WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

45
WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWAē GEOFIZYKI OTWOROWEJ NA POTRZEBY SEJSMIKI Scaling of well log data for velocity models in seismics Jadwiga JARZYNA, Maria BAàA, Paulina KRAKOWSKA & Kamila WAWRZYNIAK-GUZ AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydziaá Geologii Geo¿zyki i Ochrony ĝrodowiska, Katedra Geo¿zyki;al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków; e-mail: [email protected], [email protected], [email protected], [email protected] TreĞü: Przedstawiono wyniki matematycznych operacji ¿ltracji i interpolacji dla dynamicznych pa- rametrów sprĊĪystych: czasów interwaáowych fal P i S, moduáu Younga i wspóáczynnika Poissona. Parametry uzyskano w wyniku interpretacji akustycznych obrazów falowych z uĪyciem aplikacji Fa- laFWS w systemie GeoWin i na podstawie obliczeĔ z uĪyciem programu Estymacja. Przedmiotem analizy byáy wyniki odnoszące siĊ do zróĪnicowanych formacji litostratygra¿cznych w pro¿lach kilku otworów na NiĪu Polskim w interwale od powierzchni terenu do ponad piĊciu kilometrów gáĊbokoĞci. Wykonane dziaáania miaáy na celu skalowanie danych geo¿zyki otworowej, o wysokiej pionowej roz- dzielczoĞci, na potrzeby sejsmiki. Przedstawiono Ğrednie wartoĞci parametrów sprĊĪystych jednostek wydzielonych w interpretacji geologicznej. Do analizy wáączono takĪe obliczenie wspóáczynnika do- broci Q, bĊdącego miarą dyspersji energii fal sprĊĪystych w oĞrodku skalnym. Sáowa kluczowe: geo¿zyka otworowa, pro¿lowania, sejsmika, prĊdkoĞü i táumienie fal sprĊĪystych, pionowa rozdzielczoĞü, skalowanie wyników geo¿zyki otworowej i sejsmiki Abstract: The results from the mathematical operations of ¿ltration and interpolation are presented for dynamic elastic parameters such as P-wave slowness and S-wave slowness, Young modulus and Poisson ratio. The parameters were obtained by interpreting acoustic full waveforms using FalaFWS application of GeoWin system and based on calculations using the Estymacja program. The subject of the analysis were the results obtained from various lithostratigraphic formations in several Polish Lowland’s borehole pro¿les sampled from surface to a depth of more than 5 km. The goal was to scale well log data of a high vertical resolution for seismic purposes. Average values of the elastic parameters were presented for units derived out of geological interpretation. The analysis also included calculation of the Q parameter, which is a measure of energy dispertion of elastic waves in a rock formation. Key words: well logging, logs, seismics, velocity and attenuation of elastic waves, vertical resolution, scaling of well logging and seismic results GEOLOGIA x 2011 x Tom 37 x Zeszyt 3 x 401–445

Transcript of WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Page 1: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI OTWOROWEJ

NA POTRZEBY SEJSMIKI

Scaling of well log data for velocity models in seismics

Jadwiga JARZYNA, Maria BA A, Paulina KRAKOWSKA & Kamila WAWRZYNIAK-GUZ

AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydzia Geologii Geo zyki i Ochrony rodowiska, Katedra Geo zyki;al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków; e-mail: [email protected], [email protected], [email protected], [email protected]

Tre : Przedstawiono wyniki matematycznych operacji ltracji i interpolacji dla dynamicznych pa-rametrów spr ystych: czasów interwa owych fal P i S, modu u Younga i wspó czynnika Poissona. Parametry uzyskano w wyniku interpretacji akustycznych obrazów falowych z u yciem aplikacji Fa-laFWS w systemie GeoWin i na podstawie oblicze z u yciem programu Estymacja. Przedmiotem analizy by y wyniki odnosz ce si do zró nicowanych formacji litostratygra cznych w pro lach kilku otworów na Ni u Polskim w interwale od powierzchni terenu do ponad pi ciu kilometrów g boko ci. Wykonane dzia ania mia y na celu skalowanie danych geo zyki otworowej, o wysokiej pionowej roz-dzielczo ci, na potrzeby sejsmiki. Przedstawiono rednie warto ci parametrów spr ystych jednostek wydzielonych w interpretacji geologicznej. Do analizy w czono tak e obliczenie wspó czynnika do-broci Q, b d cego miar dyspersji energii fal spr ystych w o rodku skalnym.

S owa kluczowe: geo zyka otworowa, pro lowania, sejsmika, pr dko i t umienie fal spr ystych, pionowa rozdzielczo , skalowanie wyników geo zyki otworowej i sejsmiki

Abstract: The results from the mathematical operations of ltration and interpolation are presented for dynamic elastic parameters such as P-wave slowness and S-wave slowness, Young modulus and Poisson ratio. The parameters were obtained by interpreting acoustic full waveforms using FalaFWS application of GeoWin system and based on calculations using the Estymacja program. The subject of the analysis were the results obtained from various lithostratigraphic formations in several Polish Lowland’s borehole pro les sampled from surface to a depth of more than 5 km. The goal was to scale well log data of a high vertical resolution for seismic purposes. Average values of the elastic parameters were presented for units derived out of geological interpretation. The analysis also included calculation of the Q parameter, which is a measure of energy dispertion of elastic waves in a rock formation.

Key words: well logging, logs, seismics, velocity and attenuation of elastic waves, vertical resolution, scaling of well logging and seismic results

GEOLOGIA 2011 Tom 37 Zeszyt 3 401–445

Page 2: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

WPROWADZENIE

Pro lowanie akustyczne (PA) w otworze wykorzystuje te same zyczne w asno ci ska i to samo pole fal spr ystych co metoda sejsmiczna z wyra nym zró nicowaniem pod wzgl dem cz stotliwo ci i warunków wykonywania pomiarów. Obie metody, dzi ki ró nym cz stotliwo ciom (15–20 kHz przy PA i 30–60 Hz w badaniach sejsmicznych), wyra nie ró -ni si pionow rozdzielczo ci (Boyer & Mari 1997).

Zastosowano ltry i u rednienia, dost pne w aplikacjach FalaFWS i Funmat w systemie GeoWin (Jarzyna et al. 2007, Górecki et al. 2010), do skalowania wyników interpretacji pro- lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki.

Pr dko fal spr ystych, pod u nych i poprzecznych, a tak e fali Stoneleya w prze-dziale ww. cz stotliwo ci nie wykazuje wyra nej dyspersji. Jednak, zgodnie z równaniem Akiego i Richardsa (1980), warto wprowadzi korekt obni aj c pr dko fali akustycz-nej w porównaniu z pr dko ci fali sejsmicznej ze wzgl du na cz stotliwo i wspó -czynnik Q.

Akustyczne obrazy falowe s materia em pomiarowym do wyznaczenia wspó czynni-ka dobroci na podstawie badania stosunku amplitud w dziedzinie czasu lub lepiej – widm amplitudowych w dziedzinie cz stotliwo ci (Cheng 1989). Aplikacja FalaFWS w systemie GeoWin pozwala na prowadzenie analizy widm amplitudowych sygna ów zarejestrowanych poszczególnymi odbiornikami, dostarczaj c materia do wyznaczenia wspó czynnika dobro-ci Q. Wspó czynnik ten jest jedn z miar t umienia fal spr ystych w rzeczywistych o rod-kach skalnych.

W analizowanych pomiarach akustycznych obrazów falowych spotkano wiele przy-k adów trudnych do wyja nienia wykresów amplitudy drga fal spr ystych w funkcji czasu i równie trudnych do wyja nienia przyk adów widm amplitudowych. Jednak wy-brano odpowiedni ilo materia u pomiarowego do wykonania oblicze wspó czynni-ka Q w formacjach litostratygra cznych wydzielonych w otworach wyst puj cych na ob-szarze bada .

Badania wykonano w otworach znajduj cych si w pobli u pro lu sejsmicznego pla-nowanego do wykonania w ramach projektu Poprawa efektywno ci bada sejsmicznych w poszukiwaniach i rozpoznawaniu z ó gazu ziemnego w utworach czerwonego sp gowca (Górecki et al. 2010). Pro l ten przebiega w pobli u otworów, w których dost pne by y aku-styczne obrazy falowe.

U REDNIANIE WARTO CI PARAMETRÓW SPR YSTYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE

AKUSTYCZNYCH OBRAZÓW FALOWYCH

Test u redniania zilustrowano na przyk adzie danych z górnego odcinka (350.2–1891.4 m) otworu roda Wielkopolska 4 ( r.Wielk.4). W odcinku tym przewiercone zosta y utwory okresów jury i triasu (Tab. 1).

402 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 3: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Tabela (Table) 1Stratygra a i litologia utworów przewierconych w górnym odcinku w otworze r.Wielk.4

Stratigraphy and lithology of formations pierced in the upper section of r.Wielk.4 well

Nazwaokresu

Stratigraphy

SymbolCode

G bokostropu [m]Depth of the top

G bokosp gu [m]Depth of

the bottom

LitologiaLithology

kimerydKimmeridgian Jkm 150 461

margle, wapienie margliste, i owce wapniste

marls, marly limestones, calcareous claystones

oksfordOxfordian Jo 461 599

wapienie, margle, i owce wapnistelimestones, marls, calcareous

claystones

jura rodkowadogger

Middle Jurassic Dogger

J2 599 706

i owce wapniste, i o upki, wapienie, mu owce, piaskowce

calcareous claystones, shaly clays, limestones, mudstones, sandstones

jura dolna – liasLower

Jurassic – LiasJ1 706 1072

piaskowce drobnoziarniste, mu owce, i o upki

ne-grained sandstones, mudstones, shaly clays

retykRhaetian Tre 1072 1474

i owce wapniste, mu owce, piaskowce ró noziarniste

calcareous claystones, mudstones, diverse-grained sandstones

kajper górnyUpper Keuper Tk3G 1474 1687

górna seria gipsowa: i owce wapniste, mu owce, gipsy, anhydryty

Upper Gypsum Series: calcareous claystones, mudstones, gypsum,

anhydrites

kajper górnyUpper Keuper Tk3T 1687 1731

piaskowiec trzcinowy: i owce wapniste, mu owce, piaskowce,

gipsy, anhydrytyReed Sandstone: calcareous

claystones, mudstones, sandstones, gypsum, anhydrites

kajper górnyUpper Keuper Tk3D 1731 1907

dolna seria gipsowa: i owce, mu owce, sole

Lower Gypsum Series: claystones, mudstones, salts

403Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 4: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Akustyczne obrazy falowe, b d ce wynikami pomiarów sond FWS, dostarczono z kro-kiem g boko ciowym 0.1 m. Interpretacj z wykorzystaniem programu FalaFWS w syste-mie GeoWin wykonano tak e z krokiem 0.1 m. Zatem uzyskano du y zbiór wyników w po-staci czasów interwa owych fal P i S oraz dynamicznych parametrów spr ystych – modu u Younga EE, wspó czynnika spr ysto ci obj to ci KK i postaci MI oraz wspó czynnika Po-issona NI z krokiem g boko ciowym 0.1 m. Uzyskane wyniki by y obarczone wp ywem warunków rejestracji i niestabilnego zachowania si sondy FWS. Stwierdzenie to nie umniej-sza wysi ków pracowników rm serwisowych, które dostarczaj surowych danych z pomia-ru sond FWS. Wyja nia natomiast, dlaczego obrazy falowe zarejestrowane kolejnymi od-biornikami (znajduj cymi si mi dzy sob w odleg o ci 1 stopy w sondzie), przy pomiarze z krokiem g boko ciowym 0.1 m, cz sto bardzo ró ni si mi dzy sob , a tak e ró ni si w warunkach rejestracji tym samym odbiornikiem przy przej ciu kolejnego punktu g bo-ko ciowego na nast pny punkt, chocia o rodek nie jest cienkowarstwowy.

Informacja o parametrach spr ystych, otrzymywana w wyniku prowadzenia pomiaru geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki, nie musi by przedstawiona tak dok adnie (z kro-kiem g boko ciowym 0.1 m). Zatem wykonano u rednienie informacji. Uzyskano zniwe-lowanie pojedynczych, nieuzasadnionych geologicznie anomalii (artefaktów) oraz uzyskano mniejsze zbiory danych, atwiejsze do dalszego opracowania (np. zredukowano 25-krotnie zbiór licz cy 15 450 punktów w interwale o g boko ci 150–1907 m). Aplikacja FalaFWS w programie GeoWin pozwala na u rednienie wyniku bezpo rednio po wykonaniu automa-tycznej interpretacji surowych danych. Wykonano tak ltracj , obliczaj c redni krocz c dla 11 punktów (na odcinku 1 m) i dla 25 punktów (na odcinku 2.5 m). Wyniki przedstawiono na gurze 1 w postaci u rednionego czasu interwa owego fali P (DTPsr se u red 11p). Warto podstawowa (DTPsr se krok 0.1 m), obliczona jest jako rednia arytmetyczna z wyników uzy-skanych przy interpretacji sze ciu par akustycznych obrazów falowych przez obliczanie funk-cji semblance w programie FalaFWS. Warto DTPsr se u red 11p jest wynikiem u rednienia 11-punktowego w aplikacji FalaFWS. Czas interwa owy fali S jest obliczony jako minimal-ny z sze ciu wyników uzyskanych przez obliczanie funkcji semblance w programie FalaFWS (DTSmin se) (Jarzyna et al. 2011). U rednienie nie powoduje straty informacji, jedynie ltracj (wyg adzenie danych). Wyniki uzyskane w aplikacji FalaFWS zosta y poddane interpolacji z wykorzystaniem aplikacji Funmat w systemie GeoWin z krokiem g boko ciowym 2.5 m. Na gurze 2 przedstawiono wykresy zmian czasów interwa owych fal P i S w funkcji g boko ci

dla warto ci u rednionych w aplikacji FalaFWS i interpolowanych w aplikacji Funmat. Relacje mi dzy parametrami spr ystymi u rednionymi w aplikacji FalaFWS i interpo-

lowanymi w aplikacji Funmat przedstawiono na gurach 3–5. U rednienie w aplikacji Fala-FWS jest skutkiem zastosowania redniej krocz cej z wybran liczb punktów. Interpolacja w aplikacji Funmat pozwala zast pi 25 danych uzyskanych z programu FalaFWS z krokiem 0.1 m przez jedn warto . Dzi ki temu ilo danych zmniejsza si w sposób zasadniczy.

Zale no mi dzy czasami interwa owymi fali P uzyskanymi po obu ltracjach jest bar-dzo dobra, wspó czynnik determinacji wynosi 0.93 (Fig. 3). Wynik ten uzasadnia zastosowanie interpolacji do u rednionych wyników aplikacji FalaFWS. Zale no ci dla czasu interwa owego fali S i wspó czynnika Poissona po obu ltracjach nie maj tak wysokich wspó czynników de-terminacji (odpowiednio 0.68 i 0.65) (Fig. 4, 5), ale te wyniki nie s skutkiem ltracji, a przy-czyn bezpo rednich, zwi zanych z jako ci rejestrowanych akustycznych obrazów falowych.

404 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 5: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

250

500

750

1000

1250

1500

1750

2000

0 200 400 600 800

DTP, DTS [us/m]

H [m

]

DTPsr se u red 11p

DTSmin se u red11p

Fig. 1. Czasy interwa owe fali P i S w otworze r.Wielk.4 w górnym odcinku, wynik interpretacji w aplikacji FalaFWS z krokiem 0.1 m, u rednienie 11-punktowe

Fig. 1. P-wave slowness and S-wave slowness in r.Wielk.4 well in the upper depth section, inter-pretation result in FalaFWS application, depth step = 0.1 m, result of 11-points averaging

405Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 6: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

250

500

750

1000

1250

1500

1750

2000

0 200 400 600 800

DTP, DTS [us/m]

H [m

]

DTPsr se u red 25p

DTSmin se u red 25p

250

500

750

1000

1250

1500

1750

2000

0 200 400 600 800

DTP, DTS [us/m]

H [m

]

DTPsr se u red 25 p,interp.DTSmin se u red 25 pinterp.

Fig. 2. Wyniki u rednienia i interpolacji czasów interwa owych fali P i S w otworze r.Wielk.4: A) u rednienie 25-punktowe w programie FalaFWS; B) wynik interpolacji z krokiem 2.5 m w pro-

gramie Funmat

Fig. 2. Averaging and interpolation results of P-wave slowness and S-wave slowness in r.Wielk.4 well: A) 25-points averaging in FalaFWS application; B) interpolation result of 2.5 m depth step in

Funmat application

406 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

A) B)

Page 7: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

y = 0,9155x + 27,536R2 = 0,9309

150

200

250

300

350

400

450

500

550

150 200 250 300 350 400 450 500 550

DTP interpol 2.5 m

DTP

usre

d 25

Fig. 3. Warto ci czasów interwa owych fali P po interpolacji z krokiem 2.5 m w aplikacji Funmat dla danych uzyskanych w aplikacji FalaFWS z krokiem 0.1 m oraz warto ci czasów DTP po zastosowaniu interpolacji z krokiem 2.5 m w aplikacji Funmat dla danych u rednionych redni krocz c 25-punktow

w aplikacji FalaFWS; otwór r.Wielk.4, odcinek górny

Fig. 3. P-wave slowness after interpolation of 2.5 m depth step in Funmat application for data from FalaFWS application of 0.1 m depth step vs. P-wave slowness after interpolation of 2.5 m depth step in Funmat application for the results of FalaFWS application of 2.5 m depth step ltering FalaFWS;

r.Wielk.4 well, upper depth section

y = 0,6586x + 189,48R2 = 0,6815

300

400

500

600

700

800

300 400 500 600 700 800

DTS interpol 2.5 m

DTS

usre

d 25

Fig. 4. Warto ci czasów interwa owych fali S po interpolacji z krokiem 2.5 m w aplikacji Funmat dla danych uzyskanych w aplikacji FalaFWS z krokiem 0.1 m oraz warto ci czasów DTS po zastosowaniu interpolacji z krokiem 2.5 m w aplikacji Funmat dla danych u rednionych redni krocz c 25-punktow

w aplikacji FalaFWS; otwór r.Wielk.4, odcinek górny

Fig. 4. S-wave slowness after interpolation of 2.5 m depth step in Funmat application for data from FalaFWS application of 0.1 m depth step vs. S-wave slowness after interpolation of 2.5 m depth step in Funmat for the results of FalaFWS of 2.5 m depth step ltering in FalaFWS; r.Wielk.4 well, upper

depth section

407Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 8: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Dalsz cz testu wykonano na podstawie analizy danych ze rodkowego odcinka otworu roda Wielkopolska 5 (1951.5–2949 m) – r.Wielk.5. Interwa ten obejmuje utwory od triasu rodkowego (wapienia muszlowego górnego) a do permu górnego (soli najm od-szej) (Tab. 2). Utwory te ró ni si pod wzgl dem litologii od tych z otworu roda Wielko-polska 4 wybranych do testu.

Tabela (Table) 2Stratygra a i litologia utworów przewierconych w rodkowym odcinku

w otworze r.Wielk.5Stratigraphy and lithology of formations pierced in the middle section

of r.Wielk.5 well

Nazwaokresu

Stratigraphy

SymbolCode

G bokostropu [m]Depth of the top

G bokosp gu [m]Depth of

the bottom

LitologiaLithology

trias rodkowyMiddle Triassic Tm3 1989.5 2031

wapie muszlowy górny: wapienie, margle, mu owce, i owce, piaskowce

Upper Muschelkalk: limestones, marls, mudstones, claystones, sandstones

y = 0,7272x + 0,075R2 = 0,6488

00,050,1

0,150,2

0,250,3

0,350,4

0,45

0 0,05 0,1 0,15 0,2 0,25 0,3 0,35 0,4 0,45

NI interpol 2.5 m

NI u

sred

25

Fig. 5. Warto ci wspó czynnika Poissona, NI po interpolacji z krokiem 2.5 m w aplikacji Funmat dla danych uzyskanych w aplikacji FalaFWS z krokiem 0.1 m oraz warto ci NI po zastosowaniu interpolacji z krokiem 2.5 m w aplikacji Funmat dla danych u rednionych redni krocz c 25-punktow w aplikacji

FalaFWS; otwór r.Wielk.4, odcinek górny

Fig. 5. Poisson ratio, NI, after interpolation of 2.5 m depth step in Funmat application for data from FalaFWS application of 0.1 m depth step vs. NI after interpolation of 2.5 m depth step in Funmat for

data from FalaFWS of 25-points averaging; r.Wielk.4 well, upper depth section

408 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 9: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

trias rodkowyMiddle Triassic Tm2 2031 2079

wapie muszlowy rodkowy: wapienie, margle

Middle Muschelkalk: limestones, marls

trias rodkowyMiddle Triassic Tm1 2079 2256.5

wapie muszlowy dolny: wapienie, margle, i owce, i o upki

Lower Muschelkalk: limestones, marls, claystones, shaly clays

trias dolnyLower Triassic Tp3 2256.5 2365.5

pstry piaskowiec górny (ret): i owce wapniste, wapienie, margle, anhydrytyUpper Bunter Sandstone (Roethian):

calcareous claystones, limestones, marls, anhydrites

trias dolnyLower Triassic Tp2 2365.5 2580

pstry piaskowiec rodkowy: i owce czerwone br zowe, margle, wapienie,

anhydrytyMiddle Bunter Sandstone: red brown

claystones, marls, limestones, anhydrites

trias dolnyLower Triassic Tp1 2580 2919

pstry piaskowiec dolny: i owce, mu owce wapniste br zowe, piaskowce,

wapienieLower Bunter Sandstone: claystones,

brown calcareous mudstones, sandstones, limestones

perm górnyUpper Permian IP 2919 2933

i owce przej ciowe: i owce, mu owce, piaskowce, gipsy, anhydryty

Transitional Claystones: claystones, mudstones, sandstones, gypsum,

anhydrites

perm górnyUpper Permian Na4 2933 2982.3

sól najm odsza: sole kamienne, anhydryty

Aller Salt: salts, anhydrites

Na gurach 6 i 7 przedstawiono porównanie warto ci wspó czynnika Poissona uzyska-nego po zastosowaniu u rednienia w aplikacji FalaFWS (11- i 25-punktowego) po wykona-niu interpolacji z krokiem 2.5 m w testowanym odcinku w otworze r.Wielk.5.

Rozrzut punktów widoczny na gurze 6 spowodowany jest obecno ci wi kszej licz-by anomalii na obrazie nieu rednionym w porównaniu z wynikiem ltracji. Relacja mi dzy NI_25 i NI_11 na gurze 7 charakteryzuje si wysokim wspó czynnikiem determinacji, który

Tabela (Table) 2 cd. / cont.

409Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 10: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

jest wyra nie obarczony wp ywem warto ci odstaj cej (0.294; 0.201). Przy obliczaniu relacji prezentowanych na obu rysunkach usuni to warto ci ujemne wspó czynnika Poissona, jako niemaj ce wyja nienia zycznego w formacji, która nie jest nasycona gazem.

y = 0,799x + 0,0503R2 = 0,3582

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5NI_11

NI_1

Fig. 6. Wspó czynnik Poissona bez u rednienia vs. wynik u rednienia redni krocz c 11-punktow ; obie serie danych poddano interpolacji z krokiem 2.5 m

Fig. 6. Poisson ratio without averaging vs. Poisson ratio after 11-points averaging; both data series interpolated using 2.5 m step

y = 0,8434x + 0,0485R2 = 0,8543

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5

NI_11

NI_2

5

Fig. 7. Wspó czynnik Poissona po u rednieniu redni krocz c 11-punktow vs. wynik u rednienia 25-punktowego; obie serie danych poddano interpolacji z krokiem 2.5 m

Fig. 7. Poisson ratio after 11-points averaging vs. Poisson ratio after 25-points averaging; both data series interpolated using 2.5 m step

410 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 11: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Na dwóch nast pnych gurach (Fig. 8, 9) przedstawiono zestawienie wyników dla mo-du u Younga analogiczne jak dla wspó czynnika Poissona. Obserwuje si podobne zacho-wanie wyników. Rozrzut punktów na gurze 8 jest mniejszy ni na gurze 6. Mniejsza jest

y = 0,9956x + 0,713R2 = 0,8513

0

20

40

60

80

100

0 20 40 60 80 100

EE_11

EE_1

Fig. 8. Modu Younga bez u rednienia vs. wynik u rednienia redni krocz c 11-punktow ; oba zbiory danych poddano interpolacji z krokiem 2.5 m

Fig. 8. Young modulus without averaging vs. Young modulus after 11-points averaging; both data series interpolated using 2.5 m step

y = 0,9297x + 2,8228R2 = 0,9558

0

20

40

60

80

100

0 20 40 60 80 100

EE_11

EE_2

5

Fig. 9. Modu Younga po u rednieniu redni krocz c 11-punktow vs. wynik u rednienia 25-punk-towego; oba zbiory danych poddano interpolacji z krokiem 2.5 m

Fig. 9. Young modulus after 11-points averaging vs. Young modulus after 25-points averaging; both data series interpolated using 2.5 m step

411Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 12: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

te liczba warto ci odstaj cych. Taki wynik jest skutkiem zale no ci mi dzy dynamicznym wspó czynnikiem Poissona i modu em Younga a czasami interwa owymi fali P i S.

Wysokie wspó czynniki determinacji mi dzy wynikami u rednionymi dla 11 punktów i 25 punktów wskazuj , e mo na to u rednienie ( ltracj ) stosowa wymiennie.

ZBIORCZE ZESTAWIENIE WYNIKÓW UZYSKANYCH Z POMIARÓW SOND FWS

I INTERPRETACJI AKUSTYCZNYCH OBRAZÓW FALOWYCH W OTWORACH RODA WIELKOPOLSKA 4 I 5,

MI OS AW 3, WINNA GÓRA 1, KROMOLICE 1 I 2 ORAZ GRUNDY 2

Zestawiono wyniki interpretacji w jednostkach litostratygra cznych wydzielonych w analizowanych otworach. Wybrano powtarzaj ce si okresy i podokresy oraz stwierdzono, e wykszta cenie litologiczne jest podobne (Tab. 3). Dla tych jednostek wykonano zesta-

wienie parametrów spr ystych, które by o tak e podstaw do wyliczenia wspó czynników korelacji mi dzy wybranymi wielko ciami. Dane uszeregowano wg wzrastaj cej g boko ci wyst powania tych samych jednostek litostratygra cznych. W tabeli 3 zamieszczono wyniki uzyskane z interpretacji akustycznych obrazów falowych programem FalaFWS. Warto ci pa-rametrów w tabeli 3 s rednimi wybranymi z tabel przygotowanych dla wszystkich otworów (Jarzyna et al., w: Górecki et al. 2010).

Dane w tabeli 3 wskazuj na niewielk zmienno parametrów spr ystych wyznaczo-nych dla tych samych typów litologicznych w tych samych jednostkach stratygra cznych. Generalnie odpowiadaj ce sobie jednostki zalegaj najg biej w otworze Grundy 2, najp y-cej w otworze Mi os aw 3 lub Winna Góra 1. Odpowiadaj ce sobie jednostki w otworze

roda Wielkopolska 4 zalegaj g biej ni w otworze roda Wielkopolska 5, z wyj tkiem jednostek A2G i Na2.

Warto ci czasu interwa owego fali P (DTP), wyznaczone w badanych otworach ró -nymi metodami s bardzo podobne. Warto ci czasu interwa owego fali S (DTS), wyzna-czone w badanych otworach cz sto ró ni si od warto ci czasu interwa owego fali S uzy-skanego bezpo rednio z pomiaru sond FWS – DTSpom. W takich przypadkach wybie-rano najmniejsz z wyznaczonych warto ci. W tabeli 3 przedstawiono ró nice warto ci Vp /Vs = DTS/DTP wynikaj ce ze zró nicowania czasu fali S. Warto ci parametrów spr y-stych przedstawione w tabeli 3 mog s u y jako typowe dla danej litologii w danej jedno-stce stratygra cznej. Zale no ci mi dzy parametrami obliczonymi na podstawie rednich warto ci parametrów spr ystych reprezentacyjnych dla wybranych formacji litostratygra- cznych przedstawiono na gurach 10–12. Rozrzut punktów jest du y, cho by dlatego, e

w wybranych jednostkach stratygra cznych, wydzielonych w analizowanych otworach, sk ad litologiczny nie jest identyczny. Przyczyn rozrzutu jest tak e obecno pozornych anomalii, niezwi zanych z budow geologiczn (artefaktów), z którymi interpretatorki zmaga y si podczas ca ej pracy.

412 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 13: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Tabe

la (T

able

) 3re

dnie

war

toci

par

amet

rów

spr

ysty

ch w

wyd

ziel

enia

ch st

raty

gra

czn

ych

w a

naliz

owan

ych

otw

orac

hAv

erag

e va

lues

of e

last

ic p

aram

eter

s of t

he st

ratig

raph

ic u

nits

in th

e st

udy

wel

ls

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

jura

dol

na J

1 Lo

wer

Jur

assi

c

r.Wie

lk.5

mu

owce

, pia

skow

ce,

iow

ce, i

oup

ki, w

gle

mud

ston

es, s

ands

tone

s, cl

ayst

ones

, sha

ly c

lays

, co

als

656

1036

343

542

–18

98

0.17

1.59

472.

27–

r.Wie

lk.4

pias

kow

ce

drob

nozi

arni

ste,

m

uow

ce, i

oup

ki n

e-gr

aine

d sa

ndst

ones

, m

udst

ones

, sha

ly c

lays

706

1072

356

–60

416

116

0.27

1.74

452.

25–

trias

gór

ny,

rety

k Tr

e U

pper

Tri

assi

c, R

haet

ian

Mio

saw

3

iow

ce, p

iask

owce

nozi

arni

ste,

wgl

e,

mu

owce

br

zow

ecl

ayst

ones

, div

erse

-gr

aine

d sa

ndst

ones

, co

als,

brow

n m

udst

ones

972

1432

.531

351

9–

2113

90.

201.

68/1

.58

702.

29–

Win

na

Gór

a 1

iow

ce, m

uow

ce,

pias

kow

cecl

ayst

ones

, mud

ston

es,

sand

ston

es

976

1402

304

496

517

1817

70.

28/1

.63

672.

3749

6

413Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 14: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

r.Wie

lk.5

iow

ce, m

uow

ce,

pias

kow

cecl

ayst

ones

, mud

ston

es,

sand

ston

es

1036

1442

308

513

–22

149

0.21

1.68

/1.6

170

2.39

r.Wie

lk.4

pias

kow

ce

drob

nozi

arni

ste,

m

uow

ce, i

oup

ki n

e-gr

aine

d sa

ndst

ones

, m

udst

ones

, sha

ly

clay

s

1072

1474

356

–60

416

116

0.27

1.74

/1.3

945

2.25

trias

gór

ny, k

ajpe

r Tk

3G

Upp

er T

rias

sic,

Keu

per

Win

na

Gór

a 1

górn

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

, anh

ydry

tyU

pper

Gyp

sum

Ser

ies:

cl

ayst

ones

, anh

ydri

tes

1402

1590

280

509

–19

237

0.34

1.82

772.

45–

Mio

saw

3

górn

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

br

zow

e,

mu

owce

szar

e,

anhy

dryt

y, g

ipsy

bi

ae

Upp

er G

ypsu

m S

erie

s:

brow

n cl

ayst

ones

, gre

y m

udst

ones

, anh

ydri

tes,

whi

te g

ypsu

m

1432

.516

3127

950

5–

2519

100.

261.

8277

2.44

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.414 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 15: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

r.Wie

lk.5

górn

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

, mu

owce

, gip

sy,

anhy

dryt

yU

pper

Gyp

sum

Ser

ies:

cl

ayst

ones

, mud

ston

es,

gyps

um, a

nhyd

rite

s

1442

1634

282

517

–23

199

0.27

1.86

752.

41–

r.Wie

lk.4

górn

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

wap

nist

e,

mu

owce

, gip

sy,

anhy

dryt

yU

pper

Gyp

sum

Ser

ies:

ca

lcar

eous

cla

ysto

nes,

mud

ston

es, g

ypsu

m,

anhy

drite

s

1474

1687

279

525

–23

219

0.29

1.90

752.

44–

trias

gór

ny, k

ajpe

r gór

ny T

k3T

Upp

er T

rias

sic,

Upp

er K

eupe

r

Win

na

Gór

a 1

pias

kow

iec

trzci

now

y:

iow

ce, p

iask

owce

, m

uow

ceRe

ed S

ands

tone

: cl

ayst

ones

, san

dsto

nes,

mud

ston

es

1590

1681

275

528

–17

246

0.37

1.92

782.

43–

Mio

saw

3pi

asko

wie

c trz

cino

wy

Reed

San

dsto

ne16

3116

7726

448

9–

2721

110.

281.

8574

2.46

r.Wie

lk.5

pias

kow

iec

trzci

now

y:

iow

ce, m

uow

ce,

pias

kow

ce, g

ipsy

Reed

San

dsto

ne:

clay

ston

es, m

udst

ones

, sa

ndst

ones

, gyp

sum

1634

1710

277

529

–23

199

0.30

1.92

752.

39–

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.415Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 16: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

r.Wie

lk.4

pias

kow

iec

trzci

now

y:

iow

ce w

apni

ste,

m

uow

ce, p

iask

owce

, gi

psy,

anh

ydry

tyRe

ed S

ands

tone

: ca

lcar

eous

cla

ysto

nes,

mud

ston

es, s

ands

tone

s, gy

psum

, anh

ydri

tes

1687

1731

265

550

–23

249

0.34

2.07

742.

48–

trias

gór

ny, k

ajpe

r gór

ny T

k3D

U

pper

Tri

assi

c, U

pper

Keu

per

Win

na

Gór

a 1

doln

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

, mu

owce

, sol

e,

anhy

dryt

yLo

wer

Gyp

sum

Ser

ies:

cl

ayst

ones

, mud

ston

es,

salts

, anh

ydri

tes

1681

1873

254

414

507

2128

80.

36/1

.63

592.

4341

4

Mio

saw

3

doln

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

br

zow

e sz

are,

m

uow

ce, a

nhyd

ryty

, do

lom

ity, s

ole

Low

er G

ypsu

m S

erie

s:

brow

n gr

ey c

lays

tone

s, m

udst

ones

, anh

ydri

tes,

dolo

mite

s, sa

lts

1677

1889

.526

048

3–

2318

90.

271.

86/1

.49

662.

09–

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.416 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 17: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

r.Wie

lk.5

doln

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

, mu

owce

, gi

psy,

anh

ydry

ty, s

ole

kam

ienn

eLo

wer

Gyp

sum

Ser

ies:

cl

ayst

ones

, mud

ston

es,

gyps

um, a

nhyd

rite

s, sa

lts

1710

1898

253

503

–26

2410

0.31

1.98

/1.6

052

2.42

406

r.Wie

lk.4

doln

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

, mu

owce

, sol

eLo

wer

Gyp

sum

Ser

ies:

cl

ayst

ones

, mud

ston

es,

salts

1731

1907

257

516

–26

2410

0.32

2.00

/1.5

855

2.44

trias

gór

ny, k

ajpe

r dol

ny T

k1

Upp

er T

rias

sic,

Low

er K

eupe

r

Win

na

Gór

a 1

iow

ce, m

uow

ce,

pias

kow

cecl

ayst

ones

, mud

ston

es,

sand

ston

es

1873

1966

266

491

519

2025

70.

36/1

.85

722.

5249

1

Mio

saw

3

iow

ce w

apni

ste

szar

e, m

uow

ce

brzo

we,

pia

skow

ce

drob

nozi

arni

ste

grey

cal

care

ous

clay

ston

es, b

row

n m

udst

ones

, n

e-gr

aine

d sa

ndst

ones

1889

.520

0226

647

2–

2719

110.

251.

7870

2.35

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.417Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 18: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

r.Wie

lk.5

iow

ce, m

uow

ce, p

iask

owce

clay

ston

es, m

udst

ones

, sa

ndst

ones

1898

1989

.527

451

3–

2520

100.

291.

8873

2.49

r.Wie

lk.4

iow

ce, p

iask

owce

, m

uow

cecl

ayst

ones

, san

dsto

nes,

mud

ston

es

1907

1996

267

522

–25

2110

0.30

1.96

742.

44–

Kro

mol

ice

220

0020

7927

549

7–

2518

100.

251.

8165

2.41

trias

dol

ny T

p3

Low

er T

rias

sic

Mio

saw

3

pstry

pia

skow

iec

górn

y (r

et):

iow

ce d

olom

itycz

ne

szar

e, w

apie

nie

dolo

mity

czne

, anh

ydry

tyU

pper

Bun

ter S

ands

tone

(R

oeth

ian)

: gre

y do

lom

itic

clay

ston

es d

olom

itic

limes

tone

s, an

hydr

ites

2257

2371

199

385

–51

4420

0.30

1.94

572.

71–

r.Wie

lk.5

pstry

pia

skow

iec

górn

y (re

t):

iow

ce w

apni

ste, w

apie

nie,

m

argl

e, a

nhyd

ryty

Upp

er B

unte

r San

dsto

ne

(Roe

thia

n): c

alca

reou

s cl

ayst

ones

, lim

esto

nes,

mar

ls, a

nhyd

rite

s

2256

.523

65.5

200

402

–49

4719

0.32

2.02

472.

75–

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.418 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 19: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

r.Wie

lk.4

pstry

pia

skow

iec

górn

y (r

et):

mar

gle,

iow

ce,

wap

ieni

eU

pper

Bun

ter S

ands

tone

(R

oeth

ian)

: mar

ls,

clay

ston

es, l

imes

tone

s

2267

2376

200

375

–55

3722

0.25

1.86

472.

74–

Kro

mol

ice

2ps

try p

iask

owie

c gó

rny

(ret

)U

pper

Bun

ter S

ands

tone

(R

oeth

ian)

2352

.524

5820

340

1–

4841

180.

311.

9741

2.72

trias

dol

ny T

p2

Low

er T

rias

sic

Mio

saw

3

pstry

pia

skow

iec

rodk

owy:

io

wce

br

zow

e cz

erw

one,

m

uow

ce, p

iask

owce

dr

obno

ziar

nist

e, w

apie

nie

oolit

owe

Mid

dle

Bunt

er S

ands

tone

: br

own

red

clay

ston

es,

mud

ston

es,

ne-

grai

ned

sand

ston

es, o

oliti

c lim

esto

nes

2371

2611

.521

439

2–

4634

180.

271.

8385

2.58

r.Wie

lk.5

pstry

pia

skow

iec

rodk

owy:

io

wce

cze

rwon

e br

zow

e,

mar

gle,

wap

ieni

e,

anhy

dryt

yM

iddl

e Bu

nter

San

dsto

ne:

red

brow

n cl

ayst

ones

, m

arls

, lim

esto

nes,

anhy

drite

s

2365

.525

8021

639

4–

4634

180.

281.

8279

2.64

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.419Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 20: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

r.Wie

lk.4

pstry

pia

skow

iec

rodk

owy:

iow

ce, m

argl

e,

wap

ieni

e m

argl

iste

Mid

dle

Bunt

er S

ands

tone

: cl

ayst

ones

, mar

ls, m

arly

lim

esto

nes

2376

2598

220

392

–44

3018

0.24

1.78

792.

63–

Kro

mol

ice 2

pstry

pia

skow

iec

rodk

owy

Mid

dle

Bunt

er S

ands

tone

2458

2662

217

396

–44

3118

0.26

1.81

672.

60–

trias

dol

ny T

p1

Low

er T

rias

sic

Mio

saw

3

pstry

pia

skow

iec

doln

y:

iow

ce w

apni

ste

brzo

we,

m

uow

ce, p

iask

owce

, an

hydr

yty

Low

er B

unte

r San

dsto

ne:

brow

n ca

lcar

eous

cl

ayst

ones

, mud

ston

es,

sand

ston

es, a

nhyd

rite

s

2611

.529

7021

540

4–

4334

170.

291.

8891

2.67

r.Wie

lk.5

pstry

pia

skow

iec

doln

y:

iow

ce, m

uow

ce

wap

nist

e br

zow

e,

pias

kow

ce, w

apie

nie

Mid

dle

Bunt

er S

ands

tone

: cl

aysto

nes,

brow

n ca

lcar

eous

mud

stone

s, sa

ndsto

nes,

limes

tone

s

2580

2919

222

408

–42

3316

0.29

1.84

922.

6940

5

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.420 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 21: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

r.Wie

lk.4

pstry

pia

skow

iec

doln

y:

iow

ce w

apni

ste

Mid

dle

Bunt

er S

ands

tone

: c

alca

reou

s cla

ysto

nes

2598

2938

.522

240

7–

4130

160.

271.

8394

2.68

Kro

mol

ice 2

pstry

pia

skow

iec

doln

yM

iddl

e Bu

nter

San

dsto

ne26

6229

9122

441

9–

3930

150.

281.

87/1

.81

782.

67–

perm

gór

ny IP

U

pper

Per

mia

n

r.Wie

lk.5

iow

ce p

rzej

ciow

e:

iow

ce, m

uow

ce,

pias

kow

ce, g

ipsy

, an

hydr

yty

Tran

sitio

nal C

lays

tone

s:

clay

ston

es, m

udst

ones

, sa

ndst

ones

, gyp

sum

, an

hydr

ites

2919

2933

236

418

–38

2815

0.28

1.77

/1.8

376

2.57

433

r.Wie

lk.4

iow

ce p

rzej

ciow

e:

iow

ce, m

uow

ce,

anhy

dryt

yTr

ansi

tiona

l Cla

ysto

nes:

cl

ayst

ones

, mud

ston

es,

anhy

drite

s

2938

.529

5022

538

7–

4123

170.

201.

7273

2.57

Kro

mol

ice

2io

wce

prz

ejci

owe

Tran

sitio

nal C

lays

tone

s29

9130

15.5

223

398

–40

2716

0.25

1.78

622.

52–

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.421Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 22: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

Gru

ndy

2

iow

ce p

rzej

ciow

e:

iow

ce, m

uow

ce

brzo

we

Tran

sitio

nal C

lays

tone

s:

clay

ston

es, b

row

n m

udst

ones

3592

3632

223

399

–42

2917

0.25

1.79

932.

67–

perm

gór

ny N

a4

Upp

er P

erm

ian

Kro

mol

ice 1

sól n

ajm

odsz

aAl

ler S

alt

2890

2965

.523

246

7–

2724

110.

292.

0222

2.24

r.Wie

lk.5

sól n

ajm

odsz

a: s

ole

kam

ienn

e, a

nhyd

ryty

Alle

r Sal

t: sa

lts,

anhy

drite

s

2933

2982

.322

240

1–

3324

130.

271.

80/1

.84

52.

0540

9

r.Wie

lk.4

sól n

ajm

odsz

a: so

le

kam

ienn

e, a

nhyd

ryty

, io

wce

Alle

r Sal

t: sa

lts,

anhy

drite

s, cl

ayst

ones

2950

2997

.522

640

3–

32–

130.

241.

787

2.05

Kro

mol

ice 2

sól n

ajm

odsz

aAl

ler S

alt

3015

.530

61.5

223

387

–33

2113

0.23

1.74

72.

09–

Gru

ndy

2

sól n

ajm

odsz

a: so

le

kam

ienn

e, i

owce

Alle

r Sal

t: sa

lts,

clay

ston

es

3632

3722

.523

342

5–

3121

120.

261.

8215

2.12

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.422 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 23: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

perm

gór

ny A

4DU

pper

Per

mia

n

Kro

mol

ice 1

anhy

dryt

peg

mat

ytow

yPe

gmat

itic

Anhy

drite

s29

65.5

2966

.527

146

5–

2917

120.

231.

727

2.44

r.Wie

lk.5

anhy

dryt

peg

mat

ytow

y:

anhy

dryt

y, so

le

kam

ienn

e, i

yPe

gmat

itic

Anhy

drite

s:

anhy

drite

s, sa

lts,

clay

ston

es

2982

.329

83.2

218

406

–33

2513

0.28

1.86

62.

36–

r.Wie

lk.4

anhy

dryt

peg

mat

ytow

y:

anhy

dryt

yPe

gmat

itic

Anhy

drite

s:

anhy

drite

s

2997

.529

9935

6–

623

15–

60.

271.

7511

2.40

Gru

ndy

2

anhy

dryt

peg

mat

ytow

y:

sole

, anh

ydry

tyPe

gmat

itic

Anhy

drite

s:

salts

, anh

ydri

tes

3722

.537

2426

841

5–

3216

140.

161.

558

2.3

perm

gór

ny I4

U

pper

Per

mia

n

Kro

mol

ice 1

i cz

erw

ony

Red

Cla

ysto

ne29

66.5

2985

.935

851

6–

176

90.

131.

4441

2.12

r.Wie

lk.5

i cz

erw

ony:

iy,

sole

, an

hydr

yty

Red

Cla

ysto

ne: c

lyst

ones

, sa

lts, a

nhyd

rite

s

2983

.229

93.5

259

458

–24

1710

0.21

1.80

612.

22–

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.423Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 24: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

r.Wie

lk.4

i cz

erw

ony:

iy

brzo

we,

so

le, a

nhyd

ryty

Red

Cla

ysto

ne: b

row

n cl

ayst

ones

, sal

ts,

anhy

drite

s

2999

3016

324

–57

318

–7

0.24

1.77

272.

17–

Gru

ndy

2

i cz

erw

ony:

iy,

iow

ce

brzo

we,

sole

Red

Cla

ysto

ne:

clay

ston

es, b

row

n cl

ayst

ones

, sal

ts

3724

3746

284

476

–24

1410

0.20

1.68

402.

32–

perm

gór

ny N

a3

Upp

er P

erm

ian

Kro

mol

ice 1

sól m

odsz

aLe

ine

Salt

2985

.931

1423

842

1–

3020

120.

241.

7910

2.10

r.Wie

lk.5

sól m

odsz

a: so

le,

anhy

dryt

y, i

yLe

ine

Salt:

salts

, an

hydr

ites,

clay

ston

es

2993

.531

1922

741

4–

3124

120.

271.

83/1

.80

112.

0740

8

r.Wie

lk.4

sól m

odsz

a: so

le

kam

ienn

eLe

ine

Salt:

salts

3016

3059

225

421

–30

–12

0.27

1.87

72.

05–

Gru

ndy

2

sól m

odsz

a: so

le

drob

nokr

ysta

liczn

e,

grub

okry

stal

iczn

eLe

ine

Salt:

ne

-gra

ined

co

arse

-gra

ined

salts

3746

3832

.522

539

1–

3422

140.

241.

748

2.07

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.424 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 25: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

perm

gór

ny A

3 U

pper

Per

mia

n

Kro

mol

ice 1

anhy

dryt

gów

nyM

ain

Anhy

drite

3114

3136

184

421

–49

6018

0.35

2.30

/1.7

46

2.92

r.Wie

lk.5

anhy

dryt

gów

ny:

anhy

dryt

y, so

leM

ain

Anhy

drite

: an

hydr

ites,

salts

3119

3151

.517

350

9–

3479

120.

422.

95/1

.86

62.

9332

1

r.Wie

lk.4

anhy

dryt

gów

ny:

anhy

dryt

y, so

leM

ain

Anhy

drite

: an

hydr

ites,

salts

3118

,531

4917

249

8–

36–

140.

422.

89/1

.87

62.

94–

Gru

ndy

2

anhy

dryt

gów

ny:

anhy

dryt

y, so

leM

ain

Anhy

drite

: an

hydr

ites,

salts

3832

.538

58.5

174

461

–41

7615

0.41

2.65

/1.8

47

2.88

perm

gór

ny I3

U

pper

Per

mia

n

Kro

mol

ice 1

szar

y i

soln

yG

rey

Cla

ysto

ne31

3631

39.5

378

–49

314

310

1.30

522.

34–

r.Wie

lk.5

szar

y i

soln

y: a

nhyd

ryty

, iy G

rey

Cla

ysto

ne:

anhy

drite

s, cl

ayst

ones

3151

.531

57.5

269

420

519

229

90.

252.

09/1

,56

812.

3742

0

r.Wie

lk.4

szar

y i

soln

y: a

nhyd

ryty

, iy G

rey

Cla

ysto

ne:

anhy

drite

s, cl

ayst

ones

3149

3151

266

–65

216

–6

0.39

2.45

452.

41–

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.425Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 26: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

Gru

ndy

2

szar

y i

soln

y: so

le,

iow

ceG

rey

Cla

ysto

ne: s

alts

, cl

ayst

ones

3858

.538

6018

335

3–

6257

230.

321.

9321

2.80

perm

gór

ny A

2G

Upp

er P

erm

ian

Kro

mol

ice 1

anhy

dryt

kry

jcy

Top

Anhy

drite

3139

.531

4120

451

1–

2747

100.

402.

519

2.81

r.Wie

lk.4

anhy

dryt

kry

jcy

: an

hydr

yty

Top

Anhy

drite

: anh

ydrit

es31

5131

5321

454

3–

28–

100.

412.

5417

2.75

r.Wie

lk.5

anhy

dryt

kry

jcy

: an

hydr

yty

Top

Anhy

drite

: anh

ydrit

es31

57.5

3159

268

407

–32

1414

0.12

1.52

332.

79–

Gru

ndy

2

anhy

dryt

kry

jcy

: an

hydr

yty,

sole

Top

Anhy

drite

: an

hydr

ites,

salts

3860

3862

.521

639

8–

4126

170.

241.

758

2.68

perm

gór

ny N

a2

Upp

er P

erm

ian

Kro

mol

ice 1

sól s

tars

zaSt

assf

urt S

alt

3141

3303

224

409

–31

2312

0.26

1.83

82.

06–

r.Wie

lk.4

sól s

tars

za: s

ole

kam

ienn

eSt

assf

urt S

alt:

salts

3153

3170

,522

843

6–

29–

120.

251.

939

2.05

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.426 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 27: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

r.Wie

lk.5

sól s

tars

za: s

ole

kam

ienn

eSt

assf

urt S

alt:

salts

3159

3320

224

407

496

2528

90.

342.

22/1

.81

132.

0440

7

Gru

ndy

2

sól s

tars

za: s

ole,

an

hydr

yty

Stas

sfur

t Sal

t: sa

lts,

anhy

drite

s

3862

.538

75.5

208

399

–38

3515

0.28

1.94

82.

33–

perm

gór

ny A

2 U

pper

Per

mia

n

Kro

mol

ice 1

anhy

dryt

pod

staw

owy

Basa

l Anh

ydri

te33

0333

1117

332

352

631

7811

0.43

3.05

/1.8

75

2.96

r.Wie

lk.5

anhy

dryt

pod

staw

owy:

an

hydr

yty

Basa

l Anh

ydri

te:

anhy

drite

s

3320

3324

194

323

487

2953

110.

382.

57/1

.66

72.

5532

3

r.Wie

lk.4

anhy

dryt

pod

staw

owy:

an

hydr

yty

Basa

l Anh

ydri

te:

anhy

drite

s

3329

3336

175

323

597

25–

90.

453.

4/1.

857

2.94

Gru

ndy

2

anhy

dryt

pod

staw

owy:

an

hydr

yty

Basa

l Anh

ydri

te:

anhy

drite

s

3875

.538

9616

738

0–

5878

210.

372.

27/1

.93

72.

97–

perm

gór

ny C

a2

Upp

er P

erm

ian

Kro

mol

ice 1

dolo

mit

gów

nyM

ain

Dol

omite

3311

3328

.516

634

663

321

887

0.46

3.83

/2.0

827

2.80

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.427Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 28: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Lito

logi

aLi

thol

ogy

Hst

r

[m]

Hsp

[m]

DTP

[s/

m]

DTS

[s/

m]

DTS

*[

s/m

]E

[GPa

]K

[GPa

]M

I[G

Pa]

NI

V p /V

sG

R[A

PI]

RH

OB

[g/c

m3 ]

DTS

**[

s/m

]

r.Wie

lk.5

dolo

mit

gów

ny:

dolo

mity

, up

kiM

ain

Dol

omite

: do

lom

ites,

shal

es

3324

3333

.518

634

663

420

687

0.41

2.72

/1.8

642

2.70

346

r.Wie

lk.4

dolo

mit

gów

ny: d

olom

ityM

ain

Dol

omite

: dol

omite

s33

3633

41.5

178

346

485

33–

120.

412.

72/1

.94

322.

75–

Gru

ndy

2do

lom

it g

ówny

: dol

omity

Mai

n D

olom

ite: d

olom

ites

3896

3927

193

346

470

3458

120.

382.

48/1

.79

172.

68–

perm

dol

nyLo

wer

Per

mia

n

r.Wie

lk.5

czer

won

y sp

gow

iec:

pi

asko

wce

dr

obno

ziar

nist

e,

redn

iozi

arni

ste

brzo

we,

cz

erw

one

Rotli

egen

d:

ne-g

rain

ed,

med

ium

-gra

ined

bro

wn,

re

d sa

ndst

ones

3540

.336

5224

442

158

320

327

0.38

2.41

/1.7

342

2.41

421

r.Wie

lk.4

czer

won

y sp

gow

iec:

pi

asko

wce

dr

obno

ziar

nist

e bi

ae

Rotli

egen

d:

ne-g

rain

ed

whi

te sa

ndst

ones

3568

–25

762

1–

1726

6–

––

––

DTS

– c

zas i

nter

wa

owy

fali

S u

yty

w o

blic

zeni

u dy

nam

iczn

ych

mod

uów

spr

ysto

ci /

S-w

ave

slow

ness

use

d in

dyn

amic

ela

stic

mod

ulus

cal

cu-

latio

n; D

TS*

– w

ynik

inte

rpre

tacj

i w p

rogr

amie

Fal

aFW

S / i

nter

pret

atio

n re

sult

in F

alaF

WS

prog

ram

; DTS

** –

wyn

ik p

omia

ru so

nd F

WS

/ res

ult

of F

WS

tool

mea

sure

men

t.

Tabe

la (T

able

) 3 c

d. /

cont

.428 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 29: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

y = 1,3273x + 115,58R2 = 0,77

300

350

400

450

500

550

600

650

100 150 200 250 300 350 400

DTP [us/m]

DTS

[us/

m]

Fig. 10. redni czas interwa owy fali S w funkcji redniego czasu interwa owego fali P (dane z tabeli 3)

Fig. 10. Average S wave slowness vs. average P wave slowness (data from table 3)

y = -0,0029x + 3,223R2 = 0,73

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

100 150 200 250 300 350 400

DTPp [us/m]

RHO

B [g

/cm

3 ]

Fig. 11. rednia g sto obj to ciowa w funkcji redniego czasu interwa owego fali P

Fig. 11. Average bulk density vs. average P-wave slowness

429Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 30: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Przedstawiono tak e zmienno wybranych parametrów w funkcji g boko ci (Fig. 13,14). Obserwuje si spadek czasów interwa owych obu fal w funkcji g boko ci w przy-padku utworów m odszych od cechsztynu. Zachowanie ewaporatów, dolomitów, wapieni i i ów górnego permu wyra nie odbiega od obserwowanej tendencji, zarówno dla DTP, jak i dla DTS.

Obserwuje si wzrost g sto ci obj to ciowej z g boko ci w interwale powy ej permu górnego i cechsztynu (Fig. 15). Linia korelacji przechodzi przez dane pomiarowe, a wspó -czynnik determinacji jest wysoki (0.68). W stre e wyst powania ewaporatów (soli i anhy-drytów), dolomitów i i ów obserwuje si bardzo du e zmiany g sto ci. Du e zmiany in-tensywno ci naturalnej promieniotwórczo ci (5–94 API) w stre e wyst powania utworów permu obserwuje si na gurze 16. Jednak dominuj warstwy o ma ym zaileniu (poni ej 40 API). W górnej cz ci gury 16 anomalie GR mieszcz si w zakresie 45–94 API, co wskazuje na znacznie wy sze zailenie formacji m odszych od utworów permu.

W celu scharakteryzowania zmienno ci dynamicznych parametrów spr ystych w po-szczególnych jednostkach litostratygra cznych wydzielonych w pro lach badanych otwo-rów zaprezentowano tak e wyniki oblicze z wykorzystaniem programu Estymacja (Ba a & Cichy 2006, Jarzyna et al., w: Górecki et al. 2010). W tabeli 4 znalaz y si warto ci red-nie, maksymalne i minimalne wybranych parametrów obliczone przy u yciu programu Esty-macja w formacjach litostratygra cznych przewierconych otworami: Winna Góra 1, Golce 1, Obrzycko 1, Pi a IG-1 oraz roda Wielkopolska.

Nale y zaznaczy , e w niektórych otworach osady cechszty skie wyst puj ce w po-szczególnych cyklotemach nie zosta y rozdzielone. W takich przypadkach w tabeli zamiesz-czono dodatkowe warto ci, zaznaczaj c nazw takiego otworu.

y = -0,0018x + 3,3233R2 = 0,52

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

250 300 350 400 450 500 550

DTS [us/m]

RHO

B [g

/cm

3 ]

Fig. 12. rednia g sto obj to ciowa w funkcji redniego czasu interwa owego fali S

Fig. 12. Average bulk density vs. average S-wave slowness

430 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 31: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

y =

-10,

961x

+ 4

869,

6R2 =

0,7

747

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

100

200

300

400

DTP

[us/

m]

H [m]

cech

szty

n

utw

ry g

órne

u

Fig.

13.

re

dnia

war

to D

TP w

funk

cji g

boko

ci

Fig.

13.

Ave

rage

val

ue o

f DTP

vs.

dept

h

y =

-7,4

446x

+ 5

539,

4R2 =

0,6

991

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

100

300

500

700

DTS

[us/

m]

H [m]

utw

ry g

órne

cech

szty

nu

e

e

Fig.

14.

re

dnia

war

to D

TS w

funk

cji g

boko

ci

Fig.

14.

Ave

rage

val

ue o

f DTS

vs.

dept

h

431Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 32: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

y =

2855

,6x

- 529

0,7

R2 = 0

,68

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

1,5

22,

53

3,5

RHO

B [g

/cm

3 ]

H [m]

Fig.

15.

re

dnia

war

to R

HO

B w

funk

cji g

boko

ci

Fig.

15.

Ave

rage

val

ue o

f RH

OB

vs.

dept

h

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

020

4060

8010

0

GR [A

PI]

H [m]

Fig.

16.

re

dnia

war

to G

R w

funk

cji g

boko

ci

Fig.

16.

Ave

rage

val

ue o

f GR

vs.

dept

h

432 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

utw

ory

star

sze

olde

r stra

tace

chsz

tyn

Zech

stei

n

Page 33: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Tabe

la (T

able

) 4W

arto

ci r

edni

e, m

aksy

mal

ne i

min

imal

ne w

ybra

nych

par

amet

rów

obl

iczo

nych

prz

y u

yciu

pro

gram

u Es

tym

acja

w fo

rmac

jach

lit

ostra

tygr

a c

znyc

h pr

zew

ierc

onyc

h ot

wor

ami:

Win

na G

óra

1, G

olce

1, O

brzy

cko

1, P

ia IG

-1 o

raz

roda

Wie

lkop

olsk

a 4

(w

arto

ci r

edni

e po

dkre

lono

)Av

erag

e va

lues

, max

imal

val

ues a

nd m

inim

al v

alue

s of s

elec

ted

para

met

ers c

alcu

late

d w

ith th

e Es

tym

acja

pro

gram

in

litho

stra

tigra

phic

form

atio

ns p

ierc

ed b

y th

e W

inna

Gór

a 1

wel

l and

the

Gol

ce 1

wel

l and

the

Obr

zyck

o 1

wel

l and

the

Pia

IG-1

w

ell a

nd th

e r.W

ielk

.4 w

ell (

aver

age

valu

es a

re u

nder

lined

)

Stra

tygr

a a

, lito

logi

aSt

ratig

raph

y, lit

holo

gyV

PEQ

[km

/s]

VSE

Q[k

m/s

]V

PEQ

/V

SEQ

RH

EQ[g

/cm

3 ]N

IEQ

Okr

elo

ne n

a po

dsta

wie

da

nych

z o

twor

ów:

Det

erm

ined

on

the

basi

s of

dat

a fro

m w

ells

:

czw

arto

rzd:

pia

ski,

wiry

, glin

yQ

uate

rnar

y: sa

nds,

grav

els,

clay

s

2.52

2.89

2.09

1.64

1.80

1.05

1.73

1.99

1.59

2.36

2.56

2.18

0.24

0.33

0.17

Pia

IG1

plio

cen,

mio

cen,

olig

ocen

: pia

ski,

mu

ki, p

iask

owce

, pi

asko

wce

zai

lone

, iow

cePl

ioce

ne, M

ioce

ne, O

ligec

ene:

sand

s, m

uds,

sand

ston

es, a

rgill

aceo

us sa

ndst

ones

, cla

ysto

nes

2.47

3.45

1.43

1.46

2.14

0.88

1.70

2.04

1.57

2.30

2.60

1.67

0.23

0.34

0.16

Pia

IG1,

Win

na G

óra

1,ro

da W

ielk

opol

ska

4

kred

a, sa

nton

: mar

gle,

upk

iC

reta

ceou

s, Sa

nton

ian:

mar

ls, s

hale

s

3.66

3.89

3.16

1.80

1.98

1.56

2.03

2.10

1.64

2.56

2.65

2.35

0.34

0.35

0.20

Obr

zyck

o 1

kred

a, sa

nton

(802

.5 m

): m

argl

e, u

pki

turo

n: m

argl

e, w

apie

nie

Cre

tace

ous,

Sant

onia

n (8

02.5

m):

mar

ls, s

hale

sTu

roni

an: m

arls

, lim

esto

nes

3.84

4.50

3.41

1.93

2.28

1.71

1.99

2.06

1.66

2.58

2.66

2.41

0.33

0.35

0.21

Obr

zyck

o 1

kred

a, c

enom

an: m

argl

e, w

apie

nie

Cre

tace

ous,

Cen

oman

ian:

mar

ls, l

imes

tone

s

3.28

3.53

3.12

1.96

2.15

1.83

1.68

1.71

1.64

2.31

2.58

2.22

0.22

0.24

0.21

Obr

zyck

o 1

433Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 34: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Stra

tygr

a a

, lito

logi

aSt

ratig

raph

y, lit

holo

gyV

PEQ

[km

/s]

VSE

Q[k

m/s

]V

PEQ

/V

SEQ

RH

EQ[g

/cm

3 ]N

IEQ

Okr

elo

ne n

a po

dsta

wie

da

nych

z o

twor

ów:

Det

erm

ined

on

the

basi

s of

dat

a fro

m w

ells

:

kred

a do

lna:

pia

skow

ce,

upki

Low

er C

reta

ceou

s: sa

ndst

ones

, sha

les

3.28

4.48

2.91

1.95

2.30

1.65

1.68

1.95

1.62

2.33

2.58

2.21

0.23

0.32

0.19

Obr

zyck

o 1

jura

, kim

eryd

(Jkm

), ok

sfor

d (J

o1):

mar

gle,

wap

ieni

e,

wap

ieni

e m

argl

iste

, iow

ce w

apni

ste

Jura

ssic

, Kim

mer

idgi

an (J

km),

Oxf

ordi

an (J

o1):

mar

ls,

limes

tone

s, m

arly

lim

esto

nes,

calc

areo

us c

lays

tone

s

3.49

4.83

2.16

1.81

2.57

1.07

1.93

2.15

1.56

2.46

2.68

2.15

0.31

0.36

0.28

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Win

na G

óra

1,O

brzy

cko

1

jura

, dog

ger (

J2):

iow

ce w

apni

ste,

io

upki

, wap

ieni

e,

mu

owce

, pia

skow

ceJu

rass

ic, D

ogge

r (J2

): c

alca

reou

s cla

ysto

nes,

shal

y cl

ays,

limes

tone

s, m

udst

ones

, san

dsto

nes

2.97

3.42

2.23

1.78

2.21

1.11

1.67

2.02

1.55

2.43

2.66

2.21

0.22

0.34

0.14

Gol

ce 1

,ro

da W

ielk

opol

ska

4,W

inna

Gór

a 1

jura

dol

na, l

ias (

J1):

pias

kow

ce, m

uow

ce, i

oup

ki,

nasy

ceni

e ga

zem

Low

er J

uras

sic,

Lia

s (J1

): sa

ndst

ones

, mud

ston

es,

shal

y cl

ays,

gas s

atur

atio

n

3.35

4.23

2.28

2.04

2.66

1.25

1.65

1.92

1.54

2.41

2.65

2.05

0.21

0.31

0.13

Gol

ce 1

, Pia

IG 1

,ro

da W

ielk

opol

ska

4,O

brzy

cko

1

trias

, ret

yk (T

re):

iow

ce w

apni

ste,

mu

owce

, pi

asko

wce

Tria

ssic

, Rha

etia

n (T

re):

cal

care

ous c

lays

tone

s, m

udst

ones

, san

dsto

nes

3.41

4.32

2.20

2.06

2.67

1.14

1,66

1.97

1.53

2.52

2.70

2.20

0.21

0.30

0.14

Obr

zyck

o 1,

Pia

IG 1

,W

inna

Gór

a 1,

Gol

ce 1

,ro

da W

ielk

opol

ska

4

trias

, kaj

per g

órny

(TK

3G),

górn

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

wap

nist

e, m

uow

ce, a

nhyd

ryty

, gip

syTr

iass

ic, U

pper

Keu

per (

TK3G

), U

pper

Gyp

sum

Ser

ies:

ca

lcar

eous

cla

ysto

nes,

mud

stone

s, an

hydr

ites,

gyps

um

3.35

6.77

2.52

2.10

3.71

1.38

1.69

2.02

1.54

2.53

2.86

2.29

0.23

0.34

0.14

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Win

na G

óra

1,G

olce

1

Tabe

la (T

able

) 4 c

d. /

cont

.434 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 35: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

trias

, kaj

per (

TK3T

), pi

asko

wie

c trz

cino

wy:

iow

ce

wap

nist

e, m

uow

ce, p

iask

owce

, gip

sy, a

nhyd

ryty

Tria

ssic

, Keu

per (

TK3T

), Re

ed S

ands

tone

: cal

care

ous

clay

ston

es, m

udst

ones

, san

dsto

nes,

gyps

um, a

nhyd

rite

s

3.94

5.44

2.99

2.36

3.28

1.49

1.68

2.01

1.54

2.56

2.81

2.07

0.22

0.34

0.14

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Pia

IG 1

,O

brzy

cko

1

trias

, kaj

per g

órny

(TK

3D),

doln

a se

ria g

ipso

wa:

io

wce

, mu

owce

, sol

eTr

iass

ic, U

pper

Kup

er (T

K3D

),Low

er G

ypsu

m S

erie

s:

clay

ston

es, m

udst

ones

, sal

ts

4,27

5.68

2.77

2.46

3.11

1.42

1.75

2.09

1.53

2.43

2.74

2.05

0.24

0.35

0.13

Win

na G

óra

1,ro

da W

ielk

opol

ska

4,Pi

a IG

1, O

brzy

cko

1

trias

, kaj

per d

olny

(Tk1

): io

wce

, pia

skow

ce, m

uow

ceTr

iass

ic, L

ower

Keu

per (

Tk1)

: cla

ysto

nes,

sand

ston

es,

mud

ston

es

4.11

5.13

3.05

2.32

3.71

1.53

1.66

1.99

1.55

2.54

2.69

2.29

0.21

0.33

0.14

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Pia

IG 1

,O

brzy

cko

1

trias

rod

kow

y (T

2), w

apie

mus

zlow

y: m

argl

e do

lom

itycz

ne, w

apie

nie

dolo

mity

czne

, iow

ceM

iddl

e Tr

iass

ic (T

2), M

usch

elka

lk: d

olom

itic

mar

ls,

dolo

miti

c lim

esto

nes,

clay

ston

es

4.91

6.34

2.98

2.67

3.48

1.51

1,85

2.12

1.51

2.62

2.89

2.14

0.28

0.36

0.11

Win

na G

óra

1,ro

da W

ielk

opol

ska

4,Pi

a IG

1, O

brzy

cko

1

trias

, pst

ry p

iask

owie

c gó

rny

ret (

Tp3)

: mar

gle,

io

wce

, wap

ieni

e, a

nhyd

ryty

Tria

ssic

, Upp

er B

unte

r San

dsto

ne R

oeth

ian

(Tp3

):

mar

ls, c

lays

tone

s, lim

esto

nes,

anhy

drite

s

4.98

6.98

3.30

2.78

3.83

1.74

1.80

2.00

1.52

2.65

2.92

2.23

0.29

0.33

0.11

Win

na G

óra

1, G

olce

1,

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Pia

IG 1

, Obr

zyck

o 1

trias

, pst

ry p

iask

owie

c ro

dkow

y(T

p2):

iow

ce, m

argl

e, w

apie

nie,

pia

skow

ce,

anhy

dryt

yTr

iass

ic, M

iddl

e Bu

nter

San

dsto

ne (T

p2):

cla

ysto

nes,

mar

ls, l

imes

tone

s, sa

ndst

ones

, anh

ydri

tes

4.45

6.02

3.14

2.65

3.38

1.27

1.70

2.02

1.54

2.61

2.76

2.41

0.23

0.34

0.14

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Gol

ce 1

, Win

na G

óra

1,O

brzy

cko

1, P

ia IG

1

trias

, pst

ry p

iask

owie

c do

lny

(Tp1

): io

wce

, wap

nist

e,

pias

kow

ce, a

nhyd

ryty

Tria

ssic

, Low

er B

unte

r San

dsto

ne (T

p1):

cla

ysto

nes,

limet

sone

s, sa

ndst

ones

, anh

ydri

tes

4.57

5.33

3.80

2.87

3.29

2.08

1.62

1.85

1.56

2.61

2.71

2.45

0.19

0.29

0.14

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Gol

ce 1

, Obr

zyck

o 1,

Pia

IG 1

Tabe

la (T

able

) 4 c

d. /

cont

.435Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 36: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Stra

tygr

a a

, lito

logi

aSt

ratig

raph

y, lit

holo

gyV

PEQ

[km

/s]

VSE

Q[k

m/s

]V

PEQ

/V

SEQ

RH

EQ[g

/cm

3 ]N

IEQ

Okr

elo

ne n

a po

dsta

wie

da

nych

z o

twor

ów:

Det

erm

ined

on

the

basi

s of

dat

a fro

m w

ells

:

perm

, iow

ce p

rzej

ciow

e (I

P): i

owce

, mu

owce

, an

hydr

yty,

sól

Perm

ian,

Tra

nsiti

onal

Cla

ysto

nes:

cla

ysto

nes,

mud

ston

es, a

nhyd

rite

s, sa

lts

4.94

5.99

4.29

2.77

3.36

2.44

1.78

1.83

1.68

2.71

2.93

2.34

0.27

0.29

0.22

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Obr

zyck

o 1

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt g

rani

czny

(A4G

)Pe

rmia

n, Z

echs

tein

,Top

Anh

ydri

te

5.59

5.71

5.44

3.12

3.19

3.02

1.80

1.80

1.79

2.82

2.85

2.78

0.27

0.28

0.27

Obr

zyck

o 1

perm

, cec

hszt

yn, s

ól n

ajm

odsz

a (N

a4)

Perm

ian,

Zec

hste

in, A

ller S

alt

4.51

5.20 428

2.33

2.73

2.14

1.95

2.00

1.83

2.12

2.40

2.03

0.32

0.35

0.29

Gol

ce 1

,O

brzy

cko

1

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt p

egm

atyt

owy

(A4D

): an

hydr

yty

Perm

ian,

Zec

hste

in,P

egm

atiti

c An

hydr

ite (A

4D):

an

hydr

ites

4.78

5.65

3,78

2.52

3.10

1.88

1.91

2.08

1.79

2.37

2.74

2.14

0.31

0.35

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Gol

ce 1

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt p

egm

atyt

owy

(A4D

), i

czer

won

y (I

4), a

nhyd

ryt s

tropo

wy

(A3G

)Pe

rmia

n, Z

echs

tein

, Peg

mat

itic

Anhy

drite

(A4D

), Re

d C

lays

tone

(I4)

, Top

Anh

ydri

te (A

3G)

5.59

5.91

4.89

3.12

3.32

2.71

1.79

1.81

1.78

2.87

2.91

2.78

0.27

0.28

0.27

Obr

zyck

o 1

(nie

rozd

ziel

one)

(not

sepa

rate

d)

perm

, cec

hszt

yn, i

cze

rwon

y (I

4): i

y, so

le, a

nhyd

ryty

Perm

ian,

Zec

hste

in, R

ed C

lays

tone

(I4)

: cla

ysto

nes,

salts

, anh

ydri

tes

4.50

4.75

4.18

2.37

2.65

2.15

1.90

2.00

1.79

2.20

2.29

2.10

0.31

0.35

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Gol

ce 1

perm

, cec

hszt

yn, s

ól m

odsz

a (N

a3):

sole

kam

ienn

ePe

rmia

n, Z

echs

tein

, Lei

ne S

alt:

salts

4.66

6.11

3.36

2.48

3.44

1.63

1.89

2.01

1.77

2.13

2.25

1.95

0.30

0.34

0.26

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Obr

zyck

o 1,

Pia

IG 1

Tabe

la (T

able

) 4 c

d. /

cont

.436 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 37: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

perm

, cec

hszt

yn, s

ól p

otas

owa

(Kz3

): so

le p

otas

owe

Perm

ian,

Zec

hste

in, P

otas

h Sa

lt (K

z3):

pot

ash

salts

4.57

5.16

4.25

2.55

2.88

2.37

1.79

1.80

1.79

2.19

2.40

2.05

0.27

0.28

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4

perm

, cec

hszt

yn, s

ól m

odsz

a (N

a3-2

):so

le k

amie

nne

Perm

ian,

Zec

hste

in, L

eine

Sal

t (N

a3-2

): sa

lts

4.73

5.01

4.41

2.64

2.80

2.47

1.79

1.80

1.79

2.08

2.19

2.01

0.27

0.28

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt g

ówny

(A3)

:an

hydr

yty,

sole

Perm

ian,

Zec

hste

in, M

ain

Anhy

drite

(A3)

: an

hydr

ites,

salts

5.92

6.03

5.57

3.31

3.37

3.12

1.79

1.79

1.79

2.91

2.95

2.63

0.27

0.27

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Obr

zyck

o 1

perm

, cec

hszt

yn (A

3, C

a3, I

3, A

2G),

anhy

dryt

gów

ny,

dolo

mit

pyt

owy,

szar

y i,

anh

ydry

t kry

jcy

Perm

ian,

Zec

hste

in, M

ain

Anhy

drite

, Pla

ty D

olom

ite,

Gre

y C

lays

tone

, Top

Anh

ydri

te (A

3, C

a3, I

3, A

2G)

6.07

6.50

4.37

3.39

3.69

2.12

1.79

2.07

1.76

2.76

2.93

2.14

0.27

0.35

0.26

Pia

IG 1

(nie

rozd

ziel

one)

(not

sepa

rate

d)

perm

, cec

hszt

yn, s

zary

i so

lny

(I3)

: an

hydr

yty,

iy,

sól

Perm

ian,

Zec

hste

in, G

rey

Cla

ysto

ne (I

3): a

nhyd

rite

s, cl

ayst

ones

4.15

5.23

3.33

2.26

2.91

1.84

1.84

1.91

1.79

2.27

2.57

2.07

0.29

0.31

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Obr

zyck

o 1

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt k

ryj

cy (A

2G):

anh

ydry

tyPe

rmia

n, Z

echs

tein

, Top

Anh

ydri

te (A

2G):

anh

ydri

tes

5.72

5.93

5.51

3.19

3.32

3.08

1.79

1.80

1.79

2.87

2.94

2.76

0.27

0.28

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4

perm

, cec

hszt

yn, s

ól st

arsz

a (N

a2):

sole

kam

ienn

e (w

Pia

IG1

te p

otas

owa)

Perm

ian,

Zec

hste

in, S

tass

furt

Sal

t (N

a2):

salts

(in

Pia

IG1

wel

l als

o po

tash

salt)

4.66

6.47

4.27

2.47

3.67

2.07

1.90

2.10

1.76

2.10

2.22

2.05

0.30

0.33

0.26

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Obr

zyck

o 1,

Pia

IG 1

perm

, cec

hszt

yn, s

ól st

arsz

a po

taso

wa

(Kz2

): só

l pot

asow

aPe

rmia

n, Z

echs

tein

, Pot

ash

Stas

sfur

t Sal

t (K

z2):

po

tash

salts

4.54

4.72

4.33

2.37

2.63

2.08

1.93

2.08

2.07

2.14

2.17

2.09

0.31

0.35

0.34

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Pia

IG 1

Tabe

la (T

able

) 4 c

d. /

cont

.437Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 38: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Stra

tygr

a a

, lito

logi

aSt

ratig

raph

y, lit

holo

gyV

PEQ

[km

/s]

VSE

Q[k

m/s

]V

PEQ

/V

SEQ

RH

EQ[g

/cm

3 ]N

IEQ

Okr

elo

ne n

a po

dsta

wie

da

nych

z o

twor

ów:

Det

erm

ined

on

the

basi

s of

dat

a fro

m w

ells

:

perm

, cec

hszt

yn, s

ól st

arsz

a (N

a2):

sole

kam

ienn

ePe

rmia

n, Z

echs

tein

, Sta

ssfu

rt S

alt (

Na2

): sa

lts

4.76

6.47

4.35

2.40

3.67

2.08

1.94

2.10

1.76

2.10

2.19

2.06

0.31

0.35

0.26

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Pia

IG 1

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt p

odst

awow

y (A

2):

anhy

dryt

yPe

rmia

n, Z

echs

tein

, Bas

al A

nhyd

rite

(A2)

: anh

ydri

tes

6.03

6.07

5.84

3.37

3.40

3.26

1.79

1.79

1.79

2.96

2.98

2.85

0.27

0.27

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

perm

, cec

hszt

yn, d

olom

it g

ówny

(Ca2

): do

lom

ity,

iow

ce, a

nhyd

ryty

Perm

ian,

Zec

hste

in, M

ain

Dol

omite

(Ca2

): d

olom

ites,

clay

ston

es, a

nhyd

rite

s

5.51

5.97

5.13

3.07

3.34

2.84

1.80

1.81

1.79

2.73

2.88

2.62

0.28

0.28

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt p

odst

awow

y (A

2), d

olom

it g

ówny

(Ca2

), an

hydr

yt g

órny

(A1G

)Pe

rmia

n, Z

echs

tein

, Bas

al A

nhyd

rite

(A2)

, Mai

n D

olom

ite (C

a2),

Upp

erAn

hydr

ite (A

1G)

6.22

6.86

4.38

3.49

3.76

2.10

1.78

2.08

1.76

2.89

2.93

2.11

0.27

0.33

0.26

Obr

zyck

o 1,

Pia

IG 1

(nie

rozd

ziel

one)

(not

sepa

rate

d)

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt g

órny

i do

lny

(A1G

+A1D

): an

hydr

yty

Perm

ian,

Zec

hste

in, U

pper

and

Low

er A

nhyd

rite

(A

1G+

A1D

): a

nhyd

rite

s

6.01

6.10

5.44

3.36

3.42

3.04

1.79

1.80

1.79

2.96

2.99

2.75

0.27

0.28

0.27

roda

Wie

lkop

olsk

a 4

(raz

em)

(tota

l)

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt g

órny

(A1G

): an

hydr

yty

Perm

ian,

Zec

hste

in, U

pper

Anh

ydri

te (A

1G):

an

hydr

ites

5.95

5.97

5.93

3.26

3.27

3.25

1.83

1.83

1.83

2.93

2.94

2.92

0.29

0.29

0.29

Gol

ce 1

perm

, cec

hszt

yn, s

ól n

ajst

arsz

a (N

a1):

sole

kam

ienn

ePe

rmia

n, Z

echs

tein

, Wer

ra S

alt (

Na1

): sa

lts

4.69

5.60

4.40

2.43

3.05

2.11

1.94

2.09

1.83

2.16

2.29

2.06

0.32

0.35

0.26

Pia

IG1,

Obr

zyck

o 1,

Gol

ce 1

Tabe

la (T

able

) 4 c

d. /

cont

.438 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 39: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

perm

, cec

hszt

yn, a

nhyd

ryt d

olny

(A1D

):an

hydr

yty,

iy

Perm

ian,

Zec

hste

in, L

ower

Anh

ydri

te (A

1D):

an

hydr

ites,

clay

ston

es

6.05

6.54

5.42

3.38

3.72

2.91

1.79

1.86

1.76

2.90

2.94

2.40

0.27

0.30

0.27

Gol

ce 1

,Pi

a IG

1,

Obr

zyck

o 1

perm

, cec

hszt

yn, w

apie

cec

hszt

ysk

i, up

ek

mie

dzio

nony

(Ca1

+ I1

): do

lom

ity,

upki

Perm

ian,

Zec

hste

in, Z

echs

tein

Lim

esto

ne,

Coo

per S

hale

(Ca1

+I1

): d

olom

ites,

shal

es

5.81

6.16

4.09

3.09

3.57

2.12

1.88

1.94

1.60

2.72

2.98

2.61

0.30

0.32

0.20

Win

na G

óra

1,ro

da W

ielk

opol

ska

4,O

brzy

cko

1, P

ia IG

1,

Gol

ce 1

perm

, cze

rwon

y sp

gow

iec,

saks

on (P

s): p

iask

owce

, dr

obno

ziar

nist

e bi

ae,

red

nioz

iarn

iste

br

zow

e,

czer

won

ePe

rmia

n, R

otlie

gend

, Sax

onia

n (P

s):

whi

te

ne-g

rain

ed, b

row

n m

ediu

m-g

rain

ed,

red

sand

ston

e

4.71

5.94

3.40

2.91

3.56

2.02

1.63

1.93

1.51

2.57

2.74

2.26

0.19

0.32

0.11

roda

Wie

lkop

olsk

a 4,

Obr

zyck

o 1,

Pia

IG1,

Gol

ce 1

perm

, cze

rwon

y sp

gow

iec,

saks

on (P

s):

pias

kow

ce, n

asyc

enie

gaz

emPe

rmia

n, R

otlie

gend

, Sax

onia

n (P

s): s

ands

tone

s, ga

s sat

urat

ion

4.31

4.92

3.68

2.77

3.25

2.35

1.56

1.74

1.50

2.39

2.65

2.17

0.14

0.25

0.10

Win

na G

óra

1

perm

, cze

rwon

y sp

gow

iec,

aut

un (P

s): i

owce

, pi

asko

wce

Perm

ian,

Rot

liege

nd, A

utun

(Ps)

: cla

ysto

nes,

sand

ston

es

4.75

4.98

4.19

2.92

3.16

2.50

1.63

1.71

1.58

2.60

2.65

2.46

0.20

0.24

0.16

Pia

IG1

perm

, cze

rwon

y sp

gow

iec,

aut

un (P

s): s

eria

wyl

ewna

Perm

ian,

Rot

liege

nd, A

utun

(Ps)

: Vol

cani

c Se

ries

5.66

5.96

5.27

3.17

3.33

2.95

1.79

1.79

1.78

2.81

2.85

2.78

0.27

0.27

0.27

Obr

zyck

o 1

Tabe

la (T

able

) 4 c

d. /

cont

.439Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 40: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

T UMIENIE FAL SPR YSTYCH

Wspó czynnik dobroci Q zosta wyznaczony na podstawie interpretacji widm ampli-tudowych akustycznych obrazów falowych. Interpretacj wykonano w aplikacji FalaFWS w systemie GeoWin (Jarzyna et al. 2007). Wybrano pary AOF, które spe nia y wymogi po-prawno ci zapisu (ni sza amplituda drga w pakietach fal P i S na zapisie dalszym rejestra-torem, odpowiednie czasy pierwszych wst pie fal). Przyj to za o enie, e amplituda sygna-u, a tak e widmo amplitudowe s funkcj energii niesionej przez fal i traconej w o rod-

ku skalnym na skutek wp ywu odleg o ci i dyspersji (Cheng 1989). Obliczono warto ci Q w wybranych formacjach litostratygra cznych na podstawie analizy par AOF w dziedzinie czasu i dziedzinie cz stotliwo ci. Podstawowe statystyki uzyskanych wyników Q przedsta-wiono w tabeli 5. Rozrzut obliczonych warto ci Q w tej samej formacji jest wynikiem ni-skiej jako ci zapisu AOF. Wysokie warto ci odchylenia standardowego wskazuj na nisk wiarygodno obliczonych warto ci Q. W tabeli 5 znajduj si tak e rednie warto ci czasu interwa owego fali P (DTP) oraz rednie warto ci intensywno ci naturalnej promieniotwór-czo ci (GR). Na podstawie danych z tabeli 5 opracowano zale no mi dzy warto ciami GR b d cymi miar zailenia i czasem interwa owym fali P oraz mi dzy GR i Q (Fig. 17, 18). Równanie przedstawione na gurze 18 mo na wykorzysta do predykcji Q.

y = 0,4198x - 47,982R2 = 0,33

0

20

40

60

80

100

120

0 100 200 300 400

DTP [us/m]

GR

[API

]

Fig. 17. Intensywno naturalnej promieniotwórczo ci vs. redni czas interwa owy fali P

Fig. 17. Natural radioactivity intensity vs. P-wave average slowness

440 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 41: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Tabe

la (T

able

) 5W

arto

ci w

spó

czyn

nika

dob

roci

Q d

la w

ybra

nych

form

acji

litos

traty

gra

czn

ych

Valu

es o

f Q fa

ctor

in th

e se

lect

ed li

thos

trat

igra

phic

form

atio

ns

Otw

órW

ell

Okr

esSt

ratig

raph

y

H st

ropu

[m]

Dep

th

of th

eto

p

H sp

gu[m

]D

epth

of

the

botto

m

Lito

logi

aLi

thol

ogy

QD

TP red.

[us/

m]

DTP av

.

GR red.

[API

]G

R av.

min

min

mak

s.m

axre

d.av

.

odch

. st.

stan

d.

devi

atio

n

Win

na

Gór

a 1

bajo

s Jbj

Ba

joci

an59

3.9

612.

39io

wce

, mu

owce

clay

ston

es, m

udst

ones

8.28

82.3

722

.41

14.8

–86

Win

na

Gór

a 1

kajp

er g

órny

Upp

er

Keu

per

1403

.514

24.3

górn

a se

ria g

ipso

wa,

iow

ce, a

nhyd

ryty

Upp

er G

ypsu

m S

erie

s, cl

ayst

ones

, anh

ydri

tes

4.41

53.0

711

.99

10.4

625

377

Win

na

Gór

a 1

wap

iem

uszl

owy

Mus

chel

kalk

1966

.06

1972

.76

wap

ieni

e, w

apie

nie

mar

glis

te, m

argl

e ila

ste,

io

wce

limes

tone

s, m

arly

lim

esto

nes,

shal

y m

arls

, cl

ayst

ones

3.88

42.0

315

.66

8.93

263

53

Win

na

Gór

a 1

Tp3

2238

.323

31.8

iow

ce, w

apie

nie,

wap

ieni

e do

lom

itycz

ne,

mar

gle

clay

ston

es, l

imes

tone

s, do

lom

itic

limes

tone

s, m

arls

1.85

85.3

315

.97

16.1

224

50

r.Wie

l.4J1

70

8.8

1035

.4pi

asko

wce

dro

bnoz

iarn

iste,

mu

owce

, io

upki

ne-

grai

ned

sand

stone

s, m

udsto

nes,

shal

y cl

ays

0.63

63.5

76.

8311

.38

289

74

r.Wie

l.5J1

(W

F1-W

F2)

657.

4110

34.0

2m

uow

ce, p

iask

owce

, iow

ce, i

oup

ki, w

gle

mud

ston

es, s

ands

tone

s, cl

ayst

ones

, sha

ly

clay

s, co

als

4.03

243.

2930

.239

.95

197

47

r.Wie

l.5J1

(W

F1-W

F3)

657.

8172

6.5

mu

owce

, pia

skow

ce, i

owce

, io

upki

, wgl

em

udst

ones

, san

dsto

nes,

clay

ston

es, s

haly

cl

ays,

coal

s5.

1617

8.55

23.4

732

.57

302

47

441Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 42: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Otw

órW

ell

Okr

esSt

ratig

raph

y

H st

ropu

[m]

Dep

th

of th

eto

p

H sp

gu[m

]D

epth

of

the

botto

m

Lito

logi

aLi

thol

ogy

QD

TP red.

[us/

m]

DTP av

.

GR red.

[API

]G

R av.

min

min

mak

s.m

axre

d.av

.

odch

. st.

stan

d.

devi

atio

n

Mio

saw

3A

4G29

7029

74.5

iow

ce, a

nhyd

ryty

, sol

ecl

ayst

ones

, anh

ydri

tes,

salts

5.16

49.6

320

.33

19.9

123

666

Mio

saw

3Tp

1 26

13.4

2901

iow

ce w

apni

ste

brzo

we,

mu

owce

, pi

asko

wce

, anh

ydry

tyca

lcar

eous

bro

wn

clay

ston

es, m

udst

ones

, sa

ndst

ones

, anh

ydri

tes

6.55

35.8

213

.81

7.7

236

91

Kro

mol

ice

2N

a4

3016

3027

.5só

lsa

lts10

.59

123.

688

.00

42.8

221

07

Kro

mol

ice

2Tk

1 20

03.8

2067

kajp

erK

eupe

r9.

0856

.520

.84

14.7

300

65

Kro

mol

ice

2Tk

3D19

93.7

1998

.7do

lna

seria

gip

sow

aLo

wer

Gyp

sum

Ser

ies

9.93

184.

7347

.61

65.2

424

149

Kro

mol

ice

2Tm

320

89.9

2125

.2w

apie

mus

zlow

yM

usch

elka

lk7.

118

9.2

44.4

644

.91

235

44

Gru

ndy

2IP

36

21.2

3631

.5io

wce

, mu

owce

br

zow

ecl

ayst

ones

, bro

wn

mud

ston

es11

.61

78.4

821

.68

30.4

623

693

Gru

ndy

2A

1D42

06.5

4229

.6an

hydr

yty

ilast

e, w

apni

ste

argi

llace

ous c

alca

reou

s anh

ydri

tes

5.07

11.2

4–

2.1

176

7

Gru

ndy

2A

utun

Autu

n48

36.7

348

72.2

3

pias

kow

ce d

robn

ozia

rnis

te, s

zare

,br

zow

e, i

owce

, mu

owce

grey

bro

wn

ne-

grai

ned

sand

ston

es,

clay

ston

es, m

udst

ones

6.51

45.7

612

.711

.63

310

96

Tabe

la (T

able

) 5 c

d. /

cont

.442 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 43: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Warto wspó czynnika Q zmienia si w szerokim przedziale: 6.83–88. Dla ma ych warto ci wp yw Q na obni enie pr dko ci wyznaczonej z pro lowania akustycznego jest niewielki, rz du kilku procent, ale dla warto ci maksymalnych obni enie pr dko ci mo e si gn 30% (Boyer & Mari 1997).

PODSUMOWANIE

Przedmiotem analizy by y wyniki pomiarów sond FWS i wyniki interpretacji aku-stycznych obrazów falowych w otworach znajduj cych si w pobli u do wiadczalnej linii sejsmicznej. Do analizy w czono tak e parametry uzyskane w programie Estymacja. Przed-stawiono zakresy zmian czasów interwa owych fal spr ystych P i S oraz dynamicznych pa-rametrów spr ystych: modu u Younga, spr ysto ci obj to ci i postaci oraz sta ej Poissona dla formacji litostratygra cznych wydzielonych w badanych otworach. Wykazano, e nie nast puje utrata istotnych informacji w zakresie badanych parametrów w procesie u rednia-nia ( ltrowania) i interpolacji danych geo zyki otworowej. Przedstawiono przedzia y zmien-no ci i rednie warto ci czasów interwa owych (pr dko ci) fal P i S dla wszystkich formacji wyznaczonych w otworach.

y = -0,912x + 87,075R2 = 0,60

0

20

40

60

80

100

120

0 20 40 60 80 100Q

GR

[API

]

Fig. 18. rednia warto intensywno ci naturalnej promieniotwórczo ci vs. rednia warto Q

Fig. 18. Average intensity value of natural radioactivity vs. average Q value

443Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki

Page 44: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

Praca zosta a wykonana w ramach realizacji projektu badawczego „Poprawa efektyw-no ci bada sejsmicznych w poszukiwaniach i rozpoznawaniu z ó gazu ziemnego w utwo-rach formacji czerwonego sp gowca”.

Autorki dzi kuj prof. dr. hab. in . Wojciechowi Góreckiemu za zaproszenie do wspó -pracy. Dzi kuj tak e PGNiG SA Oddzia owi w Zielonej Górze oraz spó kom Geo zyka To-ru i Geo zyka Kraków za udost pnienie danych pomiarowych.

LITERATURA

Aki K. & Richards P.G., 1980. Quantitative Seismology. Vol. 1. W.H. Freeman and Co., New York.

Ba a M. & Cichy A., 2006. Metody obliczania pr dko ci fal P i S na podstawie modeli teore-tycznych i danych geo zyki otworowej – program Estymacja. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków.

Boyer S. & Mari J.-L., 1997. Seismic surveying and well logging. Editions Technip, Paris.Cheng C.H., 1989. Full waveform inversion of P waves for Vs and Qp. Journal of Geophysi-

cal Research, 94, 15619–15625.Górecki W. et al., 2010. Poprawa efektywno ci bada sejsmicznych w poszukiwaniach i roz-

poznawaniu z ó gazu ziemnego w utworach czerwonego sp gowca. Sprawozdanie z projektu. Etap III. Archiwum KSE, WGGiO AGH.

Jarzyna J., Ba a M., Cichy A., G dek W., Karczewski J., Marzencki K., Stadtmüller M., Twa-róg W., Zorski T., Jarzyna J., Ba a M. & Cichy A., 2007. Przetwarzanie i interpretacja pro lowa geo zyki wiertniczej – system GeoWin. Cz. II: Nowe aplikacje i uzupe nie-nia. Arbor, Kraków.

Jarzyna J., Ba a M. & Krakowska P., 2011. Modele pr dko ciowe na potrzeby sejsmiki na podstawie pro lowa geo zyki otworowej. Geologia (kwartalnik AGH), 37, 3, 447–473.

Summary

Sonic logging in wells is based on the same physical principlal as seismics with the dif-ference being the frequency of elastic waves. Frequencies between 15–20 kHz in sonic logs and between 30–60 Hz in seismics de ne already the vertical resolution of the methods. After interpretation of acoustic full wavetrains, AFW, a substantial amount of data was obtained due to very ne step of recording in depth (0.1 m). In order to lter and smooth the well log results as well as to reduce the great amount of data an averaging operation using FalaFWS application as well as interpolation using Funmat application of GeoWin system were per-formed. The results for the selected depth interval of 350.2–1891.4 m in the r.Wielk.4 well were presented in table 1 and gures 1–5. The results of the next test for different lithostrati-graphic formations were presented in table 2 and gures 6–9. It was shown that there is no essential information loss in the range of analyzed parameters during the averaging ( lter) and interpolation process of the well log data. The collective results of AFW interpretation

444 J. Jarzyna, M. Ba a, P. Krakowska & K. Wawrzyniak-Guz

Page 45: WYBRANE ASPEKTY SKALOWANIA PROFILOWA GEOFIZYKI …

in terms of average P-wave slowness, S-wave slowness and elastic moduli like: E, K, MI and Poisson ratio, NI, and Vp /Vs ratio together with GR and RHOB from logs were pre-sented in table 3. Mutual relations between average values of DTP, DTS and RHOB (Tab. 3) were presented in gures 10–12. Variability of the DTP and DTS vs. depth was illustrated in gures 13 and 14 and variability of RHOB and GR vs. depth is presented in gures 15 and 16.

Parameters obtained in Estymacja program were also included in the analysis (Tab. 4). The range of variability of the P-wave velocity, S-wave velocity and dynamic elastic moduli: Young modulus, bulk modulus, shear modulus and Poisson ratio were presented for lito-stratigraphic formations in the selected analyzed wells. Variation intervals and average P- and S-wave slowness (velocities) for all formations marked out in wells were presented. Simple statistics for Q parameter for the selected formations identi ed in geological well pro les were presented in table 5. Plots of Q vs. DTP and GR were presented in gures 17 and 18. The obtained results may be used to construct seismic models of velocity and attenuation of elastic waves.

445Wybrane aspekty skalowania pro lowa geo zyki otworowej na potrzeby sejsmiki