0 ±0xc1 -1.3102±0.05919w1 0.81222 ±0.11817A1 158.8709 ±21.49517xc2 -3.05257 ±0.0282w2 1.23874 ±0.07463A2 820.05335 ±83.36463xc3 -5.2508±0.04319w3 2.56797 ±0.09965A3 2668.18871 ±112.51238xc4 -11.07636 ±0.0567w4 4.78219 ±0.14834A4 4229.72082 ±121.32075xc5 -14.21413 ±0.00562w5 1.44035 ±0.0179A5 3446.74421 ±70.49022

LaCoO3

80 o

= 20 o

co

unts

Binding Energy / eV

Mn3d-eg

-1,-6, -9 eV

Mn3d-t2g

-3, -5, -7 eV

Page 19: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

= 20 o, = 20 o

LaCaCoO3

cou

nts

Binding Energy / eV

Eonset = 0.37 eV

Page 20: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-15 -12 -9 -6 -3 0 3-500

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

Y A

xis

Titl

e

X Axis Title

G

T40

T50

T60

=0-16 -14 -12 -10 -8 -6 -4 -2 0 2

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

Y A

xis

Titl

e

X Axis Title

G

Page 21: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-15 -10 -5 0

Kinetic energy [eV]

Cou

nts

[ a.u

. ]

XPSFe

3-xTi

xO

4

x=0.02

Binding energy [ eV ]

Fe3-x

ZnxO

4

x=0.03

XPS

Cou

nts

[ a.u

. ]

B

A

Fe: L2,3-M

4,5M4,5

FeO

Fe2O

3

Fe3-x

ZnxO

4

x=0.008

Cou

nts

[ a.u

. ]6 8 0 6 9 0 7 0 0 7 1 0 7 2 0

-730 -720 -710

S

Fe3-x

ZnxO

4 x=0.008

Fe:2p1/2 Fe:2p

3/2

Binding Energy [ eV ]

Fe3-x

TixO

4 x=0.02

Fe3-x

ZnxO

4 x=0.03

co

unt

s [

a.

u. ]

SFe2O

3

SFe

xO

Fe3O

4

Fe3-x

ZnxO

4

x=0.008 He-I

Fe:3dO:2p

XPSFe3-x

ZnxO

4

x=0.008

XPS/UPS

Fe3O4

Page 22: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

-10 -5 0

0

5000

10000

20 o18 o16 o14 o12 o10 o

8 o

6 o4 o2 o

0 o-2 o

-4 o-6 o

-8 o

-10 o

-12 o

-14 o

-16 o

-18 o

= -20 o

= 60 o

cou

nts

Binding Energy / eV

-10 -5 0

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

= 60 o

= 4 o

coun

ts

Binding Energy / eV

d6 - d5 Fe2+ (B)

-2,0 -1,8 -1,6 -1,4 -1,2 -1,0 -0,8 -0,6 -0,4 -0,2 0,00

100

200

300

400

500

600

700

800

= 60 o = 4 o

coun

ts

Binding Energy / eV

Eon = 40 meV

ARUPS Fe3O4

Page 23: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

exp(Eon/kBTV)